Głos Wąbrzeski 1925.04.23, R. 5 [i.e. 6], nr 48

(1)

Cena numeru pojedynczego 10 groszy.

S5BHHHZE5K1

PreAlIftłfttft* TSRQPONMLKJIHGFEDCBAYy° ? s in a mie s i3 c k w ie c ie ń w e k s p e - t 1**04 - 3 d y c ji 1 z ło ty z o d n o s z e n ie m p r z e z p o - |

c z tę 2 0 g r o s z y w ię c e j. W w y p a d k a c h n ie p r z e w id z ia n y c h 9 p r z y w s tr z y m a n iu p r z e d s ię b io r s tw a z ło ż e n iu p r a c y p r z e r - | w a u iu k o m u n ik a c ji » tr z y m u ją c y n ie m a p r a w a ż ą d a ć p o - |

— z a te rm in o w y c h d o s ta c z e ń g a z e ty , lu b z w r o tu - - - -g _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ c e n y — a b o n a m e n tu .- - - -- - - -- - - --

— Z a d z ia ł o g ło s z e ń r e d a k c ja n ie o d p o w ia d a - - - -—

Konto czekowe: P. K. 0. Poznań 204 252

o g ło s z e n ia p o b ie r a s ię o d w ie r s z a UgiOSnfcssltt • mm. (7 ła m . — 1 0 g r o s z y , z a r e k la m ę n a s tr o n ie 3 - la m o w e j w w ia d o m o ś c ia c h p o to c z n y c h 3 0 g r o s z y , n a 1 -e j s tr o n ie 5 0 g r o s z y . R a b a tu u d z ie la s ię p r z y c z ę s te m o g ła s z a n iu . „G -iO S W a b r z e s k i“ w y c h o d z i tr z y r a z y ty g o d n io w o i to w p o n ie d z ia łe k , w ś r o d ę

— i p ią te k . S k r z y n k a p o c z t. 2 3 — R e d a k c ja i A d m in i-

— s tr a c ja z n a jd u je s ię p r z y u l- M ic k ie w ic z a 1 1 . T e l. 8 0

Nr. 48 Wąbrzeźno, czwartek 23 kwietnia 1925. Rok V.

Czechosłowacki minister spraw zagranicznych p. dr. Edward Benesz w Warszawie.

W p o n ie d z ia łe k , W a r s z a w a b ę d z ie g o ś c iła B e n e s z a , m in is tr a r e p u b lik i c z e c h o - s ło w a c k ie j.

P r z y b y w a o n c e le m p o d p is a n ia s z e r e g u h a n d lo w y c h tr a k ta tó w , c o d o k tó ry c h o d d a w n a to c z y ły s ię p e r tr a k ta c je w P r a d z e i w W a r s z a w ie .

F a k t je g o p r z y ja z d u ś w ia d c z y o p e w n e m o d p r ę ż e n iu w s to s u n k a c h p o ls k o - c z e s k ic h d o w o d z i, iż o b y d w a m o c a r s tw a u g ię ły s ię p r z e d k o n ie c z n o ś c ią n ie o d z o w n ą w s p ó łż y c ia .

„ L ic z n e o ś w ia d c z e n ia p . B e n e s z a , s k ła d a n e b ą d ź w p a rla m e n c ie o jc z y s ty m , b ą d ź n a fo ru m z e w n ę trz n e m , p r z y s p a r z a ły m u s y s te m a ty c z n ie p rz y ja c ió ł, s łu c h a ją c y c h z g łę b o k ą p r z y je m n o ś c ią z a p e w n ie ń , iż p o lity k a c z e s k o -s lo w a c k a n ie k ie ru je s ię w z g lę d a m i c z y s to e g o is ty c z n y m i, ż e rz ą d z i n ią p o c z u c ie s o lid a rn o ś c i e u ro p e js k ie j i ż e z a b e z p ie c z e n ie p o k o ju je s t je j c e le m z a s a d n ic z y m . P o d ty m w z g lę d e m p . B e n e s z w y d a je s ię , ja k b y b y ł g o d n y m n a s tę p c ą p o lity k i C a v o u ra , k tó ry ja k w ia d o m o , n ie z w y k łe s w e p o w o d z e n ie z a w d z ię c z a ł te m u , iż p iln u ją c w y tr w a le p rz e z o rn ie i w ie lc e r e a lis ty c z n ie W io c h , u m ia ł s w e p la n y p a tr jo ty c z n e d o s tro ić d o p a n u ją c y c h w ś w ie c ie d ą ż n o śc i; b y ł z a ś m is trz e m w w y k o n y w a n iu w n ic h te g o , c o m o g ło p o s łu ż y ć n a w z m o ż e n ie s ił w ła s n e j o jc z y z n y ." (s e n a to r K o s k o w s k i.)

T r a f n ie o r je n tu ją c s ię w te rn , ż e s p r a w a o - g ó ln e g o p o k o ju e u ro p e js k ie g o s ta n o w i w ie lk ą s p ra w ę je g o o jc z y z n y , r e a lis ta B e n e sz z d o ła ł w y z y s k a ć b e z p o ś re d n ie g w a r a n c je p r a k ty c z n e d la te jż e . S tą d je g o g łó w n e d z ie ło : m a ła e n te n te , z a p e w n ia ją c a u tr z y m a n ie s ta n u , z m ie n io n e g o w s k u te k tr a k ta tó w w S t. G e rm a in , T r ia n o n i N e u illy . Ś w ia t p rz e k o n a ł s ię , ż e ś ro d k o w a E u r o p a n ie d a s ię „ z b a g a te liz o w a ć ."

P r o je k to w a n e u m o w y h a n d lo w e o p a r te s ą n a o b u s tr o n n e j k la u z u li n a jw ię k s z e g o u p r z y w i

le jo w a n ia a c z k o lw ie k P o ls k a i C z e c h o s ło w a c ja p r z y z n a ły s o b ie s p e c ja ln e u lg i c e ln e n a p r o d u k ty p rz e z s ie b ie w y tw a rz a n e .

