W numerze m.in.:
Banik, Bereszy ýski, Goban-Klas, Goczoã, Gutorow, Jaruga-Nowacka, Jaz ãowiecka, Jurek, Kasper, Kowalski, Kozera, Kubis, Nicieja,
Pöttering, Simonides, Sucho ýski, Wierciýski, Wyczóãkowska
Nr 3–4 (77–78) ISSN 1427–7506
marzec – kwiecieý 2007 Cena 3 z³
Studenci Uniwersytetu Opolskiego wyróēnieni nagrodami rektora za bardzo dobre wyniki w nauce i aktywnð pracõ na rzecz ćrodowiska akademickiego – przed posðgiem Damy z harfð
Indeks. Pismo UO
Wydawca: Uniwersytet Opolski, 45-040 Opole, pl. Kopernika 11, Collegium Maius, pok. 217, tel. 541-60-17,
e-mail: indeks@uni.opole.pl, www.indeks.uni.opole.pl. Zespóá redakcyjny: Barbara Stankiewicz-Buch owska (redaktor naczelna), Beata Zaremba-Lekki. ZdjĊcia: Jerzy Mokrzycki, Tadeusz Parcej
Skáad: Henryk Kobiela, Druk: Drukarnia Ğw. KrzyĪa
Spis tre Ğci:
1. Kronika uniwersytecka ...3
2. Prof. Hans-Gert Pöttering i kard. Walter Kasper – doktorami h.c. UO ...9
3. Jerzy Janicki nie ēyje ...13
4. Umowa z Dijon podpisana ...16
5. Wynalazek opolskich chemików ...17
6. Mikroćwiat na podglðdzie (rozmowa z M. Witkowskim) ...19
7. Oćwiadczenie wãadz UO w sprawie prof. Jana Miodka ...18
8. Nagroda im. F. Znanieckiego dla studentki UO ...21
9. Finaã Zimowej Gieãdy Piosenki ...21
10. Wzgórze uniwersyteckie (J. Duda, D. Dzionek) ...22
11. Wiersze Ireny Wyczóãkowskiej ...26
12. Rozmowa z prof. Dorotð Simonides ...27
13. Myćlõ, wiõc jestem nieprawomyćlny (P. Kowalski) ...29
14. Diana i Wenus (fragment ksiðēki prof. S. Nicieji) ...34
15. Wiersze Jacka Gutorowa ...37
16. Opolska WSP w dokumentach SB (Z. Bereszyýski) ...38
17. „Pluskwa” w konfesjonale (konferencja na Wydziale Teologicznym) ...44
18. Spotkanie z Markiem Jurkiem ...45
19. Rozmowa z prof. Hansem-Gertem Pötteringiem ...46
20. Kontrowersje wokóã podrõcznika europejskiego (A. Suchoýski) ...48
21. Gdzie jest miejsce walizki w Auschwitz? (B. Kubis) ...51
22. Kobiety w polityce i ēyciu publicznym ...52
23. Rozmowa z Izabelð Jarugð-Nowackð ...54
24. Ćlðskie rodziny wielodzietne na starej fotografii (H. Nicieja) ...56
25. Gruttschreiberowie z Michaãowa (J. Banik) ...58
26. Jeszcze jeden atlas DEMARTU (A. Wierciýski) ...62
27. Piećý o miećcie Laredo (wiersz J. Goczoãa) ...64
28. Dzieje ćlðskiego Kopciuszka (S.S. Nicieja) ...65
29. Terroryćci a media (T. Goban-Klas) ...69
30. Rozmowa z prof. J. Musielokiem (za „NTO”) ...72
31. Odszedã prof. Jan Sarna ...73
32. Moja filozofia (felieton B. Kozery) ...73
33. Listy, polemiki ...74
34. Czytanie utrudniane (A. Wierciýski) ...75
35. Na tropach Maãego Rycerza (R. Wasiak-Taylor) ...77
36. TARED 2007 ...78
37. Ksiðēka naukowa na targach ...79
38. Pol, nie – Ujejski (A. Wierciýski) ...80
39. Awanse naszych absolwentów ...80
40. Pracownicy ICh – dziaãalnoćç pozauczelniana ...80
41. Turniej fizyczny rozstrzygniõty ...82
42. Twórczoćç Terry`ego Wiliama (re)wizje kultury ...83
43. Znikajðce ksiõgarnie ...86
44. Finaã konkursu wiedzy o dokumentach publicznych ...86
45. Konferencje na Ukrainie ...87
46. Moskwa oczami studenta ...87
47. Siódmy Program Ramowy ...90
48. Z prac Senatu UO ...91
49. Nowoćci wydawnicze ...92
Zdjõcie na okãadce: Jerzy Mokrzycki Posąg Terpsychory – damy z harfą na dziedziĔcu Uniwer- sytetu Opolskiego
Collegium Civitas im. B. Wierzbiaþskiego
27 kwietnia uroczyĞcie otwarto Collegium Civitas nadając nowej siedzibie politologii, stosunków miĊdzynarodowych, filozofii i socjologii imiĊ Bolesáawa WierzbiaĔskiego.
W honorowym komitecie uroczystoĞci znaleĨli siĊ m.in.
prof. Wáadysáaw Bartoszewski, Stefan Bratkowski, prof.
Zbigniew BrzeziĔski, prof. Bronisáaw Geremek.
Nadanie budynkowi Collegium Civitas imienia Bolesáawa WierzbiaĔskiego zrodziáo siĊ z potrzeby uczczeniu twórcy i wydawcy nowojorskiego „Nowego Dziennika” najwiĊkszej polskiej gazety wydawanej poza granicami kraju.
Podczas uroczystoĞci poinformowano o utworzeniu stypendiów Fundacji im. Bolesáawa WierzbiaĔskiego dla studentów z Ukrainy i Biaáorusi podejmujących studia na politologii, stosunkach miĊdzynarodowych, socjologii i filo- zofii. Zorganizowano takĪe dyskusjĊ panelową pt. „Wolne media solą demokracji (dziaáania Polonii na rzecz niepod- legáej, demokratycznej Polski i wolnych mediów w Polsce)”.
WiĊcej w nastĊpnym numerze „Indeksu”. BEZ
Kronika uniwersytecka
13 lutego. Rektor UO prof. Sta- nisáaw S. Nicieja zostaá powoáany w skáad Rady Muzeum dziaáającej przy Muzeum ĝląska Opolskiego w Opolu.
14 lutego. Rektor UO prof. Sta- nisáaw S. Nicieja uczestniczyá w uro- czystoĞci objĊcia funkcji rektora Uni- wersytetuĝląskiego w Opawie przez prof. Rudolfa ĩaczka.
16 lutego. Prorektor UO prof.
Marek Masnyk uczestniczyá w po- siedzeniu Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej, które odbyáo siĊ w Poznaniu.
19 lutego. Prorektor UO prof.
Krystyna Czaja wraz z mgr Elwi- rą SzopiĔską – kierownikiem Biura Funduszy Strukturalnych byáy goĞ- ümi Danuty Humeniuk – dyrekto- ra Departamentu Edukacji UrzĊdu Marszaákowskiego Województwa Opolskiego. Tematem rozmów byáy warunki i zasady ksztaácenia usta- wicznego, a szczególnie tematyki, organizacji i finansowania studiów podyplomowych.
Ŷ
Ŷ
Ŷ
Ŷ
21 lutego. Z inicjatywy wáadz uczelni odbyáo siĊ spotkanie z przedstawicielami Zarządu Spóáki Zakáady Azotowe KĊdzierzyn SA, podczas którego omawiano projekt
Ŷ uruchomienia praktyk studenckich
na terenie Zakáadów Azotowych.
UczelniĊ reprezentowali – rektor UO prof. Stanisáaw Nicieja i pro- rektor UO prof. Marek Masnyk, na- tomiast Zakáady Azotowe – dyrektor generalny Bartáomiej Czostkiewicz i dyrektor finansowy Jacek Nowak.
