Miesięcznik Samorządowy Gminy Chrząstowice
INFORMATOR
GMINY CHRZĄSTOWICE
grudzień 2003
Nr 34
ISSN 1730-6620 Chrząstowice ■ Daniec ■ Dąbrowice ■ Dębie ■ Dębska Kuźnia ■ Falmirowice ■ Lędziny ■ Niwki • Suchy BórPrawdziwie radosnych Świąt (Bożego Narodzenia oraz uśmiechu i życzliwości na hgżdy dzień Nowego (Rpląi
życzą
naszymCzytelnikom
‘Wójt,
<Odagminy oraz
pracownicy samorządowi. ___ _ ________ ________ Informator Gminy Chrząstowice______________________
Z prac Rady i Urzędu Gminy
Rada Gminy Chrząstowice na sesji w dniu 15 grudnia 2003 roku podjęła m. in. następujące uchwały;
• w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi Chrząstowice. Przedmiotowy plan reguluje ustalenie przeznaczenia i zagospodarowania terenu.
• w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nierucho
mości na 2004 rok
• w sprawie określenia wzorów formularzy zawierających dane dotyczące podmiotu i przedmiotu opodatkowania niezbędne do wymiaru i poboru podatku od nieruchomości
• w sprawie określenia wysokości rocznych stawek podatku od środków transportowych na 2004 rok.
Stawki podatku zamieścimy w kolejnym numerze „Informatora”.
Barbara Wyrwas
Co nowego w „komunalce”
Odpowiadając na wniosek tut. Urzędu Gminy GDDKiA złożyła pisemne zapewnienie, że w przyszłym roku po
wstanie dodatkowe przejście dla pieszych w Lędzinach.
Stacja zlewcza w Chrząstowicach przy ul. Ozimskiej 2 otrzymała już nowe zasilanie w energię elektryczną bezpo
średnio ze stacji trafo „Suchy Bór - Ferma”. Do granicy działki gminnej instalację wykonał Zakład Energetyczny, pozostałą część wykonał Urząd Gminy Chrząstowice.
W Dębiu wykonano odwodnienie korytkami ACO ul. Krót
kiej, dzięki któremu będzie mniej wody spływać na ul.
Wiejską.
W Dębiu przy ul. Wiejskiej obok kościoła zawisły dwie no
we oprawy świetlne. Zadanie zrealizowano przy współ
udziale mieszkańców.
24 grudnia po raz pierwszy zaświeci 7 stylizowanych lamp, które zostały zamontowane przy parkingu i placu zabaw obok Klubu Samorządowego w Chrząstowicach
Jan Jakuczek
OPŁATKOWE SPOTKANIE
W środę 17.12.2003 o godzinie 13.00 w jednym z chrzą- stowickich barów, odbyła się wigilijna kolacja dla samotnych i najbardziej potrzebujących z terenu gminy Chrząstowice. Jest to cykliczna impreza, odbywająca się co roku w tygodniu poprzedza
jącym Wigilię Bożego Narodzenia i organizowana jest przez Ośro
dek Pomocy Społecznej w Chrząstowicach. Jak co roku spotkanie to cieszyło się znacznym zainteresowaniem, mimo tak niesprzyja
jącej tego dnia aury. Przenikliwe zimno, śnieg i wiatr utrudniały dojazd często starszym i schorowanym mieszkańcom gminy, dla których środkiem lokomocji jest najczęściej rower. Dotarło jednak wielu zaproszonych gości, co wskazuje na fakt, iż organizacja takich spotkań wciąż cieszy się powodzeniem.
Na obiedzie wigilijnym oprócz zaproszonych gości poja
wili się organizatorzy z OPS oraz władze gminy Chrząstowice, które reprezentowali Wójt Gminy Chrzą
stowice Pani Helena Rogacka, Zastępca Wójta Pan Florian Ciecior oraz Przewod
niczący Rady Gminy Pan Ginter Barucki.
Swoją obecnością zaszczycił zgroma
dzonych przy wigilijnym stole również proboszcz miejscowej parafii ks. dr Do
minik Rybol.
Obiad rozpoczął się od wspól
nej modlitwy pod przewodnictwem księ
dza proboszcza. Swoje życzenia w imie
niu władz gminy przekazała Pani Wójt , która nie kryła uznania dla inicjatywy i wysiłku, jaki ponoszą pracownicy Ośrod
ka Pomocy Społecznej w Chrząstowi
cach przy corocznej organizacji tego typu spotkań. Pani Wójt życzyła zebra
nym świątecznego ciepła, zdrowia i ko
lejnych wspólnych spotkań wigilijnych w gronie najbliższych.
