Głos Wąbrzeski : bezpartyjne polsko-katolickie pismo ludowe 1933.09.16, R. 12[!], nr 109

D z i s i e j s z y n u m e r z a w i e r a 1 0 s t r o nA

C e n a p o j e d y n c z e g o e g z e m p l . 1 0 g r .JIHGFEDCBA

B E ZP AR TY JNE PO LSK O - K A TO LIC KIE PISM O LU DO W E.

O K -inrln ł-s ło1 w miesięcanie 79 gr. x odnoaie- r r Z u U p i f l l O " nietn przez pocztę 21 gr. więcej. W wy­

padkach nieprzewidzianych, przy wstrzymaniu przedsiębiorstwa, złołenia pracy, przerwania komunikacji, abonent niema prawa

•iadać pozaterminowych dostarczeń gazety, lub zwrotu ceny abona­

mentu. Za dział ogłoszeniowy Redakcja nie odpowiada. Redaktor przyjmuje od 10-12. Nadesłanych a nie zamówionych rękopisów Re­

dakcja nie zwraca i nie honoruje. Redakcja i administracja ul. Mickie­

wicza 1. Telefon *0. Konto czekowe P. K. O. Poznań 204,252.

Sutniennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!

D r s l n c - w a n i a • oglosz. pobiera się od wiersza tum. (7

^ j y i U o A C l l I a i łam.) 10 gr., za reklamy na itr. 4 - ł a m . w wiadomościach potocznych 30 gr. na pierwszej atr. 50 gr. Rabatu udziela s i ę przy częatem ogłaszaniu. „Głoa W ąbrzeski* w y c h o d z i trzy rasy tygodn. 1 to: w poniedziałek, środę i piątek. Przy s a d o - wem ściąganiu należności rabat upada. Dla spraw spornych last właściwy Sąd w W ąbrzeźnie. — Za terminowy druk, p r z e p i s a n e miejsce ogłotzenia administracja nie odpowiada. W y d a w n i c t w o zastrzega sobie prawo nieprzyjęcia ogłoszeń bez podania powodów

Nr. 109

I

Do walki

o równowagę budżetu państwowego.

W ż y c i u k a ż d e g o p a ń s t w a z a c h o d z ą m o m e n t y , w k t ó r y c h t r o s k a o d o b r o k r a ­ j u n i e m o ż e b y ć t y l k o u d z i a ł e m j e d n o ­ s t e k , c z y t e ż s f e r r z ą d z ą c y c h , l e c z c a ł e ­ g o s p o ł e c z e ń s t w a . P a ń s t w o , j e g o s i ł a i m o c g o s p o d a r c z a j e s t o g ó l n e m d o b r e m n a r o d o w e m , k t ó r e t w o r z y ć s i ę m o ż e t y l ­ k o w s p ó l n y m w y s i ł k i e m w s z y s t k i c h o b y ­ w a t e l i . Z w ł a s z c z a w y s i ł e k t a k i p o t r z e b ­ n y j e s t w m o m e n t a c h z m a g a n i a s i ę o r g a ­ n i z a c j i p a ń s t w o w e j z t r u d n o ś c i a m i .

N i e t r z e b a c h y b a t ł o m a c z y ć , j a k w i e l ­ k i e t r u d n o ś c i p r z e d g o s p o d a r k ą p a ń s t w o ­ w ą w y s u n ą ł t r w a j ą c y j u ż p i ą t y r o k p o ­ w s z e c h n y k r y z y s e k o n o m ic z n y .

N a s z a m ł o d a o r g a n i z a c j a p a ń s t w o w a z w ł a s z c z a d o t y c h c z a s w s z e l k i e n a p o t y k a ­ n e t r u d n o ś c i , b r o n i ą c s k u t e c z n i e p o d s t a w g o s p o d a r k i n a r o d o w e j . Z d u m ą p o w i e ­ d z i e ć m o ż e m y o s o b i e , ż e j e s t e ś m y n i e ­ m a l j e d y n e m p a ń s t w e m , I k t ó r e w p r z e c i ą ­ g u c z t e r e c h l a t k r y z y s o w y c h p o t r a f i ł o z a c h o w a ć n i e n a r u s z o n ą r ó w n o w a g ę b u d ­ ż e t o w ą . D o k o n a l i ś m y w i ę c e j , u t r z y m a l i ś ­ m y n i e n a r u s z o n ą w a l u t ę b e z u c i e k a n i a s i ę o b r o n y j e j d r o g ą j a k i c h k o l w i e k b ą d ź o g r a n i c z e ń w s w o b o d z i e h a n d l u d e ­ w i z o w e g o , N a l e ż y m y d o n i e l i c z n e j g r u ­ p y p a ń s t w , k t ó r e s k r u p u l a t n i e w y w i ą z y ­ w a ł y s i ę z e s w y c h z o b o w i ą z a ń z a g r a n i c z ­ n y c h .’ T a k a g o s p o d a r k a P o l s k i i z a j ę t e p r z e z n a s s t a n o w i s k o w z g l ę d e m w i e r z y ­ c i e l i z a g r a n i c z n y c h w y r o b i ł y n a m s i l n ą p o z y c j ę m o r a l n ą n a ś w i e c i e . P r z y z n a ć b o w i e m t r z e b a , ż e u t r z y m a n i e t y c h k a r ­ d y n a l n y c h p o d s t a w g o s p o d a r k i j e s t , j a k n a o b e c n e s t o s u n k i , p a n u j ą c e n a c a ł y m ś w i e c i e , z j a w i s k i e m w y j ą t k o w e m .

