Wsparcie systemu zarządzania bezpieczeństwem publicznym

Do realizacji celu Wsparcie systemu zarządzania bezpieczeństwem publicznym w województwie małopolskim w latach 2016-2017, wyznaczone zostały trzy działania, których miarą realizacji miał być stopień rozwoju i integracji systemów monitorowania i zarzadzania bezpieczeństwem publicznym (7.1.), poziom wykonalności programu poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym (7.2.) oraz stan i sposób zwiększenia potencjału służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i ratownictwo w województwie (7.3.).

W skład każdego działania wchodziło kilka zadań uszczegółowiających. Zadania realizowane w ramach działania 7.1., dotyczyły zbudowania systemu powiadamiania tekstowego SMS o zagrożeniach związanych z ekstremalnymi zmianami klimatu tj. powodzie, gwałtowne burze i ulewy, generującym alarm na podstawie odczytów ze stacji hydro i meteorologicznych, zakupie systemu ostrzegania burzowego i meteo, opracowaniu mobilnej aplikacji powiadamiania o zagrożeniach związanych z zagrożeniami zmian klimatu. W przypadku działania 7.2., poszczególne zadania, dotyczyły realizacji zapisów Programu Strategicznego Transportu i Komunikacji, edukacji uczestników ruchu drogowego, współpracy ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i ratownictwo w celu poprawy ruchu drogowego w tym Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Zadania realizowane w ramach działania 7.3. dotyczyły: doposażenia służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i ratownictwo w sprzęt specjalistyczny i ratowniczy, budowy i modernizacji centrów szkoleń, remiz strażackich i obiektów służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo publiczne w województwie w tym modernizacji i doposażenia stanowisk dyspozytorskich. Ponadto w ramach działania 7.3., do realizacji wyznaczone zostały zdania dotyczące podnoszenia kwalifikacji zawodowych służb oraz integracji i rozwoju Krajowego Systemu Ratownictwa.

Ocenę realizacji działań przeprowadzono na podstawie ankietyzacji podmiotów i jednostek biorących udział w realizacji poszczególnych zadań. Analiza przesłanych danych ankietowych wykazała, iż w ramach wyznaczonych działań wykonano 118 zadań, z których ok. 83% były to zadania realizowane w ramach działania 7.3. dotyczące zwiększenia potencjału służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo publiczne. Spośród 83%, ok. 51% dotyczyło doposażenia służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i ratownictwo w województwie w specjalistyczny sprzęt ratowniczy a ok.31% budowy i modernizacji remiz, 18% dotyczyło wykonania pozostałych zadań realizowanych w ramach wszystkich trzech działań.

Pozostałe 11 zadań realizowanych było Brak danych o sposobie realizacji zadań wchodzących w skład działań 7.1., 7.2. i 7.3. tj. rozwój informatycznego systemu osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami, realizacji programu Strategiczny transport i Komunikacja spowodowało, że zostały one uznane za nie wykonane w okresie sprawozdawczym. W związku z tym, że działania mają charakter działań ciągłych w czasie, należy przyjąć, że ich realizacja jest przełożona w czasie.

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska Tabela 3.7. Działania podejmowane w latach 2016-2017, w celu realizacji priorytetu 7

Nr działania Nazwa działania Stan realizacji

7.1

Rozwój oraz integracja systemów monitorowania i zarządzania bezpieczeństwem publicznym w regionie

Zadania dotyczące działania 7.1., polegały na: zbudowaniu systemu powiadamiania tekstowego SMS o zagrożeniach związanych z ekstremalnymi zmianami klimatu tj. powodzie, gwałtowne burze i ulewy, generującym alarm na podstawie odczytów ze stacji hydro i meteorologicznych, zakupie systemu ostrzegania burzowego i meteo, opracowaniu mobilnej aplikacji powiadamiania o zagrożeniach związanych z zagrożeniami zmian klimatu. Zrealizowane w okresie sprawozdawczym zadania dotyczyły one głównie stworzenia regionalnego systemu zarządzania kryzysowego w tym systemów wczesnego ostrzegania w zakresie wystąpienia intensywnych zjawisk atmosferycznych, anomalii pogodowych i skażenia środowiska. Efektem realizacji tych zadań jest zwiększenie odporności regionu na wystąpienie skutków ekstremalnych zmian pogodowych poprzez wczesne ostrzeganie społeczeństwa przed wystąpieniem ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz wzmocnienie systemu wczesnego reagowania na zaistniałe anomalia pogodowe czy zjawiska poważnych awarii lub zdarzeń o znamionach poważnych awarii.

