Struktura polskiego eksportu do państw UE-15 oraz UE-13 według posiadanych przewag nad konkurentami

:HNVSRUFLHSU]HWZRUyZ]ERĪRZ\FKLSLHF]\ZDFXNLHUQLF]HJRSROVF\SUR

GXFHQFLNRQNXURZDOLMDNRĞFLąQDU\QNDFKDĪGZXQDVWXNUDMyZPLQZH)UDQFML

:áRV]HFK+RODQGLL+LV]SDQLLL$XVWULL&HQ\W\FKSURGXNWyZRIHURZDQ\FK

SU]H]ĞZLDWRZ\FKNRQNXUHQWyZE\á\QLĪV]HRGFHQRIHURZDQ\FKSU]H]SROVNLH

ILUP\:VNDĨQLNL5&QLHFRSRQLĪHMMHGQRĞFLRGQRWRZDQRWDNĪHZGRVWDZDFKGR

1LHPLHFQD:ĊJU\LGR'DQLL

=ZUDFD XZDJĊ ĪH Z ODWDFK  Z SROVNLP HNVSRUFLH SURGXNWyZ

POHF]DUVNLFKMDMLPLRGXGRZV]\VWNLFKNUDMyZ8(ZVNDĨQLNL5&NV]WDáWRZDá\

VLĊSRZ\ĪHMMHGQRĞFL2]QDF]DWRĪHSROVF\SURGXFHQFLNRQNXURZDOLQLĪV]ąFHQą

VSU]HGDZDQ\FKQDU\QNXXQLMQ\PSURGXNWyZ1LHZLHOHE\áRWHĪXQLMQ\FKNUDMyZ

QDU\QNDFKNWyU\FKSROVNLHILUP\PLDá\SU]HZDJLMDNRĞFLRZHZREHFĞZLDWRZ\FK

NRQNXUHQWyZZHNVSRUFLHZDU]\ZW\ONRQD/LWZLHZ+LV]SDQLLL3RUWXJDOLL

RZRFyZZ+LV]SDQLL'DQLLLQD0DOFLHSU]HWZRUyZ]RZRFyZLZDU]\Z

ZH)UDQFML:áRV]HFK%HOJLLL/XNVHPEXUJXSR]RVWDá\FKSU]HWZRUyZVSRĪ\Z

F]\FK Z /XNVHPEXUJX RUD] QDSRMyZ ZH )UDQFML +RODQGLL L /XNVHPEXUJX

6]F]HJyOQLHVLOQHSU]HZDJLMDNRĞFLRZHZREHFNRQNXUHQWyZSROVNLHILUP\PLDá\

ZHNVSRUFLHQDSRMyZGR)UDQFML5& RUD]SR]RVWDá\FKSU]HWZRUyZVSR

Ī\ZF]\FKGR/XNVHPEXUJD5& 

:HNVSRUFLHQLHNWyU\FKJUXSSURGXNWyZZHGáXJG]LDáyZ+6SROVNLHILUP\

PLDá\SU]HZDJLMDNRĞFLRZHQDU\QNDFKQDZHWNLONXQDVWXNUDMyZ'RW\F]\áRWR

U\ELRZRFyZPRU]DNUDMyZPLQ1LHPF\:LHOND%U\WDQLD)UDQFMD:áRFK\

+RODQGLDFXNUyZLZ\UREyZFXNLHUQLF]\FKNUDMyZPLQ&]HFK\)UDQFMD

:áRFK\+RODQGLD:ĊJU\NDNDRLSU]HWZRUyZ]NDNDRNUDMyZPLQ1LHPF\

)UDQFMD/LWZD5XPXQLD+LV]SDQLDRUD]RGSDGyZLSDV]GOD]ZLHU]ąWNUDMyZ

PLQ :LHOND %U\WDQLD )UDQFMD 5XPXQLD +LV]SDQLD %HOJLD 6]F]HJyOQLH

QLVNLHZVNDĨQLNL5&SRQLĪHMRGQRWRZDQRZSROVNLPHNVSRUFLHFXNUyZ

LZ\UREyZFXNLHUQLF]\FKGR)UDQFMLL5XPXQLLQDSRMyZGR)UDQFMLRUD]RGSD

GyZLSDV]GOD]ZLHU]ąWGR6áRZHQLL



3.4.4. Struktura polskiego eksportu do państw UE-15 oraz UE-13 według posiadanych przewag nad konkurentami

:VNDĨQLNLFHQUHODW\ZQ\FKPRĪQDUyZQLHĪZ\NRU]\VWDüGRSRG]LDáXSRO

VNLHJRHNVSRUWXSURGXNWyZUROQRVSRĪ\ZF]\FKGRNUDMyZ8QLL(XURSHMVNLHMSRG

Z]JOĊGHPSRVLDGDQ\FKSU]HZDJQDGNRQNXUHQWDPL]LQQ\FKNUDMyZ=DQDOL]\

VWUXNWXU\WHJRHNVSRUWXZ\QLNDĪHZODWDFKGODSU]HZDĪDMąFHMF]ĊĞFL

SROVNLHJRHNVSRUWX]DUyZQRGRSDĔVWZ8(MDNL8(FHQ\RIHURZDQHSU]H]

ĞZLDWRZ\FKNRQNXUHQWyZE\á\Z\ĪV]HQLĪRIHURZDQHSU]H]SROVNLHILUP\2]QDF]D

WRĪHSROVF\SURGXFHQFLNRQNXURZDOLQDU\QNXXQLMQ\PJáyZQLHQLĪV]\PLFHQDPL



VSU]HGDZDQ\FKSURGXNWyZ1LHFRZ\ĪV]\E\áSU]\W\P WHQRGVHWHNHNVSRUWX

ZSU]\SDGNXVSU]HGDĪ\ZQRZ\FKSDĔVWZDFKF]áRQNRZVNLFK8(QLĪZNUDMDFK

Ä3LĊWQDVWNL´:QLHNWyU\FKODWDFKQDZHWSRQDGSROVNLHJRHNVSRUWXUROQR

VSRĪ\ZF]HJRGRSDĔVWZ8(E\áRHIHNWHPNRQNXURZDQLDSU]H]SROVNLHILUP\

MDNRĞFLą:ODWDFKXG]LDáSROVNLHJRHNVSRUWXGR8(NWyUHJRSRG

VWDZąE\á\SU]HZDJLMDNRĞFLRZHXNV]WDáWRZDáVLĊĞUHGQLRQDSR]LRPLHRNRáR

SRGF]DVJG\XG]LDáSROVNLHJRHNVSRUWXGR8(±QDSR]LRPLHEOLVNR

Z\NUHV%\áRWR]DWHPRGSRZLHGQLRREOLVNRSNWSURFLSNWSURFPQLHM

QLĪSU]HFLĊWQLHZODWDFK7\PVDP\PZODWDFKRNRáR

SROVNLHJRHNVSRUWXUROQRVSRĪ\ZF]HJRGRNUDMyZÄ3LĊWQDVWNL´LHNVSRUWX

GRQRZ\FKSDĔVWZF]áRQNRZVNLFK8QLL(XURSHMVNLHMZ\QLNDáR]NRQNXURZDQLD

QLĪV]\PLFHQDPLRIHURZDQ\PLSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZZSRUyZQDQLX]LFK

ĞZLDWRZ\PLNRQNXUHQWDPL



:\NUHV6WUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXGRSDĔVWZ8(RUD]8(

ZHGáXJSRVLDGDQ\FKSU]HZDJQDGNRQNXUHQWDPLZODWDFKZSURF

 Źródło: obliczenia własne na podstawie danych WITS-Comtrade.