S u k c e s y t e o s i ą g n i ę t o w s p o s ó b n i e ­ z w y k l e p r o s t y . Z l a t p o m y ś l n y c h z a c h o ­ w a l i ś m y r e z e r w y s k a r b o w e , k t ó r e u m o ż ­ l i w i ł y r z ą d o w i u t r z y m a n i e r ó w n o w a g i b u d ż e t o w e j p r z e z c z t e r o l e t n i o k r e s s p a d ­ k u d o c h o d ó w p a ń s t w o w y c h , w y w o ł a n e g o k r y z y s e m . R e z e r w y s k a r b o w e n i e b y ł y z b y t w i e l k i e . S t a r c z y ł y o n e j e d n a k n a p o k r y c i e n i e d o b o r ó w w b u d ż e t a c h p a ń ­ s t w o w y c h w c i ą g u t y c h c i ę ż k i c h l a t c z t e r e c h d z i ę k i z a p r o w a d z o n y m o s z c z ę ­ d n o ś c i o m w n a s z e j g o s p o d a r c e . W r a z z r o z w o j e m k r y z y s u z a c i s k a l i ś m y p a s a . — M i m o d u ż e j n i e p o p u l a r n o ś c i z a p r o w a ­ d z a n i a t a k i c h o s z c z ę d n o ś c i , r z ą d p o l s k i ś m i a ł o u c i e k ł s i ę d o t y c h p o s t m i ę ć , r o z u ­ m i e j ą c , ż e t y l k o d r o g ą d o s t o s o w a n i a w y ­ d a t k ó w d o d o c h o d ó w o b r o n i ć m o ż e m y p o d s t a w y n a s z e j g o s p o d a r k i n a r o d o w e j p r z e d n a c i s k i e m k r y z y s u . W w y s i ł k u t y m w z i ę ł o u d z i a ł c a ł e s p o ł e c z e ń s t w o i w s z y s t k i e j e g o w a r s t w y w e z w a n e z o s ta ł y d o n i e s i e n i a o f i a r n a r z e c z d o b r a o g ó l ­ n e g o .

D z i ę k i t e j p r z e w i d u j ą c e j i r a c j o n a l n e j g o s p o d a r c z o p o l i t y c e , P o l s k a m i m o , ż e j e s t p a ń s t w e m m ł o d e m , p o t r a f i ł a u n i k ­ n ą ć w s t r z ą s ó w f i n a n s o w y c h , j a k i e d o ­ t k n ę ł y d a l e k o b o g a t s z e i s i l n i e j s z e f i n a n ­ s o w o o r g a n i z m y g o s p o d a r c z e ś w i a t a . — M o ż e m y w i ę c p o w i e d z i e ć , ż e p r z e b r n ę l i ś ­ m y j u ż p o p r z e z n a j n i e b e z p i e c z n i e j s z e

Po tragicznie z a t a ń c z o n y m locie

Burza przyczyną katastrofy — Zwłoki śp. kap. Łewoniewskiego przewiezione zostaną do Polski

M O S K W A . A g e n c j a T a s s n a d s y ­ ł a r e z u l t a t y d o c h o d z e n i a w s p r a w i e

k a t a s t r o f y s a m o l o t u p o l s k i e g o P Z L 1 9 . R e l a c j a t a r ó ż n i s i ę z n a c z n i e o d p i e r w s z y c h w i a d o m o ś c i o t r z y m a­ n y c h o w y p a d k u .

C z ę ś c i a p a r a t u s ą r o z r z u c o n e n a p r z e ­ s t r z e n i p ó ł h e k t a r a . W i ą z a n i e s a m o ­ l o t u s ą z d e f o r m o w a n e . K p t . L e w o - n i e w s k i e g o z n a l e z i o n o m a r t w e g o , w o d l e g ł o ś c i 1 5 m t r . o d s a m o l o t u , w z a ­ g ł ę b i e n i u t e r e n u . C i a ł o j e g o b y ł o n a ­ k r y t e r o z w i n i ę t y m 's p a d o c h r o n e m .

K a t a s t r o f a w y d a r z y ł a s i ę w o d l e ­ g ł o ś c i 1 2 k i m . o d J a g r i n a . S a m o l o t p r z e l e c i a ł n a d w T s i ą Z a s u r s k o j e n a w y s o k o ś c i 5 0 0 m t r . , p o c z e m z n i k ł w c h m u r a c h .

A p a r a t s p a d ł w p o b l i ż u w s i w z u ­ p e ł n i e r ó w n e m m i e j s c u p o z o s t a w i a ­ j ą c n a z i e m i b r ó z d ę d ł u g o ś c i 3 5 m t r .

P ł k . F i l i p o w i c z

P ł k . F i l i p o w i c z , k t ó r y p o z o s t a ł w k a b i n i e d o z n a ł o b r a ż e ń g ł o w y , t w a ­ r z y , r ą k i n ó g .

N i e z w ł o c z n i e p o u p a d k u s a m o l o ­ t u z p i e r w s z ą p o m o c ą p o s p i e s z y l i p r z e d s t a w i c i e l e m i e j s c o w e g o s o w i e­ t u .

