Roczniki Chemji : organ Polskiego Towarzystwa Chemicznego, T. 9, Z. 2

B S v W :

G R G f l N

POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHEMICZNEGO

W SPÓŁZAŁOŻYCIEL 1 PIERWSZY REDAKTOR (1919— f 192*8)

J AN Z A W I D Z K I

R E D A K T O R ; SEKRETARZ REDAKCJI-.

W. ŚWIĘTOSŁAWSKI A. DORABIALSKA

R O C Z N I K . 1 9 2 9

TOM IX ZESZYT 2

i f l l B

W A R S Z A W A 1 9 2 9

N A K Ł A D E M P O L S K I E G O T O W A R Z Y S T W A C H E M I C Z N E G O WYDANO Z ZASIŁKU MINISTERSTWA WYZNAŃ RELIGIJNYCH I OŚWIECENIA POBL,

T R E Ś Ć :

Str.

A. SPRAWOZDANIA:

1. Sprawozdania z p osied zeń Zarządu G łów nego Tow. . . . : I v 2. Spraw ozdania z W alnych Z grom adzeń . . . . . II

3. Spraw ozdanie k asow e . . . . . . . VI

4. Sprawozdanie z działalności Oddziału K rakow sko-ŚIąskiego . . Vtil 5. Spraw ozdanie z działalności Oddziału L w ow skiego . . VIII

6. Spraw ozdanie z działalności Oddziału Ł ódzkiego . . . IX

7. Spraw ozdanie z działalności Oddziału P o zn a ń sk ieg o . X

8. Spraw ozdanie z działalności Oddziału W ileń sk iego . . . X

b. PRACE:. . ' ś ;

7. W, D aniew ski: O zonizacja pod wpływem wyładowań prądów dużej

częstotliw ości . . . . . . . . 83

8. K . Jabfczyński: Prawo rów nowagi dla elektrolitów . A socjacja . 97 9. K . Ja b łczyń ski i H . Ja szczo ltó w n a : K inetyka koagulacji koloidów

d rugiego rzędu . . . - . . 111

10. G. P roniew ski: Badania eb u ljosk op ow e m ieszanin roztworów soli 115 11, B. K alinow ski: Rtęciowanie p o ch od n ych benzenu . . . 131

DO DNIA 20.11.» NADESŁANO DO REDAKCJI PRACE NASTĘPUJĄCE:

S.H.IO.A. A. J a b łc z y ń s k i I H . W a jc h s e lfls z : K inetyka r o zp u szcza n ia sl<; kadm u w k w asie soln yn 5 II.I923. /.. F o g e t, T. H u b in s ztc jn ó w n a I A . T a u m a n ó a n a : C hlorooctan y kadm ow e.

U.IM 929. W. Wlostoteska: O k w a sie pollgalak tu ron ow ym . 13.It.19i>. Ii. Szystkotuski:Kinetyk* Zaw ldzklego.

Druk zeszy tu u k o ń czo n o d n . 27.lt.29.

■i-’

ZAKŁADÓW CHEMICZNYCH

„STREM“

I SP. AKC.

Zarząd: Warszawa, Mazowiecka 7

•Telei: 56-65, 314-30, 273-17 i 120-00.

...

Łój kostny, Klej kostny i skórny, Mączki kostne n aw ozow e, Oieina, Glice­

ryna tech n iczn a i farma­

ceutyczna, Stearyna.

Filtry (T k anin a a z b e s to w a ) o d p o r n e na kwasy, za sa d y i ługi.

WłoKno azb estow e.

Ubiory ochronne z azbestu.

: W yroby do w sze lk ich celów.

R e i n h o l d G ö h r e - H a lle a . S a a l e — N ie m c y .

Z a k ł a d y C h e m i c z n e

LUDWI K S P l E S S i S Y N

SP. A l t c .

W a r s z a w a , ul. D a n iło w ic z o w s k a 16

p o l e c a j ą :

P Ł Y N Y M I A N O W A N E I O D C Z Y N N I K I ,

B A R W N I K I D L A B A D A Ń M I K R O S K O P O W Y C H , A N A E S T H O S A L ( A c e t on - ch i or o fo r m) ,

A U R O S A N ( T i o si a r cz an s o d o w y złota), M E S O T O L ( E s t e r et ylowo-salicylowy),

N O V A R S E N O B E N Z O L (Sól s o d o w a dw uo ks y- dw u- amido-ars en ob en zol o- met yl en o- su lf ok syl at u) , P H O S P H I T ( O r g a n i c z n y z w i ą z e k fosforu),

W S Z E L K I E Ś R O D K I L E C Z N I C Z E , O P A T R U N ­ K O W E i D E Z Y N F E K C Y J N E ,

Z A P R A W Ę P Y Ł O C H Ł O N N Ą , P O W S T R Z Y M U ­ J Ą C Ą P O D N O S Z E N I E S I Ę K U R Z U W S A ­

L A C H W Y K Ł A D O W Y C H .

^ £

i D y c i g g z k a t a l o g u i r y d a i D n i c i u )

K A S Y im. MIANOWSKIEGO

W a r s z a w i e , Pałac S tas zica.

ADAMCZEWSKI S. O blicze p o ety ck ie Bartłom ieja Zim orowicza 10.—

Bibliografja G eologiczn a Polski Nr. 5 (r. 1926) . . . . —.60 DIHM J. N iem cew icz jako polityk i publicysta w dobie Sejm u

C z t e r o l e t n i e g o ...6.—

Gf\S10R0W SKI S. J. Malarstwo m iniaturow e grecko-rzym skie 37.80 GOŁĄB S. Ustawa o prawie a u t o r s k i e m ... 10.60

Materjaty o d n o szą ce się do działalności Rządu w czasie

15.V.1926 — 31.XII.1927. Sprawozdania Ministrów . . 20.—

MOSZYŃSKI K. P olesie W schodnie. Materj*ły etnograficzn e z w schodniej części b. powiatu m ozyrsk iego oraz z p o ­ wiatu rzeczyck iego . ... 18.—

NOAKOWSK1S. Zamki i pałace polsk ie. Fantazje architekto­

niczne. 8 rysunków dwubarwnych i 4 pięciobarw ne z tek s­

tem polskim lub f r a n c u s k i m ...^2.—

O chrona Przyrody z. V I I ...4.50

PfiWUKOWSKl J. Prawo och ron y przyrody . . . . 2.80 Poradnik dla S am ouków t. VII. Botanika, cz. 2-a . . 15.—

„ „ „ Plan i m etoda opracow ania. Infor­

m acje dla w spółpracow ników n o w eg o wydania Poradnika dla S a m o u k ó w ... 1.80 Prace filologiczn e. T. X I...18.—

