R ACJONALNE GOSPODAROWANIE ZASOBAMI WODNYMI

Realizacji średniookresowego celu głównego, zdefiniowanego jako racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych w taki sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i zabezpieczyć przed skutkami powodzi oraz zwiększenie samofinansowania gospodarki wodnej, jak również kierunków działań na lata 2009-2012 służyły przede wszystkim działania podejmowane w obszarze legislacji i planowania.

Działania w zakresie dostosowania polskiego prawa do prawa UE w dziedzinie gospodarki wodnej:

 nowelizacja z dnia 5 stycznia 2011 r. ustawy - Prawo wodne, dokonująca wdrożenia dyrektywy 2007/60/WE - powodziowej; elementów RDW 2000/60/WE oraz dyrektywy 2008/105/WE o środowiskowych normach jakości,

 nowelizacja z dnia 4 stycznia 2013 r. ustawy - Prawo wodne, dokonująca wdrożenia ramowej dyrektywy w sprawie strategii morskiej 2008/56/WE,

 przygotowanie w 2012 r. (prace kontynuowano w roku 2013) nowelizacji ustawy - Prawo wodne (obejmującej pełne dostosowanie prawa polskiego do przepisów UE we wszystkich obszarach stwierdzonych przez KE naruszeń), ustawa o zmianie ustawy - Prawo wodne i niektórych innych ustaw została w dniu 24 kwietnia 2014 r. uchwalona przez Sejm. tj.:

– przepisy dot. przejścia art. 5.4 na 5.2 dyrektywy ściekowej 91/271/EWG wraz z przepisami wykonawczymi ws. prawidłowego wyznaczania granic i obszarów aglomeracji;

– zakończenie transpozycji RDW 2000/60/WE w zakresie definicji;

– właściwą transpozycję dyrektywy powodziowej 2007/60/WE (w związku z zastrzeżeniami KE do implementacji z 2011 r.);

– uzupełnienie transpozycji postanowień dyrektywy o ochronie wód podziemnych 2006/118/WE, głównie w zakresie definicji;

– uzupełnienie transpozycji dyrektywy 2011/92/UE odnośnie zakresu wykonywania prac utrzymaniowych na wodach (w związku z zakwestionowaniem przez KE zakresu prowadzonych prac jako wykraczającego poza prace o charakterze interwencyjnym) – nowelizacja wprowadza zamknięty katalog prac utrzymaniowych, wprowadzenie do ustawy o ochronie przyrody trybu zgłaszania Dyrektorowi RDOŚ prac utrzymaniowych do oceny pod kątem oddziaływania na środowisko, oraz przepisy wprowadzające plan utrzymania wód.

Należy zauważyć, że dostosowywanie polskiego prawa do prawa UE jest procesem ciągłym, ponieważ prawo UE podlega modyfikacjom, tworzone są też nowe przepisy.

W 2012 r. opracowano założenia do nowej ustawy - Prawo wodne, obejmujące przede wszystkim reformę organów administracji publicznej właściwych w sprawach gospodarowania wodami - rozdzielenie kompetencji w zakresie inwestycji i utrzymania mienia Skarbu Państwa związanego z gospodarką wodną od funkcji administracyjnych i planistycznych; systemowe rozwiązanie problemu niedofinansowania zadań z zakresu gospodarki wodnej; zapewnienie komplementarności polityce opłat za wodę z uwzględnieniem zasady „zwrotu kosztów za usługi wodne”. W 2013 r. drugi poprawiony projekt złożeń do ustawy został przekazany do uzgodnień międzyresortowych. .

Planowana reforma obejmuje wyodrębnienie w ramach gospodarowania wodami sektora zarządzania i sektora administrowania majątkiem Skarbu Państwa. Obecne kompetencje Dyrektorów RZGW mają zostać podzielone na dwie części:

 część pierwsza: zarządzanie majątkiem Skarbu Państwa, utrzymanie majątku, inwestycje – mają znaleźć się w gestii nowo powołanych podmiotów – Zarządów Dorzeczy (ZD). Planowane jest powołanie dwóch ZD – Wisły oraz Odry. Mają one otrzymać status państwowej osoby prawnej, dzięki czemu będą miały kompetencje do zbierania środków publicznych, m.in. wpływów z opłat za korzystanie ze środowiska i kar administracyjnych z systemu OŚ, generowanych przez gospodarkę wodną (które obecnie stanowią przychód NFOŚiGW).

