• Nie Znaleziono Wyników

Der Bücherfreund, 1940, Jg. 13, Folge 5/6

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Der Bücherfreund, 1940, Jg. 13, Folge 5/6"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

3ti BfidjetfteunA

13 nowembct/IJciember 1940 B o l g e 5/6

® o e r n e r, Ä. 2.: $ a s u n w a n b e l b a r e | > e r 3. 3 3 c rlin : f i c l le u . £0. 6 9 1 6. SH eJer /R o m a n e in e t b eu tf4 )e n g a m ilie , © u t s b e f i |e r in S K iite lb e u tjc b la n b , ift b r e it an=

g eieg t u n b b a t b en la n g e n 2Ite tn b e s g u te n S t s ä b l e r s , » e n n an d ) t n a n ^ e © ae n en 311 toeii a u s g e f p o n n e n fin b . 3 m S K itte tp u n ft b es 3 3 ud )es fteb t © b tifta o o n S S etm ien , b e re n © cb id i'al es ift, b ie S ira M tio n b es © efcb!ed)tes a u f te d jt 3U er£)a(fen u n b i£)r S ig e n ie b e n b e t © ip p c 3U o p fe rn . ® ie fu r s e , fd > » ere S e it ib r e r © be ta n n i:b r m iitferlicb es f i e r s nicbt to a n b e ln , m it bem fie bem fiin ftie rifd ) o e r a n la g f e n , e rb K n b eten /B r u b e r u n b beffen a a r te r g r a u a u r © e ite ffebt u n b a n d ) n id )t n ie b e r b r iib t, a is b e r e in jig e S tten jib , bem fie b ä ttc a ls Ä a m e r a b in im S e b e n fo lg e n to n n e n , c o m K rie g e c e tfc b lu n g e n w irb , © e r /R o m a n , beffen |> a n b lu n g im fle in e n G reife Don S S e m a n b te n u n b /B e ta n n te n a b lä u f t u n b in b en b a s S e itg efcb eb en n u r m e tte rle u d )fe n b b in e in fp ie lt, b efticbt burcb bie © in b rin g lid )feif, m it b e r e r b a s Ś eben b e r ro o b ifitu ie rte n Ä reife in b e r 3 5 o rtrte g sa e it natb aeicbn et. S in abfcbliefeenbes U rte il ifann erft a b g e g e b en to e rb e n , roenn bie m e ite r a n g e fü n b ig te n S ä n b e h a lte n , ro as b e r erfte c e r fp rid ;t.

35. Hau b er.

3 5 r ü d n e r , 'P.: S i n e g r a u g i n g i n b e n U r t e a Ib. ©erlitt: ©teiniger. 182 ©.

® ie © e rfa ffe rin ift b ie g r a u S tu g u ft © r ü d n e r s , b e r a ls © io n ie r b e s H u if u r film s fü r bie U fa c o n 1 9 2 4 a n g ilm e jp e b itio n e n g e fü h rt b a t. © e f a n n t finb feine g ilm e „ U rw e lt im U r to a ib " , „ © a m b a " , „ ® ie S e r m i tc n “ u n b „31us b em 2 c b e n b er a frita n ifc h e n S ö p f e r tc e fp e " . 1 9 1 9 g in g e r in © e g le itu n g fe in e r g r a u aum ato eiten 3 R a( nach © r a f ilie n . 3 tt b e r g rü n e n |>öU e b e s U rto a lb e s b re b te e r fein e g ilm e , b is ih n b a s g ie b e r e rg riff, bem e r e rla g . ’flM a © rü d = n e r b e e n b e te u n te r feb to ierig ften U m ftä n b e n ben g ilm , b e r b a n n u n te r bem S ite ! „U rtoalb = f p m p h o n ie " h e r a u s f a m . 3 n ih re m © u d te fd tilb e rt fie 3- S . a n f t a n b b e r S a g e b ü d te r ib t s s c e r fto r b e n e n S R a n n e s b a s © d tid f a l b e r S r p e b ttio n , bie u n fä g lith c n © c h to ierig fe ite n , bie im H a m p f m it b e r e rb a r m u n g s to fe n ZR atur au ü b e tte in b e n n ta re n . „ © o f t ift grofe, a b e r b er U r tc a lb ift g ro fse r", I f t ein b ra filta n ife b e s © p rid )to o rt. ® a r a n ift au erm effen, meld>en © tra=

p a a e n bie S |p e b iti o n a u s g e fe tjt w a r . S i e 2 e iffu n g b e r © e rfa ffe rin , ih r © tu t u n b ih re S n e r g ie fin b in fehtiebten 3 B o rfe n g efcbilbcrt. S>as m it g u ten S tb b ilb u n g e n c e rfe b e n e © ttd ) w irb in s b e fo n b e re b ei b e r re ife re n m än n lic h e n u n b w e ib lid ten g u g e n b g r e u b e e rre g e n . © e g e r.

© r o d , ^p.: S t i e a u f b e n S K o r g e n w a r f e n . ZPcündjen: S p e r /R acbf. 3 3 4 © . S )a s trag ifch e © efebid b e r SPtem elbeuffcben u n te r b e r litau ifch en © e w a [th e rrfd > a ff ift b a s Schem a b e s © u c h e s. 3 B ir e rfe n n e n a u s ihm w ie ähnlich bie /JR ethoben betten w a r e n , m it b en e n “fSolen u n s au b eaw in g en fud;fe. S i c © e r n id ttu n g b e r S lifte n a b e r A r b e ite r w e g e n ih r e r b eu tjehen © e fin n u n g , b e r ftä n b ig e H a m p f um bie beutfebe © cb u le, b e r H a m p f b e r © a u e r n u m ih re © d )o lle w e rb e n c o m © e rfa ffe r tealiffifcb g efebiibert. 3 B en n auch bie 3R em elbeu ffch en in s /Reich b eim g efeb rf fin b , fo b e h ä lt b a s © u ch a ls g e u g n is b es

© e h a u p f u n g s w ille n s b eu tfeh er /IR enfcben fein en 2B e rt. Ä lem en fj.

S r a m e r , 2 .: 355 i r f 0 m m e n to t e b e r. © o ts b a m : /R ü tte n u. 2 o e n in g . 2 5 3 © . 355enn m a n b ie je s © f r ila b u d ) tieft, m ufj m a n u n w ilH ü rtid ) a n f t a n s © r im m s © ü d je r b e n fe n , nich t b e s h a lb , w e il es b en felb en © to ff b e b a n b e lt o b e r w e il es e tw a in ähn lichem

© til g efth rieb e n w ä r e , fo n b e rn w eil a u s ihm b e r gleiche © e ift fp rid tf. ® ie tS eutfchen h ab e n fid) i h r Ś a f e in s r e c h t in 2tf r i f a h a r t u n b aäh e rfä m p ft u n b fie h a b e n es au e tw a s g eb racht.

@ ie w ü rb e n o o n b en S in g e b o re n e n w egen ih r e r Ü b erle g en h eit a ls ?>erren a n e r t a n n t. S ro fa b ie fe r 2 e iftu n g o e r b r ä n g e n b ie S n g lä n b e r bie b cu tfd jen g a t m e r nach b em u n g lü d U d )e n /R u s g a n g b es 355ettfrieges S r b i tte r u n g , S r o t j u n b © clb ftbew u fatfein laffeu ben § e l b e n b es

© itc h e s, g rit} © e ifjle r, a is e t 1 9 19 a u sg e w ie fe n w irb , bie SB orfe p rä g e n : 3 B ir to m m en w ic b e r! ® a s © u ch w irb b re tte re n © d tid tfe n aug äng lich fein, a ls bie S B erfe c o n f x m s © rtm m .

® s fc h ilb e rt b a s E rle b e n m e h re re r b e u tfd te r g a r m e r u n b m ach t ben E in b r u d , bafe b e r © er=

faff er bie © in g e felb ft m ite rle b t b a t. 3 R a n m ochte b a s © u d ) recht o ie le n 2 e fe rn in Me f t a n b w ü n feh en . © e r a n fp ru c b s c o lle re 2efer w irb o o n b er tl a r e n , © tim m u n g e n u n b feeltfdte B ie g u n g e n e rfa ffe n b e n © p r a d je , a n g e fp ro d te n w e rb e n , b er einfache 2efer o o n b e t fp a n n e n b e n fta n b lu n g .

17

(2)

( £ e [ c t t i , S . : © r e i S e i t e n , © r e s b e n : S B ilijelm |)e t)n e . 3 3 2 6.