:RNUHVLHF]áRQNRVWZD3ROVNLZ8(XG]LDáHNVSRUWXNWyUHJRSRGVWDZą

E\á\SU]HZDJLMDNRĞFLRZH]ZLĊNV]\áVLĊW\ONRZF]WHUHFKNUDMDFKÄ3LĊWQDVWNL´

LV]HĞFLXQRZ\FKSDĔVWZDFKF]áRQNRZVNLFK1DMZLĊNV]ąSRSUDZĊRGQRWRZDQR

ZSU]\SDGNXNUDMyZNWyUHPLDá\QLHZLHONLH]QDF]HQLHMDNRRGELRUF\SROVNLHM

Ī\ZQRĞFLDPLDQRZLFLH/XNVHPEXUJD0DOW\L&\SUXWDEHODLZ\NUHV

:\UDĨQLHZ]URVáRWDNĪH]QDF]HQLHSU]HZDJMDNRĞFLRZ\FKZHNVSRUFLHQD/LWZĊ

LàRWZĊ1DWRPLDVWZHNVSRUFLHGR)UDQFMLL:áRFKXG]LDáGRVWDZGODNWyU\FK

Z\ĪV]HE\á\FHQ\RIHURZDQHSU]H]SROVNLHILUP\QLĪSU]H]NRQNXUHQWyZ]ZLĊN

64,2 67,8 63,2 62,5 74,5 75,4 76,4 70,2 62,7 69,0 72,5 71,1 66,5 71,6 72,7 76,9 75,1 75,2 75,9 73,3 75,7 76,8 77,2 78,5 77,6 72,7

35,8 32,2 36,8 37,5 25,5 24,6 23,6 29,8 37,3 31,0 27,5 28,9 33,5 28,4 27,3 23,1 24,9 24,8 24,1 26,7 24,3 23,2 22,8 21,5 22,4 27,3

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

UE-15 UE-12

RC < 1 (konkurowanie jakością) RC > 1 (konkurowanie niższą ceną)



5& 5&! 5& 5&!

8(

Źródło: obliczenia własne na podstawie danych WITS-Comtrade.



:\NUHV6WUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXUROQRVSRĪ\ZF]HJR

GRSRV]F]HJyOQ\FKSDĔVWZ8(ZHGáXJSRVLDGDQ\FKSU]HZDJQDGNRQNXUHQWDPL

ZODWDFKZSURF

 Źródło: obliczenia własne na podstawie danych WITS-Comtrade.