Drugim kluczowym źródłem przychodów ZD będą opłaty za pobór wód z tytułu hydroenergetyki, energetyki konwencjonalnej, nawodnień dla rolnictwa. ZD prowadzić będą samodzielną gospodarkę finansową, pokrywając z posiadanych środków uzyskiwanych wpływów wydatki na finansowanie zadań ustawowych oraz kosztów działalności,

 część druga: funkcje z zakresu administracji rządowej, czyli zarządzanie wodami, kontrole i kwestie planistyczne – zostaną przypisane dyrektorom nowych jednostek, zbudowanych na gruncie obecnych RZGW - Urzędów Gospodarki Wodnej regionów wodnych (UGW) w liczbie 6 (a nie jak do tej pory 7 RZGW). UGW będą organami administracji rządowej niezespolonej, państwowymi jednostkami budżetowymi (tak jak do tej pory RZGW).

Zlikwidowane zostaną Urzędy Żeglugi Śródlądowej, a ich kompetencje zostaną przekazane UGW.

Ustawa Poś przewiduje szereg zwolnień z obowiązku uiszczania opłat za korzystanie ze środowiska, co oznacza, że część podmiotów korzystających ze środowiska w istocie nie ponosi z tego tytułu żadnych obciążeń. W zakresie korzystania z wód zwolnieniami objęte są:

 pobór wody na potrzeby energetyki wodnej,

 pobór wód powierzchniowych na potrzeby związane z wytwarzaniem energii cieplnej lub elektrycznej,

 pobór wód na potrzeby nawadniania użytków rolnych i gruntów leśnych,

 pobór wód na potrzeby chowu lub hodowli ryb oraz innych organizmów wodnych.

Z uwagi na konieczność pełnego wdrożenia wyrażonej w RDW „zasady zwrotu kosztów usług wodnych” oraz konieczność zapewnienia adekwatnego do potrzeb poziomu finansowania utrzymywania wód oraz działalności inwestycyjnej w gospodarce wodnej, opracowane w 2012 r.

założenia do nowej ustawy - Prawo wodne przewidują zniesienie tych zwolnień i objęcie systemem opłat środowiskowych wymienionych wyżej rodzajów działalności. Wpływy z tego tytułu mają stanowić dochody Zarządów Dorzeczy i być przeznaczane na utrzymanie wód oraz działalność inwestycyjną w gospodarce wodnej. Wysokość oraz warunki ustanowienia opłaty będą szczegółowo określone w rozporządzeniu Rady Ministrów.

Działania podejmowane w obszarze planowania, służące programowaniu i koordynowaniu działań mających na celu osiągnięcie lub utrzymanie dobrego stanu wód oraz poprawę ochrony przeciwpowodziowej:

 opracowanie Planów Gospodarowania Wodami (PGW) dla 10 obszarów dorzeczy, czyli głównych dokumentów planistycznych wynikających z RDW, wyznaczających kierunki gospodarowania wodami i ochrony wód. Proces opracowywania planów zakończył się w 2009 r., Rada Ministrów zatwierdziła je w 2011r. Komisja Europejska stwierdziła, że polskie PGW nie stanowią jednak strategicznych i kompleksowych dokumentów planistycznych, czego dowodem jest także wielość rozmaitych programów sektorowych czy regionalnych odnoszących się do gospodarowania wodami, najczęściej pod hasłem ochrony przed powodzią. KE wskazała na konieczność opracowania MasterPlanów - dokumentów

na okres przejściowy, które w odrębnej formie funkcjonować będą do czasu zatwierdzenia w grudniu 2015 r. zaktualizowanych PGW. MasterPlany mają zebrać w jednym dokumencie projekty inwestycyjne „ingerujące” w wody, rozproszone po wielu programach sektorowych, ale też projekty transportowe oddziałujące na stan wód i inwestycje realizowane w ramach RPO. W 2013 r. KZGW zakończyło procedurę przetargową na wykonanie MasterPlanów dla dorzeczy Wisły i Odry. Prace nad aktualizacją PGW i PWŚK toczyć się będą równolegle i zgodnie z harmonogramem,

