decyzjiWydziałuHipotecznego:

– zatwierdzające, – odmowne, – zawieszające,

wszystkichinteresantów,którychtosprostowanieobchodzićmoże�Jeżelizgodząsięnasprostowa-nieWydziałsąduwyrzekniewzględemniego”,zob�teżprzyp�202�

195 W�Wójcikiewicz,Prawo hipoteczne…,s�203�PodobnieJ�Glass,Zarys prawa hipotecz-nego…,s�45�

196 Art�3:„Jeżelibysięspórolegitymacjęmiędzyosobamiintereswtymmającymiwytoczył,

Zwierzchnośćhipotecznasłuchanieświadkówodeślepodługartykułu129prawasejmowegoohi-potekachdodrogispornej�Gdybyzaśsporuniebyło,zwierzchnośćhipotecznapowierzysłuchanie

pod przysięgą, świadków członkowi z grona swego, lub innemu sędziemu, sama zaś roztrząsać

będziedostatecznośćzeznań”�

12.1. decyzje zatwierdzające

Jeżeli Wydział Hipoteczny, analizując sporządzony przez delegowanego do

tejczynnościprotokółpierwiastkowejregulacji,projektdowykazuhipotecznego,

atakżedołączonewnioski,żądaniaidokumenty,nieznajdowałżadnychprzeszkód,

ztychwskazanychwart�20uh�

,wydawałdecyzjęzatwierdzającą

�Wkonse- kwencjizaprojektowanewcześnietreścidowykazuhipotecznegonakazywałwpi-sać

�Pisarz,którybyłniezbędnymczłonkiemWydziałuHipotecznego,obowiązany

byłtoniezwłocznie–jeszczenaposiedzeniuuczynić�Wszyscyczłonkowiewydzia- łuskładalipodpisypoddecyzjązatwierdzającąiwszystkimiwpisamiwposzczegól-nychdziałachwykazuhipotecznego

�Publiczneogłoszeniedecyzjinastępowało

bezdodatkowegowzywaniastron,naposiedzeniuSąduPokojuwdniuwyznaczo-nymwobwieszczeniu�Kolejnymobowiązkiempisarzabyłozapisaniepoddecyzją

krótkiejwzmianki,ojejogłoszeniuzewskazaniemdnia,wktórymtonastąpiło�

Zdarzałysięsytuacje,żetreśćwnioskówidokumentówodbiegałaodtreści

zawartychwprotokóleczyprojekciedowykazuhipotecznego�Treśćwniosków

byłaniezgodnazprzepisamiprawahipotecznegolub,conajczęściejmiałomiej-sce,żądaniezwartewewnioskuniebyłozrozumiałe�WtakiejsytuacjiWydział

Hipotecznymógłprzeredagowaćtreśćdowykazu,sprostowaćlubjąuzupełnić�

Ważnebyłoto,żebytaingerencjaniedotyczyłaistotysprawy,bowtakimprzy-padkukoniecznebyłobyrozstrzygnięciesprawywpostępowaniuprzedsądem

� Przepisyobuinstrukcjiwpowyższejkwestiisąbardzoenigmatyczneinieostre�

Winstrukcjizroku1819czytamy:„GdyzaśwykryjeKomisjawakciepierwiast- kowegozaprowadzenianiedokładność,albosamająpoprawi,albopoprawępi-sarzowilubkomuwypadniepoleci”

,awdrugiej–zroku1825:„zmieniony

projektdowykazupisarzstosowniedodecyzjinastąpionejalbosamalboprzez

osobęnaswojąodpowiedzialnośćutrzymywanąwpisze”

�

197 Zwierzchnośćhipotecznaniemogłaodmówićzatwierdzeniaaktuzpowoduinnychniżte

wymienionewart�20uh�Choć,jaktwierdziJ�P�W�,W kwestii zatwierdzania aktów hipotecznych,

GSW1882,nr43,s�243–WydziałyHipoteczneogólniebiorącsązbytostrożneidośćczęstoprze-kraczajągranicewyznaczonewart�20�ZkoleiJ�,Piasecki,O zastrzeżeniach hipotecznych,GSW

