6Ł0S WĄBRZESKI
D——- J* wIJO at■
*4-
* rzeamaia
x j o grW wypadkach niaprzawidxiaayeh, przy wrtray- masła przad«i<bior.twa, ilotenia pracy, praarwania ka- maaikaeH, etrzymuj^cy aia ma prawa t«<la4 pozatermi-
■warych daatarczcń yazaty, lab rwrata aaay aboaa-
meata. Za dział orłoszen. radakcja aia adpawiada.
XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
Ś r o d a N a t a l j i C z w a r t e k A u r e lj i P i ą t e k F r a n c i s z k a K s .
t/głOSZCIlia • mm. O lam.) IO <r, aa reklamy aa
•Cr. 94am. w władomotciacł, patocaayck 30 gr aa pian*.
Maj *tr. W gr. Rabata udtiala aia pray M^atam agła- Mania. .Gle* W^brzatki" wycbodai tny raiy tjrpoda.
i ta w paniadzialak, łrad, i piętak. Skrspaka pocsta- wa 23. Radakcja i admiaiatracja al. Mlckiawicsa 11 Telefon80. Konto czekowe P. K. O. Poznań 204.252.
1
D z i ś w s c h ó d s ł o ń c a o g o d z . 7 ,4 9
z a c h .
3 ,4 jJ u t r o
r ,. »•D z i ś ,, k s i ę ż y c a „
2 ,5 8
2 ,3 5Nr. 140 Wąbrzeźno, czwartek 2 grudnia 1926 r. Rok V
o
ć
V
10 )0
O 10
>0 o
>0
iO
)0
10 10
Rizolucje Pieraszegi OjólAO-Poiskiego Zjazdu Katohlióo 0 'Jarszaoie.
l l a .
O g ó l n o P o l s k i z j a z d K a t o l i c k i p o ś w ię c i w s z y p i e r w s z ą s w ą u w a g ę m a t c e , n i e l e k c e w a ż y m ę ż c z y z n y , m i a n o w i c i e o j c a r o d z i n y , r a c z e j w y z n a c z a m u w p r a c y n a d r e h g i j n o - m o r a l n e m o d r o d z e n i e m n a r o d u p i e r w s z ą r o l ę . C h o c i a ż w r o d z i n i e m a t k a p r z e m o ż n y w p ł y w w y w i e r a i j e s t g ł ó w n ą w y c h o w a w c z y n i ą d z i e c i , a u t o r y t e t g ł o w y r o d z i n y o j c a d a j e w y s i łk o m m a t k i s i l n e p o p a r c i e i o p a r c i e , d a j e z a b i e g o m m a t k i p i e r w s z ą i n a j b l i ż s z ą s a n k c j ę . W o j n a w y k a z a ł a , ż e b r a k a u t o r y t e t u o j c a , k t ó r y b y ł n a w o j n i e , n a w e t n a j t r o s k l i w s z e m a t k i w p r a c y w y c h o w a w c z e j b a r d z o d o t k l i w i e o d c z u w a ł y . W p r a w d z i e p o d c z a s w o j n y m a t k i w n i e o b e c n o ś c i , o j c ó w m u s ia ł y w z i ą ć n a s i e b i e w s z y s t k o t o t e ż o c o d a w n i e j g ł ó w n i e o j c i e c s i ę t r o s z c z y ł . N i e s t a r c z y ł o p r z e w a ż n e j c z ę ś c i m a t e k c z a s u , b y d z i e c i o t a c z a ć n a l e ż y t ą o p i e k ą w y c h o w a w c z ą — , l e c z n a w e t w t a k i c h r a z a u h , g d z i e ż o n a — m a t k a m n i e j m i e w a ł a k ł o p o t ó w , a w i ę c e j p r a c y m o g ł a p o ś w i ę c a ć d z i a t w i e , m a t k i c z ę s t o ż a l i ł y s i ę , ż e d z i e c i s t a j ą s i ę n i e p o s ł u s z n e i h a r d e , ż e m i m o u p o m n i e ń , p r ó ś b i g r ó ź b w y k o l e j a j ą s i ę . W o j n a d o b i t n i e w y k a z a ł a , j a k w i e lk i e m j e s t z n a c z e n i e o j c a g ł o w y r o d z i n y , ż e n a d e r t r u d n o j e s t n a w e t d o b r e m m a t k o m k i e r o w a ć d o b r z e r o d z i n ą b e z a u t o r y t e t u , b e z p o p a r c i a o j c a . A p o w o j e n n e s t o s u n k i t o j e s z c z e w i ę c e j p o t w i e r d z a j ą . B r a k w s p ó łp r a c y o j c ó w p o d c z a s w o j n y s p o w o d o w a ł w z n a c z n e j m i e r z e n i e k a r n o ś ć d z i e c i i p o d r a - s t a j ą c e j m ł o d z i e ż y , a z a n i ą p o s z ł o r o z l u ź n i e n i e o b y c z a jó w . G d y j e s z c z e n a j m ł o d s z e , p r a w i e d z i e c i w y r w a n o z d o m u r o d z i c i e l s k i e g o , w y s t a w i o n o n a g o r s z ą c e w p ł y w y , u s a m o d z i e l n i o n o p r z e d w c z e ś n i e , m ł o d z i e ż t a n i e w y r o b i o n a p o p a d ł a w n i e w o l ę w y s t ę p k ó w , — a w r ó c i w s z y z r e w o l u c j o n i z o w a n a n i e u z n a w a ł a j u ż a u t o r y t e t u r o d z i
c i e l s k i e g o , s z ł a s a m o p a s i w n o s i ł a w n a j m ł o d s z e p o k o l e n i e j a d z e p s u c ia , a w r o d z i n y r o z s t r ó j i z g o r s z e n i e . M a t k i n i e m o g ł y o p a n o w a ć t e j w y k o l e j o n e j m ł o d z i e ż y , s p a r a l i ż o w a ć j e j z g u b n y c h w p ł y w ó w , b o o j c o w i e s t e r a n i p r z e z w o j e n n e t r u d y n i e z d o b y w a l i s i ę n a e n e r g i c z n e c z y n y , — a l b o n a w e t s a m i z a r a ż e n i z g u b n e m i w p ł y w a m i , j e s z c z e p o h o p d a w a l i z ł e m u l u b z ł e m i p r z y ś w i e c a l i p r z y k ł a d a m i , a l b o s z k o d l i w e w y g ł a s z a l i z a p a t r y w a n i a . W i e m y , ż e w z o r o w a m a t k a w z n a c z n e j m i e r z e m o ż e z a s t ą p i ć a u t o r y t e t o j c a , u z n a - j e m y t e ż , ż e d o b r a m a t k a m o ż e s p a r a l i ż o w a ć n a -
; w e t z ł y w p ł y w n i e g o d n e g o o j c a , l e c z r e g u ł ą p o z o s t a n i e , ż e o j c i e c m u s i w y d a t n i © p o p i e r a ć w y c h o w a w c z e s t a r a n i a m a t k i , j e ż e l i w y c h o w a n i e r o -
| d z i n n e m a d a ć d o b r e w y n ik i . A n a c z e m t o g ł ó w - ,■ n i e p o l e g a ć w i n n a w s p ó ł p r a c a o j c a w e j w y c h o w a n i u ?
B a r d z o l i c z n i o j c o w i e s ą d z ą , ż e c a ł y s w ó j I o b o w i ą z e k s p e ł n i a j ą , g d y s i ę t r o s z c z ą o d o c z e s n e u t r z y m a n i e r o d z i n y . S p r a w ę w y c h o w a n i a
I c a ł k o w i c i e n a m a t k ę z w a l a j ą , a c h y b a w k r a c z a -
|ją > g d y m a t k a j u ż r a d y s o b i e d a ć n i e m o ż e z r o z - I h u k a n e m i d z i e ć m i . T a c y o j c o w i e p r a w i e o b c e -
|r n i s ą d z i e c i o m , n i e m a j ą ż a d n e j p r a w i e ł ą c z n o -
|ś c i z d u s z ą d z i e c k a , a n i n a n i ą n i e w y w i e r a j ą
I z b a w i e n n e g o w p ł y w u . D z i e c k o , d o p ó k i m ł o d s z e
| i s ł a b s z e , b o i s i ę o j c a , a g d y d o r o ś n i e m a ł o m a
|d l a o j c a m i ł o ś c i i c z c i , a n a j m n i e j r e s p e k t u ;
I a u t o r y t e t o j c a o p a r t y t y l k o n a w i ę k s z e j s i l e f i - I z y c z n e j , z a n i k a p r a w i e c a ł k i e m , g d y m ł o d z i e ż I p o c z u j e s i ę n a s i ł a c h .
N i e z m i e r n i e g o r z e j s i ę d z i e j e , j e ż e l i d z i a t w a
|l u b m ł o d z i e ż w i d z i u o j c a z ł e j e s z c z e p r z y k ł a d y , l a s ł y s z y p r z e w r o t n e n a u k i .
| N a s i o j c o w i e p o w i n n i n a l e ż y c i e p o j m o w a ć
I s w o j e w a ż n e z a d a n i e , p o w i n n i z r o z u m i e ć , j a k
I w i e l k a c i ą ż y n a n i c h o d p o w i e d z i a l n o ś ć w o b e c [ B o g a , K o ś c i o ł a i n a r o d u , j e ż e l i c h c ą p r z y k ł a d n i e
I1 s u m i e n n i e s p e ł n i ć s w o j e z a d a n i e , p o w i n n i w p i e r w p t a ć s i ę k a t o l i k a m i w p e ł n e m s ł o w a z n a c z e n i u ,
■ P r z e j ą ć s i ę z a s a d a m i k a t o l i c k i e m i i s t o s o w a ć j e B e z w z g l ę d n i e w c a ł e m ż y c i u , w d o m u i p o z a
d o m e m , w ż y c i u r o d z i n n e m i p r y ^ a t n e m j a k o t e z w ż y c i u s p o l e c z n e m , g o s p o d a r c z e m i p o l i t y c z n e m . M ą ż — o j c i e c w i n i e n b y ć g r a n i t o w y m c h a r a k t e r e m k a t o l i c k i m i p o l s k i m , k t ó r y z a ż a d n ą c e n ę n i e o d s t ą p i a n i n a c a l o d s w y c h k a t o h c k o - p o l - s k i c h p r z e k o n a ń . — J e ż e l i t a k i m m a s i ę s t a ć , m u s i w p i e r w p o z n a w a ć c o r a z g r u n t o w n i e j k a t o l i c k o - p o l s k i e p o g l ą d y , m u s i s i ę p r z e k o n a ć , ż e i c h s t o s o w a n i e p r z y n i e ś ć m u s i d o b r e r e z u l t a t y t a k d l a j e d n o s t e k , j a k d l a o g ó ł u . D o w y r o b i e n i a t a k i c h w z o r o w y c h m ę ż c z y z n o b o k d o b r y c h p i s m p r z y c z y n i a j ą s i ę n a j w i ę c e j s t o w a r z y s z e n i a k a t o l i c k o - p o l s k i e , j a k i e m i n a t e r e n i e P o m o r z a b y ł y i s ą n p . T o w a r z y s t w a L u d o w e , j a k i e m b y ć m o ż e i m a b y ć L i g a K a t o l i c k a d l a c a ł e j P o l s k i . U n a s z a d a n i a L i g i K a t o l i c k i e j p o j m u j e m y j a k o z c e n t r a l i z o w a n i e c a ł e j a k c j i k a t o l i c k i e j . L i g a K a t . n i e w y k l u c z a w i ę c d z i a ł a l n o ś c i i n n y c h t o w a r z y s t w , o p a r t y c h n a z a s a d a c h k a t o l i c k i c h , r a c z e j ł ą c z y j e i n a d a j e a k c j i k a t o l i c k i e j w y t y c z n e i j e d n o l i t y k i e r u n e k , a p o z o s t a w i a p o s z c z . t o w a r z y s t w o m w p r o w a d z a n i e w s k a z a ń w c z y n .
L i g a K a t . k i e r u j ą c c a ł ą a k c j ą k a t o l i c k ą w y s t ę p u j e w p o t r z e b i e j a k o p r z e d s t a w i c i e l k a m y ś l i
Senat ratyfikował traktat polsko-rumuński
W a r s z a w a . S e n a t n a s w e m p o s i e d z e n i a w d n i u 2 5 l i s t o p a d a p r z y s t ą p i ! d o r a t y f i k a c j i p o l s k o - r u m u ń s k i e g o t r a k t a t u g w a r a n c y j n e g o .
J a k o s p r a w o z d a w c a z a b r a ł g ł o s s e n . K i n i o r s k i , k t ó r y s z c z e g ó ł o w o o m ó w ił p o s t a n o w i e n i a t r a k t a t u , m o c n o a k c e n t u j ą c t e n d e n c j e p o k o j o w e o b u p a ń s tw ,
W d y s k u s j i z a b r a ł g l o s s e n . K a r p i ń s k i , k t ó r y w i m i e n i u k l u b u u k r a i ń s k i e g o o ś w ia d c z y 1, ż e k l u b j e g o g l o s o w a ć b ę d z i e p r z e c iw r a t y f i k a c j i . U z a s a d n i a j ą c t e s t a n o w i s k o d o w o d z ił m ó w c a , ż e t r a k t a t g o d z i w ż y w o t n e i n t e r e s y n a r o d u u k r a i ń s k i e g o .
N a s t ę p n i e p r z e m a w i a ł s e n . d r . R i n g e l ( K . 2 .) , k t ó r y z a p o w i e d z i a ł, ż e k l u b ż y d o w s k i w s t r z y m a s i ę s i ę o d g l o s o w a n i a n a d r a t y f k a c j ą i t o t a k
„Niema mowy o podwyżce plac pracowników państwowych. ”
Tak oświadczył dr. Bartel na konferencji pracy.
W a r s z a w a . K o n f e r e n c j a p r z e d s t a w i c ie l i o r - g & n iz a c y j p r a w n i c z y c h i r o b o t n ic z y c h w p r e z y - d j u m B i d y m i n i s tr ó w , k t ó r a r o z p o c z ę ł a s i ę 2 8 l i s t o p a d a o g o d z . 1 1 p r z e d p o ł u d n i e m , z a k o ń c z y ł a 's ię o g o d z . 4 ,3 0 n a d r a n e m .
W w y n i k u r o z p r a w y w i c e m in i s t e r B * r t e l o - ś w i a d c z y ł , ż e n i e m o ż e ó y ć m o w y o s t o s o w a n i u w s k a ź n i k a d r o ż y ź u i a n e g o d o u p o s a ż e ń p r a c o w n i
k ó w p a ń s t w o w y c h , a t o z e w z g lę d u n a r ó w n o w a g ę b u d ż e t o w ą . D d e j n i e m a m o w y o p o d w y ż c e p ł a c p r a c o w n i k ó w p a ń s t w o w y c h , p o n a d t o , c o r z ą d j u ż d o t y c h c z a s u c z y n i ł .
W r e s z c ie r z ą d t r w a n a s t a n o w i s k u u t r z y m a n i a i r o z b u d o w y u s t a w o d a w s t w a s o c j a l n e g o .
Kampania o tron w Rumunji
B u d a p e s z t . D c ie u n i k i d o n o s z ą z B u k a r e s z t u , ż e w c h o r o b i e k r ó l a F e r d y n a n d a n a s t ą p i ł m o m e n t k r y t y c z n y . P r z y ł o ż u c h o r e g o c z u w a j ą s t a l e o b i e c ó r k i, k t ó r e z a b i e g a j ą o u - m o ż l iw i e n i e p o w r o t u k s . K a r o l a . B i e g u n o w o o r z s c i w u e s t a n o w i s k o z a j m u j e r z ą d A v e r e s o a , z o s t a j ą c y z u p e ł n i e p o d w p ł y w e m B r a t i a n u . S ą d z ą , ż e g d y b y k s . K a r o l n a g l e p o w r ó c i ł d o k r a j u , s t a łb y s i ę p a n e m s y t n a c j’ , g d y ż z n a l a z łb y o - p a r c i e w p a r t j i c h ł o p s k i e j o r a z w ś r ó d m ł o d s z y c h o f i c e r ó w .
C L ę ś ć u m i a r k o w a n y c h p o l i t y k ó w c z y n i z » b ’ e - g i o t a k ie r o z w i ą z a n i e s p r a w y , a b y t r o n p r z y -
i d ą ż e ń k a t o l i c k i c h , j a k o o b r o n i c i e l k a z a g r o ż o n y c h u p r a w n i e ń k u t o l c k i c h , p o d e j m u j e s t a r a n i a o p r z e p r o w a d z e n i e u p r a w n i o n y c h ż ą d a ń k a t o l i c k i c h .
W y n i k a s t ą d , ż e w s z y s t k i e n a s z e s t o w a r z y s z e n i a , k t ó r e w y z n a j ą z a s a d y k a t o l i c k i e , w i n n y g r e m j a l n i e p r z y s t ą p i ć d o L i g i K a t o l i c k i e j . K a ż d y z a ś k a t o l i k , k t ó r y j e s t ż y w y m c z ł o n k i e m K o ś c i o ł a , ż y w y m c z ł o n k i e m n a s z e g o k a t . s p o ł e c z e ń s t w a , w i n i e n b e z p o ś r e d n i o b y ć c z ł o n k i e m o d p . s t o w a r z y s z e n i a k a t o l i c k i e g o , a b y p o ś r e d n i o s t a l s i ę c z ł o n k i e m L i g i K a t . N a P o m o r z u c h l u b n i e j e s t z n a n a d z i a ł a l n o ś ć s z c z e r z e k a t o l i c k a i p o l s k a n a s z y c h T o w . L u d o w y c h . N a s z N a j p r z e w i e l e b n i e j - s z y k s . A r c y p a s t e r z z w i e l k i e m u z n a n i e m w y r a z i ł s i ę o d z i a ł a l n o ś c i F o w . L u d o w y c h i g o r ą c o j e p o l e c i ł . , Ż y w i ć n a l e ż y n a d z i e j ę , ż e w s z y s c y p r a w i k a t o l i c y p r z y s t ą p i ą d o I o w . L u d o w y c h , a s p o d z i e w a m y s i ę , ż e t a k ż e i n t e l i g e n c j a k a t . , n i e b ę d z i e n a d a l s t r o n i ł a o d n i c h , ż e r a c z e j c z y n n y w e ź m i e u d z i a ł w i c h p r a c y , b o u d z i a ł i n t e l i g e n c j i u m o ż l i w i p r o g r a m o w ą p r a c ę , p o g ł ę b i i r o z s z e r z y d z i a ł a l n o ć ć T o w . L u d o w y c h ;
( C i ą g d a l s z y n a s t ą p i ) .
z e w z g lę d ó w z a s a d n i c z y c h , j a k i z e w z g lę d u n a n i e w ł a ś c i w y s t o s u n e k r z ą d u r u m u ń s k i e g o d o m n i e j s z o ś c i ż y d o w s k ie j w R u m u n j i .
P o k u ń c o w e m p r z e m ó w ie n i u s p r a w o z d a w c y , k t ó r y p o d k r e ś l i w s z y , n i e b y ł o b y w b ś c i w e m w p r o w a d z e n ie m o m e n t u n a r u s z a n i a p r z y s p o s o b n o ś c i r a t y f i k o w a n i a t r a k t a t u s p r a w w e w n ę t r z n y c h i n n e g o p » ń ^ t w a , p r o s i ł j e s z c z e r a z o p r z y j ę c i e t r a k t a t u b e z z m i a n .
W g ł o s o w a n i u u s t a w ę r a t y f i k a c y j n ą u c h w a l o n o w i ę k s z o ś c i ą g ł o s ó w - N a t e r n p o r z ą d e k d z i e n n y w y c z e r p a n o .
N a s t ę p n e p o s i e d z e n i e o d b ę d z i e s i ę 1 5 - g o g r u d n i a , o i l e w c z e ś n ie j s z e o d b y c i e p o s i e d z e n ia n i e b ę d z ie k o n i e c z n e .
M i n i s t e r r e f o r m r o l n y c h S t a n i e w i c z z a w i a d o m i ł, ż e u s t a w a o r e f o r m i e r o l n e j b ę d z t s t o s o w a n a , a r o z p o r z ą d z e n i e w y k o n a w c z e b ę d z ie w y d a n e w d n i a c h n a j b l iż s z y c h .
M i n i s t e r p r a c y J u r k i e w i c z , o z n a jm i ł , ż e m i n i s t e r s t w o j e g o p r a c u j e n a d s c a le n i e m u s t a w o d a w s t w a s o c ja l n e g o . W n a j b li ż s z y m c z a s ie b ę d ą w p r o w a d z o n e s ą d y p r a c y d l a s p o r ó w m i ę d z y p r a c o d a w c a m i i p r a c o w n i k a m i , w z o r o w a n e n a s ą d a c h p r z e m y s ł o w y c h , i s t n i e j ą c y c h w M t lo p o l- s c e . D a l e j w e jd z i e w ż y c ie u s t a w a o n a j m i e p r a c y k t ó r a j u ż j e s t g o t o w a .
N t s t r ó j n a z e b r a n i u p r z e z c a ł y d z i e ń b y ł u m i a r k o w a n y , j e d n a k w c i ą g u n o c y d o z n a ł z a o s t r z e n i a .
p a d l k s . M i c h a ł o w i , a k s . K a r o l o b j ą ł t y m c z a s o w o r e g e n c j ę .
Ks. Karol rumuński nemyślą się.
P a r y ż . J » k p o d a j e . L e M a t i n " , b f i ą -
ż ę K a r o l r u m u ń s k i o t r z y m a ł w c z o r a j w P a
r y ż u z n a j w i a r o g o d n i e j s z y c h ź r ó d e ł p o c i e s z a ją c e ,
w i a d o m o ś c i , d o t y c z ą c e s t a n u z d r o w i a k r ó l a F e r
d y n a n d a . K s i ą ż ę p o s t a n o w ił p o w s tr z y m a ć s : ę o d
p o w z i ę c i a o s t a t e c z n e j d e c y z j i w s p r a w i e s w o je g o
p o s t ę p o w a n i a d o c h w i l i p r z y b y c i a d o F r a n c j i
k r ó l o w e j M a r ji .
Województwo śląskie będzie rozszerzone.
I ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA W arszaw a. W spółpracow nikow i „P olonji*
pow iedział baw iący na G órnym Ś ląsku m inister S dadkow ski, że spraw a rozszerzenia granic tej dzielnicy znajduje się w przededniu rozstrzygnię
cia. R ząd kieruje się m yślą ześrodkow ania ca
łego przem ysłu południow o-zachodniej Polski w jednych rękach. R zecz sam u natrafia na pew ne
SfresEinaan chc« ayniusić zniesienie kontroli wt jskoioej nad ilieincami.
P aryż. „Tom ps*2 3 4 5 om aw ia lansow aną z B er
lina w iadom ość o rzekornem ośw iadczeniu Stre- sem auna, że w ran ę niepow odzeń rokow ań nie- m iacko-franeuskich, prow adzonych w P aryżu w spraw ie zniesienia kontroli w ojskow ej w N ieni' czech i okupacji w N adrenji, poda się on do dy
m isji. „T em ps* określa w iadom ość tę jako bar
dzo niezręczny m anew r propagandy niem ieckiej, który w żadnym w ypadku m e w yw oła pożąda
nego dla N iem ców efektu. N ie m ożna zapow ie
dzi podobnej uw ażać za groźbę, kończy dzien
nik, albow iem ustąpienie S tresem anua w obec
nych w arunkach jest nie do pom yślenia i było
by skokiem w próżnie.
2. C elem dokonania w yborów , w ojew oda po
dzieli każdy pow iat na okręgi w yborcze, któ
rych il iść i granice oznaczy, po zasiągnięeiu opinji W ydziału P ow iatow ego i W ojew ódzkiego.
3. O kręgiem w yborczym m oże być albo jedna gm ina albo kilka gm in.
4. P rzy tw orzeniu okręgów w yborczych w o
jew oda będzie obow iązany do stosow ania nastę
pujących zasad: a) aby każda gm ina w całości w chodziła w skład jednego okręgu w yborczego;
b) aby okręgi w yborcze gm in w iejskich tw orzy
ły jedną nieprzer w alną tery tor jalnie całość; c) aby sąsiadujące gm iny zam ieszkałe trzez lud ność tego sam ego typu społecznego i narodow o
ściow ego nie były rozdzielane m iędzy dw a lub w ięcej okręgów ; d) aby gm iny w iejskie, posia
dające w ystarczającą na jeden m andat ilość lu
dności, m ogły sam e dla siebie stanow ić okręgi w yborcze; e) aby w pow iatach pod w zgR dem narodow ościow ym m ieszanych tw orzone były o- kręgi conajm niej trzym andatow e; f) aby m iasta posiadające cyfrę ludności w ystarczającą na trzy m andaty m ogły sam e dla siebie stanow ić takie okręgi; g) aby m iasta nie posiadające w arunków pod f. — w ym ienionych były łączone z innem i m iastam i w okręgi w yborcze eonajm niej trzy- m andatow e.
5. P odział m andatów m iędzy okręgi w ybor
cze dokonyw any będzie system em proporcjonal
nym , a w ybory członków R ad P ow iatow ych do
konyw ać będą R ady G m inne, które w okręgaeh składających się z w ielu gm in łączone będą w o- sobne kolegja w yborcze.
Kamień węgielny pod seminarjum śląskie.
K raków . W ub. niedzielę w południe od’
było się pośw ięcenie przez ks. m etropolitę S a
piehę kam ienia w ęgielnego pod śląskie sem inar
jum duchow ne. uroczystości w zięli posatem udział: ks. biskup L isiecki, przedstaw iciele du
chow ieństw a, w ojew oda p. D arow ski, m arszałek S ejm u śląskiego p. W olny, prezydent m iasta K atow ic i inni.
Urzędnicy w mundurach.
W arszaw a. W kołach rządow ych om aw iana jest obecnie spraw a w prow adzenia um unduro
w ania dla w yższych urzędników adm inistracji państw ow ej, pełniących czynności reprez«utacyj ae, t. j. w ystępujący nazew oątrz w charakterze przedstaw icieli rządu. Szczegóły pow yższego u- m u^durow ania uzgadniane ss obecnie przez za
interesow ane urzędy. T erm in w prow adzenia um undurow ania reprezentacyjnego na być ustalony na dzień 1 stycznia 1927 r. W idocznie nie m am y innego kłopotu.
Ucieczka dziesięciu więźniów w Gliwicach.
G liw ic e , W nocy ub. poniedziałku do konany został śm iały napad na w ięzienie sąd o w e w G liw icach na niem ieckim G órnym Ś ląsku G rupa ludzi nieznanych w targnęła do gm achu w ięziennego, zastrzeliła staw iającego opór rach
m istrza, zam knęła do jednej z cel urzędnika, na
stępnie otw orzyła 10 cel i uw olniła znajdujących się tam 10 w ięźniów , poczem razem z nim i zni
kła bez śladu. _
Pięć warunków Francji rozbrojenia Niemiec.
P aryż. „E ho de P aris* pcdaje sześć pun- któ v, w ysuniętych pizez F rancję w spraw ie roz
brojenia N ieuiie?. P unkt pierw szy dotyczy for tec K rólew ca, K istrzynia i G łogow a, punkt dru
gi — przerobienia na iane cele 240 daw nych ko
szar; punkt trzeci — podniesienii stanu liczeb
nego policji m unicypalnej do 50 tys. ludzi, przy rów noczesneui zm niejszeniu do 100 tys. stanu policji bezpieczeństw a, utrzym yw anej przez pań-
PolsKa wsbec najbliższej sesji Bady Ligi Narodów. .
Konferencja prasowa up ministra spraw zagranicznych Zaleskiego.
W arszaw a. D aia 27 ub. m . odbyła się u m i
nistra spraw zagranicznych A ugusta Z aleskiego konferencja prasow i?, na której m inister poin
form ow ał zebranych przedstaw icieli prasy sto
łecznej o najw ażniejszych spraw ach znajdujących się na porządku dziennym 43 sesji R ady L igi N arodów , w yznaczonej na 6 grudnia b. r.
Jedna natom iast spraw ą żyw o obchodzić nas m usi, m ianow icie zagadnienie sanacji finanso
w ej w olnego m . G dańska. Są pew ne poszlaki w tym kierunku, że w olne m iasto zabiega o po
życzkę w banka h berlińskich, opartą jakoby na m ającym się w prow adzić m onopolu tytoniow ym . R ząd polski — zaznacza p. m inister — nie zgo
dzi się na próby sanacji w olnego m iasta w brew L igi N arodów i w brew Polsce. O becnie jedyna droga do sanacji finansów w olnego m iasta w iedzie przez G enew ę.
D rugą w ażną spraw ą, znajdującą się na po
rządku obrad grudniow ej sesji R ^dv L igi N aro
dów jest zagadnienie rozbrojenia. D o czasu ze
brania się konferencji rozbrojeniow ej — m ów ił pan m inister — pozostsje nam jeszcze do w y
konania ogrom prac przygotow aw czych, w któ
rych dotąd Połskfc brała i brać będzie żyw y u- dział. N a sesji grudniow ej przypada Polsce re
ferat w spraw ie poruszonej na 7 zebraniu L igi N arodów przez L orda R oberta G aciła.
Z innych punktów porządku grudniow ej se
sji w ym ienił pan m inister spraw ę osiedlenia u- chodź ów arm tńskicb, spraw ę pożyczki na osie
dlenie uchodźców bułgarskich, odbudow ę finan
sow ą A ustrji, zagadnienie grecko bułgarskie, za
gadnienie m andatów kolonialnych i spraw ę tran zytów .
Wet za wet!
Tak radzą socjaliści niemieccy Polsce.
B erlin. S icjalistyizoy „Y orw aerts* w ystę
pując przeciw ko planow anym w stosunku do osiadłych na stale w N iem czech robotników polskich, zarządzeniom w ysiedleńczym , zw racają rządow i niem ieckiem u uw agę, że P olska m a peł ne praw o bronić sw oich obyw ateli przed repre sjam i, które dotkniętym niem i rodzinom zagraża
ją katastrofą. R ząd polski — pisze dziennik -- nie ograniczy się do groźby i zastosuje nspew - no ten środek w obec N iem ców , przebyw ających w granicach R zpbtej.
Rola wojewody w wyborach do Rad Powiatowych.
S ejm ow a K om isja adm inistracyjna przyjęła
d a posiedzeniu w |dniu25 ub. m . cześć pierw szych artykułów projektu ustaw y o ordynacji w ybor
czej do R ad P ow iatow ych. A rtykuły te opraco
w ała dnia 24 ub. m . pó poł. specjalna podkom isja adm inistracyjna.
T rfść przyjętych artykułów jest następująca:
1. W ybory do R ad P ow iatow ych zarządza w ojew oda.
trudności z pow odu różnorodności ustaw obow ią
zujących na ziem iach, które m ają w ejść w skład w ojew ództw a śląskiego. P ow iat będz ński będzie podzielony na będziński! zaw iercki. S praw a ta jest już załatw iona i czeka tylko na aprobatę rady m inistrów .
B erlin. K orespondenci paryscy pi«m tutej
szych przedstaw iają w yniki obrad konferencji am basadorów nad spraw ą zniesienia kontrol w ojskow ej w N iem czech jako pom yślne. Pól- oficjalna „D eutsihe A llgem eine Z eitung” tw ier
dzi, że na Q ui a’O rsay w yrażają przekonanie, że obtćae rokow ania doprow adzą do kom prom iso w ego rozw iązania tego problem u. N a grudnio
w ej sesji R *dy L igi podczas rozm ów B rianda ze S treaem annem m a być ustilona data B iiasow am * m iędzysojuszniczej kom isji kontrolnej.
stw o; punkt czw arty — zakazu używ ania przez R eichaw ehrę zabronionych przez traktat w ersal
ski środków w ojennych, U ki h, jak gazy i tan ki; punkt piąty — w strzym ania w yw ozu półfa
brykatów , które m ogą być zs granicą przerobio
ne na m aterj& ł w ojenny; w reszcie punkt szósty
— dotyczy zakazu szkolenia w ojskow ego stow a
rzyszeń sportow ych.
P oniew aż w iększa część w ięźniów pochodzi
ła z polskiego G órnego Ś ląska, prxeto prasa nie«
m iecka w yraża podejrzenie, że uw olnieni w ię
źniow ie w raz z ich w ybaw cam i, schronili się za granicę polską.
Dwa wyrcki skazujące za rzekome szpiegostwo na rzecz Polski.
B erlin. Z K rólew ca donoszą, iż przed tam tejszym trybunałem stanęli dni* 27. X I. dw aj osobnicy oskarżeni o rzekom e szpiegostw o na rzecz Polski. Jeden z nieb skazany został na 4 lata w ięzienia i pozbaw ienie praw przez lat 5;
drugi na 2 lata w ięzienia i rów nież pozbaw ienie praw na 5 lat.
Wiadomości potoczne
Wąbrzeźno, dnia 1 grudnia 1926 r.
— Otwarcie Kuchni Ludowej.
Magistrat podaje do ogólnej wiadomości, że począwszy od 1 grudnia 1926 r. wydawać się będzie z Kuchni Ludowej dla biednych miasta Wąbrzeźna, którzy otrzymali karty obiadowe, ciepłe obiady. Wydawanie obia dów odbędzie się w Pow. • Przytułau dla starców od godz. 11,30 do 12 ej w południe.
Wąbrzeźno dnia 30. XI 1926 r.
Magistrat Schwarz burmistrz,
— Sprzedaż gwiazdkowa. Z w racam y u-
wagę na ogiusxeuit: firm y Ł. Witek, która urzą
dza sprzedaż gw iazdkow ą, by dać w szystkim m ożność taniego zakupu tow arów w okresie gw iazdkow ym .
— Ostrzeżenie dla podróżujących. Pociągiem osobow ym jechał z P uzuam a do Ł udzi w spra
w ach handlow ych kupiec F ranciszek P łócienni1 czak, zam ieszkały w P oznaniu. N a stacji w K aliszu do przedziału w siadło trzech elegancko ubranych nieznajom ych. Z ająw szy m iejsca, w y
dobyli oni papierosy, częstując P . T en jed n aj odm ów ił, a kiedy przygodni tow arzysze podróży rozkoszow ali się arom atycznym dym em papie
rosów , P łóńenniczaka ogarnęła dziw na senność.
P rzebudziw szy się dopiero pod Ł >dz ą z dziw nym bólem głow y, P ló jien u i’Z tk stw ierdził brak portfelu zaw ierającego 10.300 złotych w gotów ce oraz 500 dolarów .
— Przywóz towarów zakazanych z za
granicy. Izba P rzem ybiow o-H anuluw a w T o
runiu podaje do w iadom ości firm zainteresow a
nych, należących do jej okręgu, iż przyjm ow a
ne są podania o zezw olenie na im port tow arów zakazanych do przyw ozu w m ieś, styczniu, lu
tym i m arcu 1927 r. i to do dnia 10 grudnia r. b. włącznie. P rzedłużenie niniejszego term i
nu bezwzględnie nie nastąpi. W obec w zm a
gającej się konjunktury im portow ej i rosnących na skutek pow yższego restrykcyj reglam enta- cyjnych — im porterzy, którzy nie złożą podań w pow yższym term inie, nie będą m ogli liczyć na przydziały indyw idualne w term inach póź
niejszych.
B liższych w yjaśnień udziela biuro Izby T oruń, ul. Ż eglarska 1., gdzie rów nież otrzy
m ać m ożna blankiety przepisane do skła
dania podań.
— Kto może otrzymać bezpłatny paszport do Argentyny? U rząd em igracyjny zaw iada
m ia, że w skutek ciężkich w arunków egzysten
cji w A rgentynie, w ydaw ać będzie bezpłatne paszporty em igracyjne w yłącznie następują
cym osobom : rolnikom sam otnym zdol
nym do robót polnych; rolnikom obarczonym rodziną, w razie posiadania prócz sum y potrze
bnej na koszta podróży eonajm niej 300 dola
rów ; rzem ieślnikom sam otnym i osobom , którym krew ni zapew nią utrzym anie do czasu uzyska
nia zajęcia.
— Złodziejskie wybrykL „C iężkie czasy*
jak to juz nieraz zauw ażyliśm y - odbyły się w zgoła niesam ow ity sposób — naw et na działal
ności „szlachetnych* rycerzy w ytrycha. O byw a
tele ci — słusznie w gw arze potocznej zw ani
„złodziejam i* nie m ogąc w inny sposób utrzy
m ać sw ych kieszeni w stanie pełnym i w idząc, że ludziom już niew iele m ożna ukarać — postano w ili działalnością sw ą uszczęśliw ić — konie. Szla
chetne te stw orzenia (m ów ię o koniach a nie o złodziejach) w ostatnich czasach kładąc się spać nie m ają już pew ności, czy obudziw szy się
— znajdą w szystko w porządku — i czy nie zostaną w e śnie pozbaw ione najpiękniejszej sw ej ozdoby — ogona.
C oraz to częściej obyw atele w iejscy alarm u
ją policję o kradzieżach — końskich ogonów , któ
re nikną w zadziw iający sposób. N ajpiękniej
sze jeszcze w ieczorem rum aki w ciągu jednej nocy przeobrażają się w straszydła bez ogonów
— dzięki w ystępnej działalności rycerzy w ytry
cha. Stanow czo należałoby w jakiśkolw iek spo
sób zapobiedz dalszem u rozw ojow i tego „ogo
niastego sportu* złodziejskiego — inaczej bo
w iem m aluczko — a na calem P om orzu ni®
znajdzie się ani kaw ałka końskiego ogona.
Stanowczo — straszne nastały czasy!
Bestialski mord v Świerkccinfe pod Grudziądzem.
3 stosunek miłosny ze służącą. Nieślubne dziecko. — Usunąć znienawidzoną matkę. — Ude-
1) rżenie obuchem siekiery w głowę. Zwłoki matki w kałuży krwi — Aresztowanie zbrodniarzy. ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
z
N «
o
&
N-
* -
6 N o'
M ieszk ań cy w io sk i S w ierk o cin w p o w iecie g ru d ziąd zk im , p o zo stają p o d w rażen iem d o k o n a"
nej zb ro d n i m o rd erstw a n a w łaścicielce 36 m o r
gow ego m ajątk u , w d o w ie W ik to rji D an k w ard o w ej . W n ocy z 27 n a 28 b u . m . zo stała zam o rd o w a
na śp. D an k w ard o w a u d erzen iem o b u ch em sie kiery w g ło w ę w sp o só b sk ry to b ó jczy w ch w ili, k ied y w y ch o d ziła na p o d w ó rze sw eg o d o m o stw a.
N a m iejsce m o rd u p rzy b y li n aty ch m iast fu n k cjo n ariu sze P o licji P ań stw o w ej z k o m en d an tem p o w iato w y m p. k o m isarzem F rąck o w iak iem n a czele, k tó rzy zastali leżącą w k ału ży k iw i m art w ą ju ż śp. D an k w ard o w ą. P rzep ro w ad zo n e n a m iejscu d o ch o d zen ia u staliły , że zab ó jstw a d o k o nał n iejak i T eo d o r B au m g ard t z.^ N ow ej W si w p o ro zu m ien iu ze słu żącą śp. D an k w ard o w ej, n ie
jak ą F ied ą K au ffm an n ó w n ą. K au ffm an n ó w n a już od d łu ższeg o czasu u trzy m y w ała sto su n ek m iło"
sny z jed y n y m sy n em śp. D an k w ard o w ej O tto n em , ctóry m iał z K au ffm an n ó w n ą już jed n o d zieck o . Syn O tto n p o stan ow ił p o ślu b ić K au ffm an n ó w n ę.
aby ty m sp o so b em ^ n ap raw ić w y rząd zo n ą jej
crzyw dę. M atk a jed n ak sp rzeciw iała się tem u
stanow czo, g ro żąc, że w razie p o ślu b ien ia K auff- . m an n ó w n y w y d zied ziczy go, b y ł on bow iem jed y - Ł y m sp ad k o b . p o zo staw io n eg o p o ojcu m ajątk u . S Ł an am o w ą K au ffm an n ó w ny , p o stan o w io n o zn ien a w id zo n ą m atk ę u su n ąć i w tym celu p o ro zu m ia- teaggaeBSS ...
2 ° S N-
— Sprostowanie. P an Jan F ijałkow ski
u R adzyń* w ybudow ania przybył do naszej re
dakcji i ośw iadczył, że nie został on razem z
bZ ajią bandytów w Ł opatkach aresztow any co aim ejazem prostujem y. L ecz jak Się dow iadujem y
;• został p. F iałkow skiem u odebrany rew olw er, który kupił od jednego z ow ej szajki. Z tego jednak w ynika, ż q jest w tę spraw ę rów nież w m ieszany.
— Demoralizacja. Jak nam donoszą w pew nym tutejszym i lokalu — co» w ieczór zbiera się grono m łodzieży — urządzająe sobie cuś w rodzaju orgjastycznych zabaw . C o się t?m daieje — o tem niew ielu tylko osobom w iadom o. D uśe pow iedzieć, że zabaw y takie jak pijaństw o lub gra w karty, są rzeczą zw y
czajną, której .obiecująca* m iudzież oddaje się
praw la C odziennie.
N iestety — są w śród nas ludzie, w yzuci z w szelkich uczuć człow ieczych — którzy dla za
robku gotow i są bez w ahania dopom agać lek
kom yślnym chłopcom do ostatecznej zguby. C óż
— bo w yrośnie z m łodzieńca, który w 18— 20 roku życia oddaje się tego rodzaju .budującym * rozryw kom ? C o się stanie z jego czcią, hono
rem , uczciw ością — za lat parę, gdy alkohol i
karty przetraw ią m u ciało i duszę?
N iestety w łaściciel lokalu zam iast odm ów ić chłopcom sprzedaży w ódki — lub donieść o w szystkiem ich rodzicom , nietylko, że tego nie czyni — ale naw et użycza im sw ego lokalu za
pew niając tym sposobem bezpieczeństw o i utrzy
m ując w tajem nicy n h orgje.
D opraw dy — czas raj w yższy, aby ktośkol- w iek zajął się tą spraw ą — kładąc kres tej de
m oralizacji m łodych charakterów .
M ożeby sam i rodzice zainteresow anych za
jęli się ostatecznie tem szaleństw em sw ych sy
nów — pow strzym ując ich ehoćby najostrzej- sz m i środkam i od dalszej zatraty sum ienia i uczciw ości!
Z abaw y w lokalu pana G ., to głów ne źródło zła, prom ieniującego na cale m iasto i okolicę i
zata<z«jącego coraz to szersza kręgi.
D em oralizacja pow ojenna św ięci u tego pana
praw dziw e tryum fy. C zyżby istotnie nie było sposobu zapobieżenia ostatecznej zgubie naszej m łodzież) ?
C zyżby napraw dę zła w oh grom ady niedo
rostków ukryw ających się za plecam i człow ieka bez czci i honoru m iała być w tej kw estji decy
dującą? C ^yż niem a b& U na głupców i egoistów , gotow ych dla grosza na każdą podłości zbrodnię?
B j zbrodnią jest dopom agać nieśw iadom ym sm arkaczom do zguby ciała i duszy!
A la zbrodnią jest rów nież tolerow ać podo
bną podłość bez słow a protestu?
D latego społeczeństw o w ąbrzeskie pow inno za w szelką cenę w glądnąć w tę historję — i najenergiczniej zaprotestow ać przeciw ko podo*
bnej taktyee jednostek nieuczciw ych pozbaw io
nych w szelkiej etyki. Jeśli to się nie stanie — w ów czas zgnilizna m oralna ogarnie m łodzież na- t*zą bezapelacyjnie — a w ów czas zw alczać zło będzie już zapóźno!
D o czynu w ięc — dopóki jeszcze nie w szę
dzie dotarła bagnista pow ódź dem oralizacji.
C zujny obserw ator.
— Lipinki, pow . lubaw ski. (N ow e placów ki Społeczne.) W cń h*j w ioseczce naszej z troiło sie w niedzielę, d. 21 .X I od m łodzieży, która dotąd pra
w ie żadnego zajęcia nie m iała i z upragnieniem oczekiw ała tej chw ili, w której do źyeia ąow o
aną miała być organizacja, mająca przez uozoi-
no się z B au m g ard tem , k tó ry też o n eg d aj teg o d o k o n ał. A reszto w an y B au m g ard t p o siad ał p rzy so b ie 8 sztu k zło ty ch m arek n iem ieck ich , k tó re u siło w ał p o d czas p ro w ad zen ia go na p o steru n ek P o licji w T arp n ie o d rzu cić, n iestety to się m u — d zięk i czu jn o ści p o steru n k o w eg o n ie u d ało . P ien iąd ze te były w łasn o ścią zam o rd o w an ej i są b ąd źto p rzez B aum g. p o d o k o n an ej zb ro d n i zra b o w an e, b ąd ź też b y ły częścią m oże p ew n . w y
n ag ro dzen ia za d o k o n an ie m o rd erstw a. P arę k o ch an k ó w , t. j. syna zam o rd o w an ej O tto n a o raz K au ffm an n ó w n ę ró w n ież areszto w an o .
A reszto w an i, p izeslu ch iw an i zaraz n a w stę p ie śled ztw a d aw ali w y k rętn e i fałszy w e o d p o w iedzi ch cąc zm y lić śled ztw o i w p ro w ad zić go na in n e to ry , n iestety w o b ec en erg iczn eg o śled z
tw a, p ro w ad zo n eg o p rzez fu n k cjon ariu szy P o licji P o w iato w ej w szelk ie w y k ręty sp ełzły n a n iczem i areszto w an i w k o ń cu ^p rzy zn ali się do p o p ełn io nej zb ro d n i.
Z w ło k i trag iczn ie zm arłej śp. D an k w ard o w ej
— p o d o k o n an iu zd jęcia fo to g raficzn eg o p rzez fo to g rafa p o licy jn eg o z G ru d ziąd za — zło żo n o w d o m u sk ąd o d b ęd zie się p raw d o p o d o b n ie ju tro p o g rzeb .
A reszto w an i ze zb ro d n iarzem o d staw ien i zo stan ą d o w ięzien ia sąd o w eg o w G ru d ziąd zu.
w e rosryw ki i odpow iednie nauki ich w olny czas abiurbo wać.
N adeszła w ięc ta oczekiw ana chw ila. M ia
now icie zw ołał m iejscow y ks. proboszcz W ró
blew ski na dzień dzisiejszy zebranie organizacyj
ne pąnien i m łodzieńców .
P ierw sze zebranie (panien) odbyło się w tzkole tut»j»zej o gudz. 4 tej po południu. Poch
w aleniem P ana B oga zagaił ks. P roboszcz ze
branie, puczem odśpiew ano pitśń .K to się w opie
kę.* N a zebrania te przybył rów nież przedsta
w ieni K atolickiego Z w iązku M iodzieży P olskiej p. W . R zeczew ski z W ąbrzeźna, którego ks. P ro
boszcz serdecznie przyw itał i dziękow ał za przy
bycie. W obszernej, pełnej pow ążnej treści przem ow ie zaznaczył ks. ProboEZcz kierunek pra
cy m łodzieży w czasie obecnym , przyczem w ska
zał na te jasne w zory, te nigdy n lega snące po chodnie, które św iecić nam m ają przez życie całe — na św iętych P atronów naszej m łodzieży S tanisław a K ostkę i T eresę od D zieciątka Jezus.
W końcu apelując do zebranych o liczne zapi
syw anie się na członków , oddał głos przedsta
w icielow i związku.
P . R zecze w eki w ygłosił obszerny, rzeczow y referat na tem at: »C tle naszych Sto w arzy b z u i **, który zebrani w szu p itn in w ysłuchali. P o w y
jaśnieniu ustaw , zapisały się na członkinie 32 druhny.
P o krótkiej dyskusji przystąpiono do w y
boru zarządu, który na zebraniu konstytucyj- nem w następujący sposób się ukonstytuow ał:
prezeska naucz, p. G aw rychów us, w iceprezeska p. W itorska, sekretarka nauczycielka p. G uź Izie w ska, jej zastępczyni p. B rodow ska, skarbniczka
p. D iesiug, gospodyni p. B iałecka.
Z ebrene druhny uchw aliły opłacać w pisow e w w ysokości 20 gr., składkę m iesięczną zaś 10 gr. Jednogłośnie w yrażono się za przystąpie
niem do Zw iązK U Stow arzyszeń. Z abrania od
byw ać się będą 2 razy w m iesiącu.
Pod koniec zebrania zabrał ponow nie głos p. R zeczew ski, w yrażają© zebranym sw e uznanie
z pow odu tek w spaniałego w prost przebiegu zebrania i życzył m łodem u S tow arzyszeniu jąk
ną jpom yślniejszego rozw oju słow em .Szczęść B oże*.
P ieśnią .W szystkie nasze dzienne spraw y*
zakończono zebranie.
D rugie zebranie (m łodzieńców ) odbyło się o godz. 6 w ieczorem z tym sam ym porządkiem obrad. Z abrani zapisali się na członków w licz
bie 25. W szystkie uchw ały przeprow adzone w S tow arzyszeniu żeńskicm , przyjm uje rów nież i Stow , m ęskie.
Z arząd tw orzą: nrezea — p. G rabski B *r- nard, w icepreezes— Jeda L eon, sek retarz— G a- w rych Z ygfryd, zist. tegoż — Piątkow ski^L eon, skarbnik — W itorski O tton, gospodarz — Z du-
niak Ju ljan .
Ż yw ić należy nadzieję, że obie organiza
cje zrozum iaw szy ich posłannictw o, zabiorą się intensyw nie do pracy tw órczej — T ak W am dopom óż B óg*.
K atolicki Z w iązek M łodzieży m ianow ał pa
tronem obu S tow arzyszeń ks. proboszcza W ró
blew skiego. G .śó.
— Toruń. O Jbyły się tu m rad y ziem ian pom orskich organizow ane przez p. D onim irskie- go. N arady odbyw ały się dookoła akcji organi- Z łoyjno-politycznej ziem ian w innych dzielnicach P olski. Ż idne decydujące uchw ały na zjeździć nie zapadły.
Jeszcze m uvn* odnow ić przedpłatę na m ieniąc grudzień. K to tego dotychczas nie uczynił, niech się z tem pospieszy. W grudniu dołączym y do gazety naszej II gą część słow nika obcych w y
razów , który C zytelnicy nasi otrzym ają bezpłat
nie, N iech każdy C zytelnik zachęca krew nych i zna jurnych do zaabonow ania gazety naszej, czem się niew ątpliw ie przysłuży do pow iększe
nia lictby abm aiitów na m iesiąc grudzień.
— Jastarnia na H elu. S zprotki b jły i znikły. Jt» i pochm urno ale pogodnie i ciepło. W dalszym ciągu w leje w iatr południow y, zresztą bardzo slaby. R yb żadnych próczfląder niem a.
18-gu 19-go pokazały eię śledzie i t-zprotki. W K uzaiay złow iono parę centnarów . T eraz zuow u . m u ulew a, a szproty znikły. W ^iód rybaków panuje zaniepokojenie, poniew ażsautkiem breku szpruuk ule dustają gotów ki niezbędnej dla za-
Jczpieczem a się przed zim ą
— Działdowo. (K radzież z w łam aniem .) O aegdaj w targnęli niezuaui złodzieje do składu kupca M ów ińskiego przez w yrżnięcie dolnej części drzw i w ejściow ych i skradli znaczną ilość m aterjaiów ubraniow ych, gabardyny, jedw abiu, i w ełny w artości około 10.000 zł Ż jaką bez
czelnością w łam y w acze postę j o w ali, św iadczy to, iz w drzw iach w yw iercili 37 dziur łączące je m iejsca za pom ocą ostrego narzędzia przecięli.
— Bydgoszcz. (B ratobójca prosi o karę śm ierci.) Z a& ądzuny na 15 lat w ięzienia b rato
bójca m lodSŁy L eitgeber zw rócił się podobno do przew odniczącego sądu z prośbą o zm ianę w y
roku z 15 lat w ięzienia na karę śm ierci, przez rozstrzelanie. P rośbę sw ą m otyw uje tem , że dla społeczeństw a jest on już stracony i nic dobre
go z niego nie będzie.
— Poznań. Z nany z licznych procesów re
daktor K u rjtra P ow szechnego w L esznie, Sta- m ttaw M igdalew icz, został z polecenia w ładz po
licyjnych oddany do zakładu dla um ysłow o cho
rych. B ezpośrednim pow odem decyzji było osta
tnio nieprzytom ne zachow anie się p. M ., który podczas sprzeczki groził przeciw nikow i re
w olw erem ,
— Leszno. P rzy ponow nych rozpraw ach ska
zał sąd W alerjana G ąskę i jego m łodszego brata Jan a G ąskę na śm ierć za dokonanie m orderstw a w spólnie z niejakim K ram skim , który zdołał zbiedz, na osobie 71 L tuiego G ottliebs S im ona
z F ąustynow g, pow . W olsztyn. P ow odem był m ały w ym iar, który skszani m ieli daw ać S im o
now i po odkupieniu jego posiadłości, oto skut
ki chciw ości.
— Katowice. (M anifestacja niedzielna.) W niedzielę rano przybył tu m in. general S ław oj S tładkow ski, który w raz z w oj. G rażyńskim przyjął defiladę Z w .ązków P ow stań ów , U chodź
ców i N auczyc. szkol pow szechnych .O gnisko*.
Pochód niosący tran sp aren ty z napisam i agitu- jącem i za obecnym rządem , liczył do 3000 osób, na szpaltach zaś „G łosu P raw dy* w zrósł d o 20.000.
P rzem aw iali gen. S ław oj S kładkow skio pow sta
niach z r. 1830 i śląskich, w oj. G rażyński i inż.
P rzedpełski. O atatm dom agał się zniesienia sej
m u śląskiego i autonom ji Śląska,
—- Warszaw*. Z G eneralnej D yrekcji P oczt i T elegrafów . Z aszły w W arszaw ie w ypadki w ypłaty fałszyw ych przekazów pocztow ych. P rze
kazy te na kw oty, nie przekraczające 500 zł adresow ane są zaw sze do firm kupieckich, pie
niądze zaś z przekazu przeznaczone są na k u p
no tow aru. Z am ów ienia tow aru w ynoszą część kw oty przekazow ej, resztę zaś odlieza od kupca osobnik zgłaszający się po zam ów ione tow ary.
P ożądanem byłoby, aby firm y odnosiły się z ca
łą ostrożnością do takich traus& keyj i aby o po
dobnych w ypadkach budzących jakiekolw iek podejrzenie Z iw iadam i& ły niezw łocznie w ładze pocztow o.
— Ł ódź. (S iennik przyczyną buntu w ięź
niów .) W w ięzieniu karnem przy ul. N ow otar- gow *j w Ł }dzi w ybuchł w e w torek groźny bunt w ięźniów . O 8 rano, jak na um ów iony znak w e w szystkich celach w ięziennych, w których przebyw a ogółem kilkuset w ięźniów , rozległo się silne dobijanie do drzw i. W ięźniow ie bili stołkam i w drzw i dom agając sie w ypuB zczenia ich na w olność. G iy zaburzenia nie ustaw ały zarząd w ięzienia zaw iadom ił o zejściach prokura
tora i kom endę policji, żądając pom ocy. S ilny oddział policji konnej i piesaej otoczył pierście
niem budynek w ięzienny i w kroczył na podw ó
rze, ustaw iając kilka karabinów m aszynow ych. Z p< lecenia prokuratora policja uprzedziła w ięźniów że będzie strzelała do ceł, jeżeli w ięźniow ie się nie uspokoją. P o upływ ie k ik u godzin w ięźnio
w ie uspokoili się w reszcie. P rzyczyną buntu w ięźniów było odebranie jednem u z w ięźniów
za karę siennika.
— K ow el. (S ensacyjny proces.) B adzie się toczył w K ow lu. A m ianow icie hr. R zew uski m ieszkający stale w G rudziądzu w ystępuje o zw rot m ajątku K ow el, w artości 60 m iljcnów złotych, który m oskale skonfiskow ali Po pow sta
niu listopw dow em — blisko 100 lat tem u, dziad-
1 kowi hr. Rzewuskiego.
R u sh T o w ir x y stw .
— W ą b r z e ź n o . ONMLKJIHGFEDCBA T o w . ś w . W in c e n te g o a P a u lo . J u tr o w c z w a rte k o d b ę d z ie s ię o g o d z 4 p o p o ł. w s a lc e m a g is tr a c k ie j z e b ra n ie m ie s ię c z n e . P r z y b y c ie g r e m a ln e . w s z y s tk ic h p a ń c z y n n y c h k o n ie c z n e . P o r z ą d e k o b r a d b a r d z o w a ż n y .
Z a rz ą d T o w . ś w . W in c e n te g o a P a u lo .
— W ą b r z e ż n o . B a c z n o ść H a n d lo w c y . D n ia 2 . g ru d n ia 2 6 r . o p o d z . 8 w ie c z . w h o te lu p o d „ B ia ły m O r łe m "
o d b ę d z ie s ię z e b r a n ie p le n a r n e z w ią z k u P r a c o w n ik ó w K u p ie c k ic h . O p u n k tu a ln e i lic z n e p r z y b y c ie c z ło n k ó w ja k i ty c h k o le ż a n e k i k o le g ó w , k tó r z y m a ją c h ę ć w s tą p ić
u p r a s z a . Z a r z ą d .
N o to w a id a g ie łd y p ło d o m r o ln ie sje h w P o sn a n in
z d n ia 1 g r u d n ia 2 6 . r
Z y t o ... 3 6 7 5 - 3 7 7 5
Ę s z e n i c ó 5 4 0 0 — 4 9 . 0 0 FEDCBA
!_ !£ ■ j -l i ™ ■ ■_ __ __ j.— a » H e
eggggga«
J ę c z m ie ń . . . • 2 8 .0 0 — 3 1 .0 0
J ę c z m ie ń b r o w a ro w y 3 2 .0 0 — 3 7 .0 0
O w i e s... 3 0 .5 0 - 3 2 .5 0 M ą k a ż y tn ia 7 0 % z w o r k , s ta n — 5 3 . 5 0 M ą k a ż y tn ia 6 5 % z w o r k , s ta n — 5 5 .0 0 M ą k a p s z e n n a 9 5 % z w o r k . 6 9 .5 0 — 7 2 . 5 0
O tr ę b y ż y t n i e 2 6 , 0 0 — 2 7 O 0
O tr ę b y r s '.e n n e — 2 7 .0 0
W y k a l a t o w a 3 8 .0 0 — 4 0 . 0 0
P e lu s z k a . . . 3 4 .0 0 — 3 6 0 0
Z ie m n ia k i!... — 6 6 0
G r o c h p o l n y 5 1 .0 0 — 5 6 0 0
G r o c h v ic to r ja 7 8 0 0 — 8 8 .0 0
S e r a d e l a ... 2 0 .0 0 — 2 2 .0 0
G o r c z y c a 7 0 .0 0 — 9 0 .0 0
T a r g o w ic a m ie js k a .
B y d ło
s ta d n ik i.
a . p e łn o m ię s is te , w y r o s łe n a jw y ż s z e j w a r to ś c i r z e ź n e j... • —
b . p d n o m ię s is te m ł o d s z e — 1 2 0
c m ie r n ie o d ż y w , m ło d s z e * d o b r z e o d ż y w , s ta r s z e — 1 0 0 i Beroev.
a . p e łn o m ię ś ., w y tu c z . ja łó w k i n a jw y ź . w a r t r z e ź n e j... « . . . — b . p e łn o m ię ś . w y tu c z , k r o w y , n a jw . w a r t,
r z e ź n a , d o la t 7 ... • . 1 0 8 — 1 4 (»
c . s ta r s z e w y tu c z . k r o w y , m n . d o b r e m ł. k r o
w y i j a ł ó w k i 1 1 6 — 1 2 0
d . m ie r n ie o d ż y w , ja łó w k i i k r o w y . . . . 9 6 - 1 0 0 e . lic h o o d ż y w ia n e k r o w ry j ja łó w k i . . . . 7 0 — 8 0
£ M in ie
f . tu c z o n e p o n a d 1 5 0 k g ż y w e jw a g i . . . g . p e łn o m ię s is te o d 1 2 0 d o 1 5 0 k g , ż y w e j
w a g i... . . 2 2 8 — 2 3 0 h . p e łn o m ię s is te o d 1 0 0 d o 1 2 0 k g ż y w e j
w a g i ... 2 2 0 2 2 8 i . p e łn o m ię s is te o d 8 0 d o 1 0 0 k g ż y w e j w a g i 2 6 8 — 2 1 2
R e d a k to r o d p o w ie d z ia ln y : B o le s ła w S z c z u k a W ą b r z e ź n o D r u k ie m i n a k ła d e m „ G ło s u W ą b r z e s k ie g o * W ą b r z e ź n o
K O N IA K I
i V . 5 0 . P .
I J u b ile u s z o w y — R e s. S peciale iW in ia k M e d icin a l — W in ia k i m ieszane
W Ó D K I - L IK IE R Y I
S to ło w a — S ta rka — Ż y tn ió w K «xx J B a n a n — M o re ló w k a z »' G rand C a rd in a l — C o rd ia l M edocjjt M Y S tO W E W !N K E L H A U S E N ,T O W . A K C . S T A R O G A R D - P O M O R Z E . Z A t.d 0 4 -6 .
C E N Y Z N IŻ O N E !!!
P o s z u k u je s ię w o ln e g o
pomieszkania
2 la b 3 p o k o je s k u ch n ią
Z g ło s z . z p o d a n ie m c e n y d o e k s p e d y c ji
„ G ło s u W ą b r z e sk ie g o * * p o d N r . 1 0 0 1
L e ś n ic tw o M ie ln b p«w W łb w e tn o S p r z e d a ż d r z e w a u ż y t k o w e g o i o p a ł o w e g o o d b ę d z i e s i ę w c z w a r t e k , d n ia 1 6 b m . o d g o d z . 1 0 r a n o p o c z ą w sz y w r e s ta u r a c ji w C z y s to c h le b iu . S p rz e d a w a ć s ię b ę d z i e z r ą b z r e w . 1 0 : d r z e w o u ż y t
k o w e : d ą b ( w t e m w a ł m ły ń s k i 1 2 m t r . d ł u g i , ś r e d n . 6 8 c m .) , w ią z , b r z o z a , g r a b , lip a , o ls z a , s o s n a , g r a b o w e k a w a łk i n a lu ś n ie , d r z e w o o p a lo w e w s z y s tk ic h p o w y ż e j p o d a n y c h r o d z a i s z c z a p y , p n ia k i i c h r ó s t. W s z y s tk o p o d łu g z a p a s u .
S p r z e d a ż d r z e w a u ż y t k o w e g o p r z e d g o d z . 2 p o p o ł. n ie r o z p o c z n ie s ię .j
Ł a S a leiy .
niEBH W U bn 0K H Z3R ! C E N Y Z N IŻ O N E !!!
O d ś r o d y , d n ia 1 g r u d n ia r b . r o z p o c z y n a m
s p r z e d a ż g w ia z d k o w ą
A b y d a ć m o ż n o ś ć k a ż d e m u z a o p a tr z y ć s ię w d o b r e i ta n ie to w a r y , p r z y g o to w a łe m n a te n c e l w ie lk ie ilo ś c i to w a r ó w b ła w a tn y c h , p o c e n a c h z d u m ie w a ją c o n is k ic h .
Ł u c ja n W ite k , W ą b r z e ź n o
B y n e k 3 3 p r z y w y jś c iu n a u l. G r u d z ią d z k ą
C E N Y Z N IŻ O N E !!! C E N Y Z N IŻ O N E !!!
d o k a l e n d a r z a
(b e z g k tn e g ® d o d a tk u d o „ G ło su W ą b r z e sk ie g o ')
a także oglaszeiiia na oto ggia^tay
sw y jm u le
„ G lo s W ą b r z e s k i" — W ą b r z e ź n o
O g ł o s z e n i e
N in ie js z e m p o d a ję d o ła s k a w e j w ia d o m o ś c i c z ło n k o m P o w . K a s y C h o r y c h W ą b r z e ź n a i o k o lic y , ż e d la ty c h ż e p r a c u ją je d y n ie n iż e j p o d a n e a k u s z e r k i G a lc z e w s k a p r z e w o d n . K o ś c iu sz k i 6 I p .
O g iń sk a , K o le jo w a 7 2 . R o c h c w ia k , C h e łm iń s k a 2 8 .
Szkolą raraz z S morgami roli
je st o d z a r a z d o p r z e d z ie r ż a w ie n ia , ta k ż e c h ło p ie c d z ie w ię c io le tn i w y z n a n ia
e w a n g e lic k ie g o d o o d d a n ia z a s w e g o . B liż sz e s z c z e g ó ły
n a sc le stw ie w N ie d ź w ie d iin .
M iln e
ź r e b c e
o d 3 d o 6 m ie się c y k u p u j e
Dom S ’sadsrka
T e l. 1 5 9 W ą b r z e ź n o
U ąiew ażitiam
z g u b io n ą k s ią ż e c z k ę w o js k o w ą i k a r tę m o b
B ern a rd fla iu sz m fc i P ły w a c z e w o Z d n ie m 1 . X I I. b r
o s ie d la m s ię ja k o
a k u s z e r k a
F I L IP I A K O W N A W ą b r z e ź n o
K o le jo w a 6 9 II p iętroT r o c h ę d o m ie s z k i d o k a w y
„ € U e l» a “ ■
d o d a je k a w ie n ie p o ró w n a n e g o s m a k u
A k w i z y t o r
d o z b ie r a n ia
o g ł o s z e ń
m o ż e s ię z g ło s ić . Z g ło s z e n ia p r z y jm u je
„ G ł o s W ą b r z e s k i1'
P O L E C A M Y : s
ś r u t ż y t n i i ję c z m ie n n y , m a k u c h y
K U P U JE M Y : zb o że i n a sio n a
w s z e lk ie g o r o d z a ju
W y m i a n a m ą k i H ibefllircher S par- nnflD arlehnskassB i Tereiii
S p ó łk a z a p . z n ie o g ra n ic z o n ą o d p o w ie d z ia ln o ś c ią
K S I Ą Ż K I (P O M .) T e le fo n 9
Ogłoszenie.
W e w to r e k , d n ia 7 g r u d n ia b r . o d b ę d z ie s ię w W ą b r z e ź n ie (P o m o r z e )
J A R M A R K
n a k o n i e
S p ę d b y d ła i tr z o d y c h le w n e j je s t z p o w o d u z a r a z y p r y s z c z y c y n ie d o z w o lo n y .
MACJI8TRAT
(—) Schwarz, burmistrz.
P o le c a m s ta le !
Ś w ie ż o p a lo n ą k a w ę , h e r b a tę , k a k a o h o le n d e r sk ie lu ź n e i w p a c z k a c h , o w o c s u sz o n y , ś liw k i k a lifo r n ijsk ie, m o r e le , m a k a r o n y lu ź n e i w p a c z k a c h , ja b łk a , g r u sz k i, c y tr y n y .
N A P I Ą T E K .
Ś w ie ż o w ę d z o n y ło s o ś , w ę g o r z e , p ik lin g i, flu n d ry , s ie la w k i i ś le d z ie ło s o sio w e . S e r y ty lż., sz w a jc a r sk i, lim b u r sk i, z ió łk o - w y , h a r c e ń sk i, ś m ie ta n k o w e w k a r to n ik a c h . M a tja sy a n g ie lsk ie .
ć lla . © b .e a p y o M .
Tei 5 Fr. Szymański Tei. &
S k ła d D e lik a te s ó w
R y n e k .
&
D o s p r z e d a n ia
d<»ł»ra magcyna
•łtycia, elektryk* u«
żelazko d<» prawo-H wanta, fil BinH/jnyM ręczne do wiercenia (Korni«szyny) ika-^
■tarek
Mickiewicza 27
p a r te r n a p r a w o 4