ROCZNIK
K R A K O W S K I E G O .
Zeszyt VI.
z°a~*r o k 1895.
TRESC:
O d c z y t y . 1) H . Jordan: „ C z t e r y p r z y p a d k i c ię c ia ło n o w ego ,,.
— „O le c z e n iu u w ię z g n ię c ia m a c ic y c ię ż a rn e j m etod a G r e lic b - H e w itk a " .
— „O p rze d w cze sn e m o d k le je n iu ło ż y s k a p o d cza s c ią ż y " .
2) F. K ośm iński: „ C u k ie r ja k o śro d e k w z m a c n ia ją c y b ó le p o ro d o w e ".
— „O k rw o to k u śm ie rte ln y m po p o r o d z ie ".
3) A. M ars: „ O n a c z y n ia k u ło ż y s k a " .
4) A . R o sner: „ W sp r a w ie p r ze s z c z e p ia ln o ś c i r a k a " .
— „ P r z y p a d e k w y łu s z c z e n ia m a c ic y m eto d ą F r e u n d a z pow od u fi- b ro m a su b in uco sum g a n g ra e n o su m ".
— „O u ż y c iu p ły n u W a lh a r d -T a v e la p r z y la p a r o to m ia c h ".
5) L. Ś w it a ls k i: „ P r z y p a d e k w y łu s z c z e n ia m a c ic y p o c h w o w e g o z p o w o du g ro źn e g o k rw o to k u z m a c ic y " .
Przedstawienie narzędzi i p re p a ra tów anatom icznych.
P rzedstaw ienia chorych.
1. H . J o r d a n : C ię ż a rn a z lcolp oliyp er- p la sia cy stica.
2 . A . R osn er* a) ch o ra z p rz e to k ą cew - k o w o - p o ch w o w ą p o o p e ra c y i O tta.
b) ch o ra z b r a k ie m p rz e g ro d y c e w k o w o -p o ch w o w e j
c) ch o ra z uteru s b icorn is septus c.
v a g in a septa.
d) ch o ra z u teru s u n ico rn is u n ila- te ra lis
e) ^ c ię ż a rn a z to rb ie le m ja jn ik o w y m . 3. L . Ś w i t a l s k i : a) ch o ra z m a c ic ą dw ó-
ro żn ą -d w u d zie ln ą .
b) ch ora z m a c ic ą d w u ro żn ą ć) ch ora z u teru s b ico rn is u n ico llis.
1. H J o r d a n : a) K le s z c z y k i lt ic h e llo t a z fa b r y k i M ath ieuego
b) p re p a ra t c ią ż y z a m a c ic z n e j.
c) m a c ic a w y łu s zc z o n a p rze z pochwę^
z p o w o d u en d o m etritis haem orr- h ag ica.
d) m a c ica z p o w o d u w łó k n ia k a g a la r e to w a te g o w y łu s zc z o n a
e) p rep ara t tr ą b k o w e j c ią ż y p ę k n ię te j.
2 - P . K o ś m iń s k i:- P r e p a r a t ło ż y s k a w y - n ico w au e g o .
3 . A . M a r s : P re p a ra t n a c z y n ia k a io ż y s k a . 4 . A . R o s n e r : P re p a ra t w y łu s z c z o n e j m a c ic y z p o w o d u w łó k n ia k a i w y n ico - w a n ia m a c icy .
5 . L . Ś w i t a l s k i : a) 4 p ę k n ię te m acice p od czas porod u.
b) m a c ica d w u ro żn a z c ią żą w r o g u p ra w y m .
K R A K Ó W .
Nakładem T ow arzystw a ginekologicznego krakow skiego.
1896.
ROCZNIK
TOWARZYSTWA GINEKOLOGICZNEGO
K R A K O W S K I E G O . Zeszyt VI.
za r o k 1896.
TRESC:
O r t o a y t y . 1) H . Jordan: „C ztery p rzy p ad k i cięcia łonowego,,.
— „O leczeniu uw ięzgnięcia m acicy ciężarnej m etodą G relich -H ew ith a“.
— „O przedw czesnem odkłejeniu łoży sk a podczas c iąży “ .
2) F. K o śm iń sk i: „C u k ier ja k o środek w zm acniający bóle porodow e".
— „O k rw o to k u śm iertelnym po porodzie".
3) A . M ars: „ O n a c z y n ia k u ło ż y s k a " .
4) A . R o sner: „W spraw ie przeszczepialności ra k a " .
— „ P rzy p ad ek w yłuszczenia m acicy m etodą F re u n d a z powodu fi- bro m a subinucosum gangraenosum ".
— „O użyciu p łynu W a lh a rd -T a re la przy lap aro to m iach ".
5) L . Ś w ita ls k i: „P rzy p ad ek w yłuszczenia m acicy pochwowego z powo
du groźnego k rw otoku z m acicy".
»
Przedstawienie narzędzi i p re p a ra tów anatom icznych.
1. H J o r d a n : a) K le s z c z y k i R ic h e llo ta z fa b r y k i M ath ieu ego .
b) p re p a ra t c ią ż y z a m a c ic z n e j.
c) m a c ic a w y łu s z c z o n a p rz e z p o ch w ę z p o w o d u en d o m etritis k aem o rr- h ag ica.
d) m a c ic a z p o w o d u w łó k n ia k a g a la r e to w a te g o w y łu s zc z o n a
e) preparat, tr ą b k o w e j c ią ż y p ę k n ię te j.
2 F . K o ś m iń s k i: P r e p a r a t ło ż y s k a w y - n ico w an e g o .
3 . A . M a r s : P r e p a r a t n a c z y n ia k a ło ż y s k a . 4 . A . R o s n e r : P re p a ra t w y łu s z c z o n e j m a c ic y z p o w o d u w ło k n ia k a i w y n ico - w a n ia ma- ic y .
5 . L. Ś w i t a l s k i : a) 4 p ę k n ię te m a c ice p od cza s porod u.
b) m a c ica d w u ro żn a z c ią ż ą w r o g u p ra w y m .
P rzedstaw ienia chorych.
1 . H . J o r d a n : C ię ż a rn a z k o lp o h y p e r- p la sia cy stic a .
2 . A . R o s n e r, a) ch o ra z p r z e to k ą cew - k o w o - p o c h w o w ą po o p e ra c y i O tta.
b) ch o ra z b r a k ie m p rz e g ro d y cew - k o w o -p o c h w o w e j
c) ch ora z uterus bicorn is septus c.
y a g in a septa.
d ) ch o ra z u teru s u n ico rn is un ila- te ra lis
e) ^ c ię ż a rn a z to rb ie le m ja jn ik o w y m . 3 . L . Ś w i t a l s k i : a) ch o ra z m a c ic ą dw ó-
rożn ą -d w u d zie ln ą .
b) ch o ra z m a c icą d w u ro żn ą c) ch o ra z u teru s b ico rn is u n ico llis.
: --- K R A K Ó W .
Nakładem Towarzystwa ginekologicznego krakowskiego.
1896.
K r a k ó w , 1896. — D r u k a r n ia U n iw e r sy te tu J a g ie ll. p od z a rz ą d e m A . M. K o ste rk ie w ic
B ib lio te k a Ja g ie llo ń s k a
1002157987
P r z e w o d n i c z ą c y : Kol. P ro f. D r. H. J o r d a n O b ecn y ch c z ło n k ó w 8.
Porządek dzienny:
1) O d c z y ta n o i p r z j 7ję t o p r o t o k ó ł z o s ta tn ie g o p o s i e d z e n ia . 2) Kol. K o ś m i ń s k i p r z e d s ta w ił płód i p opłód p o c h o dzący od k o b iety , k t ó r a p o r o n i ł a w o ddziale c horób w e w n ę t r z ny ch w s z p i ta l u Ś -g o Ł a z a r z a . K ol. K o ś m i ń s k i z w r a c a uw a g ę n a d z iw n y k s z t a ł t ło ż y s k a . N a p ie r w s z y rz u t o k a w y d a je się, że m a m y p rz e d so b ą m a c i c ę , alb o n o w o tw ó r n. p. w ło k n ia k a . P r z y bliższem b a d a n i u w id zim y, że g uz od z e w n ą tr z p o k r y t y je s t b ło n ą o w o d n i ą , że w p e w n e m m iejscu od ch o d zi pęp o w in a, w j e d n y m k o ń cu g u z a z n a j d u j e m y o tw ó r, p rz e z k t ó r y w p r o w a dzić m o ż n a p a le c do r o d z a j u k ie s z o n k i idącej aż do szczytu guza, ś c i a n y k ie s z o n k i s ą n ie r ó w n e . Z a te m nie j e s t t o nic innego, j a k mocn o w y n ic o w a n e łożysko.
