W badaniach wzięło udział 1229 osób, w tym:
35 nauczycielek (wychowawczynie badanych uczniów) pracujących w 23 badanych szkołach,
703 uczniów,
490 rodziców, lecz do dalszych analiz zakwalifikowano 449 rodziców, których dzieci uczestniczyły w badaniach testem „Polak mały”. Rodzice tych dzieci, które z różnych powodów nie stawiły się do szkoły w dniu badania nie zostali uwzględnieni. Dla procedury analiz danych istotne było, aby informacje uzyskane od rodziców mogły być połączone z informacjami uzyskanymi od ich dzieci. Taki komplet danych stanowił podstawę dalszych analiz. W wyniku tak opisanej procedury selekcyjnej powstały pary badanych dziecko – rodzic.
Nauczycielki
Badaną populację nauczycieli tworzą samie kobiety, co wynika ze zjawiska feminizacji zawodu nauczyciela, zwłaszcza pracującego z dziećmi w młodszym wieku szkolnym.
Wszystkie badane respondentki pracujące w Białymstoku i gminach powiatu posiadają wyższe wykształcenie.
Wykres 1. Badani nauczyciele z podziałem na płeć
Źródło: badania własne
Badaną grupę nauczycielek tworzy taki sam odsetek osób, pracujących w szkołach znajdujących się w Białymstoku i gminach miejsko-wiejskich. Najniższy odsetek stanowią nauczycielki pracujące w szkołach znajdujących się w gminach wiejskich.
Tabela 3. Badane nauczycielki a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Środowisko terytorialne Liczba nauczycielek
L %
Białystok 14 40,0
Gminy miejsko-wiejskie 14 40,0
Gminy wiejskie 7 20,0
Ogółem 35 100,0
Źródło: badania własne
100 0
0 20 40 60 80 100
Kobieta Mężczyzna
Wykres 2. Badane nauczycielki a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Źródło: badania własne
Wśród badanych respondentek, pracujących w Białymstoku, w gminach miejsko- -wiejskich oraz gminach wiejskich, najwyższy odsetek stanowią nauczycielki ze stażem pracy powyżej 15 lat. Najkrócej w szkole, poniżej 5 lat pracuje tylko jedna nauczycielka z gminy wiejskiej. Między 6 a 10 lat pracuje jedna nauczycielka w szkole w Białymstoku oraz jedna w gminie wiejskiej. Pozostałe badane pracują w szkole między 11-15 lat.
Tabela 4. Staż pracy badanych nauczycielek a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Staż pracy
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy Gminy wiejskie
L % L % L % L % Poniżej 5 lat 0 0,0 0 0,0 1 14,29 1 2,86 6-10 lat 1 7,14 0 0,0 1 14,29 2 5,71 11-15 lat 3 21,43 1 7,14 0 0,0 4 11,43 Powyżej 15 lat 10 71,43 13 92,86 5 71,43 28 80,00 Ogółem 14 100,0 14 100,0 7 100,0 35 100.0
Źródło: badania własne
40 60 0 20 40 60 80 100
Wykres 3 . Staż pracy badanych nauczycielek a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Źródło: badania własne
Ze stażem pracy nauczycielek oraz zaangażowaniem zawodowym związany jest ich stopień awansu zawodowego. Wśród badanych większość (80%) to osoby ze stopniem nauczyciela dyplomowanego. Jedna nauczycielka, pracująca w gminie wiejskiej jest nauczycielem kontraktowym. Pozostałe badane posiadają stopień nauczyciela mianowanego.
Tabela 5 . Stopień awansu zawodowego badanych nauczycielek a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Stopień awansu zawodowego
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L %
Kontraktowy 0 0,0 0 0,0 1 14,29 1 2,86
Mianowany 2 14,29 1 7,14 3 42,86 6 17,14
Dyplomowany 12 85,71 13 92,86 3 42,86 28 80,00
Ogółem 14 100,0 14 100,0 7 100,0 35 100,0
Źródło: badania własne
0,00 7,14 21,43 71,43 4,76 4,76 4,76 85,71 0,00 20,00 40,00 60,00 80,00 100,00
Poniżej 5 lat 6-10 lat 11-15 lat Powyżej 15 lat
Wykres 4 . Stopień awansu zawodowego badanych nauczycielek a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Źródło: badania własne
Większość badanych nauczycielek mieszka w miejscowości, gdzie znajduje się szkoła, w której pracują. Jak pokazuje tabelka 6 tylko 2 nauczycielki pracujące w Białymstoku mieszkają poza miejscem swojej pracy, a dokładnie na wsi.