:ĞUyGJUXSSURGXNWyZZ\RGUĊEQLRQ\FKZHGáXJG]LDáyZ+6QDMZLĊNV]\

Z]URVW]QDF]HQLDVWUDWHJLLNRQNXURZDQLDMDNRĞFLąZRNUHVLHF]áRQNRVWZD3ROVNL

Z 8QLL (XURSHMVNLHMQDVWąSLá Z HNVSRUFLHGR SDĔVWZ 8( WDNLFKSURGXNWyZ

MDNU\E\LRZRFHPRU]DHNVWUDNW\URĞOLQQHSR]RVWDáHSURGXNW\SRFKRG]HQLD

URĞOLQQHJRQDSRMHRUD]NDNDRLSU]HWZRU\]NDNDRDZHNVSRUFLHGRSDĔVWZ

8( QDVWĊSXMąF\FK SURGXNWyZ FXNUyZ L Z\UREyZ FXNLHUQLF]\FK W\WRQLX

L Z\UREyZ W\WRQLRZ\FK RUD] RZRFyZ WDEHOD  1LHNRU]\VWQH ]PLDQ\

WMZ]URVW]QDF]HQLDNRQNXURZDQLDQLĪV]\PLFHQDPL]DV]á\QDWRPLDVWZHNVSRUFLH

GR8(SU]HWZRUyZ]RZRFyZLZDU]\ZPLĊVDLSRGUREyZRUD]SU]HWZRUyZ

]PLĊVDLU\EDZHNVSRUFLHGR8(±SU]HWZRUyZ]PLĊVDLU\EWáXV]F]yZ

LROHMyZRGSDGyZLSDV]GOD]ZLHU]ąWSR]RVWDá\FKSURGXNWyZSRFKRG]HQLD]ZLH

U]ĊFHJRRUD]SURGXNWyZPá\QDUVNLFK

:ODWDFKEOLVNRSROVNLHJRHNVSRUWXU\ELRZRFyZPRU]D

EOLVNRSRáRZDHNVSRUWXQDSRMyZRUD]SU]HWZRUyZ]ERĪRZ\FKLSLHF]\ZDFX

NLHUQLF]HJRDWDNĪHSRQDGHNVSRUWXNDNDRLSU]HWZRUyZ]NDNDRGRNUDMyZ

Ä3LĊWQDVWNL´E\áRHIHNWHPNRQNXURZDQLDSU]H]SROVNLHILUP\MDNRĞFLąRIHURZD

Q\FKSURGXNWyZ1DSU]HFLZOHJá\PELHJXQLH]QDOD]á\VLĊ]DĞZDU]\ZDRZRFH

RUD]SR]RVWDáHSU]HWZRU\VSRĪ\ZF]HNWyU\FK]DOHGZLHNLONDSURFHQWSROVNLHJR

68,4 81,8 63,4 62,7 76,9 59,7 61,9 77,6 72,9 79,7 67,0 73,9 85,4 54,5 25,1 84,8 76,0 81,2 65,5 72,4 59,0 76,5 65,9 68,1 83,3 55,1 26,7

31,6 18,2 36,6 37,3 23,1 40,3 38,1 22,4 27,1 20,3 33,0 26,1 14,6 45,5 74,9 15,2 24,0 18,8 34,5 27,6 41,0 23,5 34,1 31,9 16,7 44,9 73,3

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0 80,0 90,0 100,0

Niemcy Wielka Brytania Francja Włochy Holandia Hiszpania Belgia Dania Szwecja Austria Irlandia Grecja Finlandia Portugalia Luksemburg Czechy Słowacja Węgry Litwa Rumunia Łotwa Bułgaria Chorwacja Estonia Słowenia Cypr Malta

RC < 1 (konkurowanie jakością) RC > 1 (konkurowanie niższą ceną)



HNVSRUWX GR NUDMyZ 8( Z\QLNDáR ]H VWUDWHJLL NRQNXURZDQLD MDNRĞFLą

:SU]\SDGNXSDĔVWZ8(ZODWDFKEOLVNRHNVSRUWXFXNUyZ

LZ\UREyZFXNLHUQLF]\FKQLHPDOSRáRZDHNVSRUWX]ZLHU]ąWĪ\Z\FKRUD]EOLVNR

HNVSRUWX]EyĪE\áRHIHNWHPNRQNXURZDQLDMDNRĞFLą1DMQLĪV]\XG]LDáHNV

SRUWX GOD NWyUHJR FHQ\ RIHURZDQH SU]H] NRQNXUHQWyZ E\á\ Z\ĪV]H QLĪ SU]H]

SROVNLHILUP\GRW\F]\áQDSRMyZRUD]UyĪQ\FKSU]HWZRUyZVSRĪ\ZF]\FK

(NVSRUWGR8( (NVSRUWGR8(



Źródło: obliczenia własne na podstawie danych WITS-Comtrade.



3.4.5. Porównanie otrzymanych wyników z wcześniejszymi badaniami 2WU]\PDQHZ\QLNLW\ONRF]ĊĞFLRZRSRWZLHUG]DMąZQLRVNL]ZF]HĞQLHM

