Q. F. F. Q. S. ad annum encaeniorum Athenaei Elbingensis festivitatem d. XXIX Nov. a. o. r. MDCCLIX celebrandam magnificum et amplissimum urbis Magistratum omnesque literarum ac literatorum Fautores pro sua quemque dignitate [...]

(1)

A N N V A M

E N C A E N I O R V M

ATHENAEI ELBINGENSIS

FESTIVITATEM

D. X X I X . N O V . A. O. R. M D C C L I X

C E L E B R A N D A M

MAGNIFICVM ET AMPLISS1MVM

VRBI S

MAGISTRATVM

O M N E S Q V E

Op , LITERARVM AC LITERATORVM

* H c F A V T O R E S

S V A Q V E M Q^ V E D I G N I T A T E D E M I S S E O F F I C I O S E H V M A N I T E R

I N V I T A T

IOANNES LANGIVS

(2)

(3)

nihil eft aliquid. Nihil, haud nihil eft nu- m e ra n d a m :

Nam nihil in mundo non nihil efle poteft.

H in c nihil in terris, in coelis cum nihil eilet, Jam fu it, ecce ! aliquid: fertile nempe nihil, E x quo grande chaos v e n it , quod fidera coeli

Continet <Sc terram, cunflaque mole fua.

Hinc jam jam coelum, tellusque, falumque vocandum eft Praecellens aliquid3 quod dedit ipfe d e v s.

Fulgida jiunc aliquid funt coeli corpora, mundum Quae radiis luftrant grandibus atque regunt.

cete, toto exultantia p o n to ,

E t pifcis marium, quod datur, omne genus.

Sunt aliquid pecudes, peragrantes devia luftra.

Sunt aliqmcT volucres, funt hominesque flmul.

1

H i s ,

(4)

H is, licet ornati vivant donisque bonisque, Quod porro cupiant, provida cura dedit.

Optant hinc aliquid juvenes, optatque fenectus, T em p o ra quo vitae femper amoena ferant.

Eft aliquid v irtu s, aliquid funt vitia tetra : Invigilandum illi e ft, haec fugienda fimul.

Relligio, pietas, artes & foedera pacis, Quod cives opten t, omnibus eft aliquid.

Materies digna e ft, memori quae mente repofta - Permaneat, revocans munera cuique fua.

Cras hinc folemnes placuit P A T R I B V S que D E o q u e Natales patriae fic celebrare Scholae,

Manibus ut laetis aliquid reddatur honoris, Reddanturque fimul vota precesque d e o .

H in c veniant vrbis P R O C E R E S , m a g n i q v e P A T R O N J Sub quorum clypeo noftra Camoena viget.

H i p p o c r a t e s, m y s t a e ac om nes, quos f a m a g e n

O rn a n t, huc volitent, artis honore clari.

Accedat C iv is , fubmifla mente rogamus, E t patrii Pindi limina quisquis amat.

H o c erit acceptum noftris per faecla Camoe A c aliquid} femper quod celebrare jir

(5)

Vlterius fi in recenfendis Bibliorum , quae in publica G y - mnafii Bibliotheca exftant, editionibus occupatus, catalogum fu- pelledilis literariae in confilium v o c o , occurrit mihi N O W M TESTA M EN TU M G RA ECV M , quod a reimanno t) infrequens vocatur, & in rubro hac ratione infcribitur: >

Natales Teftamenti hujus admodum rari orbis debet eruditus Graeciae aeque ac Germaniae. N i c e p i i o r v s enim Theflalonicen- iis, Epifcopus Hieriifenfis ac in monte facro, (ur ex reliquis rubri patet verbis,) nec non d e m e t r i v s, fan&ae civitatis Sacerdos, z a-

c h a r i a m g e r g a n v m, Nobilem in Germaniam miferunt, quo hujus cura & dire&ore e r a s m o s c h m i d i o, Pr. in Academia W ittenber- genli Publico in ufum Chriftianorum per Orientem aufpiciis &

fumptibus Theologorum modo laudatorum N . T . Graecum publici lieret juris, quod etiam D E O adjuvante a v g v s t v s b o r e c i v s u)

Chalco^raphus typis exprimere incoepit : t h o m a s vero t e i c i i-

m a n n v s d. 9. Febr. 1 6 2 2 . in 4to ad finem perduxit. Q uo f a $ o exemplaria fere omnia in Graeciam transmilla fu n t, ita ut magna

c o d i c i h u i c in Germania conftet raritas, tefte k n o c h i o, ita feri-

b u m e: w) Qrs ijl fciefe 21uggaf>e fccS grit’d)ij*d)en 3?. belfjalfc in Europa fo $oc§ft geroorfcen, roeil jle gatij unter t>ie ©ricc^en

ct -J-* u

H K A I N H A I A 0 H K H I H S O T X P I S T O T

F t>crfc^tcfct

t ) i n c a t a ! . B ib i. ih tQ L W % 2 \ ' l

u ) q u e m It L Oj iih l. f a c r a y o . m . 4 3 7 . B O N C E I V M v o c a t .

w ) in 0?r 25^r« , SJibdiammUing/ f . i. p. 4 3 6 ,

(6)

berfdjtcfct

ift,

unb muffett gemig tmr fe&r frcnigc (Sryetiipforien iri 933itren6ercj bama&fg jurucf ^eMccben fepit, bie ftin unb roicDer einer groffen 23i6liot(jef ober einent gufen greunbe ftnb ufrerfaffen n?orbeit,

N e c praetereundum efle judico, hoc Teftamentum Graecum uni

cum fere fui generis effe. Siquidem nec in titu lo, nec in prae

fatione, fummariis, fubfcriptionibusque illius unicum deprehen

ditur vocabulum latinum. Dum autem in rubro legitur, hoc N . T . hs ruv (piho&eeov kui ivXctl2uv cpu>y,ct\uv, (in aedifi

cationem piorum & religioforum R om a n o ru m ,) editum e-fle, fcias, chriftianos orientales h. 1. ideo vicari Rom anos, quia impe

rium Romanorum a Conftantino M. Conftantinopolin fuit trans

latum. x) Quaerenti denique, quo jure fatoque Bibliotheca T e - ftamentum hoc admodum rarum poffideat? refpondeo, V iru m G e n e ro fu m , Ampliil! Confultilfimumque Dn. Al e x a n d r v m Vn-

t e r b e r g, A. 1 7 3 6 . tum Reipublicae patriae a Secretis, jam vero Confulem Seniorem ac Scholarcham Graviffimum memoriam fui eodem Mufis noftris benevole fignaHe.

Porro rariores inter Codicis facri verfiones, quae Bibliothecae patriae magno funt ornamento, merito etiam refertur

N O V I T E S T A M E N T I C R O B A T I C1 literis Glagolicis Tubingae A . l?6z. in 4to exprcjji

Pars Ima,

cujus titulus in Slavonica lingua fuperne; infra vero i n G e pofitus, in rubro ita fe h a b e t: £)ci’ Ct*fi f)al6 Sfteif

(lam enti/ bartn fetu bie wer 0>atideItfiert unb ber 2ipo ‘ je^t ;um erffertma&C iit bie (Erofcatifcije 0pracfj w r rnit ©lagolifcfjen 23ucfjf?a&en gem tcff.

Haec rarillima N. T . v erfio, duabus conA

(7)

in Ducatu Carnionenfi, aliisque Germaniae regionibus teftem.

Ille enim artem fcribendi lingua Vandalica primus excogitavit, z)

& praeter praecipuos fidei chriftianae articulos, l v t h e r i poftillam, catechismum, abecedarium, aliaque, etiam N . T . ex verfione l v

t h e r i Germanica & e r a s, r o t f r o d a m e n s i s Latina in linguam C ro - baticam, veteris Slavonicae filiam, vel potius dialetfum convertit, ac literis fic didis Glagolicis publici fecit juris, a) Quo in nego

tio pio ac nunquam fatis laudando ufus eft patrocinio Nobilifliini io. v n g e n a d, Liberi Baronis a Sonn ec, fociosque habuit in eodem ut exilii ita & laborum s t e p i i a n v m, Confulem Iftrianum, & a n t o-

n i v m d a l m a t a m, Bibliorum Crobaticorum literis Latinis 1 5 8 4 VVittenb. in fol. min. editorum au&orem , b) quorum effigies in extrema codicis noftri facie impreflae videntur. Huic Teftdmento Slavonico praemifla eft a t r v b e r o, tum temporis Paftore Vrachi- enfi praefatio, ad m a x i m i l i a n v m Regem Bohemiae idiomate G e r manico exarata, de chriftianorum in Croatia, Dalmatia, Bosnia, Servia & Bulgaria ftatu, deque Turearum finitimorum religione multa exhibens teftimonia. c) Interim hoc N . T . non in V ind e- micis modo regionibus, quibus deftinabatur, fed in ipfa etiam Germania quam rarilTime deprehenditur: quippe codices in iti

nere intercepti, Neoftadii Auftriorum cadis inclufi hodienum adhuc aflervantur. d) Hinc le l o n g afterifco illud denotat, e) &

p f e i f^e r v s f ) hac in caufa ad t i i v a n v m g) provocat. Inde facile conje&urare licet, hanc editionem ipfis vel plane incognitam fuiife, vel nunquam in confpe&um eorum venifle. Sicuti ergo

F 2 . ' Publicae

'w z j vid/ K O E N 1G II Bibliotheca vetus & n o v a , nd voc, T A V B E R . p. g i g .

a) conf. F RlSpH IIprogr. dt origiru charafltris Sclavonici. p. 17. &c. add. t)jc 2 f ipliejec

31. Sfitumjrn r»im gei. ©ac&cn. 1 7 2 7 . n. 4 3 . p. 4 3 8 &c.

b) vid. ©aolctte 2^B5f|*fbudj ex ed. GO TTSCH EDII 2 Xfy. art. Dalm atin. p. 2 5 I. 2 5 2 . c) add. VOGT1I cutaL libr. rat. p. m. 6 6 4 .

d) tcfte herm. k^BRic. ^mosemanno in t>er fum m arifdjfn © flf& ifto rie.

c) in BiU.facra. f . I. p. 4 0 1 . ' f ) in Critica f a r a. p. 3 3 9 . g) Lib. 36 . Hift.

(8)

Publicae Civitatis Regiomontanae B?bliothecae gratulandum eft, quod in ea hoc N. T . totum deprehendatur : ita tn ben preujitfdjeil Se^enben aflerfjcmb’gei(H. 0 a 6 e n h) legi utique meretur, qu3 via, quaque ratione illa in pofTeflionem iftius pervenerit.^: Eam , quanv liios ob oculos habemus, Crobatici N. T . partem Gymnafii noftri Bibliothecae paucis abhinc menfibus liberali animo obtulit V ir N o- biliffimus Do&illimusque c h r i s t i a n v s g o t t l i e b s c h e r t z, Lufatus Hexapolitanus, jam Civitatis Elbingenfis Actor ex officio fidelilli- m u s, g e o r g i i s c h e r t z i i, Sorabi & Palloris quondam Ecclefiae ili Daubitz, Lufatiae Superioris pago nepos dignillimus. Huic vero, ut in pagina rubro averfa legere eft, V ir plur. Reverendus ^{c h r i} s t i a n v s s e y l e r, Diaconus Rotenburgenfis, frater abavi ^{g e o}^.^{d a n}^.

s e y l e r i, G ym n . Elb. quondam Rectoris, P. P. & Bibi, celeberrimi illam anno 1 6 6 4 dono dedit.