© ie fe r fiü fjlg ü b erfefete K o m a n e in e s 3 ta li e n e r s ip ie g e lt in b en © d ń d ja le n e in e i 'P ie m o n te te r g a m iii e b a s 2eben o o r a lic m b e r S tu s ia n b ita tie n e r . E r b eric h te t b a o o n , m ie biefe SR enJcben in 3 lf r i la , S u n i s , E r i t r e a , 3 Ib effin ien , u n te r b r f id t u n b a u s g e n ii^ t ii)r ® r o t (u t^ e n m iiffen, jo la n g e b a s S S aterla n b !cf)mad) ift u n b fid) n u r b u rd ; bie eig en e ß e iftu n g

^ o c b a rb e ite n fö n n e n . E r m acf)t u n s a b e r auci) m it b e r 2 e b e n s i) a [fu n g ita iie n ifc ^ e r O n te d ig e n j in ^ p a ris b e ta n n t. 2Iuci) bie S u ftä n b e im o o rf a jd ) if f ii^ e n O ta iie n » e r b e n g e ftreiff u n b t>ot a lle m » i r b b a s ifa iie m fd je 23oif in fe in e r S B e fc n s a rt tre ffe n b g e je id jn e t. © r e i © e n e ra tio n e n o e rfo lg t b e r 3 5 erfaffer in i^ r c n © d ń d f a le n , b re i S e itp e rio b e n , o o n b e r 9 3 o r£ rieg saeit b is in b ie fafcfjiftifdje S le ra , lä& t e r o o r u n fe re n S in g e n erftel)en. © a s S5u4> ift fe ^ r g u t eriäfyU u n b lO erm ittelt u n s ein en ie b en b ig e n E in b r u d o o n b e r S ffiefen sart u n b b e r gefd)tcbtlic£)en

E n tm id lu n g O ta lie n s . 55. Ä a u b e r.

© a u t e r t , E .: 3 s i a n b f a £> r t. 2 p } .: © e e m a n n . 2 2 7 © e ite n .

© a s 33ud) e n tb ä lt bie S a g c b u d m u fs c id m u n g e n e in e r K e ife naef) ö s l a n b . © ic fiein e K e ife g e fe iifd ja ft le r n t 2 a n b u n b 2 e u te fe n n e n u n b m aeb te o ie le fo to g ra fifd )e S lu fn a b m e n , o o n b e n e n ein S e i l b a s S3ud) fd jm ü d t. K l it b e fo n b e re m © efebid fin b E in b r iid e u n b E rle b » niffe » ie b e r g e g e b e n , b ie b en o o lfs fu n b lid ) , jo o lo g ifd ), b o ta n ifd ) o b e r g eo g ra fifd ) in te re ffie rte n 2 e f e r feffeln m uffen, S K it J u n i o r fin b E p ifo b e n gejcfyilbert, b k fid) a u s b e r t i n fe n n t n i s b e r e ig e n a rtig e n © itte n u n b © eb rciu d )e 3 s [ a n b s e rg eb e n , g e ffe in b ift b e r 9 3 erid )t ü b e r bie E ie r - ja g b in b en fte ile n Ä iip p e n . 5 5 e rftä n b n is f ü r bie fd jto e re n 2 e b e n s b e b in g u n g e n b e r i s l ä n - b ifd)en S S eo o IIeru n g o e r m if te it bie © a r f te itu n g b e t I a n b » i r t f ^ a f t l i d ) e n 5 5 eri)ältn iffe u n b u n fe re K e ife lu ft m u f; b u rd ) bie 9 3 efd)'reibung b e r » ü b e n S e ls= u n b 5 5 u lfa n g e g e n b e n b e r 3 n fe i im K o r b e n gero ed f » e r b e n . S B er fid) a b e r b ie K e rijä itn iff e a u f b en fa g e n u m m o b e n e n 3 n fc [ im K o r b m e e r i n a n g e n e fjm e r SB eife u n te rric fite n » U I, fo il b a s 33ud> 3u r |) a n b

n e h m e n . © e g e r.

© i e f3, 8.: © i e © e } e 1 1 f d) a f t b e r 3 u g e n b. © tu ttg .: E o tta .

E in e © c b ü b e ru n g b e r S n f l a t io n s j c i t in H a m b u r g , g ü ltig fü r g a n j © e u tfc fila n b . S Irb eits»

lo fig le it, 2 o d e r u n g b e r S K o ra l, b e r S a n s u m b a s g o lb en e Ä a lb , b ie 2 o I> n fäm p fe b e r S Irb eiter»

fd )a ft, bie n a tio n a le n K e r b ä n b e u n b ib re 5 3 e ftre b u n g e n u n b enbiieb bie 2 ö fu n g b ie fc s fiep en » fa b b a ts b u rd ) b a s E in b r in g e n n a tio n a lfo s ia liftifc b e r S b e e n » e r b e n in fo g ü ltig e r SB eife b ärg e»

fte llt, b aft b e r K o m a n a is g e lu n g e n e s S e itb ilb a n ju fp re c b e n ift. S itte © efd jeb n iffe fp ieg e ln ftd) in b en © d jid f a te n e in ig e r ju n g e r SK enfcben — b e r © efe ttfeb a ft b e r ö u g e n b — , bie to sg e tö ft o o n a lte n b is b e r ig e n 3 3 tn b u n g e n n eu e SB ege fud>t. E in e b re it a n g e le g te © e u tu n g b e r b am ati»

g en S e it, ift b a s iS ucb a u fte rg e m ö b n tid ) fp a n n e n b u n b fa rb ig e r ja b tt , bie © e f ta tte n finb feetifd) o e r fie f t u n b b u re b g e fo rm t. © a s 23ud) o e r r ä t biebterifebe Ä ra ff, ein ig e 2 ä n g e n finb

u n » e fe n tlid ). f e i m a n n s f e t b .

© e d e n , E. o. b.: © r o ft e 35S e 11 — S t e i n e 3B e 11 21 m e r i ! a . 2p3.: 2 if t. 2 7 3 ©■

© e r SS erfaffer ift m it b e r E if e n b a b n u n b bem 2 Iu to bureb 2 Im e ri!a g e re ift u n b oet=

m itte tt u n s in fto tte r © e b itb e ru n g ein S i l b o o n b en S u f tä n b e n in oie-len 2e b e n sfre ife n u n b in b en o erfeb ieb en en 2 a n b fc b a fte n . © ie p o lifijeb en S u f tä n b e » e r b e n n u r g e ftre ijt, b a s f)a u p t=

g e » id ) f fe in e r © a r f te ttu n g r u b t a u f b en E in b r ü d e n b c s tä g tid je n 2 e b e n s b 'n f e r b en e n er a b e r b ie tie fe re n S r a g e n a u fse ig t. ® a s 5 3 ud ), b a s m it g u te n S S itb ern o e rfe b e n ift, ift u n f e r b a ltf a m 3u lefen u n b g e m ä b rt b a r ü b e r b iu a u s m a n ch en S in b li d in b ie S e b e n s b a ltu n g

b e r 2 I m e ri!a n e r o erfe b ie b e n er K a ffe . 53. Z a u b e r .

E i f e n m a n n , E. © e b t o a r j e K l e n f c b e n - S t B e i f t e « e r g e . © tu tt g .: g r a n d b . 9 2 © . 3 m K u f tr a g e b e s © eu tfeben S d p e n o e r e in s b a b en fid) fü n f beutfebe 5 3 e rg fte ig e r auf»

g em aebt, u m b en Ä ilim a n b fc b a ro , S K a w an g i u n b K u ro e n s o ri 31t b efte ig e n , g u te h a r t e n ber»

g u ftetlen u n b b erg fteig erifeb e E rf c b tie ftu n g s a rb e it 31t teifte n . E ro f t fe b r fb le c b te r ^ B e tte ro e r»

b ä ltn iffe tro ft K tü b f a l u n b g e rin g e r K t itt e l » u r b e n ein ig e g ü n f» u n b ein ig e K ie r ta u f c n b e r a u f te itm e ife n e u e n S B egen e rftie g en u n b bie n ö tig e n E rf u n b u n g e n g em aebt. © ie fe s ® u cb g ib t u n s e in en f u rs e n , e in b r u d s o o tle n ^Bcricbf, o o n b e r E r p e b ü io n u n b b en © cb n e eg ip feln u n te r b e r ä q u a to r f o n n e . © U te 5 3 itb e r o e r o o ttf tä n b ig e n b en E e p t. g . f w e n e l.

o o n g ü b i c r = f » e i m e n b o r f , E b .: © i e n a d t e n K a g a s . 5 3 ro d b a u s . 2 6 5 © . 3 m K o rb o ff e n O n b ie n s , in b en S e r g e n 3» if d )e n 2 lffam u n b 5 3 irm a , » o ftn e n bie

© tä m m e b e r K a g a s . © a s ro en ig e rfo rfd jtc © e b ie t » a r b a s S » I b e s S B ie n er S o tf e r f u n b l e r s o o n g ü b r e r » f iu im e n b o r f . © re is e b n K lo n a fe b a t er u n te r b e n K a g a s su g e b ra e b t u n b n u n

(3)

fd u lb e i't er u n s b a s ß e b e n u n b S r e tb e n , 6itte n u n b © e b tä u d je b iefer b e ite te n u n b Iorg=

lo fen 3)len ld)en . $ r b a t es a u sg eäeicb n et n e rfta n b e n , ficb b a s V e r tr a u e n b e r © tä m m e ju e rr in g e n u n b b a b e r f a n n e r b cn S e b e n s f re is fe in e r g r e u n b e u n b fein e m itu n te r fe b r fpan>

n en b en S rle b n iffe j. ‘2$. bie © tr a f e jp c b itio n gegen b a s ® o r f b e r Ä o p fjä g e r, feffetnb bar=

ffellen . 9teicb ift b ie u ö lte r lu n b lic b c A u s b e u te b er g o r f d ju n g s f a b r t. © a s äeigen Me ausg e=

ä etib n eten ü b e r 100 S S iib b e ilag e n ü o n S a n b fc b aft, SÖlenfcben, Ä u ltg e g e n ftä n b e n , S tö n je n u n b b ä u stic b c n ‘S e rric b tu n g e n . S i e b ü b e n eine to e rtP o I k S rg ä n a u n g b es SSucbes, b a s je b em , b er f ü r » ö lfe rf u n b liib e g r a g e n ein tie f e r e s ö n te re ffe b a t, em p fo b ien » e r b e n fa n n . © eg e r.

© u f f ö a a g, D. : ffi s b e g a n n i n e i n e r S S t t i t t f o m m e r n a c b t . S5fn.: § e rb ig . 435. ©.

3 n e in e r S K ittfo m m ern ac b t e rf e n n t bie reiib e ® a u e rn to c b te r, b ajj fie fe in e n » ü r b ig e r e n u n b e b e n b ü rtig e re n © a tte n fin b e n » ü r b e a ls b en a rm e n f jä u s le r s f o b n , b e r fitb boeb iP1 k o r b e n e in e n f i a f a u s b e r S ö ü b n is ftb afff. © ie sie b t m it bem g lu c b b e s S a f c r s b e la b e n su ib m u n b » t r b b e r ? 3 e ra c b fu n g b e s g a n je n © a le s p re isg eg e b e n , © a beib e a rb e its fa m fin b , P e rg rä fe e rt ficb ib r S e f i^ t u m . 2 Ib e r b a s © cb u lb g efü b l, b afj bie 2 3 ä u e rin ib r e r © ip p e u n b ib r e n u n eh elich g ese u g te n u n b u n g e ta u fte n Ä in b e rn g eg e n ü b e r e m p fin b e t, » ä c b ft m it. 3 b r fR eu eg e f# b t » i r b fo grofe, bafs fie nach la n g jä h r ig e m g u fa m m e n le b e n ben |> o f C erläfst u n b m it b en J fin b e rn su ih re m ^ a t e r siebt, © rim , b e t B a u e r , ffebt b ie fe r © a t fe in e r g r a u faffu n g s» u n b D e rftä n b m s lo s g e g e n ü b e r. S r » e rp a e b te t ben f>of, läfet fid) m it ein em g r e u n b e a u f e in en a b e n te u e rlid )e n u n b g e fa b rö o lfe n Ä o rn fd im u g g e l ein , u m fein e |> e im a t su re tte n , bie bureb © eu eb en , © it r r e u n b U n ro e fter b e b ro b t, bem B e rb e r b e n p re isg e g e b e n fd ;ien . S r

» i r b su e in e r b u b e n © e f ä n g n is ftra fe p e r u r te ilt, o b rro b l bie SOlenfcben in ih m ih re n O tette r feb en u n b e h re n . S tu r fein e g r a u ffeb t ih m a b le b n e n b g e g e n ü b e r, » e i l © rots u n b f>enfcb=

fu d )t i h r P c rtn e b re n , bie 2 ie b e su seig e n , bie in ih r b re n n t, © e r © o b n b e fre it b en B a t e r a u s b em © e fä n g n is . S r g e b t aufeer 2 a n b e s . 6o fcbliefst b a s B u d ) , b a s e in en s » e ite n B a n b a l s Slbfdjlufs b e r © efebebniffe e r m a tte n läjst. © fa rfe , e ig en w illig e SK enfcben, bie » e ile , h e rb e © cb ß n b e it b e r n o r b if ^ e n 2a n b f>cbaff, febaffen in b iefem O lo m an , b e r ü b e r ben © urcb=

fd jn itt b in a u s r a g t, eine © fim m u n g , bie im 2efer n o ib la n g e n a c b flin g t. g e l s .

© l u t b, D. : B a n i m © d n i f. 2 e ip sig : © ta a d m a n n . 2 3 2 © .

S i n frö h lic h er © o m m e rro m a n , b e r fo rc d ;t bie fo rglo fe 2 ltb m o fp b ä re n o n g e r ie n , © ee u n b © o n n e » ie b e r g ib t. © e r S lta le r B e te r © fe il, b e r in § a u s © e e m in fe l le b t, e n tb e d t su - fä llig , bafs bie g u g e n b lie b e fe in e s noch u n o e rb e ir a te fe n g r e u n b e s , b es © d m f tf te lle r s © r . S B irtb ed, bie in s» ifd > e n eine b e rü h m te g ilm fd ja u fp ie le rin g ew o rb e n ift, ficb f ü r bie S o m m e r»

fe rie n m it ih re n b eib en ju n g e n © ö eb tern a u s e rfte r S h e in fe in e r 5H acbbar}d)aff e in q u a r tie r t b a t. S r w ill ein b ifjd ien © c b id fal fp ielen u n b la b t b en g r e u n b su ficb ein. S s fo m m f a b e r a n b e r s , a ls e r felb ft u n b a ls b e r 2efer es b en ft. © e r B la le r felbft e n tb e d t fein e 2iebc su ih r u n b au d ) fie fin b e t ih n o ie l p erläfslicb er u n b a n s ie b e n b e r a ls fein en g r e u n b . S in e fröb=

liebe 9 to te b r in g t bie g u g e n b in bie f i a n b lu n g , bie b u rfd jifo fe 16»jä'brige 3 n g e b o r g u n b ih r B r u b e r , b e r g ä 'b n ric b S . O tittn e r, b e r in b e r © o rg lo fig fe it fein e r g u g e n b m it P o llen © eg e ln in s 2 e b e n f tü r m t b is bie re is e n b e S b a r lo f te fein f i e r s e in fä n g t.

!> a fs, | ) . : 3 a g b u n t e r SB a f f e r m i t H a r p u n e u n b C a m e r a , © fu ttg .:

g r a n d b . 6 9 © .

© u re b b tefes B u c h w e rb e n w ir m it ein em n eu e n © p o r t, bem iln te rw a ffe rfifc b e n , Per*

t r a u t g e m a d ;t. © e r B e r f a f f e t b a t b a r in S r f a b r u n g e n im Ś R itte lm e e r, b e fo n b e rs a b e r in b er S Ib ria a n b e r b a lm a tin ifc b e n M f t e g efam m elt. S lu r m it e in e r f i a r p u n e u n b e in e r SB affer»

b rille b e w a ffn e t, b e g ib t e r ficb a u f bie g ifd )ja g b . © e in e g a g b le ib e n fc b a ft » i r b b a lb o o m

© r a n g e , bie g ifeb e in ih re m S le m e n t su b eo b ad )te n , a b g elö ft. S in ig e u n te r Sffiaffer gem ach*

te S tu fn ä b m e n le g en S e u g n is a b P on b ie fe r © ä fig fe it. ff e in rid ) .

§ a n f e n , 2.: S e r H o n i g o o n a a f a. B ofsbam : Olülten unb 2oemng. 327 ©.

2I u f b en felfig en © d jä re n in fe ln S lo r b n o rw e g e n s , w o bie b a r ta rb e ife n b e n g ife b e r bie B e u t e ih r e s g if d ) f a n g s su ben f i a n b e ls p l ä ^ e n b rin g e n , e n tb re n n t ein fd ja r fe r H o n tu rre n s * f a m p f s»ifd > cn bem alte in g e fe ffen en © e f d tle ^ te b e r © ta n g s , bie a n ih r e n a lte n e b rw ü rb ig e n

© ra b itio n e n fe ftb a lte n u n b fid) b u rd ) ih re 9 1 ed )tfcb affenb eit bie |)o c b a d ) tu n g u n b 2iebe b er g ife b e r e rw a rb e n , u n b bem g e lb g ie rig e n , ffru p e llo fe n § ä n b l e r S b a r lo lt e , bem es b u rd ) fe in e n g ü n ftig e r g eleg en en f m f e n g elin g t, b en ip a n b e l a n fid) su reifsen. © b o r © fa n g u n b fein a lte r B a t e r m ü ffen su feb en , w ie ih r e in ftm a ls b lü b e n b e r f i a n b e ls p l a ^ im m e r m e h r Per*

ö b et. © e r jü n g fte 5)lad)!om m e ih r e s © efd )led )fs, © a lje , b e r u n eh elich e © o b n b es fo ju n g o e r u n g lü d te n B r u b e r s o o n © b o r, ift o o m © c b id fa l b a s u a u s e rfe b e n w o rb e n , b en fx m b e ls »