7.2 Realizacja programu poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym

Zadania dotyczyły współpracy ze służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i ratownictwo w województwie i polegały na współpracy gmin z jednostkami PSP i OSP, współudziale w zakupie pojazdów służbowych czy laserowego miernika prędkości oraz realizacji zadania polegającego na edukacji uczestników ruchu drogowego. Działania edukacyjne dotyczyły organizowania cyklicznych prelekcji prowadzonych przez przedstawicieli policji, umieszczaniu artykułów w lokalnej prasie dotyczących prawidłowych zachowań w ruchu drogowym, organizowaniu konkursów dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz udziału służb miejskich w propagowaniu prawidłowego zachowana się uczestników ruchu drogowego w trakcie prowadzonych kontroli. Realizacja tych zadań przyczyniła się do podniesienia świadomości uczestników ruchu drogowego jak dużą rolę odgrywają w podniesieniu bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W ramach ankietyzacji tylko 7 jednostek potwierdziło realizację zadań objętych działaniem 7.2. W związku z tym, że jest to zadanie wykonywane w ramach zadań własnych jednostek należy przyjąć, że jest ono realizowane jako zadanie ciągłe a jego sposób realizacji jest na bieżąco analizowany.

7.3

Zwiększenie potencjału służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i

ratownictwo w województwie

W okresie sprawozdawczym, największa ilość zrealizowanych zadań dotyczyła doposażenia służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i ratownictwo w specjalistyczny sprzęt bojowy i ratunkowy w tym: zestawy ratunkowe wraz z defibrylatorami, samochody bojowe/wozy strażackie, radiowozy dla jednostek policji, samochody służbowe dla służb, ambulansy medyczne.

Ponadto OSP zostały doposażone w sprzęt gaśniczy i sprzęt łączności, agregaty prądotwórcze, beczkowozy do przewozu wody, odzież ochronną do działań gotowości bojowej, umundurowanie jak również otrzymały wsparcie w postaci psów ratowniczych.

KW Policji w Krakowie oprócz 20 radiowozów, została wyposażona w analizatory spalin i dymomierze. Doposażenie jednostek realizowano między innymi w ramach programu „Bezpieczny strażak 2016” oraz programu „Bezpieczna małopolska – samochody strażackie”. Modernizacja remiz polegała na wykonaniu prac remontowo budowlanych, termomodernizacji budynków, zmiany sposobu ogrzewania oraz wykonaniu systemu alarmowania i ostrzegania co w przypadku awarii sieci energetycznych ma szczególne znaczenie w zapewnieniu ciągłość/sprawnego działania OSP. Zdania te realizowane były głównie w ramach programu pn. „Małopolskie remizy”, w ramach, którego Sejmik Województwa Małopolskiego w roku 2016, udzielił pomocy finansowej gminom na remont 90 remiz strażackich a w roku 2017, dotacje zostały wypłacone 83 gminom.

O przeprowadzonych remontach i modernizacji remiz, w ramach ankietyzacji poinformowały 31 jednostki samorządowe.

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska

Nr działania Nazwa działania Stan realizacji

Zgodnie z informacjami zawartymi w ankietach jedna gmina realizowała modernizację lub budowę kilku obiektów. Efektem realizacji poszczególnych zadań jest wzrost bezpieczeństwa publicznego.

Realizacja działania 7.3., poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, zmniejszenie zużycia energii elektrycznej i cieplnej, zwiększenie ilości ścieków oczyszczonych odprowadzanych do środowiska zmniejszenie zużycia wody oraz mniejszą awaryjność sprzętu przyczyniła się do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do powietrza, zmniejszenia emisji hałasu do środowiska oraz do podniesienia odporności regionu na ekstremalne zmiany klimatu.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych jednostek realizujących zadania.

