W wydanym 24 sierpnia 1945 roku Dekrecie Rady Ministrów o przekszta³ceniu Uniwersytetu Wroc³awskiego i Politechniki Wroc³awskiej w polskie pañstwowe szko³y akademickie, Politechnika Wroc³awska dzieli siê na cztery wydzia³y, a jed-nym z nich jest Wydzia³ Chemiczny. Pod koniec 1945 roku w ramach unii Uniwer-sytetu i Politechniki Wroc³awskiej powstaje Wydzia³ Matematyki, Fizyki i Chemii z Oddzia³em Chemii Technicznej. Tworzy go pi¹æ katedr chemicznych (Chemii Nieorganicznej, Chemii Organicznej, Chemii Fizycznej, Chemii Ogólnej I oraz Chemii Ogólnej II) oraz osiem katedr technologicznych (Technologii Przemys³ów Nieorganicznych, Technologii Przemys³ów Organicznych, Technologii Przemys³ów Rolniczych, Technologii Chemicznej Wêgla, Technologii Nafty i Paliw P³ynnych, In¿ynierii Chemicznej, Maszynoznawstwa Chemicznego i Elektrochemii). Pierw-szymi kierownikami tych katedr byli wybitni uczeni, którzy przybyli do Wroc³a-wia g³ównie ze Lwowa. Tak wiêc historia Wydzia³u Chemicznego to przede wszyst-kim szko³y naukowe wywodz¹ce siê z tradycji chemicznej szko³y lwowskiej. Tra-dycje te s¹ kontynuowane do dziœ, co przejawia siê w sposobie prowadzenia zajêæ dydaktycznych, które s¹ œciœle zwi¹zane z realizowanymi pracami naukowymi, we wspó³pracy z przemys³em chemicznym oraz du¿¹ ró¿norodnoœci¹ tematyki badawczej.
Pierwszym prorektorem po³¹czonych uczelni, odpowiedzialnym za Politechni-kê Wroc³awsk¹, zosta³ wybitny chemik lwowski prof. Edward Sucharda (ostatni rektor polskiej Politechniki Lwowskiej). Kierownikami pierwszych katedr byli: prof. W³odzimierz Bobrownicki, prof. Henryk Kuczyñski, prof. Ewa Neyman--Pilatowa, prof. Franciszek Nowotny, prof. Edwin P³a¿ek, prof. B³a¿ej Roga, prof. Edward Sucharda, prof. Zdzis³aw Tomasik, prof. W³odzimierz Trzebiatowski i prof. Zdzis³aw Zio³kowski. Nie wszystkie katedry mia³y kierowników, na przy-k³ad prof. W³odzimierz Trzebiatowski, bêd¹c kierownikiem Katedry Chemii Nie-organicznej, pe³ni³ dodatkowo obowi¹zki kierownika Katedry Chemii Fizycznej (w roku 1948 katedrê tê obj¹³ prof. Kazimierz Gumiñski przyby³y z Krakowa). Pracownicy tych katedr prowadzili zajêcia z chemii na wszystkich wydzia³ach Politechniki, a tak¿e na uniwersyteckich wydzia³ach biologii, medycyny i farmacji. W roku 1949 zosta³a utworzona Katedra Materia³ów Wybuchowych, któr¹ kiero-wa³ prof. Dionizy Smoleñski. Profesor Smoleñski by³ prorektorem po³¹czonych uczelni (1949–1951) i pierwszym rektorem (1951–1960) Politechniki Wroc³awskiej. W roku akademickim 1945/1946 na Wydziale studiowa³o ju¿ 104 studen-tów. Oddzia³em Chemii Technicznej kierowa³a wówczas prof. Ewa Neyman--Pilatowa.
109 Pierwszego wrzeœnia 1951 roku, po oddzieleniu siê Politechniki od Uniwersy-tetu, wszystkie katedry chemiczne, podstawowe i technologiczne, zosta³y prze-niesione na Wydzia³ Chemiczny Politechniki Wroc³awskiej, a jego pierwszym dzie-kanem zosta³ prof. Kazimierz Gumiñski. Utworzono te¿ dodatkowe Katedry: Ceramiki (prof. Zbigniew Tokarski) oraz Chemii i Technologii Wêgla Brunatnego (prof. J. Kowalski). Procesowi temu towarzyszy³y równie¿ przekszta³cenia Katedr Chemii Ogólnej I oraz II w Katedrê Chemii Nieorganicznej II (prof. Bogu-s³awa Je¿owska-Trzebiatowska) i Katedrê Chemii Ogólnej (prof. Henryk Kuczyñ-ski). W zwi¹zku ze zmian¹ profilu badañ Katedrê Technologii Przemys³ów Rolni-czych przemianowano na Katedrê Tworzyw Sztucznych (prof. Tadeusz Rabek). By³a to pierwsza w Polsce katedra szkol¹ca specjalistów w zakresie zarówno che-mii polimerów (doc. Janusz Lindeman, prof. Ryszard Sikorski), jak i technologii przetwórstwa i stosowania tworzyw sztucznych (prof. W³odzimierz £askawski, dr Jacek Malczewski). Katedra Materia³ów Wybuchowych zmieni³a w roku 1955 nazwê na Katedra Zwi¹zków Azotowych II (a w roku 1968 sta³a siê Katedr¹ Tech-nologii Syntezy Organicznej). W roku 1958 przestaje istnieæ Katedra Ceramiki (na jej miejsce powo³ano Zak³ad Ceramiki) i powstaje Katedra Technologii Przemys³u Chemicznego (prof. Mieczys³aw Buka³a). W roku 1966 Katedra Maszynoznaw-stwa Chemicznego (prof. Stanis³aw ¯urakowski) zosta³a przeniesiona na Wydzia³ Mechaniczno-Energetyczny jako Katedra Aparatury Chemicznej. Wszystkie te zmia-ny powodowane by³y intensywzmia-nym rozwojem Wydzia³u i dopasowaniem nazw jego jednostek do uprawianej tematyki badawczej i aktywnoœci dydaktycznej. Opisane powy¿ej zmiany skrystalizowa³y na wiele lat tematykê badawcz¹ Wy-dzia³u, wytyczy³y kierunki jego rozwoju i stanowi¹ jego znak firmowy do dziœ.
W roku 1963 powsta³ pierwszy instytut w strukturze wydzia³u. By³ to Instytut Chemii Nieorganicznej i Metalurgii Pierwiastków Rzadkich, utworzony z Kate-dry Chemii Nieorganicznej i KateKate-dry Chemii Pierwiastków Rzadkich, kierowany przez prof. W³odzimierza Trzebiatowskiego. Instytut rozwija³ badania w zakre-sie hydrometalurgii miedzi i pierwiastków towarzysz¹cych rudom miedzi i wspó³-dzia³a³ œciœle z Kombinatem Górniczo-Hutniczym Miedzi w Lubinie. Kontynuo-wane by³y równie¿ badania dotycz¹ce g³ównie w³aœciwoœci magnetycznych zwi¹z-ków semimetalicznych pierwiastzwi¹z-ków d- i f-elektronowych. W latach 1956–1967 w pomieszczeniach instytutu funkcjonowa³ Zak³ad Fizyko-Chemicznych Badañ Strukturalnych PAN, który by³ zaczynem utworzonego w roku 1966 Instytutu Niskich Temperatur i Badañ Strukturalnych PAN (inicjatorami powstania Instytu-tu byli profesorowie: W³odzimierz Trzebiatowski, Bohdan Staliñski i Kazimierz £ukaszewicz).
Jak widaæ, Wydzia³ Chemiczny, rozwijaj¹c siê, promieniowa³ na ca³e œrodowi-sko naukowe Wroc³awia, a jego profesorowie wzmacniali i tworzyli kadrê nowo powstaj¹cych jednostek naukowych uczelni i miasta Wroc³awia.
