PROWINCJE I REGIONY KOŚCIELNE
WEWNĘTRZNA ORGANIZACJA KOŚCIOŁÓW PARTYKULARNYCH
Rozdział I
SYNOD DIECEZJALNY
Kan. 460 - Synod diecezjalny jest zebraniem wybranych kapłanów oraz innych wiernych Kościoła partykularnego, którzy dla dobra całej wspólnoty diecezjalnej świadczą pomoc biskupowi diecezjalnemu, zgodnie z postanowieniami kanonów zamieszczonych poniżej.
Kan. 461 - § 1. Synod diecezjalny w poszczególnych Kościołach partykularnych powinien się odbyć, jeżeli zdaniem biskupa diecezjalnego i po wysłuchaniu rady kapłańskiej, przemawiają za tym okoliczności.
§ 2. Jeżeli biskupowi zlecono troskę o kilka diecezji, albo jest biskupem własnym jednej diecezji, drugą zaś kieruje jako administrator, może zwołać jeden tylko synod dla wszystkich powierzonych mu diecezji.
Kan. 462 - § 1. Synod diecezjalny zwołuje jedynie biskup diecezjalny, nie zaś tymczasowy rządca diecezji.
§ 2. Synodowi diecezjalnemu przewodniczy biskup diecezjalny, który jednak może delegować na poszczególne sesje synodu wikariusza generalnego albo wikariusza biskupiego do wypełnienia tego obowiązku.
Kan. 463 - § 1. Na synod diecezjalny powinni zostać wezwani jako członkowie i mają obowiązek w nim uczestniczyć:
1º biskup koadiutor oraz biskupi pomocniczy;
2º wikariusze generalni i wikariusze biskupi oraz wikariusz sądowy;
3º kanonicy kościoła katedralnego;
4º członkowie rady kapłańskiej;
5º wierni świeccy, także członkowie instytutów życia konsekrowanego, wybrani przez radę duszpasterską w sposób i w liczbie do ustalenia przez biskupa diecezjalnego, a tam gdzie nie ma tej rady – w sposób określony przez biskupa diecezjalnego;
6º rektor wyższego seminarium diecezjalnego;
7º dziekani;
8º przynajmniej jeden prezbiter z każdego dekanatu, wybrany przez wszystkich pełniących tam duszpasterstwo; należy także wybrać innego prezbitera, który by go zastąpił, gdyby ten miał przeszkodę;
9º niektórzy przełożeni instytutów zakonnych i stowarzyszeń życia apostolskiego, które posiadają dom w diecezji, wybrani w liczbie i w sposób określony przez biskupa diecezjalnego.
§ 2. Biskup diecezjalny może wezwać na synod diecezjalny w charakterze członków także inne osoby, czy to duchownych, czy członków instytutów życia konsekrowanego, czy wiernych świeckich.
§ 3. Jeżeli biskup diecezjalny uzna to za wskazane, może zaprosić na synod diecezjalny w charakterze obserwatorów niektórych duchownych albo członków Kościołów lub wspólnot kościelnych, które nie są w pełnej wspólnocie z Kościołem katolickim.
Kan. 464 - Jeżeli członek synodu nie mógłby wziąć w nim udziału z powodu prawnej przeszkody, nie może wysłać pełnomocnika, który by w jego imieniu w nim uczestniczył;
powinien jednak powiadomić biskupa diecezjalnego o tej przeszkodzie.
Kan. 465 - Wszystkie zaproponowane tematy mają być poddane swobodnemu omówieniu przez członków na sesjach synodalnych.
Kan. 466 - Jedynym ustawodawcą na synodzie diecezjalnym jest biskup diecezjalny, a inni członkowie synodu mają tylko głos doradczy; wyłącznie on sam podpisuje deklaracje i dekrety synodalne, które jedynie jego powagą mogą być ogłoszone.
Kan. 467 - Biskup diecezjalny powinien podać do wiadomości metropolicie i konferencji biskupów treść deklaracji i dekretów synodalnych.
Kan. 468 - § 1. Biskup diecezjalny może zgodnie ze swoim roztropnym osądem zawiesić albo rozwiązać synod diecezjalny.