C z e c h o s ło w a c ja w ty m w z g lę d z ie z a in te r e s o w a n a je s t c o d o s z e re g u a rty k u łó w ; p rz e d e - w s z y s tk ie m s ą to w y ro b y g lin ia n e , k a o lin , w y ro b y s z a m o to w e , s łó d , w y ro b y ż e la z n e , a ta k ż e i p iw o . P o ls k a z a ś s z c z e g ó ln ie z a in te re s o w a n a je s t c o d o w ę g la , k tó r y p rz e w o z ić p ra g n ie z e Ś lą s k a i z z a g łę b ia D ą b ro w sk ie g o d o W ę g ie r,

W alka z czerw onym upiorem zniszczenia i zagłady.

R z ą d B u łg a r ji b ije n a a la r m w o b ro n ie w o ln o śc i i z a g ro ż o n e g o b y tu . — O k ru tn e m a c k * k o m u n iz m u c h w y ta ją B u łg a ró w w b o le s n y m u c is k u . — Z w ię k s z o n y k o n ty n g e n t m ilic ji

n a ro d o w e j je d y n ą o b ro n ą p rz e c iw k o a n a r c h ji.

P o n ic i d o k łę b k a .

S o fja . D o k o n a n e a r e s z to w a n ia i re w iz je d o p ro w a d z iły d o w y k r y c ia s z e ro k ie g o s p isk u i z a m ie sz a n y c h w n im o s ó b . M a te r ja ł z d o b y ty p r z y a re s z to w a n ia c h i re w iz ja c h u ła tw ił w y s z u k a n ie w s z y s tk ic h n ic i s p is k u . W ła d z e o d m a w ia ją u d z ie la n ia p ra s ie s z c z e g ó ło w y c h w ia d o m o ś c i, b y n ie u tr u d n ia ć d a lsz e g o ś le d z tw a .

A re s z to w a n ie w y w ro to w c ó w .

S o fja . D o k o n a n o lic z n y c h a r e s z to w a ń w ś ró d k o m u n is tó w ia g r a r ju s z y , p o d e jrz a n y c h o w s p ó ł

d z ia ła n ie w z a m a c h u n a k a te d rę . W c z a s ie re w iz ji p o lic ja p o c z y n iła o d k ry c ia w ie lk ie j w a g i.

S c h w y ta n ie b a n d y z ło c z y ń c ó w .

S o fja . O d d z ia ły , w y s ła n e w p o ś c ig u z a b a n d ą , k tó r a d o k o n a ła n a p a d u n a a u to m o b il k ró le w s k i, z d o ła ły s c h w y ta ć je d n e g o z p rz y -

A u s tr ji, J u g o s ła w ji, S z w a jc a r ji i in n y c h k r a jó w p o łu d n io w y c h .

U lg i ta ry f o w e u d z ie lo n e n a p rz e w ó z w ę g la d o ty c z ą t. z w . n a le ż n o ś c i m a n ip u la c y jn y c h , k tó re z o s ta ły o b n iż o n e o 4 0 h a le r z y n a 1 0 0 k g ., o ra z n a z b liż e n iu , w z g lę d n ie n a w e t z r ó w n a n iu o p ła t z a p rz e w ó z n a s z e g o w ę g la z o p ła ta m i, ja k ie w a n a lo g ic z n y c h w a ru n k a c h , u is z c z a ją k o p a ln ie c z e s k o 's lo w a c k ie .

J e s t to p e w n ą k o rz y ś c ią u m o w y d la n a s , iż k o n ty n g e n t w Tę g la , ja k i m o ż e b y ć w y w ie z io n y p rz e z n a s b e z p o ś re d n io d o C z e c h o s ło w a c ji w y n o s i ro c z n ie 7 2 0 .0 0 0 to n n .

W iz y ta B e n e s z a w W a rs z a w ie m u s i w y w o ła ć o p in ję w d y p lo m a c ji, ż e i P o ls k a i C z e c h o s ło w a c ja n ie s ą o g n isk a m i f e r m e n tó w m ię d z y n a ro d o w y c h , le c z s ą c z y n n ik a m i ro z w o ju e k o n o m ic z n e g o , o ra z g w a r a n tu ją ś w ia tu “ ró w n o w a g ę s ił. W in n o w z m o c n ić s ię p rz e ś w ia d c z e n ie , ż e tr a k ta ty p o w o je n n e b y ły m ą d re i d o b re , s k o ro d w a s ą s ie d n ie n a r o d y z d o ła ły ta k ry c h ło z a trz e ć ś la d y b o le s n y c h k o n flik tó w w z a je m n y c h . „ R o b o tn ik " w ita B e n e s z a n ie z w y k le o z ię b le i n ie m o ż e s ię p o w s trz y m a ć o d w y p o w ie d z e n ia m u

„ s z o rs tk ie j p r a w d y " . D z ie n n ik te n w s k a z u je n a ro z b ie ż n o ść in te re s ó w p a ń s tw o w y c h P o ls k i i C z e c h o s ło w a c ji. C z e si z w a lc z a ją W ę g ry , m y p o w in n iś m y je p o p ie ra ć . N ie m c y ja w n ie g ro ż ą P o l

s c e , o s z c z ę d z a ją C z e c h o s ło w a c ję i w c a le n ie w s p o m in a ją n a w e t o p ra w a c h 3 -c h z g ó rą m iljo n ó w N ie m c ó w , m ie sz k a ją c y c h w C z e c h a c h . C z e c h y z re s z tą p rz e d w o jn ą n ie n a le ż a ły d o N ie m ie c , p o w o jn ie s to s u n k i m ię d z y o b u te m i p a ń s tw a m i s ą b a rd z o p o p ra w n e , a p r ą d ó w o d w e to w y c h w N ie m c z e c h p rz e c iw C z e c h o m n ie m a . P r a w d a : C z e c h y o b a w ia ją s ię p r z y łą c z e n ia A u s tr ji d o N ie m ie c i tu tk w i p o ś re d n i a n ta g o n iz m c z e s k o n ie m ie c k i. A le i w ty m p u n k c ie in te r e s y P o l