19

(4)

p [a i; u n b b a s © cjcbtecfjt b e r © fa n g s 31t n e u e r S 3tüfe 311 b rin g e n . J a l j e e rte ib e f © d )iffb ru d ) u n b re tte t fid> a u f bie © d jä re n in fe l 9 la a [ a , bie feit b em © c b ö p fu n g s ta g e u n ben utg t u n b u n b e tp o b n t b ag e ie g e n b a tte u n b a ls P ö ü ig in e rtia s g a lt. (Sr a b n t bie g u ifu n ffsn tag lićb feite n b ie fe r f ü r ben © o m m e rfife b fa n g b e fo n b e rs g ü n ftig g eleg e n e n 3 n fe i, w e n n es g elin g en m ü rb e , fy k r ein en |> a fe n 311 b a u e n , © in b eu tfeb er Ö n g e n ie u r ift b e re it, ben SSau e in e r 3 ü o le ju » e rfu rb e n , a b e r b e r erffe g rö ß e re © tu r m febroem m t bie eben erft fe rtig g eftelife SR oie m ieb e r fo rt. SEFtit s ä b e r, b e m u n b e r u n g s in ü rb ig e r 3 I u s b a u e r m irb b er i8a u e in e r n e u e n SWole n o rg e n o m m e n , u n b ein grofeer S e ife n in b e r SB eife g e fp re n g t, b ajj bie ftü ra e n b e n © efte in s»

m affen bie © r u n b m a u e r n 3U b e r n eu e n 3 )loIe b ilb e n fo ilen . 2> as f f ie r f g e lin g t u n b b ä lf bem gröfsten O r f a n ffa n b . ® e r b etrü g erifeb e f i ä n b ie r © b a rio tfe , b e r bie g ife b e r 311 fe in e n © { in n en m aebte u n b ficb a n ib n e n b ereicb e rte, n e r iie r t bureb b a s S lu fb iü b e n b es S to n tu rr e n ä b a f e n s fein uneb riief) e rm o rb e n e s V e rm ö g e n , m irb ro a b n fin n ig u n b n im m t ficb b a s S e b e n . J a l j e , b en b ie g ife b e r ben „ Ä ö n ig n o n d la a f a " n e n n e n , b o lt fid) a u f feine S n fe i eine tü ch tig e ju n g e g r a u u n b fie b t e in em ju f u n f ts f r e u b ig e n ß e b e n e n tg eg en , © in fe ffe in b e r ftlo r b ia n b ro m a n ,

b ei bem b a s © in iefen e tro a s © e b u ib fo rb e rt. © eb au b e.

K r a m p , 3B .: ® i e g i f e b e r n o n 2 i f f a u . 9 3 in .: f i a n s n o n |> u g o . 4 4 4 © .

K r a m p feb itbert in fein e m Sftom an b a s ß eb e n e in e s a rm e n g ife b e rb o rfe s a m § a f f , b a s fe rn u n b ab g efebieb en , n o n b e r 3i° i[ifa tio n b e r S B eit fa u m b e r ü h r t, boeb fein eig en e s in b a its » n o ile s u n b reich es ß eb e n fü b rt. ® e r ftä n b ig e K a m p f m it ben S Ü atu rg ero alten fo r b e rt febon n o n frü b e fte r g u g e n b a n a lle K ra'fte u n b fo rm t b ie g ife b e r ju ffa rfe n , m u tig e n u n b leiben»

febaftiieben 3R enfcben. ® ie © o rg e n um b a s täg lich e 9 3 ro t u n b um ih re m en ig en ^ a b f e lig f e ite n b ilb e n bureb g a b r b u n b e r te b in b u reb ibven ei jig e n ß e b e n s in b a if , b is b a n n e in e s S a g e s n o n b e r a n b e re n © e ite b es f m f f s b e r g ife b e r © e p erfebeint. © e p , eine b e rrifib e 3 l a t u r m it fa ft uberm en feb iieb en K r ä f te n , fin b e t ben Ś S eg ju m reichen © u f s b e r r n u n b ü b e rb rü e ft bie K lu ft aroifeben ih m u n b b en g ife b e rn . O u rc b fein en a n b a u e r n b e n S c h a ffe n s » u n b © a te n b r a n g m irb er 3 3 a b n b re c b e r e in e r n e u e n , b efferen S e if u n b g ü b r e r fe in e s (D orfes. 2 Ib e r nich t n u r ä u ß e re

© cb m ierig fe ite n b a t er 31t ü b e rb rü efen . © e in g röfeter g e in b fifet in ih m feibft. (D urch bie

© a b e b es am eifen © eficb fs fteb f e r in e in em n a b e n 5 5 e rb ä ftn is au © o ff, u n b b iefer, b e r ihn a n b e re n g e g e n ü b e r m it ä u fje re n © rfo lg en au sa u a eieb n e n febeint, iäfet ih n a lte fe in e ’ © ü n b e h u n b IB ergeb en in b e r © eeie u m fo h ä r te r fp ü re n . © e in g a n s e s ß eb e n ift ein © n eb en nach g r ie b e n , V e rg e b u n g u n b © ere e b fig fe it, bie e r b a n n fcbüejjticb auch fin b e t. S lu d t bie a n b e re n S nfel»

b ero o b n er fin b febm ere, e rn fte S ü a fu re n , m ie m a n fie n u r in b e r 2 Ib g efd )ie b en b eit, m o b er Sülenfcb © o ft u n b b e r fH a fu r o ie i n ä h e r fteb f, fin b e n f a n n . (D as 33ucb iff in b a lfiic b u n b tife ra rifc b m e rto o li u n b m irb e in en g ro ß e n ß e fe r fr e is fin b e n . K iofe.

2 a n g e ro i e f cb e, fUl.: K ö n i g i n b e r f M e e r e. 2 3 e rlin : S a n s » o n ^ » u g o o eri. 3 9 5 ©■

© ie iß e rf a f fe rin le g t e in en eig en ro iliig en fE o m a n 3 3 en eb ig s p o r. U nb s m a r g e fta ite t fie in fu ra e n S tb fdaniften g eifto o iie -S S ilb e r a u s b e r b em eg ten © efebiebte b e r © ta b t, bie ein ft bie K ö n ig in b e r Süleere m a r, o o n K a u fie u te n g e fü h rt, bie ebenfo gefebidfe (D ip lo m a te n m a re n ,

© s ift in b em 23ucbe m e n ig o o n fv e lb e n ta fe n e in a e ln e r bie 9 te b e , m e h r P on b e r S B e fe n s a rt b e r e ig e n a rtig e n © ta b t u n b ih r e r 3 3 em o b n er. © s g e lin g t b e r ü ß e rfa fferin , u n s b en K e rn b es g efd)i(htiicben © e b id fa is b e r © ta b t e rfe n n e n 511 ta ffe n , g e ra b e aud? in ben S Ibfcbnitfen ü b e r bie K u n ft u n b K u ltu r b e r a ite rn b e n © ta b t. D a s 33ucb m irb roegen fe in e s 2 Iu fb a u e s , fu rae e ra ä b lte 2Ib fd )n itfc o e re in e n fid) m it fachiieben © in le ifu n g e n au ein em fa rb ig e n U R ofaif, nicht je b en ß e fe r feffein, boeb ift es tife ra rifd ) u n b fu itu rg efebieb tiieb e rg ie b ig , fo b a ß ficb

URübe b es © in le fen s lo h n t. 35. K a u b e r.

ß a m b e r t , K. : f> a u s b e s 2 e b e n s. 9 5 e riin : (D eutfcber 3 5 er!ag. 2 7 9 © .

S R o fa ifa rtig b a t b e r S Jerfa ffer Diele © in aelfcbid faie o o n g r a u e n au ein em © a n a e n a u fam m en g efeß t. 2 llle o e r b in b e f ein © e m e in f a m e s : D a s K in b , b a s in b e r g r a u e n f l in it , bem f w u s b es B e b e n s, b a s ß ie b t b e r 3 B e!t e rb iid f. D e n o erfe b ie b e n ften g r a u e n tp p e n be=

g eg n en m ir b a : b e r g r a u b es { leinen fia n ö m e rü e rs , bie b a s feihfte K in b b e lo m m e n b a t u n b m it “B a n g e n bem © m p fa n g au f m u f e e n fg eg en fie b t, h e r g r a u , bie f t a t t b es o o n ih re m S Jla n n e r m a rte te n g u n g e n ein a R ä b d je n j u r S B elt b rin g t, b e r u n o e r p e ir a te te n iD tu tter, bie m it g re u = b en bie S ülu fterfcb aft a u f fid) n im m t, b e r m o b e r n e n , ju n g e n , ta p fe re n g r a u u n b U R u tter u . a.

m . 3 m S D tittelpu n ft b es © e fd )e b e n s fte b t b e r 3 lr a t © b riftia n f io ll, b e r n id )t n u r 21rat b e s K ö r»

p e r s ift, fo n b e rn es a n d ) o e rfte b t, a u f b a s © e m ü t b e r g r a u e n e in a u ro irte n . © r fe lb e r b a t febm er a n fein em © c b id fa l au tr a g e n g em ein fam m it fe in e r g r a u , bie ih m bie hefte K a=

m e ra b in ift. b e r a b e r b ie U R utferfcbaft o e r fa g t ift. © ie o e r lä ß t ih n , u m ih m bie SRög»

liebfett au g eb en, eine a n b e re au b e tr a te n ; b a e rfe n n e n a b e r b eib e, m ie fe b r fie aufam m en » g e h ö re n . D a s © a n a e ift n e t t u n b a n fp re tb e n b e ra ä b lt, ro en n m a n a u th b a s © efrtb i b a t, b a ß

(5)

f)ter äiim ef © e fd jc ^ c n un& ju u ie t berfdn'efcenen S d iic tfa te fief) a n ein em O r f sufam m en»

b rä n g e n , o ^ n e in e in en rich tig en (£ in !(a n g m ite in an & e r g eb rac h t ro o rb en j u Jein. U n jere g r a u e n » e r b e n b a s sB u d ) b e ftim m t g ern lejen .