T. XII (Pośw ięcony jubileuszowi prof. Łosia). 18.—

Prace Z o o lo g iczn e. T. VI. z. 3 3.75

Przegląd Filozoficzny. R. XXX z. 2 / 3 ...5.—

Przegląd G eograficzny. T. VII z. 3 / 4 ...5 — Roczniki Chemji. T. VII z. 6/7, 8, 9 ... po 2.—

T. VIII z. 1/2, 3 4, 5, 6, 7, 8 i 9 . po 2.50 SIERPIŃSKI W. Zarys teorji m n o g o ści. Cz. 2. T op ologja o g ó ln a 11.25 SMOLEŃSKI K. Co Polska traci skutkiem n ied ostateczn ego

uprawiania chem ji i tech n o lo g ji chem icznej . . . —.60 SOKOŁOWSKI M. O chrona przyrody w sz k o le . . . 1 . 7 0 Spraw ozdanie Komisji ankietow ej. I Budownictw o m ieszkaniow e 6.—

„ „ II C e g ł a ... 2.—

„ „ III C em ent . . . . 3.—

„ IV D r z e w o ...6.—

V W ę g ie l...14 — VII M lynarstwo . . . 3.—

„ „ IX Przem ysł Cukrowniczy . 7.—

„ „ X Nawozy sztu czn e . . 3.—

Spraw ozdania P aństw ow ego Instytutu G eo lo g iczn eg o . T. IV z. 1/2 22.—

Szkoły W yższe R zeczypospolitej P olskiej. Książka inform acyj­

na ze skorow idzem nazwisk profesorów W yzszych U czelni 15.—

TROJANOWSKI A. Słownik tkacko-w ykończalniczy w 5-iu język. 5.60 U r a n j a. C zasopism o M iłośników A stronom ji. R. VI. N. 4 . 1.60 WASILEWSKI ALEKSANDER Dr. P r a c e ... 3.—

W1N1D W. Kanał B ydgoski. M onografja z licznem i w ykre­

sam i 1 17-tu tablicam i statvstyczn em i . . . . 20.—

WÓYC1CKI Z. Krajobrazy roślin n e P olski z. XIII (Puszcza Kam- p i n o w s k a ) ...13.20 E kspedycja wydawnictw Kasy czynna jest cod zien n ie od 9-ej do 18-tej.

T elefon Sekretarjatu 7-07, telefo n Biura Wydawnictw 47-15.

Pracownicy naukowi oraz m łodzież akadem icka przy zgłoszen iach w Biurach Kasy otrzym ują u stęp stw o od cen katatogow ych.

Ś. P.

Dr. S T A N I S Ł A W

B Ą D Z Y Ń S K I

Profesor Uniwersytetu Warszaw­

skiego, b. wiceprezes Polskiego To­

warzystwa Chemicznego, Członek czynny Polskiej Akademji Umiejęt­

ności, Prezes Akademji Nauk Le­

karskich, Kawaler Orderu Koman­

dor ji „Odrodzenia Polski”, oficer Francuskiej Legji Honorowej.

C ZE ŚĆ JEGO PAM IĘ C I!

S p ra w o z d a n ia z p o s ie d z e ń

P o lsk ieg o T o w a r z y s tw a C h e m ic z n e g o .

T.

S p r a w o z d a n i a

z p o s i e d z e ń Z a r z ą d u G ł ó w n e g o T o w a r z y s t w a .

Posiedzenie CXXXVI z dn, 16 stycznia 1929 r., tacznie z d elegatam i oddziałów lokalnych. P rzew odniczący prof. M i ł o b ę d z k i , ob ecn i członkow ie pp.: D o r a ­ b i a l s k a , J e z i e r s k i , L a m p e , L e ś k i e w i c z , P l e ś n i e w l c z , S o m m e r , S z p e r 1, d eleg a ci Oddziału K rakow sko-Sląsklego — prof. S z y s z k o w s k i , dr. C z a p ­ l i c k a , d eleg a t Oddziału L w ow skiego — prof. T o ł ł o c z k o , d eleg a t Oddziału Łódz­

k iego — inż. M a n i t i u s .

Przew odniczący, prof. M i ł o b ę d z k i , składa spraw ozdanie z audjencji, jaką miał wraz z prof. L a m p e u Pana Prezydenta R zeczyp osp olitej. P odczas audjencji w ręczony został Panu Prezydentow i dyplom człon k a h o n o ro w eg o Towarzystwa. Pan Prezydent wyraził zg o d ę na ob jęcie protektoratu nad li Zjazdem C hem ików Polskich w Poznaniu.

O pracow ano w nioski na W alne Z grom ad zen ie w sprawie: kandydatur do Zarządu, prelim inarza b udżetow ego oraz wym iany p relegen tów pom iędzy Oddziałam i. Przedy­

skutow ano spraw ę II Zjazdu C hem ików Polskich w P oznaniu i zg o d z o n o się na prze­

dłużenie term inu zgłaszania referatów do dn. 1 kw ietnia, oraz obniżenia składki zjazdowej dla studentów do 5 zł. Na listę człon k ów zw yczajnych zostali wpisani, w myśl

§ 10 Statutu, następujący człon k ow ie nadzwyczajni:

Pp.: f i n d r z e j e w s k i J e r z y , B e c k ó w n a E l e o n o r a , B o r z y k o w s k i B e n n o , B r o d o w s k i A l e k s a n d e r , C z a j k o w s k a H a n n a , D u b o i s J ó z e f , D z i ę c l e l e w s k i S t e f a n , G ą s i o r o w s k i S t a n i s ł a w , G o s t k o w s k i K a z i ­ m i e r z , G ó r s k i S t a n i s ł a w , ¡ G r a b o w s k a C e l i n a , G r u n b e r g B e r n a r d , H o ł y ń s k i S t a n i s ł a w , J a ź w i ń s k a J ó z e f a , J u r k o w s k i Z y g m u n t , K a f t a l J e r z y . K a m i e n o b r o d z k i W i l h e l m , K i r s c h b a u m K l a r a , K l o ­ n o w s k i M a r j a n , K o c z o r o w s k a W a n d a , K o z ł o w s k i T a d e u s z W ł o d z i ­ m i e r z , K o ś c i u k i e w i c z S t a n i s ł a w , K r a c z k i e w i c z F r a n c i s z e k , K u ­ c h a r z e « s k i S t a n i s ł a w , L a n d a u A l e k s a n d e r , M a c i e j e w s k i F r a n c i ­ s z e k , M o d z e l e w s k i J ó z e f , N i e r n s e e T e o d o r , N o w a k K a r o l , P a n e k M a r j a n , P a w e l s k a K r y s t y n a , P i o t r o w s k i A n t o n i, P i o t r o w s k i J ó z e f , P o c h w a l s k i J e r z y , P o l a c z e k M a r j a n , P o p i e l J e r z y , R a b c e w i c z I g n a c y , R e g u l s k i H e n r y k , R e i s s J e r z y , R o g a B ł a ż e j , R u s s o c k i M a r j a n , S a c h s W ł a d y s ł a w , S i e n k i e w i c z N a p o l e o n , S i k o r s k i L e o n , S i m o n J ó z e f , S o b i e r a ń s k i W a c ł a w , S u d l i t z C z e s ł a w , S u p n i e w s k i J a n u s z W i k t o r , S z u m s k i J a n u s z , T o ł ł o c z k o W ł a d y s ł a w , T o m a s k