O g ó l n y s t a n z d r o w i a p i k . F i l i p o ­ w i c z a , k t ó r e g o p r z e w i e z i o n o d o s z p i ­ t a l a , j e s t z a d a w a l n i a j ą c y . P r e z e s k o m i t e t u w y k o n a w c z e g o r e g j o n a l n e - g o o d w i e d z i ł p ł k . F i l i p o w i c z a w s z p i -

r a f y k r y z y s u g o s p o d a r c z e g o . W y s i ł k i e m c a ł e g o s p o ł e c z e ń s t w a u c z y n i l i ś m y t a k w i e l e , ż e n i e j e d n o k r o t n i e P o l s k a s t a w i a ­ n a b y ł a z a w z ó r p r o w a d z e n i a p o l i t y k i g o s p o d a r c z e j w m o m e n c i e ś w i a t o w e g o p r z e s i l e n i a . S u k c e s ó w t y c h , o s i ą g n i ę ­ t y c h z t a k i m n a k ł a d e m p r a c y i t r u d u n i e w o l n o n a m z a p r z e p a ś c i ć . W k a ż d y m m o m e n c i e , w k t ó r y m z w i ę k s z ą s i ę t r u d ­ n o ś c i p r z e d g o s p o d a r k ą p a ń s t w o w ą , j e d ­ n o c z e ś n i e z w i ę k s z y ć s i ę m u s i w y s i ł e k c a ł e g o s p o ł e c z e ń s t w a d l a o b r o n y j u ż o - s i ą g n i ę t y c h r e z u l t a t ó w .

O b e c n i e w ł a ś n i e n a d s z e d ł t a k i m o ­ m e n t , w k t ó r y m t r o s k ę o d o b r o P a ń s t w a m u s i w z i ą ć n a s i e b i e c a ł y o g ó ł s p o ł e c z e ń ­ s t w a . N a c i s k k r y z y s u g o s p o d a r c z e g o s p o w o d o w a ł o g r o m n y s p a d e k d o c h o d ó w p a ń s t w o w y c h , k t ó r e p o r a z p i e r w s z y w t y m r o k u s ą n i e w y s t a r c z a j ą c e n a p o k r y ­ c i e n a j p i l n i e j s z y c h p o t r z e b p a ń s t w o w y c h . Z m n i e j s z a n i e w y d a t k ó w p a ń s t w o w y c h p o s i a d a s w o j e g r a n i c e , k t ó r e m i j e s t w i a ­ l n i e i n t e r e s P a ń s t w a . W n a s z y m b u d ż e ­

c i e p a ń s t w o w y m n i e m o ż e m y j u ż s z u k a ć n o w e g o , a p o w a ż n e g o o d c i ą ż e n i a .

W t e j s y t u a c j i s t a n ę ł a p r z e d P a ń ­ s t w e m d r o g a a l b o z w i ę k s z e n i a c i ę ż a r u p o d a t k o w e g o , a l b o o d w o ł a n i a s i ę d o o g ó ­ ł u o b y w a t e l i o d o b r o w o l n e o p o d a t k o w a ­ n i e s i ę , c h w i l o w e , n a n a j p i l n i e j s z e p o ­ t r z e b y b u d ż e t o w e .

O c z y w i s t e j e s t , ż e o p ę d z e n i e p o t r z e b b i e ż ą c y c h o p r z e ć m u s i m y n a w ł a s n y c h s i ł a c h . N i e w o l n o n a m u c i e k a ć s i ę d o p o ­ m o c y z e w n ę t r z n e j , P a ń s t w o n i e s i e s w ą p r a c ą p o m o c w ż y c i u i z a p e w n i a u z y s k a ­ n i e d o b r o b y t u k a ż d e m u o b y w a t e l o w i . — S ł u s z n e j e s t w i ę c , a b y o b y w a t e l t e n p o ­ ż y c z y ł P a ń s t w u c z ę ś ć p o s i a d a n y c h p r z e z s i e b i e d ó b r , k t ó r y c h o r g a n i z a c j i p a ń s t w o ­ w e j c h w i l o w o b r a k u j e , W b i e ż ą c y m r o ­ k u b u d ż e t o w y m w y n i k ł n i e w i e l k i s t o s u n ­ k o w o n i e d o b ó r b u d ż e t o w y , w y n o s z ą c y o - k o ł o 1 2 0 m i l j o n ó w z ł o t y c h . N i e d o b ó r t e n p o s t a n o w i ł R z ą d p o k r y ć d r o g ą r o z p i ­ s a n i a P o ż y c z k i N a r o d o w e j ,

R z ą d w z y w a w i ę c n i e d o o f i a r , l e c z

t a l u , w y r a ż a j ą c m u k o n d o l e n c j e w i m i e n i u w ł a d z l o k a l n y c h .

K o r e s p o n d e n t P a f a , k t ó r y w r a z z e s p e c j a l n ą k o m i s j ą s o w i e c k ą i s e ­ k r e t a r z e m p o s e l s t w a R z e c z y p o s p o l i ­ t e j P o l s k i e j w M o s k w i e p . Z a b i e ł ł o , p r z y b y ł o g o d z . 5 , 5 0 r a n o d o J a g r i n a , d o n o s i , ż e p ł k . F i l i p o w i c z c z u j e s i ę d o b r z e . D o z n a ł o n j e d y n i e l e k k i c h z a d r a ś n i ę ć i p o t ł u c z e ń . P o z o s t a n i e w m i e j s c o w y m s z p i t a l u 5 d o 6 d n i .