WiĊcej – str. 88.
22 lutego. Prorektor ds. wspóá- pracy z zagranicą i rozwoju kadry prof. Jerzy Lis uczestniczyá w uro- czystoĞci rozdania nagród w konkur- sie „Partnerstwo bez granic’ 2006”, którego organizatorem byá marszaáek Województwa Opolskiego. Uniwer- sytet Opolski otrzymaá nagrodĊ dla najbardziej aktywnej we wspóápracy z partnerami zagranicznymi instytu- cji naukowej w roku 2006. W imie- niu wáadz Uniwersytetu Opolskie- go dyplom odebraá prorektor prof.
Jerzy Lis.
23 lutego. Marszaáek Sejmu RP Marek Jurek byá goĞciem stu- dentów i pracowników Uniwersy- tetu Opolskiego. Spotkanie, któ- Ŷ
Ŷ 14 II 07. Nowy rektor Uniwersytetu ĝląskiego w Opawie prof. Rudolf ĩaczek w towa- rzystwie rektora UO prof. Stanisáawa S. Nicieji
23 II 07. Marszaáek Marek Jurek zwiedziá – w towarzystwie rektora UO prof. Stanisáawa S. Nicieji – gmach Collegium Maius
re odbyáo siĊ w Bibliotece Gáów- nej UO, zorganizowali studenci Koáa Historyków – Sekcja Polity- cy i MĊĪowie Stanu, a dotyczyáo obecnej sytuacji politycznej w paĔ- stwie. WiĊcej na str. 45.
26 lutego. GoĞciem prorektor UO prof. Krystyny Czai byli: Marek Leja – wójt gminy Dąbrowa i prof. Piotr P.
Wieczorek – przewodniczący Rady Gminy. Rozmawiano o planach UO dotyczących odbudowy i moderni- zacji Zespoáu Paáacowo-Parkowego w Dąbrowie.
28 lutego. GoĞümi prorektor UO prof. Krystyny Czai byli: RóĪa Ma- lik – burmistrz Prószkowa i sekre- tarz gminy Prószków Norbert Rasch.
Rozmowy dotyczyáy przyszáoĞci po- mologii w Prószkowie.
1 marca. Gdzie powinno byü miejsce walizki z Auschwitz? – dys- kusja panelowa pod tym tytuáem, zor- ganizowana przez SekcjĊ Dydaktycz- ną Studenckiego Koáa Naukowego Historyków, odbyáa siĊ w Instytucie Historii UO. Dyskusja, której punk- tem wyjĞcia byá los pamiątek zgro- madzonych w oĞwiĊcimskim muze- um, dotyczyáa sposobu upamiĊtnie- nia holokaustu oraz nauczania o nim w szkoáach. WiĊcej na str. 51.
Rektor UO, prof. Stanisáaw Nicie- ja, wygáosiá w Kuczborku, na zapro- szenie starosty kluczborskiego Piotra Ŷ
Ŷ
Ŷ
•
PoĞpiecha i burmistrza Kluczborka Jarosáawa Kielara, wykáad na temat twierdz kresowych Rzeczypospoli- tej.
5 marca. Prorektor UO prof. Kry- styna Czaja wraz z kwestor mgr inĪ.
Marią Najdą uczestniczyáy w posie- dzeniu Uniwersyteckiej Komisji Fi- nansowej, którą tym razem goĞciá Uniwersytetĝląski.
Na zaproszenie Stanisáawa Grosmana, przewodniczącego To- Ŷ
•
warzystwa MiáoĞników Lwowa w Katowicach, prof. Stanisáaw Nicieja spotkaá siĊ z máodzieĪą LO im. H.
Sienkiewicza.
6 marca. Rektor UO prof. Sta- nisáaw Nicieja spotkaá siĊ z Hendri- chem Badurą, prof. Uniwersytetu w Wiedniu. Spotkaá siĊ takĪe z Wáo- dzimierzem HereĨniakiem, prezesem zarządu spóáki wĊglowej w JastrzĊ- biu-Zdroju w sprawie sponsorowania zabytków.
Butelką terpentyny, rozbitą o mur budynku, dziekan Wydziaáu Histo- ryczno-Pedagogicznego UO prof.
Stefan Marek Grochalski ochrzciá budynek przy ulicy Wrocáawskiej – po przeprowadzce prawników do Collegium Civitas oficjalnie prze- kazany Instytutowi Sztuki.
5–7 marca. Koáo Naukowe Fil- moznawców UO byáo organizatorem sesji naukowej pt. Terry’ego Gillia- ma (re)wizje kultury, poĞwiĊconej twórczoĞci jednego z najbardziej znanych reĪyserów i scenarzystów wspóáczesnej kinematografii, twórcy min. znanych powszechnie filmów z serii Monty Pythona. WiĊcej na str. 83.
6 marca. Prorektor UO prof. Kry- styna Czaja i prof. Piotr P. Wieczorek – dyrektor Instytutu Chemii wziĊli udziaá w posiedzeniu Komisji Mery- Ŷ
•
Ŷ
Ŷ 6 III 07. Rektor UO prof. Stanisáaw S. Nicieja z Hendrichem Badurą, prof. Uniwersytetu w Wiedniu
9 III 07. W Collegium Civitas prof Hans-Gert Pöttering wygáosiá wykáad pt. DokoĔczyü budowĊ domu europejskiego
toryczno-Kwalifikacyjnej Platformy Innowacji Technologicznej Regionu Opolszczyzny koordynowanej przez Instytut CiĊĪkiej Syntezy Organicz- nej „Blachownia” w KĊdzierzynie- KoĨlu i finansowanej przez Euro- pejski Fundusz Spoáeczny i budĪet paĔstwa.
7 marca. W dziesiątą rocznicĊ Ğmierci Agnieszki Osieckiej pro- rektorzy Uniwersytetu Opolskiego – prof. Krystyna Czaja i prof. Je- rzy Lis oraz kanclerz Andrzej Kimla záoĪyli kwiaty przy pomniku poet- ki stojącym na wzgórzu uniwersy- teckim.
8 marca. W Muzeum Diece- zjalnym w Opolu uroczyĞcie zain- augurowano Rok Eichendorffa w Województwie Opolskim – w 150.
rocznicĊ Ğmierci poety. Wspóáorga- nizatorem spotkania – obok Central- nej Biblioteki Polsko-Niemieckiej Caritas im. J. von Eichendorffa w Opolu i Woj. Biblioteki Publicznej w Opolu – byá Instytut Germanistyki Uniwersytetu Opolskiego. PrelekcjĊ wprowadzającą wygáosiá prof. Euge- niusz Klin, o twórczoĞci poety mó- wili takĪe: ks. abp Alfons Nossol, ks. dr Henryk Rzega, ks. dr Marcin Worbs, prof. Joanna Rostropowicz, dr Adolf Kuhnemann i dr Józef Gon- schior.
Ŷ
Ŷ
9 marca. W Collegium Civitas UO, w ramach konferencji Poszu- kując Ĩródeá napiĊü w stosunkach polsko-niemieckich, prof. dr Hans Gert Pöttering – przewodniczący Parlamentu Europejskiego wygáo- siá wykáad pt. DokoĔczyü budowĊ domu europejskiego.
10 marca. W auli Wydziaáu Te- ologicznego UO odbyáa siĊ uroczy- stoĞü przyznania tytuáów doktorów honorowych kardynaáowi Walterowi Kasperowi, przewodniczącemu Pa- pieskiej Rady ds. Popierania JednoĞci ChrzeĞcijan oraz prof. dr. Hansowi- Gertowi Pötteringowi, przewodni- czącemu Parlamentu Europejskiego.
WiĊcej na str. 9.