s k i i C z e c h z n o w u ro z c h o d z ą s ię . P o ls k a n ie m a p o w o d u z w a lc z a ć d ą ż e n ia A u s tr ji i N ie m ie c d o z je d n o c z e n ia , p r z e c iw n ie : z je d n o c z e n ie to o d w ró c iło b y u w a g ę E u r o p y o d n ie d o rz e c z n y c h ż ą d a ń n ie m ie c k ic h o d P o ls k i. „ R o b o tn ik " n ie n e g u je je d n a k o ż m o ż liw o ś c i p o m ię d z y o b y d w o m a n a r o d a m i w s p ó łp ra c y , k tó r a w in n a w y ra ż a ć s ię z d a n ie m je g o w o b ro n ie g r a n ic o b u p a ń s tw , n o i w d ą ż n o ś c i d o z a g w a r a n to w a n ia b e z p ie c z e ń s tw a w s z y s tk im p a ń s tw o m w r a m a c h p o w s z e c h n e g o u k ła d u .

w ó d c ó w b a n d y i n a tr a f ić n a ś la d y ro z p ro s z o n e j b a n d y .

K o m u n is ta M iłk ó w s p ra w c ą w y b u c h u . P a r y ż . .M a tin “ d o n o s i z S o fji, ż e p o lic ja o d k ry ła in ic ja to r ó w z a m a c h u n a k a te d r ę . S ą n im i: p rz e w o d n ic z ą c y c e n tr a ln e g o k o m ite tu k o m u n is ty c z n e g o w S o fji, J a n k ó w i je g o z a s tę p c a M iłk ó w .

T e n o s ta tn i, b y ły o fic e r, u m ie śc ił p ie k ie ln ą m a s z y n ę w d n iu w y b u c h u n a d a c h u k o ś c io ła . P o d c z a s re w iz ji w y k ry to d o k u m e n ty , z k tó ry c h w y n ik a , ż e z a m a c h n a le ż y p rz y p is a ć k o m u n i

s to m . W s z y s c y p rz y w ó d c y m ie js c o w y c h k o m u n is tó w z n a jd u ją s ię o c z y w iś c ie w w ię z ie n iu .

W e d le „ P e tit P a r is ie n " lic z b a a r e s z to w a n y c h w y n o si 5 0 0 o s ó b . T a k ż e k o m u n is ta , n a le ż ą c y d o k o m ite tu w y k o n a w c z e g o b ia lo g ro d z k ie j p a r tji k o m u n is ty c z n e j, F r y d m a n , z o s ta ł a r e s z to w a n y .

R e w o lta z a o b c e p ie n ią d z e .

S o fja . M in is te r s p r a w w e w n ę trz n y c h S u - s s o w o ś w ia d c z y ł w w y w ia d z ie p ra s o w y m , iż w s p ó ln y p r ą d k o m u n is tó w i a g r a r ju s z y d z ia ła w in te r e s ie p a ń s tw o b c y c h i z a ic h p ie n ią d z e . W o b e c n ie m o ż n o ś c i d o p ro w a d z e n ia d o r e w o lu c ji, d z ia ła ln o ś ć je g o p rz e ja w ia s ię w b a n d y ty z m ie i m o r d e r s tw a c h . Z b ro d n ic z e je d n o s tk i p o z a a r e s z to w a n iu ic h z ło ż y ły z e z n a n ia , k tó r e p o z w a la ją w y k r y ć s p ra w c ó w z a m a c h u .

4 m il jo n y r u b li n a a k c ję w y w ro to w ą . B ia lo g ró d . W e d le d o n ie sie ń z S o fji o ś w ia d c z o n o ta m w m in is te rs tw ie s p r a w z a g ra n ic z n y c h , ż e k o m u n iś c i b u łg a rs c y o trz y m a li p rz e d n ie d a w n y m c z a s e m p rz e z m o rz e C z a rn e '^ m iJ jo n y z ło ty c h ru b . D o ty c h c z a s n ie m o ż n a b y ło s tw ie rd z ić , g d z ie te p ie n ią d z e s ą u k r y te . W s z y s tk ie p o c ią g i k o le jo w e n a d c h o d z ą c e z B u łg a r ji, o p ó ź n ia ją s ię z p o w o d u o b o s trz o n e j r e w iz ji p a s z p o rto w e j i c e ln e j.

W s z y s c y p o d ró ż n i p o d d a n i s ą re w iz ji o s o b is te j.

B u łg a r ja ż ą d a w ię k sz e g o k o n ty n g e n tu m ilic ji.

P a r y ż . N o ta r z ą d u b u łg a rs k ie g o , d o m a g a ją c a s ię z w ię k s z e n ia k o n ty n g e n tu m ilic ji n a ro d o w e j n a s k u te k z a m ie sz e k w B u lg a r ji z o s ta ła w rę c z o n a k o n fe re n c ji a m b a sa d o ró w . W n ie k tó ry c h k o ła c h p o lity c z n y c h s ą d z ą , ż e k o n fe re n c ja a m b a s a d o ró w m o g ła b y p rz y c h y ln ie o d n ie ś ć s ię d o te g o ż ą d a n ia .

R z ą d w o b ro n ie w o ln o ś c i i b y tu .

S o fja . M ó w ią c o z a rz ą d z e n ia c h , w y d a n y c h w z w ią z k u z w y b u c h e m w k a te d rz e , p re z e s r a d y m in is tr ó w s tw ie rd z ił, ż e rz ą d , o p ie ra ją c s ię n a je d n o ś c i n a r o d u i d ą ż e n iu je g o d o s w o b o d y i n ie z a le ż n e g o b y tu , c z y n ić b ę d z ie n a d a l w y s iłk i c e le m z a p e w n ie n ia z b a w ie n ia k r a ju , k tó re g o e - n e r g ja , p o m im o k lę sk , p o z o s ta ła n ie z a la m a n a .