§ 2. Z chwilą wakansu lub przeszkody w działaniu stolicy biskupiej synod diecezjalny zostaje przerwany na mocy samego prawa, dopóki nowy biskup diecezjalny nie poleci go kontynuować lub nie zadeklaruje, że został rozwiązany.
Rozdział II
KURIA DIECEZJALNA
Kan. 469 - Kuria diecezjalna składa się z tych instytucji i osób, które świadczą biskupowi pomoc w zarządzaniu całą diecezją, zwłaszcza w kierowaniu działalnością pasterską, w administrowaniu diecezją i wykonywaniu władzy sądowniczej.
Kan. 470 - Nominacja tych, którzy sprawują urzędy w kurii diecezjalnej, należy do biskupa diecezjalnego.
Kan. 471 - Wszyscy, którzy otrzymują urzędy w kurii, mają obowiązek:
1º złożyć przyrzeczenie, że będą wiernie wypełniać zadanie w sposób określony przez prawo lub przez biskupa;
2º zachować tajemnicę w zakresie i w sposób określony prawem albo przez biskupa.
Kan. 472 – Odnośnie do spraw i osób związanych w kurii z wykonywaniem władzy sądowniczej należy stosować przepisy Księgi VII Procesy; gdy zaś chodzi o sprawy dotyczące zarządzania diecezją, trzeba stosować przepisy kanonów zamieszczonych poniżej.
Kan. 473 - § 1. Biskup diecezjalny powinien czuwać nad tym, by wszystkie sprawy związane z zarządzaniem całą diecezją były odpowiednio koordynowane i zawsze skierowane ku osiąganiu dobra powierzonej mu części Ludu Bożego jak najbardziej skutecznie.
§ 2. Do biskupa diecezjalnego należy koordynowanie działalności pasterskiej wikariuszy generalnych i biskupich; tam, gdzie to będzie wskazane, można mianować moderatora kurii, którym powinien być kapłan, a jego zadaniem jest koordynowanie, pod władzą biskupa, wszystkiego, co odnosi się do załatwiania spraw administracyjnych oraz czuwanie nad tym, by pozostali pracownicy kurii właściwie wypełniali powierzone im funkcje.
§ 3. Jeżeli, zdaniem biskupa, za czymś innym nie przemawiają okoliczności miejsca, moderatorem kurii powinien być mianowany wikariusz generalny, a gdy jest kilku, jeden z nich.
§ 4. Tam, gdzie biskup uzna za wskazane w celu odpowiedniego ożywiania działalności pasterskiej, może ustanowić radę biskupią, złożoną z wikariuszy generalnych i wikariuszy biskupich.
Kan. 474 - Dokumenty kurii powstałe w celu wywołania skutków prawnych muszą być podpisane przez ordynariusza, od którego pochodzą – co jest wymagane do ich ważności – jak również przez kanclerza kurii lub notariusza; kanclerz zaś ma obowiązek powiadomić o wspomnianych dokumentach moderatora kurii.
Art. 1
WIKARIUSZE GENERALNI I WIKARIUSZE BISKUPI
Kan. 475 - § 1. W każdej diecezji powinien zostać ustanowiony przez biskupa diecezjalnego wikariusz generalny, który, wyposażony we władzę zwyczajną, zgodnie z przepisami zawartymi w zamieszczonych poniżej kanonach, ma wspierać biskupa w zarządzaniu całą diecezją.
§ 2. Należy przyjąć jako ogólną regułę, że ustanawia się jednego wikariusza generalnego, chyba że za innym rozwiązaniem przemawia wielkość diecezji lub liczba mieszkańców albo inne racje duszpasterskie.
Kan. 476 - Ilekroć jest to konieczne ze względu na sprawny zarząd diecezją, biskup diecezjalny może też ustanowić jednego lub kilku wikariuszy biskupich, którzy by albo w określonej części diecezji, albo w oznaczonym zakresie spraw, albo w odniesieniu do wiernych określonego obrządku lub do pewnej grupy osób posiadali taką samą władzę zwyczajną, jaka na mocy prawa powszechnego przysługuje wikariuszowi generalnemu, zgodnie z przepisami kanonów zamieszczonych poniżej.