12 marca. Rektor UO prof. Stani- sáaw Nicieja spotkaá siĊ z prof. Woj- ciechem ZieliĔskim, rektorem Poli- technikiĝląskiej w Gliwicach.
12–16 marca. Wykáady, warszta- ty, szkolenia i spotkania dotyczące finansów, ekonomii, reklamy, marke- tingu i psychologii – czyli Festiwal BOSS – z udziaáem profesjonalnych trenerów z caáej Polski odbyá siĊ na Uniwersytecie Opolskim, a takĪe w Politechnice Opolskiej, WyĪszej Szkole Zarządzania i Administracji oraz WyĪszej Szkole Bankowej.
13 marca. Prorektor UO prof.
Marek Masnyk uczestniczyá w Ko- Ŷ
Ŷ
Ŷ
Ŷ
Ŷ
legium Prorektorów Uczelni Wrocáa- wia i Opola – obrady dotyczyáy m.in.
wprowadzenia legitymacji elektro- nicznych, podsumowano takĪe Targi Edukacyjne TARED 20007.
14–15 marca. Zespóá PaĔstwo- wej Komisji Akredytacyjnej pod kierunkiem prof. dr. hab. Reinhar- da Kulessy wizytowaá kierunek fizy- ka. W zespole PKA byli takĪe: prof.
Stanisáaw DembiĔski, dr Maria Ba- ster oraz przedstawiciel Parlamentu Studentów Kamil Borsuk.
15 marca. W auli Uniwersytetu Opolskiego odbyá siĊ finaá Zimowej Gieády Piosenki. ZwyciĊzca – Kamil Franczak, licealista z Nysy – poje- dzie reprezentowaü OpolszczyznĊ na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. NagrodĊ wrĊczaá prorek- tor UO prof. Marek Masnyk. WiĊcej na str. 21.
Prorektor UO prof. Krystyna Cza ja wraz z mgr Elwirą SzopiĔ- ską – kierownikiem Biura Funduszy Strukturalnych byáy goĞümi Kariny Bedrunki – dyrektora Departamen- tu Koordynacji Programów Opera- cyjnych UrzĊdu Marszaákowskiego Województwa Opolskiego. Tematem rozmów byáy warunki i zasady apli- kacji o fundusze strukturalne na pla- nowane dziaáania inwestycyjne UO w latach 2007–2013.
15 marca. Rektor UO prof. Stani- sáaw Nicieja spotkaá siĊ z Markiem GaszyĔskim i Wáadysáaw Bartkiewi- czem, prezesem Estrady Opolskiej.
Omawiano sprawy związane z po- mnikiem Niemena, jaki ma stanąü na terenie Uniwersytetu Opolskiego.
16 marca. Prorektor UO prof.
Krystyna Czaja wraz z mgr Elwi- rą SzopiĔską – kierownikiem Biu- ra Funduszy Strukturalnych wziĊáy udziaá w konferencji inaugurującej dziaáalnoĞü Regionalnego OĞrodka Europejskiego Funduszu Spoáecz- nego.
17 marca. Jak przetrwaü ĪaáobĊ w domu, jak pomóc umierającemu, jak powiedzieü prawdĊ osobie Ğmier- telnie chorej – takie trudne tematy poruszali na sympozjum pod hasáem
„Cierpienie i Ğmierü w rodzinie” stu- denci i naukowcy. Sympozjum zor- ganizowaáo Koáo Naukowe Studen- Ŷ
Ŷ
•
•
Ŷ
Ŷ 15 III 07. Zimowa Gieáda Piosenki. Rektor UO prof. Stanisáaw S. Nicieja z jurorami:
Markiem Piekarczykiem z TSA i Renatą Przemyk
tów Nauk o Rodzinie, dziaáające na Wydziale Teologicznym UO.
18 marca. W Dniu Otwartych Drzwi Uniwersytet Opolski odwie- dzili tegoroczni maturzyĞci.
19 marca. Prorektor UO prof.
Krystyna Czaja wziĊáa udziaá w po- siedzeniu Rady Bibliotecznej UO.
19–22 marca. W Uniwersytecie Opolskim goĞciáa siedmioosobowa delegacja Uniwersytetu Burgundz- kiego z Dijon: Eric Loquin – wicepre- zydent ds. stosunków miĊdzynarodo- wych, Michel Narce – wicedziekan Wydziaáu Nauk Przyrodniczych, a takĪe przedstawiciele Wydziaáu JĊzy- ków i Komunikacji: Anna Nawrocki, Hélène Fretel, Jean-Luc Gerrer oraz Bénédicte Fortier – szef Biura Sto- sunków MiĊdzynarodowych i Bern- hard Altheim – odpowiedzialny za wspóápracĊ niemiecko-francuską i praktyki studenckie w Mayence/
Opole. Z goĞümi z Dijon spotkaá siĊ rektor UO, prof. Stanisáaw Nicieja.
Gáównym celem wizyty byáo podpisanie umowy o wspóápracy pomiĊdzy obiema uczelniami.
GoĞcie z Dijon zwiedzili takĪe Zamek Piastów ĝląskich w Brze- gu, paáac w Kamieniu ĝląskim oraz obiekty naszej uczelni i miasto. WiĊ- cej – na str. 16.
Ŷ
Ŷ
Ŷ
•
•
20 marca. Prorektor UO prof.
Krystyna Czaja wziĊáa udziaá w konferencji zorganizowanej przez Urząd Marszaákowski, podczas któ- rej przedstawiono raport Opolski ry- nek pracy bez tajemnic w sáuĪbie lo- kalnego rozwoju, stanowiący wynik badaĔ nad skalą zapotrzebowania na
kwalifikacje i szkolenia zawodowe wĞród kluczowych pracodawców województwa opolskiego.
20–24 marca. Rektor UO prof. dr hab. Stanisáaw Nicieja wziąá udziaá w Konferencji Rektorów Uniwersy- tetów Polskich w Rzeszowie. Kon- ferencji towarzyszyáa wycieczka do Lwowa, gdzie prof. Nicieja peániá funkcjĊ przewodnika po cmentarzu àyczakowskim.
22 marca. Studenckie Koáo Hi- storyków – Sekcja Politycy i MĊ- Īowie Stanu byáo organizatorem spotkania z posáankami: Izabelą Jarugą-Nowacką (SLD) i Danutą Jazáowiecką (PO). Temat dyskusji, która odbyáa siĊ w Instytucie Histo- rii UO: Kobiety w polityce i w Īyciu publicznym. WiĊcej na str. 52.
Prorektor UO prof. Krystyna Cza- ja wraz z mgr Joanną Fassą z Biura Funduszy Strukturalnych wziĊáy udziaá w spotkaniu konsultacyjnym inicjatyw Zarządu Województwa Ŷ
Ŷ
Ŷ
•
Opolskiego dot. realizacji programu Opolskie – tutaj zostajĊ oraz Nagród Marszaáka Województwa Opolskiego Professor Opoliensis. W spotkaniu tym wziĊli udziaá przedstawiciele wáadz wszystkich uczelni regionu.
Prorektor UO prof. Marek Masnyk uczestniczyá w spotkaniu czáonków Fundacji „Pro Lege” w UrzĊdzie Wo- jewódzkim.
23 marca. Znany psycholog Woj- ciech Eichelberger byá goĞciem In- stytutu Psychologii UO, w którym wygáosiá wykáad pt. Integralna kon- cepcja czáowieka i jego rozwoju, promowaá takĪe swoją najnowszą ksiąĪkĊ pt. Kuest. Twoja droga do sukcesu.
24 marca. Wydziaá Teologiczny UO zorganizowaá kolejny wykáad otwarty w ramach wielkopostnej serii: „KoĞcióá opolski w PRL-u”.
W auli Muzeum Diecezjalnego wy- káad na temat „KoĞcióá a paĔstwo w niepublikowanych zapiskach du- chowieĔstwa” wygáosiá ks. prof. dr hab. Helmut J. Sobeczko. WiĊcej – str. 44.