b. S K e b e m , 9B. E. : 33 i t cf i n b i e m e i f e 2 B e l t . 9 3 erU n: 3 B üf)elm S im p e rt. 317 6. S K ebem b a t fu rä b o r ben ß r ie g s e r e ig n ifje n b es g a b r e s 1 9 39 a u f e in e r 3 le ijc 3tbeJ|i=

n ie n , E r i tr e a , g a p a n , S H a n b fi^ u fu o , S lo rb d fin a im b b ie e b e m a ls beuffeben 33efij3im gen in b e r © ü b fee b efu d jen u n b ein en 33iicf in eine S B eit b o lie r p o litifcb er S p a n n u n g e n to erfen fö n n e n . E r meife in b efin n iieb e r 3 [rf b a b o n 31t b erich ten. E r ö b e rä e u g f u n s b a b r n , bafe b a s fajcbiftijcbe S la lie n in O f ta f r i f a a u f bem reebten 3B ege iff, nicbf n u r b a s S a n b b u rd ; 33e=

fie b tu n g m it I t a l i e n e r n feft in bie f> an b ?,u n e h m e n , Jo n b crn aueb bie E in g e b o re n e n bu rd ) richtige S S eb a n b fu n g 311 g e w in n e n . S B as e r Don ben b au lic b e n ß e iffu n g e n , S tr a f te n , u n b b e r O r g a n ija ti o n b es S e b e n s b e r S ta K e n e r in b iefen © e b ie te n e rs ä b lf, ift e rfta u n tid ) u n b n u r 31t D erfteben , w e n n m a n fid) P o r 2 lu g e n bdH , tuelcbe 3 S o Ifsfra ft u n b ® p n a m if im fajcbifti=

Jdjen 3 ta ! ie n fted e n . 3 m V e r la u f e b e r ia p a n ijd )e n S teife b r in g t b a s ^8ud> in fe in e r Sd>il«

b e ru n g im m e r n re b r in bie E ie fe u n b e rm ß g licb t m a n ch en ü b e rra fd je n b e n E in b lid in bie

© eeie b e s h e u tig e n g a p a n s . S flit ju b en p acfen bften E e ife n b es ^Budbes g e h ö rt b e r SBefud) Don S te u g u in e a u n b b e r ö n fe ln b e s 3 3 is m a r d a r ib ip e ls , i d d h e u te noch trofe b e r 3R a n b a t5= b e rrfe b a ft o b e r D ielm eb r w e g e n b ie fe r f) e r r f d ) a f t, bie n u r bie 3u ta g e tie g e n b e n © cbäfee b es

© e b ie te s a u s b e u te t, e s fetbff a b e r nicht w e ite r e n tw id e ln w iit, a ite s a n jiD itifatoriJcber S e iftu n g a u s b en S e ite n b e r beutfd>en f ie r rf c b a ft fta m m t. ‘Stuf b e r H e im f a h r t ü b e r S ib ir ie n u n b © f a n b in a o ie n f a n n d . SK ebem ben ^P ulsfcbiag b e r E re ig n iffe fü h le n , u n te r b e te n 3B ud)t

E u r o p a fid) u m m a n b e if. 23. R ä u b e r.

‘’P a u l u s , f>.: E i n 2B e g b e g i n n t . O r e s b e n : fie p n e . 3 0 9 6.

2> as 23uch fd )ilb e rt bie [f u g e n b ja h r e e in e s © cb w ab en . © e in e erffen S e b e n s ja h re Der»

b r in g t er a u f bem E to rfe a ls © o b n e in es a rm e n , tr ä n t e n S R a u r e r s . 3 B en n auch © d jm a ib a n s h ie r ffä n b ig Ä ü ch e n m eifter iff, fo iff es boch ein s u frie b e n e s , fm rm om fcijes g a m iiie n te b e n , in bem b e r fte in e g r i e b e r aufm äch ff. S tn b e r s ift es in b e r © ta b f, w o er b a n f h er 2 3 e m ü b u m gen fe in e s S e 'h re rs b a s © p m n a f iu m befueben b a r f. 3 n fein em n eu e n g u b a u f e b e n ’fcben 3 te id )fu m u n b 2 B o h (b ab en h e if, a b e r nod) m e h r § a f3, © e lb g ie r u n b 3 3 o sb afftg feif, bie bem fle in e n g u n g e n b a s ß e b e n o ft febw er u n b r ä tf e ib a f t m achen. 3 n b iefer recht u n e rq u id lic b e n U m g e b u n g — b e r g rö ß te 3 > il b e r b a n b e ln b e n ‘p e tf o n e n w ir f t irg e n d w ie f r a n t b a f f u n b ab=

fo n b e rü d ) — fo m m f e r w e ite r, a b e r je b e r fe in e r E rfo tg e , fei e s su |> a u fe , fei es in b er

© eb u te. ift m it D ielen 2 tn ftre n g u n g e n e r la u f t, © e in E b rg e is u n b fein S S o rw ä rtsftre b e n geben fdhtiefefich fo w e it, b aft fie ih n fa ff sum © d beifern g eb rach t h ä tte n , w e n n n id jf ein g efu n b e r ö n f t i n t t ih n teftten E n b e s both w ie b e r j u feinen a lf ü e r tr a u te n G reifen 3u rü d g e b ra c h f h ä tte . Sfflit bem 2 Iu s b r u d ) b es S B e ltfrie g e s enb ef b a s 23ucb, beffen jw e ite r X e it bie w e ite re n

© ch id fale b es ju n g e n g r i e b e r b rin g e n w irb . ® a s 33ucb ift le b en b ig g efd jrieb e n u n b su

e m p fe h len . Ä iofe.

9 t e ic h h o ( b , £ .: © i e @ d) i d f a f s ff u n b e b e s 2B e f f e n s . .§ a m b .: |> a n fe a fifd ;e 2 3 e tla g s a n f ta lt. 3 7 4 6.

tR eicbbolb e n tw id e tt a n b e r g r a g e b e r K o lo n ie n u n b b e r g erechten B e te ilig u n g b es R e ic h e s u n b b e r ju n g e n B ö ll e r ü b e r h a u p t eine g ro ftan g e le g fe 23ö!ferfo3toiD gie u n b ge=

fehiebtiiehe © ch au a u f a l t e ‘P ro b le m e , bie m it b iefer g r a g e s u fa m m e n b ä n g e n . © e in © ta n b p u n ff 3u r fo io n ia le n E n tw id tu n g ift ein g an a n e u a r tig e r , n äm lich ein gefd )icb tsp biIo fo p b ifcb er. B o n biefem © f a n b p u n ft e rö ffn e n fid) iftm u n b u n s tiefe S in fid U e n in b a s p oiitifebe © efd w b en b e r O a b r b u n b e r te . S r m a d )t u n s in fein em B u c h e H a r, b aft fü r E u r o p a a ls © e f a m tb e it bie K o lo n ia lf ra g e o erfch ieben e B e b e u tu n g b a tte , je n ach bem E u r o p a felbft Don 3 b e e n u n b 2 B e Ita n fih a u u n g e n g e fo rm t w ü rb e , b aft bie E r p a n f io n im g eicb e n b e s K r e u je s , w ie fie fü r bie S e it b e r P o r tu g ie f e n u n b © p a n ie r fe n n a e id jn e n b iff, ih re B o ra u s f e f tu n g u n b g o r m im b a m a lig e n © e fa m fffa fu s E u r o p a s h a t, baft in b iefem g u f ta n b e a b e r a m h bie S B u rje ln f ü r bie E n tw id lu n g b e r K o lo n ia lf ra g e H egen. 2 Its fich a u s b e r re lig iö s b e ftim m te n © efetl=

fd ja f fs fo rm E u r o p a s bie m e rla n tiliftifd )e c n tw id e lt, fo m m en bie S o ll ä n b e r 3u m 3u_ge, bie K o lo n ia lf ra g e w irb b u rd ) bie E rp a n f io n b es f m n b l e r s b eftim m t. 21ud) in b ie fe r S e i t a b e r fa n n o o n e in e r 2 lu sjd )Iie ftu n g b e r ü b rig e n B ö ll e r fe in e B e b e fein . E r f t a ls in E u r o p a bie in b u ffrie lle © efellfch aft em p orw äcb ff u n b eine S o slö fu n g b re ite fte r © ebiebten Dom B o b e n einfeftf, a ls fich le ig t, b aft E u r o p a , b aft a lle B ö l l e r fid) a u f bem e ig en en B o b e n nicht m e h r e r n ä h r e n fö n n e n , b aft auch bie w aeb fen b en © tä b te u n b bie 3 n b u ftrie , o o n b e r E n tw id lu n g b e r S e c b n if g e trie b e n , b a s ß eb e n a u s b em eu ro p ä ifch e n B a u m a lle in b en w a d jfe n b c n P ia f f e n h e r B ö l l e r nich t erm ö g lich en fö n n e n , b a w irb bie g r a g e b e s B e fifte s o o n K o lo n ie n

21

(6)