Kol. R o s n e r sąd zi, że je s t t o n a jw y ż s z y st o p ie ń w ynic o- w a n ia ło ż y s k a p odczas j e g o w y d a le n ia , j a k to o p is u je S c h u ltz e , że tu w y d a le n ie t r w a ł o dłu ższy c z a s , a co j e s t dziw ne, że to ło ż y s k o nie d a się z p o w ro te m w y nicow ać, co w k a ż d y m in n y m r a z i e j e s t ł a t w ą rzec z ą , to zaś ło ż y s k o w y g lą d a , j a k b y by ło w tej form ie s t w a r d n io n e .
Kol. M a r s rad zi, a b y ło ż y s k o to s t w a r d n i ć i b a d a ć dro- bnow id ow o, b io r ą c s k r a w k i z r ó ż n y c h m iejsc, w t e n sposób s p r a w a się w yja śni.
3 ) K ol. B r a u n . J a k o s e k r e t a r z a d m i n i s t r a c y j n y z d a ł s p r a w ę ze sw y ch czynności. W s p o m n i a ł o o b e s ł a n iu w y sta w y we L w o w ie . K o s z t a o b e s ł a n ia w y n i o s ł y su m ę 7 złr. R o c z n ik ó w D y r e k c y a w y s ta w y d o ty c h c z a s n ie zw ró ciła.
W y d a n o rocznik za r o k 1 8 9 3 i ro z e s ła n o członkom.
T ow . ginekolog. 1
K o z e sła n o też ro c z n i k r e d a k c y o m pism le k a r s k i c h pols k ich . T o w a r z y s t w o liczy 1 8 - t u czło n k ó w c z y n n y c h i 21 k o r e s p o n d e n tó w .
4 ) K ol. C e r c h a j a k o s e k r e t a r z n a u k o w y z d aje s p r a w ę i w s p o m i n a , że u p ły n ę ł o w ła ś n i e pięć l a t od za ło ż e n ia T o w a r z y s t w a . W t y m o k r e s ie c zasu ro z w ija ło się ono, j a k to w y k a z u j ą s p r a w o z d a n i a p ra w id ł o w o a n a w e t p o m y ś ln ie nie d o z n a j ą c nie p o w o d z e ń .
P i e r w s z e dni u b ie g łe g o r o k u z a d a ł y T o w a r z y s t w u cios b a rd z o ciężki p rz e z ś m ie rć n ie o d ż a ło w a n e j p a m i ę c i p r o f e s o r a M a d u r o w i c z a założ yciela, i p ie r w s z e g o p r e z e s a T o w a r z y s t w a .
P a m i ę ć z m a r łe g o ucz czono prz e z w zięcie u d z ia ł u w p o g r z e bie, p rz e z um ieszczen ie biu s tu w sa l i p o s i e d z e ń , przez o k a z a n i e ż a ło b y w ro c z n i k u z r. 1 8 9 3 a p o z o s t a je je szcze do w y k o n a n ia zb io ro w e w y d a n ie p r a c y J e g o pośw ięco n ej cie niom w myśl w n io s k u kol. M arsa.
W r o k u 1 8 9 4 T o w a r z y s t w o też r o z w ij a ło się pom yśln ie, a b ib l io t e k a k t ó r ą o tr z y m a ł o T o w a r z y s t w o w d a rz e po ś. p. M a
d u ro w ic z u s t a n o w i ć może w a ż n ą chw ilę w j e g o ro z w o ju . Myśl k o le g i P r z e w o d n ic z ą c e g o o d b y w a n i a p o sie d z e ń w kli nic e p o ło ż n i
czej w e s z ła w czyn i p r z y c z y n i ł a się p rz e z m ożność d o k ł a d n i e j sz ego b a d a n i a c h o r y c h i ła t w i e js z e g o p r z e d s t a w i e n i a n a raz w ię k sz e j ich liczby do o ż y w ie n ia d y s k u s y i , te p o s i e d z e n ia w ł a śnie w kli nic e b y ły najw ię c ej o ż y w i o n e ; o m a w ia n o n a nich s p r a w ę o p e r a c y j n e g o l e c z e n ia zboczeń w poło żen iu m a c ic y w o gól
no ści i r ó ż n e j e g o m e t o d y , s p r a w ę o p e ra c y j n e g o lecz enia p r z e w le k ły c h z a p a l e ń części d o d a t k o w y c h , ko l. P r z e w o d n i c z ą c y m ó w ił o n o w y m prz e z s i e b ie p o d a n y m spos o b ie lecz enia o p e r a c y j n e g o o p a d n ię c ia j a j n i k ó w .
N a V II-m y z ja z d l e k a r z y i p r z y r o d n i k ó w we L w o w ie p o d ało T o w a r z y s t w o ze swej s t r o n y te m a t y do r e f e ra tó w , c z ł o n k o wie T o w a r z y s t w a w zięli w nim c z y n n y i liczny udzia ł, a w se k c y i g in e k o lo g ic z n e j o d c z y ty ich i r e f e r a t y st a n o w i ły z n a c z n ą część p r a c sekcyi.
W t y m r o k u z y s k a ł o T o w a r z y s t w o j e d e n a s t u czło nków k o re s p o n d e n tó w . O wocem w re sz c ie p r a c y n a u k o w e j j e s t ro c z n i k z a r. 1 8 9 4 , k tó r e g o tr e ś ć św iad czy , że T o w a r z y s t w o i w ty m ro k u z a d a n i e sw oje su m ie n n i e sp ełniło.
P rz em ilczeć nie m o ż n a , że, j a k la t p o p rz e d n ic h , t a k i w ty m r o k u , m a t e r y a ł u n a p o sie d z e n ia d o s t a r c z a ł y p r z e w a ż n ie , k li n ik a p o ło ż n i c z o - g i n e k o l o g i c z n a i o d d z ia ł p o ł o ż n i c z o - g i n e k o l o g i c z n y S z p it a la Ś-go Ł a z a r z a .
5) W z a s t ę p s tw ie p o d s k a r b i e g o z d a je s p r a w o z d a n i e k a so w e kol. C erc h a .
6 ) P r z y s t ą p i o n o do w y b o r u W y d z i a ł u n a r o k 1 8 9 5 . N a ośm iu g ł o s u j ą c y c h n a P rz e w o d n ic z ą c e g o o tr z y m a ł kol.
M ar s sześ ć g łosów a kol. J o r d a n 2 gło sy.
Kol. M a r s d z ię k u j e ko leg o m z a zau fa n ie , lecz o św ia d c z a stanow czo, że w y b o ru nie p rz y j m i e , g d y ż s ą d z i , że rozw ój T o w a r z y s t w a w te d y ty lk o j e s t m o żliw y , j e ż e li p r z e w o d n ic t w o s p o cz y w a w r ę k a c h c z ło n k a r o z p o r z ą d z a ją c e g o odp o w ied n im m ate- r y a ł e m , a n a p o p a rc i e te g o p rz y t a c z a , że w z a g r a n i c z n y c h t o w a r z y s tw a c h ta k ż e rzecz m a się pod o b n ie, ze w z g lę d u więc n a dobro T o w a r z y s t w a nie m oże p r z y j ą ć w yboru.
G d y , mim o p r z e m ó w i e ń kol. P r z e w o d n ic z ą c e g o i kol. R o s n e r a , k t ó r z y w y k a z u j ą , że z a p a t r y w a n i e kol. M a r s a n ie j e s t słu sz n e , t e n ż e s tan o w czo się z r z e k a , w d ru g ie m g ło s o w a n i u w y b r a n o P r z e w o d n ic z ą c y m kol. Prof. J o r d a n a .
Z a s t ę p c ą P r z e w o d n ic z ą c e g o w y b ra n o kol. Pro f. M arsa.
S e k r e t a r z e m a d m i n i s t r a c y j n y m kol. Doc. B r a u n a . S e k r e t a r z e m n a u k o w y m kol. Cerchę.
P o n ie w a ż kol. K o h n , k t ó r y p rzez la t 5 s p r a w o w a ł u rz ą d s k a r b n i k a , je s z c z e p rz e d po sie d z e n ie m o ś w i a d c z y ł , źe w obec li c z n y c h zajęć, u r z ę d u s k a r b n i k a n a d a l s t a n o w c z o p e łn i ć nie może, p rz e t o w y b ó r s k a r b n i k a T o w . p a d ł j e d n o g ł o ś n i e n a kol.