27 marca. Z udziaáem prorekto- rów UO prof. Krystyny Czai i prof.
Jerzego Lisa odbyáo siĊ posiedzenie Senackiej Komisji ds. Kadry poĞwiĊ- cone zasadom finansowania etatów technicznych z dotacji MNiSW.
Rektor UO prof. Stanisáaw Nicieja wygáosiá wykáad o KrzemieĔcu w siedzibieĝląskiego OkrĊgu Wojsko- wego we Wrocáawiu.
W Sali Senatu odbyáo siĊ posie- dzenie Forum Studenckiego Ruchu Naukowego. Z przedstawicielami kóá naukowych dziaáających na UO spotkaá siĊ prorektor UO prof. Marek Masnyk.
W Uniwersytecie Opolskim od- byáo siĊ spotkanie z koordynatorem programu wychowawczego Lions Quest, z Newman University Kansas USA – prof. Steve Dunn wygáosiá wykáad na temat: „DojrzaáoĞü – do- rosáoĞü – odpowiedzialnoĞü – toĪ- samoĞü”.
28 marca. W Collegium Civitas UO odbyáa siĊ uroczysta inauguracja Zgromadzenia NajwyĪszego projek- tu naukowo-badawczego SYSTEM, reaktywowanego do Īycia przez Stu-
•
Ŷ
Ŷ
Ŷ
•
•
•
Ŷ 19 III 07. Delegacja z Uniwersytetu Burgundzkiego goĞciáa takĪe w zamku Piastów ĝląskich w Brzegu. Na zdjĊciu od lewej: prof. Eric Loquin, Janusz Wójcik, rektor UO prof. Stanisáaw S. Nicieja
denckie Koáo Naukowe Politologów UO. Wszyscy deputowani záoĪyli uroczyste Ğlubowanie. Za ogólną aktywnoĞü i udziaá w kampanii wy- borczej, która odbyáa siĊ w styczniu 2007 roku, zostali uhonorowani pa- miątkowymi dyplomami przez pro- rektora ds. studenckich prof. Marka Masnyka. Na inauguracji byá obecny równieĪ wicedyrektor Instytutu Po- litologii UO prof. Janusz Sawczuk oraz gáówny pomysáodawca projektu naukowo-badawczego SYSTEM dr Krzysztof Zuba, a takĪe przedstawi- ciele opolskich mediów.
28–29 marca. W opolskim okrą- glaku trwaáy III Regionalne Targi Edukacyjne, zorganizowane przez Urząd Marszaákowski, Urząd Mia- sta Opola oraz Biuro Promocji i In- formacji UO. OfertĊ Uniwersytetu Opolskiego prezentowali czáonko- wie Samorządu Studenckiego. W pierwszym dniu targów uniwersy- teckie stoisko odwiedziá prorektor UO prof. Marek Masnyk.
29 marca. Obradowaá Senat UO.
W trakcie obrad senatorowie zwrócili siĊ do rektora z wnioskiem o wstrzy- manie lustracji do czasu podjĊcia de- cyzji w tej sprawie przez Trybunaá Konstytucyjny.
W Muzeum ĝląska Opolskiego odbyá siĊ wieczór muzealny, którego bohaterem byá prof. Franciszek Ma- Ŷ
Ŷ
•
rek, autor ksiąĪki pt. Polscy ĝlązacy oskarĪają. Prof. Franciszek Marek oskarĪa przede wszystkim polskie wáadze III i IV RP, które jego zda- niem zapomniaáy o istnieniu polskich ĝlązaków. Spotkanie prowadziá dr Adam WierciĔski.
Blisko 200 uczniów szkóá pod- stawowych, gimnazjalnych i liceów uczestniczyáo w VI edycji konkursu wiedzy o jĊzyku polskim, zorganizo- wanym przez Studenckie Koáo Na- ukowe JĊzykoznawców UO, którego finaá odbyá siĊ w Auli BáĊkitnej UO.
ZwyciĊzcą VI edycji konkursu zostaá Bogusáaw Wajzer, uczeĔ III LO w Opolu.
30–31 marca. Zespóá PaĔstwo- wej Komisji Akredytacyjnej pod kierunkiem prof. dr. hab. Ryszarda Szczygáa wizytowaá kierunek histo- ria. GoĞci podjąá prorektor UO prof.
Marek Masnyk.
31 marca. ZakoĔczyá siĊ cykl spotkaĔ organizowanych przez Wydziaá Teologiczny UO poĞwiĊ- conych KoĞcioáowi opolskiemu w PRL i dziaáalnoĞci SáuĪby Bezpie- czeĔstwa. W poszczególnych spotka- niach wziĊli udziaá, jako prelegenci:
ks. abp. Alfons Nossol („Teologiczne uwarunkowanie historiozbawczego fenomenu KoĞcioáa”), ks. bp Jan Ko- piec („KoĞcióá katolicki na ĝląsku Opolskim w totalitarnym paĔstwie
•
Ŷ
Ŷ
(1945–1989)”), ks. Andrzej Hanich („KoĞcióá katolicki na ĝląsku Opol- skim w okresie przejĞcia z paĔstwo- woĞci niemieckiej do polskiej”), ks.
Alojzy Sitek („Przejawy represjo- nowania duchowieĔstwa katolickie- go na ĝląsku Opolskim w czasach PRL w Ğwietle dokumentów admi- nistracyjnych, partyjnych i sáuĪb bezpieczeĔstwa”), ks. prof. Helmut Sobeczko („KoĞcióá i paĔstwo w niepublikowanych zapiskach du- chowieĔstwa”). Ostatnim goĞciem cyklu byá prof. Wáodzimierz Suleja, szef wrocáawskiego Instytutu PamiĊ- ci Narodowej, który mówiá na temat zasobówĨródáowych IPN.
2 kwietnia. W drugą rocznicĊ Ğmierci papieĪa Jana Pawáa II w koĞciele seminaryjno-akademickim odbyáo siĊ czuwanie modlitewne stu- dentów i pracowników Uniwersytetu Opolskiego.
Z udziaáem prorektorów UO prof.
Krystyny Czai i prof. Jerzego Lisa odbyáo siĊ posiedzenie Senackiej Komisji ds. BadaĔ i Wspóápracy z Zagranicą poĞwiĊcone sprawozdaniu z dziaáalnoĞci naukowej jednostek UO w roku 2006.
3 kwietnia. WrĊczone zostaáy nagrody rektora UO za bardzo do- bre wyniki w nauce i aktywną pracĊ na rzecz Ğrodowiska akademickie- go w roku akademickim 2005/2006.
Otrzymali je: Mikoáaj Antoniak, He- lena Barysz, Fabian Filiks, Marta Gil, Sebastian Golec, Maágorzata GoáĊ- biowska, Grzegorz Haber, Maágo- rzata JastrzĊbska, Anna Jania, Alicja KochmaĔska, Aleksandra Konopko, Szymon Korzekwa, Grzegorz Kwiat- kowski, Katarzyna Lech, Magdalena Luniak, Przemysáaw Nogáy, àukasz Pasternak, Monika Pindur, Justyna Smolnik,àukasz Zalewski, Piotr Za- melski, Marta Zborowska. W spot- kaniu z wyróĪniającymi siĊ studen- tami wziĊli udziaá rektor UO prof.
Stanisáaw S. Nicieja i prorektor ds.
studentów i ksztaácenia prof. Marek Masnyk.
4 kwietnia. Prorektor UO prof.
Krystyna Czaja wziĊáa udziaá w po- siedzeniu Komitetu Chemii PAN w Warszawie.
10 kwietnia. Rektor UO prof.
