% ® k
X Ncwemiasio-Pomorze, Czwartek, dula 18 wrzesnia 1930 Nr. 109
Mozüwos£ stworzenia Jednego poiskiego frontu
na Pomorzu.
Ze strony sanaeyjnej odzywajq si§ glosy 1 wo- lania za utworzeniem na Pomorzu jednego wipöl- nego frontu pokkiego, jako odpowiedzl na gwaltc- wne asakusy ntemieckie na Pomerze. 0 potrzeble takiego wspölaego frontu poiskiego tu na tej najbar- dzlej zagrozonej ziemiey polsklej dwuch zdan byc nie moie. Chodzi jednak o reaüzacjQ tego basta
! o drog§, do ntej prowadzqcq. Samo tylko wolanie nie sprawie nie pemoste. Trzeba myfilec nad spo- iobamS 1 mciliwoficiq doprowadzeoia do skutäu takiego wspölnego frontu. Jest rzeczq jasnq i pe- wnq, ie wspölny front stworzony byc moie jedynie drogq zgody, drogq kompromlsu pomI§dzy poszcze- gölnemi grupami polityeznemi tu na Pomorzu. Cate spcleczenstwo na Pomorzu Jest bowiem zorganizo- wane w pewne grupy lab cbczy polityczne. Ta my61, ieby m oina ukuc t*kq jednolitq list§ ponad glowami tych ugrupowan partyjno-politycznych,
|aka odzywa sl§ w niektörycb gtoeacb sauacyjnycb, je«t z göry przesqdzona — poprosta — nie da si§
przeprowadzic. Trzeba b§dzie, chcqc nie chcqc, iiezyc
*i§ z wolq i zqdaniem tych ugrupowaö. A jakie gru
py partyjno-polityczne wchodzq u nas w rachub§?
Na czoto wysuwa si§ Stronnlctwo Narodowe, petem idzle N. P. R., po niej Plant, na koncu dopiero sanaeja. 0 sccjalistacb möwle nie b§dziemy, gdyl
»poteczeöstwo pomorskie nie pozwoll ich wefqgnqc do kompromisu, jako takicb, ktörzy nie dajq gwa- raneji odpowiednlej odporccfici narodowej wobec zakutöw niemiecklch I jako rozkladaiköw istniejqeego porzqdku spotecznego.
Jakie sq widoki dia tych poszczegölnych grup, jeieli pöjdq osobno do wyboröw ? Nie trzeba bye iadnym prorokiem, ale znac tylko naströj ludnofici pemorskiej, aby przewidziec z göry ogromny sukees Stronnictwa Narodowego. Jego niezlomne stanie przy ha stach narodowych i katolicklcb, jego konsekwen- tne odpowlednlo do tych baset post^powanie jedna mu coraz wi§cej zwolennlköw. Lndnofic pomorska paml^ta tei dobrze, ie jedynie Eadecja jeszcze hen przed wojnq, kiedy anl fiwita nlepodlegioficl widac nie byio, ja i jasno stawlala zasad§ Polski
* doätepem do morza, Polaki od Raityku a i do Karpat. Jedynie takiemu postawieniu sprawy za- wdzlqcza Pomorie dostanie gi§ s a lono ewej Ma- clerzy. Podczaa gdy np. ci, ktörycb dzlslaj sanaeja nwaza z» «we fllary, uganial! za Polak^ bez Pomo- rza, bez Sl^ska, a nawet Poznafiskiegf», ale si^ga- jqcq ni gdzieä Bpo dzikie poia“ na wschodzle. Spo- lecienstwo pomerskie zdsje sobie sprawy z tego, ie w razle realizaeji tej idei dzisiaj i moze na zawsze pozostafoby byto nadal pod butem butnego prusaka.
Piiz^c o tem, nie czynimv to z zadaej anlmozy, lecz jedynie podnoszqc to, co jest faktem bistory- cznym i co je«t rzeczywistoöci^, nie daj^cit niczem obalic. St^d to pocbodzl, dziö ogromna ! wifkszofic speteczenstwa pomcrsklego zwarcie ato!
za Stronnlctwem Narodowem. Tego nie widziec 1 tego nie wfedziec, to znaczy strusim sposobem zamykac oczy na oczywlste fakty. Oczywiöeie nie wszysey p5jd*| za Stronnlctwem Narodowem. Silne odlamy warstw pracujqcych, a narodowo usposobto- nycb, stojq pod sztandsrem N. P. R. prawlcy, co s wykazaty ostatnie wybory z przed 2 i pöt rokiem.
Mniejsi rolnicy znöw grupujq s!§ koto Piasta, czego röwniez dowodzq ostatnie wybory.
Cbadecja n na« na Pomorze nie webodzi obeenie ' weale w gr§. Chodzi ju i tylko o widoki i szanse, \ jakie u nas ma sanaeja. Przy ostatnich wyborach, ' chcc, sanaeja nie srla pod wyrazn^ gwt( flrma;
— a mniej raz^cq Kat. Unjl — mimo najgor§tezej ! agitaeji I kosztownej propagandy, nie przeprowadzlia anl jednego swego posla na Pomorzu. Przepadfa x kretesem. Przytem jednak odrywajqc kilkadziesiqt tysiqcy gfoiöw Innym ugrupowanicm poütycznym polskim, ulatwUa Niemcom zdobycie mandatu lob
mandatöw. Pytanie, czy dzisiaj akcje sanaeji lepiej stojq na Pomorzu. Kaädy, znajqcy sentyment iudnoäci pomorskiej, przyzna, ie nie — a przeciwnie, ie sprawa dla sanacjl ma s!§ gorzej, niä przed dwa t pöt rokiem. Wöwczas bowiem stesunki gospodar- cze byly daleko lepsze, a dzig gq wproet optakane.
Pozatem wöwczas jeszcze miala sanaeja pewien nrok swej mtodosef, jako karty niezapisanej jeszcze.
Wielu przeto sl§ jeszcze iedzifo, ze sanaeja, gdy b§dzie miafa pewnq sil§ w cialacb ustawcdawezycb, jednak moze co§ zdztafa z tego, co oblecywata.
Teraz ju i sanaeja ma kart§ zaplsanq — ale w opinji spcteczenstwa pomorzkiego nie bardzo chlubnq —
a raczej przeciwnie.
Teraz jui i cf, ktörzy dawniej si§ ludzili, na- brali przekenania, ie nie majq sl§ po niej niczego wi^cej do spodziewania. Stqd nastroje dla sanaeji wiröd najszerszycb warstw spcteczenstwa tsq bardzo nieprzychylne. Po ostatnich aresztowaniach postöw i z tem potqczonych pociqgnl§ciach wladz kompromis ze sanaejq jest jeszcze bardziej utrodnieny. Zbyt wielka jest przepaSc m!§dzy nlq a wszystklemi innemi
•tronnietwami pclskieml na Pomorzu. To wszystko j naieiy brac pod uwrg§, rozwazajqc woianie sanaeji } za jednym polskim frontem na Pomorzu.
Wielkf wiec Stronnictwa Narodowego w Bydgoszczy.
Zapowledziany na piqtek, dn. 12 bm., wiec Stronnictwa Narodowego w Bydgoszczy wywoiat w mieöcie wielkie zainteresowanle. Na wiec przyszty liczne tlumy. Sala byta wypetniona po brzegi.
Obecnych byto okoto 1200 osöb. Wielu ludzi ode- szto z powodu braku miejsca.
Wiec zagait byty posel A. B. Le- wandowski, fetöry w mocnycb stowacb za- znaczyt, ie wybory obecne b§dq walkq, w ktörej spotecz. csqdzi dziatalnoic rzqdöw marsz. Pit^udskie- go i c§wiadczyt ei^ przeciwko nim. Referat, zna- komlcle przygotowany, wygfotii b. poset p. Stefan Sacba, przywitany gromkiemi oklaskami przez ze- branycb. W zakonczeniu swojego przemöwienia referent omöwit znaczenie obecnych wyboröw do Sejmu 1 Senate. Wybory te to bitwa o uzdrowie- nie stesunköw w Polsce. Zwyci§stwo w tej bitwie moze zuacznie przyezynfc si§ do wygrania catej wojny. Bitwa ta toczy si§ o to, aby jedna osoba Pitsudskiege nie zastantala Polski. Bitwa ta toczy st§ w wyjqikowych warunkacb. Oböz rzqdowy b§dzie ebeiai jq wygrac za pomoeq funduszöw dyspozycyjnycb, teroru, sresztowan i patki. Dlatego oböz uarodowy musi stac w szeregu i byc gotowy.
Gdy zabraknle jednyeb, na ich miejsce muszq na- tycbmiast stanqc inni. I tak b^dzie. Narodn bowiem catego w baszcie brzeskiej nie da si§
zamknqc. Referat posla Sacby przerywano nle- ustannle, a na koäcu poprosta zerwata si§ burza oklasköw.
W dyskusji zabierall jeszcze gtos rozmaici
möwey z röznych partyj.
Podczaa przemöwien przedstawicieli sanaeji sala nieustannle reagowata przeciw nim i tylko dzi§ki prezydjum mogli oni möwfc swobodnle. Z sali wo- ta n o : Teraz cbcecle rgody, a co robiliicie do- tycbczas. Dziqki warn weszto przy poprzednicb wyborach 3 postöw niemiecklch zPomcrza, 2 z ekre- gu bydgoskiego i 1 Gniezna. Przy uzupetniajqcycb wyborach w okr^gu gnlezniefiskim dnla 1 czerwca rb. wyficie nawotywali do bojkolu wyboröw i dzi§ki temu uzyckat Niemiec mandat. Wyficie popierall umow§ likwidacyjnq, traktat bandlowy z Niemcami.