R o m a n , T u r k i e w i c z E u g e n j u s z , U r b a ń s k i T a d e u s z , W i e r c i ń s k i J a n , W o ź n i a k l e w i c z W a c ł a w , W y k o w s k i W i e s ł a w , Z i e l i ń s k i C z e ­ s ł a w , Z m a c z y ń s k i A l e k s a n d e r , Ż e r o m s k i S t a n i s ł a w , Ż m u d z i ń s k i B r o n i s ł a w .

Na członków nadzw yczajnych zostali przyjęci pp.:

981. B o g u s ł a w s k a J o l a n t a , stud. Uniw, Pozn., Poznań, 3 Maja 3-a.

982. B o r a t y ń s k i K a z i m i e r z , m ag. fil., a syst. Uniw. Pozn., Poznań, G olęcińska 11.

983. D o w g l e l e w i c z - B a n c e w i c z K a z i m i e r z , asyst. Uniw. S tef. Bat.

984. E n g l e r t W a c ł a w , inż.-chem ., st. asy st. Inst. Bad., Warszawa 21, Żolibórz.

985. G o w o r e c k a J a d w i g a , nauczycielka, Wilno, Piłsudskiego 34 m. 6. 986. K a m i e ń s k i L e o n , st. asyst. Uniw. Stef. Bat., Wilno, N ow ogrodzka 22.

987. K a p u ś c i ń s k i Z b i g n i e w , stud. Uniw. Pozn.. Poznań, Strzelecka 31.

988. K l u z J ó z e f , asyst. Uniw. Jana Kaz., Lwów, D ługosza 6. 1 p.

989. K r o e n i t z W i t o l d , lnż.-chem ., T om aszów , Fabryka Sztuczn. Jedwabiu.

990. K r ó l N a t a n , inż.-chem ., Lódż, Zawadzka 36, m. 7.

991. L i t y ń s k i J a n , inż.-chem ., Jaw orzno, zakłady „Azot".

992. M i g i e l s k i T a d e u s z , asyst. Uniw. Jana Kaz., Lwów, M och n ack iego 6/11 p.

993. N a r t o w s k i B r o n i s ł a w , inż.-chem ., Tarnów, Państw. Fabr. Związk. Azot- 994. O l p i ń s k i W o j c i e c h , inż.-chem ., Lwów, P ełczyń sk a 3.

995. P a w l i k o w s k i S t e f a n , inż. dr. nauk. techn., Tarnów, Państw. Fabr. Zw. Azot.

996. R y n a s z e w s k i J ó z e f , m ag. filoz., Poznań, pl. Bernardyński 2.

997. R o s n e r T a d e u s z , inż.-chem ., Tom aszów Mazow., Spalska 56.

998. S i e l i w a n o w E u g e n j u s z , dr. filoz., Lódż, ul. Kopernika 12, parter.

999. S m o l e ń s k i D j o n i z y , inż. chem ., Toruń 2, Centr. Szkoła Strzelnicza.

1000. S t o l z m a n n Z d z i s ł a w , a syst. Uniw. Pozn., Poznań, G olęcińska 11.

1001. T e m p e l h o f E m a n u e l , inż. chem ., Lódż, Piotrkowska 1 *8.

1002. W a j c e n b l i t ó w n a L a u r a , nauczycielka, W arszawa, N ow olipie 7 m. 15.

1003. W e i n b a u m A n n a , dr., nauczycielka, Lwów, D w ernickiego 32.

1004. Z a w i d z k i J a n , inż. chem ., a sy sten t Politechniki W arszawskiej, Warszawa, Ko­

szykow a 75.

Na p osied zen iu Zarządu w dn. 22 listopada 1928 r. zostali przyjęci na członków nadzw yczajnych pp.

1005. B a n a s z a k ó w n a J a n i n a , P oznań, Podgórna 4.

1006. K r u k ó w n a I r e n a , m ag. fil., Poznań, Al. M ałopolska 6. 1007. M ą c z y ń s k i M a c i e j , inż., Chem. Inst. Bad., Warszawa, Żoliborz.

1008. R e i n h o l z A d o I f, Poznań, W ierzbięcice 6.

1009. S t r z y ż o w s k i K a z i m i e r z , prof., L ausanne, E cole de Chimie.

I .

S p r a w o z d a n i a

z W a l n y e h Z g r o m a d z e ń T o w a r z y s t w a

X-e Zwyczajne Walne ¿gromadzenie Polskiego Towarzystwa Chemicznego z dnia 17 styczn ia 1929 r.

1. Z grom adzenie otw orzył prof. T a d e u s z M i ł o b ę d z k i , p rezes P olsk iego Tow. C hem icznego, i po stw ierdzeniu praw om ocności W alnego Zgrom adzenia, zaprosił na przew odniczącego dyr. F e l i k s a W i ś l i c k i e g o , na sekretarza inż. f l l e k s a n - d r a Z m a c z y ń s k i e g o. p ^ j v ..

2. W im ieniu Zarządu P o lsk ieg o Tow. C h em iczn ego prof. dr. B o h d a n S z y s z - k o w s k i z powodu 10-Iecia istn ien ia Towarzystwa zaproponow ał pow ołan ie na czło n ­ ków honorow ych Tow. następujących u czon ych zagranicznych: H. E. A r m s t r o n g (A n glja\ W. D. B a n c r o f t (Ameryka), G. B e r t r a n d (Francja), E. B i i l m a n n (Danja), M. T. B o g g e r t (Ameryka), B. B r a u n e r (Czechosłowacja), V. G r i g n a r d (Francja), fi. F. H o l l e n a n (Holandja), B. S. H o p k I n s (Anglja), S. M i n o v i c i (Rumunja), J. R. M o u r e 1 o (Hiszpanja), E. P a t e r n o (Włochy), J. S a k u r a i (Ja- ponja), S. P. L. S ó r e n s e n (Danja), F. S w a r t s (Bełgja), E. V o t o £ e k (C zecho­

słowacja). W niosek ten W alne Z grom adzenie przyjęło przez aklam ację.