V]\FK EDGDĔ MDNRĞFLRZRFHQRZ\FKVWUDWHJLL NRQNXUHQFML SROVNLFKSURGXFHQWyZ

Ī\ZQRĞFLSURZDG]RQ\FKZ,(5L*ĩ3,%:GRW\FKF]DVRZ\FKEDGDQLDFKGRNR

Q\ZDQRRFHQ\NRQNXUHQF\MQRĞFLFHQRZRMDNRĞFLRZHMZHGáXJPHWRG\]DSURSR

QRZDQHMSU]H].$LJLQJHUDZHZ]DMHPQ\PKDQGOX3ROVNL]NUDMDPL8QLL(XUR

SHMVNLHMUyZQLHĪ]NUDMDPLVSR]D8(-DNMXĪZVSRPQLDQRPHWRGDWDRSLHUD

VLĊ QD Z\NRU]\VWDQLX GZyFK PLDU NRQNXUHQF\MQRĞFL WM UHODFML ĞUHGQLFK FHQ

ZHNVSRUFLHGRĞUHGQLFKFHQZLPSRUFLHRUD]VDOGDZ\PLDQ\KDQGOX]DJUDQLF]

QHJRZXMĊFLXLORĞFLRZ\P:\ĪV]DFHQDGDQHJRSURGXNWXZSROVNLPHNVSRUFLH

GR8(QLĪFHQDWHJRSURGXNWXZSROVNLPLPSRUFLH]8(ZVND]\ZDáDQDNRQNX

URZDQLHMDNRĞFLąSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZQDU\QNXXQLMQ\P :EDGDQLX

NWyUHJRZ\QLNLSU]HGVWDZLRQRZQLQLHMV]\PUR]G]LDOH]DVWRVRZDQRZVNDĨQLN

FHQUHODW\ZQ\FK3R]ZROLáRQQDSRUyZQDQLHFHQSURGXNWyZRIHURZDQ\FKSU]H]

SROVNLFK SURGXFHQWyZ QD U\QNX 8QLL (XURSHMVNLHM ] FHQDPL SURGXNWyZ RIHUR

ZDQ\FKQDW\PU\QNXSU]H]NRQNXUHQWyZ]LQQ\FKNUDMyZ:V\WXDFMLJG\FHQ\

RIHURZDQHSU]H]NRQNXUHQWyZVąZ\ĪV]HQLĪFHQ\RIHURZDQHSU]H]SROVNLFK

SURGXFHQWyZPDP\GRF]\QLHQLD]HVWUDWHJLąNRQNXURZDQLDQLĪV]ąFHQą

=EDGDĔSU]HSURZDG]RQ\FKZHGáXJREXPHWRGZ\QLNDĪHGXĪDF]ĊĞüSRO

VNLHJRHNVSRUWXNLHURZDQHJRZODWDFK]DUyZQRGRSDĔVWZ8(MDN

L8(E\áDHIHNWHPNRQNXURZDQLDQLĪV]\PLFHQDPLRIHURZDQ\FKSURGXNWyZ^

:HGáXJPHWRG\FHQUHODW\ZQ\FKXG]LDáHNVSRUWXNWyUHJRSRGVWDZąE\áRNRQNX

URZDQLHQLĪV]ąFHQąE\áZ\UDĨQLHZ\ĪV]\QLĪZHGáXJPHWRG\.$LJLQJHUD

:HGáXJREXPHWRGNRQNXURZDQLHFHQąPLDáRZLĊNV]H]QDF]HQLHZHNVSRUFLH

GRSDĔVWZ8(QLĪGRNUDMyZÄ3LĊWQDVWNL´

:\QLNL REX SU]HSURZDG]RQ\FK EDGDĔ ZVND]XMą ĪH SROVF\ SURGXFHQFL

SRDNFHVMLGR8(NRQNXURZDOLMDNRĞFLąZHNVSRUFLHFXNUyZLZ\UREyZFXNLHU

QLF]\FKGRSDĔVWZ8(DWDNĪHZHNVSRUFLHU\ELRZRFyZPRU]DRUD]SU]H

WZRUyZ]ERĪRZ\FKLSLHF]\ZDFXNLHUQLF]HJRGRSDĔVWZ8(:HNVSRUFLH

SURGXNWyZPOHF]DUVNLFKQDU\QNLNUDMyZÄ3LĊWQDVWNL´SROVF\SURGXFHQFLNRQNX

URZDOL]DĞQLĪV]\PLFHQDPL

.DĪG\]PLHUQLNyZSR]\FMLNRQNXUHQF\MQHMGRNWyU\FKQDOHĪąUyZQLHĪ

PHWRG\RSDUWHQDZDUWRĞFLDFKMHGQRVWNRZ\FKZKDQGOX]DJUDQLF]Q\PSRVLDGD

]DUyZQR]DOHW\MDNLZDG\.DĪG\]QLFKRGQRVLVLĊGRLQQHJRDVSHNWXNRQNX

UHQF\MQRĞFL-DNZVSRPQLDQRPHWRGD.$LJLQJHUDRGZRáXMHVLĊGRUHODFMLFHQ

ZHZ]DMHPQ\PKDQGOXGZyFKNUDMyZ:VNDĨQLNLFHQUHODW\ZQ\FKXPRĪOLZLDMą

QDWRPLDVWSRUyZQDQLH FHQSURGXNWyZRIHURZDQ\FKSU]H]SURGXFHQWyZ GDQHJR



,6]F]HSDQLDNJakościowo-cenowe strategie konkurencji...RSFLW



NUDMXQDZ\EUDQ\PU\QNX]FHQDPLRIHURZDQ\PLQDW\PU\QNXSU]H]NRQNXUHQ

WyZ]LQQ\FKNUDMyZ6WąGWHĪZ\NRU]\VW\ZDQLHREXPLHUQLNyZMHGQRF]HĞQLH

SR]ZDOD QD EDUG]LHM PLDURGDMQą RFHQĊ NRQNXUHQF\MQRĞFL FHQRZRNRV]WRZHM

SURGXFHQWyZQDGDQ\PU\QNX



3.5. Podsumowanie

=SU]HSURZDG]RQHJREDGDQLDZ\QLNDĪHZODWDFK3ROVNDPLDáD

ZHNVSRUFLHUROQRVSRĪ\ZF]\P]DUyZQRGRSDĔVWZ8(MDNL8(FHQRZH

SU]HZDJLNRQNXUHQF\MQHQDGSR]RVWDá\PLNRQNXUHQWDPL2]QDF]DWRĪHFHQ\

RIHURZDQHSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZĪ\ZQRĞFLQDU\QNDFKW\FKSDĔVWZE\á\

QLĪV]HQLĪFHQ\RIHURZDQHSU]H]NUDMHNRQNXUHQWyZ:EDGDQ\PRNUHVLHZ\ĪV]H

ZVNDĨQLNLFHQUHODW\ZQ\FKDZLĊFQLĪV]HFHQ\ZSRUyZQDQLX]NRQNXUHQWDPL QRWRZDQR Z HNVSRUFLH GR QRZ\FK SDĔVWZ F]áRQNRZVNLFK 8( QLĪ GR NUDMyZ