Struktura katedralna przetrwa³a do roku 1968, kiedy to nast¹pi³a restruktury-zacja ca³ej Politechniki Wroc³awskiej i powsta³y instytuty. W roku 1968 w sk³ad Wydzia³u Chemicznego wchodzi³ Instytut Chemii Nieorganicznej i Metalurgii
110 Czêœæ II. Biogramy pierwszych absolwentów PWr.
wiastków Rzadkich i 12 katedr: Chemii Fizycznej (kierowana przez prof. Krzy-sztofa Pigonia), Chemii i Technologii Wêgla Brunatnego (prof. Stefan Jasieñko), Chemii Organicznej I (prof. Zofia Skrowaczewska), Chemii Organicznej II (prof. Henryk Kuczyñski), Fototechniki (prof. W³adys³aw Markocki), In¿ynierii Che-micznej (prof. Zdzis³aw Zio³kowski), Technologii CheChe-micznej Wêgla (prof. Stefan Jasienko), Technologii Nafty i Paliw P³ynnych (prof. Zdzis³aw Tomasik), Techno-logii Nieorganicznej (prof. Jerzy Schroeder), TechnoTechno-logii Przemys³u Organiczne-go (prof. Mieczys³aw Buka³a), Technologii Syntezy Organicznej (prof. Stanis³aw Ropuszyñski) i Technologii Tworzyw Sztucznych (prof. W³odzimierz £askawski). W tym roku na Wydziale studiowa³o ju¿ 688 studentów.
l IX 1968 r. powo³ano trzy instytuty: Chemii i Technologii Nafty i Wêgla, Che-mii Organicznej i Fizycznej oraz In¿ynierii Chemicznej i Urz¹dzeñ Cieplnych, a l I 1969 dwa nastêpne – Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych oraz Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych. W dniu l IV 1993 z Instytutu Chemii Organicznej i Fizycznej wydzieli³ siê Instytut Chemii Fizycznej i Teore-tycznej, a pozosta³a czêœæ przyjê³a nazwê Instytut Chemii Organicznej, Biochemii i Biotechnologii.
W ten sposób skomplikowane dzieje administracyjnych przemian Wydzia³u zakoñczy³y siê na wiele lat i w roku 2004 na Wydziale funkcjonowa³o siedem instytutów: Instytut Chemii i Technologii Nafty i Wêgla; Instytut Chemii Orga-nicznej, Biochemii i Biotechnologii; Instytut Chemii Nieorganicznej i Metalurgii Pierwiastków Rzadkich, Instytut In¿ynierii Chemicznej i Urz¹dzeñ Cieplnych; In-stytut Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych; InIn-stytut Technologii Organicznej i Tworzyw Sztucznych oraz Instytut Chemii Fizycznej i Teoretycznej. W roku 2005 przyst¹piono do kolejnej przebudowy struktury Wydzia³u. Obecnie, w 2010 roku, w sk³ad Wydzia³u Chemicznego wchodz¹ Instytuty: Technologii Nieorganicznej i Nawozów Mineralnych; Chemii Fizycznej i Teoretycznej oraz Zak³ady: Biochemii; Chemii Analitycznej; Chemii Bioorganicznej; Chemii Nieorga-nicznej i Strukturalnej; Chemii OrgaNieorga-nicznej; Chemii i Technologii Paliw; In¿ynierii Chemicznej; In¿ynierii i Technologii Polimerów; Materia³ów Polimerowych i Wê-glowych; Metalurgii Chemicznej; Procesów Chemicznych i Biochemicznych; Tech-nologii Organicznej; Chemii Medycznej i Mikrobiologii.
111
1. Jerzy BACZEWSKI (Warszawa) 2. Ignacy BARAÑSKI (Szczecin) 3. Adam BARTECKI, Wroc³aw 4. Stanis³aw BARY£A
5. Alina BIA£ORUCKA-MALUGA, Wroc³aw 6. Wac³aw BIELECKI (Tarnów)
7. Tadeusz BIESTEK, Warszawa 8. Taube BLAU (Izrael)
9. Aleksander B£ASZCZUK, Gliwice 10. Józef BOCZAR
11. Karol BRANNY
12. Eugeniusz BRZEZIÑSKI
13. Stanis³aw CIASTOÑ (Warszawa) 14. W³adys³aw CIASTOÑ (Warszawa) 15. Jan CIEPLIÑSKI
16. Stefania DROZDOWSKA 17. Boles³aw DRYŒ
18. Wojciech DRZYMUCHOWSKI
19. Ludwik DYDEJCZYK, Trzebinia-Siersza 20. Bogdan ELSNER (Warszawa)