Oświetlenie w przemyśle
w kontekście energooszczędności
Krzysztof Rajecki, Krzysztof Zaremba
Katedra Optoelektroniki i Techniki Świetlnej, Wydział Elektryczny, Politechnika Białostocka
Streszczenie: Wzrost produkcji przemysłowej wiąże się ze wzro-stem zapotrzebowania na energię. Jej zmieniające się ceny na-leżą do głównych czynników kształtowania wartości produkcji. Zmniejszenie, tudzież lepsze wykorzystanie pobieranej przez urządzenia mocy może przyczynić się do znacznego ogranicze-nia kosztów. Dobrze dobrane oświetlenie to uzyskanie odpowied-niego komfortu pracy, spełnienie wymaganych poziomów natężeń oświetlenia, a przede wszystkim wysoka efektywność. Mniej wy-produkowanej energii to mniejsze zanieczyszczenie środowiska. Artykuł przedstawia parametry używanych źródeł światła, przy-kładowe rozmieszczenie opraw i odpowiadające im zapotrzebo-wanie mocy w symulowanych obiektach przemysłowych. Słowa kluczowe: oświetlenie w przemyśle, źródła światła, ener-gooszczędność
1. Wstęp
Rozwój przemysłu, jego rozbudowa i modernizacja przyczy-niają się do zwiększonego zużycia energii w jego poszczegól-nych obszarach. Wzrost efektywności wykorzystania energii to ważny czynnik wpływający na koszty produkcji i kon-kurencyjność produktów, a co za tym idzie zyski przedsię-biorstw. Nieefektywne wykorzystywanie energii przyczynia się do zwiększonego zużycia surowców energetycznych, będą-cych jej źródłem i może być przyczyną zanieczyszczenia śro-dowiska.
W dniach 8–9 marca 2007 r., podczas szczytu Rady Eu-ropejskiej przyjęto plan działań integrujący politykę klima-tyczną i energeklima-tyczną. Ma ona na celu ograniczenie globalnej temperatury o więcej niż 2 °C powyżej poziomu sprzed okresu uprzemysłowienia. Sformułowane zostały dążenia Unii Europejskiej:
−
zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do 2020 r. co najmniej o 20 % w porównaniu do 1990 r.,−
racjonalizacja wykorzystania energii i w konsekwencji ograniczenie jej zużycia o 20 %,−
zwiększenie do 20 % energii produkowanej z odnawialnych źródeł energii (OZE) do 2020 r.,−
osiągnięcie min. 10 % udziału biopaliw w sprzedaży paliw transportowych w 2020 r. we wszystkich państwach człon-kowskich.Dodatkowo, Zielona Księga poświęcona efektywności ener-getycznej wskazuje, iż najtańszym, najbardziej konkuren-cyjnym źródłem energii dla Unii Europejskiej jest energia zaoszczędzona [1]. Aspekty te przyczyniają się do osiągnięcia jak najlepszej sprawności energetycznej urządzeń stosowa-nych w obiektach przemysłowych.
2. Źródła światła
Przechodząc do tematu w kontekście oświetlenia, należy za-dbać o to, by stosowane oprawy oświetleniowe charaktery-zowały się jak najlepszymi parametrami. Idąc dalej, źródła powinny być wydajne, tzn. powinny cechować się jak naj-większym wysyłanym strumieniem świetlnym w stosunku do pobieranej przez nie mocy (hV, h) [2].
lm P W ⎡ ⎤ Φ η = ⎢ ⎥ ⎣ ⎦ (1)
Światło otrzymuje się w wyniku działania wysokiej tem-peratury, wyładowań oraz luminescencji. Charakteryzuje się je za pomocą podstawowych parametrów.
