nek X. Nowem iasto-Poniorze, Sobota, drsla 13 wrzesnia 1 9 3 0 Nr. 107
Pod jakiemi haslami speteaef- stwo pomorskie pöjdzie
de wyboröw!
Z pewnej etrony na lamach prasy rozlega sl§
gtoöne w ohaie o stworzenie wobec gwaitownych zaknsöw niemieckieh na Pomorze ze etrony Niem
eöw tn jednolitego polskiego frontn — aby an!
jeden mandat z Pomorza nie przypadl przy wvbo- racb Nlemcom. Haafo to bezsprzecznie wzniosle i pl^kne. My6my je przeciei — Szan. Czytelnicy aobie to dobrze przypominajq — propagowali sllnie dwa i p ö l r c f e u temu przy ostatnich wyboracb.
Wöwczas hatte to nie znalazto zadnego postuchu i wybory odbyty si§ pod znakiem najwynzdanszej walkt partyjnej, co doprowadzlto do utraty kilkn mandatöw na rzecz niemeöw i wyrzqdziio sprawie narodewej dctklfwq szkod§, rozzuchwalaj^c niem
eöw do ostatecznoöüi. Wctanie przeto o stworzenie jednego wspölnego fronto dziö jest wobec wzmaga- jqcego si§ coraz bardziej niebezpieczeöstwa nlemiec- kiego jeszcze bardziej sluszae i potrzebne niz przed 2 i pöl rckiem, a u nas znajdnje tem siinlejszy od- dzwi§k, ze byllömy zawsze tej jednodei najgor§tszy- m! zwolennikami. Ale pod jedoytn warunkiem — a mianowlcie, i& gtes ten i wotanla te za wspölnym frontem polskim aa zupetnle szczere, uezeiwe, bez jakichkolwlek okrytych celöw. Bo trzeba to jasno 1 dobitnle powiedziec 1 zaznaczyc, aby zroznmiell naleiycie wszyscy cf, ktöryca to dctyczy. Przy obecnych wyborach ma spcleczenstwo nasze in na Pomorza dwa gtöwne zadanla do spetalenia, a mia- nowicie dac po I-sze liezbq oddanych gfosöw 1 iloöclq wybranyeb postöw polakicb przed catym äwiatem nie- zbity dowöd polskoöct Pomorza, a temsamam wyka- zac zupelnq bezpodstawnoäc roszczen niemieckieh do Pomorza, a po drugie oezyieie za träte i znfeprawio- ne przez pewne ßfery u nas na Pomorzu jabo 1 w catym kraja iy d e polityczne i moraine.
To drugie jest niemnlej walne od plerwszego.
Zdajqc aobie bowiem w calej petni spraw§ z ogroma niebezpleczerutwa, zagrazaj^eego nam ze strony Niemeöw, nie moiemy jedesfe zamykac oc-in 1 za wlelkoöc tego, ktöre nam zagrata od wewn^trz na skutek zatrawania systematycznego oraz demo- rallzowania naszego zycla poliiycznego 1 moralnego przez pewne ßfery, ktöre jakoby na przekör temu, eo czyniq, gloßzq, ze äycie to uzdrowlc zamierzajq.
Je4eli te sfery, ktöre obeenie haslo za stworzeniem wspölnego frontu wysuwajq, w przyzuaniu si§ do winy, ze zle czynili i zle sobie az dot^d wobec spo- leczentiwa pomorskiego poel^powali, »ktonni gq
■zczerze i uezeiwie nawröclc ze ztej drogt 1 napra- wic awe bt§dy 1 szbody, ktöre sprawie pomorsklej wyrzqdzlli, to my Im na ith zew odpowiemy rö- wnlez szczerze : Szcz§öc warn, Bo4e! Ale jezeil cl panowie »adz« i kombinujq, 4e tem hastem : „jeden wspölny front przeciw Niemcom“ zdotajq nasza uwag§ odwröelc od tego drugtego punktu, a mianc- wicie naprawy zycia publicznego tu na Pomorza, to mozemy im z göry oiwiadezyc, ze tl§ zawiod^.
Spoteczeöstwo pomorskie jest dofic mqdre i doöc doöwladczone, 4e sl§ ule pozwoli wywieöc w pole.
Spofecsenttwo pomorskie pöjdzie do wyboröw i pod hastem wspölnego frontn przeciw niemcom, jak niemnlej uzdrowienia znieprawionego przez pewne sfery äycia publicznego, nwazaj^c jedno i drugie za röwno wazne.
Wielkg sensaejg sg masowe aresztowania
b y l y c h p o s t ö w .
W arszaw a, 10. 9. W n eey z w torku na srodQ przeprowadzono pomi^dzy godz. 1-sza a trzeeiq aresztow ania b ylyeh poslöw opozy«
zycyjnych. W W arszaw ie aresztow ani zosta*
; li byli p o s lo w ie : A leksander D ebski (Stron- l nietw o N arodow e), W in cen ty W itos (P ia st), B arliek i (P P S ), K iern ik (P ia st), L ieberm ann (P P S ), P ra g er (P P S ), P u tek (W yzw olenie), D abois (P P S ), B a g in sk i (W yzw olenie) i Po- piel (N P R ).
N a prow ineji nwiQziono poslöw C ioiko- sza (P P S ) i M asteka (P P S ).
A resztow ania, ktöre przeprowadzono na specjalne zarz^dzenie m inistra spraw wewnq- trznych, gen. Slaw oj-Skladkow skiego, doszly do w iadom osci ogöln dzisiaj okolo godziny 9-ej rano, w yw oluj^ c pow szeebnie w ielk ie w razenie.
N arazie brak w iadom osci o przyezynach, n* skutek ktöryeh nastqpily aresztow ania, jak röw niez o przyszlych losach uwiQzionych poslöw . N iew iadom o, co rzqd zam ierza z nim i zrobic. Kr.|zs^ pogloski, jakoby uwi§- zieni poslow ie m ieli byc na czas w yboröw internow ani.
S^dztse z listy nazw lsk aresztow anych poslöw , przypuszezacby mozna, ze do uwi^- zienia poslöw przyezynilo sitj b^dz ieh opo- zycyjn e stanow isko, ktöre znajdow alo w yraz w w ystqpieniaeh publicznych w ostatnieh ezasacb, bqdz tez zorganizow anie kongresu centrolew u w K rakow ie.
Wladomoäc o aresztowaniach podaj^ »Biuro Wo.-ffa“ i „Telegraphen Union“ bez komentarzy, zaznaczajqc jedynio, iz aresztowania przeprowadzo
no bez podania uzasadnienia.
(P rzypom inam y, ze przed dw om a dnia- mi uw i^zieni zostali b. poslow ie S tro n n ictw a C hiopskiego D obrach i K arw an).
P c w o d y a r esz to w a n ia .
Warszawa, 10. 9. Jak informujq, wymienieol politycy poci^gni§ci zostall do odpowledzialnoici z art 100 k k., obowiqzujqcego w b. zaborze ros.,
ktöry möwi: „o organlzowaniu zbrojnego ruchu przeciw istniejqcemu porz^dkowi rzeczy“.
Odnosi gi§ to prawdopodobnie tak do kongresu Centrolewu w Erakowie, jak i przygotowywanych manifestacyj Centrolewu na dzien 14 wrzeönia rb.