Praeterea inter codices Bibliothecae noftrae facros femet com

mendant

B I B L I A G E R M A N I C O - L A T I N A ,

typis 10. CRATONIS, A" Torn. in 4to, cum gratia privilegio Wittcnbcrgae excufa3an no que Chrifii

*?74 finita.

■ i ■ '' ' ' '

a v g v s t v s, IlluftriHimus Saxoniae E le d o r , flngulari linguae Ro- ^ manae difcendae ftudio inflammatus, geminata haec Biblia,

nam aeque ac b. l v t i i e r i Germanicam verfionem interpalkis c o lumnis e regione exhibentia, in hac nova forma jam 1 5 6 5 iumptu fuo excudi voluit: quippe operis hujus biblici edition i, ut e prae

fatione a l e x a n d r o , a v g v s t i filio, Duci itidem Saxoniae dU cata docemur, circiter duo millia aureorum qua.n f

impendit. In edendis vero his Bibliis ufus erae Eleflfcr modo lau

datus praeftantitfimis Theologiae D o & o r i b u s ^ A v i o 'f c . c r e l u o,

(9)

g e o . m a i o r e , & p a v l o e b e r o , Eccledae Wittenbergenfls Paftore, c quibus huic, ut librorum V . T . illi ut N. T . curam ageret, ifti v e r o , ut locupletem in univerfa Biblia adornaret indicem, datum erat negotium. Hinc in diligenti Codicis facri a mendis repurga- tion e, & ejusdem in paragraphos diftin&ione, recentiumque ty

porum correftione tantam hi V iri adhibuerunt diligentiam, ut

k o r t h o l t v s i) fateatur, vulgatam in eodem ita reformatam eile, ut verfio plane alia, quam novantiquam dicere poffis, enata inde fuerit. Intere3 haec Biblia, in quibus omnes in libros biblicos b. l v t h e r i praefationes fuo quamvis loco adjeclas invenies, prifti- nam diale&us Germanici rationem quibusdam in locis retinent, k) Sic enim inter alia Hiob. X I V , 1 9 flcficn pro flftgen, c. X X X , 28

&6rncn pro fcvemien, c. X X X I X , 28 fipffcn pro fltppen, & Mare.

X I, 26 Jeile pro gel)le legimus. A fta infuper Apoftolorum in hoc codice inferibuntur fecunda pars Evangelii S. Lu cae, & te- ftimonium illud Joannis I. ep. V , 7. de triplici Divinitatis perfona in utraque lingua eft omifllim. T andem addere licet, Illuftrem

& Magnificum Dom. ^G e o r g i v m B r a v n , Praeconf. & Burggr. R e gium Gymnalii Bibliothecae haec Biblia A . 1 6 0 1 donafle. His addo

B I B L I A G E R M A N I C A P E N T A P L A,

IJJ. Tom. in 4to> fVandesbeci ab A . 17 10 - typis HERM.

f f i V > i- '?v H ENRICI HOLLI1 edita.

O rigcnes, Epifcopus quondam Alexandrinus, verfionibus Sa

evae Scripturae Graecis mox quadruplicibus, mox fextuplicibus, luoxoCluplicibuLScollegis, primum tetrapla, poftea hexapla, & tan-

• <icmvo^a^la edidit. 1) Cujus veftigia fequuturus i i o l l i v s chalco-

F 5 graphus

i) dc varii: Bl& 15 . $ . 2 i . add. le LOSG Bibi, fatra. P. I. c. 4. p. 6 6 6 .

k) conf. god. 'k u n ^ c ilu n g cinigcr ijcntfc^rn h o r t e r , trcjcfcc au$

torri Dcutfcfyrr x p r a n n w Uarccfot w i>r4nact n?or^cti.

J) add. BVDDEI A<r k,>l. p 1 5 8 3 &c.