2.1. Lampa żarowa – żarówka
Żarówka jest najprostszym i najstarszym elektrycznym źródłem światła, zaliczanym do temperaturowych. Emisja promieniowania jest pod wpływem przepływu prądu przez żarnik. Skutkiem tego jest rozgrzanie żarnika do wyso-kiej temperatury rzędu 2500–3200 K. Wykonana najczę-ściej z wolframu skrętka przy tak wysokiej temperaturze odparowuje. Przyczynia się to do zaciemniania bańki oraz zmniejszania średnicy drutu. Im szybciej parują cząsteczki wolframu, tym krótszy jest czas świecenia. Zauważa się, że im większa skuteczność świetlna, tym mniejsza trwałość. W tabeli 1 zgromadzono podstawowe parametry świetlne żarówek głównego szeregu.
Tab. 1. Podstawowe parametry świetlne wybranych żarówek głównego szeregu [3]
Tab. 1. Basic parameters of selected main series bulbs [3]
Moc Strumień świetlny Skuteczność świetlna
[W] [lm] [lm/W] 15 100 6,7 25 220 8,8 40 415 10,4 60 710 11,8 75 935 12,5 100 1340 13,4 200 3040 15,2
Należy podkreślić, iż jedynie 2–5 % energii dostarczonej do żarówki ulega przemianie na światło. Pozostała część tracona jest głównie na ciepło. Źródła żarowe mogą pra-cować przy zasilaniu prądem przemiennym, jak i stałym. Głównymi zaletami są bardzo dobre oddawanie barw oraz łatwość produkcji.
2.2. Żarówki halogenowe
Są to temperaturowe źródła światła, w których dzięki wpro-wadzeniu w ich bańkę śladowych ilości pierwiastków z gru-py fl uorowców (brom, jod) oraz jej odpowiedniego kształtu, inicjowany jest cykl halogenowy. Wyparowany ze skrętki wolfram, dzięki obecności pierwiastków z grupy fl uorowców, zamiast osadzać się na bańce, łączy się z jodem. Na żarniku cząsteczka jodku wolframu rozpada się – atomy wolframu osadzają się na żarniku, a atomy jodu przemieszczają się z powrotem w kierunku bańki. Warunkiem cyklu haloge-nowego jest temperatura bańki rzędu 250 °C. Cykl haloge-nowy wydłuża trwałość do ok. 2000–4000 h oraz zwiększa skuteczność świetlną. W tabeli 2 przedstawiono podstawowe parametry świetlne źródeł światła.
Tab. 2. Podstawowe parametry świetlne halogenowych źródeł światła [3]
Tab. 2. Basic parameters of light halogen lamp [3] Moc Napięcie zasilania Strumień świetlny Skuteczność świetlna [W] [V] [lm] [lm/W] 20 12 320 16 50 12 910 18,2 100 24 2200 22 150 24 3200 21,3
Halogenowe źródła światła, podobnie jak zwykłe żarówki, cechują się równie wysokim wskaźnikiem oddawania barw, a wyróżnia je co najmniej dwukrotnie dłuższa trwałość w po-równaniu do standardowych żarówek.
2.3. Fluorescencyjne źródła światła – świetlówki
Działanie świetlówki opiera się na wyładowaniu w parach rtęci o niskim ciśnieniu, które wytwarza w głównej mie-rze promieniowanie nadfi oletowe UV. Dopiero pokrywająca wewnętrzną powierzchnię świetlówki biała powłoka, zwa-na luminoforem, wzbudzozwa-na tym promieniowaniem, emituje światło w wyniku fotoluminescencji. Warunkiem koniecznym uzyskania tego procesu jest wstępne podgrzanie elektrod przed zapłonem. Niezbędna jest również obecność ukła-du stabilizującego.
Świetlówki produkowane są w różnych długościach oraz kształtach, choć najczęściej spotykane są źródła o średnicy 16 mm (T5) lub 26 mm (T8). Świetlówki kompaktowe są od-mianą tradycyjnych świetlówek. Ich cechą charakterystyczną jest zintegrowany układ zapłonowy, który umożliwia montaż w tradycyjnych oprawkach oświetleniowych z gwintem E14 lub E27. W obiektach użyteczności publicznej stosowane są niekiedy niezintegrowane świetlówki kompaktowe, wymaga-jące zastosowania odpowiedniego układu zasilawymaga-jącego.