3. Prc f. T. M i ł o b ę d z k i w ygłosił referat pod tytułem : „ P arachory a budowa drobin“.

4. P. |nż. T. J e z i e r s k i odczytał listę 60-ciu członków nadzw yczajnych, którzy zostali wpisani na listę człon k ów zw yczajnych, oraz protoku! o sta tn ie g o W alnego Z grom adzenia Tów. z dn. 19 styczn ia 1928 r. Protokuł przyjęto.

Dr. fi. D o r a b i a l s k a złożyła spraw ozdanie o g ó ln e z działalności Pols. Tow.

Chem. w r. 1928. Na początk u r. 1928 Tow. liczyło 746 członków , a m ianowicie: 575 zw yczajnych, 143 nadzw yczajnych, 9 honorow ych i 19 w spierających. W o k resie spra­

wozdawczym przyjęto członków nadzw yczajnych 71, na listę członków zw yczajnych w myśl § 10 Statutu, w pisano 60 członków nadzw yczajnych. W ypisało się 5 członków a m ianow icie: 4 zw yczajnych i 1 nadzw yczajny! Towarzystwo liczy o b ecn ie o g ó łem członków 803, z teg o 622 zwycz,, 153 nądzw., 9 honorow ych i 19 w spierających, im ie r ć zabrała 9 ciu członków a m ianowicie: prof. S z y m o n a D z i e r z g o w s k i e g o , d-ra L u d w i k a K o s s a k o w s k i e g o , d-ra W ł a d y s ł a w a K i e ł b a s i ń s k i e g o , inż.

S t a n i s ł a w a L e ś k i e w i c z a , prof. Z y g m u n t a M o t y l e w s k i e g o , dyr. K a ­ r o l a P o z n a ń s k i e g o , Inż. B r o n i s ł a w a R o ż a ń s k i e g o , inż. T a d e u s z a S i k o r o w s k i e g o , oraz prof. J a n a Z a w i d z k i e g o , czło n k a założyciela i b.

p rezesa Polsk. Tow. Chem . Pam ięć Ich Z grom ad zen ie uczciło przez pow stanie.

Wybrany przez W alne Z grom ad zen ie w dniu 19 styczn ia 1928 r. Zarząd u k o n sty ­ tuował się jak następuje: prof. T a d e u s z M i ł o b ę d z k i — prezes, prof. B o h d a n S z y s z k o w s k i i prof. J ó z e f Z a w a d z k i jako w ice-prezesi, p. T o m a s z P y - t a s 7. — skarbnik, dr. A l i c j a D o r a b i a l s k a i inż. T a d e u s z J e z i e r s k i — s e ­ kretarze, dr. J e r z y L e ś k i e w i c z —c zł onek sekretariatu do Spraw Unji M iędzynaro­

dowej; dr. A l f r e d H l r s z o w s ki , prof. A n t o n i K o r c z y ń s k i , prof. A d a m K o s s, p ro:. W i k t o r L a m p e , inż. W i k t o r S o m m e r , prof. L u d w i k S z p e r l , dyr. E d m u n d T r e p k a , prof. S t a n i s ł a w T o ł ł o c z k o jako człon k ow ie z wyboru;

prof. K a r o l D z i e w o ń s k i , prof. M a r j a n H ł a s k o , prof. K o n s t a n t y H r y n a - k o w s k i dyr. A r t u r S z e u n e r t jako prezesi Oddziałów lokalnych; dyr. W ł o d z i ­ m i e r z P ł u ż a ń s k i i p. S t a n i s ł a w P l e ś n i e w i c z jako przew odniczący Sekcji Przem ysłowej i Pedagogicznej; Prof. L e o n M a r c h l e w s k i , prof. W o j * c l e c h Ś w i ę t o s ł a w s k i i prof. J a n Z a w i d z k i jako byli p rezesi Towarzy­

stwa. Kierownikiem Blbljoteki Pols. Tow. Chem. był prof. J a n Z a w i d z k i , Przewo­

dniczącym Komisji O dczytow ej — prof. W. L a m p e . Kom isję Kontrolującą stanow ili pp. dyr. A l e k s a n d e r T u p a l s k i , dyr. F e l i k s W i ś l i c k i i prof. T a d e u s z W o y n o . W o k resie spraw ozdaw czym Zarząd odbył 12 p o sied zeń , p ozatem odbyw ały się stale p osied zen ia Prezydjum. Kom isja odczytow a Zarządu G łów nego, se k r e ta ­ rzem której była dr. Z o f j a B ł a s z k o w s k a , zorganizow ała 10 p osied zeń o d czy ­ tow ych, na których w y g ło szo n o 15 referatów z prac naukow ych p relegentów . N adto w spólnie z K om itetem u czczenia pam ięci prof. J a n a Z a w i d z k i e g o , P olskie Tow. C hem iczne zorganizow ało u roczystą A kadem ję ku czci Z m arłego P rofesora. W li­

sto p a d zie r. sprawozd. Tow. g o śc iło sw eg o człon k a h o n o ro w eg o prof. G. Ci r b a i n a,

prof. U niw ersytetu P aryskiego, człon k a flkad. Francuskiej. J ed n o z p osied zeń od­

czytow ych Polsk. Tow. Chem. p ośw ięcon e byto referatowi prof. (J r b a i n z zakresu je g o badań nad pierwiastkami rzadkiemi.

Sekcja p ed a g o g iczn a odbyła 5 p osiedzeń, na których w y g ło szo n o 7 referatów, Sekcja opracow ała wskazówki do program ów chem ji dla szk ół przyrodniczo-m atem a­

tycznych z zakresu chem ji nieorganicznej.

S ek cja Przem ysłow a prowadziła w dalszym ciągu prace 'norm alizacyjne. O rga­

nizacja tych prac ma u lec w r. bież. przekształceniu. Odrębnej działalności o d c z y to ­ wej Sekcja w roku spraw ozd. nie prowadziła.

B iblioteka Tow. pow iększyła się o rocznik 1928 czasop ism , nadsyłanych na w y­

m ianę za Roczniki Chemji oraz czasop ism prenum erow anych, p ozatem zo sta ła w zbo­

g a c o n a przez dar p. inż. Strassburgera z księgozbioru ś. p. d-ra J ó z e f a S t r a s s b u r - g e r a , w ilości 204 tom ów .

W roku spraw ozdaw czym Zarząd zajm ował się przygotow aniem 11 Zjazdu Che­

mików Polskich, który odbędzie się w dniach 2—4 lipca r. b. O pracow ano stały regu ­ lam in Zjazdowy i p ow ołan o Kom isję Zjazdów C hem icznych w osob ach przedstawicieli Zarządu G łów nego: prof. L a m p e g o, prof. Z a w a d z k i e g o i p, J e z i e r s k i e g o oraz po 1 d eleg a cie, wybranym przez Oddziały lokalne.

W zakresie sto su n k ó w z pokrew nem i organizacjam i i w spółpracy na teren ie m iędzynarodow ym Polsk. Tow. Chem. utrzym ywało 1 p ogłębiało d otych czas nawiązane stosunki, rozszerzając sferę sw oich wpływów 1 znaczenia. Ma lX-'ej K onferencji Mię­

dzynarodow ej Chemii C zystej i Stosow anej w Hadze w lipcu r. ub. reprezentow ali Polskę: prof. I w a n o w s k i , prof. K u c z y ń s k i , prof. Ś w i ę t o s ł a w s k i , prof. T o I- ł o c z k o, dr. W e 11 i prof. Z a w a d z k i . Na teren ie (Jnji Polska została w yróżniona przez wybór prof. Ś w l ę t o s ł a w s k i e g o na w ice-prezesa Gnji.

Przedstaw iciele Polsk. Tow. Chem. prof. T. M i ł o b ę d z k i i prof. S. T o ł ł o c z k o wzięli udział w Zjeżdzie Przyrodników i Lekarzy w Pradze Czeskiej w czerwcu r. ub.

Na K on gresie Chemji Przem ysłow ej w Strasburgu był o b ecn y p. Inż. T. Z a- m o y s k i . Towarzystwo w zięło udział w uroczystem 25-ioleciu H olen d ersk iego Tow.

C h em icznego, składając adres, p on ad to złożyło życzenia H iszpańskiem u Tow. Fizycz.

C hem icz. z okazji 25-ioIecia je g o istnienia.

Towarzystwo p ośred n iczyło ‘ nadal pom iędzy^ Francuskiem 'Tow. C hem icznem , a polskim i członkam i te g o ż Towarzystwa.

W spólnie z Polsk. Tow. Fizycznem Polsk. Tow. Chem. brało udział w wydawnic­

twie Tables fln n u e le s d e s C on stan fes.

R ów nolegle do prac Zarządu G łów nego i Sekcji, szły prace Oddziałów Lokal­

nych Towarzystwa. Spraw ozdanie z ich działalności podane je s t oddzielnie.

Jak w latach ubiegłych, Towarzystwo korzystało z w ydatnej p o m o c y Min. W. R.

) O. P., k tóre udzieliło subsydjum w kw ocie 16.500 zl. na wydawnictwo R oczników Chemji, oraz 2.000 zł. na wyjazd delegatów na lX-tą K onferencję Chemji C zystej i S to ­ sow anej w Hadze. P ozatem Związek Przem ysłu C h em iczn ego R zeczyp osp olitej Pol­

skiej wpłaci! ofiarę 2.000 zł. na Roczniki Chemji i p. Tadeusz Jezierski 500 zł.

6. Prof. W. Ś w i ę t o s ł a w s k i złożył spraw ozdanie z działalności wydawnictwa ,,Roczniki Chem ji“. W roku spraw ozdawczym w ydrukowano 37 ark., zaw ierających 51 prac w tern 49 oryginalnych przyczynków dośw iadczalnych i 2 referaty. Prof.

Ś w i ę t o s ł a w s k i w im ieniu prof. K l i n g a , składa również spraw ozdanie z wydaw­

nictw a „Przem vsłu C h em iczn eg o “', zawiadam iając o pow iększeniu ram te g o pism a do 24 zeszy tó w roczn ie. ~Ą

7. W im ieniu ch o reg o skarbnika p. P y t a s z a prof. S z p e r ł złożył spraw oz­

danie kasow e oraz przedłożył prelim inarz budżetow y na rok 1929.

V

Prof. T. W o y n o odczyta! spraw ozdanie Komisji Rewizyjnej, prosząc o za a k cep ­ tow anie bilansu i spraw ozdania za rok 1928 oraz o u dzielenie Zarządowi absolutorjum . W alne Z grom ad zen ie jed n o m y śln ie przyjęło w niosek Komisji Rewizyjnej oraz za a k c e p ­ tow ało prelim inarz na rok 1929.

9. Prof. W. Ś w i ę t o s ł a w s k i zwrócił się z ap elem do przem ysłu ch em icz­

n eg o , by okazał p o m o c m aterjalną przy organizacji Zjazdu w Poznaniu.

10. Dr. A. D o r a b i a l s k a przedłożyła w n iosek Zarządu łączn ie z delegatam i oddziałów lokalnych treści następującej: „Walne Z grom adzenie zwraca się do Zarządu Polsk. Tow. Chem. z dezyderatem fin a n so w eg o poparcia sprawy w ym iany p relegen tów pom iędzy Oddziałam i w miarę rozporządzalnych środków “. D ezyderat ten przekazano Zarządowi.

11. Z a p om ocą ta jn eg o g łosow an ia wybrano na prezesa — prof. B o h d a n a S z y s z k o w s k i e g o , na w lce-p rezesa— prof. A n t o n i e g o K o r c z y ń s k i e g o , na m iejsce ustęp u jących człon k ów Zarządu pp.: dr. A l i c j ę D o r a b i a l s k ą , dr. A l ­ f r e d a H i r s z o w s k i e g o , prof. K a z i m i e r z a S ł a w i ń s k i e g o , p r o f .E d w a r d a S u c h a r d ę , dyr A r t u r a S z e u n e r t a i dyr. E d m u n d a T r e p k ę .

Kom isja Rewizyjna p ozostała w tym sam ym składzie.

Obrót KasowyzaczasodI-goStycznia

192 8

r.do

31

grudnia

192 8

r. DOCHÓD. ROZCHÓD. cn

' <J\ 00 _____

r-UD

<r> cr> o ct* r-

ro vr> m vo m

o c mc mt-«

iń co r- 1 =

cm m r-

f - O oo m 03 r- ud“ tn m r- ^r

<sO c\j

o

ro UDr^

O m

C^i o r\j lo

■ O CTi fM

• m m cn

c .

-o co

■oc m2

°=' o x

C r - i

co cn

oa . ca

*.£

O C> c -*-* fc

¿¿-oC CO

* §

■

5.1

■Cl/i 3 ■ " 3

- 5 E 3 j E

E-S.