Kan. 477 - § 1. Wikariusz generalny i wikariusz biskupi są mianowani w sposób nieskrępowany przez biskupa diecezjalnego i mogą być przez niego swobodnie odwołani, z zachowaniem w mocy przepisu kan. 406; wikariusz biskupi, który nie jest biskupem pomocniczym, może być mianowany tylko na czas określony w samej nominacji.
§ 2. Gdy wikariusz generalny jest nieobecny lub ma prawną przeszkodę, biskup diecezjalny może ustanowić innego, który ma go zastępować; ta sama zasada ma zastosowanie do wikariusza biskupiego.
Kan. 478 - § 1. Wikariusz generalny i wikariusz biskupi mają być kapłanami, którzy ukończyli przynajmniej trzydzieści lat, mają doktorat lub licencjat z prawa kanonicznego albo z teologii lub w tych dyscyplinach dysponują przynajmniej prawdziwą biegłością, odznaczają się nieskazitelną doktryną, prawością, roztropnością i doświadczeniem w załatwianiu spraw.
§ 2. Ani urzędu wikariusza generalnego, ani biskupiego nie da się pogodzić z zadaniem kanonika penitencjarza; nie wolno też powierzać go krewnym biskupa, aż do czwartego stopnia.
Kan. 479 - § 1. Na mocy urzędu wikariuszowi generalnemu przysługuje w całej diecezji władza wykonawcza, którą z mocy prawa posiada biskup diecezjalny, do podejmowania wszystkich aktów administracyjnych, z wyjątkiem jednak tych, które biskup sobie zarezerwował lub do których prawo wymaga specjalnego zlecenia biskupa.
§ 2. Wikariuszowi biskupiemu przysługuje z mocy prawa ta sama władza, o której mowa w § 1, lecz w odniesieniu do określonej części terytorium albo oznaczonego rodzaju spraw, albo wiernych określonego obrządku lub tylko grupy osób, dla których został ustanowiony, z wyłączeniem tych spraw, które biskup zarezerwował dla siebie albo dla wikariusza generalnego, albo do których prawo wymaga specjalnego zlecenia biskupa.
§ 3. Wikariuszowi generalnemu oraz wikariuszowi biskupiemu, w zakresie ich właściwości, przysługują także upoważnienia habitualne udzielone biskupowi przez Stolicę Apostolską, jak również wykonywanie reskryptów, chyba że wyraźnie zastrzeżono inaczej albo upoważnienia zostały udzielone ze względu na osobiste przymioty biskupa diecezjalnego.
Kan. 480 - Wikariusz generalny i wikariusz biskupi mają referować biskupowi diecezjalnemu ważniejsze sprawy, tak zamierzone, jak i wykonane; nigdy też nie wolno im działać wbrew woli i zamierzeniom biskupa diecezjalnego.
Kan. 481 - § 1. Władza wikariusza generalnego i wikariusza biskupiego wygasa po upływie czasu zlecenia, wskutek rezygnacji, a także – z zastrzeżeniem przepisów kan. 406 i 409 – wskutek odwołania podanego do wiadomości zainteresowanego przez biskupa diecezjalnego, jak również przez wakans stolicy biskupiej.
§ 2. Z chwilą zawieszenia władzy biskupa diecezjalnego zostaje zawieszona władza wikariusza generalnego i wikariusza biskupiego, chyba że posiadają godność biskupią.
Art. 2
KANCLERZ, INNI NOTARIUSZE I ARCHIWUM
Kan. 482 - § 1. W każdej kurii należy ustanowić kanclerza, którego głównym zadaniem – o ile w prawie partykularnym nie postanowiono inaczej – jest troska o sporządzanie i wysyłanie dokumentów kurialnych oraz strzeżenie ich w archiwum kurii.
§ 2. W razie potrzeby można dać kanclerzowi pomocnika, zwanego wicekanclerzem.
§ 3. Kanclerz oraz wicekanclerz są tym samym notariuszami i sekretarzami kurii.
Kan. 483 - § 1. Oprócz kanclerza można ustanowić innych notariuszy, a pismo przez nich sporządzone lub podpisane posiada znamię wiary publicznej w odniesieniu do wszelkich dokumentów albo tylko do akt sądowych, albo jedynie do akt określonej sprawy bądź czynności.