K a t a s t r o f a n a s t ą p i ł a z p o w o d u s z t o r m u . S a m o l o t t r a f i ł w m g ł y , p i ­ l o t z o s t a ł w y r z u c o n y , a p ł k . F i l i p o ­ w i c z p o z o s t a ł w r o z b i t y m s a m o l o c i e p o n i e w a ż n i e z d ą ż y ł w y s k o c z y ć .

Z w ł o k i k p t . Ł e w o n i e w s k i e g o s e ­ k r e t a r z p o s e l s t w a p o l s k i e g o w M o ­ s k w i e p . Z a b i e ł ł o p r z e w o z i s a m o l o ­ t e m d o K a z a n i a , a s t a m t ą d k o l e j ą d o M o s k w y . M i e j s c o w e w ł a d z e i l u d ­ n o ś ć o k a z u j ą w s z e l k ą p o m o c i ż y c z ­ l i w o ś ć .

P r a s a z a g r a n i c z n a o o d s i e c z y w i e d e ń s k i e j

G E N E W A . W s z y s t k i e p i s m a g e ­ n e w s k i e z a m i e ś c i ł y o b s z e r n e a r t y k u ­ ł y , d o t y c z ą c e o d s i e c z y w i e d e ń s k i e j , s t w i e r d z a j ą c , i ż S o b i e s k i o c a l i ł E u r o ­ p ę . P o d o b n a r o l a z o s t a ł a s p e ł n i o n a w 1 9 2 0 r . p r z e z M a r s z a ł k a P i ł s u d s k i e ­ g o i w o j s k a p o l s k i e . „ Ł a S u i z e “ p i - s z e : „ 1 8 6 5 i 1 9 2 0 r . s ą t o d w i e d a t y k a ­ p i t a l n e w h i s t o r j i E u r o p y , k t ó r e j c y ­ w i l i z a c j a u r a t o w a n a z o s t a ł a p r z e z g e n j u s z w o j s k o w y S o b i e s k i e g o i P i ł - s u d s k i e g o . . . .“

d o u ż y c z e n i a P a ń s t w u p i e n i ę d z y , k t ó r e s p o ł e c z e ń s t w o d o s t a n i e z p o w r o t e m i k t ó ­ r e p r z y n o s i ć b ę d ą m u g o d z i w y d o c h ó d . P a ń s t w o n a s z e w y p e ł n i a ł o p u n k t u a l n i e s w e z o b o w i ą z a n i a i w y p e ł n i a j e n a d a l z c a ł ą ś c i s ł o ś c i ą w o b e c s w y c h w i e r z y c i e l i . P o s i a d a w i ę c o n o m o r a l n e p r a w o d o o d ­ w o ł a n i a s i ę o k r e d y t u s w y c h o b y w a t e l i . C a ł e s p o ł e c z e ń s t w o u ś w i a d o m i ć s o b i e m u s i , ż e o b e c n i e t o c z y s i ę w a l k a o u t r z y ­ m a n i e n i e z a w i s ł o ś c i g o s p o d a r c z e j i ż e w a l k ę t ę w y g r a ć m u s i m y . N a p o ż y c z k ę n a r o d o w ą n i e m o ż e m y w i ę c p a t r z e ć , j a k n a z w y k ł ą o p e r a c j ę w e w n ę t r z n ą , l e c z j a ­ k o n a a k t w s p ó ł d z i a ł a n i a w b u d o w i e s i l ­ n e g o g m a c h u p a ń s t w o w e g o , n a s z e j w e ­ w n ę t r z n e j s i ł y g o s p o d a r c z e j . R o z k u p i e - n i e o b l i g a c y j P o ż y c z k i N a r o d o w e j p r z e z s p o ł e c z e ń s t w o b ę d z i e d o w o d e m p o c z u c i a o d p o w i e d z i a l n o ś c i o b y w a t e l i z a l o s y P a ń s t w a , d o w o d e m h a r t u s p o ł e c z n e g o i z r o z u m i e n i a w ł a s n e g o d o b r e g o i n t e r e s u .

Al. _{Z .}

==== Str. 2

Nr. 109 _____

Wspaniała uroczystość » Kahlenbergu

pokornego rycerza chrześcijańskie­

g o , k t ó r y u r a t o w a ł W i e d e ń i E u r o p ę

Mszę św. odprawił ks. Prymas A. Hlond — Kazanie wygłosił . ks. Bisknp Okoniewski

W I E D E Ń . W i e d e ń o b c h o d z i ł u r o ­ c z y ś c i e 2 5 0 - le c ie o d s i e c z y W i e d n i a . C a ł e m i a s t o było udekorowane ’cho­

rągwiami. R o z p o r z ą d z e n i e r z ą d o w e

uznało dzień 12-go września za świę­

to państwowe. D z ie n n i k i z a m i e ś c i ły a r t y k u ł y n a t e m a t w y p a d k ó w h i s to ­ r y c z n y c h z p r z e d 2 5 0 - c i u l a t, p r z y - c z e m z a z n a c z y ć n a l e ż y z u z n a n ie m , ż e p r z e w a ż a ją c a c z ę ś ć p r a s y o c e n i ł a n a l e ż y c i e i z g o d n i e z p r a w d ą h i s to ­

r y c z n ą decydującą rolę Króla Jana

Trzeciego w zwycięstwie wiedeń- skiem.

d e n t a M ik l a s a i k a n c l e r z a D o l f u s a o r k i e s tr a z a i n to n o w a ła h y m n a u s t r - j a c k i, a w c h w il i p o j a w ie n i a s i ę p o l ­ s k i e j d e l e g a c j i w o j s k o w e j — H y m n P o l s k i.

