Drwęca 1930, R. 10, nr 110

P a m i ^ t a j e i e

o o d n o w i e n i u p r z e d p f a i y

n a p a i d z i e r n i k lu b IV. k w a r ta f!

Ja k bytaby wygl^data Polska, ktörq by byli

Niemcy utw orzyli?

PomlQdzy Folak&ml w Prngaeb, a p r sy sz le m

„K rötcstw em P o lsk lem “ lu ie i b |£ u tw o rzo h y sze r o k i pas granlczujr, z k tö r e g o rnlano P o la k ö w w y sied ltc. a na Ich m ie jsc e osadzic

N iem cöw .

Dzlennik brukielskl »Le Soir“, w numerze z dnia 9 bm. zamleszcza obszerny memorjal bylego glöwnodowodzqcego armjq niemieckq, a obecnego prezydenta Rzeszy, feldmarszalka Hlndenbnrga, zlozouy w lipcu 1918 r. kancierzowl i rzqdowi ! Rzeszy. Memorjal ten rozwija powstaly jnä w lipcu jj 1915 r. w kaucelaril Rzeszy projekt utworzenla spec ja Inego pasa graaicznego, mitjdzy majqcem powatac panstwem polskiem, a Rzeezq, uzasadnta- jqc jqdanie wzgl§dami wojskowemi i narodowo- politycznemi. Celem tego pasa granicznego mlalo byc — wedle slow memorjaln — , utworzenla drogq osledlen w pasle graniczuym ludnoscl nlemieckiej walu miqdzy przyszlem Krölestwem Polskiem, a Po- lakami w Prusach. Prusy Wschodnie memorjal Bwala za dostatecznie zabezpieczone przez uzale- znlenie od Rzeszy Litwy 1 krajöw baltyckicb. Me­

morjal wychodzl z zaiolenia, ze marzenia Polaköw o zjednoczeniu 1 niezaleinem panstwie polskiem z Wilaem, Gdansklem, Poznaniem 1 Krakowem, nie

•4 zbudowane na przeilankath cblmeryczoycb.

Memorjal wskaznje przytem na niebezgdeczeöstwo, * 1 jakie wynikloby dla Rzeszy z chwilq powstania panstwa polsktego przez daiszy rozrost elementöw ! polskich w Prusach, tlnmionych dotyehezas przez ! ograniczenia osledlencze 1 obawiasig, ie Niemcy w wlqkzej jeszcze mlerze, nii dotycbcza«, oposzczaliby Poznan ekle 1 Prusy Zacbodnie tak, ze w koncu pa- , nowanle Prus nad teml prowincjami »tanqloby pod znaklem zapytania. Olatego memorjal domaga si§

„czynu decydnjqcego“ w formte utworzenla, opano- wanego przez Niemcy pasa graaicznego, spodziewa- jqc si§, 4e doplero wöwczas Polacy, wobee opano- wanla tych granic przez Niemcy, sznkac b§dq oparcia o Rzeszy niemteckq. W tym celu memorjal proponuje przesuni§cie granlcy nlemieckiej na wscfaöd tak daleko, by sfrefa ta, o powierzchal oku- lo 20.000 km. kwadr., objela ttaje Kaltsz, Koala, Wroclaw ek, Augustöw. Memorjal domaga sie ngrnntowanla tego pasa granicznego drogq gospo- darczq i polltycznq, proponujqc jako Sroaki skute- e i n e : 1. przejöcle wtelklej t Sredniej wlasnoöci S zlemsklej w r§ce niemieckie, 2. usnni§cle ludnoöd ! poisklej przez przymusowe wywlaszczenie okolo jj 50 proc. calego obszaru pasa granicznego, 3. osle- jj dlanie na zdobytycb w ten sposöb terenacfa koio- j nlstöw nlemiecktch, Memorjal powoluje sie na ?

okollcznoäc, terzqd Rzeszy ju i w rokn 1915 r., I przystqpil . drogq dyskretnycb zarzqdzen do atwo* I

rzenla takiego pasa granicznego i to w wlekszych j rozmiarach, anizeli tego iqda obecnie naczelne do* I wödztwo armji.

Tyle w tej snrawle podaje Polska Agencja ! Telegraf iczna. Dokument . powyiszy stwier- jj dza, 14 Prntacy na przestrzeni 20.000 km. kw'd<*. 1 mtell wystedllc lndnoic polskq z jej siedzib I war- f sztatöw pracy, a na to mtejcce mieil przyslac sw:,-.

krzyiackkh potomköw. Do przeprowadzenta t g plann Niemcy dqiyll ja i poprzednio przez walk§

kuiturnq f przy pomocy komtsji kolonizacyjnej.

Kto zna hl#torj§ walkt narodn polsktego z germa- ntzmcm, ten na wieöc o ogloszenlu tego doknmen- tu stwlerdzi tylko, ze Niemcy dzislejsze ant na jot§

nie sprzenfewierzyli s!§ awoim poprzednikom, ktö- rzy wypowledztelt Police wojn§ na timterö 1 iycte.

Jeszcze sensatyjne rewelacje o zbrodniczych planach Hohenzollernöw w czasie wojny.

C heleli z n liz c z y c S low lan , ha p le r w iz e m m ie jie n F oiak öw .

Nawt^zajgc do powyzszych rewelacyjnych wla- domoäci o ztolonym przez Hlndenbnrga w lipcu 1918, rzqdowi Rzeszy planle ntworzenla w zdoby- tem Rrölestwie pasa granicznego, skolonizowanego przez Niemcöw — warto ecfnqc s!§ o rok wstecz, do plano w, jakte roztaczal syn b. cesarza WUhelma przed oficeramt nlemleckimi.

Bylo to z wlosnq roku 1917, na kwaterze jedne- go ze synöw b. cesarza Wilbelma w Drohobyczu.

Po szeregu zwycl^stw, jakie w tym czasie pan­

stwa centralne oduiosly, wydal syn cesarza na czeöc armji banktet, na ktöry zostali zaproszeni jedynie oflcerowle ntemieccy i austrjaccy, narcdowcöct nie- miecklej, znanl z Idei wszecbniemieckiej. Pomi^dzy niml znalazl si§ röwniez oficer anatrjacki o niemiec- kiem nazwisku (narodowoöci slowtaniklej), ktöry opowladal kilku swym przyjaciolom o mowle syna cesarskiego.

Po sntej llbacjl przyst^piono do w yglaszania' möw. Gdy szereg möwcöw wychylal toasty na

czefid cesarza i armji, zabrsl glos syn cesarza 1 prze- möwll nast^pnj^co:

»Mol panowte ! Sprawiedliwcäc dzlejowa oddala nam na wszystklcb frontacb zwyci^stwo, ktöre nwienczymy w krötkim czasie niemiecklm pokojem

Abyömy zrozumteli, jak ten poköj bedzle wy- glqdal, musz§ panöw zaznajcmic z nrhwalämi, jakte zapadly na radzie familljnej domn Hohenzollernöw.

