Scenariusz lekcji – Wiosna w świecie ptaków
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
1. Cechy charakterystyczne ptaków i ich wiosenne zadania.
b. Umiejętności
Układanie pytań do podanych zdań. Stosowanie wprowadzonej zasady ortograficznej w praktyce . Dodawanie liczb w zakresie 20 z wykorzystaniem osi liczbowych. Cięcie kartonu po liniach krzywych, malowanie zgodnie z podaną ilustracją – ptaki.
2. Metoda i forma pracy
problemowa
3. Środki dydaktyczne
kserokopie rysunków ptaków pocięte na puzzle konturowe czarno-białe, prezentacja multimedialna z ze zdjęciami ptaków (encyklopedia ptaków) lub plansze (żuraw, kos, wilga, jaskółka, bocian, kukułka, skowronek, dzięcioł, sokół, sowa, dudek).
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
Wprowadzenie do tematu zajęć – ułożenie z puzzli, naklejenie na karton ptaków oraz ustalenie nazwy ptaka w oparciu o doświadczenia dzieci, atlasy ptaków, kolorowe plansze – szczególne
wyeksponowanie kosa.
b. Faza realizacyjna
1. Czytanie przez nauczyciela wiersza „Kos” (karta pracy) – wypowiedzi dzieci na temat wiersza w oparciu o pytania:
Dlaczego ptakom nie zagraża katar?
Dlaczego wczesną wiosną często chorujemy?
Jaki sposób na przeziębienie znał kos?
Co oznacza powiedzenie dostać po nosie?
2. Ćwiczenia w czytaniu wiersza
Wyszukanie w tekście słów narratora, kosa, doktora i innych ptaków – w oparciu o zastosowany kolor czcionki – czytanie przez dobrze czytające dzieci wskazanych przez nauczyciela fragmentów.
Zwrócenie uwagi na cudzysłów i jego znaczenie w tekście.
Czytanie chóralne z podziałem na role – dzielimy klasę na 4 grupy.
Czytanie indywidualne z podziałem na role.
3. Podpisywanie części ciała ptaka poprzedzone omówieniem trudności ortograficznych – przypomnienie na jakie samogłoski wymienia się „ó” z zapis przykładów na tablicy: wrócić – wracać, szóstka – sześć, droga dróżka (karta pracy ćw. 1 i 2).
4. Wyodrębnienie cech charakterystycznych ptaków – uzupełnienie zdań ćw. 4.
5. Ustalenie odpowiedzi na pytanie co robią ptaki po powrocie z ciepłych krajów.
6. Zabawy ruchowe utrwalające pisownie ó wymiennego.
„Milczek” – „odszukaj swoją parę”. Dzieci otrzymują napis na karteczce samoprzylepnej ich zadaniem jest odpowiednio połączyć się w pary np. kółko – koło, stół – stoły, miód – miody, rów – rowy, dół – doły, powrót – powroty, pokój – pokoje, ósemka – osiem, krówka – krowa, pszczółka – pszczoła, lód – lody, dziób - dzioby, pióro – pierze, siódemka – siedem. Uczniowie nie mogą się z sobą porozumiewać. Jeżeli znajdą swoją parę obie osoby kiwają twierdząca głowami i po cichu wracają, by na kolorowo zaznaczyć wymieniające się samogłoski. Następnie pary kolejno prezentują się: „Ja jestem lód, a ja lody”.
7. Dzieci siedzą w kole. Nauczyciel rzuca do wybranego dziecka piłkę mówiąc jednocześnie wyraz z
„ó” wymiennym zadaniem dziecka jest wymienić go na „o” i odrzucić piłkę do nauczyciela (korzystamy z tych samych wyrazów).
8. Zabawa „Decyzja należy do ciebie”. Nauczyciel po jednej stronie (tablicy, korytarza) zawiesza „ó”
po drugiej „”u”. Uczniowie stoją pośrodku. Następnie umawia się z dziećmi że będzie mówił tylko wyrazy z „ó” wymiennym lub zwykłym. Nauczyciel wymienia wyraz z „u” lub „ó”. Dzieci stają po odpowiedniej stronie (tablicy, korytarza).
9. Zastosowanie poznanej zasady ortograficznej - (próba ortograficzna) pisanie ze słuchu wyrazów z komentowaniem. Nauczyciel dyktuje dzieciom pojedyncze wyrazy. Przy każdym wyrazie przypomina, by dzieci sprawdziły czy podyktowany wyraz wymienia się na „a”, „o” lub „e” jeśli nie to prosi dzieci, aby napisały „u” jeśli się wymienił to „ó”(w próbie nie można zastosować wyrazów z „ó” niewymiennym). Przykładowe wyrazy: pióro, cukier, krówka, kura, kółko, dziób, sokół, pazury, pszczółka, dudek – można też zaproponować dzieciom mini konkurs wybieramy parami chłopca i dziewczynkę dyktujemy im równocześnie wyraz, który para zapisuje na wydzielonym kawałku tablicy za każdy poprawnie napisany wyraz zdobywają punkty drużyny chłopców i dziewczynek
10. Ustalenie odpowiedzi na pytanie jakie ptaki powracają z ciepłych krajów do Polski i jakie są ich wiosenne zadania – podział ptaków ułożonych z puzzli na dwie grupy – układamy na dywanie w pętli ze skakanek zbiór ptaków zimujących w Polsce i zbiór powracających oraz ćw. 3 (karta pracy).
Powracają:
Zimują:
11. Dodawanie liczb w zakresie 20
Obliczenie sumy ptaków zgromadzonych w obu pętlach – zapis działania i sposobu obliczenia na tablicy.
Dodawanie liczb na osi liczbowej ćw. 6 karty pracy.
bocian, jaskółka, wilga, kos, żuraw, kukułka, skowronek, dudek, szpak
sokół, sowa, dzięcioł
12. Jeśli dzieci wcześniej pracowały z tabelami funkcyjnymi można wspólnie pracować z tabelkami przygotowanym do przekraczania progu dziesiątkowego
+
8 Razem
7
3 5
153 9 8
+9
Razem2 5 6 9
13. Rachunek pamięciowy – dzieci siedzą na obwodzie koła, nauczyciel rozpoczyna zabawę rzucając piłkę do wybranego dziecka mówiąc jednocześnie przykład działania do obliczenia np. 7 + 8 zadaniem dziecka jest podać wynik i zadać kolejny przykład wybranemu koledze, do którego rzuci piłkę.
14. Samodzielne rozwiązanie zadania ćw. 7.
15. Wspólne rozwiązywanie zadań z nadmiarem danych ćw. 8.
+7
Razem
9 1 6
3 7 4
+ 6
Razem 8
5 6 9
+5
Razem
7 3 2 15
6 9 8
16. Swobodne ilustrowanie ruchem popularnej piosenki „Kochajmy ptaki”.
17. Układanie pytań do podanych zdań oznajmujących ćw. 5 (karta pracy).
18. Urządzenie ptasiej wystawy.
Wypełnianie miękką plasteliną ptasich konturów zgodnie z kolorami na planszach (w atlasach),
wycinanie,
umieszczenie na przygotowanej wcześniej gałęzi.
c. Faza podsumowująca
19. Podsumowanie zajęć – ocena prac dzieci oraz zabawy w rozpoznawanie ptaków wykonanych przez uczniów.
5. Bibliografia
Multimedialna encyklopedia na CD „Ptaki”, wydawnictwo Optimus Pascal
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia