Wydatki administracyjne, plan finansowy

Proces ewolucyjnego rozwoju dzielnic na przestrzeni ostatniego ćwierćwiecza poskutkował wykształceniem się całej grupy środków finansowych pośrednio lub bezpośrednio powiązanych z funkcjonowaniem tych jednostek, na których rozdysponowanie dzielnice nie mają bezpośredniego wpływu. Są to m.in. środki finansowe przeznaczane na diety radnych i wynagrodzenia dla pracowników Urzędu Miasta Krakowa obsługujących biura jednostek pomocniczych, czy też środki finansowe otrzymywane przez jednostki pomocnicze w ramach konkursów dzielnic (do roku 2010).

3.2.1. Wydatki administracyjne, plan finansowy

W latach 1992-2014 kwoty na utrzymanie rad i zarządów dzielnic wydzielane były w budżecie miasta Krakowa. Głównym dysponentem środków przeznaczonych na działalność danej dzielnicy była jej rada. Natomiast zarząd prowadził bieżącą gospodarkę finansową dzielnicy, a przewodniczący zarządu realizował wydatki w ramach planów finansowych (zob. tab. 32). Dzielnica opracowywała projekt planu finansowego i wraz z informacj ą o stanie powierzonego jej mienia komunalnego przedkłada go Prezydentowi Miasta Krakowa w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji o wysokości środków, nie później jednak niż do dnia 22 grudnia roku poprzedzającego rok budżetowy. Do czasu uchwalenia budżetu miasta wydatki dzielnicy były dokonywane na podstawie projektu szczegółowego planu finansowego wydatków, zgodnego z projektem budżetu miasta415

.

Środki finansowe przeznaczane w ramach budżetu miasta na funkcjonowanie dzielnic wynosiły od 720 tys. do 900 tys. złotych i rozdzielane były równomiernie na każdą z nich (do 2009 roku dzielnica otrzymywała 50 tys. złotych, od 2010 roku była to kwota 40 tys. złotych). Dzielnice mogły wnioskować o przesunięcie niewykorzystanych środków na dofinansowanie zadań priorytetowych i powierzonych, co w praktyce często czyniły. W ramach stosowanej konstrukcji środki finansowe przeznaczane na wydatki o charakterze administracyjnym nie słu-żyły pokryciu kosztów diet radnych dzielnic. Taki stan prawny funkcjonował od 1998 roku, kiedy to uchwałą Rada Miasta Krakowa określiła zasady i wysokość wypłacania diet za działalność społeczno-obywatelską w ramach pełnienia mandatu członka rady dzielnicy oraz przeznaczyła na

414 Kompetencje i zadania dzielnicy, Strona internetowa Rady i Zarządu Dzielnicy III Prądnik Czerwony

[http://www.dzielnica3.krakow.pl/kompetencje-i-zadania-dzielnicy; dostęp: 12 stycznia 2016].

415 Uchwała Rady Miasta Krakowa z dnia 9 października 2002 r. w sprawie przyjęcia oraz ogłoszenia tekstu jednolitego Statutów Dzielnic I-XVIII Miasta Krakowa, Statuty Dzielnic I-XVIII Miasta Krakowa, § 32.

187 ten cel odrębną pulę środków budżetowych416

.

Źródło: A. Migdał, Sprawozdanie Zarządu Dzielnicy IX za rok 2007, Pismo Rady Dzielnicy IX Łagiewniki- Borek Fałęcki, marzec 2008.

Zgodnie z funkcjonującymi w latach 1992-1997 zasadami rozdziału środków finansowych przeznaczonych na pokrycie kosztów działania jednostek pomocniczych, środki finansowe przeznaczone na ten cel w budżecie miasta dzielone były na poszczególne dzielnice w proporcji do liczby radnych, z nieznacznymi różnicami na korzyść dzielnic mniejszych. W planie budżetowym na 1995 rok kwoty te wynosiły od 39 tys. złotych dla dzielnic małych (22 radnych) do 48 tys. złotych dla dużych (36 radnych), w 1996 roku kształtowały się one odpowiednio: od 43 tys. złotych dla rad dzielnic, w skład których wchodziło 22 radnych, do 56 tys. złotych w wypadku, gdy w radzie dzielnicy zasiadało 36 osób417

.