P r z e d r o z p o c z ę c i e m M s z y ś w i ę t e j , k a n c le r z D o lf u s z ł o ż y ł i m ie n i e m r z ą ­ d u a u s tr j a c k i e g o o l b r z y m i w i e n i e c

l a u r o w y w k a p l ic y K r ó la J a n a I I I . M s z ę ś w ię t ą r o z p o c z ą ł c e le b r o w a ć o g o d z . 9 - t e j k a r d y n a ł P r y m a s P o l s k i H l o n d . P o d c z a s M s z y w y k o n a n e z o ­ s t a ły p o d b a t u tą p . K ó r n i c k ie g o s t a ­ r o p o ls k ie ś p ie w y k o ś c i e ln e . K a z a n i e

uroczyste w języku polskim i niemie­

ckim wygłosił biskup chełmiński

o d z a g ła d y . K r e w r y c e r z y , k t ó r a o b f i c i e z r o s i ła w z g ó r z a K a h l e n b e r g u , n i e p o s z ł a n a m a r n e . D z iś o g a r n ą ł z n ó w n a r o d y e u r o p e js k i e d u c h c h r z e ­ ś c i ja ń s k i d d a j e s i ę z a u w a ż y ć z w y ­ c i ę s k i e s z e r z e n i e s i ę i d e i u n i w e r s a l i ­ z m u c h r z e ś c i ja ń s k i e g o .

P o M s z y ś w ię t e j L e g a t P a p i e s k i L a F o n t a i n e u d z i e l i ł z e b r a n y m b ł o g o ­ s ł a w i e ń s tw a a p o s to l s k ie g o . P o d k o ­ n i e c u r o c z y s t o ś c i z e b r a n i z a in t o n o ­ w a li c h o r a ł „ B o ż e c o ś P o l s k ę “ .

W rocznice śmierci Bohaterów

U r o c z y s t o ś ć p o l s k a o d b y ł a s i ę r a ­ n o n a g ó r z e K a h le n b e r g . O d g o d z . 6 r a n o z a c z ę ły ś c i ą g a ć n a K a h l e n b e r g t ł u m y p u b li c z n o ś c i p i e s z o l u b s a m o ­ c h o d a m i. Z s a m e j z a g r a n i c y p r z y b y ­ ł o n a K a h le n b e r g 5 0 0 a u t o m o b i l ó w . L i c z b a u c z e s t n ik ó w uroczystości obli­

czana jest na 50.000. K o ś c i ó ł ś w . J ó ­ z e f a i p r z y l e g łe b u d y n k i o z d o b i o n e b y ł y f l a g a m i n a r o d o w e m i p o l s k i e m i i a u s t r j a c k i e m i . N a u r o c z y s t o ś ć p r z y b y li p r e z y d e n t R e p u b l i k i M i k la s , e g a t P a p i e s k i L a F o n t a i n e , k a n c l e r z D o lf u s , c z ło n k o w ie r z ą d u , k a r d y n a - o w i e i i n n i d o s t o j n i c y k o ś c ie l n i, c z ł o n k o w i e k o r p u s u d y p l o m a ty c z n e ­ g o , g e n e r a l ic j a , l i c z n i o f i c e r o w i e , k a ­ w a l e r o w i e m a lt a ń s c y e t c . e t c . Z e s t r o n y P o l s k i w z ię l i u d z i a ł p r z e d s t a ­ w i c i e le Rządu polskiego, m i a n o w i c i e d e l e g a t r z ą d u d r . Juljusz Twardow­

ski, d e l e g a t p . m in i s tr a Spraw Woj­

skowych — Marsz. Piłsudskiego gen.

Wieniawa - Długoszewski, d e l e g a t m i n is t r a S p r a w Z a g r a n i c z n y c h * d y r .

Karol Romer, o b e c n i w W i e d n iu a r ­ c y b i s k u p i i b i s k u p i p o l s c y , c z ł o n k o ­ w i e p o s e l s tw a i k o n s u l a t u , p r z e d s t a ­ w i c i e le z r z e s z e ń p o l s k ic h w W i e d n i u , t u d z ie ż l i c z n i g o ś c i e p r z y b y li z P o l ­ s k i . N a p l a c u n a l e w o o d k o ś c io ł a , g d z i e m i a ła s i ę o d b y ć M s z a p o ł o w a , u t w o r z y ł a s z p a l e r k o m p a n j a h o n o r o ­ w a p u ł k u w i e d e ń s k ie g o „ D e u t s c h m e i- s t r‘ó w “ . W c h w i li p r z y b y c i a p r e z y -

30 tys. ludności oddało hołd śp. kpt. Żwirce i Wigurze

W p i e r w s z ą r o c z n ic ę t r a g ic z n e j ś m i e r c i z w y c i ę z c ó w C h a ll e n g e 'l l 1 9 3 2 r . ś p . k p t . Ż w i r k i i i n ź . W i g u r y , n a m i e js c u k a t a s t r o f y w C i e r li c k u D o l n e m , w C z e c h o s ło w a c ji o d b y ły s ię u r o c z y s t o ś c i ż a ł o b n e , w k t ó r y c h w z i ę ło u d z i a ł p r z e s z ło 5 0 t y s ię c y l u ­ d z i , t a k z C z e c h o s ło w a c ji , Ś l ą s k a i c a łe g o p o g r a n ic z a p o l s k i e g o , a n a w e t z d a l s z y c h s t r o n P o l s k i.