A teraz nagle möwicle o zgod2ie. I w jakich wa
runkacb ta zgoda ma nasiqpic ? Przygrywkq do tej zgody to obelgl i wyzwlska rozmaitych wywia- döw 1 baszta twferdzy w Brzeficiu Litewskim.
Czyi w takicb warunkacb m oina wierzyc waszym nawotywanlom do zgody? Jest to tylko sztuczka, tryk wyborczy, za pomoeq ktörego chcecie ostonic swojq stabofic i brak dia siebie poparcia w spote- czenstwie. Tak odpowiadali wiecownicy na wywo- dy möwcöw sanacyjnycb.
Odpowiadat röwniei kaidem u z möwcöw sana- cyjnych referent, ktöry powiedziaf, !i najlepsza zgo
da objawi siq wtedv, jezeli b§dq gtosowali na tych, ktörzy stale (a nie tylko w czasie wyboröw) prowa- dzq walk$ z Niemcami.
Wiec zafiwiadczyt o nastrojach w szerokicbma- sacb. Masy te ofiwiadczajq sf§ zdecydowanie prze
ciwko sanaeji, a za obozem narodowym i jego przy- wödcaml.
Ch. D. pöjdzie da wyboröw samodzielnie
W fltq p l x fio w y ia w le lk im p ro g ra m em . Warszawa, 15. 10. B. posel Waelaw Bittner
(Ch. D.), zapytany przez jednego z dziennikarzy, ile jeirt prawdy w pogtoskach o sojuszu wyborczym ml§dzy Chadecjq a Stronnlctwem Narodowem, ed- powtedzi&t t
— Zwracalifimy s!§ do Sironnictwa Narodowego I ctrzymalifimy kategoiyczne zapewnienie, ie stron- nietwo to z niklem tqezyc s!§ nie b^dzie 1 pöjdzie do wyboröw wytqcznie samo.
~ Jakie wobec tego stanewisko zajmie Ch. D.?
— Pöjdzie do wyberöw röwniei samodzielnie.
Zwröcimy si§ do katoiiköw w Polsce, aby siq potq-
czyli z nami na wspölnej platformie wyborczej.
— Jaka to ma byc platforma?
— B§dz!e ona ogtoszona w srode lub w czwar- tek we formie manifeatu do spcteczenstwa.
— Jakie b§dq punkty wytyczne ?
— Zawierac on b§dzie wielkie basta reformy spotecznej 1 paöstwowej, pod htöremi dzlata rach chrzeöcljaäsko-spoteczoy w krajscb zachodnicb.
— Wi§c b§dq to basta nowe ?
— Tak, b§dzle to program nowy dla Polski, aczkolwiek b§dz5e mlat wspölne punkty wytyczne z Innern! grupami opozycyjuemi.
Da aresztowanyth w Brzeficiu nie dopuszczajq «filze nlkogo.
Rodziny aresztowanycb b. postöw nie otrzymaty detqd pozwolefi na widzenie si§ z aresztowanymi.
Kilka osöb udato si§ do Brzeficia, chcqe przy- najmniej dosUrezyc aresztowanym äywnoäci i naj- konieczniejszytij dr.^biazgöw. I na to jednak nie pozwolouo.
Rodzina K^ernika pozbawiona jest wszel- klcb wladcmofc^i u stanie zdrowia chorego, poza temi, ktöre odnoszq sl§ do czwartku.
Wediug ostatnich informacyj aresstowanq wczoraj w Lublinie postank§, Kosmowskq, miano röwniei przewiezc do Brzeficia. Ma byc tarn röwniei przewieziony aresztowany onegdaj w Tarnopolu, dr.
Kazimierz Swirikt.
Dr. Swirski jeat kierownikiem catej roboty na- f rodowej w Tarnopolszczyinie. Ostatnio byl organi-
| zatorem szeregu wlecöw, ktöre wytonity komitet samoobrony przeciwko aktom sa&otaiu ukrainskiego.
Do komitetu tego weizli röwniei przedetawiciele sanaeji. Skuptat on wezystkie polskie iywioly w walce z sabotazystaml ukrxinskimi. Do jego roboty przywiqzywanow catej Matopolsee ogromne znaczenle.
A r e is t o w a a s b. poalstAkA KoAm owsba sta u te w k r ö tc e p rzed iq d em .
Lublin. Dochodzenia, prowadzone przeciwko b. postance Kosmowskiej w zwiqzku z jej wystqpie- niem w d n iu l4 bm., szybko postqpuje naprzöd.
B. postanka, oskariona z art. 154 cz^fic II, pozo- staje w wi^zieniu. Wedtag danych tutejszycb wtadz sqdowych rozprawa przeciwko niej odb^dzie si§ w najblliszym czasie.
la g t» «aok»w M . O..F»b uA ar. 2 0 4 m ÄÜ..J^I*äyÄ«s©ff® 15 groszy.
-... ;...■ " ■'•■
• D O D A T K Ä M I: „OPIEKUN M J,0D Z IE Z Y “, »NÄSZ PR ZY J ä CIEL“ i „ROLNIK“
Jpm ym? W * « M » w y Op —»■» w wtonk, aw rU fcl mfc«H » w , —
?mn*«BArti wywaMd Sa-im#WiMw S*P tf s to^esanlem tj» «t ateai^esBfe.
o o k M M M d E T J C S iF 4 ^ » »
o^to«MÄf H n » w wymokofal 1 millmatni na stroni* 6-iamowej 15 g?,
** •fet’öala 9"t«MW*f<§fc y% * a 1 »Ironie 60 g?*. — Ogioszenia drobne i Napisow*
Gamm Atteste# £&gr &hM» 4kömn% «Iowa 15 gzw Ogloszenia zagran. 100% wi$ee^
V ra i» ? to ia ta a .a u N e w a m i a s t o 8*
Krw aw a niedziela 14-go wrzeSnia w Polsce.
Warszawa 2 »abltycb, 18 ramiych.
Warszawa, 14. 9. Zwolany na nledziel§ dzisiej- szq wlec ceatroiewn odbyl sl§ pod golem niebem na placu koncertowym »Dollny Szwajcarskiej“.
Wzl?lo w nlm ndzial z görq 4.000 osöb. Wygloszo- no szereg przemöwleü, utrzymaayeh w ostrej formte, piQtnujqcych gospodark§ sanacjl w Polsce 1 uwi^zle- nie bylycb poslöw. Slucbacze wznosili okrzyki, wrogle sanacjl. U eh walono jedaogtoönle odpowlednle rezolucje. Przebleg wieca byl zapelnie spokojny.
Po zebrantn cz§äc uczestaiköw, skladajqca sl§
z okolo 1000 osöb, asllowata zorganizowaö na placa ■ Tr zech Krzyiy poehöd. Na czolo poehodn wysani§- to kobiety. Oddzlaly pollejl pleszej zagrodzHy drog§
demonstraotom od strony ulicN. Swlata 1 Zarawiej.
Röwnoczeänie polieja konna od strony Ale! Ujazdo- wskich przypnäcila dottomn szarz§, rozpraszajqc go.
W tej' chwili zabrzmlaly strzaly. (Byly to strzaly karabtnowe, gdyi na mlejscu zajäe znalezlo- no pözniej luski od nabojöw karabinowych). Knie szly nisko, na wysokoäcl ramlon czlowieka doro- slego. Jedem osooa nleznaaego nazwiska zostafa zablta na miejsca, szereg ladzl odniosio cl§4kie 1 lzejszd rany.
Bezpoärodnlo pa szaräy pollejl rozleglo sl§
kllka pot^zaycb detonacyj: wybnchl granat r§czny j i kllka bomb z gazem Izawlqcym, rzuconycb na nllc§. Z posröd rannych od odtamköw granatu, w szpltaln zmarl el aktrote eh nik Saehoeki, traflony w pierä. Jedan komisarz pollejl I czterej posterunko- wl odnieäli liejaze rany.
Na ullcach Pi§knej i Matejki wzbarzony tlam natarl na polic$. Hukn§ly strzaly rewoiwerowe.
Rany w czasie tych oba zajäe odaieält: podko- mlsarz Lubijawskl oraz posternnkowl Bernadzki, j Stanklewicz, Wierzblekl i St§pniak. Z poäröd osöb cywllnych rann! sq: Adam Dada, Plotr Reichert, Zenebjusz Jakubowski, Stanisiawa Wlslocka, Antoni Kalwinski 1 szereg ianycb, nazwisk ktörych nie udalo sl§ ustalic.
Aresztowano z görq 100 osöb.
W T o ru n lu .