Pomimo zapewnienia teoretycznie pełnej samodzielności w dysponowaniu przez dzielnice środkami finansowanymi, swoboda w ich rozdysponowaniu w praktyce była znikoma. Uśredniona struktura wydatków dzielnic za lata 1994-1996 przedstawia się następująco (największe zróżnicowanie wydatków w poszczególnych dzielnicach dotyczyło głównie diet radnych):

416 Uchwała nr CIII/955/98 Rady Miasta Krakowa z dnia 7 stycznia 1998 r. w sprawie zasad ustalania i wypłacania diet dla przewodniczących, zastępców, członków zarządów dzielnic oraz członków rad dzielnic.

417

Vademecum radnego dzielnicy, red. K. Trafas, s. 173.

Tabela 32. Plan finansowy Dzielnicy IX Łagiewniki-Borek Fałęcki na 2007 rok Klasyfikacja budżetowa ^{Plan pierwotny w} PLN

Plan po zmianach w PLN Wykonanie w PLN Wykonanie zadania w proc. 50 000,00 50 000,00 34 135,78 68,27 Paragraf 4110 Składki na ubezpieczenia społeczne 1 300,0 0,00 0,00 100,00 Paragraf 4120 Składki na Fundusz Pracy ^{200,00 0,00 0,00 100,00} Paragraf 4170 Wynagrodzenia bezosobowe 7200,00 6 000,00 6 000,00 100,00

Paragraf 4210 Zakup materiałów i wyposażenia

11 400,00

10 600,00 ^{9 310,09 87,83}

Paragraf 4260 Zakup energii ^{6 000,00 6 000,00}

2 312,59 38,54

Paragraf 4270 Zakup usług

remontowych ^{1 600,00 1 600,00}

300,00 18,75

Paragraf 4300 Zakup usług pozostałych

8 500,00 8 500,00 2 770,16 32,60

Paragraf 4370 Zakup usług telekomunikacyjnych

9 300,00 6 300,00 5 538,87 87,91

Paragraf 4410 Podróże służbowe krajowe

700,00 700,00 700,00

100,00 Paragraf 4740 Zakup materiałów

papierniczych ^{800,00 800,00}

713,07 89,13

Paragraf 4750 Zakup akcesoriów komputerowych

3000,00 3 000,00 41,00 1,36

Paragraf 6060 Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych

188 - wynagrodzenia i pochodne 24 proc., - diety i ryczałty zarządu 38 proc., - koszty biurowe 26 proc.,

- inne wydatki (w tym dotyczące celów społecznych) 12 proc.418

.

Tabela 33. Struktura wydatków administracyjnych Rady Dzielnicy III w latach 1995-1996

Źródło: Wiadomości Dzielnicy III, nr 10(26), listopad 1996.

Tabela 34. Składniki i wysokość diet przysługujących członkom Rady Dzielnicy III w latach 1995-1996

Źródło: Wiadomości Dzielnicy III, nr 10(26), listopad 1996.

Tabele 33 i 34 prezentują wydatki na funkcjonowanie dzielnic oraz wysokość diet radnych. Zestawienie zostało przygotowane na przykładzie Rady Dzielnicy III Prądnik Czerwony i obejmuje okres od stycznia 1995 do grudnia 1996 roku.