W plerwszym rz^dzie mnsimy raz na zawsze skon- czyc z kwestj% slowlafiskq, a przedewszystkiem z Polakamt 1 Czecbaml. Ziemie polekle i czeskle zoitanfj wdelene do paöstwa niemieckiego, a mle- szkancy ich, Polacy, b§dq rozstedleni po calym obszarze naszego panstwa t poddanl bezwzgl§dnej

| geimanlzacjl; Czest zaö rozrzucen! zostanq po naszycb

I

lach 1 nrz^dacb, gdyi wlemy, je leb przywödcy, nas! wypröbowant sprzymterzency, ch§tnle nam w tem dopomogs,. W Rosjl szkolnictwo zamkn!§te zostanle na lat 50 1 przez ten czas bedzle tarn rz^- dztl zandarm prnski. Belgja 1 pölnoena Francja zostanq zröwnane z ziemiq, a na tem mtejscn za- kwltnte nowe iycie niemieckie.

Oto, jaki poköj cbclaly narzucic öwlatn Niemcy, bladsjqce dziö nad krzywd^ narodowq.

Rzcjd Brünlnga

Berlin, 16. 9. Na wczorajszem posledzenlu rzqdn Rzeszy zapadla nchwala, by nie podawac si§

do dymisjt mimo wynlku wyboröw. Z chwllq zej- ficla sl§ nowego Relchstagu w pazdziemiku rzqd wy- stqpl z nowemi przedloieuiaml.

Z m A iejszenie Ilezby gloödw to c ja l-h o m u o lsty cz h y eh,

Berlin. Wynik wyboröw przyniösl procentowe zmnlejszenie sio llczby glosöw socjal-konsunlsty- cznycb. Socjal-demokraci uzyskali w r. 1928 —31,2 proc. wszystklcb oddanych w Niemczeeh glosöw, a obecnie — 24,9 proc. Komnni&ci skuplli w r. 1928

— 11 proc. glosöw, obecnie 13 proc. Razem stan postadanla obu stronnlctw spadi z 42,2 proc. w r.

narazie zostaje.

1928 na 38,2 proc. w rb.

Stronnictwa »bnrinazyjne“ nzyskaly w r. 1928

— 57,8 proc. wszystklcb glosöw, obecnie 61,8 proc.

Stan posiadania hitlerowcöw podskoczyl z 2.4 proc.

na 18,7. *

P o lih le g lo sy öä & lqsku O p o lsk im .

Bytom, 17. 9. Wyniki nledzielnych wyboröw w zestawienio z poprzednieml wyborami wykazuja wzrost glosöw polskich blisko 7000 czyli procento- wo okolo 25 procent. Powainy przyrost glosöw pr*y wyboracb w dniu 14 bm. wBkaznje na to, ze rozwöj 4ycla polsktego na Slqiku Opolskim uwi- docznia si§ coraz siluiej.

Zam knlQde Targöw Wschodnlch.

Z a d o w o te n le w y s ta w c ö w — 9 m ilj. o b ro tö w . Lwow. Zamkni^cte Targöw Wschodnlch pomi-

mo pelni powodzecia tak co do zainteresowanta jak 1 ojywtonych transakeyj handlowycb nastqpilo dnia 16 bm.

Liczba zwledzajqeyeh Jnbtlenszowe Targt Wscbodnie przekroczyla znacznle 165.000 osöb.

Zarzqd Targöw rozpisal wöröd wystawcöw ankiet§, z ktörych wl^kszoSc oöwladczyla, ie z wyniköw bandlowycb swego udzialn w kampanjt targowej sq znpelnie zadowoleni. Frawle wszyscy zarezerwo-

wali sobie mlejsca na targi przyszloroczne.

Ponowny udzial zbiorowej grnpy rumuniklej i w§giersktej jest zapewnlony. Pcnadto zarzqd otrzymal konkretne propozycje w sprawie zorganl- zowanta oficjalnego ndzialu zbiorowej grnpy jugo- slowiansklej w roku przyszlym. Na podstawle ze- branych narazie niekompletnych materjalöw stwier- dzono, 4e cz§öc obrotöw bandlowycb, o ktörych doszly wtadomoöci do biora statystycznego Targöw Wschodnicb, wynosi okolo 9 mtljonöw zlotycb.

Rczporzadzsnie P. Prezydenta o karacb dla ochrony swobody

wyboröw.

Uathw a oochrohle sw o b o d y w y b o r ö w zn U sio n * .

Warszawa. P. Prezydent Rzplltej wydal na -niosek Rady Min. w myöl art. 44 ust 5. Kon- stytucjt rozporzqdzenie z moeq ustawy o karach dta ochrony swobody wyboröw, zmieniajqce ustawg z dnia 12. 2. 1930 r. o ochronte swobody wyboröw przed nadnjyclaml wladz i nrz§dnlköw. Ustawa ta z daletn ogloszenia rozporzqdzenla obecnego traci moc obowtqzujqcq.

Rozporzqdzenie Prezydenta rozszerza zakres postanowien karaych ustawy z dnia 12. 2,, wymie- rzonycb tylko przeciw urzQdaikom, rozszerzajqc je I

na wszystklch obywatell 1 uznajqce tylko popelnie- nle przest^pstw przez urzqdnika w czasie nrz§do- wanla lub w zwlqzku z nlem za okolicznoSc obeta- iajqcq.

Rozporzqdzenie rozszerza röwniei zakres czynöw haralnych, zallczajqc do ntch skladanle glosöw przez nienprawnlonych do glosowanla t przyjmowanta lub zqdanie korzySet majqtkowych za giosowanie w sposöb nmöwiony lab za wywleranie wplywu na

■posöb glosowanla osöb uprawnlonycb. Pozatem rozporzqdzenie rozszerza kary za usilowane przeste- pstwa, przewidzlane w rozporzqdzentn.

Jednoczeönie I rozporzqdzenie znost postano- wlenie nstawy z data 12. 2., zawierajqce poj?cie domnlemanego powolywanta sf§ urz^dnika na swe nrzqdowanie oraz na miejsce przewidzianej przez n«taw§ z dnia 12. 2. procedury specjalnej i stanowi, i e post§powante w sprawach wytoczonych na pod- stawle obecnego rozporzqdzenta odbylo si§ wedlag postanowien kodeksu post§powanta karnego.

* « * * » " * * ” » r * - ° ^ --- * ___ I ^ H V . « * * * , ! * * M B ^ r .

* D O D A T K A M I : „ O P I E K U N A l t O D Z I B i y ~ , ^ ^ ^ ^ ^ R Z T J A C I E L “ i „ R O L N I K “

X T (»^"Zuiu S T ^ i l ** *****’ ,atwmrtalk * ■<*»l ***. —

— M i . . i . a g 'j f a > j i i ; r r m s a M g —

| W w » W «yaofeoM 1 miüm«trm na »troni* 6-iamowei 15 gr, Mi fp%tt& 1 itfo u lf 60 ga, — Ogioszenia drobaa s Napisowa Äpmrn 4&mato$ ife fy ta A to M ao » riow« 15 gA, OgZoszenia zag ran* 100% w i§ e ^

Bu m tu lal^ ftat M i v t m l u t « 8*

... - , m m g n ^ ---

Įk X No*emia$to-Pt>ntorze, Sobota. dnla 2 0 wrzesnia 1 9 3 0 Nr. 110

Polska uzyska state miejsce w trybunale tieskim.