5

^J

£ .* ju -c .*

n “ »1 V B M

■ 5 5 s N c -C

■i o -a n u O N i C O =

u o =-- = =

.* O

<t> c

T3 O CO U

ca

v Cu

t/> ^{Q .} 1) -J1

‘ ^ _{C/) CT)}2,

_ >. S .i! ²,-* .

- Z? co ¿ć vi «=. 5 O J£ § ? .£ - * 5 w h N co ^ ^ ® c ri * *" O N C <U

w Js V ^ XJ N —

p ” s, -o o r

5

N-§ : : : -

~ 2 O

>, O N : - ; ;

E s

S a ‘ : : : :

* >>

°ś>

o n in r- O ł — m »n co m r- cr\«

— ro ro ro r f ^ ro ro oo <

coL~

cn

co N

E *

t/l • a; ^{C L} c _CO

0O) ^COu-_c H) E c' j N

r. U

0 V c

(X

CM m

• U C \

CO r—

2 N V) • ro E

•N 4;

£>JZ coCJ

Cl .

O £

"O O

o H I gift ro_{0) i_,}

~o LL.

o

-i, uV E

o E

■°i!

§5

_{ra .}

« S

D. O O (—

O

3

^{^-Ł ’}

c • E —

^ •0 5 3

10 -ET

c . sj >■

o E^JS

C « 3

ni t; •

5

u c 2

u U Ł N (X

co

• N>%

£(U NI

CM co₁ i

cn ^{r^-}

i '- co

r \ i

1n 60 08 72 r^-

CM 491 1 _{t o}

roC

CM co O O »—. CM O co co

m CM UD O a » ^ r CM CK

PO 8 S ^{O r " -m cn}

CM r -*

O O r

O o «

•n LH r

VO CM r

c o o o cm

— r— lt> m r- a>

r*> ^ r- r\j co mC\J CNI r— t—

r-CM

a»

~ac . ao

• T3 p

Ca

3

^>

N W

u A c >*

a .O E. OJ co

. E

•u 'nÓt

- i

-2"co

V)o

NO

C L

N E^=

£ -n £

5

^{o o}

Ó ^ ^N

sJ >,Xł

• C 4T

CX. CO <*

N

T3 .

O

^

00

>•&

— cr»

O .T -<

OJNI . t->

a.«*-

>, oc

(0

NI ~ ca —

^ >

i} ^. EJ cn

c l /

N V ) ^

3 E

*20

3 X .

Lu

o &

<D

.. O

: = , t o

p co*

<Ł> ^

J Cu .2,

JO*

a. '¿ć >» a>

|

Dd tO

ca ^ g * c

> « n N ^ U* ra o ^ , N ^i g >3 S -o O |C

K ^ _ j J C l ?

ł—

ca n

o

o c

o u

aj iS

^ s-

o ^V)

'a.

E

4

⁾

x:u

X J3 O a c

35

CL O NJ ^

<r

— ■ > >

E

•CO OJ

O N

•

5

^<\

^ ' _{co —} T.

N O 3 <U

=j£

■*•» u . NI OJ

gm

* 2

-2

3 a «c

CQ co m co 00 cn

r —< CM CN r~* t—< ^{l o} r"~ ęr> r - r o c m

n c n c n ^ f ^ c m

s

^CM

STANCZYNNY. ■ * STANBIERNY.

VII

0 0 r ~

m m m m

ru rvj LO

m

(LIN

fc-CL a)

<u a;u CO 03

c N

U

>>c

c _Ź

(0 co u T J a . £ 00 ■—

<v Ł0 £3 o

“U TJ

c N

Lu ND CO COm

J2_Kf)

>, E<u N O.

E0

JZU

ro

TJ3 -+-» NM

ou.M X5

O ‘ CO

lo O C Q- <u co CO z ;

o_*—•K

ud t co r- co o

8

^ Ch - - r-^{0 o r -}

r o o ud o

i—1 UD U3 fM

00 rn

'8-*

to .

^ £X O N N CL

U U tu co .SŁ. -n cn

u rcr ~

¿ć w £

te ^ O

III.

S p r a w o z d a n i e

z d z i a ł a l n o ś c i O d d z i a ł u k r a k o w s k o - Ś l ą s k i e g o z a r o k 1 9 2 8 . W skład Zarządu w r. 1928 wchodzili pp.; prof. dr. K. D z i e w o ń s k i przew o­

dniczący, inż. dr, J. D o l i ń s k i w lce-przew odniczący, as. J. S z m i d sekretarz, dyr. dr.

L. B i e r (zast. dr. M. R y c h I i k), dr. M. G a 11 y - K o s t y a 1, inż. E. M i a n o w s k i (zast. inż. J. C z a p 11 c k a), prof. dr. F. R o g o z i ń s k i , prof. dr. W. S t a r o n k a (zast. dr. fl. S k ą p s k i), doc. dr. J. R o b e 1—człon k ow ie Zarządu oraz inż. W. B o - b r o w n i c k i i dr. J. H a w l i c z e k — d elegaci G. Śląska. Kom isję rewizyjną tw o­

rzyli prof. dr. J. K o z a k i inż. E. M i a n o w s k i ; K om isję-m atkę—prof. dr, T. E s t r e ­ i c h e r , prof. dr. L. M a r c h l e w s k i , prof. dr. B. S z y s z k o w s k i i inż. E. M i a ­ n o w s k i .

D ziałalność Oddziału wyrażała się w urządzaniu posied zeń naukow ych, rozwoju bibljoteki cza so p ism perjodycznych ch em icznych i sporządzaniu o g ó ln e g o sp isu perjody- ków chem icznych, znajdujących się w Krakowie. Prócz te g o Zarząd Oddziału zajął się opracow aniem statu tu regulam inu Oddziału.

Na p osied zen iach naukow ych w y g ło szo n o następujące referaty:

Posiedzenie XL1V z dn. 21 stycznia 1928 r.

48. fls. dr. B. K a m i e ń s k i : „N owe m etod y analizy w olu m etryczn ej“.

Posiedzenie XLV z dn. 10 m arca 1928 r.

49. Prof. dr. K. D z i e w o ń s k i : „Zadania i zd ob ycze w sp ółczesn ej syn tezy w chem ji organicznej", cz. U.

Posiedzenie XLVI z dn. 26 m arca 1928 r.

50. Dr. M o r o z : „Projekt fabryki s u p c f o s f a t u w Krakowie“.

Posiedzenie XLV1I z dn. 5 maja 1928 r.

51. Prof. dr. K. D z i e w o ń s k i : „N ajnow sze zdobycze w sy n te z ie chem ji cukrów".

Posiedzenie XLV11I z dn. 16 czerw ca 1928 r.

52. D oc. dr. H. L a c h s: „Moje wrażenia z U p sali'.

Posiedzenie XL1X z dn. 12 listopada 1928 r.

53. fls. L i m a n o w s k i : „Kinetyka reakcji nadm anganianu p o ta so w eg o z wodą u tlen ion ą w roztworach kw aśnych“.

S p r a w o z d a n i e

z d z i a ł a l n o ś c i O d d z i a ł u L w o w s k i e g o z a r o k 1 9 2 8.

W skład Zarzą~du w r. 1928 w chodzili pp.: prof. dr. S. T o ł ł o c z k o — prze­

w odniczący, prof. dr. Z. K l e m e n s i e w i c z , dr. L. S u c h o w i a k, prof. dr. W. J a- k ó b, prof. dr. T. K u c z y ń s k i , prof. dr. S. P i l a t, prof. dr. E. S u c h a r d a — człon k ow ie Zarządu oraz dr. L. C z a p or o w s k i, inż. B. R ó ż a ń s k i i dr. J. P o r a - t y ń s kl — człon k ow ie Komisji Rewizyjnej.

Zarząd odbył 5 p osied zeń . Zebrań naukow ych odbyło się 4 z następującenii referatam i:

Posiedzenie LV11 z dn. 30 kw ietnia 1928 r.

67. Dr. J. W i e r c i ń s k i : „Badania p o len cjo m etry czn e nad niektórem l związkami sp rzężo n em i“.

Posiedzenie LV111 z dn. 19 listopada 1928 r.

68. Prof. dr. T. K u c z y ń s k i: „Wrażenia z p od róży“ (o stan ie niektórych działów przem ysłu).

Posiedzenie L1X z dn. 3 grudnia 1928 r.

69. Inż. T r z e b i a t o w s k i : , , „O pew nych rów now agach w układach ok syd acyjn o- redukcyjnych“..

IX Posiedzenie LX z dn. 10 grudnia 1928 r.

70. Prof. dr. S. T o 11 o c z k o: „Wrażenia z podróży do Hagi na IX M iędzynarodową K onferencję Chem iczną*.

71. Prof. dr. W. L e ś n i a ń s k i : »U proszczenia w syn tezie akrydonów.

S p r a w o z d a n i e

z d z i a ł a l n o ś c i O d d z i a ł u Ł ó d z k i e g o z a r e k 1 9 2 8 .

W skład Zarządu Oddziału w r. 1928 wchodzili pp.: dyr. R . S z e u n e r t —przew o­

dniczący, dyr. H. B r o n i a t o w s k i i dyr. R. H l r s z o w s k i—w ice-przew odniczący inż.

L. M a n i t i u s— sekretarz, inż. St. G u n d l a c h — skarbnik 1 dyr. F 1 e j s z e r człon ek Zarządu.

W dn. 1 stycznia 1928 r. Oddział liczył 62 członków , w dn. 31 grudnia 1928 r. — 60 członków . Przedstaw iciele Oddziału u czestn iczyli w obradach Komisji badania trwa­

łości wyfarbowań, Kom itetu O rgan lzacyin ego „Studjum T e ch n o lo g iczn eg o “ oraz w do­

rocznym Zjeźdzle M ięd zyn aiod ow ego Związku Chem ików -K olorystów w Heidelbergu.

Zebrań naukow ych odbyło się 16, na których w y g ło szo n o następ u jące referaty.

Posiedzenie CXXXIX z dn. 6 lu te g o . 1928 r.

148. Dr. H. B r o n i a t o w s k i : „Chemja i rolnictwo w Ich w zajem nym stosu n k u do s ie b ie “.

Posiedzenie CXL z dn. 13 lu teg o 1928 r.

149. Dr. R. H i r s z o w s k i : „O m aterjalach konstrukcyjnych stosow an ych do apa­

ratury w przem yśle ch em iczn y m “.

Posiedzenie CXL1 z dn. 27 lu tego 1928 r.

150. Inż. Wł. S t e f a n o w s k l : „Z naczenie sztu czn eg o jedwabiu dla przem ysłu w o­

je n n e g o .

Posiedzenie CXLII z dn, 12 m arca 1928 r.

151. Inż. R. G o l d s o b e l : „Naukowe i g o sp o d a rcze podstawy tech n ik i“.

Posiedzenie CXL1I1 z dn. 2 kwietnia 1928 r.

152. Inż. St G u n d l a c h : „Fabrykacja gazu gen era to ro w eg ó i w o d n e g o “.

Posiedzenie CXLiV z dn. 16 kwietnia 1928 r.

153. Dr. H e m p e 1: „T echniczne m etody otrzym yw ania w odoru“.

Posiedzenie CXLV z dn. 14 maja 1928 r.

154. Dr. H. B r o n i a t o w s k i : „Rozwój farbiarstwa i drukarstwa w 'o sta tn ie m d zie­

się c io le c iu “.

Posiedzenie CXLV1 z dn. 4 czerw ca 1928 r.

155. Dyr. H. B u r s z e : „Sprawozdanie z m iędzynarodow ego Zjazdu Kolorystów w H eidelbergu“.

156. Dr. R. H i r s z o w s k i : „Sprawozdanie z .p osied zen ia podkom isji normalizacji trw ałości w yfarbowań“.

157. Dr. R. H i r s z o w s k i : .S y n te z a i'z a sto s o w a n ie a n trach ln on u “.

Posiedzenie CXLV11 z dn. 11 czerw ca 1928 r.

158. Dr. G u t e n s o h n : „Nowe m etody p o m o cn icze w przem yśle w łókien ro ślin n y ch “.

Posiedzenie CXLVIU z dn. 1 października ,1928 r.

159. Dr. L. S z n a j d e r : „Chem oterapja związków fls, Sb i Bi".

Posiedzenie CXLIX z dn. 22 października 1928 r.

160. Dr. R. H i r s z o w s k i : „Fabrykacja kazeiny i jej z a sto so w a n ie w przem yśle".

Posiedzenie CL z dn. 29 października 1928 r.

161. Inż. W. K ą c z k o w s k i : .D ruk barwnikami zasadow em i z 3ntym onem w farbie drukarskiej“.

Posiedzenie CLI z dn. 12 listopada 1928 r.

162. lnż. K o e n i g s b e r g : „Przem yśl chem iczny a obrona państwa".

Pos'edzenie CLII z dn. 26 listopada 1928 r.

163. P..K. P o 11: „D ośw iadczenia z dziedziny apretury tkanin baw ełnianych wszelkich rodzajów".

Posiedzenie CLIII z dn. 10 grudnia 1928 r.