Po roku 2014 wraz z nadaniem przez Radę Miasta Krakowa dzielnicom nowych statutów wszystkie środki finansowane związane z utrzymaniem jednostek pomocniczych zostały wprowadzone do planów finansowych komórek organizacyjnych Urzędu Miasta Krakowa i przestały mieć charakter środków wydzielonych do dyspozycji dzielnic. Zgodnie z postano-wieniem § 69 statutów obsługę administracyjną, finansowo-księgową i prawną oraz warunki techniczno-organizacyjne biura rady i zarządu zapewniać miał Prezydent Miasta Krakowa. Przewodniczący zarządów dzielnic określać mieli jedynie bieżące zadania niezbędne do funk-cjonowania biur jednostek pomocniczych. Pozostawiono wprawdzie radom dzielnic możliwość 418 Ibidem, s. 174. Rodzaj wydatków W PLN w 1995 roku W PLN w 1996 roku

Diety dla zarządu 13 166 16 800

Diety dla radnych 14 000 16 800

Podróże służbowe ₁₂₀ 250

Materiały i wyposażenie 603 3 423

Energia, woda 1 000 1 900

Usługi materialne 2 000 6 570

Usługi niematerialne (m.in. czynsz) 700 2 428

RAZEM: 31 589,00 52,371,00

Składniki diety Wysokość diety w PLN

styczeń 1995 -

sierpień 1996 ^{wrzesień 1996 -} grudzień 1996

członkowie rady nie będący członkami zarządu

Udział w sesji rady 25 40

Udział w pracach komisji jako jej przewodniczący 15 17

Udział w pracach komisji jako jej członek 12 14

członkowie zarządu

Dieta przewodniczącego 350 500

Dieta zastępcy przewodniczącego 400 550

189

przekazania dodatkowych środków finansowych na zadania z zakresu obsługi administracyjno-biurowej, jednak ich kwota nie mogła przekroczyć 2 proc. środków będących w dyspozycji danej jednostki pomocniczej w danym roku budżetowym419

.

W ramach planu wydatków Kancelarii Rady Miasta i Dzielnic Krakowa utworzono zadanie pn. „obsługa dzielnic” obejmujące wydatki rzeczowe oraz wydatki na utrzymanie stanowisk pracy⁴²⁰. Podział środków finansowych przeznaczanych na utrzymanie biur rad i zarządów dzielnic odbywa się w uzgodnieniu z radami dzielnic, które proponują szczegółowe ich rozdysponowanie w formie uchwały421. Z powyższej procedury wyłączone są środki finansowe związane z utrzymaniem stanowisk pracy obsługi biurowej oraz przeznaczane na pokrycie diet członków rad dzielnic. Poziom rozdysponowania środków związanych z obsługą biurowo-administracyjną nie stanowi już także przedmiotu udzielania zarządom dzielnic absolutoriów.

Prezentując ewolucję zasad finansowania wydatków administracyjnych krakowskich dzielnic, nie sposób nie dostrzec malejącego znaczenia środków finansowych przeznaczanych na ten cel. Do roku 1997 stanowiły one ważną, jeżeli nie podstawową, przestrzeń uprawnień finansowych tych jednostek. W latach 1997-2014 ich wykonanie było podstawą do udzielania bądź nie absolutoriów dla zarządów dzielnic. Proces ten zachodził w korelacji do zwiększających się kompetencji i zadań publicznych krakowskich jednostek pomocniczych oraz środków finansowych przeznaczanych na realizację zadań dzielnic. Po roku 2014 to właśnie ta druga grupa środków stała się podstawą gospodarki finansowej jednostek pomocniczych.

419 Uchwała Rady Miasta Krakowa w sprawie organizacji i zakresu działania Dzielnicy I Stare Miasto w Krakowie, § 69.

420 Zob. Uchwała nr LXI/1319/16 Rady Miasta Krakowa z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie budżetu Miasta Krakowa na rok 2017, s. 385.

421 Zob. Uchwała nr XI/102/2015 Rady Dzielnicy III Prądnik Czerwony z dnia 29 września 2015 r. w sprawie: podziału środków finansowych na zadanie pn.: „Obsługa dzielnic” na 2016 rok.