U r o c z y s t o ś c i w C i e r l i c k u m ia ł y p r z e b ie g n i e z w y k le p o d n i o s ły , p r z e ­ o b r a ż a j ą c s i ę w s p o n ta n i c z n ą m a n i f e ­ s t a c j ę l u d n o ś c i d l a b o h a t e r ó w p r z e - l s t w o r z y .

U r o c z y s to ś ć r o z p o c z ę ło n a b o ż e ń ­ s t w o , o d p r a w i o n e p r z e z k s . d z i e k a n a K n y p s a . o r a z k s . G e b e r a . P r z e d o ł ­ t a r z e m n a p o d j u m z a ję l i m i e js c a ż o ­ n a i o j c i e c ś p . k p t . Ż w ir k i , o r a z s i o ­ s t r y d n ż . W i g u r y , p r z e d s ta w i c ie l e w ł a d z c y w i ln y c h i w o j s k o w y c h c z e ­

c h o s ło w a c k ic h i p o l s k ic h , p r z e d s ta ­ w i c i e le A e r o k l u b u , k o n s u l R z p li t e j , w i c e p r e z y d e n t d r . Ż a c z e k z B r n a M o r a w s k ie g o , o r a z w ie l u p r z e d s t a w i ­ c i e li Z w i ą z k ó w i o r g a n i z a c y j z c a ł e ­ g o Ś l ą s k a .

P o n a b o ż e ń s t w ie p r z e m ó w i ł i m ie ­ n i e m k o m i te t u b u d o w y p o m n i k a k u c z c i ś p . Ż w ir k i i W i g u r y d e l e g a t l u d ­ n o ś c i p o l s k i e j C z e c h o s ł o w a c ji d r . L e o n W o l f , i m ie n i e m A e r o k l u b u c z e ­ c h o s ło w a c k i e g o d r . Ż a c z e k . Z k o l e i z a b r a ł g ł o s k o n s u l P o l s k i d r . R i p a .

P o o d e g r a n iu h y m n u c z e c h o s ł o ­ w a c k ie g o i p o l s k ie g o r u s z y ł p o c h ó d n a m i e js c e k a t a s t r o f y . P r z e d s y m - b o l i c z n e m i m o g ił a m i p r z e d e f i lo w a ły w m i lc z e n i u t ł u m y u c z e s t n i k ó w , s k ł a ­ d a j ą c w t e n s p o s ó b h o ł d b o h a te r s k i m l o t n ik o m .

O b o k m o g i ł z ł o ż o n o s e t k i w ie ń ­ c ó w .

wi Piłsudskiemu cenny róg z kości słoniowej. Róg ten artystycznie rzeźbiony miał należeć do króla Ja­

n a I I I . O p r ó c z p o r t r e tu k r ó l a i h e r ­ b ó w p o l s k ic h r z e ź b y p r z e d s ta w i a j ą a l e g o r y c z n ą s c e n ę z w y c ię s t w a p o l ­ s k i e g o p o d W i e d n i e m .

W i m ie n i u ż y d ó w , p o c h o d z ą c y c h z P o l s k i , z a m ie s z k a ły c h w e w s c h o d ­ n i e j F r a n c j i, p . F i s c h e l z ł o ż y ł p . M a r - s z a łk o w e j w y r a z y c z c i i h o ł d u d l a I - g o M a r s z a ł k a P o l s k i.

W i z y t a p . F i s c h e l a w B e l w e d e r z e o d b y ła s i ę w t o w a r z y s tw i e k o n s u l a R . P . w S t r a s s b u r g u p . L e c h o w s k i e g o , z a s t ę p c y n a c z e l n ik a W y d z i a łu P r a ­ s o w e g o M . S . Z . p . C z o s n o w s k i e g o , o r a z a d j u ta n t a k p t . M i ła d o w s k i e g o .

Wielkie katastrofy

E S S E N . W M i n d e n ( W e s t f a li a ) p a c i ą g t o ­ w a r o w y w je c h a ł n a p r z e j e ź d z i e n a a u to o s o b o ­ w e . Z c z te r e c h p a s a ż e r ó w trzech zginęło na miejscu, czwarty zaś ciężko ranny zmarl w szpi- talu-

W H a lt e r n a u to , wiozące 5 osób, s k u t k i e m w a d y h a m u lc a w je c h a ło n a p r z y d r o ż n ą b a r j e r ę i w y w r ó c i ł o s ię d w u k r o tn i e . J e d n a o s o b a z g i- M a r s z a łk o w a p r e z e s a S t o w a r z y s z e n i a Ż y d ó w P o l - .n ę ł a n a m i e j s c u , 4 p o z o s t a ł e o d n i o s ł y c ię ż k i e

• i A i r * i i * * i i ' • 1

Dar dla Pana Marszalka Piłsudskiego

W A R S Z A W A . P . 1

A le k s a n d r a P i ł s u d s k a p r z y j ę ła w B e lw e d e r z e p . S z y m o n a F i s c h e l a ,