K o ź m iń s k ie g o ; N a te m zak o ń c z o n o posiedzenie .
L X I. Posiedzenie z dnia 2 2 stycznia 1895.
P r z e w o d n i c z ą c y : K ol. P rof. J o r d a n . O b ecn y ch c z ło n k ó w 8.
Porządek dzienny:
1) O d c z y ta n o i p r z y j ę to p r o t o k ó ł z o s t a tn i e g o p o s i e d z e n ia . 2) Kol. K o ś m i ń 8 k i j a k o p o d s k a r b i p r z e d s t a w i a je s z c z e r a z d o k ł a d n y b ila n s T o w a r z y s t w a , z k tó r e g o w y n i k a , że st a n m a j ą t k o w y T o w a r z y s t w a w ynosi 4 2 1 złr. 97 k r . , w kasie zaś g o t ó w k ą j e s t 61 zir. 9 7 kr.
3) K ol. Ś w i t a l s k i p r z e d s ta w ił ] c ie k a w y w y p a d e k w a d y rozw ojo w ej m acicy. O so b a t a m a l a t 22. P ie r w s z y p e r y o d i n a stę p n y c h kilk a o d b y w a ły się p raw id ło w o . Od p e w n e g o c zasu nie m iesięezkuje , m a n a t o m i a s t co m iesiąc zn a c z n e bóle (m o lim in a m e n s tr u a lia ) . — B a d a n ie w y k a z u j e : Części r o d n e z e w n ę tr z n e i p o c h w a bez zm ian, n a t o m i a s t część p o c h w o w a dzie w ic za, ale sze r sz a , w niej w y b a d a ć m o ż n a d w a u jś cia z e w n ę t r z n e w postaci dw óch o k r ą g ł y c h dołk ó w , d a ls z y c ią g m acicy nie p o w ię k s z o n y w s k le p ie n iu p rzed n iem . T r z o n r o z d z i e lo n y j e s t n a d w a j a k b y
1*
ro g i nie z b y t g łę b o k i m d o łk i e m . Części d o d a tk o w y c h w y b a d a ć nie m ożna. Z g łę b n i k w p r o w a d z o n y do k a ż d e g o u jś cia z o so b n a w y k a z u je , że d łu g o ś ć m a c ic y w ynosi p r a w ie 7 cm. D w a z g ł ę b n ik i w p r o w a d z o n e r a z e m , k a ż d y do oso b n eg o u jś cia nig dzie się nie s p o t y k a j ą b e z p o ś r e d n io . M a m y w ięc p r z e d s o b ą m acicę p o d z ie l o n ą p r z e g r o d ą i d w u r o ż n ą ( u t e r u s b ic o r n is s e p tu s ).
4 ) Kol. P r z e w o d n i c z ą c y p r z e d s ta w ił k o b i e t ę w 4 m i e s i ą c u cięży, k t ó r a o s ta n ie ty m nic nie w ie d z ia ła , z r z a d k ą z m i a n ą w p o c h w ie t j . : k o lp o h y p e rp la sia c y stic a . P r z y b a d a n i u p a lc e m u d e r z a to, że w g ó rn e j ’/3 części p o c h w y i to p r z e w a ż n ie n a p r a w o w y b a d a ć m o ż n a było n ier ó w n o ś ci — j a k b y blizny i w y r o ś l e , n a d t o oso ba t a m i a ła b a rd z o zn a c z n e u p ła w y . Po z a łożeniu w z i e r n i k a m o ż n a b yło stw ierdzić , że te w y ro ś l e s ą to p ę c h e r z y k i s i n a w e j b a r w y , a sk o ro się t a k i p ę c h e r z y k ko ń cem n o ż y k a p r z e k ł u je , to p o w sta je c h a r a k t e r y s t y c z n y d o sy ć w y r a ź n y s zelest, s y k , j a k to o p is u ją W i n k e l i Zweifel. A b y u p ła w y te, j a k tw i e r d z ą ci a u to r o w ie , m ia ły b y ć pieniste, te g o kol. P r z e w o d n ic z ą c y nie stw ierd ził. N ie w d a je się te ż w g e n e z ę teg o z b o cz enia, bo nie chce się p o w ta r z a ć w obec n a w a ł u m a te ry a łu .
5) Kol. R o s n e r p r z e d s t a w i ł d w a w y p a d k i z pato logii d r ó g m o czo w y ch nie w ie ścic h. J e d e n d o ty c z y p. p. K. K. 1. 4 2 z a m ę ż n e j z W a s i lk o w ie . W y w i a d y w ty m p r z y p a d k u s ą z e s t a w ien iem cie r p ie ń , n a j a k i e w y s ta w io n a j e s t c h o r a z p r z e t o k ą m oczow ą. N a b y ł a j ą p o d c z a s p ie r w s z e g o cięż k ieg o p o ro d u k le s z czow ego, k t ó r y się o d b y ł p rz e d 2 l a t y . W 6 ty g o d n i zgłosiła się ce le m le c z e n ia , a w 1 0 t y g o d n i po p o ro d z ie b y ła o p e r o w a n ą p rz e z kol. S k a ł k o w s k i e g o w e L w o w ie. W 4 - t y m dniu po o p e r a cyi m i a ł a d o s t a ć k r w o t o k u (w e d łu g j e j o p o w ia d a n ia ) t a k , że u s u n i ę to szw y. D r u g a o p e r a c y a o d b y ł a się w 5 ty g o d n i po p i e r w szej i ty m ra z e m m iało w y s t ą p i ć siln e k r w a w i e n i e t a k , że d n ia 5 -g o u s u n i ę to szw y. O p e r o w a n ą b y ł a p o r a ź trzeci przez kol.
S k a ł k o w s k i e g o i F e s t e n b u r g a ty m razem szczęśliwie t a k , że mocz p r z e s t a ł o d ch o d zić b e z w ie d n ie a p a c y e n t k a b y ł a p rzez przes zło rok z d ro w ą . P o u p ły w ie r o k u z a c z ę ł y o dchodzić z p ę c h e r z a k a m ie n ie i p r z e t o k a d o b ro w o ln ie o t w a r ł a się z u o w u w je s i e n i z e szłego ro k u . W k r ó t c e potem p o d d a ł a się czw artej o p e r a c y i we L w o w ie bez s k u t k u . Do k li n ik i zg ło s iła się 15 g r u d n i a 1 8 9 4 r.
W ó w c z a s s t a n o b e c n y p r z e d s t a w i a ł się j a k n a s t ę p u j e :
O s o b a m a ł a , żle z b u d o w a n a , p r z e z pow ło k i nie m o żn a w y b a d a ć nic n ie p r a w i d ło w e g o . P r z e d s io n e k z n ie k s z t a ł t n i o n y przez liczne b li z n y c z ęścią n a m ię d z y k ro c z u , częścią po b o k a c h w e j ści a do p o c h w y . W p r z e d s i o n k u nie m a u jś c ia ce w k i moczo w ej . T w o r z y o n a w raz z w ejści em do p o c h w y w s p ó ln y b liz n o w a ty o tw ó r t a k w ą z k i, że w s k a z u j ą c y p alec p rz e c h o d z i p r z e z e ń ty lko
z tr u d n o ś c ią . Ból p r z y te g o ro d z a j u b a d a n i u j e s t t a k z n a c z n y , że tr z e b a się by ło u cie c do n a r k o z y . B a d a n ie w u ś p i e n iu poucza, że ce w k i j a k o p r z e w o d u b r a k , z p o w o d u u b y t k u w p rz e d n i e j śc ia n ie poch w y . N a d to do p ę c h e r z a zn ach o d zi się je s z c z e j e d e n o so b n y o tw ó r bliznam i do k o ł a o to czony. Z całej p rz e d n i e j ś c i a n y po ch w y p o z o s t a ł p o s t r o n e k g ru b o ś c i gęsiego p i ó r a i d ą c y p o p rzeczn ie i o d d z ie l a ją c y d u ż ą p r z e t o k ę p ę c h e rz o w o -c e w k o w o - po c h w o w ą od prz e to k i p ę c h e rz o w o -p o c h w o w e j . U jś c i a z e w n ę trz n e g o m acicy p o m ięd zy b li z n a m i w y b a d a ć nie m ożna. M acica nie w ie lk a leży poziom o. W o b e c te g o s t a n u r z e c z y nie by ło m ow y o ope- r a c y j n e m z w y k łe m le cz en iu p r z e t o k i , lecz m o ż n a b yło m y ś le ć o o p e ra c y i R oseg o lub R y d y g ie r a . Ale, ż e o p e r a c y a R osego n a r a ż a c h o r ą n a sm utne n a s t ę p s t w a p rz e j ś c i a k a łu do poch w y , o p e r a c y a zaś R y d y g i e r a o ile te m u zapobie ga, w ogóle w y m a g a d o b re g o d o s t ę p u do p o la o p e r a c y j n e g o , co w n a s z y m p r z y p a d k u u z y s k a ć się nie dało , p rz e to od ty ch m yśli n a le ż a ło o d s tą p ić . Prof. J o r d a n nie c h cia ł się w sz a k ż e zd e c y d o w a ć n a o d e b r a n i e w szelk iej na d z ie ji w y leczen ia p rz y g n ę b i o n e j sw o jem n ie s z c z ę ściem p a c y e n t c e i d la t e g o postanow ił d r o g ą o p e r a c y j n ą , j e ś l i n i e z u p e łn ie w y le c z y ć , to p r z y n a j m n i e j p o p r a w ić s t a n p a c y e n t k i.
