Kan. 1223 - Przez kaplicę rozumie się miejsce przeznaczone, za zezwoleniem ordynariusza, do sprawowania kultu Bożego, dla pożytku jakiejś wspólnoty lub grupy wiernych, którzy się w nim gromadzą, do którego za zgodą właściwego przełożonego mają wstęp także inni wierni.
Kan. 1224 - § 1. Ordynariuszowi nie wolno udzielać zezwolenia wymaganego do ustanowienia kaplicy, zanim osobiście lub za pośrednictwem kogoś innego nie odwiedzi miejsca przeznaczonego na nią i nie uzna, że jest odpowiednio urządzone.
§ 2. Po udzieleniu zezwolenia kaplica nie może być bez postanowienia tegoż ordynariusza przeznaczona do użytku świeckiego.
Kan. 1225 - W kaplicach ustanowionych zgodnie z prawem wolno sprawować wszystkie czynności święte, z wyjątkiem tych, które zostały wyłączone przez prawo albo przepisem ordynariusza miejsca, albo na które nie zezwalają przepisy liturgiczne.
Kan. 1226 - Przez kaplicę prywatną rozumie się miejsce przeznaczone, za zezwoleniem ordynariusza miejsca, do kultu Bożego, dla pożytku jednej lub kilku osób fizycznych.
Kan. 1227 - Biskupi mogą ustanowić dla siebie kaplicę prywatną, która cieszy się tymi samymi prawami co kaplice nieprywatne.
Kan. 1228 - Przy zachowaniu w mocy przepisu kan. 1227, na celebrowanie Mszy świętej albo sprawowanie innych czynności świętych w jakiejkolwiek kaplicy prywatnej wymagane jest zezwolenie ordynariusza miejsca.
Kan. 1229 - Wskazane jest, by kaplice i kaplice prywatne zostały pobłogosławione według obrzędu określonego w księgach liturgicznych; zawsze powinny być one zarezerwowane tylko dla kultu Bożego i wyłączone z wszelkiego użytku domowego.
Rozdział III SANKTUARIA
Kan. 1230 - Przez sanktuarium rozumie się kościół lub inne miejsce święte, do którego – za zgodą ordynariusza miejsca – pielgrzymują liczni wierni, kierujący się szczególną pobożnością.
Kan. 1231 - Aby sanktuarium mogło się nazywać narodowym, powinno otrzymać zatwierdzenie konferencji biskupów; aby mogło nazywać się międzynarodowym, wymagane jest zatwierdzenie Stolicy Świętej.
Kan. 1232 - § 1. Właściwy do zatwierdzenia statutu sanktuarium diecezjalnego jest ordynariusz miejsca; statutu sanktuarium narodowego – konferencja biskupów; statutu sanktuarium międzynarodowego – tylko Stolica Święta.
§ 2. W statucie należy określić w szczególności cel, władzę rektora, prawo własności i zarząd majątkiem.
Kan. 1233 - Sanktuariom mogą być przyznane pewne przywileje, ilekroć zdają się za tym przemawiać okoliczności miejsca, napływ pielgrzymów, a zwłaszcza dobro wiernych.
Kan. 1234 - § 1. W sanktuariach należy zapewnić wiernym obfitsze środki zbawienia przez gorliwe głoszenie słowa Bożego, odpowiednie ożywienie życia liturgicznego, zwłaszcza przez sprawowanie Eucharystii i pokuty, oraz kultywowanie zatwierdzonych form pobożności ludowej.
§ 2. Świadectwa wotywne sztuki ludowej i pobożności powinny być w sanktuariach albo w miejscach przyległych przechowywane i eksponowane oraz bezpiecznie strzeżone.
Rozdział IV OŁTARZE
Kan. 1235 - § 1. Ołtarz, czyli stół, na którym sprawuje się Ofiarę eucharystyczną, nazywa się stałym, jeżeli jest zbudowany tak, iż jest złączony z posadzką i dlatego nie może być usunięty; przenośnym zaś nazywa się wtedy, gdy może być przenoszony.
§ 2. Wskazane jest, by w każdym kościele był ołtarz stały; w pozostałych zaś miejscach, przeznaczonych do sprawowania świętych obrzędów, ołtarz stały lub przenośny.
Kan. 1236 - § 1. Zgodnie z ustalonym zwyczajem Kościoła, mensa ołtarza stałego powinna być kamienna i to wykonana z jednego kamienia naturalnego; według uznania jednak konferencji biskupów może być użyty także inny materiał, odpowiedni i trwały. Kolumny zaś lub podstawę można wykonać z jakiegokolwiek materiału.
§ 2. Ołtarz przenośny może być wykonany z jakiegokolwiek trwałego materiału, odpowiedniego do użytku liturgicznego.
Kan. 1237 - § 1. Ołtarze stałe należy poświęcić, przenośne zaś należy poświęcić albo pobłogosławić, według obrzędów określonych w księgach liturgicznych.
§ 2. Starożytna tradycja umieszczania relikwii męczenników albo innych świętych pod ołtarzem stałym powinna być zachowana, zgodnie z przepisami zawartymi w księgach liturgicznych.
Kan. 1238 - § 1. Ołtarz traci poświęcenie lub błogosławieństwo zgodnie z postanowieniem kan. 1212.
§ 2. Ołtarze, tak stałe, jak i przenośne, nie tracą poświęcenia lub błogosławieństwa wskutek przeznaczenia kościoła lub innego miejsca świętego do użytku świeckiego.
Kan. 1239 - § 1. Ołtarz, zarówno stały, jak i przenośny, powinien być zarezerwowany tylko dla kultu Bożego, z całkowitym wyłączeniem jakiegokolwiek użytku świeckiego.
§ 2. Pod ołtarzem nie wolno umieszczać zwłok; w przeciwnym razie nie można na nim odprawiać Mszy świętej.
Rozdział V CMENTARZE
Kan. 1240 - § 1. Tam, gdzie to możliwe, Kościół powinien mieć własne cmentarze lub przynajmniej kwatery na cmentarzach świeckich, przeznaczone na grzebanie wiernych zmarłych, należycie pobłogosławione.
§ 2. Jeżeli jednak jest to niemożliwe, należy każdorazowo błogosławić poszczególne groby.
Kan. 1241 - § 1. Parafie oraz instytuty zakonne mogą mieć własny cmentarz.
§ 2. Również inne osoby prawne lub rodziny mogą posiadać szczególny cmentarz lub grobowiec, który należy pobłogosławić zgodnie z decyzją ordynariusza miejsca.
Kan. 1242 - W kościołach nie wolno grzebać zmarłych, chyba że chodzi o Biskupa Rzymskiego albo kardynałów lub biskupów diecezjalnych, również emerytowanych, którzy są chowani we własnym kościele.
Kan. 1243 - Odpowiednie przepisy dotyczące porządku, jaki ma być przestrzegany na cmentarzach, zwłaszcza gdy chodzi o zachowanie i ochronę ich sakralnego charakteru, powinny zostać ustanowione przez prawo partykularne.
Tytuł II CZASY ŚWIĘTE
Kan. 1244 - § 1. Ustanawianie dni świątecznych oraz dni pokuty, wspólnych w całym Kościele, ich przenoszenie i znoszenie, należy do wyłącznej kompetencji najwyższej władzy kościelnej, z zachowaniem w mocy przepisu kan. 1246 § 2.
§ 2. Biskupi diecezjalni mogą wyznaczać szczególne dni świąteczne albo dni pokutne dla swoich diecezji albo miejsc tylko w pojedynczych przypadkach.
Kan. 1245 - Przy zachowaniu prawa biskupów diecezjalnych, o którym mowa w kan. 87, proboszcz może, ze słusznej przyczyny i zgodnie z przepisami biskupa diecezjalnego, udzielić w poszczególnych przypadkach dyspensy od obowiązku przestrzegania dnia świątecznego lub
dnia pokuty, albo dokonać zamiany tego obowiązku na inne uczynki pobożne; to samo może uczynić również przełożony kleryckiego instytutu zakonnego albo stowarzyszenia życia apostolskiego na prawie papieskim, w odniesieniu do swoich podwładnych oraz innych osób dniem i nocą przebywających w domu.