SU e in e r g e b e n s f r a g e ber^ 35ß[(er fcbkdfjifun. H nfer& effen Ijab en a b e r bic 9B eftm äc£)fe, bie a ls erfte su p o litifeb en S ta tio n e n ju fam m en g ero a e b fen to a re n ftd) eig en e Ä o lo n ta lim p e r ie n a u f g e b a u t, bie fie m it e ig en e r S S o Its tra ft s » a r n id jt f ü lle n ' a b e r ta p ifa tiftifd ) a u s b e u fe n u n b f ü r bie n k b tb efifcen b en SSöIIer o e rfc b b ffe n b a tte n m o tten . S a bie ju n g e n , m aeb fen b en 3> ölfer t>or a lle m 6en a frifa n ifd )e n S ^ au m a ls e rg ä rtje n b e n ß e b e n s r a u m m d )t e n tb e h re n to n n e n , m irb bie Ä o to n ia tf ra g e su m sP r ü f f tc in b e r eu ro p m feb en (E inbeit b e r S R öglicbfeif e in en 2 e b c n s= _ u n b S B irtfc b a ftsra u m su b itb e n , in bem a tte 9 5 ölfer 2 e b e n s r e d )te n ad ) ib r e r

^ ü o lfs lr a f t b e fi^ e n . ^ t e 3B eftm äc^fe a e r fa g e n in bem (S e b a n b b ü ta t n o n ^ e r f a t l l e s a n b te fe r ro a b rb a f f eu ro p ü ifcb en A u fg a b e . 6ie o erfu eben bic ju n g e n « ö t f e r su p r o te ta r tf ie r e n fie im ö u f ta n b e o o n § a b e n id ) tf e n su b a tte n . (Sie feben nicbf, bafe b ie s un m ög ticb ift w e it bie

© efcbicbte n ie b t ftitt ffebf. S e r S lu fftieg b e s S r i t t e n S t e i d e s u n b b es fafd)iftifd /e n 3ta tie n e rfo lg t a u s ein em n e u e n (E tbos, b a s bem S m p e r ia tis m u s b e s 3 B efte n s eine n eu e O r b n u n g b e r 3 5 ö [terg em ein fcb aft in (E u rop a u n b in b e r 3 B ett g eg e n ü b e rfte ttf S a s g e i t a t t e r b es » e f t- lieben S m p e r ia tis m u s n e ig t fid; bem (Enbe su , b a s n e u n se b n fe 3 a b r b u n b e r f u n b bie es be=

b errfeb e n b e n K r ä f te D ergeben. $ s fteig en bie ju n g e n G ö tt e r e m p o r, b e r S B ett eine n eu e O r b n u n g b e r fo sia te n © e re e b tig te it u n te r b en 2 3 ö ttern su f d j e n t e n . O i e n eu e O r b n u n g (E u ro p a s w irb ficb in b e r J ie u o r b n u n g b e r SB elt to ie b e rfp ie g e tn S a s S u i b 5 ie id ;b o [b s ü e r la n g t Dom S e fe r a n g e ftre n g te s S e n f e n , to en n b e r S S erfajfer an d ) b u rd ) togifeben 2 Iu fb a u , g tü d licb e g o rm u tie r u n g e n u n b bureb^ bie e in p rä g f a m e 2 Ir t b e s V o r t r a g e s '» e i te r b it f t . (Es ift a b e r n iebt [eid>f, fid) Dom to n fin e n ta te n a u f b a s p ta n e fa rife b e S e n f e n u m su fte tte n . 3 R an mufe bem 2 5 erfaffer b a n f b a r fein , bafs er u n s a u s reichem 5B iffen a n |b a n b gefcbid)t=

lieber S a tfa c b e n biefe ilm fte ttu n g e rle id jfe rt. g e b e n f a f ts febrieb S ieicb bo tb ein ü b e r a u s an=

re g e n b e s 23ucb, b a s o ie te n beutfeben SDicnfcben b en 9 3 Itd f ü r bie A u fg a b e n in b e r 3 B ett

fdba'rfen to irb . 55 Z a u b e r .

6 t u r m , S t . : S i e 35 u f e d e r n . Ä a r t s b a b : 2 Ib a m K r a f t. 123 6.

S ie f e (E rsa'b tu n g a u s bem b ä u e rtic b e n g e b e n in S B eftp reu fsen b a t b a s ® fb o s a[t=

g erm a n ife b en § e l b e n tu m s . e i e b eric h te t in lo o r tf a r g e r , p a d e n b e r u n b bie feetifeben B e ro e g - g rü n b e b e r fira n b e ln b e n f t a r a u s f o r m e n b e r e p r a c b e Dom e d ü d f a l jtD eier 9 3 rü b e r, bie a u s S B eftfaten in b a s o fttid je 2a n b ta rn e n , n aeb b em bie “^ e f t e s Don 9 Jlen fd )rn g e te e rt h a tte , u n b h ie r b eib e u m b a s fe tb e SK übeben » e r b e n . 2Tucb K a tr in e febeint b eib en gleich ju g e ta n , tä b t a b e r e c b u lb a u f ficb, a ts fie bie (E ntfcbeibung, » e r ih r ilR a n n to e rb e n fo ti, b eeinftufet. S a s e d ) id f a [ n im m t fe in e n 2 a u f . (Es b te ib t n u r b e r eine o o n b en 3 3 rü b e r n ü b rig , b e r a b e r b a s 2 a n b m ie b e r D ertä'jst. S i e f i a n b lu n g ift in b en (E b a ra fte re n b e r 3R enfcben b e s 38ucbes Dor=

b e re ife t u n b e n tio id e tf ficb a u s ih n e n . S i e SOtenfcben n eh m e n ih r © ib id f a l a u f fid). ftots u n b grofs auch im b itte re n (Enbe. S i e tan b feb afttieb e U m g e b u n g iff n u r jp a rf a m a n g e b e u fe t.

S i e (E rääb litn g le g t g e u g n is a b Don bem biebterifeben K ö n n e n , Dor a lte m auch Don b e r Sprachlichen g u d ) f © te fa n © f u r m s . © ie e ig n e t ficb b e fo n b e rs a u d ) ju m 3 3ortcfen.

25. K a u b e r.

© t a n i e j , SB .: S a s t ä g t i d) e S r 01. © e r li n : 6. g if ib e r . 3 6 6 © .

S i e f e r © a u e r n r o m a n b e s in K a tfo io it; g e b o re n e n S i c h te r s , b e r fid) b is h e r a ts S r a m a t i f e r 2 tn fe b en e rto o rb e n b a t, seieb n et ficb b a b u r b a u s , baf; e r in fe in e n SR enfcben bie S B e fe n s a rt b e r © c b irg sfc b te fie r 3U äeiebnen D erfuib t, je n e n S e it b es © c b le fie rfu m s, b e r h u r t u n b üä'b, ftre b fa m u n b aufgefebtoffen b em f a r g e n © o b e n fr u c h tb a re s 2a n b abfrotgf. © ta n ie tj e n tg e h t b e r © e f a b r , b a s b ä u e tlic b e g e b e n su ib e a tifie re n , b le ib t in fe in e t S a r f t e l t u n g tD irttid)feifs=

n a b , w e n n auch b e r f>etb fe in e s © u d je s eine b e in a h e m ä re b e n b a fte S tr b e its f r a f t e n fio id e tt.

ö n b e r g r a u b e s © a u e r n le b t je n e r sio cite S B e fe n sju g b es © e b te fie rs, bie n a f u r n a b e |> e[l"

fieb tig te it. S u r d ) © e r e r b u n g a r te t bic S tocbfer b em © a t e r nach , in ih r e r m eibticben 2 tr t m itb e r . b e r © o fm bem © a t e r b e r © lu tte r , b e r ein © te in b e fe ffe n e r, feb to eifen b er © len fd ) m a r. S i e g a n b fe b a ff b es © ie fe n g e b irg e s b itb e t in f p a rf a m g e tö n te n © itb e r n b en f n n te r » g ru n b b e r f ia n b lu n g . S a s © u e b m ufj a ls © e to e is b e s epifeben K ö n n e n s b e s S ic h te r s a n -

gefeb en » e r b e n . © . K a u b e r.

© cb c n f e, SB .: © e i f e a n b e r g e l b e n g r o n f. O tb e n b u r g : © ta ttin g . 3 3 6 @.