W y b r a ł do te g o celu z a b ie g n ie d a w n o p rz e z O tta o p is a n y i był ł a s k a w pole cić mi w y k o n a n ie go, z a co Mu n a te m m ie js c u s k ł a d a m s e r d e c z n e po d z ię k o w a n ie .
Z a b ie g te n p o le g a n a cz ęściowem z a m k n i ę c iu w e jś c i a do p o c h w y w p r z e d s io n k u prz e z p ie r ś c ie n io w a te d o k o ła te g o w ejścia id ą c e o k rw a w i e n ie , z p o z o sta w ie n ie m j e d n a k w ą s k ie g o 1 '/„ cm.
szerokości m a j ą c e g o n ie o k r w a w io n e g o p a s k a w m iejs cu d aw nej ceb u lk i moczow ej i d a w n e g o u jś cia ce w k i m oczow ej. Od tego m i ejs ca p ro w a d z i się d w a o k r w a w i e n ia k u g ó rz e ró w n o le g ł e p o z o s t a w i a ją c e m ię d z y s o b ą w o ln ą n i e o k r w a w io n ą p o w ie rz c h n ię n a 1 V, cm. s z e r o k ą a w yc h o d z ą c e z k o ń c ó w o k r w a w i e n ia doko- ła p o e h w o w e g o ta k , że ca łe o k r w a w i e n ie m a k s z t a ł t p o d k o w y .
T e d w a r ó w n o le g ł e o k r w a w i e n ia i d ą po w e w n ę t rz n e j s t r o nie w a r g m niejs zych aż do m ie js c a p o łą c z e n ia się ty c h w a r g tj.
do w ię z a d e ł k a łe c h ta c z k i. W o l n a m i ę d z y nie m i p r z e s t r z e ń to p rz y s z łe św iatło cew ki m oczow ej now ej. P o z o s t a je ty lk o z a ło ż e nie szw ów , k t ó r e w e d łu g O tta m o g ą b y ć j e d w a b n e i le żeć w 2 p ię t ra c h .
Z a b ie g w y k o n a łe m 12 s t y c z n i a tj. p r z e d 1 0 dn ia m i, a w ię c o o s t a te c z n y m w y n ik u m ó w ić nie m o ż n a n a pe w n e . S z w y w y ję to w c z o ra j, p rzy czem n ie z a u w a ż o n o ż a d n e g o o tw o ru w ra n i e . Dziś d opiero sp o s trz e g ł e m w dole r a n y m a ł y o tw ó r , z k tó r e g o s ą c z y się mocz (otw ór wielk ości g ro c h u ) , k tó r y j e d n a k , m a m nad z ie ję , p rzez n ow e o k r w a w i e n ie i zeszycie ła t w o się za goi. A c z k o lw ie k o s t a
tem le ż a ł c e w n ik k o m o r n e m ) mocz z a t r z y m y w a ł się do godzin y, a p o te m p a c y e n t k a o d d a w a ł a co p r a w d a nie w ie lk ą j e g o ilość, d o b ro w o ln ie . O d k il k u dni st a n te n sk u t k ie m n ie m iłe g o p o w i k ł a n i a p o g o r s z y ł się, a to p o w ik ła n i e s ta ło się te ż p rz y c z y n ą , że po w y ję c iu szw ów w j e d n e m m iejscu r a n a się nie zgoiła. P a c y e n t k a m ia n o w ic ie m a obecnie b ro n c h o p n e u m o n ię k a t a r a l n ą w p r a w em p łu c u i p r z y si ln y m k a s z l u nie u tr z y m u j e m o c z u , j e d n a k z a tr z y m u j e go w d łu ż s z y c h m i ę d z y n a p a d a m i k a s z l u p r z e r w a c h . N a czem p o le g a t a z dolnoś ć z a t r z y m a n i a moczu i czem j ą tłó- m a c z y ć , nie w iem. C zy ś c i a n y w ą z k ie g o now ego p rz e w o d u spe- c y a ln i e n a m iejs cu odcięc ia się j e g o od p o c h w y ko ło d o lnego b r z e g u s p o j e n i a nie p r z y l e g a j ą do siebie i czy się nie r o z s t ę p u j ą d o p ier o p o d w p ły w e m siln eg o p a r c i a ? C h o ciażb y z r e s z t ą i tej zdo ln o ś ci a a t r z y m a n i a m oczu nie b y ło m o ż n a j ą w e d łu g p r o p o - z y c y i O tta u z y s k a ć u c is n ą w s c y p elo tą now y p rz e w ó d cew ki do s p o j e n ia ło n o w eg o .
D r u g a p a c y e n t k a M. P. m a mieć l a t 4 5 , j e s t s t a n u w o l
nego, pochodzi z Mogiły. S ta n j e j u m y s ł u , j a k to m iał sp o s o b no ść s t w i e rd z ić k ol. K o ś m i ń s k i , nie j e s t p ra w id ł o w y , to też p ie r w o t n e w y w i a d y b y ły b a r d z o n iejasne.
J a k k o le d z y będzie cie mieli sp o s o b n o ś ć stw ie rd z ić u pacy- en tk i tej, p r z e g r o d a ce w k o w o -p o c h w o w a j a k o p r z e g r o d a nie is tn ieje , ty l k o c e w k a z p o c h w ą tw o r z y w s p ó ln y p rz e w ó d , a d a w n a p r z e g r o d a z w is a j a k o d w a p ła t k i , z k t ó r y c h le w y w ię k sz y , do p r z e w o d u p o c h w y . P a le c w p r o w a d z o n y do d r ó g r o d n y c h idzie przeto ty m w s p ó ln y m p rz e w o d e m aż do m i e js c a j a k b y b i f u r k a e y i , k t ó re j g r a n i c ę tw o r z y p r z e g r o d a p ęch erz o w o -p o c h w o w a a drogi r o z c h o d z ą się w p r o s t n a d ó ł , a r a c z e j do p o chw y i ku g ó r z e do p ę c h e r z a m oczow ego. G ó r n a tr z e c i a część p o c h w y p ow yżej bi- f u r k a c y i j e s t p r a w id ł o w a , s k l e p ie n i a p ra w id ło w e . Część po c h w o w a i u jś cie d zie w ic ze, tr z o n m a c ic y nie p o w ię k s z o n y leży w ty ln e m s k le p ie n iu i j e s t ru c h o m y . T u ż za o tw o re m w io d ą c y m do p ę c h e r z a czuć je s z c z e p o s t r o n e k z b ło n y śluzo wej . T e n s t a n p ą c y e n t k i w obec te g o , że n ie w ą tp l iw ie n ie ro d z i ła , a więc nie p rz e b y w a ł a ż a d n e g o z a b ie g u położniczego, k t ó r y j a k np.: w y p a tr o s z e n ie ostre m n a r z ę d z i e m m ó g ł b y o sta te c z n ie t a k i e z m i a n y sp r o w a d z i ć , n a s u w a ł n a m n a m y ś l dw ie . m o ż e b n o ś c i :
1-o rzecz t a m o g ł a b yć w r o d z o n ą i b yć w y so k ie g o st o p n ia
„ h y p o s p a d i ą “ n iew ieś cią z u jś c ie m p ę c h e r z a do pochw y.
2-o m o g ł a p o w s ta ć p r z y g w a łto w n e m s p ó łk o w a n iu , a m i a now icie p r z y w p r o w a d z e n i u p r ą c i a do p rz e w o d u cew ki. T y m c z a sem p ie r w s z e p r z y p u s z c z e n ie w y k l u c z a j u ż ten fa k t, że nie m o
żność u tr z y m a n i a m oczu t r w a d opiero od k il k u l a t , d ru g i s z c z e g ó ł , że nie m i a ła sto s u n k u z m ę ż c z y z n ą o ile w to w ie rz y ć m o ż n a , a j a k z o b a c z y m y w obec z w ie rz e ń p a c y e n t k i r z e c z y w i
ście można. O tóż w y w i a d y , k t ó r e m o g łe m z e b r a ć dopiero po u z y s k a n i u z a u f a n i a p a c y e n t k i w y k a z u j ą , że j u ż od d łu ż s z e g o cz asu , bo j u ż od 2 0 r. ż y cia o d d a je się z a p a m ię ta l e o n a n ii , k t ó r ą u s k u t e c z n ia n ie z w y k ły m b ą d ź co b ą d ź i n s t r u m e n t e m , bo klu cze m od s k r z y n i, klu cze m duży m , k t ó r y w p r o w a d z a do p o c h w y cz ęścią j e g o z a m k o w ą . Z e z n a je p rz y te m , źe r a z p r z y użyciu klu cza , a r a z p r z y użyciu p a t y c z k a , do k tó r e g o u d a ć się m u s ia ł a w obec chw ilow ego b r a k u k l u c z a , w y s tą p i ł ból i k rw a w i e n ie . N ie da się a p r i o r i w y k lu c z y ć p rz y p u s z c z e n ie , że r a z klu cz te n m ó g ł b y ć w p r o w a d z o n y p rzez ce w k ę do p ę c h e r z a aż po z a z w ie r a c z a , w te d y z w ieracz m ó g ł się sk u r czo w o z a m k n ą ć , a p r z y uż y c iu p e w n e j s i ły m ogło p r z y j ś ć do p o d o b n e g o ob ra ż e n ia . U p a c y e n t k i tej j e s t z a m i a r n a d ro d z e p la s ty c z n e j z a m k n ą ć c e w k ę , co p r a w d o p o d o b n ie nie b ę d z ie n a tr afiać n a w ie lk ie t r u dności.
N a s t ę p u j e p r z e d s ta w ie n i e c h o ry c h (a u t o r e f e r a t) .
6) Kol. P r z e w o d n i c z ą c y o k a z a ł k le s z c z y k i R ic hel- lo ta z f a b r y k i p a r y s k i e j M a tie u i n o ż y c z k i i z a c h w a la b a r d z o u ż y c ie t y c h s z c z y p c z y k ó w p r z y w y łu sz c z e n iu m a c i c y p rzez p ochw ę z a m i a s t p o d w i ą z y w a ń w i ą z a d e ł sz e r o k ic h , czyli, że u w a ż a s p o só b o p e r o w a n ia m e t o d ą R ic h e l lo t a z a b a r d z o ł a t w y s k r a c a j ą c y czas o p e r a c y i , cz as le c z e n ia p o o p e r a c y j n e g o . O p e r o w a ł 6 r a z y ty m sp osobem i ty l k o r a z i to w ię cej z w ła sn e j w i n y kles zcze się z e ś l iz g n ę ł y , p o w s ta ł k r w o t o k , lecz n a t y c h m i a s t u c h w ycono m n ie js z y m i k le s z c z y k a m i n a c z y n i e k rw a w i ą c e . K l e s z c z e z d e jm u je się o stro ż n ie po 4 8 g o d z in a c h . M ają one i w a d y , a m ia n o w ic ie , że z a jm u ją całe ś w ia t ło pochw y, to też nie m o ż n a ich u ż y ć ta m , gdzie o b o k w y łu s z c z e u i a n a le ż y w y k o n a ć i n n y z a b ie g , j a k to m a m iejs ce p o d c z a s w y łu szczen ia m acicy z pow odu w y p a d n ię c i a , g d z ie n a le ż y w y k o n a ć p l a s t y k ę w po ch w ie.
Kol. R y d y g i e r u ż y w a ł te g o sp o s o b u o p e r o w a n i a i o k a z u je kleszczyki f a b r y k i b e rliń sk ie j, p rz y c z e m s t w i e r d z a to, że r o b o t a j e s t z n a c z n i e g o r s z a niż f r a n c u sk ic h .
K ol. R y d y g i e r o d s t ą p ił od te g o s p o s o b u , g d y ż m i a ł p r z y p a d e k , w k tó r y m n a s t ą p i ł o p r z e d z i u r a w ie n i e je l i t a , ró w n ie ż z a z n a c z a , że w li t e r a t u r z e o p is a n e s ą p r z y p a d k i p r z e d z i u r a w i e n i a j e l i t a nie s k u t k ie m u c h w y c e n i a w k le s z c z y k i, ale ja k o n a s t ę p
stw o o d le ż y n y p o w sta łe j n a je lic ie , k t ó r e d o ty k a ł o do s z c z y p czy k ó w , ró w n ie ż sąd zi, że mim o k o n tr o li p a lc a m i p r z y z a k ł a d a n iu k le s z c z y k ó w n a w ię z y s z e r o k ie m o ż n a u c h w y c ić j e l i t o . J a k o d a ls z ą u je m n ą stro n ę tej m e t o d y po d a je , że k l e s z c z y k i m ogą
się otw o rzy ć, ześlizg n ąć, a w t e d y n a s t ę p u j e k r w o to k nie d a ją c y się o p a n o w a ć , z w ła s z c z a je ż e l i k le s z c z y k i z e ś l iz g n ą się w k ilk a g o d z in po op e ra c y i, bo w te d y w y s z u k a n ie n a c z y n i a k r w a w i ą c e g o j e s t n a d z w y c z a j t r u d n e . W p r z y p a d k a c h ła t w y c h p o d w ią z a n i e idzie b a r d z o s z y b k o , nie w iele dłu żej t r w a o p e r a c y a j a k m e t o d ą R ic h e llo ta , w t r u d n y c h zaś woli pod w ią z y w a ć , g d y ż ty m s p o s o b e m d a le k o w ięcej m oże w y c ią ć t k a n k i chorej niż, g d y z a k ł a d a się k le s z c z y k i i d a le k o d o k ła d n i e j iś ć n a boki, to też nie z g a d z a sig ze z w o le n n ik a m i o p e r o w a n ia sp osobem R ic h e l lo t a , k tó r z y t w ie r d z ą , że w ła ś n i e u ż y w a ją c te g o s p o s o b u m o ż n a w y c ią ć tk a n k i c h o re d o k ł a d n i e j . Kol. R y d y g i e r je s t w łaśnie w p r o s t p rz e c iw n e g o z d a n ia , a z r e s z t ą d la c h i r u r g a sposób z a p o b ie g a n ia k rw o to k o w i p rz e z p o d w ią z a n i e j e s t r z e c z ą t a k z w y k łą , że tr u d n o ś c i p od ty m w z g lę d e m n i e p ow in ie n się obaw ia ć.
K ol. M a r s z a z n a c z a , że ze s t a n o w i s k a a k a d e m ic k ie g o sp o s ó b R ic h e l lo t a j e s t m niej c h ir u r g ic z n y niż p o d w ią z y w a n ie , że to o s t a tn i e j e s t p e w n ie js z e , a w obec p o s t ę p u w u d o s k o n a l e n i u w y łu s z c z a n i a m a c ic y p rz e z pochw ę, sądzi, że b ę d z ie s p o sób te n w y r u g o w a n y , tr u d n o ś c i zaś p o d c z a s p o d w i ą z y w a n i a z n a cznie z m n i e js z a ją m e t o d y p o d a n e p rzez D o y e n a i S u c h a r d a . K o l. B r a u n z a p y t u j e , ile s z c z y p c z y k ó w t r z e b a zało żyć, a b y m ódz o d dzie lić w ięzadło s z e r o k i e ?
K o l. P r z e w o d n i c z ą c y o d p o w i a d a , że w y s t a r c z a 3 p a r y k le s z c z y k ó w . K ol. R y d y g i e r o w i , że m o ż n a i n a le ż y z a k ł a d a ć k le s z c z y k i pod k o n t r o l ą n ie t y lk o p alców , ale i w zro k u i że m o ż n a n a ty le po le o p e r a c y j n e odsłonić , nie n a le ż y w ię zów c h w y ta ć w yżej, j a k z n a jd u j ą się ko ń c e palc ów , a w t e n sposób u n i k n ą ć m o ż n a u c h w y c e n ia je l i t a . Z g a d z a się, że w ł a t w y c h p r z y p a d k a c h i p o d w ią z a n i e j e s t łatw e, ale t a m , g d zie tr z e b a o p e ro w a ć in situ, gd z ie m a c ic y ś c i ą g n ą ć nie m ożna, ta m sposób R ic h e l lo t a o d d a je b a r d z o d o b r e usłu g i.
Co do u w a g i ko l. M a r s a , to kol. J o r d a n m a to sm u tn e d o św ia d c z e n ie , ż e w j e d n y m p r z y p a d k u r a k a p o c h w y , g d zie w y k o n a n o e p is io to m ię o b u s t r o n n ą celem z y s k a n i a więcej m iejsca i o d sło n ię c ia p o la o p e r a c y j n e g o , p a c y e n t k a j u ż po k il k u m i e s i ą c a c h p o w ró c ił a do k li n ik i z r e c y d y w ą i to n i e s te t y w bliźnie po zeszy ciu cię c ia z r o b io n e g o p o d c z a s epis io tom ii. S ą d z i więc, że m e t o d a S u c h a r d a może d a ć pow ód do p o w s ta n i a n o w o tw o ru n a m iejs cu cięcia w tk a n c e z drow ej s k u t k i e m p rz e s z c z e p ie n ia .
N a tera z a k o ń c z o n o p osiedzenie.
L X II. Posiedzenie z dnia 12 lutego 1895.
P r z e w o d n i c z ą c y : P rof. D r. J o r d a n . O b ecn y ch c z ło n k ó w 8.
Porządek dzienny:
1) O d c z y ta n o i p rz y j ę to p r o t o k ó ł z o s t a tn i e g o p o sied zen ia.
2 ) K ol. B r a u n z a w ia d a m ia , że kol. J u l ia n N o w a k w y s tą p i ł z T o w a r z y s t w a .
3) K ol. R o s n e r . N a o s t a tn i e m p osiedzeniu m iałe m z a sz c z y t p rz e d s ta w ić ko leg o m d w a r z a d k i e p r z y p a d k i z p ato logii d r ó g m o czo w y ch kobiecyc h. U je d n e j z nic h o p e ro w a n e j w e d łu g m e t o d y O t t a z a u w a ż y liśm y w ła ś n i e po d czas p o s i e d z e n ia cz ęściowe rozejście się r a n y w p rz e d s io n k u . Chorej tej zeszy łem r a n ę p rzed t y g o d n ie m , szw ów d o tą d nie w y ję to , toteż o o s t a te c z n y m w y n ik u m ów ić nie m ożna. D o ty c h dw óch p r z y p a d k ó w mogę d o d a ć tr z e c i nie p r z e d s t a w i a j ą c y nic szczególnego, op ró c z n ie z w y k łe j ety ologii.
C h o ra liczy l a t 3 5 , ro d z i ła 7 r a z y . O s ta t n i r a z p r z e d 1 1/ i r o k i e m w po ło żen iu czaszk o w em . D zie cko u rodziło się w */, g o d z in y po o dejś ciu w ó d , wogóle bóle nie t r w a ł y dłu żej nad 2 godzin y . P r z e d 2 m i e s i ą c a m i chc ą c z d jąć coś z p u łk i, s t a n ę ł a n a krz eśle , k tó r e nie stało d o ść pew nie , a c h o r a s p a d ł a n a c e b r z y k obok s t o ją c y z ro z k r a c z o n e m i nogam i. Czy o k o licą sr o m u u d e r z y ł a 0 co, nie wie i nie p a m i ę ta . Z a r a z potem z a c zęła k r w a w i ć z d ró g ro d n y c h , a mocz z a c z ą ł o d p ły w a ć z poch w y . Z te go k r w a w i e n ia n a ty c h m ia s to w e g o w nosić m o ż n a , że n a s t ą p i ł u r a z b e z p o ś r e d n i.
B a d a j ą c c h o r ą z a u w a ż y ć m o ż n a o p a d n ię c ie p rz e d n i e j ś c i a n y p o c h w y , wzdłuż któ rej idzie po s t r o n ie p r a w e j b li z n a o d d z ie l a ją c a c o lu m n a e r u g a r u m po s t r o n ie p ra w e j od poch w y . W tej bliźnie j e s t o tw o re k w ie lk ości g r o s z k u p r o w a d z ą c y do cew ki, z czego s t erczy s t r z ę p e k w y n ic o w a n e j b ło n y śluzo wej cewki. M acica leży pozio m o ze s k ł o n n o ś c ią do t y ł o p o c h y l e n i a ; m ied n ica m a w y m ia r y pra w id ło w e .
S k o m b i n o w a w s z y w y w i a d y z ty m sta n e m o b e c n y m , ł a t w o sobie w y o b ra z ić j a k o ś ć i s k u t e k u razu . W o b e c o p a d n ię c ia p r z e dniej ś c i a n y p o chw y m iejsce g dzie j e s t obecnie p r z e t o k a , leżało pod d o ln y m brzegiem sp o j e n ia łonow ego. P r z y u p a d n i ę c i u n a p rz e d m io t t w a r d y d o s t a ją się te t k a n k i po m ięd zy k o stn e s p o j e nie a t w a r d y b r z e g c e b r z y k a , p rz y c z e m n a s t ą p i ł o ro z g n iecen ie 1 o k alec zen ie tej okolicy. E ty o l o g i a ta n a le ż y do r z a d k i c h . W i a dom o, że po n ajcz ęsts zej p rzy czy n ie, j a k ą j e s t p r z e c i ą g a j ą c y się p o ró d i zabie gi i n s tr u m e n ta l n e , w y m ie n ić m u s im y c i a ł a obce lecznic ze i w celu ouanii w p r o w a d z a n e , z m i a n y z a p a l n e n o w o
t w o ro w e i t. di U r a z zaś w obec n ie d o s tę p n o śc i ty c h okolic ciała b a r d z o r z a d k o s p r o w a d z a prz e to k i.
4 ) Kol. R o s n e r . N a o s t a tn i e m p o sied zen iu p r z e d s t a w i a ł kol. Ś w ita lsk i d z iew czy n ę m a j ą c ą uterus bicornis septus. A c z kolw ie k w a d y ro zw o jo w e m a c ic y nie n a l e ż ą do rze c z y rz a d k i c h , j e d n a k ty lk o szczeg ó ln em u zbie gow i okoliczności z a w d z ię c z a m y , że m o żem y dziś częścią p r z e d s t a w i ć , częścią o p o w ied zie ć o n o wych 5-c iu p r z y p a d k a c h w ad ro z w o jo w y c h ró ż n ią c y c h się od sieb ie mniej więcej st a n e m o b e c n y m i p rzebiegiem .
P i e r w s z a z ty c h p a c y e n t e k F . R. dobrze j e s t z n a n ą kil k u k o le g o m j a k o s t a r a p a c y e n t k a kli nic zna. L ic z y 1. 26, a od la t 1 0 j e s t w lecz en iu . J a k o 1 4 -l e tn i a d z ie w c z y n a z a c z ę ł a m i e s i ą c z k o w a ć n ie r e g u la r n ie w p r z e r w a c h czasem 4 m iesięcznych. W ś r ó d teg o p odczas m i e s i ą c z k i z a c z ę ł y się p o ja w ia ć molimina menstru- alia. L e k a r z , do k tó r e g o się zgło siła, z a u w a ż y ł guz n a d p a c h w in ą p r a w ą , z a o r d y n o w a ł k ą p ie l e , po k tó r y c h u s t a ł p e r y o i a z nim i m olim in a. K i e d y m i e s i ą c z k a p o ja w ił a się, z n o w u dole gliw ości s t a ły się nie z n o ś n e m i, a c h o ra w 16 r o k u ż y cia z g ło s ił a się do klin ik i. R o z p o z n a n o w te d y canalis utero vaginalis duplex, Hae- matocolpos, haematome.tra. G uz nis k o si ę g a ją c y p rz e k ł u to p rzy - czem w ylało się dużo cieczy czek o lad o w o z a b a rw io n e j . R o z p o z n a n i e to tł u m a c z y n a m d o b rz e o b ja w y . W id o c z n ie obie m ac ic e m i e s i ą c z k o w a ł y ró w n o cześn ie, ale k ie d y z j e d n e j k r e w w y p ł y w a ła n a z e w n ą tr z w d ru g ie j t w o r z y ł a się h a e m a t o m e t r a . C h o ra po ty m z a b ie g u opuściła k lin ik ę z upław arai r o p n e m i. Po ro k u p o ja w ił y się m o lim in a znow u i znow u le k a r z z a u w a ż y ł guz po st r o n ie pra w e j. W y s t ą p i ł a te ż g o r ą c z k a , a c h o r a zgło siła się do k lin ik i. R o z p o z n a n o : Canalis utero vaginalis duplex, pyocolpos.
