K ronika 507 czeń stw a p r z e tw o rz y ł n ie k tó r e p o d sta w ow e k o n c e p c je A r y s to te le sa {p o ję c ie „syrn - biotyfki” ), w p r o w a d z ił w ła s n e p o j ę d a i 'k la sy fik a cje (consociationes privatae i p u -bUcae). S k ry sta lizo w a n a n a p o czą tk u stiilecia disciplina política n ie m ia ła , ja k n a za k oń cze n ie p o d k r e ślił p r o f. R y b ic k i, je d n o licie p o ję te g o p rzed m iotu . ¡Dzięki B o d i- n o w i i A lth u siu sa w i izjaw iły się Jednak n o w e e lem en ty , sta n ow ią ce o g n iw o m ięd zy tr a d y c ja m i d a w n ej m y ś li a p o ję cia m i n o w o c z e s n e j n a u k i o p a ń s tw ie i n o w o c z e s n e j teoria «■polecanej.
W o ż y w io n e j d y sk u sji p o re fera cie za b iera ją ce ,g ło s o s o b y d o r z u c iły s w e u w a gi i S taw iały lic z n e p y tan ia . P r o i. d r I. D ąm bsfca d o d a ła d p k o n d y c jo n a ln y c h c z y n n ik ó w w y z n a c z a ją c y ch p o w sta n ie n o w e j d y scy p lin y n a u k o w e j, sta w ia n y n a p o c z ą tk u każ
d e g o r o z w o ju — zesp ół p y tań . D oc. d r -J . S u lo w sM o p o w ie d z ia ł się p r z e c iw k o te n d e n cjo m , p o ja w ia ją c y m się często w h isto rii n au k i, w ią ż ą c y m p o w sta n ie d a n ej n au k i z ściśle w y z n a c z o n y m i datam i. Z d e c y d o w a n ie te ż sta n ą ł w o b r o n ie d o ro b k u m y ś li n a u k o w e j śred n iow iecza, w c ią ż jeisosoze niedositaitecznie Zbadanej i n ie d o c e n ia n e j, a k r y ją c e j w s o b ie n iera z n iesp od ziew a n e w a rto ści '(renesans XIII w . i m y ś l sp o łe cz n a p la toń sk a w sz k o le w C h artres). D o c. S u lo w sk i p rz y p o m n ia ł ta k że w k ła d H iszp a n ó w d o m y ś li sp o łe cz n e j X3V1I w . (F. BUarez, J. de M arian a). D o c. d r I. Z a rębsk i z w ró c ił u w a g ę n a k szta łtow a n ie się m y ś li zw ią z a n ej z vita civile w o p a r c iu o p o ję c ie dignitas hom inis w e w cz e s n y m ren esan sie. D r A . Caekajew stoa w y s u n ę ła p o ję c ia fe u d a ln e j b en evolen tii i b u r ż u a z y jn e j .urnowy s p o łe cz n e j ora z p r z y p o m n ia ła sch e m a ty m y śli p o r ó w n u ją c e j w X V I w . p a ń s tw o d o ży w e g o orga n izm u , w X V Z I w . d o m ech an izm u . P r o f. ¡Barycz sta n ą ł n a stan ow isk u , ż e pnzed w y o d r ę b n ien iem s ię p o lity k i w X5VIDI w . za lążk i je j s p e łn ia ły w ś r e d n io w ie czu r o lę słu żeb n ą w o b e c filo z o fii, a w X V I w . w o b e c r e to ry k i. Z w r ó c ił też u w a gę n a z id e n ty fik o w a n ie g re c k ie j polis z w ło s k ą signorią p r z e z M ad h ia v elleg o ora z p o d n ió s ł r o lę P o lityk i Lńpsiusa i itacytyzm u w X V I w . M g r M . W ładyczam ka d orzu ciła u w a g i n a t e m a t d w ó c h w y r ó ż n io n y c h p rze z r e fe re n ta czy n n ik ó w — założeń i p rze d m io tu n au k i. N a za koń czen ie r a z ja szcze za brał g łos p r o i. R y b ic k i w ob szern y m w y w o dzie o d p o w ia d a ją c n a p y ta n ia i r o z w ija ją c potraktow an ie w r e fé r a c ie s k r ó to w o w ą tk i, k tó r e szczeg óln ie (zainteresow ały d ysku tan tów .
Karolina Targosz
P O S IE D Z E N IE N A U K O W E Z E S P O Ł U H IS T O R II N A U K I P O L S K IE J X I X W IE K U
W d n ia c h 2 2 X 1 i 20 X I I 1967 o d b y ły s ię -p o d p r z e w o d n ictw e m p r o f. M arian a S e - r e jsk ie g o k o le jn e p os ie d ze n ia Z e sp o łu H istorii N a u k i P o ls k ie j X I X wtieku, n a k t ó r y c h m g r M a r ia W ła d y k a p rze d sta w iła k o n c e p c ję s o c jo lo g ic z n ą Emilia Durfchedma. A u to rk a w 'd w óch re fe ra ta c h o m ó w iła p o g lą d y D u rk h eim a n a : 1) so c jo lo g ię ja k o n au k ę o d rę b n ą i au ton om iczn ą, 2) zw ią z ek s o c jo lo g ii z in n y m i n a u k a m i ty p u p r z y ro d n icze g o , 3) zw iązek s o c jo lo g ii ¡z in n y m i n a u k a m i s p o łe cz n y m i, 4) so c jo lo g ię ja k o n au k ę ob iek ty w n ą , 5) fa k t sp o łe cz n y i(jego istota, 'k la sy fik a cja i ty p olog ia ).
D y s k u s ja sk o n cen trow a ła się p rze d e w szy stk im n a n a stę p u ją c y ch zaga dn ie n ia ch : id e a ch ogóln om eitod ologiczn y ch , p a n u ją cy ch w e p o c e p o zy ty w izm u , a m a ją c y c h w p ły w n a k o n c e p c ję D u rk h eim a ; sto su n k u filo z o fii do s o c jo lo g ii; ty p a c h w y ja śn ien ia n a u k o w e g o w n a u k a ch s p o łe cz n y ch ; p o ję c iu św ia d o m o ś ci zb ioro w e j ;' p r z e » ob ra żen ia ch te o rii D u rk h eim a w ciągu je g o ż y d a ; p o j ę d u ta k tu sp ołeczn eg o.
J. S.
!["Spacerki po Olsztynie", Alojzy Śliwa, Warszawa 1967 : [recenzja]]()