Tornn, 15. 9. Dzlsiejsze demonstracje centro- lewu w Toranln mfaly przebleg bnrzllwy. W go- dzlnaeb popoladniowych w parka Wlktorjl po wy- gloszenla przez organizatoröw wieca kllka przemö- wlen, aformowal si§ pochöd, ktöry asllowal przejäc alle am 1 miaata. Starosta Grodskl p. Stanlsze- wskS oswiadezyl demonstrantom, 14 wladze nie udzielily zezwolenla na nrzqdzenle pochoda. W
tej chwili na starost§ Stanlszewsklego napadlo kll
ka osobnlköw, ktörzy poraalll go dotkliwle. Poaie- waz demonstraacl aie rozeszli *I§, przeto polieja utyla wobae nleh bronl bialej i kolb. Z ttama oddaao do polieji kllka strzatöw rewolwerowych, ktöre ranily dwöch postarunkowych w nogi.
Poniewa4 sytaaeja stawala sl§ coraz gro4nlej- sza, przeto natadowano bron palaq, ktörej jadaak jedyale dzhjkl taktowl komendaota oddzlala komi- sarza Konarsklego nie u4yto. W wyalka starcia ze strony demonstrantöw jest kllka osöb kontazjo- waayeh. W damonstraeji bralo adzlai kllka tysi§cy osöb.
Aresztowano 50 damonstrantöw, w tem bylego posla z NPR. i klerowalka kongresa centrolewu w Torunlu Pawlaka oraz sakretarza PPS. Rasinka z Gradziqdza, ktöry wraz z mliicjq PPS. napadt na
•tarost§ Stanlszewsklego.
W T e z e w le .
Tczew, 15. 10. Blök »centrolewu* zorganlzowal w niedzlel§, 14 bm., demonstracyjny wlec röwniei I w Tezewle. Saaatorowle „zabezpleczyli si?“ w tea sposöb, ii sprowadzili z Gdyni oslawlonq nie- dawnym naoadem na OWP. bojöwk§ — »Faderacj§
Pracy“. »Faderancl“, skladaiqcy st§ z m§töw por- towych, podnleäli wrzask 1 zaklöeüi spoköj na wieca, nie dopaszczajqc do gtosa anl jednego z möwcöw.
Sytaacj§ wykorzystala polieja, ktöra rozwlqzala wlec.
0g6lny bilans krwawej niedzieli.
2 o so b y z a h lte I 61 r a n n y c h .
Na podstawle depesz dotychczasowy bilans krwawych oflar nledzielnych wypadköw w stollcy 1 w kraju przedstawia si§, jak naatijpuje:
Warszawa: 2 zabltyeh, 18 rannych.
Torun: 16 rannych, opatrzonych przez lekarzy, pozatem poturbowanl i ranai w oplece prywataej.
Radom: 8 rannych, bardzo wiale osöb potar- bowanych.
Oströw W ielkop.: 2 lekko rannych.
Katowice: Lakarze opatrzyli 9 rannych.
Cz§stochowa: Sprzeczne wladomoäcl, wiadomo tylko dotychczas, 14 jest 8 osöb rannych.
Razem wi§c wedlag dotychezasowych, ale nie ostatecznych jeszcza wladomoäcl w ealym kraju zo- stalo w niedziel§ 2 osoby zahlte 1 61 rannych.
W ynik w yboröw w Niemczech.
Z w y c ie stw o n a c jo n a lia iö w . - K l^ö k a B ru a n lö g a . Berlin. Ostataezny wynik wyboröw du Parla
ment» jest na«t§pajqcy:
SocjalliScl 8.577.000 gi — 143 mandaty.
Nacjonaiäöji 2.458.000 gl. — 41 m.
Centrnm 4.128.000 gl. — 69 m.
KomnniSci 4.600.000 gl — 76 m.
Niem. Partja Ladowa 2.000.000 gl. — 26 m.
Partja panstwowa 1 187.000 gl. — 22 m.
Partja gospodarcza 1.360.000 gl. 23 m.
Bawarska partja lndowa 1.050.000 gl. — 18 m.
Narodowi socjaliöci 6.375.000 gl. — 107 m.
„Landvolk“ 1.104.000 gl. — 18 mand.
Partja eblopska 6 mand., konserwatyöci 2 mand., chrzeöcijaöskospoleczni 14, inni 5.
Poniewai iloöc poslöw zaleina jest od ilodci oddanych gtosöw, przeto wobec znacznle süalejazej frekwencj! wyborcöw liczba poslöw do Retchstagu z 491 wzrosla na 573.
Najsilniejizy wzrost notujq narodowi socjaliäci (hitlerowcy), nast§pnie komnniSci. Rzqd Brueninga jest w znacznej mniejszoöci, mniejszoöc wykazuje takie t. zw. wlelka koallcja, zloiona z partji örodka. Rzqd Brneninga möglby sl§ ntrzy- mac jedynle przy poparcin socjallstöw, co nchodzi
jednak za malo prawdopodobne. Nat omiast zanaj- prawdopodobniejsze uwaiac nalezy utworzenie wie- kszoöei nacjonallstyczno - prawicowej przy udzl&le socjallstöw narodowycb.
Prasa nacjonallstyezna podkreöla, ie podobna wi§kszofic prawlcowo - nacjoaalistyczna moiliwa jest po raz pierwszy nie tylfco od czasöw rewolacjl, ale nawet od r. 1906. Utworzenie rzqdu na taklej pod- stawie oznaczaloby znpaln^ zmiamj niemiecklej po- lltykl zagranicznej, a przedewszyttkiem wazcz§cie akcji przeciw traktatowi warsalskiemn, zwlaszcza za zmlanq granic wschodnlcb.
Z w y ik m g lo sö w p o ls k ic h w N ie m cz e ch . Berlin. Wedlng ostatecznycb danych urz§do- wych, liczba glosöw nzyskanycb przez listy mniej- szofici narodowycb w Niemczech wynosi 76.438.
Z tej llczby na glosy polskie przypada okolo 74.000.
Zwyäka glosöw polskicb w poröwnanln z wy- boraml w 1928 roku przekroczyla 700 1 daje sl§
zaznaczyc na Görnym Slqsku niemieckim, na Po- morzu kaszubskiem i pograniczn poznansko-zlo- towskiem. Malq zniik§ glosöw natomiast wykazujq Prnsy Wschodnie i Berlin. Dotychczasowy stan po- siadania ntrzymano w Westfaljl.
M. T. P O R K 1 N S . 56
C Z A K N E W I D M O .
P O W I E
S C.
Przeklad z angielsktsgo.
(Ciqg dalszy.) ROZDZIAL XVI.
Nazajutrz po zabawle zapadl^ pan Holtrop na recydywQ zapaieota oskrzeli, ktöra go znlewolila do pozostanla w swym pokoja. Ten wypadek odjql koebanym krewnyra mo4noäc zakoficzenla palqcego Interesa fmaasowego. Chory nie chdal nlko- go lnnego obok slebie pröcz Llndy I Seeda i nle- clerpllwie cdrzucal czule propozycje brata, pragnq- cego plel^gaowac go i zabawlac.
Izak I Alfred oczekiwali z rozpaczllwq nleclerpll- woäcla na sposobnoäc pomöwienla z nlewldomym, bo z dafem ka4dym flnansowe ich pololenie stawa- walo sl<3 grozalejsze. Ka4da poezta przynosUa ban- . kierawl coraz wl^cej nlepokojqcych wleäci, wre- *
szcie postanowll pojechac do Londynn, aby choc na tydzieö za4egnac I przedla4yc ostatecznq ka- tastrof§.
Tydzien — jak wlele rzeczy stac sl§ moglo w tygodniu! Brat jego najdro4szy byl cI§4ko cbory, zanim ten tydzieö uplynle, mögl on, Izak, byc ju4 panem w Carrlsbrooke! W wilj§ »wego wyjazdu do Londynu zaajdowal s!§ w blbljotece, gdy Alfred wröcll z polowania na llsy 1 na pann$
Cotton. Syn rzucll sl§ w fotel przed komlnklem, wyclqgnql oblocone nogi ku ognla i spojrzal pyta- jqcym wzroklem na rozmyöiajqcego w draglm fote- In ojea. Nie byto jeszcze äwiatla w pokoja i tylko czerwony plomlen palqcego sl§ ogala oä wieca 1 mlgotliwie najbllzsze otoczenie komlnka. Panowie Holtropowle sqdzill, 4e sq samt, gdy tymezasem Llnda za wielklm ebiöskim parawanem szakala na pöl- kacb ks!q4ek dla nlewldomego. Nie miala weale zamiaru taic swej nleobacnoöci I amyölnle doöc gloäao przerzueala rözne dzlela, gdy wtem slysza-
la glos A lfreda: J .
— Möj teöc dawniejszy badal mnle dzlsiaj zaciekle o pann§ May. Wbll soble w glow§, 4e ta dziewezyna jest cörkq Arabelll i atrzymywal, 4e cala jej postawa, rachy, glos nawet jest odbiciem zmarlej.
i(
I
ii
i
i
Przygnebiajoce wrazenie wyboröw Bieis. w Genewie i na Zathodzie.
Genewa, 15. 10. Wyolk wyboröw zrobll tu pioranujqce 1 przygn^biajqce wrazenie.
W kolacb delegacjl francusklej wynik wyboröw niemlecklch wywarl wra4enle przygn§blajqce. Sfe- ry, sympatyzujqce z Panearopq, widzq w wynika wyboröw niemlecklch wlelkle niebezpieczenstwo dla polltyki Brlanda 1 dla jego dalszego udzlala w rzq- dzie francasklm.
Brland zaä, zapytany o wynik wyboröw, oöwiad- czyl, 4e przyjmuje je z calym spokojem I bardzo wqtpi, aby wplyn^ty na dalszq polttyk^ zagranlcznq Niemlec. .
