ROZDZIAŁ II PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE W SYSTEMIE INFORMACYJNYM
2.1. Istota przepływów pieniężnych i ich miejsce w systemie informacyjnym
2.2.3. Rachunek przepływów pieniężnych w świetle obowiązujących krajowych
Procesy globalizacji i dynamiczne zmiany otoczenia ekonomicznego, społecznego, politycznego, prawnego, kulturowego przedsiębiorstw sprawiają, że oczekuje się porównywalności informacji finansowej nie w skali regionu, kraju, kontynentu, a świata. Z jednej strony w rachunkowości trudno znaleźć bardziej obiektywną kategorię ekonomiczną niż środki pieniężne. Można na tej podstawie przypuszczać, że harmonizacja i standaryzacja51
51 Bez wdawania się w szersze rozważania przyjęto na potrzeby niniejszej rozprawy za I. Olchowicz, iż harmonizacja rachunkowości jest to „proces redukowania różnic w sprawozdawczości finansowej poszczególnych krajów” [Olchowicz i Tłaczała 2008, s. 13]. Natomiast standaryzacja oznacza, że wszystkie
96 rachunkowości w obszarze rachunku przepływów pieniężnych nie powinna przysparzać trudności. Z drugiej strony nie pozostawia wątpliwości fakt, że systemy rachunkowości funkcjonujące w poszczególnych państwach różnią się.
W piśmiennictwie naukowym wielokrotnie podejmowano próbę zidentyfikowania czynników52 wpływających na zróżnicowanie systemów rachunkowości na świecie i powstało wiele klasyfikacji systemów rachunkowości [Nobes i Parker 2008, s. 52−70]. W Europie uznanie zyskała klasyfikacja, zgodnie z którą można wyróżnić dwa podstawowe systemy rachunkowości, tj. anglosaski (dominujący w państwach, w których sprawozdawczość finansowa jest regulowana przez prywatne organizacje) oraz kontynentalny (dominujący w państwach, w których sprawozdawczość finansowa jest regulowana przez organy państwowe).
W teorii rachunkowości przyjmuje się, że funkcjonowanie anglosaskiego systemu rachunkowości jest widoczne w szczególności w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, jak również w Australii, na Filipinach, w Holandii, Indiach, Irlandii, Kanadzie, Meksyku, Nowej Zelandii, Republice Południowej Afryki, natomiast kontynentalnego systemu rachunkowości w szczególności w Niemczech, jak również w Belgii, Chinach, Francji, Grecji, Hiszpanii, Japonii, Portugalii, Szwajcarii, Szwecji, Włoszech oraz Polsce [Szmerekieta 2004, Solas i Ayhan 2008, Krasodomska 2010]. Podstawowe różnice między anglosaskim a kontynentalnym systemem rachunkowości prezentuje tabela 2.5.
Powstaje pytanie, czy systemy rachunkowości różnych państw różnią się w obszarze prezentacji informacji o przepływach pieniężnych? Uzyskaniu odpowiedzi na postawione pytanie posłuży dokonana analiza porównawcza Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” z innymi krajowymi i międzynarodowymi standardami rachunkowości poświęconymi rachunkowi przepływów pieniężnych53. Podstawowym
zainteresowane podmioty korzystają z identycznych lub bardzo zbliżonych praktyk rachunkowości, czego rezultatem jest ujednolicenie (zunifikowanie) zasad rachunkowości [Samelak 2013, s. 93−94].
52 W 1990 roku G.K. Meek i S.M. Saudagaran [za: Doupnik i Perera 2011, s. 28−31] wskazali pięć czynników wpływających na zróżnicowanie systemów rachunkowości na świecie, a mianowicie: system prawny, opodatkowanie, źródła finansowania działalności, inflacja, a także stosunki polityczne i gospodarcze. Z kolei Ch. Nobes i R. Parker [2008, s. 25−38] podają, że czynnikami wpływającymi na zróżnicowanie systemów rachunkowości są: kultura w danym kraju, system prawny, źródła finansowania działalności, opodatkowanie, inne czynniki zewnętrzne (np. sytuacja polityczna, inflacja), jak również kompetencje księgowych.