Genewa. Na sobotulem Zgromadzenin Llgi kontynnowano dyskusjg ganerainq nad sprawozda- niem sekretarjatu. Po poludnin uehwalono odeslac do komisji raport kamitetu prawniköw, dotyezqey organlzacji mi^dzynarodowego trybnnala spr&wiedli- woäeJ. W rapcrcle przewidziane jest zwi$kszenie iloSci s§ddöw oraz zmlana Ich dlet nastalq pensj§.

Przy nowych wyborach do trybunala mI§dzynaro- dowego zachodzi tez prawdopodobiefistwo, ie Polska zyska miejsce dla jednego czlonka stalego. Na wniosek przedstawlciela Colnmbji w imieniu panstw

polud aiowo amerykanskich uchwaioao wniosek ka czcl Stmona Bollwara, poczem prezydent zamknql posiedzenle.

Gsnewa. W zwiqzku z zadecydowanem na wczorajszem posiedzeniu Rady zwl^kszeniem .o 2 liezby czionköw TrybaaalaH iaklego zostala dzis'aj opublikowann lfsta kandydatöw na stanowlska 33- dzlowskie. Rözne panatwa zglosily 58 kaadydatöw, m. in. Polska kaadydatur$ prof. Miehala Rostwo- rowskiego. — Zgromadzenle przystqpl do wyboröw w dniu 17 bm.

Proces przeciw b. posfance Kosmowskiej.

W yrok 6 m tes!§ey w lf iie n i« .

Lublin, 17. 9. Dzb§ o godz. 11,30 rozpoczql ei§

przed sqdem powiatowym proces przeciwko b. po- slance „Wyzwolenia“, p. Kosmowskiej, oskarlonej z art. 154 ez. II.

Po stwierdzenin generaljöw adw. Szumaöski zadaje pytania co do jej dzialalaoöci w czasach za- borczycb. Paai Kosmowska mocnym glosem opo- wiada o swej dzialalnoSel w 1905 r., o tajemaem nauczaaiu w szkolacb iadowych, s nast^pate prze- cfaodzi do r. 1915, kledy to zoitala aresztowana przez Moskall.

Akt oskarienia zarznca p. Kosmowskiej, za w dain 14 bm. na zebranin politycznem nazwala pre- zesa Rady mlniströ* Pilsudsktego oblqkanym, twierdzqc, Ie jego prawem jest tylko morderstwo, zlodziejstwo i podpaleale, a rzqdy jego «q rzqdaml oblqkanca, czem okazaia nleposzanowanie wladzy nietylko dla szefa rsqdu, ale i dla calego rzqdu, na ktörego czele stol Pilaudski.

Po odezytanin aktu oskarienia obronca Szn- manjki wniösl o nmorzenie sprawy, powolojqc sl§

na art. 444 i 286, albowiem wedlag zeznan p. Kos- mowskiej nie nlyla ona wyrazöw, ktöre przypisnje jej akt oskarienia, a möwiqc o Pilsudskim, jako o zwyklym cztowfeku, wyrazlla poglqd, ze jego pu- bliczne wystqpienia robiq wrazenle oblqkancze, na- tomiast nie möwüa nie o prawie zlodziejskiem itd.

Sqd wnlosek ten odrzucll,

Nast^pnie wnlosek obroney domagal si§ odrzn- cenia aktu oskarienia jako dokumentu nie aoten- tycznego, ponlewal akt oskarzenla noai dat§ 15 go wrzeönla i powolnje si§ na zeznania öwiadköw, ktöre wedlog dokumentu zostaly zlozone dopiero 16 bm., a wi§e opierat »S§ na zeznaniacb, ktörycb jeszcze nie bylo.

!

Wreszcie obrona postawSla wniosek o powola- nie öwladköw odwodowych, a wi§c prezydjnm wiecn

f

3 poiitawlla p. Kosmowska. Sqd postanowil o godz.

i l,3o odroczyc rozpraw§ do godz. 3.15 i prowadzlc jq w dalszym clqgu.

Na popolndniowej rozprawie do godz. 6,30 prze- sluehano gwiadköw oskarzenla: zast. starosty Bana- szkiewicza, nadkom. polieji Sobocinsklego oraz po- sternnkowych Sknlskiego 1 Czerniawskiego. Stwler- dzajq oni, Ie p. Kosmow«ka uzyla slowa „oblqkany“.

Kolo godz. 7 mej przystqpiono do przeslnchiwa- nia äwiadköw odwodowych.

W yrok.

0 godzinie 2 miaut 40 zapadt wyrok, moeq ktörego b, pcslanka Kosmowska skazana zostala na 6 mlesi§ey wi§zienia. Jednoczeänie Sqd odrzncil wniosek obrony o zniesienie aresztn prewencyjnego, jako örodka zapobiegawezego i wypnszczenie zasq- dzonej za kancjq. Zaröwno wyrok, jak i odrzncenle koncowego wnloskn obrony wywarly na sali sqdo- wej silne wraienle.

M otyw y.

W motywacb «qd podkreöiil, nazwanie marsz.

Pilsndiklego oblqkaücero, a rzqdöw jago — rzqdami oblqkanczem! — mnsi byc traktowane jako ciQlka obraza calego rzqdu i jego szefa.

Dalszy los sresztowanych.

W niosek o p r z e a le sie n le do w iq zien U w W arsztswle.

Warszawa, 17. 9. Delegacja kola obroäeöw

* aresztowanych poslöw ma sif udas w czwartek da 1 ministra sprawiedliwoici w sprawie przaniesienia

| aresztowanych z Brzeicia do wi^zienia, podleglego S wladzom praknraturskim, przy warszawskim sqdzie okr?gowym. W sebot^ zloiono na r§ee prokuratora Micbaiowskiego podanie, na ktöre wszoraj prokurator udzielic mial odpowledzi. Delegacja jednak nie za*

stala proknratora Micbaiowskiego w biorze, a odpo- wiedzl udzielil sekretarz, wyjainiajqc, ie sprawa nie zostala zalaiwiona.

P. KlerrtlkowÄ w BrzeSciu. — W Jakieh

zta«|dn|a til§warunktteh ?

Warszawa, 17. 9. W pontedzialek powröcila z Brzeöcia ioaa b. ministra, p. Eternikowa. Z uzy«

skaaycb od p. Eiernikowej informacyj wynika, ie aresztowani poslowie siedzq pojedynczo w ceiacb, ktörych okna sq malowane na blalo, wskntek czego öwiatlo dociera z trndem do wn§trza. Wikt pozosta- wla wiele do iyezenia i jest gorszy od pozywienla aresztowanych wojskowycb. P. Eiernikowej ndalo bIq

doireec do pplk. Eostek-Biernackiego, ktöry ma nrzqd komendanta korytarza wi^ziennego.

P. Kieraikowa zapytala: „Ca s if dzieje z moim m§4em?“ „Gskariony Elernik ma doskonale& — odrzekl donioslym glosem pplk. Eostek-Biernack!.

Palic w ceiacb nie wolno, wobee czego namlqtnl palacze czujq ei§ przygn§bieni. Scrowy regulamin wifzfenny stosowany jest do aresztowanych poslöw z calq pedanterjq. Uzyekanie jakichkolwiek nrzed- miotöw, jak np. szezotek do z§böw, a nawet „Flita“, kiöry ma tarn ogromne zastosowanle, zaieiae jest cd ministra spraw wojskowycb.