Ŷ
•
Ŷ
Ŷ
Ŷ 29 III 07. Prof. Teresa SmoliĔska odebraáa z rąk Janusza Wójcika, dyr. Departamentu Kultury UrzĊdu Marszaákowskiego w Opolu odznakĊ honorową „ZasáuĪony dla Kultury Polskiej”
Stanisáaw Nicieja wygáosiá wykáad na temat BrzeĪan w Muzeum Lubu- skim w Zielonej Górze.
11 kwietnia. Prorektor UO prof.
Krystyna Czaja wziĊáa udziaá w po- siedzeniu Rady Naukowej Centrum Materiaáów Polimerowych i WĊglo- wych w Zabrzu, podczas którego zo- staáa wybrana przewodniczącą komi- sji ds. kadry wymienionej Rady.
Rektor UO prof. Stanisáaw S.
Nicieja byá goĞciem prof. Czesáawa OsĊkowskiego, rektora Uniwersytetu Zielonogórskiego.
11–13 kwietnia. Koáo Naukowe Studentów Psychologii UO zorgani- zowaáo VI Opolską KonferencjĊ Stu- dencką, w której udziaá wziĊli m.in.:
prof. Dariusz. DoliĔski, dr Tomasz Witkowski, prof. Andrzej Szmajke, dr Jarosáaw Kulbat. W ramach kon- ferencji, oprócz wykáadów, zorga- nizowano warsztaty oraz projekcjĊ filmu.
12 kwietnia. W Klubie Akade- mickim UO odbyáo siĊ uroczyste Ŷ
•
Ŷ
Ŷ
otwarcie wystawy malarstwa Mariana Wojewody, starsze- go wykáadowcy w Instytucie Studiów E d u k a c y j n y c h UO.
12–14 kwiet- nia. Stowarzysze- nie Katolickiej Ety- ki Spoáecznej w Europieĝrodkowej oraz Katedra Teolo- gii Moralnej i Ety- ki Spoáecznej Wy- dziaáu Teologiczne- go UO to organiza- torzy miĊdzynaro- dowej konferencji naukowej pt. Spo- áeczeĔstwo w dobie przeáomów. Etyka spoáeczna wobec wyzwaĔ przyszáo- Ğci, która dobyáa siĊ w Kamieniu ĝląskim. Konferen- cjĊ otworzyá rektor UO prof. Stanisáaw S. Nicieja.
13 kwietnia.
Prorektor UO prof. Jerzy Lis uczest- niczyá w szkoleniu zorganizowanym przez Biuro BadaĔ i Wspóápracy z Zagranicą w sprawie 7. Programu Ramowego UE. GoĞciem spotkania i gáównym referentem byáa Katarzyna Markiewicz-ĝliwa z Regionalnego Punktu Kontaktowego w Gliwicach.
Spotkanie zostaáo zorganizowane dla potrzeb pracowników UO zaintere- sowanych uczestnictwem w 7. PR UE. WiĊcej na str. 90.
16 kwietnia. Prof. dr hab. Emil Orzechowski, wybitny uczony, znaw- caĪycia i dzieáa Heleny Modrzejew- skiej, kierownik Katedry Zarządza- nia Kulturą w Uniwersytecie Jagiel- loĔskim, wygáosiá w Auli BáĊkitnej Collegium Maius UO wykáad – w ramach Záotej Serii Wykáadów Ot- wartych – pt. Helena Modrzejewska – jakiej nie znamy. Wykáad otwo- rzyá rektor UO prof. Stanisáaw S.
Nicieja.
18 kwietnia. Na Zamku Pia- stówĝląskich w Brzegu odbyáo siĊ
Ŷ
Ŷ
Ŷ
Ŷ
III Opolskie Colloquium Prawno- Historyczne poĞwiĊcone prawnym, historycznym i doktrynalnym aspek- tom wáasnoĞci w Europie. W kolo- kwium udziaá wziĊli m.in. prof. Le- szek StadniczeĔko (UO), prof. Marek Maciejewski (UWr, UO), prof. Emi- le Bejjani (Trybunaá Konstytucyjny Republiki LibaĔskiej, Uniwersytet w Bejrucie), prof. Wojciech Dajczak (UAM), prof. Wáodzimierz Kaczo- rowski (UO), prof. Artur Mazglew- ski (KUL). Organizatorami imprezy byáy: Katedra Historii Polski i Hi- storii Powszechnej PaĔstwa i Pra- wa oraz Katedra Doktryn Politycz- no-Prawnych i Prawa Rzymskiego Wydziaáu Prawa i Administracji Uni- wersytetu Opolskiego. Z prof. Emile Bejjani spotkaá siĊ rektor UO prof.
Stanisáaw S. Nicieja.
18 kwietnia. W Centrum Kultury ĩydowskiej na Kazimierzu w Kra- kowie rektor UO prof. Stanisáaw S.
Nicieja wygáosiá wykáad pt. PamiĊü o Kresach.
20 kwietnia. Miasto czyni wol- nym. W 790. rocznicĊ lokacji Opola – to tytuá konferencji zorganizowanej wspólnie przez Zakáad Historii ĝred- niowiecznej Instytutu Historii UO, Wydziaá Kultury, Sportu i Turystyki UrzĊdu Miasta Opola oraz opolski oddziaá Polskiego Towarzystwa Hi- storycznego. W konferencji uczest- niczyli naukowcy z Opola, Torunia, Krakowa i Wrocáawia.
27 kwietnia. Odbyáo siĊ uroczy- ste otwarcie Collegium Civitas poáą- czone z nadaniem nowemu budynko- wi imienia Bolesáawa WierzbiaĔskie- go, zaáoĪyciela „Nowego Dziennika”
wychodzącego w Stanach Zjedno- czonych. WĞród zaproszonych goĞci byá prof. Bronisáaw Geremek i Bar- bara Nagorska-WierzbiaĔska.
29 kwietnia. W MiĊdzynarodo- wym Dniu TaĔca Naukowe Koáo Wiedzy o TaĔcu – Akademicki Teatr TaĔca, Centrum Ruchu Fokus oraz Klub Suterena ogáosiáy kwiecieĔ miesiącem taĔca w Opolu, zaprasza- jąc do uczestnictwa w I Opolskich Dniach TaĔca. W ramach Dni odbyáy siĊ warsztaty, lekcje pokazowe, pre- lekcje, pokazy filmów i dyskusje.
Ŷ
Ŷ
Ŷ
Ŷ 11 IV 07. Na Uniwersytecie Zielonogórskim. Rektorzy:
prof. Czesáaw SĊkowski (UZ) i prof. Stanisáaw S. Nicieja (UO)
10 marca w auli Wydziaáu Teo- logicznego UO odbyáa siĊ uroczy- stoĞü nadania tytuáu doktora hono- ris causa Uniwersytetu Opolskiego kardynaáowi Walterowi Kasperowi, przewodniczącemu Papieskiej Rady ds. Popierania JednoĞci ChrzeĞcijan i prof. Hansowi-Gertowi Pötteringo- wi, przewodniczącemu Parlamentu Europejskiego.
Rektor UO prof. Stanisáaw S.
Nicieja, otwierając uroczystoĞü, przypomniaá, Īe Uniwersytet Opol- ski jest jednym z wiĊkszych przed- siĊbiorstw w Opolu. Od czasu po- woáania Uniwersytetu Opolskiego w roku 1994 uczelniĊ opuĞciáo 65 tys. absolwentów. – Mamy 7 wy- dziaáów, 32 kierunki i specjalizacje, 1500 zatrudnionych osób, w tym 200 profesorów. Rektor Nicieja podkre- Ğliá, Īe pracownicy Uniwersytetu Opolskiego zdobywają prestiĪowe nagrody krajowe i zagraniczne. – Są wĞród nich laureaci Nagrody KoĞ- cielskich, nagród „Polityki” i „Ty- godnika Powszechnego”, wielu pracowników realizuje granty badawcze prestiĪowych Funda- cji – Humboldta i Adenauera, nasi studenci odnoszą takĪe duĪe sukcesy w sporcie.