Zanim rozpoczęto spożywanie przygotowanych wcześniej posiłków po
dzielono się opłatkiem, składając sobie życzenia. Nikt nie ukrywał wzruszenia.
Nierzadko na twarzach zgromadzonych mieszkańców gminy można było wyczy
tać radość ze wspólnego przebywania
przy stole wraz z sąsiadami. Problemy stają się wówczas wspól
ne, a zrozumienie codziennych spraw przychodzi znacznie łatwiej w gronie życzliwych sobie ludzi. Życzono sobie przede wszystkim zdrowia i wytrwałości oraz najszerzej rozumianego szczęścia.
Na obiad przygotowano wiele wigilijnych potraw, tak aby jak najpełniej przybliżyć domową, świąteczną atmosferę. Był barszcz z uszkami, ryba w cieście, surówki i pierogi z kapustą.
Nie zabrakło również świątecznych słodkości. Zgromadzonym przy stole podano makówkę i wigilijny kołacz. W powietrzu rozno
sił się zapach przygotowanych posiłków i gwar rozmów, jakie to
czyły się przy stole oraz dźwięki wspólnie śpiewanych kolęd.
Ośrodek Pomocy Społecznej przygotował również świą
teczne paczki dla swoich gości, do których trafiły między innymi pierniki przygotowane wcześniej przez gospodynie z Chrząstowic podczas specjalnego wieczoru pieczenia tych wigilijnych smakoły
ków.
Zgromadzonym tego dnia przy wigilijnym stole czas umilały dzieci, które pod kierownictwem pani Agnieszki Król - Kierownika GBP przygotowały specjalny pokaz jasełek. Dzieci zostały odebrane z ogromną życzliwością, a pokaz uznano za przygotowany niezwykle profesjonalnie.
Atmosfera tego dnia i tego spotkania była na tyle podniosła, a wdzięczność zgromadzonych gości tak oczywista i szczera, iż nikt nie miał wątpliwości, że w kolejnym roku warto dołożyć wszelkich starań przy organizacji kolejnej wigilii. By była piękniejsza, obfitsza, a liczba zgromadzonych przy stole miesz
kańców gminy była jeszcze więk
sza.
Bożena Bul
____________________________ Informator Gminy Chrząstowice_______________________
PRZEDŚWIĄTECZNE WYPIEKI NASZYCH GOSPODYŃ
Integracja, wymiana doświadczeń, dzielenie się spostrze
żeniami. Słowa jakże ważne, często spłycane przez dyplomatów najwyższego szczebla, w małej podopolskiej gminie nabierają fundamentalnego znaczenia. Potrzeba bycia częścią większej społeczności, bliskości drugiego człowieka oraz najbardziej przy
ziemna potrzeba rozmowy w większym gronie, zgromadziły przy roboczym stole 4 grudnia w Klubie Samorządowym w Chrząstowi
cach kilkanaście gospodyń, które zajęły się świątecznymi wypie
cenzować całość przedsięwzięcia.
Organizatorzy spotkania zadbali również o to, aby w trak
cie wypieków zgromadzone panie nie popadły w rutynę prac ku
chennych. Przygotowano specjalne śpiewniki, zawierające niezli
czone pokłady pieśni biesiadnych. Repertuar dobrano adekwatnie do rangi i charakteru spotkania. Sporządzenie śpiewników okaza
ło się niezwykle potrzebne, gdyż jak twierdzi Pani Wójt wszyscy znają refreny piosenek i zaledwie pierwsze zwrotki, a nierzadko
kami pierników. Celem imprezy było oczywiście zbliżenie do sie
bie mieszkanek gminy Chrząstowice, ale rezultaty ich pracy zo
stały przekazane na szczytny cel. Otóż o walorach artystycznych i kulinarnych domowych wypieków miały okazje przekonać się oso
by starsze i samotne podczas zorganizowanej przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Chrząstowicach Wigilii Bożego Narodze
nia.
Aspekt symboliczny takiego działania wskazuje na fakt, iż najbardziej potrzebujący w gminie otrzymali część słodyczy wraz z rodzinnym ciepłem, jakie gospodynie wyniosły z własnych do
mostw. A ciepła i serdeczności w świątecznych wypiekach było dokładnie tyle, ile przepisów na wigilijne pierniki.
Każda z gospodyń zarobione ciasto według własnego przepisu przyniosła już z domu. Na miejscu wykonano tylko jedno ciasto, sporządzone według receptury Pani Wójt Heleny Rogac- kiej, która przewodziła temu wydarzeniu.