1 U Ł C o C l L 7 lU łł C li ^Zj V OZjVII IQ ZjjLIUI, JL O JL I ' s k i c h w W i s b a d e n i e , k t ó r y przyje- o b r a ż e n ia ,

c h a ł s p e c ja l n ie d o W a r s z a w y , a ż e b y W S o l i n g e n a u t o , w io z ą c e o d d z i a ł h i tl e r o w -

przemysłowca z Strassburga, urodzo- z okazji 250-tej rocznicy Odsieczy c ó w , r o z b i ł o s ię . 9 osób zginęło na miejscu, 1 8

neffo w Korczynie ood Krosnem, b. Wiednia ofiarować Panu Marszałko- z o s t a ł o c ię ż k o r a n n y c h , a 1 6 lż e j.

n e g o w K o r c z y n i e p o d K r o s n e m , b .

Tajemnica Grobowca

POWIEŚĆ SENSACYJNA.

( Z F R A N C U S K I E G O ) .

3 6 ) T O M 1 .

— N i e , p r o s z ę p a n a .

N a c z e l n i k w y d z i a ł u ś l e d c z e g o r z e k ł z c i c h a :

— T o n i e c u d z o z i e m i e c . Z b i e r z e m y o b j a ś n i e ­ n i a w C a l a i s .

S ę d z i a ś l e d c z y , z w r a c a j ą c c i ą g le m o w ę d o o d ­ b i o r c y b i l e t ó w , p y t a ł:

— C z y ż p a n n i e z a u w a ż y ł, ż e n a s t a c ji k t o ś c z e k a ł n a p o d r ó ż n e g o ?

— I o w s z e m . J a k t y lk o w s z e d ł d o s a l i p a s a ­ ż e r s k ie j , p r z y s i a d ł d o n i e g o m ł o d y c z ło w i e k , k t ó ­ r y c z e k a ł o d t r z e c h k w a d r a n s ó w .

— O d t r z e c h k w a d r a n s ó w ! — z a w o ł a ł P a w e ł d e G i b r a y .

— T a k j e s t , p a n i e !

— M u s is z s i ę p a n m y l i ć .

— N ie , n i e m y lę s i ę . P o w ie d z i a łe m o d t r z e c h k w a d r a n s ó w i t o u t r z y m u j ę . J e s t e m p e w n y t e g o , c o m ó w ię , z p r z y c z y n y , ż e n a t r z y k w a d r a n s e p r z e d t e m , f f d y m z a m k n ą ł d r z w i p o w y j ś c i u p a s a ­ ż e r ó w z p o c i ą g u p r z y c h o d z ą c e g o o k w a d r a n s p o p ó ł n o c y , ó w m ło d z ie n i e c p r z y s tą p i ł d o m n i e , p y ­ t a j ą c , o z y t e n p o c i ą g z C a l a i s p r z y b y ł. O d p o w i e ­ d z i a łe m m u p r z e c z ą c o . O n m n i e z a p y t a ł, o k t ó r e j p r z y c h o d z i. O d p o w i e d z i a łe m : o p i e r w s z e j . C z e ­ k a m n a j e d n e g o z p r z y j a c i ó ł , — r z e k ł w t e d y — i b a ł e m s i e s p ó ź n i ć .

P a n d e G i b r a y z m a r s z c z y ł b r w i z n i e z a d o w o ­ l e n ie m .

— A t o r z e c z s z c z e g ó ln a ! — r z e k ł . — G o d z i­

n y n i e z g a d z a j ą s i ę z c z a s e m w s k a z a n y m p r z e z s t a n g r e t a C a d e ta i r e s t a u r a to r a z u l i c y S a i n t - M a u d e .

— M u s i t u b y ć n i e p o r o z u m i e n i e — o d r z e k ł n a c z e ln i k w y d z ia ł u ś l e d c z e g o — r z e c z d o w y j a ś ­ n i e n ia .

S ę d z ia ś l e d c z y m ó w ił d a l e j :

— C z y ś w id z i a ł z t w a r z y o w e g o m ło d z i e ń c a ?

— D o s y ć n i e d o k ł a d n ie — o d p a r ł o f i c ja l i s t a , g d y ż o k r ę c o n y b y ł s z a le m . T o t y lk o p e w n a , ż e m i a ł j a s n e w ł o s y , t a k ie ż f a w o r y t y i n o s i ł s z y ld - k r e to w e b i n o k l e .

— T e n s a m r y s o p i s — r z e k ł n a c z e ln i k w y ­ d z i a łu ś l e d c z e g o . — N i c a n i c n i e r o z u m i e m .

— J a k i e g o m i a ł s z a l k o l o r u ? — c i ą g n ą ł d a l e j d e G i b r a y .

— C i e m n y , j a k m i s i ę z d a j e , t a k j a k i r e s z t a u b r a n i a .

— C z y ś p a n p e w ie n , ż e o d c h w il i, g d y p a n a z a p y t a ł a ż d o p r z y b y c i a p o c i ą g u z C a la i s t e n m ł o ­ d z i e n i e c z n a j d o w a ł s i ę w s a l i p a s a ż e r s k ie j l u b o k o ł o w y j ś c i a ?

— W i d z i a łe m g o t r z y c z y c z t e r y r a z y .