Wo Franc]! przeraicnle.
Paryz, 15. 10. W calej Francjl panuje nlesiy- chane przera4enie z powoda wynika wyboröw niemlecklch.
Cz§äc odpowiedzialaoäci sklada powazay od*
lam francuskl na Brlanda, ktörego polityka usta- wiczaych ust§pstw dla Niemcöw amaenia dacha niemieckiego rew anta.
»Liberte* zaznacza, 14 w Ganewie möwi sie je
szcze o pokoju, ale Niemcy myäiq j«4 o wojnte.
»E cho de Paris“ podkreäla, iz naj wi^kszq kl§sk§
ponloalo dawne stroanietwo Stresemaana i prawdo- podobaie dawna polityka Stresemaana.
»Journal* pcdkreäla olbrzymte zwycl§stwo na- cjinal-soejallstöw, ktörzy sllni sq specjalnie w okr^gach graoicznycb, komuatstyczna »Hamanlte*
podkreäla wzrost komunizma niemieckiego.
W A ttgljl.
Londyn, 15. 10. Prasa angielska äledzlla walk§
wyborczq w Niemezech z p8waem zanlepokojeniem.
Powszecbnem jest zdanie, 4e stworzenie wi^kszoäct w nowym parlamencie spotka sIqz daZeml tradno- öclami. Szczegölaie nlespodziewaaem jest zwycl§- stwo narcdowych socjallstöw. Sakces skrajaych stronnlctw mo4ns wyttamaczyc tylko znlech^ceniem wyborcöw wobac tradnoöcl politycznycb 1 gospodar- czych, w jaklch Niemcy zaalazly si§ obeenie.
W S ta n «eh Z jcd n .
Nowy Jork, 15. 10. Wiadomodc o wynika nie- mleckfcb wyboröw wywoiala tataj znaczae przy- ga^bienle. Pisma amerykanskte omawiajq obszernfe sytuaci^, wytworzonq w Niemezech, wyra4ajqc obawg, by polityka zagraulcz na Niemlec niealegla zmtaale.
Wejdcie socjalaej demokracjl do rzqda zdaje sif byc nienaiknlone.
Poploch na gietdzie z powoda zwyciqstwa partyj skrajnych.
Beylia. Zwycl§stwo partyj skrajaych wywotalo na tutejszej gieldzle nlealychane wra4enle. Zanoto- wano w kazdym dzlale akeyj sllny spadek kursn.
Znizka na niektöre papiery wartoäclowe si§ga 20 procent. Najbardziej ucierplaly akeja Siemensa 1 bankl Rzeszy.
Nlepoköj, panujqcy na gieldzle, zwi^kszyl sf§
jeszcze po otrzymaniu wladomoäcl ze zagranicy, donoszqcej o orzyga§btajqcem wrazenln, jakie wynik wyboröw do Reichstag» wywolal w zagranicznych kolacb gospodarczych. Dotychczas panaje obawa, ze zagranica wyeofa ulokowane w Niemezech krötkoterminowa kapitaly.
W sferach fiaaasowych zapatrajq sl§ pesymi- styczaie na przyszlq polityk§ kredyta zagraatezaego.
W idm o a tr a jk ö w .
Warszawa, 16. 9. Dzlä do pöznego wieezorzi obradowaty w Warazawie Zwiqzki Zawodowe na temat ewentaainych kroköw w cela podj^cia demon- stracyj strajkowycb. Do ucbwal 4adnycb nie doszlo.
Natomlast wladze bezpleczenstwa uzyskaty wiadomoäc, 4a nie jest wykluezone, 14 pewne zwiqzki tytnlem prob b§dq si<? staraly podjqc demonstracje i protestf w formte strajköw.
daloj, ze panna May posiada jakleä klejnoclki, ktö
re dawniej nalelalydo Arabelll, 4e wieh jej zgadza
■l§ zupelnie z wiekiem, jakiby cörka Arabelll miec teraz masiala, krötko möwiqc: ma zamtar rzecz t§, jak sl§ wyra4a, przedstawic jej dzladkowl, a wyja- äoienle szczegölöw cbee polecic zr§czaym dete- ktywom 1
— A cöz Doreda sprawa ta obehodzi? — wy- krzykaql Izak Holtrop ze zloäclq.
— Nie; robi to z amatorstwa, wlesz przeclei, ojeze, 4e lubl mleszac sl? w cudze sprawy 1 jest przy- tem uparty jak stary koziöl.
— Ta jedaakie nie wolao ma si§ mleszac ! Nie mo4e objaäalc twego stryja aal wyiylaö dete- ktywöw, bo w takim razle jesteämy zgablenl, n ie zapominsj o tem, A lfredzie!
— C cy doprawdy sqdzisz, z e je stsl^ czego oba- wlac z jej strony?
— Wszystklego! nterozsqdny, wezystklego I Ta dziewezyna jest twq slostrq doteczn q ! Czy4 nie wtdzlsz tego podobleöstwa pomi^dzy nlq a portre- tem zmarlej ? Ale niewidomy nie mo4e sIq nigdy o tem dowledziec, anl on, ani o n a ; gdyby nznanq zostala dzledziczkq — jesteämy 4ebrabaml. (C. d. n.)
W I A D O M O S C I .
N o w e m i a s t o , daia 17 wrzeshia 1930 r.
Caieadarzyk. 17 wrzaänia, Sroda, Snchy dzieh.
18 wrzeinia, Czwartek, Jözefa w., Ireny m, Wtchöd slohca g. 5 — 40 m. Zachöd slohca g, 1 8 — 8 m.
Wschöd ksi§2yca g . ---m. Zachöd ksi§iyca g.16 — 57 m.
3 m llj, zL dla feupieefw a pom orsk iego.
Wo] e wo da pomorski p Lamot zdotal w Warszswle nzyskac 3 railj. zl. dla knpfeclwa pomorskiego. Snma ta przezaaczona jast na pozyczki dla ku piectwa pomorskiego na przeeiijg 10
kwartalöw,
Rozdzialem tych pozyczek zajmie si§ Bank Zwi^zku Spölek Zsrobkowych.
Z m iasta
R egu low n n le e e a p m t w o r ö w zb chlebow yebu
Na podstawi© rozporz^dzeaia Mia, Spraw Wewa^trsaych s daia 19 VI. 1928 r., wydaaego w poroznmieaia z Mia. Skar- ou, Przemyshi i Haadlu, Roiaictwa oraz Robbt Pabliczaych o uregulowaaiu cea przetworöw zböz chlebowych, m i§saijego przetworöw oraz cegly, ustalam po wysluchaaiu opiaji komisji do badaaia caa z daia 16*go wrzegaia 1930 r. nast§puj$ce ceny aa
chlab i b u ik i:
za 1 kg.. m^ki zyt. wymiaiu 70°j0 w sprzedazy det
» w burtowej • 52 gr.
31 ,
» 1 » » pszeaaej * 65% w sprzedazy det. 51 ,
„ „ hurtowej 49 ,
» 1 » chleba z m^ki zytaiej wymiatu 70% 32 .
» 1 » chleba razowego 27 ,
» ^ » buik§ 60 gr. 5 ,
» 1 ft butk§ 120 gr. 10 ,
Powyzsze ceny obowi^zuj^ z dniem ogloszenla w organie ogloszeh publicsnych i winay byc ujawnione na widocznem miejscn we wszystkich skladach piekarskicb, rzeznickich wzgl.
skladach kolonjalnych. Winni zqdania lab pobierania cen wyzazych od ustalonych lub nieujawaienia tychäe, ulegn^ na podstawie art. 4 i 5 rozporz^dz. Prezydenta Rzplitej Poiskiej 2 d. 31 VIII. 1926 r. (Dz. ü. R. P. nr. 91, poz. 527) grzywnie do 10.000 zl lub karze aresztu do 6 tygodnl, o ile dany ezya nie podlega sdrowszemu ukaranin w my§I luuych nstaw karn, Wzywam wszystkich konsamentöw, aby nie placili cen wyiszych od ustalonych, a z^daj^cych lub pobieraj^cych cen§
wyzsz^, podawali mi do ukarania.
Nowemiasto, dnia 16. wrzesnia 1930 r, Nr. III. DB. 5.
S T A R O S T A P O W I A T O W Y : (—) A. Bederski.
ZmwQdj Okr^gu S. M, P.
N o w e m l& ito . Jak w miejseowej prasie poprzednio ogieszono, odbyly si§ zawody Okr^gu S. M. P. Nowemiasto w al«dziel$, 14. bm. Do biegu na przelsj 2500 mtr. etan^lo 11 druhöw, z ktörych jeden tylko do mety nie dobiegl.
W biegu tym pierwaze miejsce zaj^l drh. J. Stanislawski z S. M. P. Nowemiasto w czasle 9 min. 48 sek., zdobywaj^c lemsamem nagrod§ w^drownsj,, oflarowan^ przez Zarzad
Okr^gowy.
IL miejsce zajjtf drh. Ludwik Olszewskl w czasle 9 min.
55 sek.
III. miejsce zaj^l drh. Fr. Olszewski w czasle 10,13 min.
IV- » * * D. Przyborski „ „ 10,17 „ V. , « > L. Göralski , w 10,18 „ W grze koszykowej o mistrzostwo Okr§gu S. M. P.
Nowomiejskiego zdobyla drniyna S. M. P. Nowemiasto I. miej
sce, osi^gn^wszy pnnktöw 78, zdobywaj^c temsamem pnhar w§drowny im. Patron« Okr§gowego ks. radcy Papego.
II. miejsce zdobyla druiyna S. M. P. Wielkie Baiöwki pnnktöw 40, ktörej przyznano dyplom.
Po zakcÄezeniu zawodöw przemöwil do wszystkich ks.
radca ^aoe, poczem rozdal zwyci^zcom nagrody. Jako drngi przetr öwÜ prezes Okr^gowy ks. Lewanczyk, dzi^knj^c za- wodnikom za stawienie si§ do zawodöw i ich wysllki. Calo^c zakchczono odäplewaaiem zwrotki „Wszystkie nasze dzieane sprawy*.
P od zl^ k ow an ie.
N o w e m ia s to . P. Dr. Wecnerowi za bezinteresowne badanie zawodniköw, pp. Raszkowskiemu i J. Makowskiemu, Kom. Post. Pol. Panstw. w Lnbawie za s^dziowanie, obywa- ielstw n za poparcie I wszystkim tym, ktörzy w jaki b**d2 sposob raczyli przyj^d z pomoc^ w nrz^dzenin zawodöw, skla- da szczere podzi^kowanie
Zarz^d Okr^gn S. M. P. Nowemiasto.
Znow u d w le plü eöw k l O ff .P .
N o w e m ia s to . W niedziel^, dnia 14 wrzesnia rb. udalo si§ trzech czlonköw tut. placöwki O.W.P. w okolic§ miasta w celu ntworzenia nowych placöwek i to w miejscowogciach:
Mikolsjkach i W. Balöwkach. Na zebranie stawila si§ liczna grnpa mtodych, do ktörych po zagajenin poszczegölnl refereaci przemswiali o celach i zadaniach O. W. P. Po zroAnnieniu donioslych zadaö, jakie ma nasza organizacja, wszyscy obecni bez wyj^tkn zapisaii si§ na czlonköw!
Z u brifile O W. Pg
N o w e m ia s to . W pl^tek dnia 12 bm., odbyio si§ zebra- ale Miodych O. W. P. Miejscowa placöwka, mimo £e krötkl czas istnieje, bardzo pomyilaie si§ rozwija. Dowodem tego aylo liczne stawienie siq na zebranie czlonköw i to w liczbie 80.
N ielu d zk l o jeiec.
, L u b a w a . W niadiielQ, 14 bm., popol. przygodni prze- chodnie byli öwiadkami niezwyklej i barbarzydskiej sceny zn§cania si§ nad maloletniem dzieckiem. Niejaki§ M., mie- szkaniec Lubawy, D^d^c widocznie w stawionym stanie, arz^dzil na rynkn ze swem wlasnem maloletniem dzieckiem gorsz^ce widowlsko. Szturchal i popychai dziecko, ktöre wskntek tego npadalo kilka razy na brnk, tlnk^c sie i ka- lecz^c, üwagi przechodniöw nie odniosly iadnego skutku W koficn, me widz^c innej rady, dano znac Policji, temwie- cej, z« dziecko zaczqlo ju l krwawiö. Krewskiego i nie- iitosciwego ojca zabrano na posteruaek P. P., gdzie o zajöciu apisano protoköl. Nalezy okazaö zdziwienie, iz, pomimo Istttiejqcego zakszn sprzedawania alkoholn w niedziel^, znajdn«
jacyg nlenczciwi osobnicy, ktörzy sprzedaj^ alkchoi I w zakazane dni, przyczyniaj^c si§ w dutej mierze do wypad- köw, wyiej opisanych.
ZÄwody s . M. P.
W le ik le B a lö w k f. w niedziel§, dnia 21 bm., nrzadza Intejsza mlodzlez s SMP. na zakoficzenie sezonn sportowego oraz otwarcle boiska, przyznanego im przez Rade Gminna,
»awody towarzyskie i mi^dzystowarzyszeniowe z Tereszewem i Tomaszewem.
Podczas zawodöw przygrywac b^dzie orkieatra.
Pocz^tek o godz. 3 po polndnin.
Po Bkofiezoaych zaw od.ch odbgdzi. Big skram aa zabawa taneczna.
O D E Z W A .
„Nie damy zieml, skqd nasz röd!“
W n ied x ielQ , d n ia 25 b m .
o g o d z . 9 , 4 5 zbiöi*ka w s z y s tk ic h T ow a- p z y stw na b oisk u k o io R z e in i IHieJskiej, sk q d o d m a r sz do ko&cioia. Po naboiefiatwie
u p o e z y s t a m a n i f e s t a c j a
na nynku w S ow em m ieA cie p p zeciw za- k u s o n t n iem ieck im . Na wieca tym brakowac me powiaoo ani jedaego oby watela z eaiego powiatn.
Powian! «taa^c, jak jeden mqz, wazyscy, aby pokazac Niemcom nazzq sllnq woI§, io nie oddamy ani pi§dzl ziomi, na ktörej iyll I pracowali na*i pradzladowle.
Wiec etifimy raml§ przy ramieniu i bronmy na*zej ukoebanej ziemt Pomorakiej! Tak nam da- pomöz Bög!
K O M I T E T .
Na'.eiy przyposzczac, ie spoieez.fistwo, rozumiajqc hasto ,W zdrowem ciele zdrowy dach* podqjy tium aie na bolako i zabawg, okazojfic przez to, ze lnteresaje gig tymt, ktörzy nioäf| wiedzy przecbodnig na ezele 1 oowy okres tworz^ w wieköw dziele, przysztoöcl bndnj^e gmach!
Do widzenla w nledzielg, Drnh.
Z P o m o
K a tid tru i« k o lejo w a ,
J a b to n o w o « Dnia 14 bm. o godz. 3,20 rano na stacji Jablo- nowo najechal parowöz nr. 480, id^cy z Niem. Ilawy do Tornnia na poct^g towarowy nr. 6186, wyje4diaji\cy z Jablonowa do Brodnicy, Wskutek najechania zostaly rozblte 2 wagony towarowe, a parowöz cz^sciowo nszkodzony. Na szcz§s§cie obylo si§ bez wypadkn w ludziach. Kte ponosl wia§ do- tychczas nie nstalono.
Z f t m c le grzyb&mi«
L t s i n . Rodzina Lasinskich, po spozycin grzyböw nazbiera*
nych przez ojca tejie rodziny, zachorowala tak powaznie, ze 6 letale dziecko zmarlo Ojca przewfeziono w stanie ci§zklm do ta t. szpltala. 0?aiato tylko dwoje dzieci, ktöre byly w czasle spo^ycia grzyböw w sskole.
K iero w n lctw o S ttro M w a O rodzbtego w Gradziqdasus
G r a d z i^ d z . W zast§pstwie starosty M ontvilla, ktöry, jak jnz donosiliämy, ulegl wypadkowi samochodowemu, obj^l kierownictwo Starostwa Grodzkicgo Kazirnierz Weese, dotyeh- czasowy zast^pca starosty w Wejherowie.
K i biskup Otcoütawskl w Chalm nle,
C h e lm n o . Ub. soboty popolndnln przyjechal do Chelmna ks. bisknp Okoniewski, wltany na rynkn przez nie- zliczone tlomy mleszkadcöw oraz przedstawicieli wladz. Ks.
bisknp Okoniewski przeszedl przed kompanj^ honorow^ kor- pusn kadetöw i zajq.1 miejsce na podwyiszeniu przed rata*
szem, gdzie powital go bnrmlstrz. Nast§pnie wprowadzono ks; Blskupa do fary, gdzie ks. proboszcz B^czkowski odprawil modly. Wieczorem przed mieszkaniem ks. Proboszcza, gdzie ks.
bisknp Okoniewski zamieszkal, gromadzily si§ tysi^czne rze- 8ze, ktöre urz^dzlly dostojnemn goäciowi serdeczn^ owacj§.
W nledzielg rano odbyla si§ nroczysta Msza 6w. odprawiona w prastarej §wi^tyny chelmidskiej. Po snmie Dostojny Arcy pasterz wyglosil do wiernych nauk§, a nast^pnie na tym samyin piacn ndzielal w dalszym ci^gn Sakramentn Bierzmo*
wania.
T ajem n iczy zgott 50-letttiej k o b lety w yjaSniony.
C h o jn io e . Dn. 10' bm. znalazlono w szopie w aiani.
niezyw^ 4ong goepodarza 50-letni^ Rozaljg Rajmond-Llpldak^, z Zieionej Hnty, ktöra zagin§la w tajemniczy sposöb 6 bm, Wobec k r ^ c y e h wersyj, ze dp. Llplöska nie zmarla dmlercla natnraln^, wdrofioao diedztwo, ktöre dalo nastgpnj^cy reznl- tat. Komisja s^dowo-lekarska ustalila, ie sp. L. zmarla dmierci^ cataraln^. Na ciele zmariej nie znaleziono dladöw, ktöre wskazywalyby na to, 2e zachodzi tu zaböjstwo lub morderstwo. Sp, Lipinska, udaj^c si^ na siano, tak nle- szcz^öliwie si§ zsun^la glow^ w döt mi§dzy sianem a szczy«
tem szopy, ze o wlasnycn silach nie mogla si§ wydostac na wierzch, w skatek czego poniosla dmierc przez naplyw krwi do mözgn,
E gxim itt o r g m U t ö w ,
P e l p l i a . Egzamin tegoroczny dla organistöw niewykwa*
lifikowanych, chcncych uzyskac lepszy stopien egzaminn, od- b§dzie si§ 11 i 12 listopada b, r. Zgloszenia, do ktörych trze- ba zal^ezyc zyciorys wlasnor^cznie napisany, dwiadectwo moralnodcl miejscowego ks. proboszcza i poiwiadczenie, wy*
kazuj^ce sposöb przygotowania fachowego, nalezy przeslac najpöiniej 4 tygodnie przed terminem egiaminn na r§ce prze*
wodnlcz^cego komisji egzaminacyjnej ks. kanonika dr. Mlchal- skiego w Pelplinie.