164. lnż. F\. G o.l d s ’o b e i: „M yślowe tory ch em ji“.

Pos edzenle CL1V z dn. 14 grudnia 1928 r.

165. Dyr. E. T r e p k a : „Wrażenia z w ycieczki do Rosji“.

S p r a w o z d a n i e

z d z i a ł a l n o ś e i O d d z i a ł u P o z n a ń s k i e g o z a r o k 1 9 28 .

W skład Zarządu w r. 1928 wchodzili pp.: prof. K. H r y n a k o w s k i — prze­

w odniczący, inż. Z. P l e t r a s i e w l c z — w-przewodniczący, m g. K. Z a r e m b a — sekretarz, inż. Z. H e t p e r — skarbnik, dr. fl. N o w a k o w s k i — bibljotekarz, oraz dr. C e 1 ic h o w s k i i dyr. Ł u s z c z e w s k i — człon k ow ie kom isji rewizyjnej. C złon­

ków Oddział Uczył 76. Oddział wykonał pracę przygotow awczą do organizacji U Zjazdu Chemików Polskich, w yłaniając k o m itet lokalny pod przew odnictw em prof. K. Hr y - n a k o w s k i e g o . W roku sprawozdawczym Oddział odbył 7 p osied zeń naukow ych, na których w y g ło szo n o 8 referatów:

Posiedzenie LVU z dn. 13 stycznia 1928 r.

82. Prof. K. H r y n a k o w s k i : „D em onstracja kryształów ałunu ch ro m o w eg o “.

Posiedzenie LV111 z dn. 10 lu tego 1928 r.

83. Prof. T. M l ł o b ę d z k l w im ieniu K. B o r a t y ń s k i e g o i sw ojem „flcydy- m etrja kw. fo sfo ro w eg o w o b ecn o ści w skaźników “.

Posiedzenie L1X z dn. 16 m arca 1928 r.

84. Dr. J. W i e r t e l a k : „O związkach helu z rtęcią“.

Posiedzenie LX z dn. 4 maja 1928 r.

85. lnż. E. T r e p k a : „ P rzy szło ść'p o lsk ieg o przem ysłu ch em iczn ego" . Posiedzenie LXI z dn. 22 czerwca 1928 r.

86. Prof. W. F i s c h e r (Ryga): .O b e c n y stan poglądów na siłę wiązania w odników oraanicznych".

Posłodzenie LXll z dn. 23 czerw ca 1928 r.

87. Prof. W. F i s c h e r (Ryga): „Perjodyczne reakcje strącania osadów".

Posiedzenie LXlil z dn. 9 listopada 1928 r.

88. Prof. K. H r y n a k o w s k i : „Życie I działalność ś. p. J. Z aw idzkiego“.

89. Dr. fl. K r a u s e : „O utlenianiu w odorotlenku żelazow ego na pow ietrzu“.

S p r a w o z d a n i e

z d z i a ł a l n o ś c i O d d z i a ł u W i l e ń s k i e g o z a r o k 1 9 2 8 .

W skład Zarządu w r. 1928 wchodzili pp.: prof. M. H l a s k o — przew odniczący, p. K. R o d z i e w i c z — sekretarz. Oddział Uczył 31 członków .

W o k resie sDrawozdawczym odbyły się 3 posied zen ia naukowe:

Posiedzenie XIII z dn. 7 maja 1928 r.

13. Prof. M. H ł a s k o: „Prawa przew odnictw a analogiczn ych kwasów i zasad a te- orja Kossel'a".

Posiedzenie XIV z dn. 12 czerw ca 1928 r.

14. P. W. H e l l e r : „O zależności stałej szyb k ości reakcji w układach n iejed n o ­ rodnych od tem peratury i szyb k ości m ieszania".

Posiedzenie XV z dn. 22 listopada 1928 r.

15. Prof. E. B e k i e r : „J. Zawidzki — w sp om n ien ie pośm iertne".

W ŁODZIM IERZ DflNIEW SKI.

O z o n iz a c ja p o d w p ły w e m w y ła d o w a ń p rą d ó w dużej często d iw o ści.

L a f ormat ion d ’o z o n e p a r l’a ct ion d ’effluVes d e h a ut e f r é q u e n c e .

r « ■ ■■ ■ '

(O trzym ano 14.Xil.28).

J a k w ia d o m o , ozon p ow staje przy cichych w y ła d o w a n ia c h elektrycz­

n ych. M ożna wywołać w y ła d o w a n ia c ich e na o stry c h k o ń c a c h p rz e w o d n i­

ków, ja k w klasycznych d o św ia d c z e n ia c h W a r b u r g a i i n n y c h 1), lub w rurze ozonow ej, używanej p o w sz e c h n ie w te c h n ic e . Na k o ń c a c h p rz e ­ w o d n ik ó w w yład o w an ie m o ż e z a c h o d z ić p o d wpływem n ap ięc ia stałeg o lub z m ie n n e g o , n a to m ia s t w rurze ozon o w ej, sta n o w ią c e j ze sp ó ł k o n d e n ­ satorów , w yład o w an ie m o ż e zajść tylko p o d wpływem napięcia z m ie n n e g o . T eorja rury ozo n o w ej była rozw inięta szc zegółow o przez W a r b u r g a i L e i t h a u s e r a 2); z teorji tej nie m o żn a w yciągnąć w niosków co do wydajności e n e rg iety cz n ej rury, tutaj p ra k ty k a zrobiła zna cznie więcej;

m ianow icie B e c k e r 3) wykazał, że s tę ż e n ie o z o n u da się zawsze o b li­

czyć ze wzoru :

C + B

W e wzorze ty m w oznacza g ę s to ś ć energji w o z o n iz a to rz e w kilo­

w a ta c h na m e tr sześcienny. C je s t to stężenie g raniczne ozonu, jak ie

■) E. W a r b u r g, flnn. d, Phys. (4) 9, 781 (1902); 13, 404 i 474 (1904); 17,1 (1905).

Verh. d. D. Phys. Ges. (1903) 382. E. W a r b u r g u. G. L e i t h ä u s e r , flnn. d. Phys.

(4) 20, 734 1 751 (1906); 28, 1 i 17 (1909). E. W a r b u r g . Jahrb. f. Rad. u. El. 6. 181 (1909) E. R i d e a 1, J. K u n z, Journ. Phys. Chem. 24, 379 (1920).

*) E. W a r b u r g u. G. L e i t h ä u s e r , fln n . d. Phys. (4) 28, 1 (1909).

3) H. B e c k e r , W issenschaft!. V eröffentlichungen d. S iem en sk on zern , Bd. 1 H eft 1 (1920).