— P r o s z ę z a w o ł a ć C a d e ta , d o r o ż k a r z a — p o ­ l e c i ł s ę d z i a ś l e d c z y .

N a c z e ln i k w y d z ia ł u ś l e d c z e g o w y s z e d ł z g a ­ b i n e tu i w y d a ł p o l e c e n i e a g e n t o w i M a r te l o w i , k t ó r y p o s z e d ł p o s t a n g r e t a z u l i c y E r n e s t y n y .

— C a d e t — r z e k ł d o n i e g o p a n d e G i b r a y . — P o s z u k a j n o d o b r z e w p a m i ę c i. P o t r z e b u ję d o k ł a ­ d n i e w i e d z i e ć , j a k d ł u g o s t a ł e ś t u t a j o s t a tn i e j n o ­ c y , c z e k a ia c n a p o c i ą g , p r z y c h o d z ą c y o p i e r w ­ s z e j .

— J u ż t o m ó w ił e m p a n u s ę d i z e m u .

— P o w tó r z r a z j e s z c z e .

— P r z y j e c h a ł e m t u o t r z y k w a d r a n s e n a p i e r w s z ą . C z e k a łe m b l i s k o d w a d z i e ś c ia m i n u t .

— P a n i e s ę d z io — z a u w a ż y ł n a c z e ln i k w y ­ d z ia ł u ś le d c z e g o — n i e z a p y t a łe ś p a n o d b i o r c y b i ­ l e tó w , c z y ó w m ł o d z i e n i e c , p y t a j ą c o o b j a ś n i e n ia m ó w ił d o b r z e p o f r a n c u s k u .

— P r a w d a .... S ł y s z a ł e ś p a n p y t a n ie . O d p o ­ w i e d z p a n .

O f i c j a li s t a o d p o w i e d z i a ł w i s to c i e :

— M ł o d y c z ł o w ie k d o b r z e m ó w ił p o f r a n c u ­ s k u . a l e z w y b i tn y m a k c e n t e m .

— J a k im ?

— N i e z n a m s i ę n a t e r n , a l e z d a j e m i s i ę , ż e t o b y ł a k c e n t p ó ł n o c n y .

— 1 o n a s z p t a s z e k ! — z a w o ł a ł P a w e ł d e G i ­ b r a y . — W t e r n w s z y s tk i e in m u s i b y ć n i e p o r o z u ­ m i e n i e ł a tw e d o w y ja ś n ie n i a . C z y s i ę p o c i ą g z C a la i s n i e s p ó ź n i ł ?

— I o w s z e m , p a n i e — o d p a r ł z a w ia d o w c a — s p ó ź n i ł s i ę o d w a d z ie ś c ia m i n u t.

— N o , t o j u ż s i ę w s z y s tk o w y j a ś n i a . M ł o d y c z ł o w i e k p o k a z a w s z y s i ę t u t a j , k a z a ł s i ę j a k n a j - s p i e s z n i e j z a w i e ź ć n a u l ic ę S a in t - M a n d e . g d z i e z m ie n ił d o r o ż k ę i p o w r ó c i w s z y , b y ł w i d z i a n y p r z e z o d b i e r a ją c e g o b i le t y , j a k s i ę p r z e c h o d z a ł i o c z e k i w a ł .

— Ę y ć m o ż e — r z e k ł o f i c ja l i s t a , k t ó r e m u r z e c z t a w y d a w a ł a s i ę n i e m o ż li w ą — a l e m i s i ę z d a j e , ż e m g o w i d z ia ł w p r z ó d y .

W t e j c h w il i J o d o l e t i M a r t e l w e s z li w t o w a ­ r z y s t w i e p o s ł u g a c z a k o l e j o w e g o .

— C o t a m , J o d o l e t ? — z a p y t a ł n a c z e ln i k w y ­ d z i a ł u ś l e d c z e g o .

— P r o s z ę p a n a , p r o w a d z im y t e g o o t o z u c h a , z k t ó r y m r o z m a w i a ł e m n a d w o r z e i k t ó r y , j a k m i s i ę z d a i e , d o s t a r c z y n a m c e n n e g o o b j a ś n i e n i a c o d o j a s n o w ło s e g o m ł o d z i e ń c a .

— C z y ś w i d z i a ł t e g o m ło d e g o c z ło w ie k a ? — z a p y ta ł ż y w o s ę d z ia ś l e d c z y , z w r a c a j ą c m o w ę d o p o s ł u g a c z a , k t ó r y o d p o w i e d z i a ł:

— M ł o d z i e n i e c w s z a l u , b i n o k l a c h z j a s n e m i f a w o r y ta m i? t a k j e s t p a n i e . W y s i a d ł z p o w o z u i z a p y t a ł m n i e , c z y p o c i ą g z C a l a i s n a d s z e d ł. J a o d p o w i e d z i a ł e m , ż e c h y b a n i e . W t e n c z a s u j r z a ­ ł e m , j a k s z e d ł d o d r z w i, a p o t e m w r ó c i ł i w s ia d ł d o p o w o z u .

— C z y o n d o b r z e m ó w ił p o f r a n c u s k u ?

— Z s i l n y m a k c e n te m c u d z o z i e m s k i m , r u ­ s k i m . n i e m i e c k im c z y t e ż s z w a jc a r s k i m .

( C i ą g d a l s z y n a s tą p i) .