Ä r e iz to w a n l poslowie* p r z e w ie z le n i do B rzeScia nad B ugiem .
Warszawa, 10. 9. Aresztowani dzislejszej nocy poslowie 1 dzialacze opozycyjn! zostall przewiezieni natychmiast do Brzeöcia □. B. i osadzeni w tam- tejszej fortecy.
A reä zto w a n y ch oddano ry g o ro w i w lQ ziem tem u,
BrzeSc n. B., 10. 9. W tut. wi§zieniu osadzono aresztowanych w Warszawie 1 na prowineji b. po
slöw sejmowycb.
Aresztowanych umieszezono w specjalnie przy- gotowanycb celacb. Aresztowanym po przewiezie- niu na miejsce ostrzyzono wlosy wedle g przepisöw wi§zlennych.
In te r w e n c ja w s p r a w ie b. pos. L ieb erm aaa.
Warszawa, 10. 9. Wobec tego, ii wöröd areszto- wanych znajdnje si§ trzech adwokatöw, a mianowl
cie pp.: Lieber man, Kiernik i Prager, dziö drogq te- lefonlcznq na godz. 10.30 rano zwolano nadzwy- czajne zebranie Rady adwokackiej 1 zaloiono u mi
nistra Cara Protest.
Wrazenie aresztowan poselskichzagranic;.
Genewa, 10. 9. Wiadomoic o aresztowaniach b. poslöw sejmowycb w Polsce dotarla tntaj w go- dzinacb przedpoludniowych, jeszcze przed otwarciem zgromadzenia Ligi Narodöw i wywolala niezwykla sensacjQ.
Dziennikarze zagraniczni dotqd wstrzymujq si§
z wypowladaniem komentarzy — natomiast zywa dyskosja toczyla s!§ przed hallem sal! zgromadzenia mi§dzy obeenymi w Genewie reprezentantami prasy polsktej, iomentujqcymi najnowsze poci^gni^cia rzqdu polskiego.
Berlin, 10. 9. Wiadomofic o aresztowaniach b.
poslöw w Polsce rozeszla si§ tu w godzinach przed- ptlndniowych, budzqc wlelkq sensaej?.
Dzlsiejsze poludniowe plsma niemieckie podajq tez donieslenla o aresztowaniach. Z relacyj tycb przeblja zadowolenie, 4e Polsk§ esekajq grozne wstrz^sy wewngirzne — i to w czasie odbywajacej si§ wiasnie teraz sesji Ligi Narodöw.
Komisarze i przewodnitzgcy Okr?g. Komisyj Wyborczych na Pomorzu.
mmmm
E skttdr« byd rop lattöw ttng. zttwittt do F n ck a.
Warszawa, 6. 9. Z Londynu wcznrsj wyleeial oddzial wielktch bydroplanöw marynarki an^ielskiej typu super marine matter, zaopatrzony«,tj *w 1000 könne »ilnikl. Oddzial ten, zoajdujqcy si§ ; dowödz.
grupy Peirste, odb§dzie rajd do panstw B .tyckieb.
Lotnlcy angielscy plerwszym etapem udnll sie do Danji przez Szweej§, Finlandj§, E«tonj§ 1 Lotwe I maja przybyc w dniu 22. 9. do Pucka.
Oficerowie angielscy b§d% gofiemi polskiego wydzialu aeronantycznego kierownlctwa marynarkl w Pucku. Lotnlcy angielscy b§dq oficjalnie powitan!
przez przedstawicieli rz^du 1 wojskowofici polikiej.
Pan minister Spraw Wewn§trznych mianowal i komlsarzaml wyborczymi w okr§gowycb komisjach | wyborczych na Pomorzu nast^pujace osoby: na okr^g wyborczy nr. 29 z eledzibq w Tczewle p.
In4. Jana Stacbowskiego, starost§ pow. tezewskiego;
na okr^g nr 30 z siedzlbg w Grudzlqdzu, p. Hipolita Niepokuiczyckiego, starost? pow. grudzladzkiego 1 na okr§g nr. 31 z eledzib^ w Torunlu p. Walerja- na Zapal§, naczelnika wydz. admlnistracyjnego Po
morskiego Urz§du Wojewödzkiego.
Przewodnlcz^cym Okr§gowych Komisyj wybor- czyeb oraz ich zast^peami mianowal g e n / kcmlsarz
wyborczy nast§puja[ce osoby: na okr§g tezewski p.
dr. Wincentego Jodlowskiego, wiceprezeia S. C.
w Starogardzie, jako przewodnlczqcego i p. Jaköba Jagalskiego, s§dziego S^du Grodzkiego w Tczewle
— jako zast. przewodnlcz^segc; na okr§g grudzi*jdzki p. Fr. Roszaka, s^dziego S. O. w Grudziqdzn — jako przewodnicztfcego i p. Jana Kulerskiego, s§dziego S. O. w Grudzlqdzu jako zast. przewodniczqcego, na okreg toroöski p. Wladyslawa Chodackiego, prezesa S. 0 , w Torunlu, jako przewodaiczqcego 1 p. Wlo- dzimierza Gizinaklego, s§dzäego S. O. w Torunlu, jako zast. przewodnicz^cego.
M arszalk ow i D aszyttSkiem u odebriitto pitsxport.
Marszalek Sejmu, pan Daszyöski, mial sl$ w dniach najblliszych udac na dwutygodniowq kuracj§
nerkowq do Karlabadu, zaleconq mo przez lekarzy.
Zwröeil si§ wl§c do mialsterstwa spraw zagrsnlcznych z proöbq o odnowlenie paszportu dyplomatycznego, ktöry posiadal jako marszalek Sejmu.
Paszport zost.il przez odpowlednie biuro M. S. Z odnowiony i przeslany do Sejmu w ponledzlalek.
W godzin§ jednak potem zwröcilo si§ do kan-
iiiiiiriiwniwfMi
celarji marszalka mlnlsterstwo spraw zagranlcznych z zawiadomleniem, ze na mocy decyzji wyäszych czynniköw rzqdowych paszport zostal nniewaznloay.
Röwnoczeönie zjaw» sl§ u marszalka Daszynsklego wo4ny z M. S. Z., ktöry paszport odebral...
K a t is t r c la k t n lc z a ,
Prags, 9. 9. Dzig rano podezas lqdowanla spadl na lotnlsko w Proäciejewie aparat wojskowy, przy- czem 1 lotnik zostal zablty na miejseu, drugi za§
jest ranny.
P . L Q> P»xaaA n r. %04t£&> &^^dy;6<sr-tfjgo egpwaEiySarga 15 g ro sz y .
* D O D A TK A M I t „OPIEKUN M LODZIE jfcY“,„ N A S Z P R Z Y JA C IE L “ 1 „ROLNIK“
§ mm? wm ^rkwafc, eswarMr i ««&**$ i m , —
^ fto fli AU i t t s l i v l«Ü M s gSS flf jatoa^asstat Kwm^asäm» mmm& & u te fe m B U m äL
'ü- '1 : "r.1:;..jL,iir s s g g B g " " ~ ™”
ö#aa W m m W wyaoko&si 1 milimetra na stroni* 6-iamowe] 15 gr, u sfaMdii# H mwmmJ Sfr g% na 1 atronia 60 gr. — Oglo&zenia drobne: Naplsowa A m « M 4 l H r M I » l d i N alowa 15 grv Ogjtoazazüa zagran. 100% wi§oe|»
Wmwmf t a l a i o n a : N aw axni& ato S»
Xä*b* JÜrw^ea“ MawoncdiiÄta-Poinorzaw
Blök w yborczy Centrolewu.
C h t d e e j i p öjd zle do w y b o rö w o d d zleln ie.
Warszawa. Sktad Centrolewu zmnlejszyt si§
wczoraj o jedno stronnietwo. Zarzqd gtöwnyCh. D.
po wystuchaniu referatu mec. Wactawa Bittnera o pertraktacjach, prowadzonych w sprawie utworze- nia bloku wyborczego, powziqt decyzj§, 4e Ch. D.
do bloku nie przystqpi, lecz pöjdzie do wyboröw oddzielnie.
W godzlaach popoludnlowych stronalctwo^ Ch.
D. ogtosito komunikat, wyjasnlajqcy powyzszq decy- zj§ W komuuikacle tym oäwiadeza, 4e zaproponowany przez Ch. D. punkt programn wyborczego, gwaran*
tujqcy poszanowanie przeptsöw koukordatu ze Stoll- cq Apostolskq, nie mögt byc przyj§ty przez wszy- stkie stronnietwa Centrolewu, wobec czego zarzqd glöwny stronnietwa Ch. D. nie mo4e przyjqc pro- gramu wyborczego Centrolewu, mlmo, 4e solidary- zuje si§ z pozostaieml stronnictwaml w ich walce o prawa i wolno&c lndu. Dalej komunikat stwierdza nlezncöny stau gospodarczy prawny, moralny
I ustrojowy panstwa pod rzqdami „sanacyjnemi*.
Pozostate stronnietwa Centrolewu nzgodnity jn4 ostatecznie zasady programu wyborczego, a odezwa, formujqca ich poglqd programowy, ma si§ nkazac dzi§ lub jntro.
W koncowych obradach Centrolewu wzigli udziai wszyscy przywödcy pl^ciu stronnietw. Poraz pierwszy przybyt te4 na narady prezes »Piasta“, Witos.
Warszawa. Stronnietwa Centrolewu nkonczyty wczoraj wieezorem swe narady nad ntworzenlem bloku wyborczego i ogtosity nastgpujqcy komunikat:
P. P. S., „Wyzwolenie“. Stronnietwo Chtopskle, Pol. Stron. Ludowe »Plast“ i N. P. R. ntworzyty dla przeprowadzenla wyboröw do Sejmn i Senatn na podstawie wspölnego programu 1 wspölnej llsty kandydatöw »Zwiqzek obroay prawa 1 wolnoöci Inda“.
S t a r d e miQdzy Sri«
Genewa, 9. 9. Ku koöcowi dzisiejszego przed- potuduiowego posiedzenia Rady Ligi Narodöw do- szto do matego starcia pomi§dzy min. Briandem, a min. dr. Curtiusem w sprawie zulesienia wojsko- wej strazy kolejowej w okr§gu Saary.
Dr. Curtius ponownie podkreilit nlemieckie staaowisko, wedle ktörego wzmiankowana straz kolejowa z chwilq ewakuaeji Nadreuji straclta ju4
■wöj wta§ciwv cel, albowiem w swoim czasie byta ona stworzona po to, aby zabezpieczyc dla armji okupacyjnej poiqczenie kolejowe w glqb Francjl.
indem a Curtiusem.
Wbrew temu stanowiskn Briand podtrzymywat poglqd, 4e stra4 kolejowa byta dotychczas potrzebna, jednak Francja nie ma zamiara pozo*tawac tej stra4y w okrqgn Saary, gdy to juz wl^cej nie b^dsie po- trzebne. Obaj m§4owie stann wreszcie zgodzili sig na to, 4eby sprawa dalszej redakeji lub eweatl.
zaiesienia wojskowej straäy kolejowej zostata od*
roezona do pözaiejszego powzl^cla decyzji w tej sprawie.
Do taklego poglqdu przytqczyta si$ röwniez Rada Llgl Narodöw.
N ie m c y zqdajq
Ju2
tW ielfeie zauiepoki Paryz. »Le Journal“ drukuje szereg korespon- j
dencyj z Barliaa swego specjalnego wystannika, J. Botrcta, o nastrojach opinji publiczuej niemieckiej w zwiqzku z agltacjq wyborczq.
Ostatnie dwie korespondencje po§wi§cone sq staoowisku, zaj§temu przez dziataczy polltycznych Niemlec w sprawie korytarza.
Mlnistra Trevlranusa Jan Botrot charakteryzuje jako arrywlst§, ktöry wysunqt na widownl§ po- lltycznq jedynle dzl§ki kampanjl rewizji traktatöw pokojowych. Chociasi zapewnlono Botrota w Ber- linte, 4e nlkt Trevirannsa nie blerze na serjo, to jednak wieln Niemcöw pleöei w gt§bl dnszy te same myöli, ktöre Treviranus mlat odwag^ gtoiao wypo- wledziec.
Botrot nie wlerzy, aby mögt sl§ znalezc choclaä
ileblscytu w Alzacjil
ije n ie w e Frftncji.
j jeden Niemlec, ktöryby wyrzekt si§ marzen przy- tqczenla i powrotem do jego ojczyzny Pomorza.
Zaznacza on, 14 nawet socjaliäci oöwiadczajq, 14 uwa4ali zawsze za wysoce nlesprawiedliwe(?) gra- nice, nstalone traktatem wersalskim, czyniq jedynle zastrze4enie, 4e nie ucieknq sie nigdy do slty dla Ich wyröwnanla.
Korespondent podkreila koalicj§ b. demokratöw niemieckich z zakonem mtodych Niemlec (Jung- dentsche) w tonie nowo powstatej partji panstwo- woöei Rzeszy 1 przytacza nst^oy wywiadu, ktörego ndzielit mu Gastaw Abel, szef zakonn mtodo nie- mieckiego. Jest w nim oczywlöcie mowa o kory- tarzu niemieckim, w sprawie ktörego Abel solidary- znje si§ catkowicle z Trevirannsem.
Cwiczenla
Reichswehry tajiBerlin, 9. 9. We wtorek wyszta na jaw pewna tajemnicza sprawa, rzucajqca nowe, bardzo ciekawe gwlatto na zajöcia wewnqtrz niemieckiej Reichswehry.
Mleszkancy pötnocnych okr§göw Berlins, a spe- cjalnle okollcy dworca kolejowego Lehrter bah nhoff od dtniszego czasn zapadajq na jakqö dziwnq cho- rob§, ktöra objawla si§ przez sline böle gtowy I tzawienie.
Wreszcie zbadano, 14 przyczynq tej choroby jest zatrucle jaklmä nieznanym gazem.
Stwlerdzono niebawem, i4 chodzl tn o nowy, tajemniezy gaz, n4ywany przez oddziaty Reichswehry, cwiczqce na podwörzu koszar artyleryjskich przy nl. S .^barhornststrasse.
smnlczym gazem trujqcym.
Lekkomy§lno6c, z jakq post§powano przy tem, uwydatnia si§ w catej petni, je4eli zwa4y si§, 14 w tej samej okollcy znajduje szpital wojskowy.
Pröby oddziatöw gazowych Reichswehry odby- wajq siQ w speejainie urzqdzonych sklepientacb.
Mimo to pewna ilode gazu przedostaje siQ na zewnqtrz.
Obeenie mialsterstwo Roichswehry ma przy- stqpie do przeprowadzenla ewaknaeji okolicznych mieszk&n 1 sklepöw.
Nalezy zanwa4yc, i4 wedle Traktatn Wersalskie- go zabronione jest armji niemieckiej posiadaale broni gazowej.
„Z eppelin“ le c i do M oskw y.
Berlin, 9. 9. Dziö o godz. 8 raao sterowiec
»Zeppelin“ wystartowat z lotniska Friedrichshafen do Moskwy. Na pokladzie sterowca znajduje si§
20 pasa4eröw, wiröd nich dr. urz§du spraw zagra- nlcznych dr. Trautmann, przedstawidel rzqdu
Z.S.S.R., Fiok Herrmann, cztonek ambasady sowie- cklej w Berlinle Lorenz i delegat towarzystwa rolniczego Brnos.
Sterowiec przybyt do Moskwy w £rod§ w potnd.
Trasa Iota wiodta przez Drezno, Pit?, Tczew, Malborg, Kowno, Dynabnrg, Wielkle Loki i Rrzew.
Za akty sabotazu odpowiadat b?da pieüiqznle gminy.
Z ap ro v d d zettle od p ow ied nieh w a r t g w im ty ch p rzy fo lw a rk a eh 1 i r t s s e h te lefo m czn y ch .
Lwow. Starostowie powlatöw, na terenie ktörycb dokcmano w ostatnich czasacb zbrodniezych podpalen, tudzlei aktöw sabotazu, wydall energiczne zarzqdze- nia, zralerzajqee do pacyflkaeji stosunköw bezpie- czenstwa. W szczegölnodsi nakazane zostato wzmocnienie nocnych wart gmiunych do slty 6 Iudzi, przyczem kontroia nato4oayeh stuible wartowniczej obowiqzköw wtozuna zostata na barki 3 radaych gminnych w kolejnym porzqdka ka4dej noey. Na- kazano dalej dost&rczenie pi?cia Iudzi do wszyatkicb folwarköw col»m atrzeäenia zbioröw, narazonych na szczegölne niebazplaczenstwo ze strony zbrodniezych czynniköw wywrotowych oraz dostarezenie ptQciu Iudzi dla zorganizowania patroli, strzegqcych trat teiefonicznych. Zakazano wreszcie wa?§sania #1? po wai od godz. 2 t do godz. 4.
Nadzör nad wykonywanlem zarzqdzefi poruezono posternnkom P. P. W rozestanym oköiniku za- znaezono, za za wszystkle szkody, ezy to wskutek zbrodniezych podpalen, ezy tez wskntek zbrodniezych nszkodzen tras teiefonicznych, odpowiadac b?dzie materjalnle dana gmina oraz wartowaicy.
T ejsm ttlcay w yb u ch w w a r lz tA ttc h salin& rnyeh w K o sto w ie.
Lwow. W salinach kossowsklcb zaszedt onegdaj zagadkowy wypadek, ktöry omal nie pozbawif zycia sekretarza wydziain pow. dra. Ryniewicza.
Przybyfy do warsztatöw salin dr Ryniewicz rozpakowywat strzynke, napelnionq, jaksif okazato,
— jakimS materjatem wybuchowym. Nastqpita eksplozja, ktöra spowodowata ci?zkie pokaleczenie dra Ryniewicza.
Policja prowadzi dochodzenia celem wyjaönle- nia, skqd wziqt si? w r§kn dra Ryniewicza tajemni- czy pakiet z materjatem wybuchowym i kto go przyniös! do warsztatn salin oraz w jakim celu.
S& botaiyic! p o p rzeeia a li d ru ty telcgr& tlcztt«
w powäeci® koasow skim .
Lwow, 8. 9. W nocy z soboty na niedziel?
przeci$te zostaty przez nieznanyeh «prawcöw druty telegraficzne 1 telefoniczoe na przestrzenl Plstyfi—
Utoropy, w pow. kossowskim.
Jest to w przeciqga krötkiego czasu drugl wy
padek nszkodzenia linji telegraficznej na tej «auaej przestrzenl. Na miejsce aktu sabotazowego wyje- chat kierownik wydz. äledezego, komisarz Wielanöw wraz z dwoma wywiadowcami 1 psem poHcyjnym
P olb l d ob rze st« aplfealy na Ig rzy sk a eh o lim p ljsk ich w P r sd z e .
Praga. Trzecie koblece igrzyska ollmpijskie zostaty tu zakonezone. W ogölnej klasyfikacjt 1-sze miejsce zdobyta reprezentaeja Niemlec, drugie re- prezentaeja Polski, nast§pne za§ miejsca zajqly ko- lejao: Anglja, Japonja, Holandja, Szwecja, Austrja, i Francja.
W ostatnlm dnlu fgrzysk Walesiewiczöwna wy- grata biegl na 100 i na 200 mtr. w czasie 12,5 l 25,7 seknnd. W biegu na 800 mtr. Polka Kilosöw- na przyszta do mety jako czwarta. W biegu szta- fetowym (4 razy po 100 metröw) dru4yna polska zdobyta trzecie miejsce.
Ogötem reprezeutaeja polska zdobyta 4 pierwsza mlejsca, 1 trzecie miejsce 1 3 czwarte miejsca.
W y n a la z e k p o lsk ia g o ln iy n le r a w d z ie d z la l«
b u d o w y o k r^ tö w .
Gdynia. Koastruktor fabrykl motoröw »Per- kun“ w Warszawie, in*. Steinhall, specjaliznjqc si§
w budowie motoröw morskich skonstruowat uowy.
wtasny typ öruby 1 eprz$gta okr?towego.
Nowa öruba i sprzeglo montuje st? obeenie po raz pierwszy na statkn dozorczym „Gazda“ w sto- cznl gdynakiej, pod osobistym dozorem wynalazcy.
Jest to pierwsze zastosowanie wynalazkn Ini.
polskiego w budownietwie okr?towem.
M. T. P O R K 1 N S . 54
CZARNE WIDMO.
P O W I E S C.
Przektad z acgiolaklsgo.
(Ciqg dalszy.)
Z pewnym smutkiem patrzyia Linda, jak poda- wano paniom i panotn zdobne wachlarze, kryszta- towe ftakoniki, brosze, bransolety, kwiaty, cygarni- czki. ztotem okate szpicraty i tym podobne kosztowne drobiazgl, ktöro towarzystwo przyjmowato z uämiechem, radoöclq, tym wesotym gwarem, zwyktym przy podobnej okoiicznoöcl. O nlej, obeej w§röd tych zaprzyjatnionych z sobq, nlkt zapewne
nie pomy§i«t, to t et ze zdztwieniem patrzyta na zblizajqcego si§ ku niej esqnira, ktöry, zabrawszy
miejace w framudze okna, zapytat nprzejmie:
— Jakze si§ panl miewa i c pani gwlazdka przynioata ? Ale na Boga! — przerwat nagle, wskaznjqe na koralowy naszyjnik Lindy — skqd pani ma tea klejuot, czy pan Holtrop oflarowat go pani ?
— Nie. Dlaczego pan o to pyta?
— Poniewai nalezat do jego zmartej cörkl ; Arabelll.
— Skqd pan moie o tem wledzlec? — pytata l Linda bez tchn prawie.
— Skqd o tem wiem ? Z najlepszego zrödta.
Pierwsza moja 4ona, ktöra byta chrzestnq tnatkq Arabelll, data jej ten naszyjnik jako wiqzarek.
Linda nie odpowiedziata nie na to, ale serce jej pocz§to bic pospiesznie, czy to nie byto nowe ogniwo w tancuchn dowodöw, ktörych sznkata ?
Patrzqc jej bystro w oczy, zapytat teraz stary esqulre nie bez pewnego podejrzenla w gtosie: — \ Czy möglbym panlq zapytac, panno May, jakim sposobem przyszta pani w posladanie tego naszyj- nlka ?
— Z najwi§k*zq ochotq, bo mam do pana zaufanle
— odparta Linda z btyszczqcemi oczyma.. . — Nie wiem, kim byli moi rodzice; wyehowata« ■!§ n ja- kiej§ starej panny, nazwiskiem Myrts, ktöra cz^sto l mi powiadata, 4a nie istniato mi§dzy naml 4adne >
pokrewlenstwo. Obiecata mi wyjaönlc toco, wie- dziata o mojem pochodzenin, niestety, umarta, nie dotrzymawszy obletnicy.
— A potem?
— Potera przybyl brat zmartej z Liverpoln, zabrai wszystbo, co po niej pozostato, z wyjqtkiem ksiq4ek, sukien i kllku klejnociköw starej frankon- skiej roboty. Pomi§dzy teml przedmiotami znajdo- wato sly i pndeteczko do roböt z ezerwonego safjanu, w ktörem znalaztam ten sznurek korali i maty dziwny pleräcionek z wtosöw.
— Czy zecheiataby mi go pani pokazac ?
— Bardzo praszQ — rzekta Linda, zdejmajqc pier- icionek z palca 1 podajqc go esqairowi.
— I pieräcionek tea naleiy do Arabella — wykrzyknqt esqaire Dored zdamlony.
— Przyjrzyj si§ naal, prosz§, czy widzisz na tej zlotej sköwee Illj§ z herbn Holtropöw. Przed laty dwudziestn 4y!!smy w bardzo zaiylych stoaunkach przyjazul z Holtropami, moja pierwsza zona wzro- sla prawie z starym Holtropem. Pöznlej ozi^blty si§ nieco te stosnnki. Cörka moja wyszta za Alfre
ds 1 byta bardzo nleszcz§6liw3 w tem matzeöstwle, biedaezka umarta, pocö2 wi$c daisze niesnaski.
Lubitem zawsze niewidomego, co do Izaka, to do niego nie czutem nigdy sympatjl, posqdzatem go zawsze, 4e on to gtöwnie przyezynit »f§ do rozdwoje- nia mi^dzy ojeem i cörkq. Czy pani o tem wie, 4e jest jakdwle krople wody podobna do Arabelll. (C.d.n)-
l
f I
1
M M A D O M O S C I .
N o w e m l i s t o , dala 12 wrzeSdia 1930 r.
&*leadarzyk. 12 wrseänia, Pi^tek. Imieaia NMP.
13 wrzeini», ßobota, Eagenji p.
14 wrzeänia, Niedziela, 14 po Swi^tkach.
Wachöd stoöca g. 5 — 3 ra. Zachöd siodca g. 18 — 20 m.
Wachöd kßl^zyca g. 19 — 58 m. Zachöd ksi§iyca g. 11 — 31 m.
S zk o la dla d d e w c z q t.
tych »äpiewek. N aleiy jeazcne nadmienlc, za po a ie3zporach, wygfosit ks. Proboszcz kazanie. Na zakodczenie nleszporöw odäpiewano „Ciebie, Bote, chwaiimy*.
Kr&dzlei d i i p m i f .
v L ^ k o r z . W czasie od 6 do 8 bin. skradziono za skrzynl samkn?§taj na klödk$, a znajdaj^cej s!§ nad ssosaj, mi^dzy Ward§gowem a Ostrowitem, 4 kilofy, 4 widty 1 mtot, niywane przy budowie szosy. Przypuazczainie kradzieiy dokonano celani wvrz^dzenla psoty p. Zielinskiemu, drogomlstrzowi. Za sprawcami dochodzania.
Pomoreka Izba Rolnicza podaja do wiadomogci, ze z dniem 15 listopadarb, otwiera 2 kursy zimowe 5*clo miesl§czne gospo- darstwa doraowego dla dziawcz^t, % ktörych ieden odb§dzia si§ w S a m p ta w ie , pow. Lubawa, a dragi w R e d lo w i® koto Gdyni.
Zadeniem kursu jest wyksztatcenie dziewcz^t i cörek rolaiköw pod wzgi^dem praktycznej umiej§taoi§ci prowadzenia gospodaratwa domowego, gotowania, kroju, szycia, haitu iroböt r§cznych.*
Pröcz togo na kursaeh wyktada si$ historj§, geografj§
religio lt. p. Kursy w ypisaione s^ w internaty dla uczanic zamiejscowych. Koszt utrzymania w internacie w Samptawie wynosi 45 zt, w Redtowie 50 zt mlesiQcznle, platna z göry kaidego miesi^ca. Optata za nankQ za caty knrs wynosi 30 zt, pozatem wpisowe 2 zt, araz kaida uczeniea wpiaca jedno- razowo 10 zt. na porz^dki.
Wymagane kwaliflkacje:
Umiej§tno6c ptynmego czytania i pisania lab ukonczona szkota powszechna. Dzlewcz^ta 1 kobiety, ktöra chc^ wst^pic na jaden z knrsöw. powinny zloäyc podanie do Pomorskiej Izby Rolnlczej — Tornn, nl. Sionkiawicza 40 i nadmienlc, na ktöry kurs chc^ ucz^szczad.
Wraz z podanlem nalezy nadestaö öwiadectwa szkolne z metryk^ urodzaaia, äwiadectwo m oralnoiei i deklaracjg /odzicöw, za optat§ za knrs niszczac b§dr,.
Spls wyprawy znajdnje si§ w Izble i na £$dania kandy«
datek wysyta sl§ bezptatnie.
Dojazd do Samptawy, st. kol. Nowamiasto Pom., a et*d autobusem do Samptawy, do Redtowa — dojazd do stacji Kolicki- Ortowo, o&tatnia stacja przed Gdyni^.
O bow itjzkow a d e zy n fek cja ksiqäek szk oin ych .
W roku nbieglym wydaty wtadze zarzadzenie, by wszystkie n^ywane ksi^zki sskolne byty dezynfekowane. Coroczaie na Jealenl wzmagaj^ si$ röine choroby wäröd mtodzieiy szkolnej, spowodowane wlaänfe przeniesieniem zarazy przez stsre pod- r^cznikl szkolne. W roku biez^cym ma si§ ukazac zarz^dze«
nie wtadz szkolnych w sprawie przymnsowej suchej dezynfek- cjl ksi^zek, ktör^ przeprowadzac b^d^ dozory sanitarne. Celem odpowiedniej kontroll na kazdej ksl^zco wybita b§dzie pie- czqtka z d-*ta dezynfekcji.
Jabllew lK ow e z ttic z k i p o e z te w a .
Wobec przyo«daj^cej wielkiej rocznicy 100-lecia powstanla iistopadowego Ministerstwo Poczt i Telegraföw postanowito wypu§cic serj§ znaczköw jabllenszowych. Ogölem wypaszczo- uü b^dsi znaczkl pocztowe cztarech wartosci.
Z m i a s t a i *
KomuttikAt.
N o w e m ia s t® . Podaje si§ do wladomoöcl, ie pocz^wszy od dnia 10 wrzeäaia rb. przyjmuj% urz§dy pocztowe wptaty przekazowe (zwykte 1 talegraliczne) do wyaokoöci 2000 ztotych na jeden przekaz.
Do tej samej wysoko^ci mog^ byc obci%4one pobraniem przesytki iistowe 1 paczki.
Urz^d pocztowy Nowemlasto nad Drw§c^.
Z okr^ ga S. M. P.
N o w e m ia s t o . W uzupetnienin komunikatu naszego w ar. 106 „Drw§cy* powiadamlamy niniejazem uprzejmie, ii start wspomnianego biegu na przetaj b^dzie mlat miejsce na po- cz^tkn nl. Sobleskiego (koto drogerji p. Zaiewskiego), a meta jznajdowac si§ b§d?de ua bolskn. Zalnteresewanym poleca ai§ zaopatrzyc w bilety wst§pu aa boisko wczeöniej u dh.
sekr. okr. J. Ochockiego w Rynkn. Gotöw!
Zarzqd Okr§gn S. M. P. Nowemlasto.
K o m u h ik lty .
N o n r e m la B to . Zarz^d Tow. PaÄ Mit. 6w. Wincentego a Paulo nrz*|dza w Ochronce w ärod§, dnia 17 bm. zabaw§
jesienn«i z urozmaiconym programem, na ktörq pozwaia sobie Todzicöw 1 sympatyköw naszych m iinsihskich serdecznie za- proslö. Pocz^tek zabawy o godz. 2-ej po potudniu.
N o w e m la s to « Poniewaz zbiiia si§ pora zlmowa, a szatnia przenoszonej odziezy u Siostry Gminnej pnsta, zwracasi§ zarzs^d Tow. Pan Mit. §w. Wincentego a Paulo z gor^cym apelem do Szan. Obywatelstwa o przygotowanie przenoszonej odsiezy I bielizny, po odbiör ktörej zgtosz* sIqw najblizszym czasle panie z zarz^du w towarzystwie Siostry Gminnej.
Naw& p la cö w k d O. W. P.
S k a r lla . W niedziel§, dnia 7 wrze^nia rb. prsybyta do aas placöwka O. W. M. Nowemlasto, celem ntworzenia Obozu JMIodych W. P. Na zebranie zaproszono okoto 25 osöb, przy- byto zai 22. V/szyscy zapisali si§ na cztonköw, z wyj^tkiem jednego, ktöry okazat si§ z Be Be.
Mtodej placöwce iyczym y owocnej pracy 1
D o iy n k l M m p h v ik ie g o K ötka Rolti.
— S a m p ta w a . Tat. Köiko Rola. obchodiiio awe dotyn- ki, pot^czone zo zabawy w niedzialfj, 7 bm. Po oieazporach, i podczas ktörych koäciöt byt zapetnlony po brzegi kötkowicza- mi I wiernymi, nformowat pochöd, ktöry z orkiestr* na czele wyruszyt na spichrz Szkoty Gosp. Dom.,gdzie odbywata
zabawa. Po przybycin zasiedll kötkowicze i goicie na I. pi^trze do wspölnaj kawy. Podczas kawy przybyli änlwiarze z plonami, ktöre wr§czono prezesowi Kötka, ks. Proboszczowia 5lniwiarze, jak i narz§dzia ^niwiarskie, byty pl^knie udekoro wane, czem zaj^li si§ äpiewacy tut. Kötka, z ktörych wy- l^cznie si§ znlwiarze sktadaii. Ogöln^ wesotoäc wywotat
^piew dolynkowy, wykonany przez Spiewaköw. Od podanla
^piewek wstrzymujemy si§, gdyÄ na to nie pozwalaj* szczupte lam y naszej gazety. W potowie »äpiewek* od^piewano
£licznie na gtosy: Kochajmy si§ bracia, poczem ks. Prezes przywitat w szystkich obecnych. Na parterze spJchrza odby
wata si§ zabawa do samego iw itu w harmonijnej zgodzie 1 jedncöci. Udzlat w tej zabawle byt bardzo liczny.
Na w yröinienie zasiuguje »Maznr*, odtanczony podczas zabawy dwukrotnie przez kilka par. Zastnga' to kierownlczki
■Szkoty Äadskiej Gosp. Dom., ktöra wcwiczyta z tutejsz^
mtodziez^ tan narodowy taaiec. Szkota ieüska przyczynita sIq te i duzo do udekorowania äpichrza, ktöry wspaniaie przy- brany w zielen i barwy narodowe, prsedstawiat pl^kny widok.
Zabawa urozmaicona byta rötnem i grami, jak w$dk*, amery- kansk^ licytacj^ i t. d K4. Proboszczowi, jako prezesowi, na*
le^y sIq uznanie za skomponowanie spiewek doiynkow ych, a p» organtÄcle za wycwiczenie Kötka öptew. »Mouiuszko*
Skradli 30 kop iftkötv**
v O sts»oarlte. W uocy z 7 na 8 bm. jacyä dot^d niewyÄiedzeni sprawcy oderwawszy tödk^ przymocowanji tancuchem do stups, wypl>n$li na jezioro 1 wybrall 2 pädia» nmieszczonych wäröd trzciny w wodzie okoto SO kop 2aköw we wartoäci okoto 120 zt na szkcd§ p. Poikowskiego. Nasza dzlelna pollcja jest za sprawccmi na tropia.
P o i ü r nü polu«
v B u cz ek « Dnia 8 bm. wieczorem spaiita si$ p« Hollatzowi z Buczka maszyna do mtöcenia zboza, przytem i pöt stoga iytsi i pöt stoga stomy. Przyczyny poiaru dot^d nie ustalono.
Wtaöciciel byt ubezpieczony.
Z t f c i n OshotatcsroJ Str& iy O gdlofrej,
C lc h e . W niedziel^, da. 7 bm., odbyta si§ zabawa tat.
Straiy Ogniowej. Po poludniu bawiono si§ na placn w lasku gminuym. Nast^pnie pomaszerowano na salk§. Muzyka na ezele z em. sieriantem p. Lewandowsklm nwydatnila dosko- naie, ze to zabawa atrazaköw, tych, ktörzy stni^ sprawie obrony mienia blizalego« To tez taüczono 1 bawiono si§
ochoczo. O zaalarmowanie strazaköw do slkawki sl§ nie oba- wiano, bo »ulewny deszcz* dostatecznie Ich zast^pit. Zarz^d Strazy w osoble pp. Suwlnskiego, Gabryela i Pokrendta stara sie wszystkiemi sitami zach^cic wspötobywateli do popiera*
nia tego towarzystw«. JednikowoÄ z przykroicisi nadmienlc trzeba, ze te starania tak si§ odbijajji jak groch o öcian^.
Z wyj^tkiem mtodzieiy zaszczycito zabaw$ sw^ obecnoäci^
tylko kiikn obywateli. Czy oziQbtoäc, czy te^ trndny czas — bo praca kolo zasiewöw wre — wykaie przyszto£c, w czasie, gdzie na to wymöwki nie b§dzie.
W koneu zazuacza si§ z uznaniem, ze podczas zabawy za przyczynieniem p. Wöjta powotano kilku strazaköw do utrzymania porz^dku, ktörzy tez na czele z zast. komendanta p. Göralskim ten obowi^zek wzorowo wykonali, tak, ze zabawa odbyta si§ bez zaktöcen, a komu byto troehg za gorqco, to ju i
„komitet porz^dku* chtodzit go zimna woda, a muzyka rzneta dalej a* do rana.
Z i y c l s la w ü lld ö w v o je ttttf eii.
C ic h e . W niedzielQ, dala 7 bm. o godz. 16-ej odbylo sIq w mieszkanlu prezesa Zdnnkowskiego miesi^czue zebranie cztonköw Zw. Inwalidöw Wojennych Rzplltej Polskiej tut.
grnpy. Z pozdrowieniem: „Czeäc* zagajono zebranie. Na- st§pnie odezytano protoköt z oatstniego zebrania oraz odezy- tano z obszernem wyjaönieniem kilka waznycn ustaw, doty- cz^cych oflar wojny. Röwniei przypomniano § 7 statutu zwi^zku o prawach 1 obowiazkach cztonköw z apelem, a4eby cztonkowie ?.qdali swych praw, lecz nie zapominali takte sw ych obowi^zköw. Skarbnik Jaskulski wcij|gnj\t sktadki, a 5 cztonköw wpisano jako aowoprsyj^tych. Po uchwaleniu rozmaitych punktöw zamknl^to zebranie pozdrowleniem .Czeäc*.
Nast§pne zebranie odb^dzie si§ w niadziel§, dnia 5 pa- zdziernika rb. o godz. 15 tej na tem samem miejscu.
Z P o m o r
P oz«r od lA td m l.
Z a le s le . Dnia 8 bm. okoto wleczoru powstat pozar w zabndowanin rolnika p. K. Piöra. SpalRy si§ stajaia i stodota wraz z okoto 26 farami zyta i 20 ctr. zyta mtöconego oraz martwy inwentarz — opröcz tego spality si§ kury i kaezki.
Szkoda wynosi okoto 12000 zt« Potar powstat skutkiem eksplozji latarni w stodole.
KopoiQty p rzez konia.
o D z fa ld o w o « W ab. tygodnia odstawloao do tut.
szpitala Tomasza Nadratowskiego z Marszenicy pow. Miawa, ktöry podczas karmienia zostat przez konia kopniQty w reke ktöra wskatek zagangreaowaaia musi byc ampntowaaa.
Nowä oflara D rw ^ cy.
O o b r z y fl. Przed tygodniem zgin^t w nurtach rzeki Drwecy pod Biatkowem, pow Rypia, zaw. plutonowy 64 pp.
6p. Jözef Grylewicz. Nieszcz§8nj\ ofiar§ Drwecy pochowano na ementarzu w Dobrzynia.
Ci$£ki w y p a d ek na za w o d a eh m o to ey k lo w y ch .
G ratfziqid s. W czasie uiedzlelnych zawodöw m otocyklo- wyeh motocykllata Poschadei wpadt z maszyn^ aa drzewo i odniöst cl§ikie uszkodzenie kr§gostupa oraz obratenia wewn§ti*zne. NieszczQöliwego odwlezioao do szpitala mlej- skiego, staa jego jest bardzo powainy.
Saniere d z ie e k e pod k o la m l sjämochodu.
G r a d z l^ d z . Wskatek wzm oionego rachu autom obllo- wego i motoeykiowego w miescie wydarzyt sie tragiczny wy- p&dek. Miaaowicle na ui. Llpowej samochöd wpadt ua 6-letnie dziecko, ktöre poulosto Smierc na miejscu. StraBzny ten wypadefe: wydarzyt si§ na oczach liczuych przechodulöw.
O lzu k ed ex y k o lp o r te r z f fa lsz y w y e h d o la r ö w e k na Pom orzu.
G m d z fa d z . Pollcja w Grudzi^dzu wpadta po dtutszych obserwacjach na trop oszustwa z obllgacjami pozyezki dola- rowej. W zwi^zka z tem arestowano Ecnesta Brandenburgers oraz 10 jego agentöw, ktörzy objezdtaj^c Pomorze sprzedawali fatszywe obligacje doiaröwki i pierwsze raty zatrzynaywali sobie jako wynagrodzeuie. W ci^gu uoiegtej uocy areszto- wauo 6 dalszych osöbi zami^szanych w t§ afer§.
T reg lczn y zgon ste r e a .
G r u d z i^ d z . üb. soboty przejechauy zostat na szesia pod Swierfcroclnem staruszek Michat Radzewski, lat 79. Für- manka, ktöra R. przejechata, p^dzita w szalonym pedzie z göry, tak, te atarzec nie byt w stanie usun^c si^ w czas.
W ci§zkim stanie odwieziouy do lecznlcy miejskiej w Gru- dzi^dzu, gdzie zmart R , nie odzyskawszy przytomnoöci Jak stychac, tragiczny wypadek zawinit wozaica, pochodzacy z Dusocina. Sledztwo w tej sprawie jest w toku.
N la iz ez ^ sllw y w y p a d ek z widtaml*
i_v J 0 TaÄ ; ^ Matej Ztejwsi, pow. toranskiego, podeza sktadauia scomy spadt z wozu drabiaiastego 14 ietn i Walt«
Willi, ktöry nabü si§ na widty tak meszcz§61iwie, dozna uszkodzenia organöw oddechowych oraz mözga, aibowieu widty wbity mu si§ w szyje. Smlerc nast^pita aatychm iast
Sm larc w skatek z ie z a d z e ü la .
T o r a h . W aoey 9 bm. z niewiadomych przyczyn po«
| wstat potar w mieszkanlu Kalinowskiej Apolonji w Torunlc, na
| akutek ktörego wtaöcicielka mieszkaula ulega zaczidzeniu.
| Prxewieziona do szpitala, nieszcz§6iiwa oflara wypadku zmarta
| po kilku godzinach.
N afta w T a eh o ll Jedaak je st.
T a s h o la . Nafta w Tucholi jeduak jest. Pod tym ua- gtöwkiem podaje »Echo Boröw Tacholskich*, co aashjpaje : Ostatuie badania rzaczeznawcöw i ekspertöw panstwowych z Warszawy wykazaty, te jednak na obszarze Tucholi i powiatu tucholskiego zuajduj?t siQ ztota ropy nsftowej, zawieraj4ce 42 proc. benzyny, 38 proc. nalty, 10 proc. oleju i 5 i pöt proc.
paraiiny. Badania dyrektora kopalni aafty p. Towam iekiego potwierdzity powyzsze dane. Wobec tego grono obywateli tuchoiskich postanowito zwotac zebranie w dniu 11-go bm. w Tacholi o godz. 5-tej u p. Marjanowskiego, celem omöwienia sposobu eksploatacjl tych ztöz naltowych. Na to zebranie ma przybyc röwnlet przedstawiciei zagranicznego przemystu nalty.
M^tka p o tw ö r sk&zänti a a Sm lerc.
C h o j a io e Tat. S^d okr§gowy skazat na ömierc przez powieszenle 23*letni4 Gertrud^ Puczynsk^ za zbrodniQ ohydnego morderstwa, dokonan^ na swym 4-letnim synkn, ktörego, chc^c si§ pozbyc, wtr^cita do podmlejskich torlowisk,w ktörych uton^t.
N om laacje na prät&ta.
C h o j a lc e . Znany powszechnie i zistu ton y na aiw le spotecznej ks. prolesor Bieszek otrzymat nominacj§ na pratata.
K ronlkä koselein n ,
P e lp ilf i. J. E. Najprzew. ks. Biskup Stanislaw Wojciech ndat si§ w sobot§, 6 bm., na wizytaej^ paaterak^ do dekanatu chetminskiego i wizytowat w dnia 6 bm. paralj§ sarnowskj|
7*go Wabcz, 8—9 go Llsewo, 10-go Czyste, ll* g o K ljew o’
poczem b§dzie wizytowat 12-go Starogröd, 13—15 go Chetmno, W czwartek, 18 bm. (nie 20*go, jak pierwotnie zamierzat).
nda si^ J, E. na wizytaej^ dekanatu tezewskiego, rozpoczyna ]4c z paraljq mitobndzk^. Dn. 19 go b§dzie wizytowat Godzisze- wo i Obozin, 2Q*go Lubiszewo, 20—24*go Tczew i Gorz^zie- (24-go po pot.), 25-go Sabkowy, 26-go Rajkowy, 27-go Pelplinj
ZÄjsci© a i m os öl© tc z e w ik lm .
T c z e w . Ostatulo miato miejsce ua wielkim moöcie tezewskim nastgpuj^ce zaj6cle. Dwaj robotulcy gdahscy i dwaj polscy uapastowaii na m oicie pewna kobiet§ u d a j ^ sie do Tczewa. Kobieta ta poskarzyia si§ wobec tego w odwachu polskim. Gdy za6 straznik zamierzat stwierdzic nazwiska napastniköw, dwaj gdadszczauie i jeden robotnik poiski rzu- cili si§ na strazaika, rozbroili go 1 podarli mu mundur. Do«
piero gdy uadeszta pomoc z pogotowia tezewskiego, udato si§
2 robotniköw polskich i jednego gdadszczanina aresztowaö.
Drugi gdanski obywatel natomiast zdotat uciec na obszar Wolnego Miasta.
Przej© ehany nft Sm lerc.
W e j h e r o w o . Onegdaj przejechany zostet 4-letni Halman z Wejherowa, przez wöz wtaäclciela Borszkiego Maksymiljana z Wejherowa. Chtopca odwieziono do szpitala, gdzie w skatek oduiesionych ci§ikich okaleczen po godziuie zmart. Wiae wypadku ma ponosie woznica.
Z d a l s z y c h s t r o n P o l s k i .
„ Komiaarz na Warazawg p od zl.lll mlaato
na 363 obwodöw wybarczych. Jaden obwöd n i. bedzla Uczyl wi^cej, nit 3000 wyborcow.
h p r a w e a z b r o d n i , e h o d z i d o t q d a a w o l a o ä e i » F a le n ic a . Pod tym nagWwkl.m podaja ,S low o Pomor- skie , co uastQpuje:
Za lad wie rozeszta si§ po kraju, budz^c powszechne oba- rzenie, wieöc z Konskich o napadzie trzech »strzeleöw *:
Szczepockiago, Panka 1 Szczepanlka na cztonka Stowarzy- azenia Mtodziazy Polskiej, Jana Mroczka (ms on zgrncbotana czaszke i boryka si9 w szpltaln za «mlercljj), nadchodzl wla- domosc o nowej zbrodni, popelnlonej röw niei przez .»trzelca*
w Falemcy pod Warszawq.
Zasztylatowany tarn zostat w blaty dzleü, w potadnle, na ollcy, zastniony cztonek strazy ogniowej, 29-letnl Kazlmlerz btrzateekl. Mordn dokonat cztonek „strzelca“, osobnlk o bar- dzo ztej opinji Ziötkowski. Strzatecki wybiegt przed swoim prze§ladowc4 z restauraeji z okrzykiem »Ratujcie!* Zbro- duiarz wbit swej olierze w tulöw bagnet po r$kojes§c i chciat digac dalej, als rannego ostonUa jedna z k o b iet
^ id o k mordowanego na ulicy cztowieka wywotat poptoch«
Zjawlt si§ poliejaat. Wskazano mu morderc§. Mimo, ia rannym juz zajjvt si§ lelczer i keledzy stra^acy, ströü bezpie- czenstwa w ten sposöb poj^t awe obowi^zki, ie pilnowat . rannego, a nie zaintereaowat sie zbrodniarzem. Lotr ehodzi dot^d na wolnoöci!
Ciato zmartego 6. p. Strzateckiego przeniesiono do remizy strazy. Zawiadomiono s^dziego 61edczego. Czekano niedziele poniedziatek, wtorek — s§dzia nie raczyt zjechac. Oczywiöcie!
ze zwtoki zacz^iy si§ rozktadac i wreszcie, bez trumny, prze- wieziono je do Warszawy.
To nieskodezone oczekiwanie ciata na komisje wywarlo jak najgorszs wraienie na m ieszkahcach Falenicy.
S. p. Kazlmlerz Strzatecki jn i oddawna byt extonktem strazy ogniowej: stozyt w niej oliarnie 14 lat, dajac przyktad odwagl, gorliwosci i poswi^cenia w stuzbie spotecznej. Byt robotnikiem« Prawy i uczclwy, lublany byt przez w szystkich, totez stmerc jego z D^k podtego zbira wywotata powszechny 2al i oburzenie.
Zwraca uwag§, ze »strzelcy* laleniecy w ei^i paradui»
z broni^, a ze znajdujj* gi§ wöröd nich takle osobistolci, iak Ziötkowski, nie dziwnego, ze ludzie nie s^ pewni 4ycia‘
Kto wygrat w V. kl. 21 Paflstw. Loterji Klasowej ?
1 d z ie ä ciq g n lea in .
10.000 zt n r : 104675 168976 189602 207960.
192022°°° *l nr': 38691 45231 57782 93690 118474 169241 169529 2.000 zt nr: 82812 84181 140180 142713 194816 21*904 ___ !-ü(W °f.: 11356 16989 20951 21616 22252 29147 29328
? S4S 6055Sl793816 110 566 1 1 4 7 0 4 140528 14 9 10 1 149362
„ 6°? nr: 8168 4542 6117 7810 24361 31195 36007 6622o 76894 80580 96473 98736 113501 115093 134142 153375 158900 165638 168360 170890 177439 180146 193989 197013 202908 205028.
250 zt nr.: 158168 167207 173778 173787.
5979$
136623 183387
