Tarnowski Klaster Przemysłowy S.A. został założony w 1999 roku według pomysłu opartego na klasycznej defi nicji klastera przemysłowego.
Za wzorzec posłużył kilkudziesięcioletni francuski klaster przemysłowy
„Plastic Vallee” w regionie Rhone-Alpes. Akt notarialny powołał Spółkę Akcyjną Tarnowski Klaster Przemysłowy „Plastikowa Dolina”, a wśród 37 akcjonariuszy znalazły się m.in.: Gmina Miasta Tarnowa (jako akcjona-riusz większościowy), gminy byłego województwa tarnowskiego, Zakłady Azotowe w Tarnowie-Mościcach S.A., Zakłady Mechaniczne „Tarnów”
252 Tamże, s. 69.
253 Tamże, s. 81.
163 Innowacyjność przedsiębiorstw w klastrach
S.A., Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowie, a także Izba Rzemieślnicza oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości.
Spółka powstała w celu stworzenia warunków zachęcających przedsiębiorstwa z branży tworzyw sztucznych do lokalizacji przed-sięwzięć produkcyjnych w Tarnowie, pozwalając im na dynamiczny rozwój poprzez wykorzystanie mocnych stron lokalnej gospodarki i sys-temu lokalnych ulg podatkowych oraz bliskość Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach. Zmieniająca się sytuacja rynkowa wymusiła rozszerzenie oferty na wszystkie przedsiębiorstwa bazujące na nowocze-sności i innowacyjności. W 2001 roku nastąpiło podwyższenie kapitału akcyjnego spółki. Wszystkie nowe akcje objęła Gmina Miasta Tarnowa, która wniosła aportem nieruchomość niezabudowaną o powierzchni 21 ha (Park Przemysłowy „Czysta I”). Teren ten objęto statusem Specjal-nej Strefy EkonomiczSpecjal-nej (jako podstrefy SpecjalSpecjal-nej Strefy Ekonomicz-nej w Krakowie). Rok później przeprowadzono procedurę wyłączenia gruntu z produkcji rolnej i wprowadzenia zmian w miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego. Wykonano pełne uzbroje-nie terenu i kolejne podwyższeuzbroje-nie kapitału akcyjnego spółki.
W 2003 roku, w wyniku budowy dróg dojazdowych na terenie parku przemysłowego przy ul. Czystej i Kardynała Wyszyńskiego, uzyskano do-stęp do działek przemysłowych położonych wewnątrz terenu Parku Prze-mysłowego „Czysta I”. Równocześnie podpisane zostały pierwsze umowy przeniesienia własności działek i wydano pierwsze zezwolenia na działal-ność w Specjalnej Strefi e Ekonomicznej.
W 2004 roku Specjalną Strefę Ekonomiczną w Krakowie Podstrefa w Tarnowie rozszerzono o tereny położone w Tarnowie-Chyszowie. Stwo-rzono Park Przemysłowy „Czysta II”, który rok później został wniesiony przez Gminę Miasta Tarnowa aportem do Tarnowskiego Klastera Przemy-słowego S.A. W czerwcu 2004 roku, z inicjatywy Zarządu Spółki, Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach S.A. oraz prezydenta Tarnowa pod-pisano porozumienie w sprawie utworzenia Tarnowskiego Regionalnego Parku Przemysłowego (sygnatariuszem porozumienia była także Tarnow-ska Grupowa Oczyszczania Ścieków Sp. z o.o.). Tarnowski Klaster Przemy-słowy został wskazany jako podmiot zarządzający projektem. W 2005 roku nastąpiło kolejne powiększenie kapitału klastera, a Gmina Miasta Tarnowa wniosła do spółki aportem wspomniany Park „Czysta II” oraz teren przejęty od Zakładów Mechanicznych „Tarnów” S.A. Utworzono na nim 10-hekta-rowy Park Przemysłowy „Mechaniczne”, który trzy lata później został włą-czony do Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
W 2009 roku tereny oferowane przez Tarnowski Klaster Przemy-słowy S.A. powiększyły się o ponad 21 hektarów (wartość ok. 10,5 mln
164 Jolanta Stanienda, Renata Żaba-Nieroda złotych), wniesionych aportem przez Gminę Miasta Tarnowa. Pozwoliło to na powiększenie Parku Przemysłowego „Mechaniczne” i utworzenie Parku Przemysłowego „Kryształowy” o powierzchni 11,5 ha (część ma status Specjalnej Strefy Ekonomicznej – SSE). Plany na najbliższą przyszłość za-kładają rozszerzenie działalności Strefy Aktywności Gospodarczej „Mecha-niczne” (SAC), która powstała w oparciu o tereny, które były własnością Zakładów Mechanicznych Tarnów S.A. Liczbę akcjonariuszy oraz wielkość ofertowanej powierzchni w TKP S.A. w 2015 roku prezentuje tabela 10.
Tabela 10. Struktura akcjonariatu i oferta Tarnowskiego Klastra Przemysłowego S.A. w 2015 roku
Wyszczególnienie Dane
Liczba akcjonariuszy 37
Struktura akcjonariatu w %:
Gmina Miasta Tarnowa
pozostali akcjonariusze
98,86 1,14 Oferowana powierzchnia nieruchomości w ha:
Park Przemysłowy „Mechaniczne”
Strefa Aktywności Gospodarczej „Mechaniczne”
Park Przemysłowy „Czysta”
Specjalna Strefa Ekonomiczna
Zielony Park Przemysłowy „Kryształowy”
22 104 30 35 12 Źródło: opracowanie własne na podstawie uzyskanych informacji w TKP S.A.
Oferta klastra wskazuje na realizację głównych założeń, czyli two-rzenie warunków i klimatu sprzyjających przedsiębiorczości w Parkach Przemysłowych i Strefi e Aktywności Gospodarczej (SAG). I tak w Parku Przemysłowym „Mechaniczne” podejmowane są działania zmierzające do przywrócenia na tych terenach produkcji, poprawy stanu budowli – po wiel-kich kiedyś Zakładach Mechanicznych, wprowadzenia na te tereny nowych fi rm. W Parku Przemysłowym „Czysta”, posiadającym tereny inwestycyjne typu greenfi eld z możliwością korzystania z przywilejów SSE, funkcjonują takie podmioty jak: Becker Farby Przemysłowe Sp. z o.o., PPH MOSKITO, UNIPRESS Poligrafi a s.c., Elmark–Tarnów, DHL Express Poland Sp. z o.o., Zakład Elementów Konstrukcyjnych Sp. z o.o., Summit Packaging Polska Sp. z o.o., KON-INS-BUD Montaż Sp. z o.o. Z kolei Zielony Park Prze-mysłowy „Kryształowy” posiada tereny dla potencjalnych inwestorów z możliwością skorzystania z przywilejów SSE, a także obszar, na którym klaster przygotowuje własną działalność gospodarczą (fotowoltaika). Strefa Aktywności Gospodarczej (SAG) obejmuje obszar Parku Przemysłowego
„Mechaniczne” oraz tereny tzw. greenfi eld, które są już przygotowane dla
165 Innowacyjność przedsiębiorstw w klastrach
inwestorów254. W tabeli 11 zaprezentowano przychody i wynik fi nansowy w Tarnowskim Klastrze Przemysłowym S.A. W latach 2011-2013 przy-chody bez sprzedaży i wywłaszczeń wzrosły z 1,3 mln zł do 1,6 mln zł, czyli o ponad 20%. Korzystnie zmienił się także wynik fi nansowy klastra.
W 2011 roku generował on stratę na poziomie -341 tys. zł, którą w kolej-nych latach zamienił na zysk. Wyraźnie (bo o ponad 50%) spadły natomiast przychody wraz ze sprzedażą nieruchomości.
Tabela 11. Przychody i wynik fi nansowy w Tarnowskim Klastrze Przemysłowym S.A. w latach 2011-2013 (w tys. zł)
Wyszczególnienie 2011 2012 2013
Przychody bez sprzedaży i wywłaszczeń 1330,10 1706,00 1638,60
Wynik fi nansowy -341,80 26,20 11,00
Przychody (ze sprzedażą nieruchomości) 3483,60 3024,50 1638,60 Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.tkp.com.pl.
W celu zwiększenia przychodów spółki podjęto działania w kierunku budowy wolno stojącej elektrowni fotowoltaicznej o mocy 2 MPw, budowy stacji paliw oraz konserwacji zieleni. Planowane są także nowe inwesty-cje związane z rozpoczęciem budowy w latach 2014-2015 przez Spółkę ELPLC hali produkcyjnej, w której produkowane będą urządzenia w ob-szarze robotyki. Oprócz tego przedsiębiorstwo W-2 Technologia Sp. z o.o.
ma rozpocząć produkcję parafi ny dla przemysłu kosmetycznego. Spółka ORCO 1 rozpoczynać będzie budowę biogazowni o mocy 1 MW. Bardzo dużym planowanym przedsięwzięciem na lata 2014-2020 przez klaster jest utworzenie Subregionalnej Strefy Aktywności Gospodarczej, co jest bardzo istotne z punktu widzenia dużych inwestorów, ponieważ w regionie tarnow-skim brakuje powierzchni przemysłowych pod duże inwestycje.