§ 2. Kanclerz i notariusze powinni być osobami o nieposzlakowanej opinii i ponad wszelkim podejrzeniem; w sprawach, w których mogłoby ucierpieć dobre imię kapłana, notariuszem powinien być kapłan.
Kan. 484 - Zadaniem notariuszy jest:
1º spisywanie aktów i sporządzanie dokumentów w sprawach dotyczących dekretów, zarządzeń, zobowiązań lub innych kwestii wymagających ich udziału;
2º wierne dokumentowanie na piśmie dokonywanych czynności, z umieszczeniem własnego podpisu i zaznaczeniem miejscowości, dnia, miesiąca i roku;
3º udostępnianie z rejestrów osobom, które zgodnie z prawem o to proszą, z zachowaniem koniecznych wymogów, aktów lub dokumentów oraz poświadczanie zgodności ich odpisów z oryginałem.
Kan. 485 - Kanclerz i notariusze mogą być swobodnie odwołani z urzędu przez biskupa diecezjalnego, ale nie przez administratora diecezjalnego, chyba że za zgodą kolegium konsultorów.
Kan. 486 - § 1. Z największą troską należy strzec wszystkich dokumentów dotyczących diecezji lub parafii.
§ 2. W każdej kurii, w miejscu bezpiecznym, należy urządzić archiwum diecezjalne, czyli depozyt dokumentów, w którym powinny być przechowywane dokumenty i pisma dotyczące spraw diecezjalnych – zarówno duchowych, jak i doczesnych – odpowiednio uporządkowane i jak najstaranniej strzeżone.
§ 3. Należy sporządzić inwentarz, czyli katalog dokumentów znajdujących się w archiwum, z krótkim opisem poszczególnych pism.
Kan. 487 - § 1. Archiwum powinno być zamknięte, a klucz od niego powinien mieć tylko biskup i kanclerz; nikomu nie wolno wchodzić do archiwum bez zezwolenia biskupa albo bez jednoczesnego zezwolenia moderatora kurii i kanclerza.
§ 2. Osoby zainteresowane mają prawo otrzymać – osobiście lub przez pełnomocnika – uwierzytelniony odpis lub kopię dokumentów, z natury swej publicznych, które dotyczą ich osoby.
Kan. 488 - Z archiwum nie wolno wynosić dokumentów, chyba że tylko na krótki czas i za zgodą biskupa albo moderatora kurii i kanclerza jednocześnie.
Kan. 489 - § 1. W kurii diecezjalnej powinno także być archiwum tajne albo przynajmniej w ogólnym archiwum powinna się znajdować kasa pancerna, dobrze zamknięta i umocowana, której nie da się wynieść z miejsca; należy tam przechowywać z największą starannością dokumenty tajne.
§ 2. Każdego roku należy zniszczyć dokumenty obyczajowych spraw karnych, gdy oskarżone w nich osoby zmarły, albo spraw zakończonych przed dziesięciu laty wyrokiem skazującym, zachowując krótkie streszczenie faktów wraz z tekstem wyroku kończącego postępowanie.
Kan. 490 - § 1. Klucz od tajnego archiwum może mieć tylko biskup.
§ 2. Podczas wakansu stolicy nie wolno otwierać tajnego archiwum lub kasy pancernej, chyba że w razie prawdziwej konieczności uczyni to osobiście administrator diecezjalny.
§ 3. Z tajnego archiwum lub kasy pancernej nie wolno wynosić dokumentów.
Kan. 491 - § 1. Biskup diecezjalny powinien zatroszczyć się o to, by również akta i dokumenty archiwów kościołów katedralnych, kolegiackich, parafialnych oraz innych znajdujących się na jego terytorium były starannie przechowywane, jak również o to, by sporządzane były inwentarze, czyli katalogi, w dwóch egzemplarzach, z których jeden ma być przechowywany w miejscowym archiwum, drugi zaś w archiwum diecezjalnym.
§ 2. Biskup diecezjalny powinien zatroszczyć się także o utworzenie archiwum historycznego, w którym byłyby pilnie strzeżone i systematycznie uporządkowane dokumenty posiadające walor historyczny.