P. K w iatkow & klego o s id z o n o w Rrze&elu.

Jak donosi „Slowo Pomorskie“, p. Ewiatkowskie- go odwieziono autem wojewödztwa pomorskiego z Wejherowa do samego Brzeöcia nad Buglem.

Przez caly czas podröiy towarzyszyl p. Ewiatkow- skiemu podkomlsarz pollcji panstwowej Gluchowskl.

Szoferowl, kierujqcema samoebodem wojewödzkim, o ktörym mowa, dodano do pomocy jeszcze jednego szofera, ktöry röwmel odbyl podröz do Brzeäcia.

Po przyjezdzie do Brze§cia osadzono p. Ewla- tkowskiego w areszcie, w baszcio, znajdojqcej si§

na podwörsn koszar 9 pnlku saperöw (tarn wi§c, gdzie sq osadzenl inni wi§zaiowlo— byli poslowle).

Newego wi^zuia peddano röwniei tym samym sarowym rygorom wi§zienia wojskowego, ktörym podlegli poprzedaio aresztowani poslowle: ostrzy- iono ma przy skörze wlosy maszyakq, wr§czono lopat§ i miotl§ i poiecono wykonywae prace, zwiq- zane z czyszczeniem baszty.

Podkomisarz Gtachowski powröcil jn i ze swej podröiy sluibowej do Torunla.

D odettti b l i t s s h a n d lo w y s » ftierpleä.

Wedlug tymczasowych obliczen Gl. Urzqda Statystycznego biiaus handlowy Rzeczypospolitej Poiskiej (Iqczale z W. M. Gdansklem) w slerpnin br. przedstawlal s!§ w sposöb nast^pujqcy:

Przywieziono 324.830 tonn o wartoäcl 188.489 tys. zl, wywiezicno 1.627J7 3 t. 0 wartoöci 201.486 tys. zl. Saldo dodatnie bilansn bandlowego wynosf 12.997 tys. zl.

W poröwnanin do poprzedniego miesiqca z w i^

kszyl «i§ wywöz w wadze 0 26.322 tonn, w warta- Sci 0 3, 711 tys. zl, przywöz natomiast zwi^kszyl sl§ w wadze o 14,572 t,, a zmniejszyl sie w wadze.

o 6,819 tys. zl.

Wainiejsze zmlany w poröwnanin do lipea zachodzq w przywozie w artykulach «poiywczycb, wykaznjacych wzrost (0 9,392 tys. zl), glöwnie n a ry in (0 11.004 tys. zl), oraz smalcn 0 1.046 tys. zl)^

oraz tytoniu (0 1.155 tys. zi). Zw(§kszyl slq na- atgpnie przywöz skör 1 fater ⁽⁰ 4.520 tys. zl).

Zmniejszeale przy wozu nastqpilo w nawozach sztn- cznych (o 2.487 tya. zl), maszynacb i aparatach (0 4434 tys. zl), metalach (0 2339 tys. zl). Srodkach komunlkacji (0 2 460 tys. zl), a wreszcie materja- lach i wyrobach wlöknistych (0 3.391 tys. zl).

M. T. P O R E l N S. 57

C Z A R N E W I D M O .

P O W IE S C.

Przeklad s anglelsktego.

- j§knql Alfred. — przeniesleniem na (Clqg dalszjr.)

— Jestem ju i ieb rak iem ! — Jeieli stary nie pospleszy si§ z tam tea öwlat, jestem zgubiony!

— Doktor möwll ml dzisiaj, ie stan stryja je*t rriepokojqcy — odparf ojclec wesolo. Gddech jest tmdny, zapalanie si§ rozszerza, nie sqdzi, aby to m;>glo potrwac dlugo.

— Na ilei Iiczysz pozostaloöc, ojeze? — zapy- tal A fred nisco podeszony.

— Podczas ostatnfeh lat dokladal procenta do ka;)itala — nimiechat sl§ Irak, zacierajqc r§ce. — D iwiloby mnie gdyby nie mialo si$ zebrac okolo trzechkrocstotysi^cy funtöw; sama dzieriawa przy-

nosl rocznie pi^tnaicie tyst^cy funtöw.

— Trzykrocstotysi§cy! H a! toby moina iyc !

— Zapewne; oblacalem cl po!ow<j z tego, ale jeäli, jak dotqd, b^dzlesz nadal trwonil, to w prze- ciqga roka staniesz w tem samem, co obecnle poloienlu.

— Jeiell tym razem wyplyn§ szcz§öliwle, to oblecnj§ fiwlgcie nie pnszczac siq na tak zdradzie- ekle wody. Nawracam siq nawet na poczciwe 4y- cle mieszczansko-obywatelskie, za§lubiajqc nroczq pann§ Cotton.

— Jeiell tylko b§dzie cl§ chciala. O Ile ml si$ zdaje, woli ona maly paiec Rnperta, n ü calq twq eleganckq osobistoSc — rzekl mu na to oiwiad- czenie ojclec otwarcie. Eapitan nie z niej sobie nie robil. Zdawalo mi si§, ie byl mocco zajqty Ltndq ?

— Pannq May? Nie, nie jest on tak nieroz- sqdny. Ale otöi dzwonlq na obiad, a my§my jeszcze nie nbrani, chodzmy do sieb te!

Po odejiclu obydwöcb panöw wyszla Llnda z za parawanu, byla blada i zmteszana i serce bilo jej gwaltownie. Wstydzila si^ sama siebte ; pierw- szy to raz w iyciu podstachywala, ale uezneie to

i zacz^lo znikac w poröwnanin z wainoiclq odkrycia, jakte w tej cbwili zroblla. Byla wi<jc oczywiöcie cörkq Arabelli Holtrop, dziedriczkq starca niewido*

mego, jago rodzoaq wanezkq, nazywata si§ nie May, ale Delsfoose. Wqtpllwoöö nie byla ju i mo*

zllwa, n ie ite ty ! dowiedzenie praw jej przynaleinych pozostalo röwnie trudne, jak poprzedaio. Pora- szona, jak i zarazem sklopotana nawalem cisnqcych sl§ myöli, westebn^la LindagloSuo. Zaledwie west«

chnienie jej przebrzmlalo, gdy tu i za sobq nilyszala jakby eeho swego glosn, a obracajqc sie, njrzala w fotelu, ktöry przed chwilq doplero Adolf zajmowal, siedzqcq postae niewieäciq, otnlonq dluglm czarnym plaazczem. Bledna dzlewczyna miala przed sobq znowu czarne widme. Jedno tylko spojrzenie rzudla przerazona na okropne zjawlsko, ktörego glowa nawet otulona byla czarnq, g$stq zaslonq, aby potem z gtoänym okrzyklem trwogl wybiec z salo- nn, icigana iwiecqcym. bazyiiszkowym, jak jej si§

zdawalo, wzrokiem, wldocznym jedynie z poäröd czaraych obslon pokatujqcego dueba.

(Ciqg dalszy nastqpi).

juijj« n o ru u u w u iw o r z y ia n a a z w y c z a ]n q komiaJe dla sp ra w y P an en rop y.