Ä3LĊWQDVWNL´:HNVSRUFLHGRREXJUXSNUDMyZEUDNE\áRZ\UDĨQ\FKWHQGHQFML

NV]WDáWRZDQLDVLĊZVNDĨQLNyZ5&DZHNVSRUFLHGRSDĔVWZ8(ZVNDĨQLNLWH

GRGDWNRZRFKDUDNWHU\]RZDá\VLĊGXĪą]PLHQQRĞFLą

:ODWDFKZVNDĨQLN5&ZSROVNLPHNVSRUFLHUROQRVSRĪ\ZF]\P

GRSDĔVWZ8(Z\QLyVáĞUHGQLRDGRSDĔVWZ8(±2]QDF]DWR

ĪHĞUHGQLHFHQ\ZSROVNLPHNVSRUFLHQDU\QNLW\FKNUDMyZE\á\RGSRZLHGQLR

R  L  QLĪV]H QLĪ FHQ\ NRQNXUHQWyZ ] LQQ\FK NUDMyZ : SRUyZQDQLX

]ODWDPLZVNDĨQLNL5&]PDODá\RGSRZLHGQLRR]DOHGZLHSNW

LSNW8G]LDáSROVNLHJRHNVSRUWXGR8(NWyUHJRSRGVWDZąE\á\SU]HZDJL

FHQRZHXNV]WDáWRZDáVLĊZODWDFKQDSR]LRPLHRNRáRSRGF]DVJG\

XG]LDáSROVNLHJRHNVSRUWXGR8(±QDSR]LRPLHEOLVNR%\áRWR]DWHP

RGSRZLHGQLRREOLVNRLSNWSURFZLĊFHMQLĪSU]HFLĊWQLHZODWDFK

7\PVDP\PZODWDFKW\ONRRNRáRSROVNLHJRHNVSRUWXGRNUDMyZ

Ä3LĊWQDVWNL´LHNVSRUWXGRQRZ\FKSDĔVWZF]áRQNRZVNLFK8(Z\QLNDáR

]NRQNXURZDQLDMDNRĞFLąRIHURZDQ\FKSURGXNWyZ

:RNUHVLHF]áRQNRVWZD3ROVNLZ8(SU]HZDJLFHQRZHSROVNLFKSURGXFHQ

WyZĪ\ZQRĞFLZREHFNRQNXUHQWyZ]LQQ\FKNUDMyZRVáDELá\VLĊĞZLDGF]\RW\P

VSDGHNZVNDĨQLND5&ZHNVSRUFLHGRWU]\QDVWXNUDMyZ8(QDMEDUG]LHMZHNV

SRUFLHQD0DOWĊ/LWZĊ&\SUGR+LV]SDQLLL:áRFK:ODWDFK3RO

VNDPLDáDSU]HZDJLMDNRĞFLRZHZREHFNRQNXUHQWyZ5&ZHNVSRUFLHUROQR

VSRĪ\ZF]\PGR]DOHGZLHWU]HFKNUDMyZWMQD0DOWĊGR/XNVHPEXUJDL:áRFK

:HNVSRUFLHGRSR]RVWDá\FKNUDMyZ8(ZVNDĨQLNL5&E\á\Z\ĪV]HRGMHGQRĞFL

FRZVND]XMHQDNRQNXURZDQLHSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZĪ\ZQRĞFLFHQąRIHUR

ZDQ\FKSURGXNWyZ1DMVLOQLHMV]HSU]HZDJLFHQRZHZREHFNRQNXUHQWyZ]LQQ\FK

NUDMyZ3ROVNDPLDáDZHNVSRUFLHSURGXNWyZUROQRVSRĪ\ZF]\FKGR:LHONLHM

%U\WDQLL&]HFK5XPXQLL,UODQGLL)LQODQGLL+RODQGLLL6]ZHFML



6SRĞUyGG]LDáyZ+6ZODWDFK3ROVNDPLDáDSU]HZDJLMDNR

ĞFLRZH5&ZHNVSRUFLHGRSDĔVWZ8(QDVWĊSXMąF\FKJUXSSURGXNWyZ

U\ELRZRFyZPRU]DQDSRMyZRUD]SU]HWZRUyZ]ERĪRZ\FKLSLHF]\ZDFXNLHU

QLF]HJR 1DMZ\ĪV]H ZVNDĨQLNL 5& RGQRWRZDQR QDWRPLDVW Z HNVSRUFLH QDVLRQ

LRZRFyZROHLVW\FK]EyĪZDU]\ZRUD]SR]RVWDá\FKSU]HWZRUyZVSRĪ\ZF]\FK

2]QDF]DWRĪHFHQ\RIHURZDQHSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZE\á\Z\UDĨQLHQLĪV]H