M ie jm y n a d z ie ję — m ó w ił p r e m je r — iż c ię ż k ie o f ia r y , ja k ie p o n o s i B u lg a r ja w w a lc e z e le m e n te m a n a rc h is ty c z n o -k o m u n is ty c z n y m , o - tw o r z ą o c z y o p in ji e u ro p e js k ie j i m ę ż ó w s ta n u , k tó rz y m u s z ą w re s z c ie z ro z u m ie ć , iż k r a j n a s z , ta k lo ja ln y w w y k o n y w a n iu p rz y ję ty c h n a s ie b ie z o b o w ią z a ń w y c z e rp u je s w e s iły w o k r u tn e j w a l

c e , k tó r e j r e z u lta ty m a ją d la E u r o p y w ie lk ie z n a c z e n ie . D la te g o te ż je s te m p rz e k o n a n y , z a k o ń c z y ł p r e m je r — iż m o ż liw o ś ć z w ię k s z e n ia s ił z b ro jn y c h i z a g w a r a n to w a n ia n a s z e g o is tn ie n ia b ę d z ie z a p e w n io n a .

P o g rz e b o f ia r w y b u c h u w S o fji.

S o fja . O d b y ty p o g rz e b o f ia r w y b u c h u s p o w o d o w a ł s z e re g w s tr z ą s a ją c y c h s c e n . C ia ła s p o c z ę ły w o g ro m n y m w s p ó ln y m g ro b ie w ś ró d ro z d z ie ra ją c y c h o k rz y k ó w o s ie ro c o n y c h ro d z in . M ię d z y o fia ra m i w y b u c h u z n a jd u je s ię trz e c h d e p u to w a n y c h , 1 3 -tu g e n e ra łó w , 8 -m iu p u łk o w n ik ó w , 8 -m iu w y ż s z y c h u rz ę d n ik ó w , d w ó c h a d w o k a tó w , 1 9 k o b ie t i 7 d z ie c i, z k tó r y c h n a j

m ło d s z e lic z y c z te ry la ta .

Oficer bułgarski Minkow sprawcą zamachu w Sofji.

Z o s ta ł o n z a b ity , k ie d y s ta w ia ł o p ó r p rz y a - re s z to w a n iu . — K ry jó w k ę s e k c ji k o m u n is ty *

c z n e j w a r m ji w y k ry to .

S o fja . Z a b ity p rz e z p o lic ję , b ro n ią c y s ię s tr z a ła m i p rz e d a re s z to w a n ie m b y ły o fic e r M in k o w , b y ł d u s z ą c a łe g o s p is k u . B y ł o n k ie ro w n i

k ie m s e k c ji d la p rz y g o to w a n ia z a m a c h u ta jn e g o k o m ite tu k o m u n is ty c z n e g o .

S o fja . P o lic ja z d o ła ła w y k r y ć k r y jó w k ę n a jw a ż n ie jsz e g o s p is k o w c a M in k o w a , k tó r y u - m ie ś c il m a s z y n ę p ie k ie ln ą w k a te d rz e . S ta w ia * ją c y o p ó r M in k o w z o s ta ł z a b ity .

S o fja . B u łg a r s k a a g e n c ja te le g r . k o m u n i

k u je : J a k w y n ik a z z e z n a ń s z e re g u o s ó b , s to ją c y c h p o d z a rz u te m u d z ia łu w z a m a c h u , o ra z

(2)

z z e z n a ń m ia r o d a jn y c h ś w ia d k ó w , g a o ż e b y ć u - w a ż a n e z a p e w n e , ż e z a m a c h j e s t d z ie łe m o r g a n i z a c j i o j e d n o l it y m f r o n c ie i z o s ta ł o n p o s t a n o w i o n y w d r o d z e u c h w a ły t a jn e g o k o m it e tu z u d z i a łe m b y ły c h o f ic e r ó w J a n k o w a i M in k o w a , b ę d ą c y c h o b e c n ie s z e f a m i k o m u n is t y c z n e j s e k c ji w o j s k o w e j.

S a m w y b u c h z o s ta ł s p o w o d o w a n y p r z e z m a s z y n ę p i e k i e l n ą , s p o r z ą d z o n ą p r z e z M in k o w a p r z y p o m o c y m e l in i t u l u b p e r d i t u . W lic z b ie o s k a r ż o n y c h z n a j d u je s ię i z a k r y s ti a n k a t e d r y , k t ó r y z a p r o w a d z i ł n a d z w o n n i c ę p e w n e g o m ło d e g o c z ło w ie k a , n i e w ą t p li w e g o s p r a w c ę z a m a c h u . Z a m a c h m i a ł n a c e l u p r z e z u s u n i ę c i e k r ó l a i r z ą d u w y w o ła ć o g ó ln ą a n a r c h j ę w k r a j u .

Polska ma 28,896,000 ludności.

L u d n o ś ć P o l s k i p o d ł u g „ E k o n o m i s ty " w d n i u s p i s u w y n o s i ła 2 1 ,1 7 7 ,0 0 0 o s ó b . O d te g o c z a s u z w ię k s z y ła s ię s k u t k i e m n a t u r a ln e g o p r z y r o s t u i r e p a tr i a c j i — t a k , ż e j u ż 1 s t y c z n ia 1 9 2j

P o l s k a lic z y ła 2 8 ,8 9 6 ,0 0 0 m ie s z k a ń c ó w .

Samolot „Kartuzy"

p o s t a n o w i ł s e jm i k p o w ia t o w y s p r a w ić d la o b r o n y k r a j o w e j . O b y z a p r z y k ł a d e m j e g o p o s z ły w s z y s tk i e s e j m i k i p o w i a to w e ! T y m s p o s o b e m w o js k o n a s z e o t r z y m a ł o b y k i l k a s e t s a m o lo tó w , t a k , ż e w r a z ie n i e b e z p ie c z e ń s t w a m i e l i b y ś m y t a k ż e p o d w z g lę d e m o b r o n y p o w i e t r z n e j z n a c z n ą p r z e w a g ę n a d w r o g a m i .

R ó w n o c z e ś n i e u c h w a l i ł s e jm ik p o w ia t o w y p r o t e s t p r z e c i w j a k ie m u k o l w ie k n a r u s z e n iu g r a n ic n a s z y c h .

Wyrok w procesie toruńskim zapadnie dopiero 27 kwietnia o godz. 6po południu.

T o r u ń . W e w t o r e k p r z e d p o ł u d n i e m s k o ń c z y ł y s i ę w r e s z c i e p r z e m ó w i e n ia z a s tę p c ó w p r o k u r a tu r y i o b r o n y . O k o ło g o d z . 1 0 i p ó l r o z p o c z ę ły s i ę n a r a d y t r y b u n a łu n a d w y r o k i e m , k t ó r e g o o g ł o s z e n i e p . p r z e w o d n i c z ą c y z a p o w ie d z i a ł m n i e j w i ę c e j n a g o d z . 7 w ie c z o r e m .

O z a p o w ie d z i a n y m c z a s ie p u b lic z n o ś ć z e b r a ł a s ię b a r d z o l ic z n i e w s a l i i k o r y t a r z a c h s ą d o w y c h , le c z d o p i e r o 1 5 m i n u t p o g o d z . 9 p o j a w i ł s ię t r y b u n a ł w s a l i , a p r z e w o d n i c z ą c y o b w ie ś c ił, ż e w y r o k o g ło s z o n y b ę d z ie d o p i e r o w p o n i e d z i a - j e k 2 7 k w i e t n i a o g o d z . 6 p o p o ł u d n iu .

Ogłoszenie Komitetu Likwidacyjnego w przedmioce likwidacji majątków niemie

ckich.

IT( lii* a la

Komitetu Likwidacyjnego w Poznaniuzdnia 9 marca 1925 r. w przedmiocie likwidacji.

N a p o d s t a w ie a r t . 2 b i a r t . 1 1 u s t a w y z d n i a 1 5 l ip c a 1 9 2 0 r . o l i k w i d a c j i m a j ą t k ó w

> d a M a te u s z a r

N ie c h b ę d z ie p o c h w a ł o g g n y J e z u s C h r y s tu s !

G d y p o s t to i p o s t. P o - ś c iłe m n a c h w a ł ę B o ż ą u s t a - m i i ż o łą d k ie m i p r z y t e m p o ś c iłe m p i s a n i e m g a w ę d m o ic h , b o j a k o ś m i n i e ła c n o

| | b y ło s t u k a ć p ió r e m n a p a - p i e r z e i w y w ij a ć s ę k a t y m w

" p o w i e t r z u , n a p e ł n i o n e m n i e d o b r e m i l u d z is z c z k a m i. P o W i e lk i e j n o c y d z ię k i B o g u s z c z ę ś li w i e p r z e ż y t e j , c o i o m o ic h k o c h a n y c h c z y t e l n ik a c h i p r z y j a c i o ł a c h s i ę s p o d z ie w a m , o d e e k n ą łe m s ię , b o i s ło n k o j a k o ś w e s e le j n a ś w i a t c o d z i e ń r a n k ie m s ię w y c h y l a i p t a s z ę t a ś w i e r g o t a n ie m c z łe k a d o n o w e g o ż y c i a p o b u d z a j ą . J e s z c z e b y m t r o c h ę m ilc z a ł, a l e m o ja M a ł g o r z a ta s p o j r z a ła m i z a l o tn i e w ś l ip i a , c h w y c i ła z a w ą s y i r z e k ła t a k : „ M a te u s z u . M a te u s z u , t r z y m s z p t a k a w k a p e l u s z u , n ie s ie d ź d o m a , a c h o d ź w s z ę d y , r u s z r o z u m e m i p is z g a w ę d y / G d y m i t a k m o j a s t a r a z a r y m o w a ł a , s z t u r c h n ą łe m j ą k n y k c i e m w l e w y b o k , d a ł e m j e j g ę b y , n a s a d z ił e m m a c ie jó w k ę i c h o d y w ś w i a t !

T e m a tó w d o ś ć m i s ię b e z t o c h o d z e n ie n a - c iu ła ło , je n o m a m z te r n k ł o p o t , [ż e g d y z n o w u z a c z n ę c i a p a ć w s z y s tk o p r o s to z m o s tu , t o p a n R e d a k t o r m i z n o w u w i ę k s z ą p o ło w ę n a p is a n e g o p o s k r e ś l a , ż e d o c z y t a n ia m a ło , a lb o n ic n ie z o s t a n ie . G d y b y m m i a ł w ł a s n ą d r u k a r n i ę , t o b y m g r z m o c ił g a w ę d a m i b e z o g l ą d a n ia s ię w le w o c z y w p r a w o i n i g d y tb y m , n ie s t r a j k o w a ł , j a k t o n i e p r z y m i e r z a j ą c e n n a s z l u d e k r o b o c z y k o c h a n y n a w i o s k a c h , c o t o d a ł s ię o m a m ić p r z e z t y c h s o c j a li s t ó w - k o m u n i s t ó w . D o m n ie b y ż a d n a t a k a ś c i e r w a k o m u n i s t y c z n a n ie ś m ia ł a d o s t ą p ić , b o z a r a z b y m s ę k a ty m t a k w łe b g r z m o t n ą ł , c o b y s ię o d k a r k u u r w a ł i a ż d o s a m e j M o s k w y p o k u la l b e z u s t a n k u , a lb o d a l e j je s z c z e , w p r o s t d o p ie k ła .