(10)

graphiis fibi propofuit, Biblia haec pentapla, feu quintuplicem S.

S verfionem G erm anicam , uno confpe&u per quinque columnas pofitam, fuis fumptibus in lucem emittere. Prodiit ergo A. 1 7 1 o N . T . & 1 7 1 1 prior V . T . pars a Pentateucho ad Jobum u squ e;

A . vero 1 7 1 2 pofterior, Prophetas & Apocrypha compledens.

Adhaec libris N. T . praeter onomafticum facrum, aliaque ad G e o graphiam & Chronologiam fpeftantia, appendicis loco adje&a funt octodecim Apocrypha , in linguam Latinam itidem translata, e. g.

epift. Pauli ad Laodicenfes, Barnabae, binae Clementis ad C o rinthios & c. Quod vero ad quintuplicem Bibliorum noftrorum verfionem attinet, primum in V . T . illa c a s p a r i s v l e n b e r g i i de A. 16 2 0 & 1666, ab ecclella catholica recepta, alterum, ea, quae eft l v t h e r i n oftri, tertium 10. p i s c a t o r i s, Reformatis probata, quartum i o s e p h i a t h i a e Ebraeo-Germ anica, & quintum denique Belgica de A. 1 6 3 6 occupat locum ; & quidem , ut verfum nonum Ezech. X I X , fpeciminis gratia addam, hac ratione:

<£at[)olifcfjo ftitfjerijcfje, Dteformirte, Sufcifc&e,

JpQtianbifd)t

U e & e r fe ft m tj,

U nb jtc fperre# tlnb ffiejjcn ifjti llnb (Te legfcn llnb j'\t ^fcabcn (?nbe ft) flrlbcn feti i[;n cin, unb qebunbcn in citi ibm eiu Sfta&len; i&n ucgcben m if bem in gcflofcn fit&retrn ibn an © affer, unb fn(v ©cl)lo(? an m if Diingcn ctttfl** bcroaringe met fteffett j u m £5« refeni&n$nm £o fteften, unb fu ^ fdjlojjfn, unb (ie .Dacffn, opbaffc nige m 2$abi> nifle ju 25abd. refen i&n }iu n £ 6 ; ^aben i&n *u bcm (k h i b ra $ jin (of

Ion. nrge ju 25abd. ftonige oon 25a- bni £ogm cf »an

b&dl gcbiacfcf. 25abi?{,

In N . autem T . verfio 10. h e n r . r e i t z i i , quae h. 1. nova audit, quartam implet columnam. Adhaec obfervandum eft, omnium iftorum interpretum in hoc codice exhiberi p ra efa tio n e s^ u ib u sitr - V . T . eiti affgemetner SSorberic^t, in N. vero T . eifi ftirjec 83e<jrif beS neuen S S u n t ^ , roeldjen © o t t t>urcf> 3 . <& m i t j N $D?enfd)ett

^eitiacf)^ praemittuntur. Quaerenti i n t e r i m ,- ^ S m editor in pu

blicanda hac quintuplici S. S. verfione habuerit refpondeo,

v illum

(11)

illum indifferentismi amore eo addu#um efte. Hinc non modo tefte d a s s o v i o m) typographia horum Bibliorum in Boruffiae Re

gis provinciis A. 1 7 1 0 inhibita e ft: quia religionum indifieren- tismus inde metuebatur; fed r e i m a n n v s quoque fcribit, n) ipfum codicis hujus auftorem interrogatum aliquando : cur l v t i i e r i ver- (ioni alias variarum religionum conjungeret? fe praefente refpon- diile, unam eiTe fidem, unum D E V M . Idem etiam r e i m a n n v s

1. c. refert, quae h o l l i i pietas, quodque ipfius de S . Coena fue

rit judicium. Hinc non mirum eft, ^{m i c h}. r e r n v m, Paftorem quon

dam Wandesbecienfem hoc opus pentaplum fub cenfuram voca Ile.

