Scenariusz zajęć dla 5-latków Autor: Monika Zatorska
Obszar podstawy programowej:
14. Kształtowanie gotowości do nauki pisania i czytania.
Grupa wiekowa: 5-latki
Blok tematyczny: Świat książek Temat: Zaczarowany świat książek.
Cele operacyjne:
Dziecko:
układa baśń zainspirowane rekwizytami;
tworzy samodzielnie własną książeczkę;
uczestniczy w zabawach rozwijających sprawność manualną;
tworzy symbole graficzne do treści baśni;
czyta sposobem globalnym proste wyrazy.
Wykaz nabywanych umiejętności (ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole):
Dziecko:
dysponuje sprawnością rąk i koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania, nauki pisania;
interesuje się czytaniem oraz pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania;
rozumie sens informacji podanych w postaci uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli;
interesuje się książkami;
słucha czytanych baśni.
Treści kształcenia:
rozwijanie myślenia przyczynowo - skutkowego,;
rozwijanie myślenia twórczego;
działania twórcze (tworzenie baśni i własnej książeczki, ozdabianie karty tytułowej);
usprawnianie motoryki małej przez udział w zabawach plastycznych;
przedstawianie znaczeń w formie symboli;
rozwijanie sprawności ruchowej poprzez udział w zabawie na kanwie opowieści ruchowej;
wzbogacanie zasobu słownictwa oraz rozwijanie mowy (bogacenie słownictwa czynnego, wyraźne mówienie).
Opis sposobu realizacji:
Lp. Część dnia aktywności dziecka
Przebieg zajęć Uwagi
o realizacji, warunki pobudzające aktywność
dziecka 1.Schodzenie się dzieci, przywitanie, zabawy
swobodne w kącikach zainteresowań.
W wybranym miejscu sali nauczyciel (N) ustawia skrzynię skarbów, w której znajdują się przedmioty stanowiące inspirację do twórczej aktywności dzieci.
I. Zajęcia poranne
2. Zaczarowana książka:
zainteresowanie dzieci tematyką zajęć.
Dzieci wspólnie
z N otwierają wieko skrzyni. N prosi o wyjęcie przedmiotu, który znajduje się na samym wierzchu skrzyni. Jest to książeczka (zszyte ze sobą kilka kartek formatu A5), z której czarodziej zabrał cały tekst.
Na szczęście w skrzyni znajdują się przedmioty,
które pomogą ją
odczarować. Pojawi się wtedy baśń, którą dzieci napiszą. W skrzyni powinno się znaleźć kilka przedmiotów (ich liczba zależy od wcześniejszych doświadczeń dzieci związanych z tworzeniem własnych opowieści - bajek, baśni, opowiadań). Dzieci wyciągają kolejne przedmioty pojedynczo - za każdym razem, puszczając wodze fantazji, tworzą dalszy ciąg baśni.
Przykładowe „skarby”:
sylweta smoka
i egzotycznego ptaka (załączniki nr 1 oraz 2), kolorowe piórka, komplet sztućców dla 1 osoby.
Przykładowa treść fragmentu baśni, którą można stworzyć dysponując
wymienionymi
przedmiotami znajduje się w załączniku nr 3, jednak N powinien zainspirować dzieci, aby stworzyły własną baśń.
1. Baśń o smoku i kolorowym ptaku:
zaproszenie dzieci do tworzenia baśni na bazie „skarbów” wydobywanych kolejno ze skrzyni. Dzieci wraz z N tworzą własną baśń zainspirowane rekwizytami oraz fragmentem baśni o smoku i kolorowym ptaku. Baśń powinna także stanowić punkt wyjścia do zajęć związanych z zasadami prawidłowego posługiwania się sztućcami, realizowanych w kolejnych dniach.
N inspiruje dziecięcą wyobraźnię podsuwając pewne sformułowania charakterystyczne dla baśni, np. Dawno, dawno temu, za siedmioma górami, za siedmioma rzekami … itp.
Dzieci wypowiadają się swobodnie, N docenia wszystkie pomysły, zapisuje je na dużym arkuszu papieru w formie symboli, aby wszystkie dzieci podążały w wyobraźni za snutą opowieścią i aby można było ją później odtworzyć.
W zapisie symbolicznym również dzieci mogą zamieszczać „podpisy” – wyrazy, których obraz graficzny już znają (np. „książka”, „autor”, własne imię, „smok”, „ptak”
- w zależności od dotychczasowych
doświadczeń dzieci związanych z czytaniem sposobem globalnym).
II. Zajęcia dydaktyczne
2. Niczym Andersen i bracia Grimm…:
zachęcenie dzieci do „napisania” baśni na kartach książeczki. N proponuje dzieciom stosowanie symboli, które można zapisywać na kartach książeczki zamiast słów oraz wzbogacanie książeczki o rysunki.
Przypomina o kolejnych zdarzeniach, wskazując na symbole notowane podczas tworzenia opowieści.
Dzieci rozpoczynają pracę nad książeczkami. Praca ta może być kontynuowana w dniu następnym, jeśli baśń była długa lub jeśli dzieci zechcą ją wzbogacić o kolejne wydarzenia.
Każde dziecko otrzymuje egzemplarz „zaczarowanej”
książeczki w formie luźnych kartek formatu A5, które należy przewiązać wstążką w odpowiednich miejscach (przedziurkowanych).
Dzieci „piszą” i ozdabiają
swoją książeczkę
wykorzystując dowolne materiały plastyczne.
Uwaga:
po zakończeniu pracy nad książeczkami N wspólnie z dziećmi organizuje wystawę prac i zaprasza rodziców do podziwiania powstałych dzieł.
3. O wysportowanym smoku:
opowieść ruchowa na bazie baśni.
Materiał do wykorzystania znajduje się w załączniku nr 4.
III. Zajęcia popołudniowe
1. Zagraj ze smokiem i kolorowym ptakiem:
zabawy dla dzieci szczególnie zainteresowanych tematyką i/lub dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi z wykorzystaniem multimediów.
Wykorzystanie załączników nr 5, 6, 7 i 8.
Uwagi: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji.
Metody za M. Kwiatowską (1985):
Czynne: samodzielnych doświadczeń, ćwiczeń praktycznych.
Słowne: rozmowy i opowiadania, objaśnienia.
Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych.
Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, zbiorowa jednolita i zróżnicowana.
Środki dydaktyczne:
kartki przygotowane do tworzenia książeczki (komplet dla każdego dziecka), wstążka, materiały plastyczne do ozdobienia karty tytułowej i tworzenia własnej książeczki dla każdego dziecka, kartoniki z imionami dzieci uczestniczących w zabawie do wklejenia jako podpis autora, rekwizyty do tworzenia baśni (np. sylwety, maskotki, przedmioty codziennego użytku - zgodnie z pomysłem nauczyciela na treść baśni), wyrazy do czytania globalnego (zgodnie z poziomem dzieci uczestniczących w zajęciach), komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami, środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem):
1. Smok – sylweta do wydrukowania;
2. Kolorowy ptak - sylweta do wydrukowania;
3. Treść przykładowej baśni (bez tytułu i zakończenia);
4. Opowieść ruchowa: O wysportowanym smoku;
5. Kolorowanka multimedialna: Jak smok uczył się jeść sztućcami;
6. Gra multimedialna: Dopasuj sztućce;
7. Gra multimedialna typu memo: Smoki;
8. Gra multimedialna typu połącz połówki: Ptasie pióra.