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska

3.8 Edukacja ekologiczna, kształtowanie i promocja postaw w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa publicznego oraz usprawnienie mechanizmów administracyjno-prawnych i ekonomicznych

W zakresie priorytetu Edukacja ekologiczna, kształtowanie i promocja postaw w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa publicznego oraz usprawnienie mechanizmów administracyjno-prawnych i ekonomicznych realizowane były działania:

 Edukacja oraz kształtowanie postaw prośrodowiskowych (8.1.),

 Kształtowanie i promocja postaw właściwych w odniesieniu do sytuacji kryzysowych (8.2.),

 Usprawnienie mechanizmów administracyjno-prawnych (8.3.),

 Poprawa działania mechanizmów ekonomicznych oraz zwiększenie aktywności rynku do działań na rzecz środowiska (8.4.).

Analiza nadesłanych ankiet wykazała, że najliczniej realizowane były w latach 2016-2017 działania edukacyjne dotyczące edukacji ekologicznej oraz kształtowania postaw proekologicznych. W ramach tych działań zorganizowano spotkania edukacyjno-informacyjne, akcje ekologiczne, konkursy, festyny, wyjazdy, spektakle ekologiczne, spoty, przeprowadzono lekcje oraz spotkania w szkołach, przygotowano materiały edukacyjne, itp. Realizacja tego działania przyczyni się do zwiększenia się wiedza mieszkańców na temat racjonalnego zużycia wody i działań służących ochronie wód, właściwej gospodarki odpadami, ochrony powietrza oraz ochrony przyrody. Coraz większa liczba mieszkańców kierować się będzie właściwym postępowaniem w zakresie ochrony środowiska.

Kształtowanie i promocja postaw właściwych w odniesieniu do sytuacji kryzysowych jest działaniem niezwykle istotnym, ze względu na uświadamianie mieszkańcom zagrożeń jakie powstają w sytuacjach kryzysowych, jakimi są: pożary, powodzie, itp. Działania te realizowały przede wszystkim przez Wojewódzką Straż Pożarną, która przeprowadziła cykl ćwiczeń o tematyce działań przeciwpowodziowych oraz pożarów lasów. Ćwiczenia te miały na celu przeszkolenie strażaków Komend Powiatowych Państwowej Straży Pożarnej w zakresie prawidłowego postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia powodziowego lub pożaru. Jest to ważne działanie, które pozwoli na podniesienie umiejętności właściwego reagowania na sytuacje kryzysowe. Ponadto Ochotnicze Straże Pożarne prowadziły prelekcje i warsztaty o zagrożeniach wynikających z pożarów. Działanie to ma na celu zwiększenie świadomości dzieci i młodzieży na temat konsekwencji pożarów powstających m.in. w wyniku wypalania traw oraz jakie są z nim związane niebezpieczeństwa. W celu podniesienie świadomości turystów na temat zagrożeń w trakcie wędrówek zimowych Tatrzański Park Narodowy corocznie prowadzi akcję „Lawinowe ABC”. Wszystkie te działania są niezwykle istotne, ponieważ zwiększają świadomość mieszkańców na temat m.in. zagrożeń pożarowych i uczą właściwego postępowania w sytuacjach kryzysowych.

Pozostałe działania realizowane były w znacznie mniejszym stopniu. Usprawnienie mechanizmów administracyjno-prawnych jest realizowane jedynie poprzez uwzględnienie aspektów ekologicznych podczas opracowywania i uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Również działanie dotyczące poprawy działania mechanizmów ekonomicznych oraz zwiększenie aktywności rynku do działań na rzecz środowiska realizowane jest w niewielkim stopniu. Tylko kilka gmin wykazało w nadesłanych ankietach, że promują zarządzanie środowiskowe, np. poprzez politykę

„zielonych zamówień”.

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska Tabela 3.8. Działania podejmowane w latach 2016-2017, w celu realizacji priorytetu 8

Nr działania Nazwa działania Stan realizacji

8.1 Edukacja oraz kształtowanie postaw pro-środowiskowych

W latach 2016-2017 realizowane były następujące działania z zakresu edukacji ekologicznej i kształtowania postaw proekologicznych:

 konkursy ekologiczne mające na celu przybliżenie tematyki ochrony środowiska i zwiększenie świadomości mieszkańców Małopolski na tematy związane z ochroną powietrza, właściwego postępowania z odpadami, racjonalnego zużywania wody, ochrony przyrody, itp. (Bukowno, Czorsztyn, Gorlice, Łososina Dolna, Jodłownik, Osiek, Dębno, Jabłonka, Dąbrowa Tarnowska oraz powiatach: krakowskim, suski, bocheńskim, myślenickim, gorlickim, a także Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce Zdroju);