1889,nr4,s�52:„Zasadęlegalnościwydziałyhipotecznemająjaknajściślejstosować,notariatma

sięstaraćbyjaknajmniejaktówniedoskonałychtrafiałodohipoteki”�

198 Odecyzjachzatwierdzającychikwestii,czyWydziałyHipotecznemogąsprawdzaćpra-widłowośćwyliczeńipobieraniaopłatsądowych,stemplowych,zob�K�Gliwa-Gliwiński,Zakres kompetencji Wydziału Hipotecznego,Not-Hip�1933,nr23,s�13;MarianB�[Balicki], O zakresie kompetencji Wydziału hipotecznego,tamże,1934,nr25,s�11–12;J�Posiełł,Na marginesie kompe-tencji Wydziału hipotecznego,tamże,nr23,s�11,

199 Art�22Uhzroku1818�

200 Art�31instrukcjizroku1825�

201 Zob�przypis221�

202 Art�114instrukcjihipotecznejzroku1819�

203 Art�33instrukcjihipotecznezroku1825�

12.2. decyzje odmowne

Jeżeliułożonawprojekcietreśćdowykazuwypełniałaktórąśzprzesłanek

określonychwart�20uh�,jakrównież,gdy„czynnośćwogóleostaćsięniemo-że”

,zwierzchnośćhipotecznaodmawiałarozpoznawanemuaktowizatwierdze-nia�Decyzjazawierającaodmowępowinnabyć,jakkażdadecyzjazwierzchności

hipotecznej,podpisanaprzezcałyskładiprzezpisarzapublicznieogłoszona

�

12.3. decyzje zawieszające

Decyzje zawieszające były wydawane, gdy Wydział Hipoteczny żądał od

wnioskodawców uzupełnień, wyjaśnień, podjęcia dodatkowych czynności czy

dokonaniazmianwprojekciedowykazuhipotecznego,asprostowaniezurzę-du w takim przypadku nie wchodziło w grę (np� niewłaściwa plenipotencja,

brak zgody właściciela przy sprzedaży nieruchomości emfiteutycznej itp�)

�

Zwierzchność hipoteczna, wydając decyzję zawieszającą, musiała wymienić

wszystkieprzyczyny,którespowodowaływstrzymaniezatwierdzenia�Zwracano

jużniejednokrotnieuwagęwpiśmiennictwieXIX-iXX-wiecznym

,żewydzia- łybardzoczęstoniewskazywaływszystkichistotnychprzeszkód,uniemożliwia- jącychzatwierdzenieczynnościpodlegającejrozpoznaniu;nadto,żetakiedziała-nienaruszałojawnośćhipoteczną,boosobatrzecia,opierającsięnatreścidecyzji

zawieszającej,nabierałaprzekonania,żeinnychprzeszkódjużniema

�Wydanie

decyzjizawieszającejpowodowałokoniecznośćwpisanianamarginesiewykazu

hipotecznegozastrzeżeniamiejscahipotecznego

�Osobażądającawpisumiała

wybór:

1) albowypełnipostanowieniawynikającezdecyzjiozawieszeniu, 2) alboodwołasiędosądu�

204 Art�25Uhzroku1818�

205 OodwołaniachoddecyzjiWydziałuHipotecznegozob�rozdziałVniniejszejpracy�

206 Art�25Uhzroku1818�

207 Np� E� S�, Wadliwa praktyka. Zawieszające decyzje hipoteczne, Not-Hip� 1931, nr 10,

s�90;F�Jeziorański,Jak usunąć niedogodności wynikające z zastosowania art. 25 uh,GSW1887,

nr27,s�441;H�Konic,Słówko o zawieszających decyzjach hipotecznych,GSW1888,nr18,s�304;

S�Landau,Z powodu art. 25 ustawy hipotecznej,GSW1912,nr29,s�444;A�Piaskowski,Art. 25 ustawy hipotecznej,tamże,nr40s�606�

208 Cowięcej,decyzjatakawbrakuinnych,nowychokolicznościniemożebyćzmieniona

istajesięprawomocna,zob�art�891u�p�c�,

209 Osobażądającawpisu,takżewykreślenia,będziemiałapierwszeństwoodchwilizgło-szeniasiędoregulacjijeżeli,wprzypisanymterminie,zadośćuczyniwymaganiomZwierzchności

Hipotecznej�Kwestiazastrzeżeńhipotecznychbyłaprzedmiotemlicznychopracowań,zob�przyp�

26wrozdzialeV;oprócztegorównieżF�Zoll,Zasady wpisu i wiarygodności w wykazach hipotecz-nych,GSW,nr43–45,1918�

13. Podejmowanie decyzji przez Zwierzchność Hipoteczną Sądu Pokoju w Brzezinach

Przyjrzyjmysię,wjakisposóbteustaleniabyłyrealizowaneprzezWydział