R o p ę c u c h n ą c ą w y p u sz c z o n o . Od te g o czasu c h o r a m i a ła u p ła w y r o p n e c u c h n ą c e i bóle n a d p a c h w in ą p r a w ą , o ra z p o d c z a s pe- ry odu. D n i a 2 5 l i s t o p a d a zg ło s iła się do k linik i. O bok d a w n e g o r o z p o z n a n i a zd w o jo n e g o k a n a ł u r o d n e g o r o z p o z n a n o : Abscessus parciuternius dexter, paravaginitis dissecans. O b ja w y ro p i e n ia w okolicy n a d p a c h w in o w e j d o m i n o w a ł y w ów czas n a d c a ły m o b r a zem c h orobow ym . R o z p o z n a n ie to nie b y ło j e d n a k zd an ie m m ojem do b re , alb ow ie m są dzę, że r o p a p o c h o d z iła nie z absces su , lecz z m a cicy. W n a r k o z i e r o z s z e rz o n o p rzew ó d ( k a n a ł do k tó r e g o zale d w ie zg łę b n i k w chodził) ro z s z e r z a d ła m i H e g a r a , p rz y c z e m p rz e k o n a n o się, że dochodzi aż do s k l e p ie n i a p ra w id ło w e j po ch w y a k o ń c z y się w j a m c e w tk a n c e o k o ło m aciczn ej. Ś c ia n ę w y s k r o b a n o ł y ż k ą o s t r ą , a j a m k ę i p rz e w ó d w y ta m p o n o w a n o g a z ą i zm ienia no co dz ie ń. W st y c z n iu 1 8 9 2 o p u śc iła k li n ik ę z od c h o d a m i śluzowo- ropnem i. P r z e d 2 l a t y w y s z ła za mąż i z a s t ą p ił a . Spółk ow a- n ie by ło b oles ne. P o d c z a s c ią ż y m iało się p o k a z a ć dużo o d c h o
d ów ro p n y c h . C iąża p r z e r w a ł a się w 7 m ie sią c u księ ż y c o w y m . D zieck o rodziło się w poło żen iu p o ś l a d k o w e m , n a co zw ra c a m u w agę. Ł o ż y s k o p rzez 3 dni nie odchodziło i z o stało w reszcie rę czn ie w y d a lo n e . P o p o ro d z ie r e g u l a r n o ś ć p o ja w ił a się w 3 m iesiące i p o w t a r z a się mniej więcej pra w id ło w o . O dch o d y ro p n e z p rz e w o d u p a to l o g ic z n e g o u t r z y m u j ą się ciągle. B a d a n ie bez n a r k o z y ba rd z o tr u d n e . W n a r k o z i e w y b a d a ć m o ż n a w m ie d n ic y m ałej d w a z u p e łn i e oddzielone od siebie ro gi macicy, k t ó r e ty lk o p oniż ej u jś c ia w e w n ę t rz n e g o ze s o b ą się s t y k a j ą . R ó g lew y j e s t dłużs zy i w ę ż s z y i o d p o w ia d a po ch w ie d o b r z e w y k s z ta ł c o n e j.
Z te go ro g u odbył się poró d. R ó g p r a w y g ru b s z y i k r ó t s z y o ra z mniej ru c h o m y o d p o w ia d a p ochw ie n ie d o k s z ta łc o n e j p r z e d s t a w i a j ą c e j się w postaci w ą sk ie g o k a n a ł u , z nie go w y p ły w a ro p a.
S o n d a w p ro w a d z o n a do u jś c ia ro g u le w ego nie wchodzi do p r a w eg o i n a o d w ró t. O b a d a w n e p rz e w o d y M u llera s ą od siebie o ddzielone. W o b e c tego, że p o p r z e d n i e z a b ie g i o k a z a ł y się za m ało ra d y k a l n e m i , t r z e b a było m y ś le ć ty m ra z e m o r a d y k a l n i e j szym . W y k o n a n i e te g o pole cił mi ła s k a w i e P ro f . J o r d a n .
Z a b ie g p o le g a ł n a z u p e łn e m wycięciu p r z e g r o d y p o c h w o wej, o d s z u k a n i u drogi do chore j p ra w e j macicy, n ależ y tem prze- s t r z y k a n i u i w y s k r o b a n i u j e j j a m y i d r e n o w a n iu g a z ą jo d o f o r- m ow ą. W y k o n a n o to w p o ło ż e n iu chorej bocznem nie bez p e w ny ch tr u d n o śc i. G łó w n ą tr u d n o ś ć s t a n o w iło dojś cie do j a m y m acicy z p o w o d u z n a c z n e g o z w ę ż e n ia w u jś ciu w e w n ę t r z n e m ; nacię to je w k il k u m iejscach i rozs zerzono p a ty c z k a m i H e g a r a . P o n ie w a ż z a b ie g w y k o n a n o p rzed 6 -c io m a d n ia m i, p rz e to nie m ogę chorej p rz e d s ta w ić . O b ecnie m a się zupełn ie d o brze.
W ty m p r z y p a d k u m a m y do c z y n ie n ia z uterus bicornis septus cum vagina septa, alb o co p ra w d o p o d o b n ie j s z e z uterus didel- pliys et cum vagina sepia. C hodziłoby ty l k o o r o z s tr z y g n i ę c ie czy s z y ja m a c i c z n a j e s t w sp ó ln a , a ty lk o p r z e g r o d ą r o z d z ie lo n a , cz y są dwie szy je p o łącz o n e ze so bą t k a n k ą łą c z n ą . Za tern d ru g ie m p rz y p u s z c z e n ie m tj. za te m , że m am y p rzed s o b ą uterus didelphys p rz e m a w i a ta okoliczność, że ru ch o m o ść obu macic j e s t od siebie b a rd z o m ało z a w i s ł ą , a o d d a le n i e ujść z e w n ę tr z n y c h zn aczn e, n a d to część p o c h w o w a le w a j e s t z u p e łn i e p r a w id ł o w a ze w s z y s t k ic h stro n nie w y k lu c z a j ą c p r a w e j, d o b rz e w y k sz ta łc o n e j t a k , że w p ochw ie tej s t r o n y m a m y w s z y s t k ie c z te ry s k l e p ie n i a n a tu r a ln e j głęb o k o ś ci. P r a w a m acica z p o w o d u z a r o ś n ię c i a o d p o w ie dnie j poch w y , co j a k w ia dom o, d o sy ć cz ęsto t o w a r z y s z y z d w o jeniu części r o d n y c h , p r z e b y ł a h a e m a to ra e t ra , potem p y o m e t ra , a po t r w a ł e m u tw o rz e n i u drożności p o z o sta ła w niej endometri
tis purulenta, k tó rej u su n ię c ie było celem zabie gu.
K o l. M a r s z a p y tu j e , n a j a k i e j p o d s t a w i e kol. R o s n e r u w a ż a m iejs ce z w ę ż e n ia za u jś cie w e w n ę trz n e , a nie z e w n ę t r z n e ? W s p o m i n a o p r z y p a d k u m a c i c y je d n o r o ż n e j z h a e m a t o m e t r a i h a e m a to c o lp o s . P r z y b a d a n i u k s z t a ł t m acicy i p o c h w y o d p o w ia d a o b ra z o w i ko l, R o s n e ra , W p r z y p a d k u ty m o p e r o w a ł z w y n ik i e m p o m y ś ln y m od s t r o n y poch w y .
K o l. R o s n e r o d p o w ia d a , że o koliczność ta , iż u jś cie to leż ało zn acznie w yżej niż u jś cie z e w n ę tr z n e d ru g i e j części p o chw ow ej, dale j uczu ci e p r z y p r z e c i n a n iu t k a n k i tuż pon iżej u j ścia, k t ó r e o d p o w ia d a ło w z u p e łn o ś c i te m u, j a k i e się m a p r z e c in a j ą c m ięśnie, p o z w a la mu p rz y p u s z c z a ć , że to j e s t u jś cie w e w n ę trz n e .