Rektor Uniwersytetu Opol- skiego prof. dr hab. Stanisáaw S. Nicieja powitaá zaproszo- nych goĞci, m.in.: ks. abpa Henryka MuszyĔskiego, ks.
abpa Alfonsa Nossola, ks. bpa Tadeusza Pieronka, ks. bpa Pawáa StobrawĊ, Johannesa Pötteringa – syna Hansa-Ger- ta Pötteringa, prof. Wojciecha Roszkowskiego i prof. Hel- muta Jurosa – autorów opinii na temat dorobku Hansa-Gerta Pötteringa, prof. Karola Kar- skiego – recenzenta w przewo-
dzie doktorskim ks. kardynaáa Wal- tera Kaspera, ks. Mariana Niemca – proboszcza parafii ewangelicko- augsburskiej w Opolu. Rektor powi- taá takĪe prof. Jerzego Buzka, by- áego premiera RP, posáa Parlamentu Europejskiego oraz przedstawicieli wáadz województwa opolskiego i Opola, m.in.: Józefa SebestĊ – mar- szaáka woj. opolskiego, Bogdana Tomaszka – wojewodĊ opolskie- go, prezydenta Opola Ryszarda ZembaczyĔskiego, Sáawomira BrzeziĔskiego – przewodniczącego Rady Miasta Opola.
W uroczystoĞci wziĊli takĪe udziaá: Michael Morgenstern – z-ca konsula generalnego RFN we Wrocáawiu, Ludwik Neudorfer – konsul RFN w Opolu, Jacek Safu- ta – dyrektor Biura Informacyjnego Parlamentu UE w Polsce, Robert GolaĔski – czáonek gabinetu prze- wodniczącego Parlamentu Europej- skiego, Stephan Raabe – dyrektor Fundacji Konrada Adenauera w
Polsce, Falk Altenberg z Funda- cji Konrada Adenauera w Polsce, àukasz Kempara – wicedyrektor Biura Informacyjnego Parlamentu UO w Polsce.
Rektor Stanisáawa Nicieja powi- taá takĪe przedstawicieli Ğrodowiska akademickiego m. in.: ks. bpa prof.
Wiktora WysoczaĔskiego – rekto- ra ChrzeĞcijaĔskiej Akademii Teo- logicznej w Warszawie, ks. prof.
Jana Dyducha – rektora Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, prof. Mariana Duczmala – rekto- ra WyĪszej Szkoáy Zarządzania i Administracji w Opolu, prof. Ro- mana Doktora – prorektora KUL, prof. Józefa SzlachtĊ – prorekto- ra Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocáawiu, ks. dra Joachima Walaszka – rektora WyĪszego Se- minarium Duchownego w Opolu, prof. Andrzeja Gospodarowicza – prorektora Akademii Ekonomicz- nej we Wrocáawiu.
WĞród zaproszonych goĞci byli
Kard. Walter Kasper i prof. Hans-Gert Pöttering doktorami honoris causa Uniwersytetu Opolskiego
To jest Europa
Kardynaá Walter Kasper przyjmuje z rąk rektora Stanisáawa Nicieji dyplom doktora h.c.
Uniwersytetu Opolskiego
równieĪ parlamentarzyĞci: senatoro- wie RP – Ryszard Ciecierski, Piotr Wach, Dorota Simonides (byáa se- nator RP); eurodeputowani – Zdzi- sáaw Chmielewski, Stanisáaw Jaáowiecki, Leopold Rutowicz, Witold Tomczak; posáowie – Te- resa Ceglecka-Zielonka, Ryszard Galla, Tomasz Garbowski, Marek Kawa, Henryk Kroll, Mieczysáaw Walkowiak, Andrzej Markowiak.
Przybyli równieĪ Leszek Szuster z Fundacji na rzecz MiĊdzynarodo- wego Domu SpotkaĔ MáodzieĪy w OĞwiĊcimiu, Rafaá Budnik z redakcji „Wokóá nas”, Eugen Ma- tuschek, Barbara von Mon- heim, Karol Cebula, sponsor UO, prezes spóáki Intersilesia Mc Bride.
Nie zabrakáo byáych rekto- rów UO: prof. Jana Seredyki, prof. Stanisáawa Kochmana, prof. Franciszka Marka i prof. Józefa Musieloka.
Ks. prof. Tadeusz Dola, dziekan Wydziaáu Teologicz- nego UO przedstawiá przebieg przewodów doktorskich kardy- naáa Waltera Kaspera, przewod- niczącego Papieskiej Rady ds.
Popierania JednoĞci ChrzeĞcijan i prof. Hansa-Gerta Pötteringa, przewodniczącego Parlamentu Europejskiego – dwóch wybit- nych reprezentantów nowoczes- nej myĞli europejskiej.
Ks. prof. Piotr Jaskóáa z
Wydziaáu Teologicznego UO wy- gáosiá laudacjĊ poĞwiĊconą dziaáal- noĞci kardynaáa Waltera Kaspera.
Powiedziaá m.in..: – Przed paru laty ukazaá siĊ w Polsce „Leksykon wielkich teologów XX/XXI wieku”.
Redaktorzy, dokonując wyboru, za- prezentowali tych teologów, których poglądy wpáynĊáy na ksztaát wspóá- czesnego chrzeĞcijaĔstwa i bez któ- rych trudno sobie wyobraziü jego przyszáoĞü. Praktycznie wszyscy z opracowanych tam trzydziestu teolo- gów – tak katolickich, jak protestan- ckich i prawosáawnych – uchodzą za klasyków myĞli religijnej. KaĪdy
z nich wypracowaá oryginalną syntezĊ chrzeĞcijaĔskiej wiary.
WĞród tych wielkich teologów przeáomu XX i XXI wieku nie mogáo zabraknąü i, istotnie, nie brakuje nazwiska ks. kard.
Waltera Kaspera – przewod- niczącego Papieskiej Rady ds.
Popierania JednoĞci ChrzeĞci- jan (…). WielkoĞü naukowych osiągniĊü oraz zasáug ks. kard.
Kaspera uhonorowaáo juĪ pra- wie dwadzieĞcia uczelni. Jest on doktorem honorowym kilku uniwersytetów w USA, w Kana- dzie, w Belgii, w Hiszpanii, Ru- munii, Buágarii i Niemczech.
Ks. prof. Piotr Jaskóáa pod- kreĞliá, Īe kardynaá Kasper odegraá istotną rolĊ w powstaniu wspólnej deklaracji w sprawie na- uki o usprawiedliwieniu – najwaĪ- niejszego porozumienia w dialogu katolicko-luteraĔskim. – Tekst ten zostaá podpisany 31 paĨdziernika 1999 r. w Augsburgu. Jako pierwsi podpisali go prezydent i sekretarz generalny ĝwiatowej Federacji LuteraĔskiej oraz przewodniczący i sekretarz Papieskiej Rady ds. Jed- noĞci ChrzeĞcijan. Tym sekretarzem byá w tamtym czasie biskup Walter Kasper. Wielokrotnie w póĨniejszym czasie podkreĞlaá, Īe porozumienie luteraĔsko-katolickie moĪe mieü
Na zdjĊciu od lewej: ks. prof. Tadeusz Dola, rektor UO Stanisáaw S. Nicieja, prof.
Helmut Juros i doktor h.c. UO prof. Hans-Gert Pöttering
takĪe znaczenie dla innych KoĞcio- áów reformacji. Jego myĞli okazaáy siĊ prorocze. JuĪ w lipcu 2006 r.
mógá uczestniczyü w uroczystoĞci przyáączenia siĊ do wspólnej de- klaracji rodziny KoĞcioáów meto- dystycznych.
Ks. bp Walter Kasper kilkakrot- nie goĞciá w Opolu. W 1998 r. prze- wodniczyá, z katolickiej strony, se- sji dialogu katolicko-luteraĔskiego na forum Ğwiatowym w Kamieniu ĝląskim. Byá takĪe obecny przy powoáaniu Instytutu Ekumenizmu i BadaĔ nad Integracją.