Rozdział I DNI ŚWIĄTECZNE
Kan. 1246 - § 1. Niedziela, w czasie której celebruje się misterium paschalne, na podstawie tradycji apostolskiej powinna być obchodzona w całym Kościele jako najdawniejszy dzień świąteczny nakazany. Podobnie należy obchodzić dni Narodzenia Pana Naszego Jezusa Chrystusa, Objawienia Pańskiego, Wniebowstąpienia oraz Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, Świętej Bożej Rodzicielki Maryi, Jej Niepokalanego Poczęcia i Wniebowzięcia, Świętego Józefa, Świętych Apostołów Piotra i Pawła, i wreszcie Wszystkich Świętych.
§ 2. Konferencja biskupów może jednak, po uprzednim zatwierdzeniu przez Stolicę Apostolską, niektóre z dni świątecznych nakazanych znieść lub przenieść na niedzielę.
Kan. 1247 - W niedzielę oraz w inne dni świąteczne nakazane, wierni są obowiązani uczestniczyć we Mszy świętej; powinni ponadto powstrzymać się od wykonywania tych prac i zajęć, które utrudniają oddawanie Bogu czci, przeżywanie radości właściwej dniowi Pańskiemu albo korzystanie z należnego odpoczynku duchowego i fizycznego.
Kan. 1248 - § 1. Nakazowi uczestniczenia we Mszy świętej czyni zadość ten, kto bierze w niej udział, gdziekolwiek jest odprawiana w obrządku katolickim, bądź w sam dzień świąteczny, bądź też wieczorem dnia poprzedzającego.
§ 2. Jeżeli z braku świętego szafarza albo z innej poważnej przyczyny uczestniczenie w celebracji eucharystycznej jest niemożliwe, usilnie zaleca się, aby wierni brali udział w liturgii Słowa, jeżeli jest ona odprawiana w kościele parafialnym albo innym świętym miejscu, zgodnie z przepisami wydanymi przez biskupa diecezjalnego, albo poświęcali odpowiedni czas na modlitwę indywidualną, albo w rodzinie lub, według sposobności, w grupach rodzin.
Rozdział II DNI POKUTY
Kan. 1249 - Wszyscy wierni, każdy na swój sposób, obowiązani są na podstawie prawa Bożego czynić pokutę; aby jednak wszyscy przez wspólne podejmowanie pokuty łączyli się między sobą, zostają nakazane dni pokuty, w które wierni powinni oddawać się w sposób szczególny modlitwie, wykonywać uczynki pobożności i miłości, podejmować akty umartwienia siebie przez wypełnianie własnych obowiązków z większą starannością, zwłaszcza zaś zachowywać post i wstrzemięźliwość, zgodnie z postanowieniami zamieszczonych poniżej kanonów.
Kan. 1250 - W Kościele powszechnym dniami i okresami pokutnymi są wszystkie piątki całego roku i czas wielkiego postu.
Kan. 1251 - Wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów, zgodnie z postanowieniem konferencji biskupów, należy zachowywać we wszystkie piątki całego roku, chyba że w piątek przypada dzień zaliczony do uroczystości; natomiast wstrzemięźliwość i post obowiązują w środę popielcową oraz w piątek Męki i Śmierci Pana Naszego Jezusa Chrystusa.
Kan. 1252 - Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły czternasty rok życia, prawem zaś o poście są związane wszystkie osoby pełnoletnie, aż do rozpoczęcia sześćdziesiątego roku życia. Jednak duszpasterze oraz rodzice powinni zatroszczyć się o to, aby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie są jeszcze związani prawem postu i wstrzemięźliwości, byli wychowywani do autentycznego ducha pokuty.
Kan. 1253 - Konferencja biskupów może dokładniej określić sposób zachowania postu i wstrzemięźliwości, jak również w całości lub części zastąpić post i wstrzemięźliwość innymi formami pokuty, zwłaszcza uczynkami miłości i praktykowaniem pobożności.