w euroregionach na zachodnim pograniczu Polski
6.2. Cele euroregionów
6.2.2. Edukacja i świadomość ekologiczna
Kierunek działań euroregionów jest zgodny ze Strategią Lizbońską, której głównym przesłaniem są „inwestycje w młodzież, edukację, kształcenie zawo-dowe, badania i innowacje oraz podejmowanie koniecznych kroków w celu wy-kształcenia większej ilości wykwalifikowanej siły roboczej posiadającej ducha przedsiębiorczości”12.
W Euroregionie Pomerania celem podejmowanych działań jest dopasowa-nie się do globalnych rynków, wykorzystadopasowa-nie branż przyszłościowych, tworzedopasowa-nie wspólnej polityki promocyjnej wspierającej inwestycje w Euroregionie. Celem jest podejmowanie współpracy transnarodowej pomiędzy przedsiębiorstwami, przemysłem a placówkami edukacyjno-badawczymi. W ramach rozwoju edukacji w Euroregionie podejmowane są działania mające na celu: wsparcie współpracy pomiędzy placówkami badawczymi w Euroregionie, promowanie nowych tech-nologii, tworzenie klastrów wysokich technologii i urynkowienie wyników badań, rozbudowę współpracy pomiędzy szkołami wyższymi poprzez realizację wspól-nych projektów naukowych i badawczych, podniesienie poziomu wykształcenia,
12 Mitteilung der Kommission an den Rat und das Europäische Parlament, Gemeinsame
Maß-nahmen für Wachstum und Beschäftigung: Das Lissabon–Programm der Gemeinschaft, KOM
(330)2005, s. 3; Vorschlag für einen Beschluss des Europäischen Parlaments über das siebte
Rahmenprogramm für Forschung, Technologie und Demonstration (2007–2013), 06.04.2005,
6.2. Cele euroregionów 141
wielojęzycznego kształcenia, podnoszenie kwalifikacji zawodowych i działań na rzecz elastyczności i mobilności zawodowej i regionalnej13.
Celem głównym współpracy w Euroregionie Pro Europa Viadrina jest pogłę-bianie współpracy partnerskiej w celu wykorzystania transgranicznych potencja-łów. Jednym z priorytetowych celów jest wspieranie innowacyjności i edukacji. Do poszczególnych celów współpracy w dziedzinie edukacji należą: współpraca w dziedzinie nauki i badań rozwojowych oraz promocja nowych technologii14.
Celem Euroregionu Sprewa–Nysa–Bóbr jest rozwój Euroregionu jako konku-rencyjnego i transgranicznego regionu gospodarczo-kulturowego. Celem w zakre-sie edukacji jest tematyczny rozwój edukacji i rozbudowa transferu technologii15.
W Euroregionie Neisse–Nisa–Nysa edukacja jest priorytetowym obszarem działania. Cele współpracy w zakresie edukacji obejmują w Euroregionie wszyst-kie poziomy, wszyst-kierunki i formy nauczania oraz partnerstwo gmin i organizacji po-zarządowych. Aktywność w sferze edukacji jest nie tylko misją, lecz także szansą rozwoju16. Wśród celów edukacyjnych wyróżnione zostały: wymiana informacji i doświadczeń w dziedzinie badań i nauki, organizacja seminariów naukowych dla pracowników naukowych i studentów, warsztaty naukowe zachęcające studentów do realizacji zadań badawczych, transfer kompetencji międzykulturowych, mo-bilność studentów, uczniów i pracowników naukowych, nauka języków obcych17.
6.2.3. Rozwój przedsiębiorczości
Jednym z priorytetowych obszarów współpracy w Euroregionie Pomerania jest „Rozwój i modernizacja gospodarki ze szczególnym uwzględnieniem MŚP”. Główne działania podejmowane w Euroregionie związane z funkcjonowaniem na jego obszarze podmiotów gospodarczych oscylują wokół utrzymania obecnych miejsc pracy i tworzenia nowych. Środkiem dla realizacji tego celu ma być wdraża-nie zrównoważonych strategii innowacyjnych, koncentracja na wybranych bran-żach oraz wsparcie sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Celem jest tworze-nie szerszej sieci współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami poprzez klastry oraz
13 Euroregion Pomerania, Transgraniczna koncepcja działań…, s. 129–135.
14 Euroregion Pro Europa Viadrina, Koncepcja Rozwoju i Działania Euroregionu Pro Europa
Via-drina, 2014, s. 54.
15 Euroregion Sprewa–Nysa–Bóbr, Plan rozwoju i działania Euroregionu Sprewa–Nysa–Bóbr, http://euroregion-snb.pl/media/dokumenty/Ogolne/plan_rozwoju_i_dzialania_eurore-gionu_sprewa_nysa_bobr.pdf, s. 120–121 [dostęp 12.12.2014].
16 Euroregion Neisse–Nisa–Nysa, Edukacja i gospodarka. Uczyć się w Europie i dla Europy, http://www.neisse-nisa-nysa.org/index.php?id=69&L=2 [dostęp 27.08.2013].
17 Urząd Statystyczny we Wrocławiu, Przedstawicielstwo Okręgowe w Libercu, Krajowy Urząd Statystyczny w Saksonii, Rocznik Euroregionu Nysa 2011, Wrocław–Liberec–Kamenz 2011, s. 27–28.
ułatwienie dostępu do wysoko rozwiniętych usług dla przedsiębiorstw18. Istotnym zadaniem Euroregionu jest poprawienie sytuacji i warunków rozwoju sektora ma-łych i średnich przedsiębiorstw poprzez organizację seminariów, wymianę infor-macji, wspólne badanie rynku czy planowania przestrzennego wspierającego roz-wój infrastruktury techniczno-drogowej19.
Rozwój przedsiębiorczości silnie zaakcentowany został w Euroregionie Pro Eu-ropa Viadrina, gdzie jednym z podstawowych celów jest wspieranie turystycznych i gospodarczych atutów lokalizacji. Realizacja celu ma się odbywać poprzez podej-mowanie działań zmierzających do: rozwoju wspólnych struktur i tworzenia strate-gii rozwoju, rozwoju turystyki w Euroregionie, rozbudowy szlaków turystycznych oraz infrastruktury technicznej, efektywnego wykorzystania walorów środowi-ska przyrodniczego i elementów krajobrazu, wsparcia i rozwoju transgranicznej współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami, promocji gospodarczej, włączenia przedsiębiorstw do transgranicznej sieci komunikacyjnej20. Działania zmierzają-ce do rozwoju przedsiębiorczości w Euroregionie Pro Europa Viadrina wspierane są przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych, promowanie regionalnych pro-duktów i wyrobów, tworzenie ram instytucjonalno-prawnych dla powstawania przedsiębiorstw transgranicznych, wsparcie dla sieci polsko-niemieckich przed-siębiorstw, rozwój małych i średnich przedsiębiorstw oraz tworzenie tzw. business
cluster dla podmiotów gospodarczych działających w podobnych branżach21. Rozwój gospodarczy jest jednym z celów Euroregionu Sprewa–Nysa–Bóbr, ma on być zrealizowany poprzez wzmocnienie obecnie funkcjonujących podmiotów gospodarczych i głównych branż w Euroregionie. Konieczne jest również stwo-rzenie rozbudowanych sieci regionalnych. Do priorytetowych celów związanych z rozwojem gospodarczym zaliczono: tworzenie i rozbudowę już istniejącej trans-granicznej infrastruktury drogowej i technologicznej, efektywne wykorzystanie struktury przestrzennej, poprawę połączeń drogowych i kolejowych pomiędzy ośrodkami miejskimi w euroregionie, zapewnienie wykwalifikowanej kadry pra-cowniczej, poprawę instytucjonalnych uwarunkowań prowadzenia działalności gospodarczej, rozbudowę transferu technologii22.
Euroregion Neisse–Nisa–Nysa, podejmując działania w zakresie rozwoju go-spodarki, koncentruje się na zmniejszeniu wad wynikających z przygranicznego położenia. Konieczne według władz Euroregionu są wspólne działania w zakre-sie badań produktów, zdobywania nowych rynków zbytu czy racjonalnego
wyko-18 http://www.pomerania.net/download/EHK_POMERANIA_2007-13_Endfassung_PL.pdf, s. 109 [dostęp 12.04.2014].
19 http://www.pomerania.net/main.cfm?l=pl&rubrik=5&th=31 [dostęp 10.10.2014]. 20 Euroregion Pro Europa Viadrina, Koncepcja Rozwoju…, s. 47.
21 Ibidem, s. 50.
22 http://euroregionsnb.pl/media/dokumenty/Ogolne/plan_rozwoju_i_dzialania_euroregio nu_sprewa_nysa_bobr.pdf, s. 120–121 [dostęp 10.10.2014].
6.2. Cele euroregionów 143
rzystania istniejących zasobów. Wzrost konkurencyjności powinien odbywać się poprzez: skupienie się na centralnych obszarach działań, określenie kluczowych branż dla rozwoju gospodarczego, strategiczne pozycjonowanie w kierunku bie-gunów wzrostu i europejskich centrów gospodarczych23.