Skuteczność świetlna świetlówek zależy od temperatu-ry. Maksymalna skuteczność świetlna występuje zwykle
w temperaturze 20 °C w przypadku świetlówek typu T8 oraz 35 °C w przypadku źródeł T5. Powyżej oraz poniżej tych wartości parametr ten maleje. Świetlówki są również o wiele mniej podatne na zmianę napięcia zasilającego, np. 10 % zmiana napięcia zasilającego powoduje zbliżoną zmianę strumienia świetlnego.
Właściwości odnośnie oddawania barw oraz ich tempera-tura barwowa są na bardzo dobrym poziomie. W celu iden-tyfi kacji powyższych parametrów stosuje się trzycyfrowe oznaczenie XYY, w którym pierwsza cyfra oznacza wierność oddawania barw, a dwie kolejne oznaczają barwę światła/ temperaturę barwową, np. 830 to źródło o wskaźniku odda-wania barw Ra między 80…89, oraz temperaturze barwowej 3000 K. Pozostałe, najpowszechniej stosowane oznaczenie tych parametrów przedstawione zostały poniżej.
Pierwsza cyfra:
9 – wskaźnik oddawania barw 90…100 8 – wskaźnik oddawania barw 80…89 7 – wskaźnik oddawania barw 70…79 6 – wskaźnik oddawania barw 60…69 Kolejne liczby to temperatura barwowa:
27 – 2700 K 30 – 3000 K 35 – 3500 K 40 – 4000 K 54 – 5400 K 65 – 6500 K 80 – 8000 K
2.4. Wysokoprężne lampy wyładowcze
Wysokoprężne lampy wyładowcze działają na zasadzie wy-ładowania łukowego w parach metali o wysokim ciśnieniu. Wyładowanie elektryczne między elektrodami powoduje świecenie substancji wypełniających jarznik, od których skła-du zależy jakość uzyskiwanego światła. Z tego też wzglęskła-du lampy wysokoprężne dzielą sią na: rtęciowe, sodowe oraz me-talohalogenkowe.
Najstarsze i często już wycofywane są wysokoprężne lampy rtęciowe, stosowane do oświetlania ulic, parkingów. Charakteryzuje je skuteczność świetlna rzędu 60 lm/W. Wy-twarzają one światło o niskim wskaźniku oddawania barw. Uwydatniają jedynie barwy niebieskie oraz zielone.
Wysokoprężne lampy sodowe są bardziej wydajne, ich skuteczność sięga nawet 140 lm/W. Spowodowane jest to położeniem linii rezonansowej widma sodu (589 nm) w po-bliżu długości fali odpowiadającej maksimum czułości oka ludzkiego. Jednak wszystkie oświetlone tą lampą przedmioty mają barwę żółtą bądź pomarańczową. Rozróżnianie innych barw jest niemożliwe. W związku z tym stosuje się je wy-łącznie w oświetleniu zewnętrznym, np. drogi.
Lampy metalohalogenkowe to również źródła wyładow-cze, w których dzięki dodaniu halogenków pierwiastków ziem rzadkich uzyskuje się skuteczność świetlną rzędu 100 lm/W. Cechą wyróżniającą je spośród opisanych wyżej lamp wy-ładowczych jest bardzo dobry wskaźnik oddawania barw. Dzięki temu źródła metalohalogenkowe mają bardzo duży zakres stosowania, poczynając od witryn sklepowych, przez oświetlenie zewnętrzne, kończąc na iluminacjach budynków i terenów zewnętrznych.