§ 3. By korzystać z akt i dokumentów, o których mowa w § 1 i 2, albo wynosić je poza archiwum, należy przestrzegać przepisów ustanowionych przez biskupa diecezjalnego.
Art. 3
RADA DO SPRAW EKONOMICZNYCH I EKONOM
Kan. 492 - § 1. W każdej diecezji należy ustanowić radę do spraw ekonomicznych, na czele której stoi biskup diecezjalny lub jego delegat, składającą się z przynajmniej trzech wiernych mianowanych przez biskupa, biegłych w sprawach ekonomicznych, znających dobrze prawo świeckie i odznaczających się prawością.
§ 2. Członkowie rady do spraw ekonomicznych mają być mianowani na okres pięciu lat, po upływie którego mogą być mianowani na dalsze pięcioletnie kadencje.
§ 3. Wykluczeni są ze składu rady do spraw ekonomicznych krewni lub powinowaci biskupa, aż do czwartego stopnia.
Kan. 493 - Oprócz zadań powierzonych jej w Księdze V Dobra doczesne Kościoła, rada do spraw ekonomicznych przygotowuje każdego roku, zgodnie ze wskazaniami biskupa diecezjalnego, preliminarz przychodów i wydatków przewidzianych w związku z zarządzaniem diecezją w roku następnym, jak również zatwierdza bilans przychodów i rozchodów za rok ubiegły.
Kan. 494 - § 1. W każdej diecezji biskup, po wysłuchaniu zdania kolegium konsultorów oraz rady do spraw ekonomicznych, powinien ustanowić ekonoma, który ma być rzeczywiście biegły w sprawach gospodarczych i odznaczać się nienaganną uczciwością.
§ 2. Ekonom mianowany jest na okres pięciu lat, lecz po jego upływie może być mianowany na dalsze pięcioletnie kadencje; w czasie trwania kadencji biskup nie może go odwołać, chyba że z poważnej przyczyny, którą sam ocenia, wysłuchawszy także zdania kolegium konsultorów oraz rady do spraw ekonomicznych.
§ 3. Zadaniem ekonoma jest zarządzanie dobrami doczesnymi diecezji, w sposób określony przez radę do spraw ekonomicznych, pod władzą biskupa, a także pokrywanie – z dochodów diecezjalnych – wydatków, poniesienie których zgodnie z prawem zarządził biskup albo upoważnione przez niego osoby.
§ 4. Z końcem roku ekonom powinien przedstawić radzie do spraw ekonomicznych rozliczenie przychodów i rozchodów.
Rozdział III
RADA KAPŁAŃSKA I KOLEGIUM KONSULTORÓW
Kan. 495 - § 1. W każdej diecezji należy ustanowić radę kapłańską, czyli zespół kapłanów będący jakby senatem biskupa i reprezentujący prezbiterium, której zadaniem jest wspieranie biskupa w zarządzaniu diecezją, zgodnie z przepisami prawa, aby możliwie jak najbardziej pomnażało się dobro pasterskie powierzonej mu części Ludu Bożego.
§ 2. W wikariatach i prefekturach apostolskich wikariusz lub prefekt apostolski powinni ustanowić radę złożoną z trzech przynajmniej prezbiterów misjonarzy, których zdania, wyrażonego chociażby w formie listownej, należy wysłuchać przy załatwianiu ważniejszych spraw.
Kan. 496 - Rada kapłańska powinna posiadać własny statut, zatwierdzony przez biskupa diecezjalnego i uwzględniający przepisy wydane w tej sprawie przez konferencję biskupów.
Kan. 497 - Gdy chodzi o wyznaczenie członków rady kapłańskiej, to:
1º mniej więcej połowa powinna być wybrana w sposób wolny przez samych kapłanów, zgodnie z przepisami kanonów zamieszczonych poniżej oraz statutu;
2º niektórzy kapłani, zgodnie z postanowieniami statutu, powinni być członkami stałymi, a więc należącymi do rady z racji powierzonego im urzędu;
3º biskup diecezjalny może swobodnie mianować niektórych członków rady.