Cud natunr.
K o ia ie i'z y n a . W ogrodzie p. dka w Starych Pola- szkach, jabton, ktöra wiosn^ nie zakwitla, kwitnie obecnie w calej pelni. Ponlewaz jednakie jesiefi jn t nastaje, nie ma nadziei, aby jabloh rodzila owoce, gdyi pierwszy przyrnrozek )e zniszczy.
S k u tk l d ie o ltr o id o g o ob eh o d zed la slq
% b ro iiiq ,
L u b l t s z y s , powlat kodcierski. W celn pozegnanta woj*
ska, przebywaj^cego tu na cwlczeniach, urz^dzono w tych dniach zabaw§. W zabawie brali udzial zaröwno wojskowi jak i cywilni. Podcaaa zabawy p .w i.a oaobnik w atanl* pod- chmieloaym pooz^J bawle aig z broaiq palaq. Nagle padi atrzat ktöry zraatl p.w aii osobg. Raansgo odwieziono do szpitaia w Koöcierzynie.
Stnlerö dzieck ft pod boiam t ftutobusu.
L a lsk a , pow. kartnakl. Daia 12 bm. zoataia przeiechana na azosia w pobliZu wioakl 5-r.io latnia Harta Zialka przez antobna, knranjjcy na linji Koäciarzyna — K artazy — Gdansk.
Smlarc naet^pita na mlajaco, winy nie ponoai azofar, iacz dziecko same, ktöra niarozwainie chcialo przabiac azoae przed
antobnsem. ^ *
Wybory do Sejmu.
Okr§gowa Komisja Wyborcza na Tornn miasto I powiat, taöziez pow iaty: Chaltnno, Wqbrzefao, Brodaica, Labawa 1 Dziaidowo, t worzqoe okr^g wy- borczy Nr. 31, ogiasza •niniejszem na zaxadzie art. Hl ordynacji wjrborozej do Sejmn, ie dn. 16 iis to p a d n 1930 r. b§d% przeprowadzone wybory do Sejmu.
Glosowanle rozpocznie ss§ o godz. 9 tej rano i trwac b§dzie bez przerwy do godz. 9 ej wieczorem (art. 72 ord. wyb.)
Okrqg wyborczy Nr. 31 wybiera do Sejmu pie- ciu poalöw.
Kandydatury poselekie wlnny byc zgloszone pisemnie ca r§ce przewodnlczqcego Okr^gowej Ke~
mlsji Wyborczej nie pözniej jak 17 go pazdriernika 1930 r. (art. 44 ust. 1 ord. wyb.)
Zgloazenie wlnno byc podpisane l^cznle lub na oddzielnych deklaracjach najmniej przez 50 wybor- cöw, zamieszkalych w okr§gu wyb. (art. 45ord. wyb.)
Zgtagzajijey okr§gowq Hst§ kandydatöw powlanl jeanoczefiaie w pisemuem zaöwladczeniu wakazac
■wego peinomoentka 1 jego zast§pc§ (art.47 ord. wyb.) Pefnomocnik listy kandydatöw moie zloiyc na rece przewodnlczqeego Okr§gowej Komisji Wybor czej najpözalej 25 p a £ d z le rn ) k a 1930 oöwladcze nie, ie list§ swoji| przylqcza do ozuaczonej w oöwiad czenlu paäitw. listy kandydatöw (art. 57 ust. 2ord. w.) Okr§gow$ KomisjQ wyborczq na okreg wybor
czy Nr. 31 stanowlq:
Prfcewodnicz^cy :
Wladyslaw Chodecki, Prezes S^dn Okr^gowego.
Czlonkowie;
Mikolaj Zakrzewskl, nacz. Wydz. ürz§d. Woj. Pom. w Tornnia Edward btef;aaowicz, radny, przem. w Tornnia, Batorego 9-U . M trjan Mnsial, nrz^dnlk prywat. w Tornnic, Sobieaktego 19.
Bernard Smieszny, rolnik w Lnbiczn pow. Tom#.
Micha! Nowicki, zegarmlstrz w Chelm iy.
Zast^pca przewodnicz^cego:
\^f lodzimierz Gizihski, S^dzia S^dn Okr^gowego.
Zast^pcy czlonköw :
Stanislaw D^browski, radca Woj. w Urz§dzie Woj. Pcm . Bronislaw D/bowskl, malarz w Tornnia, Podgörna 1c, Jan Boniewicz, ksi^zkowy w Toranin, Mtckiewicza 11.
Zclzisfaw Baczkowski, 2iemiaain w Tylicsch, pow. Tora#.
FeUks Dwojacki, rolnik w Lnbiance, pow. Torah.
Lokal Okr§gowej Komisji Wyborczej mle£c! Üe przy ul. Chelminsklej Nr. 16 parter, w Toruniu.
Torna, dnia 13 wrzeöula 1930 r.
Przewoduiczqcy okr§gowej Komisji Wyborczej (—) Wladyslaw Cüodecki.
Kto wygrat w V. ki. 21 Panstw. Löter) i Kiasowej ?
4 dzieri c iq g n ie c la .
» nS2 Z\ Dr:* 5}3°2 83482 86757 125066 135911 137978 188687.
20568700 Zt Ut‘ 13U17 134789 145875 151202 155012 16,0‘8 18459300i°92974r*: 47659 102873 1053" 168417 128462 163962
1.000 zl nr.: 7934 26094 26604 30611 36127 68621 84467 119269 127165 133081 133912 135106 163137 176731 177^9 182358 184694 207146 209099.
„„ zi nr.: 7298 11,807 14324 38211 46656 51838 60962 6853381033 108928 116414 120568 126998 144873 151215 167964 173063 173343 185063 195556 203073.
, 5°0 *t nr.: 301 615 1695 2871 3467 4854 5188 8800 10370 15839 20757 27491 32858 40675 46628 53771 61057 67718 72538 77963 81037 899C9 96156 103509 109547 117313 124076 136622 200532.150487 156185 160573 167140 173351 182748 19193^
173772° Zl n r" 158181 160401 160428 167249 167255 169269
5 d z le ö eiq gn ien ia.
25 000 zt nr.: 195972.
15 000 zt nr.: 11393.
10.000 zt nr.: 8873.
3.000 2 nr.: 130693 132168 182333 188352‘
_ ^ 2 .0 0 0 zt nr.: 13864 21964 28738 67642 83357 84011 106342 120902 133612 171938 175990 181576 186382 194378 206400.
LOGO z! nr : 14025 20833 30940 43315 74447 75157 8304ß 109641 115283 121659 153982 163759 177945 187709 189966 193556 193754 195102.
500 zt nr.: 4325 6234 10409 17842 24054 29311 35251 38909
■*8513 50303 55224 60069 64717 71539 77479 83031 89287 94598 972S6 101870 109303 118635 122422 128942 138711 142218 147569 151161 156770 160665 165586 170329 173335 179242 183335
190567 197580 200988 2C8737. 835
250 zt nr.: 160439 167253 169282 169298.
L o s y V. k l.
mozna jeszcze naby wac, takze w ym ien iae w ygran e na in ne Iosy V . kl.
w k o le k tu n z e „ D R W | C A»
N o w e m ia sto L ubaw a L id zb a rk . Ciqgnlenle trwa az od 14. 10. 30.
ftn@§i towraraegrstwe
j h w » . Zebranie Kötka Rolnlczago odbgdzle aie w nladzlelg, 21 wrzesnia o godz. 4 po pot. w lokaln azkoty
powazecbne] w Targowiaku. *
O liczny ndzlat proal Zarzad.
0 D R E D A K C J I .
.. ? * Oltäw mow,- npti.jmlo axl«ko|.„.
Co do traicl jednak tnamy pawne znstrzeianie, a m ianow iek
nia wydaja nam alg, aby tak 41a byto. Przedatawlanle aprawv jak we wiarazn, mogliby Niamey wykorzyatac dla awych c®ld»
O s t a t n i e w i a d o m o s c i .
Dalsze etha niedzielnych manlfestacyj i wlecöw centrolewu.
N aktroje w W «*rszauk. D alsze a r e s z t o w ^ iS .