2.5. Diody świecące LED
Diody świecące LED (Light Emitting Diode) to źródła, w których światło wytwarzane jest w wyniku procesu elek-troluminescencji. Przepływ prądu przez półprzewodnikowe złącze p-n, powoduje wzbudzenie elektronów, które przecho-dząc z wyższego, na niższy poziom energetyczny, emitują kwant energii. Jeżeli kwant energii emitowany jest w zakresie widzialnym, dioda emituje światło.
Pod względem emitowanej mocy, diody można podzie-lić na diody typowe, małej mocy (50–150 mW) oraz diody dużej mocy (1–5 W). Diody LED małej mocy mają sku-teczność świetlną rzędu 10–40 lm/W. Ich strumień świetlny spada do 50 % po czasie 5–8 tys. godzin. Natomiast diody LED o dużej mocy charakteryzuje zdecydowanie większa trwałość, rzędu 50–100 tys. godzin. Należy jednak pamiętać o fakcie, że diody wysokiej mocy powinny być montowane na podłożach odprowadzających ciepło, w celu ich prawidłowej i długiej eksploatacji. Poza tym diody LED dużej mocy są punktowymi źródłami o dużej jaskrawości, co ogranicza ich zastosowanie wewnątrz pomieszczeń.
3. Obliczenia oświetlenia przykładowego
obiektu przemysłowego
W celu sprawdzenia zużycia energii elektrycznej obiektu przemysłowego, wykonane zostały symulacje dwóch rodza-jów pomieszczeń przemysłowych. Są to hale magazynowe dwóch typów:
−
Obiekt 1 – wymiary 100 × 50 × 10 m; współczynniki od-bić – 30/30/20 (sufit/ściana/podłoga) [%]−
Obiekt 2 – wymiary 60 × 40 × 6 m; współczynniki odbić – 30/30/20 (sufit/ściana/podłoga) [%]Wymagana wartość eksploatacyjnego natężenia oświetle-nia hali magazynowej, w której obecni są ludzie, to zgodnie z pozycją [4] 200 lx oraz wskaźnik oddawania barw Ra nie mniejszy niż 60.
Rozsądnym podejściem do tak postawionego zadania jest użycie źródeł światła o jak najmniejszym zużyciu energii – dających jak najwięcej strumienia świetlnego w przeliczeniu na ich moc. W związku z tym prawidłowe wydaje się użycie lamp sodowych, których współczynnik ten sięga 140 lm/W. Jednak ze względu na wskaźnik oddawania barw £25 roz-wiązanie to nie może być zaakceptowane. Zgodnie z zasadą jak najlepszego wykorzystania energii, zastosowanie źródeł świetlówkowych oraz metalohalogenkowych jest najlepszym rozwiązaniem – skuteczność świetlna źródeł rzędu 100 lm/W. Zgodnie z powyższymi wytycznymi normatywnymi, dokona-no obliczeń, przy użyciu opraw świetlówkowych, następnie tych samych opraw z wewnętrznym odbłyśnikiem ukierun-kowującym światło. Kolejno użyte zostały tzw. oprawy ku-bełkowe z poliwęglanową szybą oraz kloszami: ryfl owanym i płaskimi z wąskim rozsyłem światła. Użyte do obliczeń oprawy prezentuje tabela 3.
Różne konfi guracje opraw użyte zostały w celu ukazania zapotrzebowania na ilość opraw spełniających wymagania oświetleniowe. Na rysunku 1 przedstawiono rozmieszenie opraw celem uzyskania odpowiednich wymagań natęże-nia oświetlenatęże-nia.