 opracowanie Programu wodno-środowskowego kraju (PWŚK) – obok PGW najważniejszego dokumentu planistycznego w ramach RDW, zawierającego plan działań zmierzających do poprawy lub utrzymania dobrego stanu wód. PWŚK został zatwierdzony przez Prezesa KZGW w marcu 2010 r.,

 wykonanie w 2011 r. Wstępnej Oceny Ryzyka Powodziowego (WORP) w obszarach dorzeczy – pierwszego z dokumentów planistycznych wymaganych dyrektywą powodziową. WORP wykonana została przez IMGW w konsultacji z KZGW w ramach projektu ISOK. W ramach WORP zostały zidentyfikowane znaczące powodzie historyczne, jak również powodzie, które mogą wystąpić w przyszłości (tzw. powodzie prawdopodobne), które stanowiły podstawę do wyznaczenia obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Dla obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, wskazanych w WORP zostały wykonane w 2013 r.

dokładne mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego (w ramach projektu ISOK), a następnie do grudnia 2015 r. plany zarządzania ryzykiem powodziowym (PZRP), podlegające aktualizacji co 6 lat. Zgodnie z procedowaną obecnie nowelizacją Prawa wodnego, PZRP(oraz PGW po aktualizacji) będą wprowadzane jako załączniki do rozporządzeń Rady Ministrów czyli będą miały walor aktu prawa powszechnie obowiązującego, którego obecnie nie mają.

Realizacja zadania polegającego na maksymalizacji oszczędności zasobów wodnych na cele przemysłowe i komunalne leży po stronie korzystających z wód. Z danych GUS wynika, że w okresie wieloletnim występowała stała tendencja zniżkowa w zakresie zużycia wód na cele komunalne, a w okresie 2009-2012 dynamika tego procesu była nieco wyższa w stosunku do poprzedniego czterolecia. Mogło na to mieć wpływ zwiększenie ogólnych kosztów użytkowania wody, wynikające głównie ze wzrostu kosztów jednostkowych oczyszczania ścieków w gminach - co stymuluje tendencje oszczędnościowe. Odwrotna tendencja wystąpiła w obszarze zużycia wody w przemyśle - tendencja zniżkowa w okresie 2005-2008 została zastąpiona tendencją zwyżkową w okresie 2009-2012.

System Informatyczny Gospodarki Wodnej (SIGW) nie został jeszcze w pełni wdrożony, w 2013 r.

trwały intensywne prace nad opracowaniem jego struktury i jego uruchomieniem. SIGW ma być instrumentem wspomagającym gospodarowanie wodami, zbudowanym i wdrożonym w strukturach KZGW i RZGW. Podstawowymi funkcjami SIGW mają być: przetwarzanie, integracja i udostępnianie danych zakresu gospodarowania zasobami wodnymi i planowania. SIGW będzie wspierać następujące grupy procesów: stanowienie aktów publicznoprawnych, postępowania administracyjne, prowadzenie katastru wodnego, utrzymanie wód, ochrona przeciwpowodziowa, gospodarka rybacka, zarządzanie majątkiem Skarbu Państwa, raportowanie. System zintegrowany będzie z ePUAP (elektroniczną Platformą Usług Administracji Publicznej). Komponentami SIGW będą:

 Hydroportal (portal internetowy dla użytkowników zewnętrznych, którego celem jest udostępnianie danych publikacyjnych dla całego kraju oraz ich meta danych);

 Portale regionalne RZGW (portale internetowe stanowiące uszczegółowienie Hydroportalu na poziomie regionalnym);

 Portal Katastru Wodnego KZGW (portal intranetowy dla użytkowników wewnętrznych KZGW służący do prezentacji, aktualizacji oraz zaawansowanych analiz danych);

 Portale Katastru Wodnego RZGW (portal intranetowy dla użytkowników wewnętrznych RZGW).