Cały sekret oczywiście tkwi w cieście, ale nie mniejsze znaczenie mają dodatki, które nadają piernikom odpowiedni cha
rakter, wygląd i swoistą tożsamość. Toteż na stole pojawiły się orzechy, rodzynki, bakalie i polewy, które zamieniały ciepłe jesz
cze pierniki w prawdziwe dzieła sztuki. Zdumiewająca zgodność w kuchni wszystkich zgromadzonych pań oraz konkretny podział pracy wprowadzał w zdumienie nawet przyglądającego się całości prac dziennikarza Nowej Trybuny Opolskiej, który postanowił zre-
zdarza się, że prawdziwa treść i sens utworu kryje się w zwrot
kach, które zna niewiele osób. Toteż kuchnia w chrząstowickim Klubie Samorządowym stała się na chwilę stolicą śląskiej i pol
skiej piosenki biesiadnej, a zgromadzone w niej gospodynie miały swoje pięć minut na kameralnej scenie rozrywkowej.
Sukces tego spotkania spowodował, że kolejne tego typu przedsięwzięcia łączące przyjemne z pożytecznym organizowane będą w innych sołectwach gminy. Organizatorzy mają przy tym nadzieję, że większa liczba gospodyń zdecyduje się na udział w spotkaniach, dzięki czemu integracja będzie pełniejsza i bardziej owocna.
Pozytywy i sukcesy spotkania można by wymieniać jesz
cze długo. Najważniejsze jednak, iż sens takich działań widzi co
raz więcej mieszkanek gminy Chrząstowice. Oznacza to, że wspólnych biesiad połączonych z wypiekami bądź na przykład robótkami ręcznymi jest stały deficyt, a panie potrzebują wzajem
nych rozmów, porad i okazji by podzielić się swoimi doświadcze
niami. Na takich spotkaniach wciąż odkrywane są nowe umiejęt
ności u osób, które do tej pory nie miały okazji zaprezentować własnych talentów. Pomysł w gminie się przyjął i już teraz panie pytają o kolejne spotkania i ich formę. I zawsze pada odpowiedź - już wkrótce.
Bożena Bul
Kolejny
beczkowózpowiększył
stanposiadania naszych Ochotniczych Straży Pożarnych.Samochodem tym
jest Jelcz
004 otrzymanyprzez
OSPwDębiuz
rąkkolegów strażakówzgminy Tarnów
Op.
_______________ Informator Gminy Chrząstowice_______________________
Z ŻYCIA SZKÓŁ I PRZEDSZKOLI
PUBLICZNE GIMNAZJUM Co w gimnazjum piszczy?
W listopadzie na nasze konto należy zapisać sukcesy sportowe i artystyczne. Uczennica klasy pierwszej - Danuta Ban- nert piosenką „Ćwicz!" zwyciężyła w IV Konkursie Piosenki orga
nizowanym przez Dom Kultury w Tarnowie Opolskim po hasłem
„Żyj zdrowo - żyj bez nałogów”. Danusi towarzyszył zespół ta
neczny w składzie: Agnieszka Bul, Anna Małek, Anna Passon, Katarzyna Malińska. A opiekę artystyczną nad dziewczętami roz
toczyła Pani Krystyna Swora.
Laureatkami konkursu „Ze Śląskiem na Ty” zostały Joanna Ciecior i Blandyna Polok. Konkurs, w którym trzeba się wykazać dobrą znajomością gwary i swojej Małej Ojczyzny organizowany jest corocznie przez Łubiański Ośrodek Działalności Kulturalnej.
Reprezentacje szkoły rozgrywały mecze koszykówki:
- 21.11. dziewczęta zajęły IV miejsce w półfinale powiatowym - nasz zespół prześladował pech, zabrakło jednego punktu w grze, aby zająć 2 miejsce i przejść do finału,
- 22.11. chłopcy zajęli II miejsce w półfinale powiatowym i awan
sowali do finału, w którym zajęli IV miejsce.
Uczeń nie tylko nauką żyje. Samorząd Uczniowski, wycho
dząc z założenia, że warto się pobawić i wywróżyć sobie przy
szłość, zorganizował w szkole zabawę andrzejkową.
A w świąteczny nastrój wprowadzają wszystkich przygoto
wania do wigilii klasowych i do szkolnych jasełek. Już dziś zapra
szamy wszystkich naszych przyjaciół na styczniowy spektakl.
/gim./
PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA W DĘBIU
Nowinki z naszej podstawówki
W dniach 7.11, 27.11 oraz 28.11 2003 r. Panie Małgorzata Chudala i Iwona Drzewiecka w ramach pracy świetlicy środo
wiskowej zorganizowały szereg imprez dla uczniów: „Dzień Świętego Marcina", „Zabawę Andrzejkową", „Noc Andrzejkową”.
22.11. 03 r. Rada Rodziców zakupiła dla uczniów kolejną meblościankę o wartości 2.400 zł. oraz przygotowała paczki dla dzieci z okazji Mikołaja.
Nauczycielka przedszkola Pani Grażyna Żerek wraz z dziećmi dziękuje rodzicom - panom ARTUROWI BIENIAS i JA
NUSZOWI PATOŁA za sponsorowanie wyjazdu do „BAJLANDII"
- sali zabaw ruchowych dla dzieci.
Uczniowie klas II i III zakończyli realizację programu re
gionalnego „Opolski Elementarz" opracowany przez Miejski Dom Kultury w Opolu. Podczas kilku kolejnych „wypraw” dzieci pozna
wały historię miasta, zwiedzały najciekawsze zabytki Opola. W tym dniu uczniowie mieli możliwość oglądania kilku przedstawień teatralnych w wykonaniu zespołów aktorskich działających przy opolskich Domach Kultury.
PSP Dębie
PRZEDSZKOLE PUBLICZNE W FALMIROWICACH
„Najważniejsza jest współpraca”
Kończący się rok zachęca nie tylko do refleksji i prze
glądu dokonań, eliminowania tego, co nie sprawdziło się i wzmocnienia tego, co dobre i akceptowane, ale również jest okazją do snucia planów na przyszłość.
W tym roku szkolnym, dzięki wspaniałej Radzie Rodziców oraz mieszkańcom i sponsorom dokonaliśmy już bardzo wiele i ma
my nadzieję, że na tym nie poprzestaniemy. Przede wszystkim sfinalizowaliśmy częściowo modernizację ogrodu. Oprócz ze
stawu do zajęć ruchowych „Raj dziecka”, posadzenia ponad 100 sztuk krzewów ozdobnych, które upiększyły nasz ogród chiński udało się położyć chodnik z kostki brukowej i odnowić płot. W realizacji tych przedsięwzięć pomogli nam zawsze nie
zawodni Rodzice, poświęcając swój wolny czas, materiały i narzędzia.
Wiele uwagi skupiliśmy na tworzeniu warunków sprzyjających realizacji własnego programu z zakresu wychowania komunika
cyjnego: zgromadziliśmy znaczną ilość niezbędnych pomocy dydaktycznych, przygotowaliśmy wspólnie z plastykiem makie
tę ścienną do działań praktycznych, które z jednej strony ba
wią, z drugiej przygotowują do uczestnictwa w ruchu drogo
wym.
Potrzeby środowiska sprawiły, iż szczególną troskę wy
kazaliśmy wobec dzieci „sprawnych inaczej”. Specjalnie dla nich opracowaliśmy program edukacyjno - wychowawczy „Nie jesteś sam”, dostosowany do ich indywidualnych potrzeb i moż
liwości.
Jako, że rok ten jest szczególny, ponieważ to rok ludzi niepeł
nosprawnych i my chcielibyśmy właśnie taki kierunek działań przyjąć na przyszłość. Dysponujemy wspaniałymi warunkami
lokalowymi, terenowymi, a obecnie zdobywamy także odpowied
nie kwalifikacje, by być kompetentnym nauczycielem - przyja
cielem dziecka. Bardzo ważne jest bowiem, aby dzieci z deficy
tami rozwojowymi przebywały w grupie rówieśniczej, by były przez nią akceptowane, to daje dużą szansę na stymulowanie ich rozwoju.
Wzajemne oddziaływanie dzieci zdrowych i niepełnospraw
nych jest możliwe dzięki tworzeniu odpowiednich warunków i bazy. W tym roku zakupiliśmy odpowiednio zaprojektowane meble, które rozbudzają chęć podejmowania działań, współpra
cy, a więc rozwoju dziecka.
Przy szczupłym budżecie było to możliwe dzięki sponsorom oraz środkom uzyskanych z zabawy Andrzejkowej, której inicja
torem była Rada Rodziców.
Chcąc zrealizować dalsze zadania i marzenia dzieci już dzi
siaj zapraszamy na Zabawę Karnawałową , która odbędzie się 14.02.04 w Falmirowicach.
Jeszcze raz dziękujemy wszystkim, na których pomoc zaw
sze możemy liczyć.
Szczególne podziękowania kierujemy do Pani Wójt za wspie
ranie naszych działań, radnego Falmirowic - Pana J. Piechoty, Zakładu Przetwórstwa Warzywnego „Rolnik”, gabinetu kosme
tycznego B.B oraz Rodziców.
Z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku składamy życzenia wszelkiej pomyślności, życzliwości i pogo
dy ducha.
Helena Staniszewska Bożena Styrczewska
Informator Gminy Chrząstowice
OGŁOSZENIA I KOMUNIKATY
Uwaga podatnicy!
Podatek od nieruchomości i rolny naliczany jest wg aktualnej ewidencji gruntów, którą dla gminy Chrząstowice prowadzi Starostwo Powiatowe w Opo
lu. Wykazane w ewidencji gruntów - drogi lub grunty pod drogami podlegają opodatkowaniu wg stawek dla gruntów pozostałych (patrz ustawa o podatku rol
nym tekst jednolity Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm. i ustawa o podatkach i opłatach lokalnych tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.)
O dokonanie zmian gruntowych może wystąpić wyłącznie właściciel gruntów, poprzez złożenie sto
sownego wniosku w Starostwie Powiatowym w Opolu, Wydział Geodezji i Kartografii Opole, Plac Wolności 7/8 tel. 441 23 29
Felicja Słupik
DOŻYNKI 2003 - SPROSTOWANIE
Sprostowanie do informacji dotyczącej DOŻYNEK 2003 , zawartej w „Informatorze Gminy Chrząstowice" nr 33
Mylnie zostały podane miejsca jakie poszczególne sołectwa zajęły w konkursie koron żniwnych.
Za tę pomyłkę serdecznie przepraszam uczestników konkursu.
Oto prawidłowe miejsca:
I miejsce i wyróżnienie za udział w Dożynkach Woje
wódzkich na Górze Św. Anny dla DĘBSKIEJ KUŹNI I miejsce dla DĘBIĄ
Dwa II miejsca dla CHRZĄSTOWIC i DAŃCA III miejsce dla DĄBROWIC
Wyróżnienie dla FALMIROWIC
Agnieszka Król Przewodnicząca Rady Sołeckiej
OGŁOSZENIE
Urząd Gminy Chrząstowice informuje, iż dzień 2 stycznia 2004 r. (piątek) jest dniem wolnym od pracy.
Dzień ten zostanie odpracowany 10 stycznia 2004 r.
(sobota).
Wójt Gminy Chrząstowice
HARMONOGRAM ZBIÓRKI SUROWCÓW WTÓRNYCH W WORKACH
Firma Rethmann:
ROK 2004
MIESIĄC DZIEŃ (Wtorek)
STYCZEŃ 06
LUTY 03
MARZEC 02
KWIECIEŃ 06
MAJ 11
CZERWIEC 01
LIPIEC 06
SIERPIEŃ 03
WRZESIEŃ 07
PAŹDZIERNIK 05
LISTOPAD 09
GRUDZIEŃ 07
Zbiórka odpadów wielkogabarytowych:
23 marca, 16 listopada 2004r.
Worki należy wystawić przed posesję do godz. 8:00.
Firma Eco- Recycling:
MIESIĄC DZIEŃ (wtorek)
MARZEC
4Worki należy wystawić przed posesję do godz. 7:00.
Daria Pawlak
USŁUGI GEODEZYJNE, WYCENA NIERUCHOMOŚCI.
Małgorzata i Sławomir Nowak Chrząstowice, ul. Ozimska 20 A
Tel. /fax: 421 90 92, e-mail: chrzastowice@poczta.onet.pl NIP: 754-100-95-13, REGON: 530-930-190 Polecamy swoje usługi w zakresie:
- podziały, okazania granic, rozgraniczenia nieruchomości, - wykonywanie map do celów projektowych,
- pomiary powykonawcze budynków, sieci uzbrojenia terenu, - zmiany sposobu użytkowania gruntów,
- dokumentacja geodezyjna do regulacji stanu prawnego nieruchomości w szczególności dla potrzeb spadków, - dokumentacja geodezyjna do wniosków o nabycie nieruchomości przez cudzoziemców,
- wyceny nieruchomości dla potrzeb zabezpieczenia kredytu udzielanego przez bank,
- wyceny nieruchomości dla potrzeb skarbowo - podatkowych (w tym dla obliczenia wartości spadku lub darowizny), - wyceny nieruchomości dla potrzeb sprawozdań finansowych,
- wyceny nieruchomości dla wszelkich innych celów.
Posiadamy państwowe zawodowe uprawnienia geodezyjne nr 11609 oraz 15384, państwowe uprawnienia Rzeczoznawcy
Majątkowego (do wyceny nieruchomości) nr 237
____________________________ Informator Gminy Chrząstowice _______________________
NOWINY BIBLIOTECZNE
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku, życzymy wszystkim naszym Czytelnikom
wielu szczęśliwych chwil przy lekturze książek.
Pracownicy GBP i filii Tradycyjnie przygotowujemy z grupą dzieci z PSP w Chrząsto
wicach - Jasełka Bożonarodzeniowe. Pierwszy występ odbę
dzie się na Wigilii dla samotnych. Szerszemu gronu widzów zaprezentujemy się w dniu 11.01. 2004 w kościele parafialnym w Chrząstowicach.
Cały czas czekamy na recenzje książek wypożyczonych z na
szej biblioteki.
Obserwując wzrost zainteresowania historią gminy, proponuje
my Państwu rozwiązanie historycznej krzyżówki. Materiały do krzyżówki otrzymaliśmy od pana K. Mientusa, a pochodzą one z książek;
Wilpert O, Kuntzer P. „Die Wappen der Oberschlesichen Land- gemalden", Oppeln 1909.
BDO, Stempel und Siegel der Dorfgemeinden in Oppelner Landkreis, Bonn 1994-97.
KRZYŻÓWKA Z PIECZĘCIAMI.
Dopasuj do dawnych pieczęci nazwy wsi naszej gminy. Nazwy wpisz w krzyżówkę.
6
i
"TTTT
1
3 I 1 1 1
*
5
1
cirr i
8 9
10 □□
-rrr
11L1 1.
"i i i L
L □2. Przysiółek Lędzin
] 4. Gmina z jeziorem - nasz sąsiad
5. W jakim powiecie znajduje si ę nasza gmina 9. Mniejsza od powiatu jednostka
administracyjna
Miejscowość powstała w 1295 r.
Pieczęć przedstawia drzewo liściaste, do którego pnia przytknięta jest
siekiera.
Miejscowość założona przed rokiem 1531.
Pieczęć przedstawia gómika/hutnika, trzymającego w prawej ręce kilof, lewą
opierając na biodrze.
Miejscowość założona w 1773 r.
Pieczęć przedstawia piłę traczną z umieszczonymi nad nią czterema krzyżami.
Miejscowość założona w 1295 bądź 1070 roku.
Pieczęć przedstawia drzewo dębowe.
Miejscowość powstała w 1297 r.
Pieczęć przedstawia drewniany pniak z wbitą w niego siekierą, obok stojące
prosto grabie
Miejscowość założona w 1297 lub w I29Ir.
Pieczęć przedstawia krzyż stojący pomiędzy dwoma świerkami
Miejscowość powstała w 1297 r.
Pieczęć przedstawia pionowe grabie, na których krzyżują się dwa cepy.
12.
Miejscowość założona w 1770 r.
Pieczęć przedstawia dom z wieżyczką, na niej chorągiewka. Obok skrzyżowane siekierka z łopatą, trzonki tych narzędzi skierowane w stronę domu.
13.
Miejscowość po raz pierwszy założona w I295r. Kastępnie zalana i ponownie
założona w 1593 r.
Pieczęć przedstawia Btojąco pionowo kopaczkę do kartofli, za którą
krzyżują się kosa i grabie
____________________________ Informator Gminy Chrząstowice_______________________
Z KRONIK PANA KONRADA „Gody w obrzędach, wróżbach i zwyczajach ”
Święta Bożego Narodzenia, albo „Gody” są najpiękniejszy
mi świętami w całym roku. Uroki i znaczenia tych świąt przema
wiają do każdego z nas, tak do mieszkańca wsi, jak też do ludzi mieszkających na osiedlach i w dużych miastach.
Wielu z nas z lat dzieciństwa pamięta zielone pachnące lasem drzewka rozświetlane migotliwymi ognikami świeczek, stro
jone w pozłacane orzechy, szklane bombki, jabłka, pierniki i pa
pierowe łańcuchy z gwiazdą betlejemską na wierzchołku. Wtedy wszystkie nasze domy stały się ciepłe, jasne, przyjazne. Jego szczególny klimat tworzyli nasi rodzice, a zwłaszcza matka. Miały czarodziejskie ręce.