 spotkania edukacyjno-informacyjne w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych (Gręboszów, Grybów, Jodłownik, Nadleśnictwo Kołaczyce, Lipnica Murowana, Ojcowski Park Narodowy, Krzeszowice, Rzezawa, Skała, Spytkowice, Świątniki Górne, Szerzyny, Wojnicz, Zielonki, Brzesko, Dąbrowa Tarnowska, Zespół Szkół Uzdrowiskowych w Rabce Zdroju, powiat bocheński);

 warsztaty ekologiczne (Łapsze Niżne, Skała, Biskupice, Bystra Sidzina, powiat bocheński);

 spektakle promujące zagadnienia ochrony środowiska i przyrody ożywionej (Bukowno, Osiek, Oświęcim, Skała, Bystra Sidzina);

 publikacja materiałów edukacyjnych na stronach internetowych oraz w gazetach lokalnych (Chełmek, Nadlesnictwo Kołaczyce, Mogilany, Osiek, Podegrodzie, Przeciszów, Rzezawa, Siepraw, Skała, Spytkowice, Świątniki Górne, Dębno, Gromnik);

 kampania informacyjna dotycząca m.in. segregacji odpadów (Chełmek, Krzeszowice, Osiek, Skała, Gromnik, Jabłonka, Dąbrowa Tarnowska);

 ulotki i plakaty informacyjne dotyczące ochrony środowiska (Kamienica, Krzeszowice, Osiek, Łapsze Niżne, Skała, Biskupice, Bystra Sidzina);

 pikniki ekologiczne oraz imprezy plenerowe (Osiek, Oświęcim, Skała, Świątniki Górne);

 działania edukacyjne zmierzające do ukształtowania świadomych użytkowników środowiska i postaw konsumenckich, np. wycieczki edukacyjne (Siepraw, Wadowice, PWIK Zakopane, powiat bocheński, powiat nowosądecki, gorlicki, chrzanowski.

Najwięcej działań z zakresu edukacji ekologicznej realizowane jest w większych miastach Małopolski, takich jak Kraków, Tarnów, Chrzanów, Krzeszowice, Trzebinia, Sucha Beskidzka, Gorlice, itp. Ze względu na ich ilość, stanowią załącznik do Raportu.

8.2

Kształtowanie i promocja postaw właściwych w odniesieniu do sytuacji

kryzysowych

W okresie sprawozdawczym działanie realizowane było przez:

1. Tatrzański Park Narodowy w sezonach zimowych 2016/2017/2018 przeprowadził kolejną edycję akcji „Lawinowe ABC”

mającej na celu podniesienie świadomości turystów na temat zagrożeń w trakcie wędrówek zimowych.

2. Ochotniczą Straż Pożarną w Mnikowie zorganizowała prelekcje i warsztaty, które miały na celu uświadomienie młodzieży i dzieciom, jakim zagrożeniem są pożary m.in. traw (przyczyny, skutki).

W ramach działania organizowane były powiatowe Turnieje Wiedzy Pożarniczej, Konkursy „Unikaj Zagrożeń” (np. Powiat Miechowski, Chrzanowski).

Gmina Chełmiec umożliwiła uczniom szkół uczestniczenie w gminnych eliminacjach Ogólnopolskiego Turnieju wiedzy Pożarniczej „Młodzież Zapobiega Pożarom”. W gminie Borzęcin zorganizowano szkolenie w ramach Samoobrony OC ,,Udzielanie pierwszej pomocy w stanie zagrożenia życia i zdrowia” oraz ćwiczenia w terenie w montażu zapór przeciwpowodziowych (szandorów) z udziałem Zastępów Straży Pożarnej.

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska

Nr działania Nazwa działania Stan realizacji

Szereg ćwiczeń o tematyce działań przeciwpowodziowych oraz pożarów lasów przeprowadzili w Małopolsce w 2017 roku strażacy. W ćwiczeniach w zakresie działań przeciwpowodziowych uczestniczyli strażacy KP PSP Nowy Targ, Limanowa, Nowy Sącz, Wadowice, Dąbrowa Tarnowska, Tarnów, Oświęcim, Chrzanów, Brzesko, Sucha Beskidzka, Kraków, Wieliczka, Proszowice.