SIGW stanowi jeden z głównych elementów logicznych projektowanego Informatycznego Systemu Osłony Kraju (ISOK) przed nadzwyczajnymi zagrożeniami, przede wszystkim przed skutkami powodzi. ISOK będzie wspomagać zarządzanie kryzysowe w przypadku wystąpienia powodzi oraz w każdym innym przypadku zagrożenia, w zakresie, na jaki pozwoli zasób systemu. Konsorcjum projektowe ISOK tworzą: IMGW-PIB, KZGW, GUGiK, IŁ-PIB, RCB. Realizacja projektu ISOK rozpoczęła się w roku 2010 przy wsparciu finansowym ze środków UE w ramach POIG (ok. 200 mln PLN) oraz Budżetu Państwa i NFOŚiGW. Produktami projektu ISOK będą m.in.: wstępna ocena ryzyka powodziowego dla Polski, mapy zagrożenia powodziowego, mapy ryzyka powodziowego, mapy zagrożeń meteorologicznych, mapy innych zagrożeń.

Kierunek działań dotyczący wyznaczenia obszarów zalewowych realizowany był w sposób pośredni.

Zgodnie z przepisami obowiązującymi do 2011 r., RZGW opracowywały studia ochrony przeciwpowodziowej, ustalające granice zasięgu wód powodziowych o określonym prawdopodobieństwie występowania oraz kierunki ochrony przed powodzią, w których dokonywano podziału obszarów na: obszary wymagające ochrony przed zalaniem z uwagi na ich zagospodarowanie, wartość gospodarczą lub kulturową, obszary służące przepuszczaniu wód powodziowych, zwane dalej "obszarami bezpośredniego zagrożenia powodzią" oraz obszary potencjalnego zagrożenia powodzią. Studia ochrony przeciwpowodziowej nie objęły swoim zasięgiem całego terytorium kraju. W związku z wdrożeniem dyrektywy powodziowej w 2011 r. sporządzono Wstępną Ocenę Ryzyka Powodziowego w obszarach dorzeczy (WORP), która obejmowała m.in. wyznaczenia obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi (opisano powyżej).

Na obszarach, dla których istnieje studium ochrony przeciwpowodziowej sporządzone przez Dyrektora RZGW, studium to zachowuje ważność do dnia sporządzenia mapy zagrożenia powodziowego (opisane powyżej). Sposoby ochrony przed powodzią (np. budowa trwałej infrastruktury przeciwpowodziowej lub wyznaczanie obszarów zalewowych jako środka przeciwdziałającego wystąpieniu powodzi i zalaniu obszarów zurbanizowanych) będą elementem planów zarządzania ryzykiem powodziowym (PZRP), które mają zostać opracowane do grudnia 2015 r.

W latach 2009-2012 nie nastąpił znaczący przyrost pojemności zbiorników retencyjnych. Wg danych IMGW łączna objętość wody zmagazynowanej w zbiornikach retencyjnych w Polsce wynosi nadal ok. 4 mld m³, czyli ok. 6% objętości średniego rocznego odpływu z wielolecia i nie daje pełnej możliwości ochrony przed powodzią i suszą. W latach 2007-2013 realizowane były liczne projekty dot. „małej retencji wodnej” dofinansowane ze środków UE - 26 projektów w ramach RPO (122 mln PLN) i 1 w ramach PROW (160 tys. PLN) oraz 2 projekty dot. małej retencji w lasach dofinansowane w ramach POIiŚ (255 mln PLN). Dodatkowe 2 projekty zrealizowano przy wsparciu NFOŚiGW.

Zgodnie z art. 110a. Poś do prowadzenia obserwacji terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów, na których występują te ruchy, a także rejestru zawierającego informacje o tych

terenach zobowiązany jest starosta. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 czerwca 2007 r.