W zależności od użytego typu opraw oświetleniowych oraz ich dystrybucji światła, w oparciu o wymaganą wartość
natę-żenia oświetlenia uzyskuje się wyniki dotyczące ich ilości oraz rozmieszczenia. Otrzymanie wymaganej wartości natężenia oświetlenia to jednak nie wszystko. W danym obszarze nale-ży również zapewnić odpowiednią równomierność, defi niowa-ną jako iloraz wartości minimalnej do średniej. Tak podany parametr nie powinien mieć wartości mniejszej niż 0,5. Jak widać z tabeli 5, w przypadkach 5 i 6, otrzymano wyma-gane natężenie oświetlenia, jednak za małą równomierność. W tym celu należałoby odpowiednio zwiększyć ilość opraw i dokonać kolejnych obliczeń celem weryfi kacji otrzymanych wartości. Proponowane oprawy odznaczają się niekorzystnym rozsyłem strumienia świetlnego – jest on zbyt wąski. Zwięk-szenie ich ilości przełoży się na wzrost natężenia oświetlenia, jednak wpłynie niekorzystnie na pobór mocy – doprowadzi do jej zwiększenia. Na podstawie otrzymanych wartości ob-liczana jest moc jednostkowa danej powierzchni. Łatwo za-uważyć, iż najkorzystniejsze pod względem energetycznym rozwiązanie to takie, które zapewnia jak najmniejszą moc na jednostkę powierzchni obiektu – najmniejsze zużycie energii elektrycznej. Mimo tego niekiedy już na etapie wykonywania bardziej istotną rolę odgrywa nie energooszczędność, a ilość, według zasady mniej = taniej. To już jednak inna kwestia.
4. Wnioski
Analizując otrzymane wyniki, przy rozpatrywaniu skrajnych przypadków dla obu typów pomieszczeń od razu można za-uważyć, iż zastosowanie właściwie dobranych typów opraw oświetleniowych jest pożądanym rozwiązaniem. Odpowiedni układ optyczny gwarantuje wymagany rozsył światła, a co za tym idzie zapewnia otrzymanie pożądanych wartości nor-matywnych. Różnice w zużyciu mocy przedstawia tabela 6.
C P = ⋅n P0 (1) max min C C P P P Δ = − (2) max min % max max [%] C C [%] C C P P P P P P − Δ Δ = ⋅100 = ⋅100 (3)
Przedstawione wyniki wyraźnie ukazują, iż użycie odpo-wiednich lamp to oszczędność mocy (a co za tym – i energii) rzędu 43 % w pierwszym oraz 50 % w drugim przypadku. Mniej zużytej energii to mniejsze koszty.
Rys. 1. Przykład rozmieszczenia opraw oświetleniowych Fig. 1. Example of luminaires layout spacing
Tab. 3. Rodzaje użytych opraw oświetleniowych Tab. 3. Types of used luminaires
L.p. Typ
oprawy Opis oprawy Rysunek oprawy Krzywa światłości
1 O1 Oprawa hermetyczna 2 × 36 W; 1280 × 140 × 100 [mm] [5] 2 O2 Oprawa hermetyczna 2 × 36 W z odbłyśnikiem aluminiowym; 1280 × 140 × 100 [mm] [5] 3 O3 Oprawa hermetyczna 2 × 58 W; 1580 × 140 × 100 [mm] [5] 4 O4 Oprawa hermetyczna 2 × 58 W z o dbłyśnikiem aluminiowym; 1580 × 140 × 100 [mm] [5] 5 O5 Lampa metalohalogenkowa 150 W, klosz pryzmatyczny, przeźroczysta szyba d = 470 mm, h = 576 mm [6] 6 O6 Lampa metalohalogenkowa 150 W, klosz pryzmatyczny, przeźroczysta szyba d = 470 mm, h = 576 mm [6]