Tabela 6. Miejsce zamieszkania badanych nauczycielek a środowisko terytorialne szkoły, w której pracują
Miejsce zamieszkania
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L %
Duże miasto (powyżej
200 tys. mieszkańców) 12 85,71 2 14,29 0 0,0 14 40,00
Średnie miasto (do
200 tys. mieszkańców) 0 0,0 3 21,43 1 14,29 4 11,43
Małe miasto (do 10 tys.
mieszkańców) 0 0,0 9 64,29 3 42,86 12 34,29
Wieś 2 14,29 0 0,0 3 42,86 5 14,29
Ogółem 14 100,0 14 100,0 7 100,0 35 100,0
Źródło: badania własne
Żadna badana nauczycielka pracująca w gminach miejsko-wiejskich nie mieszka na wsi. W większości są to osoby mieszkające w małym mieście lub w średnim mieście, 2 respondentki mieszkają w Białymstoku.
0,00 14,29 85,71 4,76 19,04 76,19 0,00 20,00 40,00 60,00 80,00 100,00
Kontraktowy Mianowany Dyplomowany
Taka sama liczba badanych respondentek pracujących w gminach wiejskich mieszka na wsi oraz w małym mieście. Jedna badana nauczycielka mieszka w średnim mieście. Żadna respondentka nie mieszka w Białymstoku.
Uczniowie
Odsetek uczniów z poszczególnych środowisk, którzy wzięli udział w badaniach był zróżnicowany. Fakt ten wiąże się z różną liczbą uczniów w populacji mieszkańców poszczególnych gmin. Założyłam, iż w każdej gminie w badaniach wezmą udział wszyscy uczniowie klas 3 badanej szkoły podstawowej. Natomiast w Białymstoku, ze względu na liczbę szkół, wytypowano losowo niektóre szkoły, a w nich klasy do badań.
Wykres 5. Badani uczniowie z podziałem na płeć
Źródło: badania własne
Grupę badaną tworzy zbliżony procent dziewcząt i chłopców. Różnica w odsetku dziewcząt i chłopców wynosi 3,6%.
Tabela 7. Płeć badanych uczniów a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają
Płeć
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L %
Dziewczęta 151 21,48 139 19,77 74 10,53 364 51,78
Chłopcy 144 20,48 137 19,49 58 8,25 339 48,22
Ogółem 295 41,96 276 39,26 132 18,78 703 100,0
Źródło: badania własne
51,78 48,22 0 20 40 60 Dziewczęta Chłopcy
Odsetek uczniów z poszczególnych środowisk w ogólnej liczbie badanych nie jest jednakowy. Największy odsetek badanych uczniów wywodzi się ze środowiska miejskiego (Białystok). W tej grupie znajduje się zbliżony odsetek dziewcząt i chłopców. Nieco mniejszy odsetek badanych uczniów wywodzi się z gmin miejsko-wiejskich (Choroszcz, Czarna Białostocka, Łapy, Supraśl, Suraż, Tykocin, Wasilków, Zabłudów, Michałowo). Dziewczęta i chłopcy stanowią grupy procentowo do siebie zbliżone. Najmniej liczną grupę badanych tworzą uczniowie ze środowiska wiejskiego (Dobrzyniewo Duże, Gródek, Juchnowiec Kościelny, Poświętne, Turośń Kościelna, Zawady). W tej grupie jest więcej dziewcząt niż chłopców.
Wykres 6. Płeć badanych uczniów a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają
Źródło: badania własne
Wykres 6 przedstawia podział badanej grupy uczniów na płeć z uwzględnieniem podziału środowiska terytorialnego na Białystok i gminy powiatu.
Badani uczniowie w większości są dziećmi urodzonymi jako pierwsze i drugie. Niewielki odsetek uczniów urodzonych jest jako trzecie i czwarte dziecko. Tylko 4 badanych uczniów jest piątym dzieckiem w rodzinie.
W Białymstoku, wśród badanych uczniów nie ma rodzin z pięciorgiem dzieci.
51,19 52,2 48,81 47,8 0 20 40 60
Białystok Gminy powiatu
Wykres 7. Kolejność urodzenia badanych uczniów a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają
Źródło: badania własne
Rodzice
Informacje dotyczące rodziców badanych uczniów uzyskano od rodzica – respondenta, wypełniającego kwestionariusz ankiety. Nie wszyscy z nich udzielili odpowiedzi na temat drugiego rodzica.
Tabela 8. Rodzice a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Rodzic
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L %
Matka 189 21,05 134 14,92 112 12,47 435 48,44
Ojciec 157 17,48 117 13,03 103 11,47 377 41,98
Brak danych 42 4,68 29 3,23 15 1,67 86 9,58
Ogółem 388 43,21 280 31,18 230 25,61 898 100,0
Źródło: badania własne
58,76 28,35 7,73 1,03 0 4,12 42,35 32,16 15,69 2,75 1,57 5,49 0 20 40 60
Pierwsze Drugie Trzecie Czwarte Piąte
i kolejne
Brak odpowiedzi Białystok Gminy powiatu
Tabela 9. Wiek rodziców a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Wiek
Środowisko terytorialne
Ogółem
Białystok Gminy miejsko-wiejskie Gminy wiejskie
Matka Ojciec Matka Ojciec Matka Ojciec Matka Ojciec
L % L % L % L % L % L % L % L % 26-30 7 3,61 2 1,03 17 12,14 2 1,43 3 2,61 1 0,87 27 6,01 5 1,11 31-35 49 25,26 22 11,34 36 25,71 22 15,71 37 32,17 19 16,52 122 27,17 63 14,03 36-40 75 38,66 68 35,05 45 32,14 40 28,57 39 33,91 25 21,74 159 35,41 133 29,62 40 i powyżej 58 29,90 65 33,51 36 25,71 53 37,86 33 28,70 58 50,43 127 28,29 176 39,20 Brak danych 5 2,58 37 19,07 6 4,29 23 16,43 3 2,61 12 10,43 14 3,12 72 16,04 Ogółem 194 100,0 194 100,0 140 100,0 140 100 115 100 115 100,0 9 100,0 449 100,0
Wśród badanych rodziców dominują osoby w przedziale wiekowym 36 lat i powyżej. Mniej liczną grupę stanowią rodzice w przedziale wiekowym 31-35 lat. Niewielki odsetek stanowią rodzice w przedziale 26-30 lat.
Wykres 8. Wiek rodziców a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Źródło: badania własne
Wykres 8 ilustruje rozkład wiekowy rodziców z uwzględnieniem podziału środowiska terytorialnego na Białystok i gminy powiatu.
Jak pokazują dane z tabeli 10, w Białymstoku najwyższy odsetek stanowią rodzice z wykształceniem wyższym, z przewagą osób z tytułem magistra oraz z wykształceniem średnim. Wyższy odsetek matek niż ojców ukończyło studia magisterskie. Taki sam odsetek matek i ojców ukończyło studia licencjackie.
W gminach miejsko-wiejskich oraz wiejskich najwyższy odsetek stanowią rodzice z wykształceniem średnim a w następnej kolejności wyższym, z przewagą osób z tytułem magistra. W tym przypadku, tak w gminach miejsko-wiejskich, jak i w gminach wiejskich wykształceniem średnim legitymuje się wyższy odsetek matek niż ojców. Podobna sytuacja w tych środowiskach terytorialnych dotyczy wykształcenia wyższego, gdzie odsetek matek, które ukończyły studia magisterskie, jak i licencjackie jest wyższy niż odsetek ojców, którzy ukończyli studia magisterskie i licencjackie.
W Białymstoku, w gminach miejsko-wiejskich i wiejskich niewielki odsetek rodziców posiada wykształcenie podstawowe i gimnazjalne. We wszystkich badanych środowiskach terytorialnych więcej osób ukończyło edukację na poziomie szkoły
3,61 25,26 38,66 29,9 2,58 1,03 11,34 35,05 33,51 19,07 0 20 40 60
26-30 31-35 36-40 40 i powyżej Brak danych
podstawowej niż gimnazjum. Wyższy odsetek ojców niż matek zakończyło edukację na etapie szkoły podstawowej.
W Białymstoku wyłącznie 1 ojciec zakończył edukację na etapie gimnazjum, w gminach miejsko-wiejskich taki sam odsetek matek i ojców posiada wykształcenie gimnazjalne, a w gminach wiejskich wyższy odsetek mężczyzn niż kobiet poprzestał na wyksztalceniu gimnazjalnym.
Powyższe analizy pozwoliły mi na stwierdzenie, iż w Białymstoku najwyższy odsetek stanowią rodzice z wykształceniem wyższym, z przewagą osób z tytułem magistra oraz z wykształceniem średnim. W gminach miejsko-wiejskich oraz wiejskich najwyższy odsetek stanowią rodzice z wykształceniem średnim a następnie wyższym, również z przewagą osób z tytułem magistra. W Białymstoku, w gminach miejsko-wiejskich i wiejskich niewielki odsetek rodziców posiada wykształcenie podstawowe i gimnazjalne. We wszystkich badanych środowiskach terytorialnych wyższy odsetek osób ukończył edukację na poziomie szkoły podstawowej niż gimnazjum.
Wykres 9. Wykształcenie rodziców a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Źródło: badania własne
1,55 0 38,66 9,28 46,39 4,12 2,06 0,52 45,36 9,28 22,16 20,62 0 20 40 60 Wykształcenie [Bialystok] Matka Ojciec 7,45 1,57 56,47 12,55 14,9 7,06 10,98 2,35 49,8 8,24 9,41 19,22 0 20 40 60
Wykształcenie [Gminy powiatu]
Tabela 10. Wykształcenie rodziców a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Wykształcenie
Środowisko terytorialne
Ogółem
Białystok Gminy miejsko-wiejskie Gminy wiejskie
Matka Ojciec Matka Ojciec Matka Ojciec Matka Ojciec
L % L % L % L % L % L % L % L % Podstawowe 3 1,55 4 2,06 6 4,29 9 6,43 13 11,3 19 16,52 22 4,9 32 7,13 Gimnazjalne 0 0 1 0,52 3 2,14 3 2,14 1 0,87 3 2,61 4 0,9 7 1,56 Średnie 75 38,66 88 45,36 72 51,43 66 47,14 72 62,61 61 53,04 219 48,78 215 47,88 Wyższe (licencjat) 18 9,28 18 9,28 21 15,0 12 8,57 11 9,57 9 7,83 50 11,13 39 8,69 Wyższe (magister) 90 46,39 43 22,16 28 20,0 18 12,86 10 8,7 6 5,22 128 28,5 67 14,92 Brak danych 8 4,12 40 20,62 10 7,14 32 22,86 8 6,96 17 14,78 26 5,79 89 19,82 Ogółem 194 100,0 194 100,0 140 100,0 140 100,0 115 100,0 115 100,0 449 100,0 449 100,0
Jak ilustruje wykres 9, w gminach powiatu największy odsetek badanych rodziców posiada wykształcenie średnie. Kolejną, mniej liczną grupę stanowią rodzice z wykształceniem wyższym z przewagą osób z tytułem magistra. Niewielki odsetek stanowią rodzice z wykształceniem podstawowym i gimnazjalnym.
Tabela 11. Wymiar godzin pracy rodziców a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Wymiar godzin pracy
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L % Nie pracuje 17 8,76 19 13,57 18 15,65 54 12,03 Do 20 godzin 12 6,19 8 5,71 12 10,43 32 7,13 Od 20 do 40 godzin 79 40,72 41 29,29 30 26,09 150 33,41 Powyżej 40 godzin 79 40,72 51 36,43 44 38,26 174 38,75 Brak danych 7 3,61 21 15,0 11 9,57 39 8,69 Ogółem 194 100,0 140 100,0 115 100,0 449 100,0
Źródło: badania własne
Jak pokazuje tabela 11 najliczniejszą grupę stanowią z Białegostoku rodzice pracujący od 20 do 40 godzin i powyżej 40 godzin. W gminach miejsko-wiejskich i wiejskich najliczniejszą grupę stanowią rodzice pracujący powyżej 40 godzin. Następną mniej liczną grupę w środowiskach miejsko-wiejskich i wiejskich stanowią rodzice pracujący od 20 do 40 godzin. Kolejną, mniej liczną grupę stanowią rodzice zarówno w mieście, jak i w gminach miejsko-wiejskich oraz wiejskich rodzice niepracujący. We wszystkich badanych środowiskach terytorialnych najniższy odsetek stanowią rodzice pracujący do 20 godzin.
Wykres 10 ilustruje, że w gminach powiatu najwyższy odsetek stanowią rodzice pracujący powyżej 40 godzin. Następną mniej liczną grupę w gminach powiatu stanowią rodzice pracujący od 20 do 40 godzin. Kolejną grupę stanowią rodzice niepracujący. Najniższy odsetek zarówno w Białymstoku, jak i w gminach powiatu stanowią rodzice pracujący do 20 godzin.
Wykres 10. Wymiar godzin pracy rodziców a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Źródło: badania własne
Jak wskazują dane zawarte w tabeli 12 we wszystkich badanych środowiskach terytorialnych najwyższy odsetek respondentów deklaruje, że tworzą rodzinę pełną. Kolejny, mniej liczny odsetek rodziców w Białymstoku, w gminach miejsko-wiejskich i wiejskich deklaruje, że tworzą rodzinę niepełną. Znikomy odsetek rodziców deklaruje funkcjonowanie w rodzinie zrekonstruowanej. W gminach wiejskich prawie wszyscy badani rodzice tworzą rodzinę pełną.
Tabela 12. Rodzaj rodziny a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Rodzaj rodziny
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L %
Pełna 173 89,18 122 87,14 108 93,91 403 89,75
Niepełna 17 8,76 13 9,29 6 5,22 36 8,02
Zrekonstruowana 4 2,06 5 3,57 1 0,87 10 2,23
Ogółem 194 100,0 140 100,0 115 100,0 449 100,0
Źródło: badania własne
8,76 6,19 40,72 40,72 3,61 14,51 7,84 27,84 37,25 12,55 0 20 40 60
Nie pracuje Do 20 godzin Od 20 do 40 godzin
Powyżej 40 godzin
Brak danych Białystok Gminy powiatu
Wykres 11. Rodzaj rodziny a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Źródło: badania własne
Analiza danych dowiodła, że zarówno w Białymstoku, jak i w gminach powiatu blisko 90% badanych rodziców deklaruje, że tworzą rodzinę pełną. Znikomy odsetek rodziców badanych w Białymstoku i gminach powiatu deklaruje, że tworzą w kolejności rodzinę niepełną lub zrekonstruowaną.
Tabela 13. Status socjalno-ekonomiczny a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Status socjalno-ekonomiczny
Środowisko terytorialne
Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L % Poniżej średniej krajowej 24 12,37 29 20,71 26 22,61 79 17,59 Średnia krajowa 123 63,40 95 67,86 66 57,39 284 63,25 Powyżej średniej krajowej 37 19,07 9 6,43 12 10,43 58 12,92 Brak danych 10 5,15 7 5,00 11 9,57 28 6,24 Ogółem 194 100,0 140 100,0 115 100,0 449 100,0
Źródło: badania własne
89,18 8,76 2,06 90,2 7,45 2,35 0 20 40 60 80 100
Pełna Niepełna Zrekonstruowana
Dane z tabeli 13 pokazują, że największy odsetek wśród rodzin badanych uczniów stanowią te, z dochodem na poziomie średniej krajowej. Najwyższy odsetek takich rodzin zamieszkuje gminy miejsko-wiejskie. W następnej kolejności plasują się rodziny z Białegostoku, a następnie zamieszkujące gminy wiejskie (kolejność malejąca).
Kolejna grupę stanowią rodziny z dochodem poniżej średniej krajowej. Odsetek rodzin badanych uczniów o takim poziome dochodów z gmin wiejskich jest zbliżony do odsetka rodzin z gmin miejsko-wiejskich. Najniższy odsetek stanowią rodziny z Białego-stoku.
Najmniejszy odsetek wśród rodzin badanych uczniów stanowią te, deklarujące dochód powyżej średniej krajowej. Odsetek rodzin badanych uczniów o takim dochodzie jest ponad dwukrotnie wyższy w Białymstoku w stosunku do rodzin z gmin wiejskich. Najniższy odsetek stanowią rodziny z gmin miejsko-wiejskich.
Pojedyncze rodziny badanych uczniów nie ujawniły własnego dochodu.
Wykres 12. Status socjalno-ekonomiczny a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Źródło: badania własne
Wykres 12 przedstawia status socjalno-ekonomiczny badanych rodzin z podziałem środowiska terytorialnego na Białystok i gminy powiatu.
12,37 63,4 19,07 5,15 21,57 63,14 8,24 7,06 0 20 40 60 80 100 Poniżej średniej krajowej
Średnia krajowa Powyżej średniej krajowej
Brak danych
Tabela 14. Liczba dzieci w rodzinie a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie Liczba dzieci w rodzinie Środowisko terytorialne Ogółem Białystok miejsko-wiejskie Gminy wiejskie Gminy
L % L % L % L % Jedno 42 21,65 18 12,86 8 6,96 68 15,14 Dwoje 112 57,73 74 52,86 51 44,35 237 52,78 Troje 30 15,46 37 26,43 34 29,57 101 22,49 Czworo 3 1,55 7 5,00 11 9,57 21 4,68 Pięcioro i więcej 4 2,06 4 2,86 11 9,57 19 4,23 Brak danych 3 1,55 0 0,00 0 0,00 3 0,67 Ogółem 194 100,0 140 100,0 115 100,0 449 100,0
Źródło: badania własne
Dane z tabeli 14 pokazują, że największy odsetek wśród rodzin badanych uczniów stanowią rodziny z dwojgiem dzieci. Ten model dominuje w Białymstoku, w gminach miejsko-wiejskich oraz gminach wiejskich (w kolejności malejącej).
Rodziny z trojgiem dzieci i jednym dzieckiem to modele rodziny o niższym odsetku występowania w stosunku do modelu dwa plus dwa. Z największym odsetkiem rodzin z trojgiem dzieci mamy do czynienia w gminach wiejskich i gminach miejsko-wiejskich a z najmniejszym w Białymstoku. Model dwa plus jeden dominuje w Białymstoku, w gminach miejsko-wiejskich oraz gminach wiejskich (w kolejności malejącej).
Pojedyncze rodziny badanych uczniów reprezentują modele dwa plus cztery lub pięć. Największy odsetek takich rodzin występuje w gminach wiejskich, następnie w gminach miejsko-wiejskich i w Białymstoku (w kolejności malejącej).
Wykres 13. Liczba dzieci w rodzinie a środowisko terytorialne szkoły, do której uczęszczają badani uczniowie
Źródło: badania własne
Wykres 13 ilustruje liczbę dzieci w rodzinie z podziałem środowiska terytorialnego na Białystok i gminy powiatu.
21,65 57,73 15,46 1,55 2,06 1,55 10,2 49,02 27,84 7,06 5,88 0 0 20 40 60
Jedno Dwoje Troje Czworo Pięcioro i
powyżej
Brak danych
Rozdział 6.
Analiza wyników badań własnych
6.1. Sposoby realizacji wychowania obywatelskiego przez badane nauczycielki