W arszaw a« P o n ie d z ie ln e m w z b u r z e n iu f p o d - n le c e n lu , w y w o la n e m tr a g le z n a m i z ä jsc ia m i po w le o n C en tr o le u m , w o zo ra j z a p a n o w a lo p e w n e a s p o k c j e n le I d o £ a p r sy g n e b ie n ie « K am panja w y - b o r c z a r o z p o c z ^ la si^ pod b o le sn y m znaktem *
W pustyxu od d lu is z e g o c z a su gm n ch u s e jm o - w ym w o zo ra j b yto iu d n o i g w a r n o . P r z y b y lo w ie la d z is la c z y C e n tr o le w u , k t ö r z y b rali u d a ia l w w ie - c»cta n a p r o w in c ji i o p o w ia d a li o ic h p r z e b ie g u . Ze i tarn b ila u s l e s t n ie w e s o ly , w ia d o m o ju z z d e p e s z w c z o r s js z y c h .
W raz z w äesciam i praw dziurem !, k r t e f p o - g fo s k i, s t ö r e n ie zn ajd n jq p o tw ierd zen ia « D o tafcioh p o g lo s e k n a le ä a la w ia d o m o iö o a r e s z t o w a n ia p.
G r a lin s k ie g o z „ W y z w o le n ia “. N a to m ia st c o d o p.
N osk a z t e g o 2 stroxm iotw a, to w la d o m o sö o ]e g o a ^ a s z to w a n lu p o tw le r d z a s ie . P. K oain ow sk q a r e - a z to w a n o w L a b lin ie i u m ie s z e z o n o n a zanzku lu b e l-
•k lm .
O lo s te a r e s z to w a n y c h i w y w ie z io n y ch do Brzefi«
e ia p o s lö w n a d a l n ie m a ia d n y c h w ia d c m o s c i. P o - d o b n o d o ty c h c z a s n ie z e z w o lo n o n a d o s t a r c z e n le Im u ie z b e d iiy c h r z e e x y i d r o b ia zg ö w . W p o n ie d z ia - l e k r a n o I w y je c b a la do B rzed cia p a n i K ie r n ik o w a z s y n e m .
W a rsza w a , 16. 9. W W a rsza w ie po r o z w iq z a n iu p o c k o d u C e n tr o le w u a r e s z to w a n o o k o io 300 o sö b a dzifl w n o c y a r e s z to w a n o w ie lu c z lo tik ö w PPS*
A r e s z to w a n la mi&ly t e i m ie js c e i w In n ych m ia -
■ ta cb .
W ed iu g p r y w a tn y c h o b lic z e fi liozb a a r e s z to w a - a y c h d o c h o d zi do 1000 o a ö b . A r e s z to w a n i po n ie - d z ie ln y m w ie o u z o s ta ll p r z e w ie z le n i d o O k r $ g o w e - g o U rz^ d u P o llc jl P o lity o z n e J . P r z e s lu c h iw a n ia t r w a ly p rz e z eata o o o . W r e z u lt a e ie ty c h p r z e slu - chö w fc ilk a n a ic ie o s ö b z w o ln lo n o , r e s z t e z s £ z a tr z y - m an o d o s p r a w d z e n la .
Jednodnlowy strajk w Warszawie?
Do godz. 12 s t r a j k b y l ty lk o ez^Sciow y. — P. P. S. z i p m c z l .
W a rsza w a , 16. 9. W ozoraj w ie c z e r e m r o z e s z ly
»M? w W a rsza w ie p o g lo s k i o za m ie r z o n y m strajku«
W clq g u n o c y k o lp o r to w a n o w d z ie ln ic a c h r o b o tn l- c z y c h u lo tk i i o d e z w y , w zym ajigce do c tr a jk u .
J a k w yjaön lajsf z k ö l so c ja lls ty o z n y c h , r o b o tn ic y b e z szdziaiu P P S . r x u e lli h a slo L d n io w e g o str a jk u p r o t e s t a c y j n e g o w W a r sz a w ie .
DziS r a n o od g o d z in y 11 i p o l s y tu a c ja s t r a j k o - w a p r z e d s ta w ia la sl^ n a « t$ p u jq c o :
F ab ryk a L llpop, R au, L o w e n s te ln l z a tr u d n io n y c h 2200 r o b o tn lk ö w , str a jk u je 2000.
F ab ryk a U r su s, z a tr u d n io n y c h 1000, a tr a jk u je 900.
F ab ry k a P o s z o w e r , z a tr u d n io n y c h 225, ctrajfeujg wrazyscy.
F a b ry k a N u rb liu , äBach W e r n e r , z a tr u d n io n y c h 900, str& jkuje 500.
R o b o ty b u d o w la a e n a Z o lib o rzu , z a tr u d n io n y c h 1.580, str a jk u jq w sz y so y .
B e z r o b o tn i p r a c o jq p r z y r o b o ta c h z ie m n y c b n a Z o llb o rzu pod o e h r o n q p o lic jl.
P a ä s tw o w a w y tw ö r n ia te le fo b ö w , z a tr u d n io n y c h 4401, fttrajkuje 300.
P a n s tw o w e w y ta r ö r n ie lo tn io z e , z a tr u d n ic n y c b 420, s tr a jk u je 300.
„ P a r o w o z y “ p ra co jq .
P o z a te m str a jk u jq oze& ciow o r o b o tn ic y w „ A v ia - c i e w w fabryk& ch M on op olu . Na P r a d z e w i$ k szo fic fa b ry k s to i.
Sioj^ t a k t e m iy n y , fa b ry k a „ P lu to s “, R oh n I Z ielin u k i.
Z k ö l PPS. n a n a s z e z a p y ta n ie z a p r z e e za jq k a t e - g o r y c z n ie w la d o m o scS o m , p u sz c z a n y m p r z e z stsna- c je , Jak ob y w c z o r a j b y lo jafcieg z e b r a n ie C. K. W.
k lö r y m ia l u c b w a lic p r z y s tq p ie n ie d o a k cji s t r a j - k o w e j i z a p ew n ia jq , z e str a jk , k lö r y w y b u c b l dzi£
w k iik u m ie js c a c h , j e s t s tr a jk ie m sa m o r z u tn y m o e b a r a k t e r z e m a n ife s ta c y jn y m .
U d lr e m n le a la zAmitchu itb o U ijr s tö w na „Panoram a R aclA w lekq“ w e L w ow le.
Lwöw. Dz!§kl poofoym informacjom 1 «pry- tnema wywiadowi pollcjl polltycznej, ndalo sl§
untenzkodlJwic potworny zamacb sabotezystöw ukra- insklch na .Panorama raclawtckq* 1 pawllon eztukl
□a Targach wschodnicb.
Czy n ie zft d u ia k u rtukcja w sp ra w ie C alonder*.
Genewa. Min. Zaieskl konferowai z min. Cur- tSusem, a tematem rozmöw byla giöwnle «prawa ustqplenia prezydenta komUji mleazanej Caloodera.
Obaj mlnistrowie doszli do decyzjl przedloienla Radzie wnloskn, by zwrödc •!§" do p. Calondera z apelem o cofniQcia dymisjl.
W gazecle .Züricher Zeitung“ p. Calonder oglasza odwiadczenle, demontuj^ce plctki niemleckie jakoby zamierzai ntt^pic w ekntek nielojalnego po- tt^powania n a d u polskiego i stwlerdza, 1 öymlgjg awojtt wnosi ze wzgl§döw czyBto osobfstycb. Jest tez watpliwe, czy w razie ncbwalenia apeln przez Rad§ Lfgi Narodöw p. Calonder zmienSiby swoje atanowi.so.
Dalszq awag§ koncentrnje kwe.tja w.pölpracy panstw agrarnycb i nie je.t rzecza wykluezona, 12 na terenle Genewy dojdzie do dalazych rozmöw mi§dzy zaintere.owanemi w tej sprawie paö.twamL
i Sieida zöolowa w Poznaniu.
Xoiowania ollcjalne * dal. 15. 9.
^lacoso w slotycb s b 100 kg.
2*1« 19.C0—19.25
FsxeaUa h ow» sneha 27.25—29 00
Jfßzmlsö 19.50—22 00
Owles nowy 17.00-19.00
M%ka iytKia 30.50—
Maka ytzsmaa 65 proc. 48.00—51.00
Givfby fytnie 12.25—13.15
Oty$by paztxme 15.50—16.50
Rzepak 47.00—49.00
Groch Viktorja 35.0C—40.00
ü w ags: Ogölns nspOBobisnis spokojna.
Za redakej$ odpowiedzialny: Walenty Stawicki w Nowemmie^cie.
Za ogloszeoia redakeja nieodpowiada.
P R Z Y M U S O W A LICYTACJA.
W e z w a r t e k , d n la 18 w r z e ö n ia rb. o g o d z . 16 sprzada- wac b$d§ w S lu p ie za gotöwk? najwl$cej daj^cemu:
1 zrebaka, 3 fury zyta i gramefon.
Zbiörka licytantöw przed iDieszkaDiem p. Malikowskiego.
Lidzb&rk, dnia 16 wrze^nSa 1930 r.
K wrass, kom . s^d. z polec. w Lidzbarku.
Obwieszczenie o licytacji.
U rz^d S k s r b o w y p o d s t l ö z i e p l a t s k a r b o w y c h w N o w e m m ie ^ c ie , podsje do wiadomosci ogölnej, \t dnia 24 z f r z e s n ia rb. o g o d z . 10 p r z e d p o tu d . w S k a r lin ie przed oberz^ odb^dzie sic e p r z e d n z z lic y t a c j i niiej wy- mienionych rachomolci, celem pokrycia zaieglcöci podatkowych:
5 0 b u t e ie k w in a ,
w L e k s r t a c h o g o d z . 12 fr p o l. przed oberäq:
I w s r s z t a t e t o la r s k if
m C h r o s lu p r z e d o b e r i ^ o g e d z i n i e 16-ejs
4 0 f t . o k r a s y w r^d zon ej, 15 f t . t l u s z c z u , 1 m lö c - k a rk ^ , s t o ly , k n e s l s , k a n a p y 1 I f u t r o m § s k le
« K e c z k u w m ly n ie o g o d z . 18-ejj:
3 p a r y w a lc ö w .