G a w ę d ę n a p i s a ć m u s z ę j u ż te ż d l a te g o , ż e t e n p o k r ę c o n y K o ł o w r o t m n i e z n o w u w „ G ło s ie "

z a c z e p ił i z a z d r o ś c i m i k a ż d e g o s ło w a , k t ó r e m i s ię

p r y w a t n y c h w w y k o n a n i u T r a k ta t u P o k o j u p o d p i s a n e g o w W e r s a l u d n i a 2 8 c z e r w c a 1 9 1 9 r . ( D z . U s t. n r . 7 0 , p o z . 4 6 7 ) , § 1 0 r o z p o r z ą d z e n i a P r e z e s a G łó w n e g o U r z ę d u L i k w id a c y j n e g o z d n i a 1 4 m a j a 1 9 2 1 r . w p r z e d m io c ie w y k o n a n i a u s t a w y z d n i a 1 5 l i p c a 1 9 2 0 r . ( D z . U s t.

n r . 5 1 , p o z . 3 2 1 ) , p o s t a n a w i a K o m i te t L i k w i d a c y jn y z a s to s o w a ć l i k w id a c j ę p r z e z z a t r z y m a n i e n a r z e c z P a ń s tw a d o o s a d :

2 ) W y s o k a . O s a d a , p o w . w y r z y s k i , z a p . w k s ię d z e w ie c z y s te j W y s o k a , to m X V , k a r t a 3 5 9 , o b s z a r u 1 7 , 7 6 , 9 5 h a , w ła s n o ś c i F r y d e r y k a F r e v e r t 'a ,

3 ) W ie lo w ie ś , p o w . m ię d z y c h o d z k i, to m 3 2 , k a r t a 9 9 6 , o b s z a r u 0 . 1 2 . 8 0 h a , w ła s n o ś c i w d o w y F l o r y B o e s e , z d . G e is le r ,

4 ) D o m in o w o , p o w . ś r e d z k i , to m I I , k a r t a 4 9 , o b s z a r u 0 . 8 2 . 0 8 h a , w ła s n o ś c i B e r ty K i-

s s n e r z d . S c h o s t a k ,

5 ) T c z e w , t o m 2 5 , k a r t a C 3 9 , o b s z a r u 1 2 . 7 2 . 6 5 h a i T c z e w , t o m 7 5 , k a r t a 4 4 0 , o b s z a r u 0 . 6 1 . 7 0 h a , w ła s n o ś c i K o n r a d a S c h l i c h t a ,

6 ) S o k o le c , p o w . c h o d z ie s k i, to m V I , k a r t a 2 0 6 ,^ o b s z a r u 0 . 1 1 . 7 2 h a , w ła s n o ś c i .L a u r y S t e l l m a c h e r w N a k l e ,

7 ) S m iło w o , p o w . c h o d z ie s k i, t o m I V , k a r t a 1 4 4 , o b s z a r u 1 6 7 . 4 2 . 2 4 h a , w ła s n o ś c i E m i

l a K u t z . P r z e w o d n i c z ą c y ( —) B . W i n ia r s k i,

Wiadomości potoczne.

W ą b r z e ź n o , d n i a 2 2 k w i e t n i a 1 9 2 5 r . Kalendarsyk ś r o d a 22 k w i e t n i a S o t e r a i K a j u s a m m .

c z w a r t e k 2 3 k w ie tn ia W o jc ie c h a b . m . p i ą t e k 2 4 k w i e tn i a F i d e l is a , J e r z e g o

— Zebranie m ie js c o w e g o K o m i te t u O b r o n y g r a n ic P o m o r z a o d b y ło s ię w c z o r a j w e w t o r e k w l o k a lu p . K l im k a p r z y u d z ia le 2 6 - c iu o b y w a t e l i. C e le m z e b r a n i a b y ło p r z y g o t o w a n ie z g r o m a d z e n ia m a n if e s ta c y jn e g o w m ie ś c ie n a s z e m , m a ją c e g o n a c e lu z a p r o te s t o w a n i e p r z e iw k o z a c h ł a n n o ś c i N ie m ie c d ą ż ą c y c h d o ,.,o d e r w a n ia n i e k t ó r y c h c z ę ś c i O jc z y z n y .

B liz s z e s p r a w o z d a n i e p o d a m y w p r z y s z ły m n u m e r z e .

— Wystawa robót ręcznych. Z i n i c j a ty w y i s t a r a n ie m I I Ż e ń s k i e j D r u ż y n y H a r c e r s k i e j im . E m i lj i P l a te r ó w n y , o d b ę d z ie s ię w m ie ś c ie n a s z e m , w iz b ie h a r c e r s k i e j , w g m a c h u m s k i e j s z k o ły p o w s z e c h n e j, w c z a s ie o d d n i a 2 6 k w i e t n i a d o d n i a 4 m a ja b r . w łą c z n ie , w y s ta w a r o b ó te k r ę c z n y c h w y k o n a n y c h p r z e z d z ie ln e h a r c e r k i n a s z e , n a c e le i d e i h a r c e r s t w a . S y m p a t y c z n a t a w y s ta w a o t w a r t a b ę d z ie c o d z ie n n ie o d g o d z . 3 — 5 p o p o ł., z a w s t ę p e m b e z p ł a t n y m . W s z y s t k i e r o b ó t k i z a ś z n a j d u ją c e s ię n a n i e j b ę d ą d o n a b y c i a .

p r z e z g ę b ę z m a k ó w k i m o j e j u l o t n i i p a p ie r u s ię p r z y c z e p i. N ie c h l e p ie j t e n ł a jd a k , z b i j o b r u k . i z a w a d y j a k a r z e te l n ą p r a c ę c h w y c i i n ie c h n ie z a c z e p i a p o r z ą d n y c h l u d z i, k t ó r z y je s z c z e c z ę ś c io w o m ię d z y n a m iż y j ą . B o d łu g o n i e p o t r w a , a o n z a c z n ie s i ę p r o c e s o w a ć j a k k a ż d y i n n y n a s z p r o c e s o w n i k , c o t o z e s ą d u n i e w y ł a z i i j e n o k o d e k s c y w i l n y i k a r n y w k a b z i e n o s i i p i a - w o p r a w i i P a n a B o g a o b r a ż a i w y c z e k u je a n t y c h r y s t a , c o b y w s z e lk ie l u d z k i e p r a w a p o z n o s ił, a j e m u a u to m o b il s p r a w ił .