53 E. Śnieżek [2002, s. 142−154] w publikacji „Przewodnik po cash flow. Część I. Metodologia i techniki sporządzania według znowelizowanej ustawy o rachunkowości” dokonała porównania MSR 7 z wcześniejszymi oraz wówczas obowiązującymi w Polsce regulacjami prawymi w zakresie rachunku przepływów pieniężnych. Wykazała, że polskie rozwiązania w zakresie rachunku przepływów pieniężnych powoli, stopniowo i konsekwentnie dążą w kierunku międzynarodowych rozwiązań, zachowując przy tym swoją specyfikę.
97 jej celem jest zidentyfikowanie zasadniczych podobieństw i różnic w zakresie prezentacji rachunku przepływów pieniężnych według różnych standardów rachunkowości oraz poszukiwanie wzorcowych rozwiązań, które mogłyby okazać się przydatne przy opracowaniu propozycji udoskonalenia systemu informacyjnego rachunkowości w obszarze przepływów pieniężnych. Dokonaną analizę porównawczą wykorzystano również przy weryfikacji hipotezy badawczej niniejszej rozprawy.
Tabela 2.5. Różnice między anglosaskim a kontynentalnym systemem rachunkowości
Anglosaski system rachunkowości Kontynentalny system rachunkowości
Podporządkowanie potrzebom informacyjnym akcjonariuszy (rynku kapitałowego)
Podporządkowanie potrzebom informacyjnym wierzycieli (bezpieczeństwu obrotu
gospodarczego) Orientacja na rzetelny i jasny obraz Orientacja prawna
Odrębność prawa podatkowego Dominacja prawa podatkowego
Tendencja do powiększania zakresu ujawnianych informacji
Relatywnie niewielki zakres ujawnianych informacji, tajność informacji finansowej Wyższość treści ekonomicznej nad formą
prawną
Wyższość formy prawnej nad treścią ekonomiczną
Otwartość na ryzyko Dążenie do unikania ryzyka
Dominacja zasady współmierności Dominacja zasady ostrożności
Regulacje − oparcie na standardach rachunkowości
Regulacje − oparcie na przepisach prawnych (ustawach, rozporządzeniach)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie [Blake i in. 1997, s. 85−91; Cuzdriorean 2010, s. 496−502; Doupnik i Perera 2011, s. 23−55].
E. Śnieżek [2002, s. 154−167] dokonała również porównania regulacji w zakresie rachunku przepływów pieniężnych obowiązujących wówczas w wybranych krajach należących do anglosaskiego modelu rachunkowości, tj. Australii, Kanady, Nowej Zelandii, USA i Wielkiej Brytanii. Autorka uwzględniła również MSR 7. Porównanie standardów w wybranych krajach zostało dokonane pod kątem: celu prezentacji i wymogu sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, korzyści z dysponowania informacjami o przepływach pieniężnych, stosowanych definicji, prezentacji rachunku przepływów pieniężnych, prezentacji przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej oraz załączników do standardu.
Formułując wnioski z analizy porównawczej E. Śnieżek [2002, s. 167] wskazała, iż we wszystkich uwzględnionych standardach przyjęto, że rachunek przepływów pieniężnych powinien prezentować informacje o rzeczywistych przepływach pieniężnych, jakie miały miejsce w danym okresie, w celu optymalizacji prognoz. W standardach nie ma zgodności, co do metody prezentacji i klasyfikacji niektórych pozycji do działalności inwestycyjnej lub finansowej. Niemniej można wskazać obszary, w których nie występują istotne różnice w analizowanych standardach.