5) D r u g a c h o ra, k t ó r a j u ż o p u śc iła k li n ik ę n ies tety , l i c zy ła l a t 2 7 . Z g ło s i ła się 2 2 g r u d n i a j a k o cię ż a rn a . O s ta t n ią r e g u l a r n o ś ć m i a ła w lu t y m ub ieg łeg o ro k u . W dniu p r z y j ę c ia u d e r z a n ie z w y k ł y k s z t a ł t c ię ż a rn e j macicy. P r z e d s t a w i a się ona w form ie w a lc a lub k is z k i c ią g n ą c e j się k u st ro n ie lewej n a d spojeniem , nigdzie nie czuć z a o k r ą g l o n e g o dna. P o c h w a w a z k a , ś c i a n y m a c i c y cienkie. Uterus unicornis, vagina unilateralis.
D n i a 2 5 st y c z n ia 1 8 9 5 ro zp o częły się bóle p orodow e. P o ło ż e n ie pło d u p o ś l a d k o w e II. P ę c h e r z p ę k ł p rz y n ie u s ta l o n y c h p o ś l a d k a c h p r z y u jś ciu p rz e p u s z c z a ją c e m palec. S ł a b y rozw ój m acicy i le n iw e a b o le s n e bóle, k a z a ł y się o baw iać p rz e w le k łe g o p o ro d u , a n ie b e z p ie c z e ń stw o p ę k n ię c ia m acicy w ś c i a n a c h cienkiej, w obec n a d to p rz e d w c z e s n e g o o d p ły w u wód m usieliśm y mieć na w zględzie. W o b e c te g o tr z e b a by ło s t w o r z y ć w a r u n k i do e x tr a k - cyi d z ie c k a w ra z i e p o tr z e b y . U ło żen ie p o ś l a d k o w e p ło d u było w ty m celu n a j n i e k o r z y s tn ie j s z e , a s p r o w a d z e n i e n ó żk i w s k a zan e. T e m u s ta ło na p rz e s z k o d z ie ujś cie m ało r o z w a r t e i ba rd z o pow oli się r o z w ie r a ją c e . N a d o b ro w o ln e r o z w a rc i e nie m ieliśm y o c h o t y czekać, bo nie m o ż n a było m ieć pew ności, co n a s t ą p i wcześn ie j, r o z w a rc i e u jś cia, czy u s t a le n i e p o ś l a d k ó w ? O g o d z i
nie 11 r a n o zało żono do szyi b alo n B r a u n a i c z e k a n o aż go b ó le u r o d z ą , co n a s t ą p ił o o 6-ej wieczore m . W ó w c z a s s p r o w a dziłem n ó ż k ę p r a w ą bez tru d n o ści. T y l k o w ą z k o ś ć p o c h w y s t a ł a n a p r z e s z k o d z ie w p ro w a d z e n i u r ę k i , ta k , że j u ż w ów czas około b ło n y d zie w ic zej p o w s t a ł y n a d d a r c i a b ło n y śluzow ej. D a ls z y p rz e b i e g p o ro d u , aż po ł o p a t k i o d b y ł się siłam i n a tu r y . U w o l
n ien ie r ą c z e k ł a t w e , p r z e c i ą g n ę ło się nieco dłużej z n o w u z p o w o d u tr u d n o ś c i w p rz e p r o w a d z e n i u rę k i około pło d u , w y to czen ie g łó w k i by ło b a rd z o tr u d n e z pow o d u n ie p o d a t n o ś c i pochw y.
P o d c z a s w y d o b y w a n i a p ło d u p ę k ł a t y l n a ś c i a n a p o c h w y do p o ło w y , n a d to r o z d a r ł o się m i ę d z y k ro c z e zn a c z n ie choć nie z u p e ł
nie. D ziecko 2 7 0 0 gr. w a ż ą c e 5 2 1/,, cm. dłu g ie o obw odzie czaszki
3 3 cm. u ro d z iło się nie żyw e. Ł o ż y s k o w y d o b y to ję c z n ie celem p r z e k o n a n i a się ja k i j e s t k s z t a ł t m acicy od w e w n ą t r z B a d a n ie to by ło b a r d z o z a jm u ją c e . M acica p r z e d s t a w i a się j a k o k is z k a k u lew ej s t r o n ie b ie g n ą c a z z a o s t r z o n y m w okolicy u jś c ia t r ą b k i końcem . N ie daleko te go u jś c ia le ży zu p e łn ie j e s z c z e do p o d s t a w y p r z y k l e jo n e ł o ż y s k o s k r ę c o n e j a k t u t k a p a p i e r o w a s k l e pow a, do d ru g i e g o r o g u nie m a n ig d z i e o tw oru. Ł o ż y s k o w ra z z bło n am i u su n ię to . W dw ie g o d z in y po p o ro d z ie p o w s t a ł r o z k u rc z m a c ic y i k rw o to k , k t ó r y do g o d z i n y 1. w n o cy mimo śr o d k ó w prz e c iw a to n i i s t o s o w a n y c h k il k a k r o t n ie się p o w tó rz y ł.
J e d e n ze sk r z e p ó w , k t ó r y z m a c ic y w y c iś n i ę to p o d o b n y j e s t do 4 — 5 r a z y p o w ię k sz o n e g o s e r d e l k a zg ię te g o łu k o w a t o i k u obu ko ń co m zw ężonego.
Z r e s z t ą po łó g p ró cz je d n o r a z o w e g o p o d w y ż s z e n ia c iep ło ty w 9 -y m dniu , p ra w id ł o w y . P r z e z p o d a t n e p o w ło k i w y b a d a ć m o
ż n a , że od m acicy k u st ro n ie lewej od wyso kości u jś c ia w e w n ę t r z neg o odchodzi p o s t r o n e k d o sy ć zbitej t k a n k i z o sta ją c e j w ścisły m z w ią z k u z m acicą. M ieliśm y więc do c z y n ie n ia z p o ro d e m w p r z y p a d k u u te r u s u n ic o r n is cu m v a g in a w n ila te r a li.
6) K o l. Ś w i t a l s k i m ów ił o 3 p r z y p a d k a c h w a d r o z w o jo w y ch macicy.
a ) G. M. l a t 2 2 , za m ę ż n a . M i e s ią c z k a od 16 r. ż y cia z m i e r n y m i bóla m i. R o d z ił a t r z y razy . P r z y p ie r w s z y m poro d zie w y k o n a ł a a k u s z e r k a obrót. D w a in n e praw id ło w e. O s ta t n i z ko ń cem w rz e ś n i a 1 8 9 4 . R e g u la r n o ś ć po o s t a tn i m p o ro d z ie w y s t ą p i ł a w li s t o p a d z ie i j e s t t e r a z p o łą c z o n a z g w a łto w n y m i bóla m i, k tó r e się u t r z y m u j ą i poza czasem p e ryodu, co skłoniło c h o r ą do s z u k a n i a pom ocy. P o c h w a i część po c h w o w a p ra w id ł o w e . T r z o n m a c i c y z g ię t y k u p rz o d o w i i n a lewo, z d a je się b y ć nieco w ęż
szym po st ro n ie pra w e j. P o n a d u jś cie m w e w n ę t r z n e m m o ż n a w y b a d a ć guz w ielk o ś ci m a n d a r y n k i w ścisły m z w ią z k u z m a c ic ą z o s t a ją c y , j e s t on o k r ą g ł y o po w ierzch n i g ł a d k i e j , zb it s z y niż m acica. W dole i nie co z t y ł u poza g u z e m bliżej b r z e g u z e w n ę trz n e g o m o ż n a w y b a d a ć j a j n i k do g u z a p r z y r o ś n i ę t y . R o z p o z n a n o : Fibroma subserosum. D n i a 2 5 st y c z n ia la p a r o t o m i a . B a d a n ie w y k a z a ło guz j a k w yżej. Do górnej ty l n e j części g u z a j e s t p r z y r o ś n i ę t a z g r u b i a ł a zn a c z n ie p o k r ę c o n a , k r w i ą w y p e ł n i o n a t r ą b k a , k tó rej u jś cie b rz u s z n e z a p e ł n ie j e s t z a r o ś n i ę t e ; z t y l u i dołu g u z a j a j n i k . Z p r z o d u blizko b r z e g u z e w n ę tr z n e g o g u z a odchodzi w ię zadło o k r ą g ł e . W o b e c te g o r o z p o z n a n i e nie było d o b re , a lb o w ie m m ieliśm y p r z e d s o b ą ró g m acicy d w u ro ż n e j. P o p o d w ią z a n i u o d p o w ie d n ie j części w ię z a d ła s z e r o k ie g o w y k r o jo n o u p o d s t a w y g u za z p rz e d n ie j i ty ln ej ś c i a n y m a n s z e t o tr z e w n y ,