P l u ż n i c k i a n u l a n t n a d e s ł a ł m i l i s t, n a d k t ó r e g o s y la b i z o w a n i e m m o ja s t a r a m o c c z a s u z a t r a c ił a , b o m n i e s a m e m u t a k ic h s łó w w o w c z ą s k ó r ę u b r a n y c h c z y t a ć s ię n i e c h c ia ło . N a s a m y m w s t ę p i e p is z e a a u la n t t a k : „ J a k a t o s z k o d a , ż e te ż t e n p a n M a te u s z n i e m a p r a w a p r z y z n a w a n ia o s a d a n u l a c y j n y c h , b o o n o s a ^ y a n u - l a c y j n e n a j c h ę t n i e j p o n a d a w a łb y t y l k o p r a w y m P o l a k o m ! " — A w ię c z g ó r y p r z y z n a je p lu ż n ic k i a n u l a n t, ż e M a te u s z b y n a d a ł o s a d ę t y l k o p r a w e m u P o l a k o w i , a n ie s z a b e s - a lb o g e r m a n g o jo - w i, k t ó r y p r z e d n a d a n ie m o s a d y n i e w ie m j a k ś p i e w a ł o s w y c h z d o l n o ś c i a c h g o s p o d a r c z y c h i k u p i e c k i c h , l u b n i e w ie m j a k ie d o w o d y s t a w ia ł o w ł a s n y c h z a s o b a c h p ie n ię ż n y c h , a p o te m j e d n a k r z u c i ł s ię w o b j ę c i a n ie m ie c k ie g o f i n a n s i

s t y i m ę d r s z e g o o d n ie g o z r o d u W i l h e l m a i k r e w n i a k a n a r o d o w o ś c i g r e n c s z u c le r ó w .

T o b y ł o b y j e d n o , a p o d r u g i e , p l u ż n i c k i a - n u l a n t j e d n a k o w o ż s a m o t w a r c ie p r z y z n a je , ż e n a j e g o p o s z u k i w a n i e w s p ó l n i k a z g ło s ili s ię P o l a c y , a t y lk o j e d e n N ie m ie c , p o s i a d a j ą c y r z e k o m o o b y w a te l s tw o p o ls k ie , a ż e z p o l s k im i r e f le - k t a n t a m i n ie m ó g ł s ię z g o d z ić p r z y j ą t w s p ó l n ik a N ie m c a n a i n n y c h w a r u n k a c h . K r z y k a l s k i a n u l a n t, w id o c z n ie n i e c h c e P o l a k o w i w y d z i e r ż a w i ć s w e g o s k ła d u , g d y ż t a k ic h d z i e r ż a w c ó w P o la k ó w j e s t p e łn o i p o d d o s t a tk i e m .

P o t r z e c i e t r e ś ć l i s tu w d a ls z y m c i ą g u n ic n o w e g o d o s p r a w y n ie w n o s i j a k t y lk o p r z y z n a n ie s ię d o s a m e g o f a k t u , o c z e m w a s z M a te u s z w j e d n e j z p o p r z e d n i c h g a w ę d p is a ł. F a k t p o z o s t a n ie f a k te m , c h o ć b y g o s ię c h c ia lo w j a k n a j - b ł ę k it s z ą s k ó r ę u b i e r a ć i n ic n ie z m ie n i r z e c z y w i s t o ś c i t e j, że gdy ogół społeczeństwa stara się rugować z prastarej polskiej ziemi swych wrogów, tam jednostka zabiegi ogółu niwe-

N ie w ą tp i m y , ż e w y s ił k i m ło d z ie ż y n a s z e j z o g n i s k o w a n e j w h a r c e r s t w ie , z n a jd ą w ś r ó d s z e r o k ic h k ó ł i n t e li g e n c ji t u t e j s z e j ż y w e p o p a r c ie i s e r d e c z n y o d d ź w ię k .

Tegoroczny 3-cimaj. T e g o r o c z n y 3 - c i m a j m a b y ć p r z e w a ż n ie u c z c z o n y p r z e z d e m o n s tr a n - c ję f i z y c z n e j t ę ż y z n y n a r o d u . W t y m c e lu w c a łe j P o ls c e b ę d ą u r z ą d z a n e w ie lk ie ś w ię t a s p o r t o w e .

— W W ą b r z e ź n i e s p r a w ą u r z ą d z e n i a t a k i c h z a w o d ó w z a j m i e s ię k o m i te t , w s k ł a d k t ó r e g o w c h o d z ą p . J a n N a łę c z , p r e z e s K .S . P o m o r z a n k i , p . C z e r w i ń s k i , p r e z e s S o k o ł a i p . E . B ia łe c k i, p l e n i p o t e n t T o w . M ło d z ie ż y . W p i ą t e k 1 9 .4 .b r . n a z e b r a n i u k o m it e tu i z a p r o s z o n y c h d o r a d c ó w u s ta l o n o n a s tę p u j ą c y p r o g r a m :

g o d z . 6 ,3 0 r a n o w y ś c ig i k o l a r s k i e W ą b r z e ź n o - R y ń s k i z p o w r o t e m 2 0 k m . 7 „ 1 2 - P o o d ś p ie w a n iu r o t y i o t w a r c iu d n i a s p o r to w e g o p r z e z p . b u r m i s t r z a b ie g o k r ę ż n y u l ic a

m i G r u b z ią d z k ą , P o m o r s k ą , d r o g ą w z d ł u ż w illi p . S a n d ‘a S t r z e l e c k ą i K o l e j o w ą d o r y n k u p r z e s t r z e ń 3 1 0 0 m .

„ 3 p o p o i. P o c z ą t e k z a w o d ó w n a p l a c u l u k s u s o w y m w n a s t ę p u j ą c y m p o r z ą d k u :

1 . B ie g n a 1 0 0 m . 2 . S k o k w z w y ż . 3 . S k o k w d a ł . 4 . S k o k o ty c z c e . 5 . P c h n i ę c i e k u l ą .

6 . R z u t d y s k i e m 7 . „ g r a n a t e m 8 . „ o s z c z e p e m

9 . S t a f e t a .

N a z a k o ń c z e n ie z a w o d y p i ł k i n o ż n e j K . S .

„ P o m o r z a n k i " z d r u ż y n ą p o z a m ie js c o w ą .

N a d p r o g r a m o w e r e j e k o l a r s k i e p o d p r z e w o d n ic t w e m d r u h a S z y m a ń s k ie g o , n a c z e l n i k a S o k o la . P o s k o ń c z o n y c h z a w o d a c h r o z d a n i e n a g r ó d p r z e z p . S t a r o s t ę .