98 Dobór państw, a co za tym idzie odpowiednich standardów rachunkowości, do analizy porównawczej nie był przypadkowy. Wybrano po dwa państwa reprezentujące odpowiednio anglosaski i kontynentalny system rachunkowości, w tym jedno państwo z Europy i jedno spoza. Podstawy anglosaskiego systemu rachunkowości wyznaczyła Wielka Brytania, a jej wpływy zaobserwowano między innymi w Australii, stąd te dwa państwa uwzględniono w badaniu. Państwem reprezentującym kontynentalny system rachunkowości są Niemcy. Wybrano również Chiny, w których historycznie były zauważalne wpływy kontynentalnego systemu rachunkowości, jednakże obecnie można zaobserwować widoczne przemiany w systemie rachunkowości. W analizie porównawczej uwzględniono również dwa standardy o zasięgu międzynarodowym. Punktem odniesienia przy formułowaniu wniosków był Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”.
W analizie porównawczej uwzględniono odpowiednio:
1. Polska: Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” −
KSR 1.
2. Wielka Brytania: Standard Sprawozdawczości Finansowej 1 „Rachunki przepływów pieniężnych” − FRS 1.
3. Australia: Australijski Standard Rachunkowości AASB 107 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych” − AASB 107.
4. Niemcy: Niemiecki Standard Rachunkowości nr 2 „Rachunek przepływów pieniężnych” – DSR 2.
5. Chiny: Standardy Rachunkowości dla Przedsiębiorców nr 31 „Rachunki przepływów pieniężnych” – ASE 31.
6. Międzynarodowy Standard Rachunkowości 7 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych”
− MSR 7.
7. Standard Rachunkowości Finansowej nr 95 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych” −
SRF 95.
Warto dodać, że w MSR 7, SRF 95 i AASB 107 obowiązuje aktualnie nazwa „sprawozdanie z przepływów pieniężnych”, podczas gdy pozostałe spośród krajowych standardów rachunkowości stosują nazwę „rachunek przepływów pieniężnych”.
Dążąc do osiągnięcia postawianego celu w pierwszej kolejności dokonano analizy porównawczej struktury wybranych krajowych i międzynarodowych standardów rachunkowości poświęconych rachunkowi przepływów pieniężnych, obowiązujących na 31 grudnia 2012 roku − tabela 2.6.
99
Tabela 2.6. Struktura wybranych krajowych i międzynarodowych standardów rachunkowości poświęconych rachunkowi przepływów pieniężnych
Elementy struktury KSR 1 (Polska)
Anglosaski system rachunkowości
Kontynentalny system
rachunkowości Standardy międzynarodowe FRS 1 (Wielka Brytania) AASB 107 (Australia) DRS 2 (Niemcy) ASE 31 (Chiny) MSR 7 SRF 95 (USA) Cel standardu √ √ √ √ √ √ √
Zakres stosowania standardu √ √ √ √ √ √ √
Definicje √ √ √ √ √ √ √
Przepływy pieniężne i metody ich prezentacji √ √ √ √ √ √ √
Przepływy działalności operacyjnej − objaśnienie √ √ 1) √ √ 3) √ 4) √ √
Przepływy działalności inwestycyjnej− objaśnienie √ √ 1) √ √ 3)
√ 4) √ √
Przepływy działalności finansowej − objaśnienie √ √ 1) √ √ 3)
√ 4) √ √
Jednostkowy rachunek przepływów pieniężnych –
objaśnienie poszczególnych pozycji √ −−−−2) −−−−2) −−−−2) −−−− −−−−2) −−−−2)
Skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych –
odrębne objaśnienie sposobu sporządzania √ −−−− −−−− −−−− −−−− −−−− −−−−
Dodatkowe ujawnienia i objaśnienia √ √ √ √ √ √ √
Przykłady liczbowe √ √ √ −−−− −−−− √ √
Symbol √ oznacza, że dany element występuje w standardzie.