7 O7 Lampa metalohalogenkowa 150 W, klosz ryflowany. d = 570 mm, h = 670 mm [6] 8 O8 Lampa metalohalogenkowa 250 W, klosz pryzmatyczny, przeźroczysta szyba. d = 470 mm, h = 576 mm [6] 9 O9 Lampa metalohalogenkowa 250 W, klosz pryzmatyczny, przeźroczysta szyba. d = 470 mm, h = 576 mm [6] 10 O10 Lampa metalohalogenkowa 250 W, klosz ryflowany, d = 570 mm, h = 670 mm [6] 11 O11 Lampa metalohalogenkowa 400 W, klosz pryzmatyczny, przeźroczysta szyba. d = 470 mm, h = 576 mm [6] 12 O12 Lampa metalohalogenkowa 400 W, klosz pryzmatyczny, przeźroczysta szyba. d = 470 mm, h = 576 mm [6] 13 O13 Lampa metalohalogenkowa 400 W, klosz ryflowany, poliwęglanowa szyba. d = 570 mm, h = 670 mm [6] dokończenie tab. 3
Tab. 5. Typy, rozmieszenie oraz wyniki natężenia oświetlenia hali magazynowej nr 2 Tab. 5. Types, layout spacing and maintained illuminance warehouse 2
L.p. Typ oprawy Źródła światła Moc Moc jednostkowa Liczba
opraw a1 a2 b1 b2 Em Emin Emax u
[-] [-] [W] [W/m2] [-] [m] [m] [m] [m] [lx] [lx] [lx] [-] 1 O1 T8 2x36 5,94 198 2,73 1,36 4,44 2,22 211 127 236 0,60 2 O2 T8 2x36 5,40 180 3,00 1,50 4,44 2,22 212 135 238 0,64 3 O3 T8 2x58 6,09 126 3,33 1,67 5,71 2,86 208 125 233 0,60 4 O4 T8 2x58 5,41 112 3,75 1,88 5,71 2,86 206 126 246 0,61 5 O5 MH 150 4,81 77 5,45 2,73 5,71 2,86 208 64 955 0,31 6 O6 MH 150 4,81 77 5,45 2,73 5,71 2,86 214 90 532 0,42 7 O7 MH 150 5,50 88 5,45 2,73 5,00 2,50 221 124 248 0,56 8 O8 MH 250 4,38 42 8,57 4,29 6,67 3,33 226 119 304 0,53 9 O9 MH 250 5,83 56 7,50 3,75 5,71 2,86 221 125 275 0,57 10 O10 MH 250 6,56 63 6,67 3,33 5,71 2,86 219 122 252 0,56 11 O11 MH 400 5,33 32 7,50 3,75 10 5 228 131 313 0,57 12 O12 MH 400 5,33 32 7,50 3,75 10 5 222 127 273 0,57 13 O13 MH 400 5,00 30 7,50 3,75 8 4 230 122 284 0,53
Tab. 4. Typy, rozmieszczenie oraz wyniki natężenia oświetlenia hali magazynowej nr 1 Tab. 4. Types, layout spacing and maintained illuminance warehouse 1
L.p. Typ oprawy Źródła światła Moc Moc jednostkowa Liczba
opraw a1 a2 b1 b2 Em Emin Emax u
[-] [-] [W] [W/m2] [-] [m] [m] [m] [m] [lx] [lx] [lx] [-] 1 O3 T8 2x58 6,61 285 5,26 2,63 3,33 1,67 209 123 239 0,59 2 O4 T8 2x58 5,92 255 5,88 2,94 3,33 1,67 209 120 238 0,57 3 O5 MH 150 5,40 180 6,67 3,33 4,17 2,08 219 144 385 0,66 4 O6 MH 150 5,46 182 7,14 3,57 3,85 1,92 228 133 286 0,58 5 O7 MH 150 5,85 195 6,67 3,33 3,85 1,92 222 115 256 0,52 6 O8 MH 250 5,00 100 10 5 5 2,50 241 121 277 0,50 7 O9 MH 250 6,00 120 8,50 4,25 5,20 2,60 210 106 235 0,50 8 O10 MH 250 7,15 143 7,69 3,85 4,55 2,27 224 116 259 0,52 9 O11 MH 400 5,76 72 11,11 5,56 6,50 3,25 224 114 267 0,51 10 O12 MH 400 5,76 72 11,33 5,67 6,50 3,25 216 115 251 0,53 11 O13 MH 400 7,04 88 9,09 4,55 6,25 3,13 225 116 262 0,52
Tab. 6. Porównanie zużycia mocy obiektów w zależności od zastosowanego rozwiązania oświetleniowego Tab. 6. Comparison of power consumption in buildings depending on used lighting solutions
L.p. Typ oprawy Moc oprawy PO Moc jednostkowa Liczba opraw n Moc całkowita obiektu PC Różnica poboru mocy ΔP Różnica poboru mocy ΔP% [-] [W] [W/m2] [-] [kW] [kW] [%] 1 O8 250 5,00 100 25 10,75 43 2 O10 250 7,15 143 35,75 3 O8 250 4,38 42 10,5 5,25 50 4 O10 250 6,56 63 15,75