D n i a 2 5 w r z e s n i a r b .
e g o d z . 12-ftej n a m a j . R y n e k :
1 k o n ia .
a g o d z . 14 p o p o l. n a m a j q ik u w T r z c in ie
2 a to g i z y t a . s t o m ie ,
a g o d z . 16 p o p. na podwörzu p. Marcinkowskiego w M r o c z e n k u : 1 jalowic§.
D n i a 2 6 w r z e s n i a r b .
o g o d z . l i - e j ps*zed p o l. n a m a j . W. W ö lk a
I m t ö c k a r k ,.
o g o d z . 16 p o p o l. w R a d o m n ia przed oberzq p. Czerwinsklego:
1 k o n ia , I w ö x n a r e .o r a c h , 1 k a n a p y , 14 b u t e ie k k o n ja k u I w in a.
D n i a 2 7 w r z e s n i a r b .
o g o d z . IO p r z e d p o l. na podwörzn p. Piechc- ckb'go Stefans w B y s z w a l d z i e s
1 m ö r g «*iki n a p a iu ,
o g o d z . 12 w p o l. w Z l o io w ie przed obert^:
4 k o la d o b r y e z k i.
o g o d z . 1 5 -ej p o p o l. w O m u lu przed oberzq:
1 m a u e i, 1 « ö z , 1 w a g e , 3 te m b a n k i, 1 m a iz y n g d o m ie le n ia m ig a a i 1 lo k o m o b lle ,
D n i a 2 9 w r z e ö n i a r b .
o g o d z . 1 2 -e j p r z e d o b e r z q w W a ld y k a c h
1 P o w e r vn^ski,
o g o d z . 14 p o p o l. u ^ W ii n i e w s b i e g o J a n a
6 k i z f t to r f u .
D n i a 3 0 w r z e s p i i a r b .
a g o d z . IO p r z e d pv* n - podwörzn p. Lewal- skiego A ntiar K a g u s z e w ie :
I j a lo w ic ^ .
Bamipit! otwarde interesul Bannatti
Szanownej Publicz.icsci L l d z b a r k a 5 o k o l i c y pedaie do laskawei wiadoEcoäci, iz
z dniem 15-go wrzesnia rb. o t w o r z y t e m
sklad kolonjalny i restauraeje
f f r e s t a u r a e j i p o d a w a c b ^ d ^ e i e p t e i z i m n e p o t r a w y o k a z d e j p o r z e d n ia .
i t Przez fachow^ i rzet©ln?i obslüg§ oraz jak najtadsze ceny b§d§
N si§ staral moj^ klientel^ zadowoiie.
J S L Prosz§ jak najaprzejmi«] Szan. Obywateletwo Lldzbarka i okolicy
PES o laskawe poparcie mego nowo z&ioionego przedsi^biorsiwa.
_ Z wysokim szacankiem
I A n a s t a z y H a d o l n y , L i d z b a r k ,
Nowy Rynek 18.
ro
o i
Z A B A W A
t a n e c z n a
odb§dzie si§ d n ia 21. IX. r b . o godz, 6 w sali p. Malinowskiego*
« R a d o m n ie .
O liczny udziaZ proei
Z a r z q d . N llo d z ie k P r z y s p o s r
R o ln . «r P r q t n ic y nrz^dea
w n ie d z ie l^ . d a ia 21 b m .
o godz. 4-ej po poludnlu
Z A B A W ^
t a n e c z n s i
na aali p. Ziclinebiego, na kiori} oprzejmie zaprasza*
Z a r z q d . Czyety zysk przeznacza si^
na cegielkc P. T. R
P R Z Y M U S O W A LIC Y T A C JA .
W p ia te k , d n ia 19. 9. rb . o g o d z . (i p r z e d p ö iu ö n ie m b§d§ sprzedawal w N o w e m m ie s c io na rynka za gotöwk§
najwi^cej daj^cemu:
3 skrzynie cykorji i 4 skrzynie mydta.
S la x ia n o s s z k i, kom. SAdowy w Nowemmieöcie.
P H I Y MUS 0 w TTiCYTACJÄ“
W p i^ te k , d n ia 19« 9» rb« o g o d z . 84-tej b§d^ eprzedawal w M o w e m m ie ö c ie w y b . za gotöwk§ najwi^cej dajAcemus
60 ctr. zyta.
Zbiörka licyt&niöw na podwörzn n p. Demblnskiej, H a z a n o w s k i, kom. a^dowy w Nowemmiescle.
Zaj§te przedmioty reflektanci meg^ cgl^dacÜ Pöl godziny przed licytscjA ca miejecn sprzedazy.
Nowemlastc, dnia 16 w rzessia 1930 r.
Urzad Skarbowy. podatköw ir optat skarb.
PRZYMUSOWA LICYTACJA.
W s o b o t ^ , d n ia 20 bm . o g o d z . 10 p r z e d p o l. sprzeda- wac b£d§ «ar i e g l j i wybadow. za goiöwk§ najwi^cej dej^cemu:
1 warsztat stolsrski i 6 ggsi.
Zoiörka licytantöw na podwörzu p. Jana Rnezynskiego.
S i u k i h k i . kom. s^dowy w l ubawie.
P r o k fy k a n t e
przyjmie cd 2arax
M a J ^ tn o ö c B a o h o te fe ^ pow. Brodnlca.
T o w . P o w s t a n c ö w i W o ja k o w w S k a r l i n i e
urz^dza w d n lu 21 -g o w r z e i n i a r b . na sali p. Kernera
zabawQ taneczna
PoIaczod^ z rötnem i nlespcdziankami. P r z e d s t a w i e n i e a m a t o r s k i e pi^knej aztuki przy bardzo niskich cenach wst§pm
r o z p o o z n i e s i ^ o g o d z . 6 w i e e z o r e n t . O jak najlicznlejsgy udzial prcsl Z Ä R /A D .
Porz^dna
p o k cjö w k a
od zaraz potrzabna
Dom. Hartöwrieo,
poezta Montowo.
D o b r o w o l n a
W e w torcSs, d n ia 23 bni. o g o d x . 9 p rz e d p o lu d n ie m aprzedawac b§d§ z powodu zdania gospodsrstwa
w s z e lk i iy w y i m a rtw y in w e n ta r z c’.^ciowc, ja k o i sto m q w e a lo s c i lub fu r a m i.
Pewnym ndzlela si§ kredytü.
_______ _____ ___ Jözef Krajewski, Rumienio«.
D o b r o w o l n a l i c y t a o j a .
W p i^ te k , d n ia 26 g o bm. o godz# 11 p r z e d p o lu d n ie m aprzodawac sl§ b§dzia w N o w e m m ie ic ie na rynku za gotöwk§
najwi^cej daj^ccruu:
I w o * r o b o c z y j e d n o k o n n y i I u p r z q z j e d n o k o n n q .
K ö r n e n d . P o w . P. P. N o w e m la a to .
Maj^tek Gaizifziny
przyjmnje
lu d z i
do kopania siemniaköw. Zaplaia wedlug taryfy.
H e n r y k Iffo d ro w .
W nocy z 27 na 28 iipca 1930 r
s k r a d z i a n o m i
ksi^zk§ wojgkowsi, ktör^ unie»
wazniam
F e lik s K a rezew sk i^
T ereszewö»
U c z n ia
poszukuje si^ od zaraz
Fellks Pruscewloz,
mlstrz rzeznicki, B a f ie s z y n , pow. Brodnlca.
Z g u b ila m
dnia 15 bm. w dredze od Tu«
szewa do Lubawy zegarek z bransoletk^. Uczciwego zna- lazc§ prcsl laskawie o zwrofc za wynagrodzenJem.
Zglcszema do fiiji ÄDrw§cyK Lubawa.
P o t r z e b n y
uczen od zaraz
B r . 'Lukaszew & ki, rzeznictwo L id zb a rk .
U c z n ia
poszukuje od zaraz
Sklad kolonjalny i mat. bodowl, K a z im ie r z G ö r sk i, N o w o m ia sta , Mcstowa 3.
Dam w dzieriaw^ od 1-go pazdziernlka rb.
s k l a d
rzeznicki z rze^ni^ i mieszka*
niem. T. X a x z u b o w s k s , G ra b o w o , pow. Lnbawa.
Mam do sprzedanla
c e b u iq
we workaeh, po 10 zl za ctr.
A d o lf L s a b s , R o z g a r t y r, poezta ßodaik koto Gradzlqdza.,
S p r z e d a m lu b z a m ie n iq
na mniejsze albo prz^dzleriaw!§
1 4 0 m ö r g
p s z e n n o - z y t n l e j z l e m S wraz z dobremi bndynkami, tywym 1 martwym inwentarzem jako i z calem zniwem, na ko*
rzystnych warnnkach.
P . H u lk o w s k l, S u g a ju o , p, Boleszyn, powiat brodnicki