w sprawie informacji dotyczących ruchów masowych ziemi określa m.in. metody, zakres i częstotliwość prowadzenia obserwacji terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów, na których występują te ruchy. W celu wsparcia władz lokalnych w realizacji tego zadania, MŚ zleciło realizację Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO), który obejmuje rozpoznanie, udokumentowanie i zaznaczenie na mapie w skali 1 : 10 000 wszystkich osuwisk oraz terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi w Polsce oraz założenie systemu monitoringu wgłębnego i powierzchniowego na 100 wybranych osuwiskach (90 w Karpatach i 10 w Polsce pozakarpackiej). Projekt realizowany jest od 2008 r., koordynowany przez PIG-PIB i finansowany przez NFOŚiGW. W ramach SOPO prowadzony jest monitoring na osuwiskach, na których ruchy masowe są najczęstsze i najbardziej niebezpieczne (zagrażają obiektom o istotnym znaczeniu gospodarczym i społecznym). Na koniec 2012 r. funkcjonowało 61 stanowisk monitoringu osuwisk karpackich. Sesje pomiarowe będą prowadzone przez okres 2 lat, a po upływie tego okresu pomiary monitoringowe powinny być dalej prowadzone przez starostę. Starostwa nie posiadają jednak wykwalifikowanej kadry do prowadzenia pomiarów i interpretacji ich wyników, a także brak im odpowiedniego sprzętu do pozyskiwania i przetwarzania danych z monitoringu. Starostom powinno być więc pozostawione prowadzenie obserwacji osuwisk na ich terenie, która nie wiąże się z wykonywaniem profesjonalnego monitoringu, natomiast monitoring osuwisk powinien zostać powierzony Państwowej Służbie Geologicznej, zwłaszcza w przypadku osuwisk zagrażających obiektom o istotnym znaczeniu gospodarczym i społecznym.

W okresie 2007-2013 realizowano13 projektów dotyczących ochrony przeciwpowodziowej dofinansowanych ze środków UE w ramach POIiŚ (łączna kwota dofinansowania – 1,2 mld PLN).

Ponadto działania dotyczące rozwoju i modernizacji infrastruktury powodziowej finansowane były ze środków NFOŚiGW na łączną kwotę 1,9 mld PLN. Większość projektów dotyczyła budowy nowych lub modernizacji istniejących wałów przeciwpowodziowych, a w mniejszym stopniu budowy kanałów ulgi, przepompowni oraz modernizacji obiektów piętrzących. W grupie dofinansowanych przedsięwzięć zidentyfikowano jedynie dwa projekty dotyczące tworzenia polderów zalewowych.

Obszary ochronne głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) ustanawiane są przez Dyrektorów RZGW w drodze aktów prawa miejscowego. W 2013 nie ustanowiono jeszcze żadnego obszaru ochronnego GZWP, a przygotowania stosownych rozporządzeń Dyrektorów RZGW są na różnym stopniu zaawansowania.

W 2009 r. została zawarta umowa trójstronna pomiędzy KZGW (jako Zamawiającym), PIG-PIB (jako Generalnym Wykonawcą) i NFOŚiGW (jako Finansującym), dotycząca realizacji projektu pn.: Wykonanie programów i dokumentacji geologicznych określających warunki hydrogeologiczne w związku z ustanawianiem obszarów ochronnych Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) dla potrzeb planowania i gospodarowania wodami w obszarach dorzeczy. Wykonane w ramach tego projektu dokumentacje hydrogeologiczne określające warunki hydrogeologiczne w związku z ustanawianiem obszarów ochronnych GZWP podlegają przyjęciu/zatwierdzeniu przez Ministra Środowiska zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze. W latach 2009-2012 w ramach wspomnianej umowy zostało opracowanych, a następnie przyjętych przez Ministra Środowiska 44 dokumentacji hydrogeologicznych (w tym 15 dodatków do dokumentacji) określających warunki hydrogeologiczne w związku z ustanawianiem obszarów ochronnych głównych zbiorników wód podziemnych w Polsce.

W ramach przeprowadzonej ankiety CAWI około 20% gmin zadeklarowało, że w latach 2009-2012 podejmowało działania mogące mieć korzystny wpływ na ochronę głównych zbiorników wód podziemnych. W większości przypadków działania te polegały na budowie sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków oraz wprowadzaniu stref ochronnych ujęć wód podziemnych.