Ganewa. Zgromadzenie Llgi Narodöw ucbwi lilo we örod§ jednomyälnle bez dyskasji wniose wazystkicb panstw europejiklch w sprawie komis nadzwyczajnej, skladajqcej sl§ z przedstawicie wszysikieh panstw europejskicb, ktöra b§dz!e si zajmowala sprawq panenropejskq. Pierwotne brzmi«

nie wnioskn zmieniono o tyle, ie kemisja b§dz!

miala prawo slnchania opinji nie tylko enropejskic czlonköw Llgi Narodöw, lecz takze i panstw, n!

b§dqcycb czlonkami Ligi, a wi§c Stanöw Zjednoczo nych, Tnreji i Rosji.

U ch w aly w a n z l w i k l s ] k o c fe r en ejl roln e]

przek azan o k om isji Llgi.

Genewa. Odbywa si§ tn konfareneja przedsts wlcieli 9 panstw, ktöre wzl^ly ndzlal w rolniez«

konfereaeji warszawskiej.

Podczas rozmöw, ktöre wykazaly znpelnq zgo dnoöc poglqdöw Zgromadzeaia Ligi Narodöw z wy nikami konfereaeji warszawskiej, postanowiono, z sprawa ta ma przejSe na<it§paie do drngiej komisj gospodarczej, w imienin 9 panstw. Referentem b§

dzie wiceminister Gliwic. Na tem zgromadzenii przedstawi spraw§ minister Madgearu.

A r eszto w d n le kzplega A lem leek iego w K o ielo rzy n le.

Koiclerzyna, 18, 9, W ub. wtorek ndalo si wladzom poebwyde w Koäcierzynle szpiega nlemie ckiego, Jözefa Matyk§. Przy aresztowanym znale ziono podeza* rewizji obflty materjal, obciqüajqey Okazalo si§, ie Matyka dostarczal wywiadowi nie mieckiemu infjrmacyj, tyezqcych naszej organizaej wojskowej, przysposobienia wojskowego i t. p. Zna leziono ponadio przy nim bron palnq. Aresztowan;

zostal osadzony w wi§zlenin przy Sqdzie Okr. s Chojnicacb.

Wykrycie I aresztowanie w biezqeym rokn kil kanastu szpiegöw, pozostajqcycb na sluibie wywia da niemieekiego, jest dowodem «pot§gowania si§ s ostatnlm czasle w parze z akcjq rewizjonistyczm nacjonalistöw niemieckicb z Trövlrannsem na czeli akeji ezplegowskiej.

G daäszesbn!« a ilz e z q o r ly poldkle, a hottorujq pruakle.

Gdansk. Niezalatwiono jeszcze sprawy nszko dzenia polskiej skrzynki poeztowej, a jnz jesteämj öwiadksml nowycb antypolskicb wystqpien wlad:

gdansklcb.

Oto w ratuszn staromiejskim w Gdanskn znaj dowal sif od r. 1587 nad pieknami drzwiami sien äiiczny orzel bialy na czerwonem tle. W ostatnin czasle orzel ten zostal znpelnie zamalowany szare farbq, tak, Ie zniknql caikowieie dla oczn.

W podobny sposöb przemalowany zostal taki«

par§ lat tema orzel polski na bramie panieäskle kolo Moltawy.

W zwiqzkn z tem zaznaczyc wyoada, Ie n*

szczycäe wiely dworca kolejowego w Gdanskn znaj' duje sIq orzel prnski. Wszystkie äciany tego dworc?

ndekorowane sq godlami prnskiemi, a naw et bn- dynek, w ktörem znajduje si§ mieszkanle prezeza polskiej dyrekeji kolei, ozdobiony jest wlelklm orlem prnsklm, ktörego dotychczas jeszcze nie nenal^to.

W l A D O M O S C I .

N o w « m i * s 1 o, dnia 19 wrzesnia 1930 r.

Calaadarzyk. 19 wrze^nia, Pia^tek, Suchy dzied 20 wrzeinii, Sobota, Suchy dzieu.

21 wrzegnis, NiedzleJa, 15 po Swi$tkach.

Wachöd stobca g. 5 — 43 m. Zachöd slodea g. 1 8 — 3 m . Wschöd ksi§iyca g. 2 — 11 m. Zachöd ksi^iyca g. 17 — 43 m.

Z ü k lexiad li xw lo k tttozaa&ego m^iczyzfty*

Daia 20 ab. m. zaaleztoao aa tarenie XVIII komisarjaiu m. st. Warszawy w rowie aa polach folwarku »Rozopol* dwie paczkf, zawieraj^ce pocwiartowane zwlokl alezaanego m^zczy- zay, poprzeczaie w biodrach rozkawalkowaae. Zwlokl z wy«

gladu maj$ 25—27 lat, wzrost 1,65 cm., szatyn, örednia budowa ciala, chrzeicijaain, Przyczyny ämierci z powoda zaaczaego rozkladu eia zdolano ustaüc, gdyz od chwili im ierel do saa- lezieaia zwlok uptya§lo 2 do 3 tygoda!.

0 ile by kto§ wiedziat o zaginieniu lab wyjezdzie osoby, ideafcycznej z deaatem, wiaien doaieie o tem do Urz^du II, m. st. Warszawy, powoluj^c si§ na L. 17464(30 Br. K« lab do Urz^du 11. w Tortmin.

Z a w ia d o m ie n ie .

Z a p o w ie d z la n a n a n le d z !a l§ 21 w rz e S n ia r. b.

w i e l k a m a n i f e a f t a c j a p r o t e s t a c y j n a p rz e - c lw z a k u s o m n i e o d b q d z i e s i e ; z p o w o d u w y - c o f a n la p rz e z p , B u r r o is tr z a p o d n a c is k ie m a t a ■ r o a t y p o w i a t . p . B e d e r a k i e g o , ja z u d iie lo n e g o n a m z e z w o le a ia n a n rz q d z e n te te j m a n if e s ta c jl p o d g o te m n le b e m .

P o d a j^ c p o w y z iz e do ta s k a w e j w iad o m o S cI S z a a o w n e j P u b lic z n o ö e l p o z o s ta w la m y je j si^d o te - go ro d z a ju p o s tg p o w a n in w o b e c n a s , k to rz y ß m y

j

z le m l§ polsfcq. K O M I T B T .

SiHisrü przy w sladanfu do p o clq ga na i t i e j i kolejovrej w G dynl.

G dynia« Przy wsiadaafu do pocifiga osoboweg© w Gdyai do Gdansk« zmert nagle inz. Wlncenty Markowicz z Bydgoszczy.

Przyczyny Imterci byl adar serca.

S k r ^ p o v a ü oflar§, ob ra b o w a ll 1 w rzn eili do rz«k l

B y d g d a rc z . W nocy z 14 na 15 bm. przechodz^cy mostem Bernardyuskim w Bydgoszczy zaalarmowani zosttll

toaaeego m^zczyzny. Dwaj przechodaie rzucilt si§ uatycti- miast z pomoca* i wydobyli aa brzeg mlodego cztowleka ze zwi^zaaemi sznerem w tyle rtjkami.

Po odzyskaniu przytomaolci cztowiek öw zeznaL ze nazywa si§ Leon Pi^tkowski, liczy lat 23. Ubieglego wieezora poznat sl§ w jedaej z tutejszych restauraeyj z dwoma osobai*

kamt. Po wyjlcia z restauraeji w towarzystwle ntezaajomych, zost&l nagle przez nlch napadai^ty. Napasfcaicy, zwi^zawszy ma r§ce powrozem, zabrali portfal, zawieraj^cy 62 zl, a ns st^paie wrzaciii go do rzekl. Pl^tkowski ostatkiem &i!

chwycil si§ aogami pala przybrzelaego i zdotal sl§ przez kilka m iaut utrzymae aa powierzchai wody, czemn zawdzi^cza swoje oealeaie,

Z m ia s ta i p o w ia tu Z d a lszy c h s tr o n P olski.