S e r © e r fa ff e r b a ffe © e te g e n b e it a ts © e r ie b te r f ta tte r beuffeber g e itu n g e n bie K ä m p fe a n b e r d>m efifcb=japam fcben g r o n t n a d ) b em g a l t © b a n g b a is b is 311m © ü d j u g b e t cbinefi=

fd)en S trm e e n n a d ) © b u n g fin g a ls © e o b a e b fe r m ite rle b e n 311 fß n n e n . © r h a lf fid» a u f diine»

fifd>er © e ite a u f . © e in e (E rfa h ru n g e n e r » e d e n in ih m bie Ü b e rje u g u n g , bafe, tr o b b e r frie g s»

m äfeig febteebferen © ü f tu n g u n b © u s b itb u n g , bie © b in efen u n te r b e r g ü b t u n g © b iang= K ai=

(7)

fy e fs nod) la n g e m d )t a (s g efd jla g en g elten fö n n e n , 6afe oielm e£)t erft jeftf u n te r bem ja p a n ijc b e n B o m b e n h a g e l f i6 bie _d)inefi(che N a ti o n b ilb c t u n b bafe b e r g e l b ju g b is s u r E in n a h m e § a n l a u s e rft a ls B o r f p ie t e in es la n g e n K a m p fe s g elten fa n n © e h r in te r e f fa n t fin b bie B e o b a c h tu n g e n , b ie 6d)cnfe ü b e r bic S B irffa m fe it o o n B o m b e n a n g r iff e n m acht, f i e l weife e r auch ü b e r bie E ig e n a r t b e r E h in e fe n b er fü h re n b e n © cfjiihf 3u e rs ä h le n , w a s u n fe r U r te il ü b e r b iefes B o l l b e ric h tig t u n b ä u r e d jtrü d t. ® a e r a u d ; t u r j ftre if t » eich en E in b r u d bie curopa'ifchen E re ig n iffe b e r g a h r e 1 9 3 8 /3 9 in O f ta fie n m ach ten , ró irft b a s B u c h , trofebem es » e i t a h o o m a u g e n b lid lic h e n © ch au plafe en tfc h eib e n b e r S ä m p f e lieg t, bennoch m a n ch es n ach ben JIid ) ffim m en b e © treifH d )t auch a u f E u r o p a . B . t a u b e r . 31 a i f e n , 3 d .: i l n b B u b b h a l ä c h e l t . B r a u n f c h » e ig : S B en jel. 2 1 4 6.

© ie B e r f a f f e r in re ifte a ls B e r ic h te r f ta tf e r in e in e r beutfchen S e itu n g im g a h r e 19 37 burch ö a p a n , E h in a , 5 d ie b e rlän b ifch = 3 n b ien u n b U d an fch u fu o . 2 lls g r a u g e h t fie b e fo n b e rs in b ie g a m iiie n u n b le r n t b o rt bie E ig e n a r te n b e r B ö ll e r im in tim e n t r e i f e b e r © ip p e fe n n e n . © ie fu ih f nich t n u r b ie reich eren © c h id d e n a u f, fo n b ern g eh t auch 3u b en B a u e r n , a r b e ite t m it ih n e n , u m ih r B e r t r a u e n 311 g e w in n e n , © a s B u c h 9if>t ih re E rle b n iffe u n b E r f a h r u n g e n » ie b e r , b a b e i o erg ifet fie nicht, bie p o litifd je n g r a g e n b es e i^ e l n e n U an b es 3U ftre ife n . S e ib e r m e r it m a n b en tu r s c n , p ie lfa d ) o h ne B e r b in b u n g a n e in a n b e rg e re ih fc n E rle b n is b e r id )f e n a n , bafe fie o ft fchneli f ü r bie S e itu n g a u fta n b e g elo m m en fin b. § e i n tid ) . 31 a m h s , E r l i n g : t r e u s f a h r t e n b e s © r a u e n s . S p s.: B r o d h a u s . 2 4 0 © .

E s g e h ö rt ein u n g e w ö h n lic h e s Sdafe P on E n e r g ie u n b feem ännifchem t o n n e n b aau , folche g a h r f e n in ein em fle in e n © eg e lfd )iff ü b e r bie S B eltm eere a u s .u tfü h rc n . w ie fie u n s b er B e r f a f fe r fd ;ilb e rt. t r e u s f a h r t e n b e s © r a u e n s fin b fo w o h l bie g a h r t nach B m c r if a a ls auch Me a n b e re B e if e n a d ) 3 1 riftan b a E u n h a im © ü b a tla n f il. 3 Iu f b eib en g a h r t e n g e r ä t b a s © chiff in heftigfee © tü r m e , bie ta g e la n g a n b a u e rn u n b bei b en e n es jeb en B u g e n b iid m it b em { lein en g a h r j e u g 311 E n b e fein fa n n . B uch fo n ft ffehen beib e B e if e n u n fe r fein e m g ü n ftig e n © f e r n : © ie g a h r t nach B m e r if a m ach t b e r B e rf a f fe r, u m a n e in e r fm cbfee»

r e g a t ta o o n B m e r if a n ach B o r w e g e n te ila u n e h m e n u n b mufe b ei fe in e t B n lu n f t je n fe its b es B t l a n t i f s e rf a h re n , bafe bie S B e ttfa h rt a u s f ä ll t. B e i b e r a n b e re n B e ife fte h t e r in ben

© ie n fte n e in e r E jp e b itio n u n b w irb u m ben o c r e in b a rte n B r e i s g e p re llt, fo bafe er fe in B o o t am E n b e o e r la u fe n mufe. Süßte a lle © d > » ie rig fe ite n g e m e ifte rt w e rb e n u n b w ie S c h iff e r u n b B e fa fe u n g in a lle n g ä h r n if f e n b en t o p f o b en b e h a lte n , w irb in fd dichfer u n b e in b ru d s o o lle r S ß eife gefch ilb ert. 21us fe b c r S e il fp richt bie S ieb e 3u r © ee. SiBir o e rfte h e n b en B er=

faff e r, w e n n er fa g t: „ © a s B e f te , w a s u n s b a s S eb en geben fa n n , ift: ju n g u n b a u f © ee

3U fe in ." © eg e r.

© i e 2 1 b e n t e u e r e i n e s © o l b a t e n . f> rsg . o o n S. 3 1 ü g e l . © o r tm u n b : B oIf=

fc h a ffso e rla g .

© a s S lagebuch e in e s S e itg e n o ffe n w ü rb e b e r e its 1 8 3 1 Don © o e th e h e ra u s g e g e b e n u n b n u n o o n S u b w ig S lü g el e rn e u t o o rg e le g t. E s e ra ä h lt Don b eu tfd je m © ch id fal u n te r fre m b e n g ä h n e n j u r S e it B a p o lc o n s . 3 n fc h r fp a n n e n b e r 2 Irt, fd )lid)t e rs ä h lt fd jilb e rt u n s b e r © ag eb u ch fch reib er fein w ech felo o lles S e b e n , b a s n id jf n u r a ls E in se lfc p id fa l in - te re ffa n f, fo n b e rn auch ein © p ie g e lb ilb b e r S e it iff. © a s 2ß e r f iff ein B o lfsb u c h im b eften

© in n b e s Süßortes u n b o e r b ie n t o ie le S efe r. E s w irb auch a n g u g e n b lid h e e tw a o o m 15.

S e b e n s ja h r a n a u s g e g e b e n » e r b e n fö n n e n . f ie im a n n s fe lb . U l i f e , 21.: | ) o d )3e i t ! ^ o i h i e i t ! S d e r fe b u r g : © to lb e rg .

2 d i t b ie fe r E r s ä h tu n g , b e r © d u lb e r u n g e in e r o berfchlefifdjen fio ch aeit, h a t ^life b e- w iefen , bafe er b en o b erfd jlefifd jen 3 d e n fd )e n f e n n t u n b in fe in e r S e e le 3U tefen D erftefd, m e h r noch, hafe e r ih n lieb t u n b ih m fid) a u g e h ö rig fü h lt. B o llf a f tig läfet er bie O b er»

fchlefier o o r ben 2 lu g e n b es S e fe rs fich e n tfa lte n , f r ä f ti g u n b g efu n b , o o ll u n o e rb o rb e n e r B a tü r lic h f e it, bie auch Me lird )Iid )e B e r b r ä m u n g m d )t g e fä h rb e n fa n n . Süßer e tw a s oom oberfd )Iefifd)en 2B efen fe n n e n le rn e n w ill, b e r tefe b iefes B ü d )Ie in , lefe es a b e r m it B ebacfet u n b o h n e bie ftb e rh e b lid )fe it b es g eb ilb eten B e ff e r w if fe rs . B . t a u b e r . B e r o o o r t , B - : g o l b e n e 3 1 r i a n g e l . S d ü n c h en : B e d f te in . 2 8 2 6.

B ie te r B e r o o o r t u n te rn im m t m it fe in e r g r a u eine m ä rc h e n h a fte B e if e b u rd ) b en füb»

ö ftlichen © o m m e r, b u rch g u g o fla w ie n , B u lg a r ie n u n b U n g a r n . „ 2 I b w ä r ts © a lm a tie n s 23

(8)

g o ib en e m Ä ü ftetiffrid ), q u e r ü b e t b en S M f u n un& &ie filb e ru e ® t>nuu h in a u f " » ir& bic sÄ eife f ü r if)n äu e in e r g a f i r t b u rd ) b a s S J tä rd je n la n b Don 1 0 0 1 S la d )!. SSRit fd n u ü rm c rifc ^ e n 3 tu g e n fief)t, c rte b f u n b e r tr ä u m t er bie s a u b e r o n tte 3 B etf ätoifcfien ® o n a u , 2 tb r ia u n b

