Scenariusz lekcji – Rozmieszczenie ludności. Urbanizacja
1. Cele lekcji
1. Wiadomości
- uczeń zna terminy: urbanizacja, wskaźnik średniej gęstości zaludnienia , wieś, miasto, aglomeracja strefa podmiejska,
- uczeń zna różnice między aglomeracją monocentryczną i aglomeracją policentryczną,
- uczeń umie obliczyć gęstość zaludnienia na jednostkę powierzchni wybranych obszarów w Polsce,
- uczeń wymienia formy urbanizacji i przykłady obszarów zurbanizowanych, - uczeń podaje i opisuje na wybranych przykładach funkcje miast.
2. Umiejętności
- uczeń potrafi opisać na podstawie mapy tematycznej aktualne rozmieszczenie ludności w Polsce,
- uczeń potrafi wyjaśnić przyczyny nierównomiernego rozmieszczenia ludności, - potrafi uzasadnić, jaki wpływ na środowisko ma wzrost liczby ludności miejskiej.
2. Metoda i forma pracy
Formy pracy: praca grupowa
Metody: praca z mapą, praca z tekstem źródłowym (tekst z podręcznika) – karta pracy, analiza danych statystycznych
3. Środki dydaktyczne
Podręcznik „Planeta 3” (str. 68 – 70) ,Niezbędnik, Atlas geograficzny „Polska, kontynenty, świat” PPWK „Nowa Era” lub Atlas Świata Wyd. Rożak; karty pracy
4. Przebieg lekcji
1. Faza przygotowawcza
- część organizacyjna (powitanie, sprawdzenie obecności)
- nauczyciel zadaje pytania sprawdzające materiał z poprzedniej lekcji:
jaki system podziału administracyjnego obowiązuje w Polsce ?
wymień województwa Polski północnej (południowej, wschodniej, zachodniej, centralnej)
jaka jest najwyższa jednostka podziału administracyjnego?
jaki jest organ władzy ustawodawczej na szczeblu gminy, powiatu, województwa?
kto kieruje pracami urzędu wojewódzkiego (sejmiku wojewódzkiego, starostwa powiatowego, urzędu gminy)?
- nauczyciel dzieli klasę na kilkuosobowe zespoły tak, aby otrzymał parzystą ilość zespołów,
- grupy wybierają swojego lidera,
- nauczyciel poleca liderom grup odliczenie do 2 (jedynki stanowią grupy I a dwójki – grupy II ).
2. Faza realizacyjna
- nauczyciel zapisuje na tablicy temat lekcji, wyjaśnia cele lekcji, podaje wymagania edukacyjne i rozdaje karty pracy dla grup,
- praca grupowa w oparciu o środki dydaktyczne (podręcznik, atlasy, słownik) -czas na rozwiązanie zadania ok. 15 min.,
- uczniowie wykonują zadania z karty pracy. Nauczyciel kontroluje ich pracę, pomaga i wyjaśnia,
- nauczyciel prosi przedstawicieli grup o zaprezentowanie rozwiązanych kart pracy, - prezentacja pracy poszczególnych grup,
- nauczyciel ocenia pracę uczniów.
3. Faza podsumowująca
- nauczyciel zadaje pytania podsumowujące i utrwalające wiadomości, np.:
wymień czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności Polski,
wymień przyczyny , które decydują o migracji wewnętrznej ze wsi do miast,
wyjaśnij, czym różni się aglomeracja monocentryczna od konurbacji,
podaj przykłady aglomeracji policentrycznych i monocentrycznych.
5. Bibliografia
1. Atlas geograficzny – „Polska, kontynenty, świat”, Wydawnictwo „Nowa Era” Redakcja Kartograficzna Wrocław 2005.
2. Ćwiklińska Ewa, Wawrzkiewicz Anna, Zeszyt ćwiczeń do geografii Planeta 3 Geografia fizyczna i społeczno-ekonomiczna Polski, Wydawnictwo M. Rożak Gdańsk – Straszyn.2004.
3. Czekańska Zdzisława, Wojtkowicz Zofia, Aktywne metody w edukacji geograficznej.
Propozycje metodyczne do pracy z uczniem w gimnazjum część I i II, SOP Toruń 1999.
4. Flis Jan, Szkolny słownik geograficzny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1982.
5. Ilustrowany Atlas Świata dla gimnazjum, Wydawnictwo Rożak. Straszyn k. Gdańska 2006 6. Książka nauczyciela zintegrowana z podręcznikiem „Planeta 3” Wydawnictwo M. Rożak.
Gdańsk –Straszyn 2004.
7. Szubert Mariusz. Podręcznik do geografii „Planeta 3”.Geografia fizyczna i społeczno- ekonomiczna Polski (str.50–53) Wyd. M. Rożak Gdańsk –Straszyn.2004.
6. Załączniki
1. Karta pracy ucznia
Informacja dodatkowa:
Scenariusz lekcji z wykorzystaniem burzy mózgów i metaplanu „Struktura zatrudnienia i problem bezrobocia” mojego autorstwa znajduje się znajduje się w: „Książce nauczyciela Puls Ziemi 3”. Wydawnictwa Rożak.
_________________________________________________________________________
Opracowanie Urszula Różycka – Nocuń