Z a w o d n i c y , c h c ą c y b r a ć u d z ia ł w z a w o d a c h p o w in n i s ię z g lo s ić d o p r e z e s ó w p o s z c z e g ó ln y c h k ó ł.

— Zebranie N. P. R. W n ie d z ie lę , d n i a 1 9 b m . o g o d z in ie 1 p .p . o d b y ło s ię w a l n e z e b r a n i e t u t . f i l ji N .P .R . w l o k a lu p . F i g a s a p r z y u lic y W o ln o ś c i.

N a z e b r a n ie m ia ł p r z y b y ć p . A n tc z a k , k t ó r y s ię n ie s t a w i ł t y lk o p . D r ą ż k o w s k i c z ło n e k r z ą d u z T o r u n i a . Z e b r a n i e z a g a i ł p r e z e s p . F r . P i o t r o w s k i s ło w a m i „ S z c z ę ś ć B o ż e i z d a ł s p r a w o z d a n i e z u b ie g łe g o r o k u .N a s t ę p n ie p r z e m a w i a łp . S a r n o w s k i, z a r z u c a ją c p o s ło m b r a k z r o z u m ie n i a s p r a w y , o r a z b r a k p o c z u c ia o b o w ią z k ó w c o s ię u w y d a tn i a te r n , ż e n i e c h c ą s t a w a ć w o b e c w y b o r c ó w . P . D r ą ż k o w s k i w k r ó t k i e m , a b a r d z o t r e ś c i -

czy i pod inną postacią każę rosnąć wrzo

dom na prastarej polskiej ziemicy!---

N ie m ó g ł n i e m ie c k i k o l o n i s t a z o s ta ć te r n n a c o g o B i s m a r c k p r z e z n a c z y ł, w t e d y P o l a k p o s t a r a ł s ię , b y w te r n m ie js c u s y p a ł n i e m c z y z n ą w ic e - k o l o n is t a , ^ p r z y g o to w u ją c y t u t a j w y m a r z o n ą p o tę g ę G e r m a n j i. W t e j m ie js c o w o ś c i, g d z ie j a k n a c a ł e m P o m o r z u s ą c z y je s z c z e n ie - z a b li ź n io n a r a n a z a d a n a n a s z e j O jc z y ź n ie p r z e z P r u s a k a , t a m p o l s k i a n u la n t k a m r a ta s ię z P r u s a k ie m . R e s z t ę n ie c h d o p o w ie o g ó ł — i k t o i n n y je s z c z e . J e ż e l i s ię je s z c z e r a z o d e z w ie s z p a n i e K r z y k a l s k i — a n u l a n c ie — w y p o w i e m c i d a ls z e t w o je „ g r z e c h y ." W p r z y s z ł o ś c i o d e c h c e c i s i ę p is a ć d o M a t e u s z a . Z r e s z t ą m o g ę c i j e s z c z e n a p i s a ć c o s ię d z ie je w t y m w y d z i e r ż a w io n y m p r z e z N ie m c a a n u l a c y j n y m s k ła d z ie ?

N a te m k o ń c z ę s p r a w ę p ł u ź n i c k o - a n u l a c y j- n ą , b o m g o t ó w o d z ło ś c i s ie b ie c a ł y z a n u l o w a ć , a m o ja p o ł o w i c a z o s t a ł a b y w d o w i n ą i d o t a k i e g o p r ó c h n a ż a d e n i n n y c h ł o p b y s i ę n ie p r z y g a r n ą ł . Z n a s z y m k a b a r e t e m j a k o ś lic h o s ię z r o b iło , b o n i c n i e s ł y c h a ć , a lb o t e ż z r o b i ło s ię lic h o t y m , k t ó r z y k a b a r e t o w i s ię p r z y s ł u c h i w a li i m u s i e li s ie b ie z a n u lo w a ć .

A n u l o w a n i e s t a ł o s ię j a k o ś m o d n e u n a s . P a n G r a b s k i a n u l u je p i e n i ą d z e o b y w a t e l s tw a , o b y w a t e l s tw o a n u l u je m o n e ty s r e b r n e , a n u l o w a n e s r e b r n e m o n e t y a n u l u j ą b y t k a s o s z c z ę d n o ś c i, a n u lo w a n y b y t t y c h k a s a n u l u je r u c h g o s p o d a r c z y p a ń s t w a i t a k j e d n a a n u l a c j a g o n i d r u g ą b e z p r z e r w y . J e n o , ż e j a k o ś n i e k t ó r e r o z u m y n i e c h c ą s ię s a m e z a n u l o w a ć i m n ie s ię w id z i, ż e p o t r z e b a n a m je s z c z e j e d n e g o u r z ę d u l i k w i d a c y j n e g o z o s o b n y m i o d d z i a ła m i d la k a ż d e j m ie js c o w o ś c i.

I j a n a d z iś a n u l u j ę g a w ę d ę m o j ą z ż y c z e n ie m , a b y m o i k o c h a n i c z y t e ln i c y s i e b i e n i e a - n u l o w a li i p o g n a l i w n e tk i z a s w o i m p a n e m l i

s to n o s z e m , c o b y im „ G lo s W ą b r z e s k i " n a m ie s ią c m a j i c z e r w ie c o d n o w a z a p i s a ł . T o ć n i e je d n o z ło m o ż n a a n u l o w a ć , le c z n ie n a l e ż y a n u l o w a ć t a n i e g o ź r ó d ła w ie d z y , j a k i m j e s t n a s z k o c h a n y

„ G ło s W ą b r z e s k i" , p r z y n o s z ą c y w ia d o m o ś c i z b l i s k a i d a l e ’c a , ł a d n e p o w ie ś c i i i n n e r z e c z y g w o l i r o z r y w k i u t r a p i o n e g o d u c h a .

N ie a n u l u j ta s ię z a te m i ż y j ta n a d a l z P . B o g ie m a j a w a m w n e tk i z n o w u c o s ik n a p is z ę . M a te u s z .