© d rr o a rje m 2 R e e r u n b fin b e t in a lle n b re i liä n b e rn u n e n b lid ) Diel S re b e n s ro e rte s . 3 n 3 u g o fla tD te n b e m u n b e rt er bie 1 0 0 0 5 a ^ r e a lte n © itte n u n b © e b r ä u d je , ^poefie u n b j a n j e , bie to u n b erD o lIen J r a d i t e n , bie n id )t g e p fle g t to e rb e n a ls 2 lt tr a f tio n fü r S m m f te n , n e in , bie ^ u g o fla tD e n u n b o o r a lle m iljre fto lsen fc^bnen g r a u e n tr a g e n bie fo f tb a r ftc n © tid ’e re ie n , b ie b e rrK d tffe n © p i^ e n b ei ib r e r g e l b a r b e it , in g ia u s u n b |>Df, to eil if)nen b ie g r e u b e a m 6 d ) ß u e n fo tie f e in g e b o re n ift; e r b e ro u n b e rt ben j u n g e r n a d ; SGSiffen u n b © rfe n n e n u n b b a s tiefe © e re c b tig le ifsg e fü l)! b e r SSblfer g u g o fla to ie n s . 3 n B u l g a r i e n , b a s trotg ü ie lb u n b e rt»

jä b r ig e r 31ürfenl)ert}d> aft cbriftlid) g eb lie b e n ift, e rle b t e t ein p b an ta ftifd > e s © d ja u f p ie l, ein

» u n b e tlic b e s A b e n te u e r. 3 n ein em ‘D o rf, in b en u m o e g fa m c n U m ä l b e r n b e s © tr a n b fd ia »

© e b irg e s a n b er tü r fifd je n © re n je fieb f e r b en g e u c r ta n ^ , b en bie „ S R e ftin a rli" , bie g e u e r=

tä n ä c rin n e n , a m S a g e b e s ^ e ilig e n J lo n f ta n tin im g e u e r t a n je n ; ein illä tf e l in u n fe re m fo a u f g e t lä ite n 20. Q al> rt)im b eit. U n b in U n g a r n ift es b ie f>er3lid>e © a f tf re u n b f d ;a ft, b ie ib'D

© e tp u n b e r u n g u n b © ta u n e n a b n ö tig t. $ a s 9 le ite n in b ta u f e n b e t g a g b burcl) bie enb lofen S B eiten b e r ‘'p u jjfa , bie g a u te ln b e n S i l b e r b e r g a t a U R o rg a n a ü b e r b em flim m e rn b e n

|> o riä o n t, am S lb cn b b a s S a n j e n u n b © in g e n in b e r S j a r b a (b en ro m a n tifc fien 3B irtS "

K ä u f e r n in b e t ^ u j j t a ) b ei fe u rig e m 3 B ein u n b fla d 'e rn b e m ü e r a c n lid ) t u n b b a s toilbe

© p ie l b er g ig e u n e t a u f © e ig e n , © en tb a l u n b S a m b u r i n fin b f ü r if)n u n o e rg e fjlid ) fcböne S in b r ü d e . 3 n u n b e fd )iü e rte r, lieb en stD Ü rb ig er 2 lr t p la u d e r t u n b e rjä l) lt er. © e r allä u f^ tD Ü rm e rifi^ e © til w irb e rle b n is h u n g rig e n S e fe rn n id )t ju f a g e n . <5d>aube.

2B h a r t o n , <£.: 21 m e r i f a n i f d) e f R o m a n a e . S e r l i n : g . 21. §>erbig.

© e r SRom an f ü h rt u n s na<h 2 1 etü= 2jorf geg en © n b e b e s 19. g a h r h u n ö e r ts . ® r fp ielt in b e r fo g e n a n n tc n g u te n © efe [[fd )a ft, je n en g a m ili e n a lfo , bie fe it © e n e r a tio n e n reid ) u n b u n a b h ä n g ig in b e r © fa b f fiften u n b a lle a n d e re n S ü t g e r a ls © in b rin g lin g e a u s ih re n G reife n ausfc h liefje n . 3 n biefe ein en g en b e 2 u f t b r in g t Ś ll e n O r s t a , bie g cfd jieb en e g r a u e in e s ruffifchen g ü r f t e n , a b e r ein Ä in b a u s je n e n a m e rita n ifc h e n G re ife n , e in en frifd je n g u g . © e r I f a m p f b ie fe r 3R enfd>en artufchen ih rem fc h r fta r fe n g a m ilie n f in n u n b b e r Un=

m ö g liih fe it, eine gefchiebene g r a u u n te r fid) au b u lb e n u n b bie S ieb e b e r im ^ a r i f e r S eb en f r e ie r u n b g ro ß ä u g ig e r g eto o rb e n e n (£l!en ju e in e m D e rh eira fe te n S R a n n e b ilb e n b en 3 n h a l t b e r f m n b l u n g b es S u d r e s . SReiaooll ift bie pfpd)D logifd)e S u r d ) le u d ) f u n g b e r o b en gefenn»

aeich n eten © i |i c h k n - “S e r © ch lu ß b e s S u c h e s f ä llt f t a r f ab . © in e b ejeich n cn b e , g e fe llfd )a fts- iritifch e © tu b ie b e r a m e rifa n ifc h e n © efe l(fd )a ft. © ie ä b e r je ß u n g b es S u c h e s to a r a b e r trotg»

bem n id )t u n b e b in g t n o to e n b ig . fv e im a n n s fe lb .

2 B e l t , S . : © e r h o h a SB e f e b l. S e r l i n : © e u tfih e r S ß erlag. 6 1 8 © .

3 n b en Ä a fe rn e n b e r K r ie g s g e fa n g e n e n in ^P etfchalnoje in © ib ir ie n h ertfch e n g ra u fig e g u f tä n b e . © ie © e fa n g e n e n fin b im ja h re la n g e n fr in b ä r n m e r n je r m ü r b t. S a u je n b e fin d e n b en © o b. © a fü h lt b e r iln te ro ff ia ie r S B e rn e r SSoß, im g io il b c r u f © ta a t s a n r o a lt , b en h o hen S Sefehl in fid), fein e K a m e r a d e n b u rd ) f m m o r b a c h äu re iß e n , fein S e b e n au o p fe rn u n b ih n e n fo bic S e b e n sfre u b e ro ieb e ra u g e b e n . © r to irb aum S a g e r tr o f te l, ü b e r b en a lle s lacht, a rb e ite t fid> aum 2 Irtifte n u n b © lo to n hoch, w irb ih r g ü h r e r , b e r fie b u rd ) a lle S e ib e n s fta tio n e n in b ie |> e im a t b rin g t. 35on fö ftlid je m f m m o r b efd )ro ing t, in h e r b e r © o lb a te n fp ra c h e , bie m it b ia le ftg e fä r b te n 3 B e n b u n g e n f t a r l b u rc h feß t ift u n b b ab u rc h noch u rto ü c h fig e r m irf t. H in g t b a s |> o h e !ie b Dom g u te n K a m e r a b e n a u f. © in le fe n sto e rfe s 2 5 u ^ , b a s b en S e fe r b is aum

© chlufa feffelt. g e l s .

S f f i e n d , 2. : © i n © o m m e r m i t g V e t r a . © t u t t g a r t : © h ie n e m a n n . 2 2 0 © .

© ie 1 2 = jäh rig e sT3etra S o h l e n fo li fiih n a d ) e in e r fd jto eren K r a n lh e it, in fo lg e e in es

© tu r a e s , b ei ih re m D n f e t in © rie d ie n la n b e rh o le n . 31ad) b e r K r a n f e n h a u s l u f t g eniefjf fie bie to u n b e ro o lle S l a t u r m it o o lle n g ü g e n . © in en © o m m e r D e rb rin g t fie b o rt u n b w ir h a b e n a n ih r e r 2 tu fg e fd )lo ffe n h eit u n b ih r e r S la tü rK c h te it, a n ih re m U m g a n g m it SR enfchen u n b ih re n fle in e n © tr e iih e n g ro ß e g r e u b e . © e h r h ü bfd)e S a n b fc h a ftsfc h ilb e ru n g e n fin b b e r ©r=

ä ä h lu n g e in g eflo ch ten , © in to irllid ) g u te s a fla b ch e n b u d ) (13 b is 16 g a h r e ) . g . |> a e n e l.

© a m tlic h e in biefem f> eft b e fp ro d je n e n o b e r Dom 9 J e rla g ang e ae ig fe n B ü c h e r fin b in a lle n beutfcften 2 3 u c h h a n b lu n g e n au e rh a lte n .

Cytaty

Powiązane dokumenty

B ilder und ein ©achregifter beigegeben. ©cblteßlid) fä llt aber der betrügerifebe D crw andte durch B lordcrband.. On biefem Seiferoert' f ^ ilb c rt fie ihre gang

©d)iffsjunge ©laus Pauifen, óer ftets unoermüftii^e „Sroeite”, Jonny (Dpeilanó, óer Käp’ten Soitbrinf, ein ©eemann, roie er echter faum gu óenfen ift,

lichen Sehens unb ©enfens überhaupt. Sebenswahr finb bie Hauptfiguren bes Nomans bargefteüt. 3Bie bie Ntenlchen, fo finb auch bie ©inge unb bas Soitstum tebenbig

‘flarteien boffen auf einen balöigen griebensfebluß. S)ie friegerifeben |)'anblungen befebränfen ficb auf bie Beobachtung bes ©egners unb auf fteine ^länfctcien im

[r]

(Ein rounberbares lieben.. € rft auf ber © ru n b lag e einer SDeltanJdiauung, bie ber Qlrbeit ein tiefes ©tfjos ^ugrunbe legt, in nerhalb ber nationalfogialiftijdien

[r]

Braunfcgw eig: