Metadane scenariusza ID
Tytuł
wypełnia autor; do 256 znaków.
Spotkanie z zaimkiem. Lekcja powtórzeniowa.
Przedmiot
Z listy dostępnej w Scholarisie;
wypełnia autor
Język polski
Autor (imię i nazwisko)
wypełnia autor. Jeśli autorów jest wieku, oddzielamy ich przecinkami
Dorota Kurjata
Autor (ulica, nr domu)
Dane pierwszego autora, wypełnia autor
Ul. Warmińska 6
Autor (kod, miejscowość) wypełnia autor
82-550 Prabuty Autor (login w Scholaris)
wypełnia autor
Furiatka Abstrakt
krótkie streszczenie; wypełnia autor Lekcja powtórzeniowa o zaimku dla uczniów I klasy gimnazjum.
Wydawca Źródło
dane materiału źródłowego (lub kilku materiałów); wypełnia autor
Świat w słowach i obrazach. Program nauczania języka polskiego dla gimnazjum. WSiP, Warszawa 1999.
MENiS DKW-4014-72/99 Odnośniki
dokumenty powiązane; wypełnia autor wg opisu w Scholarisie
Karta pracy ucznia
Etap edukacyjny
wypełnia autor według listy opublikowanej w Scholarisie
gimnazjum
Informacje o prawach Słowa kluczowe
wypełnia autor, około 10 terminów
Zaimki rzeczowne, przymiotne, liczebne, przysłowne, ćwiczenia, odmiana
UDC Uwagi
Spotkanie z zaimkiem. Lekcja powtórzeniowa.
1. Cele
Wiadomości– uczeń systematyzuje i utrwala swoje wiadomości o zaimkach, Umiejętności
Uczeń:
– zna i właściwie wykorzystuje wiadomości o zaimkach, – redaguje konkretne odpowiedzi na pytania,
– dokonuje selekcji i analizy informacji,
– wykorzystuje teoretyczne wiadomości w praktycznym działaniu,
– kształci umiejętność bezbłędnego posługiwania się językiem ojczystym, – kształci sprawność myślenia,
– potrafi poprawnie posługiwać się odmianą pisaną języka,
2. Metoda i forma pracy
Metody pracy:
– pogadanka heurystyczna, – metoda zajęć praktycznych, – metoda podająca.
Formy pracy:
– indywidualna, – grupowa.
3. Środki dydaktyczne
karta pracy ucznia
4. Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza1. Nauczyciel informuje uczniów, jaki jest cel zajęć. To czym się dzisiaj zajmiemy, to powtórzenie i usystematyzowanie wiadomości o zaimkach.
2. Nauczyciel zadaje w tym celu pytania poszczególnym uczniom.
Informacje, które powinny się pojawić podczas powtórzenia, pytania i odpowiedzi:
Czym jest zaimek?
– Zaimek to część mowy, która zastępuje inną część mowy w zdaniu. Zaimek może zastąpić każdą samodzielną część mowy (tzn. rzeczownik, przymiotnik, liczebnik i przysłówek) z wyjątkiem czasownika. Zaimek przyjmuje właściwości tej części mowy, którą zastępuje.
Jak dzielimy zaimki ze względu na części mowy?
– na: przymiotne, rzeczowne, liczebne i przysłowne.
Co wiecie o zaimkach rzeczownych?
– Są odmienne jak rzeczowniki i można wyróżnić wśród nich kilka rodzajów:
– zaimki osobowe, np. ja, ty, my, wy odnoszą sie do osoby, która mówi, bądź do osób jej towarzyszących,
– zaimki wskazujące, np. ten, tamten, ów – mogą odnosić się do osoby lub rzeczy wskazanej przez towarzyszący wypowiedzi gest albo do osoby lub rzeczy nazwanej w poprzedniej wypowiedzi,
– zaimek zwrotny – się, sobie, siebie, sobą – odnosi się do osoby lub rzeczy, do której “wraca”
własna czynność, np. robię sobie,
– zaimki pytające – kto, co, któż, cóż – odnosza sie do rzeczy, o którą się dopytujemy, – zaimki przeczące – nikt, nic – odnoszą się w sposób przeczący do osób i rzeczy,
– zaimki nieokreślone – ktoś, coś, ktokolwiek, cokolwiek, kto bądź, co bądź – odnoszą się do bliżej nieokreślonej osoby i rzeczy.
Co wiecie o zaimkach przymiotnych?
– Są odmienne, wskazują na jakość w sposób ogólniejszy, mniej określony niż przymiotnik. Możemy wyróżnić kilka rodzajów tych zaimków:
– zaimki wskazujące, np. ten, tamten, ów, ten sam, taki sam, inny, – zaimki pytające, np. jaki?, który?, który z rzędu?, czyj?,
– zaimki nieokreślone, np. jakiś, jakikolwiek, jaki bądź, pewien, nijaki, któryś, którykolwiek, niektóry, czyjś, czyjkolwiek,
– zaimki dzierżawcze, np. mój, twój, wasz, nasz, swój, czyjś, – zaimki względne, np. kto, który, co, czyj, jaki,
– zaimki przeczące, np. niczyj, nijaki, – zaimek upowszechniający: każdy.
Co wiecie o zaimkach liczebnych?
– Zaimki liczebne stosujemy, gdy podajemy liczby w sposób niedokładny, przybliżony. Wyróżniamy następujące zaimki liczebne:
– zaimki wskazujące, np. tyle, tylekroć, tylokrotny, wszystek, każdy,
– zaimki nieokreślone, np. kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt, kilkaset, ileś, ilekolwiek, ilekroć, – zaimki pytające, np. ile?, ilu?, ilokrotny?, iloraki?,
–zaimki przeczące, np. żaden.
Co wiecie o zaimkach przysłownych?
– Zaimki przysłowne w sposób mniej dokładny niż porzysłówek nazywają sposób, miejsce i czas.
Zaimki przysłowne sa nieodmienne. Wyróżniamy następujące zaimki przysłówne:
– zaimki pytające, np. jak?, gdzie?, skąd?, dokąd?, kiedy?, odkąd?, dopóki?, czemu?, dlaczego?, – zaimki wskazujące, np. tak, tu, tam, tutaj, stąd, stamtąd, tędy, wtedy, odtąd, gdzie indziej, – zaimki względne, np. jak, gdzie, skąd, dokąd, którędy, kiedy,
-zaimki nieokreślone, np. jakkolwiek, byle jak, jako tako, gdzieś, gdziekolwiek, niekiedy, – zaimki przeczące, np. nigdzie, nigdy, znikąd, nijak,
– zaimki upowszechniające, np. wszędzie, zawsze.
Nauczyciel podsumowuje zebrane informacje:
Zaimek to nazwa zastępująca inną. Przyjmuje właściwości tej części mowy, którą zastępuje.
Wyróżniamy zaimki: rzeczowne, przymiotne, liczebne i przysłowne.
Faza realizacyjna
Przejście do właściwej – ćwiczeniowej części zajęć, zadania zostały zebrane w karcie pracy ucznia.
Faza podsumowująca
Nauczyciel dokonuje podsumowania pracy na lekcji.
5. Bibliografia
Nagajowa M., ABC metodyki języka polskiego, Warszawa 1995.
Nasiłkowski S., Metody nauczania, Toruń 1997.
Nagajowa M., Nauka o języku dla nauki języka, Kielce 1994.
6. Załączniki
Karta pracy ucznia7. Czas trwania lekcji
45 minut