B a c z n o s c R o l n i c y !

K om unlkat w sp r a w w d o stsr c z e n la rolüikom mtkterjoln o g n lo trw . na p ok ryd r, daehdw .

Panstwowy Bank Rolay dostarczac b§dzie roinikom za polredaictwem Powiatowej Kasy Komanalnej w Nowepimiescie 1 Oddziale w Labawie aa warnnkach aiäej wymienioaych ai do odwoäaaia narazie blacb§ ocynkowaa^ z fabryki : „Polski©

ZakJady Przemysla Cynkowego, Sp. Akc. w B^dzinie. Cena blachy ocynkowanej wynosi dla Pomorza :

w wymiarach : 711 X 1422 X 0,5 mm. 20|80 po zL 1,20 za kg.

711X 1422 X 0,45 » 22(80 * » 1,25 „ , BIach§ powyzsz^ dostarczac b^dzie Baak Rolay na k r e d y t z terminem p la ta o lc i:

25 proc. näleznolci po 6 miesf^cach

25 Ä „ * 12 „

25 , , . 1 8

25 , , e 24

z doliczeaiem oprcceo,towaaia w wysokolcl 2 proceat poaad kazdoczesn^ stop§ proceatowa Baaku Polakiego.

Jako pokrycie przyjmowsc b§dzie weksle besterminowe z wystawienia rolaiköw cdbiorcöw blachy, etaaowi^ce pelae pokrycie wartolci blachy, l^czaie z oproceatowaniem za caly okras irwania kredyta.

Koszty przewoza oplaca odbiorca przy odbiorze towaru.

Faktury v»ystawioae b^d^ przez fabryk§ bezpolredaio na 3mi§ odbiorey.

Reflaktaatom poleca si§ spieszae zgtosztaie do Kom, Kasy Osscz^daolci w Nowemrsieöcie wzgi. w Labawie, gdy^ P.K P.

adziala tyiko do I go pazdzieraika rb. wl^czaie ulgowe staw- ki przewozowe przy traasportacb wagoaowych.

Z abaw e je slen n a m i^jaeow ej Ochronkt.

N o w ^ m ia tto , W ärod§ po potadnta okolo godz.

2 i pöi przemaszerowal przez mlasto z muzyk^ aa czele nie- codzienay pochöd. Otöz w szeregach przeBun^t si§ po a ll' cach miasta oddzial naazych „m ilasinskich“ , naszych „po- ciech**, eby po tym „foriownym*4 marsza na pokrzepieaie po powrocie do miejSca wymaraza, tj. abikacyl Ochroaki, zasi^ic do smaczaej slodkiej kawki i jeszcze smacznieiszych ciastek, ktöremi nakryte staly talerze aa stoiach. Pokrzepiwszy si§

temi smakolykami dziatwa ochoczo stan§la do dalszych popisöw na scenie w postaci rozmaitych korowodöw i mar*

szöw, zachwycaj^c mlle oczy rodzicöw, krewaych i przyjaciöl mlodziezy, ktörzy do§c liczaie si§ stawili z p. Staroöcia^, ks. Radc«i, p. Inspektorem aa czeie. Okrzykiem aa czelc Ochroaki i jej Przewodüiez^cej zakodezoao sympatyczna Imprez^.

Okropiia n le ^ e z ^ ^ ie «

N o w a z n ia ito . Bronislaw Falkowski zatradaiony byl w cegleiai p. Schubriaga przy üopania gliay w dole. Naraz wal gliay roziaiaU si§. F., spostrzeglszy nagle aiebezpieczenstwo, prawdopodobnie na chwil§ stracil przytomaose umysla, gdyz nie zd^iyl si§ zbyt szybko asua^c. ZLuzaioay wal gliay aderzyi go wglow§ i przewröciwszy, przysypal, Po wydobycia go z pod gliny stwierdzoao zlamaaie kr§gos!apa w karku.

Zwlokl odstawiono do koatalcy szpitala. Zmarly osierocil ioa§ i czworo dzieci, z ktörych dwoje Dlizal^t arodzllo si§

przed trzema tygodniami.

r o c z q te k JeMmM,

— L ubaw a« W ab. niedziel$ mielismy bardzo liiczn^

pogod§. Sionce w caiej pelai slaio na ziemi§ swe promieaie»

*Babie lato* uaosflo si§ w powietrzu, osnawaj^c sw^ bial^

aici^ drzewa i Icierniska, a pl^kna pogoda wywabiala ludzi z dasznych pokoi na przechadzk§. Z powodu lekkich aocaych przymrozköw kilka ostataich nocy lilcie aiektörych drzew zaczynaj^ zölkn^c. Mamy wlaiciwie pocz^tek jesleal, o ktörej tak przeslicznie möwi W. Pol. w „Pielni o ziemi aaszej*:

W po^egaanie graj^ iasy Barw tysiacem, pelaych krasy.

Miedzi, zloter«. 1 ^rubiaem I szmaragdem 1 barsztynem.

Na jesieai Iwiat si§ mieoi I w dobrane gra kolory, Paj^czyny srebrem dziany, Jak kobierzec rö^nowzery, Na dzien wielki rozesiaay.

Obylmy mieii wlasaie tak^ jeaied zlot^ 1 sloneczn^!

Lecz rzeczywisto^c bywa inna, darz^c aas zazwyczaj daiami pochm arnem i i didiystem i. Z nad l^k i stawöw aaoszk si§

opary mgliste, czyaii^c jednak przy tem poranki i wieezory malowaiczemi i pelaemi aroku.

B aezu osc m o to c fk lis e i c^ ieg o p o w ia tu !

L u b a w a . W aied«iei§, 21 b. m. o godz. 3 po pol. odb§*

dzie sl§ w hotela Koperaika w Labawie miesi^czae zebranle motccyklistöw calego pow. lobawskiego. Z powodu bardzo aktualaych spraw, in. in. achw aleaie statuta »Kluba motocy- klistöw* i t. d., aprasza si^ wszyatkich motccyklistöw o grem*

jalne stawieale si§ aa powyäsze zebraaie.

F r e k w e n c jn w lu b a w sk ie] S w tetliey T. C. h

— L ubaw a« Doiychczas Labawa odczawala brak pubii^

czaej czyteiai, jak^ inne miasta Pomorza posiadaj^ ju l od dawna. W dlagle jesieaae i zimowe wieezory nie wiadomo co robic, gdyi nie kaldy ma moznolö mile sp^dzie wieezör w domu na czytaaiu. Przyczyny tego s^ rö^ae okollczaolci.

To te l dokonaae atedawno otwarcle T. C, L, z okazji zlotego jubileaaza tego zaslaloaego Towarzystwa, aaleiy powitac z radoäcl^. Obscaie kaldy moze bezplatale ilc wieezorem do wylej wspomaianej Iwietilcy, (ktöra jest pröcz !wi$i i nie- dziel codzienaie otwarta od 8—9) i ulyteczaie sp^dzic kiika godzia na czytaaiu gazet i czasopiam, wyioloaych tarn w w duiej ilolci. Mozaa takle przejrzec stare roczaiki pism perjodyczaych« Opröcz tego wieezorem kaldego czwartka wypolyeza si§ tarn bezplatale ksl^iki. Lecz mimo udogo- daled frekweneja ^wletlicy nie jest d a la , jak inolna bylo si§ spodziewac aa miaato, licz^ce kilka tysi^cy mieszkancöw.

Om&l ulesüC i^SIlw y w jp k d e k .

— L u b a w a . Da, 17 bm. wiecz. aast^pilo zderzaaie sa- mochodu z platform^. Otöz ul. Kuppaera jeshala platforma, | gdy aaraz z ui. 19 Styczaia wypadl samochöd dr. Brassego, t kierowany przez szofera. Dsi^ki przytomnosd umysla I zl* I mnej krwi szofera, ktöry samochöd zahamowal, nie doszlo do F* ladaego wypadka« Lecz mimo zahamow&nia, potoczyl si§

samochöd po lliskiej ulicy (z powodu m leaia deszcza) 1 öde*

rzyl w platform§. Zderzeaie bylo tyiko lekkle. Nie wiadomo, kto w tym wypadku ponosi wia§, Takle olwietleute uücy aa zakr§cie ul. 19 Styczaia i Kuppaera pozostawia dulo do zyczeaia.

S en sh cje w L u b a v k

— L ubaw a« Pot^lne wrazeaie wywolala zapowledl wy- äwietiaaia pory wajspsego flimu p. t. »Arka Noego* w tut. klnie ÄApclJo*. We wtorek po pol. odbylo si§ specjalae bezplatne przedstawleaie dia duchowledstwa i aauczycSelstwa. Szköl miasta I okolicy, a wieezorem premjera dla calego spoleczed*

stwa. W lrod§ w porozumieniu % dyrektorami Szköl daao 2 prsedstawienia dia miodziezy. Wieezorem zal wylwietlano po raz ostatni tea zvwiolowy film. Niezwykie w raieaie wy- warly na widzach sceny, ilustruj^ce rozpasaaie poganatwa i gniew Bozy, wyobrazaj^cy si§ w postaci potopu. Film tea, osnaty na tle biblijaem, w yrötaia si§ wybltaie z polröd tyiu innyeh malowartolciowych. Dyrekcji tut. kiaa nalely si§

uzaanie ze wylwietieaie w nassem mielcie tego wspaaiatego filmu,

10-lecI« p racy tttu c z y c ie lsk l« ].

G ro d z ie z n o « W sobot§, daia 13 bm., obehodzil p. F.

Jaaicki, kierowaik tut. Szkoty jubiieuss 10 ietalej swej pracy aa niwie pedagogiczaej. W daiu tym dziatwa szkolaa nie szcz§dzila swemu wyehowawey zyczed i kwiatöw. Z staro*

polsksi goäcinuolciai podejmowai tez Szan. Jubtlat swych mal«

cöw, jak röwniez okoliczaych nauczycieii oraz gosci miejsco- wyeh Zyczymy Szan, Jubiiatowi ^doezekaaia srebrnego jubi- i leuszu w tak zboiaej pracy dla wolaej Ojczyzay.

Sp6r o drogQ.

C ic h e . Drog§ pola^ prowadz^c^, od szosy przez rol§ p. 1 C , ulywall ss^siedzi do swych zagröd od niepami§taych cza* i aöw bez przeszköd ze strouy wlalclcieli tej drogi. W ub. 1 tygodaiu wsbronil p. C. ulytkow aaie tej drogi, gdyz nie jest I ona zapis&na w ksi^dze wieczystej ui ozaaezoaa ua mapie I katastralnej. Na wniosek zainteresowauych wladza admini- I stracyjaa, wyehodz^e ze zaioleaia, le drog§ t§ ulytkowaao | przeszlo 80 iat oraz, le staaowi ona jednq, z najdost^pniejszych | drög do jeziora Ciche, a w razie posuchy i ognia ua odlegtem | od wsl wybadowaaiu jest konieczaie potrzebaa, otwartodrog^ I do daiszego uzytku al^doewtl« rozstrzygai^cla sporn przez Sqd. |

Sprkw k bu dow y k a se io lt.

Ciohe« Da. 15 bm. o godz. 17-ej przybyl Przewielebay ks. kauouik Dobbek ze Szwarcenowa oraz ks. ks. Proboszcz z LIpiaek i L^korzu celem powzi§c?a z gmin*v ostatecznych kroköw do zrealizowania plaau budowy kolciola w tutejszej gmlaie.

Po obszernem w yjalniealu I dyskusji doszlo do jeduo- glolnej uchwaly odst^pie od budowy nowego kolciola, a ty i­

ko prztbudowac gruatowaie dotychczasowjv kapliczk^ aa ko- Iciolek; gdyl w obecaycli w araakach fiaansowych mueiaia by gmiaa aapotkaö aa tm daolci przy tak wysokich wydat- kach iak budowa nowego kolciola.

Za przyczyny ks. Proboszcza b§dzle molliwe, ie kald^

niedziel§ odprawi si§ aaboledstwo w Cichem tak, le bol^czka na dalekat drog§ do ko^ciola w L^korzu dostatecznie zagoi.

Skoro naprawla s\% stosunkl, to i gmiaa b§dzie w staaie urzeczywistaic swe tak doniosle plaay, jak stworsenie samo- dsielnej parafji, 2t sprawa zaalazla raz swe korzystae roz- wi^zaale, uaiely si^ podzi§kowanie Przew. ks. Proboszczowi w L^korzu za aieszcz^dzeaia trudu przyjlcla z pomoea, Cicho*

wiakom oraz Komitetowi budowy koöciola ¥/raz z tut. Rad^

gmian^,

O b r z y d llw f pljunlca.

R c iie n ta l. Pisz^ uam o pewaym pijackim gospodarzu, ktöry dopiero 2 lata temu, gdy si§ oleall, a jedaak swem post§powaalöm ju l sporo lez wytoczyl tej, ktör^ za dozgonn^

towarzyszk§ sobie obral i ktörej milolc slubowal. Niedolc, ze marnowßl pijanstwem grosz i swoje zdrowie, ale dolc cz^sto zdarza si§, le po llbacji, wröciwszy do domu, tlucze tarn wszystko, co mu popada w r§ce, niszcz^e wiasuy i loay jego dobytek. Zdarza si§ tel nieraz, ze pojechawszy ze lo a^

aa targ, zmusza j% do powrotu pieszo — pozo8tajj\c z kod- mi pczno w aoe w mie§cie. Jakby si§ tu polecalo chlosta publiczna ua tego rodzaju opojöw.

Z P om orza.

Co g ro zi a r e iz to w a n ;m d em oaittren tom w T o r u n i u ?

T o r a f i. Stan zdrowia poturbowaaego przez uczestalköw demonstraeji starosty grodzkit,|o, Stantszewskiego, poprawü si§. Röwuiel i posterunkowi Gramacki i W ilaiawski, ktörzy od&lesli rany od kul rewolwerowych, czuj^ si§ zaaczaie lepiej Chorych odwledzh w szpltalu p. wojewoda pomorski Lammt, komeadant wojewödzki poiieji paüstwowe] i komisarz 'Koaarski.

Z polröd aresztowaaych w czasle starcia z poiieji 53osöb, zwolaioao po przesluchanla 23, reszt^ zii§ oddaao do dyspozycji prokuratury, Pozostaj^cym w wi^zlenla uczestaikom demoa- straeji, ktörym zarzuca si§ bunt, opör wladzy, strzelaaie do . poiieji, usilowane zaböjstwo i podmawiaaie do zbrodai, grozi kara ci^lkitgo wi§zi«nia.

Pod k o p y ta m l sp lo sz o a y c h k ool.

K o io ie r c y n a . W drodze z PaJubiaa do Starej Klazawy, pow. koäslarskJ, jad^cy farm anka wo^aica Jözaf Lor.k, wakutak aptoaz.aia aig koai z powodu nadjazdiajqsago motoeykiu, spadt tak aleszcz^äliwla pod konakla kopyta i kola wozu, i* w atacie ct^ikim przawiationy zostat do szpitala.

Cörka przy k u l« m a tk g do e h le w a 1 m o r z y lk Jq glodem .

Z b^czyn« W Przyprostyni, w pow. zb^szyfisktm, poiic|a wylledzila aiesamowlt^ zbrodai^« Zamieszkaia tam ie 50-leta!a M arjaaaa Jaaeczkowa przez kiika tygodni wi^zila w ehiewie wraz z krölikami i kozaml 80 letni$ swq matk§ A atoaia§

Krölow^.

J§ki morzoaej glodem staruszkl zwröcily nwag§ s^sladöw, ktörzy o nieludzklm tym czyaie Jaaeczkowej doaielli poiieji.

Staruszk§, przywi^zaa^ labcuchaml do chlew«, wyaiesioao w w st&nie zupelaego wyezerpaaia fizyezaego. Nieludsk^ cörkf aresztowaao.

Z p a stu eh a z o s t i l m iij oueram

L o m ta . Do K .aady wyemlgrowal w roka 1909, w celach zarobkowych rolaik Jan L alaie, mieszkaaiec wsi Leopoldowo, gm. Szczepaakowo, 14 km. za Lomz^, pozostawiaj^c bez za- opatrzenia lonQ sw^ Marj§ 1 2 letniego syaka Pawla.

Po paru latach Marja L ulais zm&rla, pozostawiaj^c siero- t§ Pawetka. Opiekuaem Pawelka zostat gospodarz miejsco*

wy, u ktörego pracowal w charakterze pastacha.

Przed miesi^cem Pawel Luäaia otrzymal wiadomolc przez koasulat poiski w Kanadzie, le ojclec jego umart, pole ca j 4^c könsalatowi przed ömierci^ odszukac jedynaka I zapisuj^c ma caty maj^tek, stanowi^cy 180.000 dolaröw (przeszto pöitora mlljöaa zlotych),

Jak si§ potem okazaio, L ulaia dorobil si§ w K aasdzie kolosalaego maj^tku na hodowli byköw« Przesytal oa do kraja pleai^dze dla syaa, byty one jedaak przywlaszczaae przez nieuczciwego opiekuna.

Pawel Lulnla, obeenie licz^cy 23 lat, udaje si§ po spadek do Ameryki.

P ot^ ga cia m n o ty i zem stft boelad*.

L u b lin . Mimo pozornego ulwiadomieaia wsi zdarzaj^ si§

cz§st8 wypadki, zalatuj^ce ciemaot^ Iredaiowieczo^. Oto we wsi Broszköw, pow siedleckiego, zachorowalo dziecko zam ozat- go gospodarza Wa^koszczaka. Zamiast udac si§ do lekarza, ojeiee zasl^ga^l rady znajomej znachorki, ktöra nakazaia za- czokac; az dziecku zrobi sl^ koltun na glöwee, a wtedy b^dzle zdrowö. Niestety, Irodek teu ule pomögt, dziecko w daiszym cis^gu ehoröwato.

Wöwczas zaachorkß, dobr&wszy sobie do pomocy dwie kolelaaki po fachu, dala gospodarzowi aast^puj^cfi rad§: Ma oa zlapac zywego bociaaa, wyrwac ma dwa piöra i pai^c je, okadzic tym dymem dziecko. OJciec, wierz^c Iwi^cie w sil§

aiezwyklego laksrstwa, ztapal bociaaa, a nast§pnie przystapil do operaeji wyrwaaia dwöch piör. Oaeracja ta byla jedaak widoczaie zbyt bolesna dla ptaka, gdyl rozdralaiony bocian trafll dzlobem w oko jedno z przypatruj^cych si§ dziecL Przeralliwy krzyk dziecka I krew piya^ca z oka spowodo- w tly, le Waökoszczak wypulclt bociaaa. Dziecko pozostalo jedaak nad&l cbore, drugie za^ stracilo oko.

PlÄgÄ wilköwr nn W lle ä s z e z y iö i«.

W üno« Z prowincjl doaosz^ o paaosz^cej si^ pladse wilköw. W pobiizpu wsi Baraaice, gmiay Kolowicze wilki udusity kükaaalcle koai, aslel^cych do gospodarzy tej wsi.

Jednoczelaie donoszj^, ie w powiecle dzilniedskim pojawily si§ w kilku miejscach d aie stada wilköw.

Kto wygratw V. kl. 21 Rätst«. Laterj!

Klasowej ?

6 dzien d g g ttlettia .

10 000 zt nr.: 26786 86587 H0594.

5.000 zl nr.: 61716 73343 104977 175434.

3-000 zt nr.: 64584 138663 151630 152153 165599 206932.

2 000 zl nr : 75864 114534 117553 120063 135013 192668.

1.000 zt nr.: 26154 26996 29893 38001 57316 59297 99461 102763 106082 108292 169898 188795 189:91.

500 zt n r : 820 2099 559L 9715 15128 24873 30167 46130 55806 61352 69135 74121 82489 90198 96893104953 117013 123331 129642 13372L 145200 155503 1S2229 170925 177169 184475 193132 204489.

250 zt nr.: 156706 160449 163803,

7 d/.ien elq gü len ia,

10.000 zt nr.: 140806.

5.000 zt nr.: 13047 22987 86013 110823 165030 207535.

3.000 zt nr.: 23774 42798 107733 170320 173198 207164, 2.000 zt nr.: 6351 73378 79477 85478 108630 143153 189611 207525.

197297 163275 80123 38937 11042«

169127

1.000 zt nr.: 3374 27272 52988 53634 71759 78110 98121 107459 114944 116748 121402 139529 143136 152308 169L35 171990 179931 180041 189S98 191498 199606 205338 207999.

500 zt nr : 673 6491 8889 14501 19417 25677 32108 42874150407 582-12 64040 81116 78486 84663 91604 100596 111118 117107 126043 133166 141486 146923 154848 160840 163849 173435 180709 188691 197678 206504.

250 zt nr.: 160424 163820 163867 167219 169281 169283.

L o s y V « k l .

mozna jeszcze naby wac, takze w ym ien iac w ygrau e na inne losy V. k l.

w k o ie k tu r z e „ D R W ^ C *<«

N o w e m ia sto L ubaw a L id zb a rk .

Ciqgnlenle trwa a i do 14. 10. 30.