1) W FRS 1 objaśniono zasady prezentacji przepływów pieniężnych w przekroju ośmiu pozycji wyodrębnionych na potrzeby rachunku przepływów.
2)
W FRS 1, AASB 107, DRS 2, MSR 7 i SRF 95 ograniczono się do omówienia zasad prezentacji m.in.: przepływów pieniężnych wyrażonych w walutach obcych, przepływów pieniężnych związanych z odsetkami i dywidendami, podatkiem dochodowym, inwestycjami w jednostkach zależnych, stowarzyszonych i we wspólnych przedsięwzięciach, przejęciem i sprzedażą jednostek zależnych i innych części jednostki gospodarczej.
3)
DRS 2 określa strukturę prezentacji według poszczególnych pozycji dla przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej zestawianych metodą bezpośrednia i metodą
pośrednią, a także przepływów pieniężnych z działalności inwestycyjnej i finansowej.
4) W ASE 31 zamieszczono wykaz pozycji obligatoryjnie prezentowanych w rachunku przepływów pieniężnych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie [Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 2011; Accounting Standards Board 1996; Australian Accounting Standards Board 2011;
100 Na podstawie analizy porównawczej struktury wybranych standardów rachunkowości poświęconych rachunkowi przepływów pieniężnych sformułowano kilka wstępnych wniosków:
1. We wszystkich rozpatrywanych standardach rachunkowości określono cel i zakres stosowania standardu. Zdefiniowano podstawowe pojęcia i przedstawiono metody prezentacji przepływów pieniężnych. Objaśniono również zasady prezentacji przepływów pieniężnych w przekroju poszczególnych rodzajów działalności.
2. W KSR 1 omówiono poszczególne pozycje jednostkowego rachunku przepływów pieniężnych. Natomiast w pozostałych standardach ograniczono się do omówienia zasad prezentacji jedynie wybranych przepływów pieniężnych.
3. KSR 1 i DRS 2 są standardami, w których określono strukturę prezentacji rachunku przepływów pieniężnych według poszczególnych pozycji.
4. KSR 1 jest jedynym wśród rozpatrywanych standardów, w którym odrębnie objaśniono sposób sporządzania skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych.
5. We wszystkich standardach ujęto zalecenia dotyczące prezentacji dodatkowych ujawnień i objaśnień do rachunku przepływów pieniężnych.
6. W DRS 1 i ASE 31 zrezygnowano z prezentacji przykładów liczbowych ilustrujących zasady sporządzania rachunku przepływów pieniężnych.
Sformułowane powyżej wnioski wykorzystano do określenia kryteriów analizy porównawczej zawartości merytorycznej wybranych standardów rachunkowości poświęconych rachunkowi przepływów pieniężnych. Analizy tej dokonano według następujących kryteriów:
1. Cel i zakres stosowania standardu.
2. Cel sporządzania rachunku przepływów pieniężnych i korzyści odnoszone z dysponowania informacji o przepływach pieniężnych.
3. Zdefiniowanie środków pieniężnych i przepływów pieniężnych. 4. Klasyfikacja przepływów pieniężnych według rodzajów działalności. 5. Metody prezentacji rachunku przepływów pieniężnych.
6. Przyjęte rozwiązania szczegółowe.
7. Dodatkowe ujawnienia i objaśnienia do rachunku przepływów pieniężnych. 8. Załączniki, aneksy, przykłady liczbowe.
Zgodnie z wyodrębnionymi kryteriami dokonano analizy zawartości merytorycznej poszczególnych standardów rachunkowości poświęconych rachunkowi przepływów pieniężnych według stanu na 31 grudnia 2012 roku − od tabeli 2.7 do tabeli 2.13.
101 Tabela 2.7.
Zawartość merytoryczna Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”
Cel i zakres stosowania standardu
Cel − określenie szczegółowych zasad sporządzania rachunku, o którym mowa w UoR.
Zakres stosowania − jednostki, których roczne sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu badaniu i ogłaszaniu, w tym również banki, zakłady ubezpieczeń i inne instytucje finansowe. Obejmuje zakresem również skonsolidowany rachunek. Zalecany również jednostkom sporządzającym rachunek dobrowolnie.
Cel sporządzania rachunku* i odnoszone korzyści
Nie sformułowano wprost celu sporządzania rachunku.
Wskazano na następujące korzyści odnoszone z dysponowania informacjami o przepływach pieniężnych:
- ocena źródeł pochodzenia oraz wielkości generowanych środków pieniężnych i ich ekwiwalentów,
- ocena kierunków i wielkości wykorzystania środków pieniężnych i ekwiwalentów,
- dostarczenie informacji o zdolności jednostki do generowania wpływów i ich racjonalnego wydatkowania, a także okresie i stopniu pewności ich wystąpienia,
- ocena zmian w aktywach netto jednostki, strukturze finansowania, zdolności do odziaływania na wysokość oraz okres wystąpienia przepływów pieniężnych,
- ułatwienie porównywania informacji finansowej różnych jednostek,
- prawidłowe przewidywanie wystąpienia przepływów pieniężnych w przyszłości i weryfikacja uprzednich prognoz,
- analiza relacji pomiędzy zyskownością a przepływami pieniężnymi netto.
Zdefiniowanie środków pieniężnych
i przepływów pieniężnych
Środki pieniężne − to aktywa pieniężne w formie krajowych środków płatniczych, walut obcych oraz dewiz, będące w obrocie gotówkowym lub obrocie następującym za pośrednictwem bieżących rachunków bankowych. Obejmują gotówkę w kasie oraz płatne na żądanie depozyty.
Zdefiniowano również pojęcie ekwiwalentów środków pieniężnych.
Przepływy pieniężne − to wpływy i wydatki środków pieniężnych oraz ich ekwiwalentów w jednostce, jakie nastąpiły w okresie objętym rachunkiem.
Rodzaje działalności Trzy rodzaje działalności − działalność operacyjna, działalność inwestycyjna (lokacyjna) i działalność finansowa.
Metody prezentacji Metoda bezpośrednia lub pośrednia (korekta wyniku finansowego netto) prezentacji przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Wyboru dokonuje kierownik. Rozwiązania
szczegółowe
Doprecyzowano zakres merytoryczny poszczególnych rodzajów działalności. Omówiono wszystkie pozycje rachunku zgodnego z załącznikiem nr 1 do UoR. Objaśniono zasady sporządzania skonsolidowanego rachunku.
Dodatkowe ujawnienia i objaśnienia
Objaśnienie zakresu środków pieniężnych, gdy różni się od przyjętego w bilansie. Uzgodnienie przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej ustalonych metodą bezpośrednią z ustalonymi metodą pośrednią w przypadku stosowania metody bezpośredniej.
Wyjaśnienie znaczących różnic między zmianami stanu pozycji bilansowych i odpowiednimi pozycjami w rachunku.
Załączniki, aneksy, przykłady liczbowe
Przykłady liczbowe sporządzania jednostkowego rachunku metodą bezpośrednią
i pośrednią dla jednostki innej niż bank i zakład ubezpieczeń oraz konsolidacji rachunku.
* Ilekroć jest mowa w tabeli o rachunku, należy przez to rozumieć rachunek przepływów pieniężnych.
102
Tabela 2.8. Zawartość merytoryczna Standardu Sprawozdawczości Finansowej 1
„Rachunki przepływów pieniężnych”
Cel i zakres stosowania standardu
Cel − zapewnienie, aby jednostki objęte zakresem stosowania FRS 1 prezentowały
informacje o generowaniu i wykorzystaniu środków pieniężnych w danym okresie według istotnych pozycji i w sposób, który ułatwi porównywanie dokonań różnych jednostek, a także dostarczały informacji pomocnych w ocenie płynności finansowej, wypłacalności i elastyczności finansowej.