W ramach działań edukacyjno-promocyjnych, w 2010 r. KZGW przeprowadził kampanię promocyjno-informacyjną Wiedzieć więcej o wodzie, mającą na celu podniesienie świadomości ekologicznej w zakresie racjonalnego gospodarowania wodami. Kampania dofinansowana została ze środków NFOŚiGW (ok. 600 tys. PLN) i obejmowała następujące działania: druk książeczki dla dzieci Kropla do kropli…; opracowanie i druk broszury - poradnika, jak zorganizować konkurs powodziowy integrujący szkoły, samorządy lokalne i rodziców na temat rodzinnego planu ewakuacji; aktualizacja i druk książki Jak sobie radzić z powodzią? - poradnika dla nauczycieli, jak poprowadzić edukację powodziową; opracowanie multimedialnych pomocy dydaktycznych dotyczących tematyki powodziowej dla nauczycieli; Konkurs fotograficzny p.t. Woda w kadrze; Konkurs Wiedzieć więcej o … wodzie; Organizacja Krajowego Forum Wodnego. W 2009 r. kampania społeczna Ministerstwa Środowiska Zmień nawyki na dobre. Zmień klimat na lepszy związana z odbywającym się pod koniec 2009 r. szczytem klimatycznym w Kopenhadze (COP 15 UNFCCC) objęła m.in. emisje spotów telewizyjnych z udziałem Otylii Jędrzejczak zachęcającej do oszczędności w codziennym zużywaniu wody. Liczne projekty edukacyjno-promocyjne zachęcające do oszczędzania wody prowadzone były także przez organizacje pozarządowe, np. WWF w ramach kampanii SOS dla świata (komponent Deficyt wody), dofinansowanej ze środków UE w ramach POIiŚ. Ponadto w ramach inicjatyw lokalnych organizowane były m.in. obchody Światowego Dnia Wody.

W latach 2010-2011 NFOŚiGW dofinansował około 30 kampanii lub działań związanych z wodą lub gospodarką wodną, z czego 20 objęło zasięgiem całą Polskę, a pozostałe 10 - jedno lub więcej dorzeczy (7 – dorzecze Wisły, 2 – dorzecze Warty, 2 – dorzecze Odry, 1 – dorzecze Niemna oraz 1 – innych rzek). Kampanie te realizowane były przez stowarzyszenia, fundacje, wydawnictwa, uczelnie wyższe itp.

Działania o charakterze promocyjnym, szkoleniowym i edukacyjnym realizowany były także przez regionalne zarządy gospodarki wodnej (szkolenia, konferencje, publikacja broszur i innych materiałów informacyjnych).

W ramach przeprowadzonej ankiety CAWI blisko 16% gmin zadeklarowało przeprowadzenie w latach 2009-2012 działań edukacyjno-promocyjnych propagujących zachowania sprzyjające oszczędzaniu wody. Działania te prowadzone były przede wszystkim wśród dzieci i młodzieży – poprzez edukację szkolną, organizację konkursów i dystrybucję plakatów i ulotek.

Obszar Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi Krótki opis realizacji celu/działań Ocena

racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych w taki sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i zabezpieczyć przed skutkami powodzi oraz zwiększenie samofinansowania gospodarki wodnej.

Naczelnym zadaniem będzie dążenie do maksymalizacji oszczędności zasobów wodnych na cele przemysłowe i konsumpcyjne, zwiększenie retencji wodnej

oraz skuteczna ochrona głównych zbiorników wód podziemnych przed zanieczyszczeniem.

Realizacji średniookresowego celu głównego w latach 2009-2012 służyły działania:

W obszarze legislacji:

- nowelizacja z dnia 5 stycznia 2011r. ustawy - Prawo wodne, wdrażająca Dyrektywę powodziową; elementy RDW oraz dyrektywę o środowiskowych normach jakości;

- opracowanie w 2012 r. założeń do nowej ustawy - Prawo wodne w obszarze planowania:

- opracowanie Planów Gospodarowania Wodami (PGW) dla 10 obszarów dorzeczy, - opracowanie Programu wodno-środowiskowego kraju (PWŚK), wykonanie w 2011 r. Wstępnej Oceny Ryzyka Powodziowego (WORP).

Z danych GUS wynika, że okresie wieloletnim występowała stała tendencja zniżkowa w zakresie zużycia wód na cele komunalne, a w okresie 2009-2012 dynamika tego procesu była nieco wyższa w stosunku do poprzedniego czterolecia.

Odwrotna tendencja wystąpiła w obszarze zużycia wody w przemyśle, tendencja zniżkowa w okresie 2005-2008 została zastąpiona tendencją zwyżkową w okresie 2009-2012.