His h o l l i i Bibliis, o) V ir Gener. Amplill! Confultiflimusque D o minus Pi i i l i p p v s Sc h r o e t e r, Reip. patriae olim Conful & T e r r i

torii Elbingenfis t. t. Quaeftor longe meritiflimus, propenfam fuam erga Mufas remque literariam voluntatem teftaturus, A . 1 7 3 6 Bibliothecam locupletavit.

N o n minus noftra meditatione noftroque ftudio digna funt illa B ib lia, quorum titulus fic fe h a b e t:

unt>

SPtm im rg. 1 7 1 2 . in 4to.

Haec Biblia, quorum explicationes Theologiam myfticam, ut &

'ioc^rinam de univerfali Judaeorum converfione & regno millena

rio ubivis fapiunt, varios habuerunt nu&ores, inter quos maxime ingenii fui vires periclitatus eft D. i i e n r i c v s h o r c i i i v s, qui eccle- f ae refornntae, quae Marburgi floret, antea a concionibus fu it;

\ pofteu vero ab officio rem otus, nullibi fedem habuit fix a m : imo

> T e p rj« U ^ ^ t viQm, prius amplexus erat, de «VoxaT<t<raVea>j hypo-

j j V '* thefi,

■—— —---— --- —---

/40

m) in alloqu-o de 'jftr a jte H q g confervanda. §. 5^.

•n) in B ib i Rcim. p.

©) dc quibus vidtft &* CntlifViKH, A&a eruditorHtn, P. I. ad A. 1 7 1 2 . p. 7 5 8 &c.

fc BV D BElJfag * ^p. 1 5 7 2 ,

(12)

thefi, D. p e t e r s e n i v m magnum expertus eft adverfarium. p) Omnes vero horum Bibliorum explicatores in enodandis vaticiniis

& Prophetarum fcriptis nec non Cantico canticorum c o c c e i v m,

celebrem Batavorum T h e o lo g u m , fequuti fu nt: inApocalypfi Jo- annis vero ad Bremenfium Com mentatorum, & praecipue ^{l v d o v}.

c r o c i i mentem paraphrafin fuam accommodalfe videntur. Interim

& in dividendo tempore horum Bibliorum editorum non eadem, quae c o c c e i i, fuit mens. H o c enim & in Cant. eant. & in Apo- calypfi Joannis feptem conftituente periodos, illi tantum quatuor in Bibliis propheticis admittunt, quarum prior fub Judaeis & pa

ganis fuit ad annum Chrffti 5 1 2 , altera fub Imperatoribus chriftia- nis usque ad A. 4 7 5 , tertia fub adverfario C hrifti, & quidem per 1 2 6 0 dies propheticos i. e. annos Apoc. X I, 3, quarta denique li

bera fa&a partim per reformationem & plenioris do<5lrinae explicatio

n e m , qua aeternum evangelium omnibus gentilibus, populis, lin- guisque annunciandum erat, c. X I V , 6. partim etiam per regni millenarii adventum, c. X X , 4. Quamvis vero per univerfa Bi- blia explicationes propheticae, his periodis accommodatae, inve

niantur : attamen ipfi etiam codicis hujus au&ores in praefatione addita maxime provocant ad Deut. X X X I I I , ubi totam Chrifti ecclefiam ab initio ad finem usque mundi in imagine Patriarcharum repraefentari; ad Jef. L V I I , in quo ecclefiam falfam vivis depingi coloribus; & tandem ad C a n t.V I, 7 .8 . ubi p e r 6 0 reginas,,,eccle- fias inter Chriftianos heterodoxas, per 80 pellices coetus Maho- medanorum, T u re a ru m , Perfarum, Tartarorum &c. per pedise

quas innumeras, reliquos paganos cum Chrifto nondum unitos, per unicam vero columbam veram Salvatoris scdefiam JncelligL:

credunt, q)

N ec

, ... ... - - - ^

p) iu bem Setiqmij »on ber 5Dit’iHrbrin<}ung oller Sitwje 4mc&cr cinen Rctrolapfianfr.

1 7 1 8 . conf. i v a l c h e n s D ieirgion g B trcifiq f. fccr P. n . p. 648- q) add. i)ie t)i’Utfd)cn erudl(orHmi P. I, p, 7 6 2 . Si Mt>I. iJTCflCf.

C, Tom. I. Scft. I. p. 4 7 .

(13)

f u r a l i e .

S)cr SSotrebnir,

I O A . G E O R G 1V S H O F F M A N N ,

crofticf iiie jiif>rlid)c ©fiffungtffeiKr i>c$ loblidjcn @3t)innnfti init &c$ ^rtpfcr^ Neronis SDutfjprUClj : Artem quaevis terra a lit, Ullb Dlt’ -D iKf) (]< tltlD •£) 0 d; C C &1’ t C tl a n tv> t* f c n D n t £D?u fc n f r cu « D c um citi flcncigtcS (Bcfcor.

#

IO. C H R I S T . R O S K A M P F F

foi&crf nUc fluf ju r 25cfradjtunc} t>c* (£ t n? a ^ f u r a De.

# *

I O . C H R I S T I A N V S M I R I T Z

bcfjauptrt/ £>a 0 e in (S fn > a g D ic Q u e l l e » o n a 11 em f r p .

R A P H A E L B O G V S L . R H O D E

&en?cifef/ & a § D ic g a i u e 5 B d t n u r e in S f i r a g ( K i f f e .

iflfnbf fc^cn n(Ie^/ ftxig in Der 5Belf if?, nur aIS ein otr.

\

3ofj. ® ottfr. 0crtt»tdj 3of). 3 a c. SMctenreijj 0 a u u 0ott(ieb S3atnn 3o&ann (£om>ent

SBilfjefm £ o rtt © an iel 2D?etenrei§

~-S>'nn. 0 o ttfr . Saungtifier grane. !D?tcf)acl 0 o e fl 3acob 5 to ,icreft SDMcjfjael £cud)ert

3ofjann 3 a cc6 grom nn

• W R l ^ T R - A V G O T T L A N G E

(14)

S f l f i b c v 5 ) I e n f d j n u r e u t ( g t t o a S f c n , uab &a|j Die 2$etrti$(ung toffdbcn (ic& fur oUe fc&icU, br&aupfen

0 a n tu e l 0 eeliu S Stfey. jgmTm. $ teb t (£arf grtebr. ^rtefe © antei ® ott(o5 # a n ff gran e. SBill). SDKmbler ^einvid) !9?ei;ec grieb. Slnton <£nbevfcf) 3o(jann Slnuefe

3ofj. 3aco6 Slluse.

I O . C H R I S T . H A A G E

# *

D A N . A B R A H . B A E H R H O L T Z

toirft Dit grage a u f : D a $ t i v a ^ f u r aut^{f e p ?}

*

»crmciimt bflS ( E f f t a S f u r a D c in einem 2Ba&Ifpnt<& gcfun&m iu 5>abcu / uni) jtoar

3ofj. 0eovQe Slnton SSaljl - — — 3 $ leibe u. bulbe nui attetn

g-rteb. 31 ucj.

2

^Kf)

0

^De — — 3 $

fote

fur alie,

£fjom a$ 0jtij}fie& 2 lc fje m t> a fl--- 3 $ prufe pflcg,

Sfjeofc. SDJicfjael 0 i e ( f e r t --- 3<$ I c r n r alieS. ^{____ ___}

3ofjann t»on «ReauS — — 3 $

Wnffy

te alfe, 3 o ig r ib .0 o it l.0 e 5 .f c o n £ u c f t — — 3^6 befcfjuge ade*

3ofj, .jpeinr, & oflu & son £ u c f e - - - roie alie.

a A

^{2lu f}

(15)

i'

2luf

b e S ^ c o r g e Seiidjctt^

nKWcrfcn (?nva$ fur aUc i 111 burflniic&cn 6 ( a n b e / titiD itijar in qiifen tnit) 6 5 ffn Ta ge n

<£{jit(f(an 0 o t f l i c b 23ragfe 3aco& £oiu>ent 3 o f ja n n g f r b . 3»ngfd ju l$ 2D?icfjael g ro m rtt

3 a c o 6 .gKtnvtcf) S3urc$arb.

*

G E O R G . G R V E B N A V , I O . C H R I S T . S I L B E R C H R I S T . W O L F F G . L A E C H E L I N .

m *

( f f i t t at f f u r « a < i m K r i c g u n & g r i e b e n rnfttcrfen

IO. GOTTLI EB BRODOWS KI , IO. FRIED. B RODOWS KI GEO. EPHRAI M STELLMACHER.

IO. IAC. KI Et t AST, GO T T F R I E D GVTTKE I A C. GOTTL. SILBER.

* *

ftlr einen ’£ u g f nb&af* <n crfjebcn 3of). 3 a c o 6 SRunblri’ 3 o $ a n n Sftapiereft 3of). © o ftlteb S o t f c J 0 e o . © a n t e i <Sc^vi5tcr :X %Kcb 0 t c f l m a d ) e r 3 ^ c o 6 5>ofd^cr

jfrbct feic X»ujcnb t>er (£&rc unD bcm 9fcid)t0uni vor.

.. * *

« € & r i f l e n bei> b n n C 3 n m § bc$ g r g c n t o a r f i g e n

I ) % £ c b c n $ cntbctFfn » .»

C a r o k F r i d . Ramfey C arol. C hrift. L a n g e l o . H e n r . hjp g^ch ultz D an. R ich ard V n g e r M ich, Wtfu 7 o - a i e r C h rift. T h e o d . K elch.

-Dingcgcn

(16)

£ingcgen fm&rn ■

I o . I a c o b u s B a u m I o f l e n r . A m m e l u n g D a n . G o t t l . A c h e n w a l l F r i d . E r n e f t u s H o r n A l e x . I a c o b u s K i e d c I o . I a c o b u s L a n g e

d t n> a S f 3 r e i n e n @ & r i |1 eu

b e p b e r f j o f n u n g b c $ & u f i 1 n f f i g < n 2 e b e n $ . QB orauf

C H R I S T . L V D O V I C V S B V R C H A R D

# #

g f t o f l i f u r e i n en < 0 f n b i r e n b c n entbetfef IO. I A C. S C H R O E T E R .

Sftatfr roelcbem

M A R T . D A V . S T E L T E R , W I L H E L M M E Y E R ,

G O D . F R I D . R E V S S , C A R . L V D . G E O . v . T R A V E N . fe rite r

C H R I S T . G O T T L . P R O E W , D A N . R E I N H . . R H O D E ,

1 0 A . T H E O D . M V E H L B E R G ,

I o . I a c . L a n g e .

(fnblicf) bc^auptct ' -

SDa&er S \

C H R I S T . T H E O P H . P O R S C H Ullb P A V L P O M I A N P E S A R O V I Y S

fu r bie S r& a lfu n g Dicft^ 9 W H u * £ ) t « , mi t bcn mifricbfigjien p u u fc & e n , bap e*

N A T H A N A E L P E T E R S C H

erbcbct in einetti Inteinifc&en @cbid)t bie gegoufe @egcnn>flrf„ allfr £>i>c§|b unb j& o c M e f c b d fe fe u 2 J n r o e f e n b e n , unb flatfct titr w a m e n w s

£ o d ) g e f c 6 a f & f . e . , . _ _

ganien j@ym najii i>afur ben fc&ulbjatlen^J j & t f ab.

7