Zakres stosowania − dotyczy wszystkich sprawozdań finansowych mających na celu przedstawienie prawdziwego i rzetelnego obrazu sytuacji finansowej oraz zysku lub straty, z wyjątkiem niektórych jednostek zależnych, zakładów ubezpieczeń, funduszy emerytalnych, otwartych funduszy inwestycyjnych, przedsiębiorstw korzystających ze zwolnienia dla małych przedsiębiorstw.
Cel sporządzania rachunku* i odnoszone korzyści
Nie sformułowano wprost celu sporządzania rachunku i nie wyszczególniono korzyści osiąganych z dysponowania informacjami o przepływach pieniężnych.
Zdefiniowanie środków pieniężnych
i przepływów pieniężnych
Środki pieniężne – to gotówka w kasie i płatne na żądanie depozyty, powierzone
odpowiednim instytucjom finansowym, pomniejszone o płatne na żądanie kredyty w rachunku bieżącym udzielone przez odpowiednie instytucje finansowe.
Przepływypieniężne−tozwiększenielub zmniejszenie kwoty środków pieniężnych.
Rodzaje działalności
Osiem pozycji − działalność operacyjna, dywidendy od joint ventures i jednostek stowarzyszonych, zwrot z inwestycji i obsługi finansowej, opodatkowanie, wydatki inwestycyjne i inwestycje finansowe, nabycia i zbycia, wypłacane dywidendy, zarządzanie środkami obrotowymi, finansowanie.
Metody prezentacji Metoda bezpośrednia lub pośrednia (korekta wyniku z działalności operacyjnej) prezentacji przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej.
Rozwiązania szczegółowe
Doprecyzowano zakres merytoryczny rodzajów działalności.
Objaśniono zasady prezentacji m.in.: przepływów pieniężnych w bankach i zakładach ubezpieczeń, przepływów pieniężnych wyrażonych w walutach obcych, a także przepływów pieniężnych z tytułu VAT, transakcji zabezpieczających, czy nabycia i zbycia jednostek zależnych.
Dodatkowe ujawnienia i objaśnienia
Wskazano zalecane noty, dotyczące np. prezentacji istotnych transakcji niepowodujących przepływów pieniężnych, czy też prezentacji przepływów pieniężnych brutto, analizy zmian zadłużenia netto, uzgodnienia wyniku operacyjnego z przepływami pieniężnymi netto z działalności operacyjnej.
Załączniki, aneksy, przykłady liczbowe
Częścią FRS 1 są tzw. Objaśnienia, mające pomóc w interpretacji rachunku.
Załącznik I zawiera przykład rachunku przepływów pieniężnych przedsiębiorstwa,
grupy, banku oraz zakładu ubezpieczeniowego.
Załącznik II poświęcono zgodności z MSR 7. Załącznik III dotyczy rozwoju FRS.
* Ilekroć jest mowa w tabeli o rachunku, należy przez to rozumieć rachunek przepływów pieniężnych.
103 Tabela 2.9.
Zawartość merytoryczna Australijskiego Standardu Rachunkowości AASB 107 „Sprawozdanie z przepływów pieniężnych”
Cel i zakres stosowania standardu
Cel − wprowadzenie wymogu dostarczania informacji na temat zaistniałych zmian
środków pieniężnych i ich ekwiwalentów za pomocą sprawozdania, które klasyfikuje przepływy pieniężne okresu wg działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej.
Zakres stosowania − dotyczy rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się w dniu lub po dniu 1.07.2011, ale przed 1.01.2013 i obejmuje wszystkie jednostki zobowiązane do sporządzania sprawozdania finansowego zgodnie z 2M.3 „Corporations Act”, sprawozdania finansowego ogólnego przeznaczenia, jak również sprawozdania finansowego będącego lub ubiegającego się o bycie sprawozdaniem finansowym ogólnego przeznaczenia.