W latach 2009-2012 nie nastąpił znaczący przyrost pojemności zbiorników retencyjnych.

Wyodrębnienie w ramach gospodarowania wodami dwóch sektorów, tj. sektora zarządzania zasobami wodnymi (funkcja organu właściwego w sprawach gospodarowania wodami, zarządzającego zasobami wodnymi i wykonującego kontrole) oraz sektora administrowania majątkiem Skarbu Państwa (utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz planowanie i realizacja inwestycji w gospodarce wodnej).

Podstawowym elementem opracowanych w 2012 r. założeń do nowej ustawy - Prawo wodne, jest wyodrębnienie w ramach gospodarowania wodami 2 sektorów:

- zarządzanie majątkiem Skarbu Państwa, utrzymanie majątku, inwestycje - w gestii nowo powołanych podmiotów – Zarządów Dorzeczy (ZD).

- funkcje z zakresu administracji rządowej czyli zarządzanie wodami, kontrole tudzież kwestie planistyczne. – zostaną przypisane Dyrektorom nowych jednostek, zbudowanych na gruncie obecnych RZGW - Urzędów Gospodarki Wodnej regionów wodnych (UGW) przez użytkowników wód za korzystanie przez nich z zasobów wodnych, z uwzględnieniem oddziaływania na środowisko

Opracowane w 2012 r. założenia do nowej ustawy - Prawo wodne przewidują zniesienie zwolnień z opłat za pobór wody na potrzeby energetyki wodnej, pobór wód powierzchniowych na potrzeby związane z wytwarzaniem energii cieplnej lub elektrycznej, pobór wód na potrzeby nawadniania użytków rolnych i gruntów

Obszar Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi Krótki opis realizacji celu/działań Ocena Wpływy z tytułu objęcia systemem opłat środowiskowych wymienionych wyżej

rodzajów działalności mają stanowić dochody Zarządów Dorzeczy i być przeznaczane na utrzymanie wód oraz działalność inwestycyjną w gospodarce wodnej.

Efekt przyrodniczy:

pośredni

Pełne dostosowanie polskiego prawa do prawa UE

- nowelizacja z dnia 5 stycznia 2011r ustawy – Prawo wodne, dokonująca wdrożenia dyrektywy 2007/60/WE - powodziowej; elementów RDW 2000/60/WE oraz dyrektywy 2008/105/WE o środowiskowych normach jakości;

- nowelizacja z dnia 4 stycznia 2013 r ustawy - Prawo wodne., dokonująca wdrożenia ramowej dyrektywy w sprawie strategii morskiej 2008/56/WE;

- przygotowanie w 2012 r. nowelizacji ustawy - Prawo wodne obejmującej pełne dostosowanie prawa polskiego do przepisów UE tj. przepisy dot. przejścia art. 5.4 na 5.2 dyrektywy ściekowej91/271/EWG wraz z przepisami wykonawczymi ws. prawidłowego wyznaczania granic i obszarów aglomeracji; zakończenie transpozycji RDW2000/60/WE w zakresie definicji; właściwą transpozycję dyrektywy powodziowej 2007/60/WE (w związku z zastrzeżeniami KE do implementacji z 2011 r.); uzupełnienie transpozycji postanowień dyrektywy o ochronie wód podziemnych 2006/118/WE; uzupełnienie transpozycji dyrektywy 2011/92/UE odnośnie zakresu wykonywania prac utrzymaniowych na wodach.

Należy zauważyć, że dostosowywanie polskiego prawa do prawa UE jest procesem ciągłym, ponieważ prawo UE podlega modyfikacjom, tworzone są też nowe

Opracowanie i wdrożenie systemu informatycznego gospodarowania wodami spójnego z systemem informatycznym resortu

„Środowisko”.

System Informatyczny Gospodarki Wodnej (SIGW) nie został jeszcze w pełni wdrożony, trwały jednak i trwają nadal intensywne prace nad opracowaniem jego struktury i jego uruchomieniem.

SIGW stanowi jeden z głównych elementów logicznych projektowanego Informatycznego Systemu Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami – ISOK (przede wszystkim przed skutkami powodzi).

Zadanie nie

która wskazywała będzie obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi, dla których

która wskazywała będzie obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi, dla których