Nasze babcie już nam w adwencie opowiadały o przyj
ściu „Dzieciątka”. Te „starki” przekazywały nam baśnie, legendy, stare podania podczas długich jesiennych wieczorów. Opowiadali o tym, co kiedyś im opowiadali ich rodzice i dziadkowie. I tak żyją od pokoleń w ludziach wspomnienia, te stare kolędy, przysłowia, baśnie i legendy.
W adwencie „lołtają świeczniki” po polach i miedzach.
Miały to być dusze tych zmarłych, którzy kiedyś za życia przyory
wali sąsiedzką miedzę z chęci powiększenia swojego pola. Po śmierci nie znajdą wiecznego spokoju i pokutować muszą jako latający ognik „świecznik”. Mówiono nam też, jak przed św. Miko
łajem niebo jest wieczorem bardzo czerwone, że to właśnie św.
Mikołaj hajcuje wielołk do pieczenia pierników.
Najbardziej uroczysty dzień to „Wilijoł”, mówi się też, że jest to dzień „tysiąca cudów”. Już wczas rano trzeba „chrobolka zalołć” (wypić na głodny żołądek kieliszek wódki), coby nie gryzł przez cały rok. Za moich czasów gospodarze w tym dniu młócili zboże w stodole cepami, albo „śtiftówką”, a choćby tylko krótko.
Zapewnić to miało dobry plon w nowym roku. Zaś inni rano wczas udali się do lasu by kraść tam drzewo, a jak ich nie chwycił
„fejśter”, to przez cały rok ich nie chwyci. Podobnie postępuje stary „Rabski” ze swoją strzelbą. Kto bardzo długo we „Wiliją”
rano śpi, bandzie śpioch bez cały rok.
Znowu będziemy wypatrywali jak w naszych latach dzie
ciństwa ta pierwsza gwiazda na niebie, dzieci bowiem najgłębiej odczuwają uroki tych świętych. A kiedy się pierwsza gwiazda na niebie pokaże, cała rodzina przystępuje do stołu wigilijnego. Za
czynają - stojąc - modlitwą dziękczynną za wszelkie łaski otrzy
mane w starym roku. Na stole pod obrusem była słoma i siano (w gospodarstwach słomę tą przykryto płachtą do siewu ziarna). W izbie w kąciku pod krzyżem ściennym stał zbożowy snopek. W miskach i talerzach na stole były różne potrawy jak groch, fasola, kapusta, ryba, girmuska z suszonych owoców, szymionka i ma
kówka.
Pamiętam, że zawsze przy stole było jedno miejsce i jeden talerz wolny. Matka mówiła nam, że to dla miłej osoby, któ
ra z różnych powodów nie mogła być obecna oraz dla dusz, które poszły z tego domu. Pod talerze wkładano też pieniądze, żeby się trzymały przez cały rok. Jeszcze dziś wszyscy mocno wierzą, że jeśli by ktoś wszedł do mieszkania podczas wieczerzy wigilijnej, to umrze jeden z domowników w przyszłym roku. Toteż najczęściej zamyka się mieszkanie na klucz.
Po tej wieczerzy matka otwarła drzwi do pokoju, zapala
jąc uprzednio świeczki na choince. Tu pod nią miał każdy swój
„Dzieciątkowy” podarunek. Były ciepłe szaliki, skarpety i wełniane rękawiczki. Matka to dla nas „usztrykowała" podczas długich ad
wentowych wieczorów przy lampie naftowej, bo wtedy jeszcze prądu elektrycznego nie było. Na talerzach były słodycze, orze
chy, pierniki. Kiedyś dostałem pięknego drewnianego konika. Stał na deseczce i miał cztery małe kółeczka, tylko ogon miał prawdzi
wy koński. Innym razem „Dzieciątko” przyniosło mi pociąg na szy
nach, lokomotywkę do nakręcenia z wagonikami. Radość była bardzo wielka i teraz to już we wszystkich domach słychać było głośne śpiewanie kolęd.
Potem ojciec z dziećmi biorą tą słomę z tego stołu i ob
wiązują nią drzewka owocowe w ogrodzie. Miało to zapewnić
dobry zbiór w nowym roku. Nastoletnie „dziołchy” stosowały wiele magicznych obrzędów w ten wieczór, by się rychło „wydać”.
Chłopcy urządzali wielkie strzelanie korkami, karbinem i starymi strzelbami. Hałas ten miał wypędzać czarownice i inne demony z domu i zabijać różne owady na drzewkach owocowych. Po tym hałasie chłopcy udając się na północną „Pasterkę” rozglądają się dookoła po polach i łąkach, bo „dzie się smandzi, to je skarb za
kopany”. Po drodze jeszcze się udali do najbliższej studni, bo o godzinie 12-tej w tej świętej nocy woda ma się przemienić w naj
przedniejsze wino. Stary pszczelarz puka do każdego ula mó
wiąc: „pscołki, Chrystus nom się narodził” i usłyszał cichy melo
dyjny odzew z ula. Po tym wszystkim jest znowu cicha święta noc.
Według starego zwyczaju wszystkie zwierzęta domowe otrzymują coś z tego stołu wigilijnego. Psu zaś dodaje się jeszcze cebuli i czosnku „coby boł zły”. W tę jedyną noc zwierzęta domo
we „radzą” ludzkim głosem. Jeden gospodarz schował się w chle
wie za słomą i usłyszał: „nas gospodarz po świętach umrze”. Sły
sząc to , gospodarza od razu trafił szlag.
W okresie adwentu i świąt ludzie na wsi obserwują ściśle pogodę i prognozują jaka ona będzie w nowym roku. „Kiedy w Gody mróz zaczyna, na Wielkanoc chłapanina”, „Barbórka po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie”, „Zielone Boże Narodzenie, Wielkanoc biała, to z pola pociecha mała”.
Rodził się Pan Jezus i w okrutnym czasie. Druga wojna światowa trwała całe lata. Do stołu wigilijnego przystępowała ro
dzina bez ojca i to dla niego przy stole było to puste miejsce.
Wszyscy mężczyźni przebywali na frontach lub w obozach. Wiele było wówczas Herodów na świecie i wiele milionów ludzi uciekło wtedy i po zakończeniu tej wojny do Egiptu. Osobiście przeżyłem takie święta na froncie wschodnim w jakieś polnej stodole. W pierwsze święta Bożego Narodzenia po tej straszliwej wojnie, gwiazdkę wigilijną wypatrywałem za drutem kolczastym w amery
kańskim obozie dla jeńców wojennych.
Po tej wojnie powoli wszystko wracało do dawnego ładu, tylko głębokie rany po niej pozostały. W Dańcu mojej wsi rodzin
nej na zawsze już przy stole wigilijnym pozostanie 108 miejsc wolnych, bo tyle ofiar wymagała tu ta wojna.
Od tego czasu minęło wiele lat, dziesiątki lat i znowu mamy święta Bożego Narodzenia. Wiele się jednak na świecie zmieniło. Dzieci nadal obdarowuje św. Mikołaj i „Dzieciątko”, ale inne są ich życzenia. Czytałem kartki tych dzieci do św. Mikołaja i do „Dzieciątka”. Znalazłem tam takie prośby: auto zdalnie kiero
wane, komputer, rower górski itp. prośby. Ten drewniany konik z którego się tak uradowałem zniknął dziś nawet z naszego krajo
brazu kulturowego, lokomotywy borykają się dziś z wielkimi stra
tami. Cała kolej walczy dziś o przetrwanie.
Rokrocznie pomiędzy świętami Bożego Narodzenia i św.
Trzech Króli jest okres kolędowania. Raz w roku duszpasterze ze swoimi ministrantami odwiedzają nasze domy udzielając błogo
sławieństwa. Przed odejściem napiszą na drzwi święconą kredą literki C+M+B i rok co oznacza: Chrystus mansionem benedictat (niech Chrystus pobłogosławi ten dom), jednak ludzie zawsze mówią Kasper, Melchior, Baltazar.
Czas rychło płynie dalej, bo w sylwestra w kościele sły
szymy na pożegnaniu ze stary rokiem: „Nie tak bystro płynie rze
ka, jak nam prędko czas ucieka”. I nawet już po świętach dzień jest dłuższy o „kurzą stopkę”, a na Nowy Rok o „barani skok”.
Zachowujmy uroki i niepowtarzalną atmosferę tych świąt w naszych domach jak najdłużej, bo z upływem lat daje się za
uważyć zanik tej dawnej kultury ludowej, która przekazywana była z ust do ust przez wiele pokoleń tu żyjących od prawieków.
Kiedy dzwony kościelne w nocy sylwestrowej oznajmiają dzień rozpoczynający Nowy Rok, winszujemy sobie wszystkiego dobrego. Ja życzę Wam Błogosławieństwa Bożego i dobrego zdrowia, bo tylko w zdrowiu zawarte jest ludzkie szczęście, wszel
ka pomyślność i powodzenie w życiu osobistym. Wesołych Świąt!
Konrad Mientus