Cel sporządzania sprawozdania* i odnoszone korzyści
Nie sformułowano wprost celu sporządzania sprawozdania.
Wskazano na następujące korzyści odnoszone z dysponowania informacjami o przepływach pieniężnych (w połączeniu z innymi elementami sprawozdania finansowego):
- ocena zmian w aktywach netto jednostki, strukturze finansowania,
- ocena zdolności do odziaływania na wielkość i okres wystąpienia przepływów pieniężnych,
- ocena zdolności do generowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów,
- możliwość wypracowania metod oceny i porównywania wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych różnych jednostek,
- lepsza porównywalność sprawozdań finansowych różnych jednostek,
- weryfikacja dokładności uprzednich prognoz przyszłych przepływów pieniężnych,
- analiza relacji między rentownością a przepływami pieniężnymi netto i konsekwencjami zmian cen.
Zdefiniowanie środków pieniężnych
i przepływów pieniężnych
Środki pieniężne − to gotówka w kasie oraz depozyty płatne na żądanie. Zdefiniowano również pojęcie ekwiwalentów środków pieniężnych.
Przepływy środków pieniężnych − są to wpływy i wydatki środków pieniężnych i ekwiwalentów środków pieniężnych.
Rodzaje działalności Trzy rodzaje działalności − działalność operacyjna, działalność inwestycyjna i działalność finansowa.
Metody prezentacji
Metoda bezpośrednia lub pośrednia (korekta wyniku finansowego) prezentacji
przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, przy czym zachęca się jednostki do stosowania metody bezpośredniej.
Rozwiązania szczegółowe
Doprecyzowano zakres merytoryczny poszczególnych rodzajów działalności.
Objaśniono zasady prezentacji przepływów pieniężnych w kwotach netto, wyrażonych w walutach obcych, odsetek i dywidend, podatku dochodowego, inwestycji w jednostkach zależnych, stowarzyszonych oraz we wspólnych przedsięwzięciach, zmian w udziale własnościowym w jednostkach zależnych oraz innych podmiotach, transakcji bezgotówkowych, a także składników środków pieniężnych i ich ekwiwalentów.
Dodatkowe ujawnienia i objaśnienia
Ujawnienie znaczących wielkości środków pieniężnych i ich ekwiwalentów niedostępnych do wykorzystania.
Dodatkowe informacje mogące mieć znaczenie dla użytkowników chcących zapoznać się z sytuacją finansową i płynnością jednostki.
Objaśnienie zakresu środków pieniężnych, gdy różni się od przyjętego w sprawozdaniu z pozycji finansowej.
Załączniki, aneksy, przykłady liczbowe
Przykłady liczbowe sporządzenia sprawozdania dla podmiotu innego niż instytucja
finansowa oraz sprawozdania dla instytucji finansowej wraz z notami.
* Ilekroć jest mowa w tabeli o sprawozdaniu, należy przez to rozumieć sprawozdanie z przepływów pieniężnych.
104
Tabela 2.10. Zawartość merytoryczna Niemieckiego Standardu Rachunkowości nr 2
„Rachunek przepływów pieniężnych”
Cel i zakres stosowania standardu
Cel – ustanowienie zasad dotyczących rachunku, sporządzanego przez określone
jednostki.
Zakres stosowania – jednostki sporządzające skonsolidowane sprawozdanie
finansowe zgodnie z § 297, ust. 1 Kodeksu Handlowego − jednostki dominujące, wszystkie jednostki sporządzające dobrowolnie rachunek, spółki kapitałowe notowane na rynku kapitałowym, z wyłączeniem jednostek uprawnionych do stosowania MSR. Obejmuje również pozostałe jednostki sporządzające rachunek dobrowolnie.
Cel sporządzania rachunku* i odnoszone korzyści
Formułując cel wskazano, że rachunek powinien polepszyć wgląd w zdolność jednostki