Ćwiczeń miały przede wszystkim charakter niezapowiedziany, a główne miejsca ich przeprowadzenia były wytypowane na podstawie Analizy Zagrożeń dla województwa małopolskiego. W ramach ćwiczeń powodziowych przeprowadzono:

 wypompowywanie wody z zalanych terenów przy użyciu pomp dużej wydajności,

 podnoszenie i uszczelnianie wałów przy użyciu różnych technik np.: układanie worków z piaskiem, rozkładanie rękawów przeciwpowodziowych,

 prowadzenie ewakuacji ludzi z zalanych terenów przy użyciu sprzętu pływającego,

 podejmowanie osób w wody przy użyciu technik ratowniczych (ratownictwa wodnego i wysokościowego),

 udział służb zarządzania kryzysowego powiatu/gminy w tych ćwiczeniach.

Ćwiczeniach w zakresie działań gaśniczych prowadzone były w wytypowanych kompleksach leśnych i uczestniczyli w nich strażacy:

 KP PSP Wieliczka - kompleks leśny na terenie Puszczy Niepołomickiej w m. Niepołomice, Nadleśnictwo Niepołomice, współuczestniczący KM PSP Kraków i KP PSP Proszowice.

 KP PSP Myślenice - kompleks leśny na terenie Leśnictwa Lipnik w m. Węglówka, Nadleśnictwo Myślenice,

 KP PSP Sucha Beskidzka - kompleks leśny na terenie Leśnictwa Mirówka w m. Stryszawa, Nadleśnictwo Sucha Beskidzka, współuczestniczący KP PSP Wadowice.

 KP PSP Chrzanów - kompleks leśny na terenie Leśnictwa Kroczymiech w m. Chrzanów Groble, Nadleśnictwo Chrzanów, współuczestniczący KP PSP Oświęcim.

Ćwiczenia obejmowały:

 zorganizowanie zaopatrzenia wodnego przy użyciu dostępnych metod jak: dowożenie, przetłaczanie lub przepompowywanie,

 zorganizowanie rozwinięcia gaśniczego w natarciu w sile min. 2 prądów gaśniczych z działek (samochodowych lub przenośnych o wydajności min. 1600l/min. i 1-2 linii gaśniczych W-52,

 zorganizowanie rozwinięcia gaśniczego w obronie w sile min. 2 kurtyn wodnych,

 zagwarantowanie nieprzerwanego zaopatrzenia wodnego podczas podawania prądów gaśniczych w natarciu i obronie przez okres min. 10 min. z największą możliwą wydajnością.

8.3 Usprawnienie mechanizmów administracyjno-prawnych

Gminy realizują działanie poprzez uwzględnianie przepisów ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy Prawo ochrony środowiska przy opracowywaniu miejscowych planów zagospodarowania terenu. Ponadto z nadesłanych ankiet wynika, że gmina Kamieniec województwa małopolskiego realizowała projekty w dziedzinie ochrony środowiska w ramach współpracy międzynarodowej.

W gminie Kamienica realizowano program związany z ochroną dziedzictwa kulturowego i ochrony środowiska w porozumieniu z gminą Smiżany – Słowacja.

8.4 Poprawa działania mechanizmów ekonomicznych oraz zwiększenie

Działanie realizowane jest przez gminy poprzez uwzględnianie w gminnych programach ochrony środowiska oraz w Planach gospodarki niskoemisyjnej wymagań wynikających ze „Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska

Nr działania Nazwa działania Stan realizacji

aktywności rynku do działań na rzecz środowiska

na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030”. Obowiązek uwzględniania tego dokumentu w opracowywaniu programów ochrony środowiska wynika z opracowanych przez Ministerstwo Środowiska w 2015 roku „Wytycznych do opracowywania wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska”.

Ponadto w ramach działania promowane było zarządzanie środowiskowe „Zielone zamówienia”. Z nadesłanych ankiet wynika, że gminami promuje zarządzanie środowiskowe „Zielone zamówienia” były w latach 2016-2017: Grybów, Przeciszów, Rzezawa, Siepraw, Skała i Zielonki.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych jednostek realizujących zadania.

za lata 2016-2017 - tj. Programu Strategicznego Ochrona Środowiska