LaudacjĊ poĞwiĊconą prof. Han- sowi-Gertowi Pötteringowi wygáo- siá ks. prof. Stanisáaw Rabiej z Wydziaáu Teologicznego UO, któ- ry odwoáaá siĊ do Īyciorysu doktora honorowego: – Hans-Gert Pöttering urodziá siĊ 15 wrzeĞnia 1945 roku w Bersenbrück w poáudniowej czĊĞci Dolnej Saksonii. Wczesne lata dzie- ciĔstwa naznaczone byáy nieobec- noĞcią ojca, którego zasadniczo nie miaá okazji poznaü. Albowiem jego ostatnie odwiedziny w domu rodzinnym przypadáy na BoĪe Na- rodzenie 1944 roku. Przez wiele lat ojciec uwaĪany byá za zaginionego.
Razem z matką i starszym bratem dorastający Hans-Gert uporczywie oczekiwaá na powrót ojca z frontu drugiej wojny Ğwiatowej. Jeszcze w roku 1955 roku, po wizycie nie- mieckiego kanclerza Konrada Ade- nauera w Moskwie, powróciáo kilka
tysiĊcy jeĔców wojennych. Rodzina miaáa nadziejĊ odnaleĨü wĞród nich zaginionego, ale tak siĊ nie staáo.
W koĔcu trzeba byáo pogodziü siĊ z najgorszym. Prawdopodobnie zginąá na początku kwietnia 1945 roku, na wschodnim froncie (byü
moĪe na terenie dzisiejszej Polski).
Przewodniczący Parlamentu Euro- pejskiego, kiedy mówi o swoich ro- dzicach, podkreĞla: „Mój ojciec byá zwykáym Īoánierzem armii lądowej.
Jego rodzina naleĪaáa do bardzo wierzących i nigdy nie wyznawaáa ideologii nazistowskiej, mieszkaáa w katolickiej enklawie w Münster, której biskup, Clemens August Graf von Galen bardzo wczeĞnie prote- stowaá przeciwko rasistowskim ekscesom nazistów”. Od najmáod- szych lat Hans-Gert Pöttering Īywi teĪ wielki podziw dla swojej matki, widząc w niej jedną z tych wdów, które odbudowaáy Niemcy i są bo- haterkami trudnych czasów. Jest jej wdziĊczny za to, Īe bez Īadnego do- Ğwiadczenia przejĊáa sklep tekstylny swego mĊĪa, aby utrzymaü rodzinĊ.
On wtedy dostawaá sierocą rentĊ, a od 10. do 14. roku Īycia zarabiaá, sprzedając niedzielne gazety. Te wczesne doĞwiadczenia H.G. Pöt- teringa miaáy niebagatelny wpáyw na Jego póĨniejsze zaangaĪowanie na rzecz pojednania w powojennej Europie.
Kardynaá Walter Kasper i prof.
Hans Gert-Pöttering – po uroczy-
stym wrĊczeniu im dyplomów dok- torskich – przyjĊli gratulacje. Te za- warte listach (nadesáali je m.in.: ks.
kardynaá Stanisáaw Dziwisz, wice- przewodniczący Parlamentu Euro- pejskiego Marek Siwiec, marszaáek Sejmu RP Marek Jurek, byáy szef polskiej dyplomacji i polski eu- rodeputowany Dariusz Rosati, rektor KUL Stanisáaw Wilk, rektor Uĝ prof. Janusz Jane- czek, doktorzy hc UO – prof.
Gerhard Nickel i Hendrik Foth) odczytaá prorektor UO prof. Jerzy Lis. Ks. kardynaá Stanisáaw Dziwisz w swoim liĞcie podkreĞliá, Īe przyjĊcie przez honorowych doktorów wyróĪnienia nadawanego przez Uniwersytet Opolski Ğwiadczy o dobrej kondycji naukowej uczelni. Marek Siwiec zauwa- Īyá, Īe mieszkaĔcy ĝląska, gdzie stykają siĊ róĪne kultury, w peáni doceniają prace na rzecz integracji, jakiej poĞwiĊcili siĊ honorowi doktorzy.
W swoich wykáadach obaj ho- norowi doktorzy sporo miejsca poĞwiĊcili duchowej kondycji Eu- ropy. Ks. kardynaá Walter Kasper powiedziaá, Īe Europa nie chce byü „chrzeĞcijaĔskim klubem“, lecz wspólnotą otwartą na Ğwiat.
– „Multikulti” (pomieszanie kultur) nie powiodáo siĊ w caáej Europie.
KaĪde spoáeczeĔstwo potrzebuje mi- nimum wspólnych wyobraĪeĔ war- toĞci, aby móc pokojowo wspóáist- nieü. Integracja zakáada minimalną bazĊ wspólnych wartoĞci, to znaczy kulturĊ wzajemnej tolerancji i wza- jemnego szacunku (…). Tylko kul- tura, która jest Ğwiadoma wáasnej toĪsamoĞci, moĪe zintegrowaü inne kultury. Tylko ten, kto posiada wáas- ny punkt widzenia i wáasną toĪsa- moĞü, moĪe uszanowaü inne punk- ty widzenia. W tym sensie Europa moĪe praktykowaü starą chrzeĞci- jaĔską cnotĊ goĞcinnoĞci i powitaü przedstawicieli innych kultur, o ile one ze swej strony szanują nasz po- rządek wartoĞci. Kardynaá Kasper mówiá takĪe na temat zagroĪenia, jakie niesie ze sobą islam. – Trze- ba przy tym odróĪniü umiarkowany
islam od radykalnego islamizmu (dĪihadystów). Nie jest on religią, lecz polityczną ideologią, dla któ- rej religia jest jedynie pretekstem, niczym maska. Bowiem zabijaü w imiĊ Boga jest perwersją religii; to nie tylko pogarda godnoĞci czáowie- ka, lecz równieĪ [pogarda] chwaáy Boga (…). Musimy wzmocniü nasze
wartoĞci oraz porządek wartoĞci i realizowaü go. My Europejczycy musimy byü partnerami, których moĪna traktowaü powaĪnie, któ- rzy znają wáasną kulturĊ, cenią ją, przy niej obstają i nią Īyją. Inaczej zasáuĪymy na pogardĊ radykalnych muzuámanów. Nie mamy Īadnego powodu, aby nie opowiadaü siĊ za swoją kulturą, ugiąü siĊ, üwiczyü siĊ w przesadnym posáuszeĔstwie i gestach uniĪonoĞci. Jako Europej- czycy nie mamy wprawdzie Īadnego powodu do wyniosáoĞci, ale mamy powód do poczucia wáasnej warto- Ğci.
Prof. Hans-Gert Pöttering w jĊzyku polskim podziĊkowaá za wyróĪnienie go tytuáem doktora honoris causa. Natomiast w jĊzy- ku ojczystym wygáosiá doktorski wykáad, w którym przywoáaá m.in.
nazwiska rektora Stanisáawa Nicieji i ksiĊdza arcybiskupa Alfonsa Nos- sola – jako twórców Uniwersytetu
Opolskiego, instytucji, która zmie- nia oblicze Opola. Stwierdziá takĪe, Īe arcybiskup Nossol jest jednym z najbardziej uznanych orĊdowni- ków niemiecko-polskiego pojedna- nia. Na przykáadzie ĝląska profesor Pöttering omówiá m.in. zagadnienia wolnoĞci, solidarnoĞci i nacjonali- zmu.