QLĪFHQ\NRQNXUHQWyZ]LQQ\FKNUDMyZ:HNVSRUFLHGRSDĔVWZ8(ZVNDĨ

QLNL5&QLĪV]HRGMHGQRĞFLZODWDFKRGQRWRZDQRW\ONRZJUXSLH

FXNUyZLZ\UREyZFXNLHUQLF]\FK:SR]RVWDá\FKJUXSDFKSURGXNWyZSROVF\

SURGXFHQFLNRQNXURZDOLQLĪV]ąFHQąVSU]HGDZDQ\FKSURGXNWyZ1DMZLĊNV]H

SU]HZDJLFHQRZHSROVF\SURGXFHQFLPLHOLZREHFNRQNXUHQWyZ]LQQ\FKNUDMyZ

ZSDĔVWZDFK8(ZHNVSRUFLHWáXV]F]yZLROHMyZQDVLRQLRZRFyZROHLVW\FK

QDSRMyZSR]RVWDá\FKSU]HWZRUyZVSRĪ\ZF]\FKRUD]RGSDGyZLSDV]GOD]ZLHU]ąW

6WRVRZDQLHSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZĪ\ZQRĞFLZRNUHVLHF]áRQNRVWZD

3ROVNLZ8QLL(XURSHMVNLHMVWUDWHJLLNRQNXURZDQLDQLĪV]ąFHQąZHNVSRUFLHQD

U\QHNXQLMQ\]FDáąSHZQRĞFLąSR]ZROLáRLPXPRFQLüSR]\FMĊNRQNXUHQF\MQąQD

W\PU\QNX:GáXĪV]HMSHUVSHNW\ZLHSU]HZDJLFHQRZHPRJąMHGQDNRND]DüVLĊ

QLHZ\VWDUF]DMąFHDZUĊF]VWDQRZLü]DJURĪHQLH2WyĪVWUDWHJLDNRQNXURZDQLD

QLĪV]ą FHQą MHVW EXGRZDQD Z RSDUFLXRSU]HZDJLNRV]WRZHNWyUH PLQ ]DOHĪą

RG SR]LRPX L ]PLDQFHQF]\QQLNyZSURGXNFML ZW\P MHGQRVWNRZ\FKNRV]WyZ

SUDF\^7\PF]DVHPZZDUXQNDFKZ\UyZQ\ZDQLDVLĊNRV]WyZSURGXNFMLZNUD

MDFK8QLL(XURSHMVNLHM]PQLHMV]DüVLĊEĊG]LH]QDF]HQLHFHQRZ\FKF]\QQLNyZ

NRQNXUHQF\MQRĞFL1LH]EĊGQHVWDQLHVLĊ]DWHPZ\NRU]\VW\ZDQLHZFRUD]ZLĊN

V]\PVWRSQLXSU]H]SROVNLFKSURGXFHQWyZĪ\ZQRĞFLSR]DFHQRZ\FKLQVWUXPHQWyZ

NRQNXURZDQLDZW\PNRQNXURZDQLDMDNRĞFLąRIHURZDQ\FKSURGXNWyZ



 



3RQDGWRSU]HZDJLNRV]WRZH]DOHĪąUyZQLHĪRG]PLDQQRPLQDOQHJRNXUVXZDOXWRZHJR

3URZDG]RQHEDGDQLDZVND]XMąMHGQDNĪH]PLDQ\WHPDMąFRUD]PQLHMV]\ZSá\ZQDNV]WDá

WRZDQLHVLĊSROVNLHJRHNVSRUWXUROQRVSRĪ\ZF]HJR6]HU]HMà$PEUR]LDN,6]F]HSDQLDN

Ryzyko kursowe a handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi Polski >Z@ -*yUDO

L0:LJLHUUHGRyzyko w gospodarce żywnościowej – teoria i praktykaVHULDÄ0RQRJUDILH

3URJUDPX:LHOROHWQLHJR´QU,(5L*ĩ3,%:DUV]DZDV



4. Umowy o wolnym handlu UE z Ukrainą, Gruzją i Mołdawią

W dokumencie 67 Konkurencyjność polskich producentówżywności i jej determinanty(3) (Stron 100-108)