Ponadto do sposobów oszczędności energii w instala-cjach elektrycznych zaliczyć można:
−
wdrażanie systemów monitoringu oraz zarządzania zu-życiem energii,−
opracowanie audytów energetycznych,−
opracowanie długoterminowych planów działań prowa-dzących do zmniejszenia zużycia energii,−
modernizacja istniejących rozwiązań.Odnośnie instalacji oświetleniowych racjonalne jest wykorzystanie, w miejscach, w których jest to możliwe, sterowanie czujnikami ruchu celem uniknięcia oświetla-nia pustych przestrzeni. Wykorzystywanie wyłączników czasowych i zmierzchowych to kolejny krok ograniczający zużycie energii. Wraz z upływem czasu zanieczyszczeniu ulegają elementy opraw oświetleniowych – należy pamię-tać o procesie ich konserwacji określanym już na etapie projektu. W miejscach, w których to możliwe, należy pa-miętać o wykorzystaniu oświetlenia naturalnego. Znając wcześniej funkcje, które będzie spełniać pomieszczenie, oraz charakter wykonywanej pracy, można dokonać po-działu instalacji na sekcje oświetleniowe.
Bibliografia
1. Raport dotyczący kluczowych polskich energochłonnych przemysłów, z identyfi kacją ograniczeń we wdrażaniu efektywności energetycznej w zakładach oraz opracowa-niem rozwiązań dla tych przemysłów, Krajowa Agen-cja Poszanowania Energii S.A., Warszawa, grudzień 2008 r.
2. PN-E-01005:1990/Ap1:2004 – Technika Świetlna – Terminologia.
3. www.osram.com
4. PN-EN 12464-1:2004 – Światło i oświetlenie. świetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach.
5. www.apin.cz 6. www.gewiss.com
Industrial lighting
in the context of the energy efficiency
Abstract: The increase in production in industries related to an increase in energy demand. The changing prices are one of the main factors affecting the value of production. Reducing, indeed better use of power consumed by the device may help to significantly reduce costs. Well-chosen lighting is to obtain adequate working comfort, meeting the required levels of illu-mination intensity and above all high efficiency. Less produced energy is less pollution. The article presents the basic parame-ters of light sources, example of luminary’s layout spacing and the corresponding fittings power demand in simulated industrial facilities.Keywords: lighting in industry, light sources, energy efficiency
mgr inż. Krzysztof Rajecki
W 2008 r. uzyskał dyplom mgr. inż. na Wy-dziale Elektrycznym Politechniki Białostoc-kiej. Zajmuje się oświetleniem, poczynając od projektowania, aż do procesu realizacji. Jego zainteresowania obejmują wybrane dziedziny techniki świetlnej.
e-mail: krzysztof.rajecki@gmail.com
dr inż. Krzysztof Zaremba
Adiunkt w Katedrze Optoelektroniki i Techniki Świetlnej Wydziału Elektrycznego Politechni-ki BiałostocPolitechni-kiej. W swoich badaniach zajmuje się metodami obliczeń świetlnych i projektowa-niem układów świetlno-optycznych. Prowadzi również pomiary fotometryczne opraw oświe-tleniowych.
e-mail: k.zaremba@pb.edu.pl
METAL R E K L A M A