– Za cenĊ potwornych cierpieĔ i tragicznych ofiar politycznej prze- mocy takĪe na ĝląsku udaáo siĊ przezwyciĊĪyü nacjonalizm. W po- áowie XX w. ĝląsk równieĪ zostaá powaĪnie dotkniĊty straszliwymi zniszczeniami. Ostatecznie nie za- stygliĞmy jednak ogarniĊci niemo- cą, lecz wynieĞliĞmy wszyscy naukĊ z przejmujących cierpieĔ ubiegáego stulecia. Wielu wciąĪ uznaje to za cud, ale jest to cud speániony. Po- lacy, Niemcy i Czesi z wáasnej woli spotkali siĊ w Unii Europejskiej jako partnerzy, a czĊsto nawet jako przyjaciele. Nasze narody pojedna- áy siĊ, uporawszy siĊ z historyczną winą. NauczyliĞmy siĊ pozbawiaü granice ich dzielącego charakteru.
PokonaliĞmy je za pomocą wolno- Ğci. Dopiero zwyciĊstwo w walce z komunizmem umoĪliwiáo nam zwró- cenie uwagi na – jak to powiedziaá Wáadysáaw Bartoszewski, ten wiel- ki polski patriota i Europejczyk, 28
kwietnia 1995 r. przed niemieckim Bundestagiem – „los” i „dramat”
ludzi zmuszonych do opuszczenia ojczyzny, czy to Wilna i Lwowa, czy teĪ Wrocáawia i Szczecina.
Profesor Pöttering podkreĞliá, Īe poczucie spójnoĞci spoáecznej byáo zawsze wyrazistą cechą ĝląska.
– Kiedy w latach osiemdziesiątych naĝląsku i w caáej Polsce „So- lidarnoĞü” staáa siĊ w zupeánie nowy sposób autorytetem mo- ralnym i zyskaáa wáadzĊ poli- tyczną, wzbudziáo to podziw caáej Europy. Europa nigdy nie zapomni wkáadu papieĪa Jana Pawáa II i Lecha WaáĊsy w dawanie Ğwiadectwa wierze, solidarnoĞci i wolnoĞci. DziĊki tym wielkim Europejczykom dla wielu milionów Polaków otwo- rzyáy siĊ drzwi nowej, solidar- noĞciowej wolnoĞci na naszym kontynencie. Dopiero prawdzi- we wspóáistnienie pozwoli nam wszĊdzie w Unii Europejskiej pozbyü siĊ wiĊzów, które wciąĪ jeszcze sprawiają, Īe postrze- gamy siĊ nawzajem jako obcy.
JesteĞmy i pozostaniemy róĪni w Europie, ale áączy nas prag- nienie solidarnoĞci i spoáecz- nej integracji (…). ĝląsk jest dziĞ wolny, poniewaĪ jego mieszkaĔcy mogą kochaü swoją ojczyznĊ, nie kwestionując prawa innych do tego samego. Europa zrozumiaáa, Īe prawdziwa wolnoĞü polega na wzajemnej akceptacji róĪnorodno- Ğci. Tolerancja to nie dowolnoĞü, lecz szacunek dla odmiennoĞci, w której sami szukamy uznania. Jako ludzie wolni doĞwiadczamy siáy tej róĪnorodnoĞci, a jednoczeĞnie na- sze korzenie pozostają tam, gdzie czujemy siĊ w domu. WolnoĞü jest warunkiem. Wáadysáaw Bartoszew- ski juĪ wiele lat temu, jeszcze przed upadkiem rządów komunistycznych i zakoĔczeniem konfliktu Wschód- Zachód, nakreĞliá Ğmiaáą wizjĊ, którą powiązaá z definicją Europy jako wspólnoty wartoĞci. Profesor Bartoszewski pisaá juĪ w 1986 r.:
„Potrzeba nam czegoĞ takiego jak patriotyzm europejski, który ozna- cza: po pierwsze – przywiązanie Na zdjĊciu od lewej: kard. Walter Kasper, rektor UO Stanisáaw S. Nicieja, prof. Hans-
Gert Pöttering i prof. Jerzy Buzek
Jerzy Janicki byá autorem kilku- dziesiĊciu sáuchowisk, widowisk te- lewizyjnych, wspóáautorem powieĞci radiowych: „Matysiakowie”, „W Je- zioranach”. Autor ponad 30 scenariu- szy filmowych m.in. do „Przerwane- go lotu”, „Trzech kroków po ziemi”,
„Tragarza puchu”, „Czáowieka z M- 3” oraz do gáoĞnych seriali: „Balla- dy o Januszku”, „Domu”, „Polskich dróg”. Twórca filmu dokumentalnego pt. „Peráy architektury kresowej. Bu- czacz, Jaáowiec, ĩóákiew” (2006), w którym komentarz historyczny opra- cowaá i wygáosiá prof. Stanisáaw S.
Nicieja.
Opublikowaá ponad 20 zbiorów reportaĪy, sáuchowisk i dramatów, napisaá teĪ kilka zbiorów opowiadaĔ, m.in. „Koty to dranie”, „Nieludzki doktor”, „Biografia w walizce” oraz
„CzkawkĊ” i „Kluczyk Yale”.
Janicki urodziá siĊ 10 czerwca w 1928 r. w Czortkowie na Podolu. W 1952 r. na áamach prasy warszawskiej
ukazaáy siĊ jego pierwsze reportaĪe. Od 1955 r. byá re- daktorem w dziale literackim Polskiego Radia. W latach 1982–87 pracowaá jako kierownik literacki zespoáu fil- mowego „Iluzjon”.
10 marca 2006 r. razem z prof. Janem Miodkiem
otrzymaá tytuá doktora honorowego Uniwersytetu Opolskiego. W wykáadzie doktorskim mówiá o Lwo- wie, swoim ukochanym mieĞcie, a takĪe o początkach swojej pracy dziennikarskiej – początkach związanych z Opolem.
Jerzy Janicki nie Ĕyje
15 kwietnia 2007 r. zmará Jerzy Janicki – pisarz, dramaturg, scenarzysta, dziennikarz, dok- tor honorowy Uniwersytetu Opolskiego (2006).
do duchowej i kulturowej tradycji wáasnego narodu; po drugie – zro- zumienie dla narodów sąsiednich;
po trzecie – dla caáej ludzkoĞci.”
Dodaá, Īe do europejskiego patrio- tyzmu z pewnoĞcią jeszcze daleka droga. Jednak wizja ta fascynuje równieĪ i mnie.
Ks. abp Alfons Nossol jak zawsze z wielką serdecznoĞcią zwróciá siĊ do wszystkich sáuchaczy. – Moja ukochana wspólnoto akademicka, przedstawiciele wáadz oĞciennych uniwersytetów i przede wszystkim
ukochani studenci i studentki. O tym, jaki jest potencjaá Uniwersytetu OpolskiegoĞwiadczą nowi czáonko- wie naszej wspólnoty akademickiej.
To co siĊ tu dzisiaj odbywa, to jest Europa! Kiedy Berlin byá podzielo- ny na wschodni i zachodni, musiaá przyjechaü prezydent Kennedy i wy- krzyknąü: „jestem berliĔczykiem”.
Dzisiaj my musimy woáaü: jeste- Ğmy Europejczykami i tĊsknimy za walutą europejską! Nasza rodzima waluta jest záota, ale waluta euro- pejska jest diamentowa. Mam apel
do parlamentarzystów – u nas doma potrzebujemy poczucia europejsko- Ğci, pomóĪcie nam je wyrabiaü. Po- móĪcie nam wiĊc odstąpiü od naszej záotej waluty, a przyswoiü sobie dia- mentową. OsobiĞcie niewiele mam – jedynie 10 tysiĊcy ksiąĪek, ale nie ma w wĞród nich ksiąĪeczki oszczĊd- noĞciowej.
UroczystoĞü uĞwietniona zosta- áa wystĊpem chóru akademickiego
„Dramma per Musica” pod dyrekcją dr ElĪbiety Trylnik.
Beata Zaremba
Jerzy Janicki. Fot. Tadeusz Parcej