Kan. 498 - § 1. Prawo wyboru do rady kapłańskiej, zarówno czynne, jak i bierne, posiadają:
1º wszyscy kapłani diecezjalni inkardynowani do diecezji;
2º kapłani diecezjalni nieinkardynowani do diecezji, jak również kapłani członkowie instytutu zakonnego albo stowarzyszenia życia apostolskiego, którzy przebywając na terenie diecezji, pełnią dla jej dobra jakiś urząd;
§ 2. Jeżeli to przewiduje statut, wspomniane prawo wyboru może być przyznane innym kapłanom, mającym w diecezji stałe albo tymczasowe zamieszkanie.
Kan. 499 - Sposób wyboru członków rady kapłańskiej powinien być określony w statucie, w ten jednak sposób, by wedle możności kapłani prezbiterium byli reprezentowani z uwzględnieniem przede wszystkim różnych rodzajów posług oraz różnych regionów diecezji.
Kan. 500 - § 1. Do biskupa diecezjalnego należy zwoływanie rady kapłańskiej, przewodniczenie jej oraz określanie spraw, które mają być przedmiotem jej obrad, albo dopuszczanie spraw zgłoszonych przez członków.
§ 2. Rada kapłańska ma jedynie głos doradczy; biskup diecezjalny powinien wysłuchać jej zdania w ważniejszych sprawach, potrzebuje zaś jej zgody tylko w przypadkach wyraźnie określonych przez prawo.
§ 3. Rada kapłańska nie może nigdy działać bez biskupa diecezjalnego, do którego też wyłącznie należy zarządzenie ogłoszenia tego, co zostało uchwalone zgodnie z postanowieniem § 2.
Kan. 501 - § 1. Członkowie rady kapłańskiej powinni być ustanawiani na czas określony w statucie, ale w ten sposób, by cała rada lub pewna jej część była odnawiana co pięć lat.
§ 2. Podczas wakansu stolicy ustaje rada kapłańska, a jej funkcje sprawuje kolegium konsultorów; w ciągu roku od objęcia diecezji biskup powinien ustanowić na nowo radę kapłańską.
§ 3. Jeżeli rada kapłańska nie wypełnia zadania powierzonego jej dla dobra diecezji albo poważnie go nadużywa, biskup diecezjalny, po konsultacji z metropolitą albo – gdy chodzi o metropolię – z biskupem sufraganem najstarszym promocją, może ją rozwiązać, jednakże w ciągu roku powinien ustanowić radę na nowo.
Kan. 502 - § 1. Spośród członków rady kapłańskiej biskup diecezjalny powinien w sposób swobodny mianować niektórych kapłanów, w liczbie nie mniejszej niż sześciu i nie przekraczającej dwunastu, którzy by stanowili przez okres pięciu lat kolegium konsultorów, wypełniające zadania określone przez prawo; jednak po upływie pięciolecia kolegium wypełnia nadal swoje zadania, dopóki nie zostanie ukonstytuowane nowe kolegium.
§ 2. Kolegium konsultorów przewodniczy biskup diecezjalny, a podczas przeszkody w działaniu albo wakansu stolicy ten, kto tymczasowo zastępuje biskupa; przed jego zaś ustanowieniem, kapłan najstarszy święceniami w kolegium konsultorów.
§ 3. Konferencja biskupów może zarządzić, by zadania konsultorów zostały powierzone kapitule katedralnej.
§ 4. W wikariacie i prefekturze apostolskiej zadania kolegium konsultorów wypełnia rada misji, o której mowa w kan. 495 § 2, chyba że prawo stanowi inaczej.
Rozdział IV
KAPITUŁY KANONIKÓW
Kan. 503 - Kapituła kanoników, katedralna lub kolegiacka, to kolegium kapłanów, którego zadaniem jest sprawowanie bardziej uroczystych czynności liturgicznych w kościele katedralnym albo kolegiackim; do kapituły katedralnej należy ponadto wypełnianie zadań zleconych jej przez prawo albo przez biskupa diecezjalnego.
Kan. 504 - Erygowanie kapituły katedralnej, dokonywanie w niej zmian albo jej zniesienie są zarezerwowane dla Stolicy Apostolskiej.
Kan. 505 - Każda kapituła, tak katedralna, jak i kolegiacka, powinna mieć własny statut, uchwalony zgodnym z prawem aktem kapitulnym i zatwierdzony przez biskupa diecezjalnego;
statutu tego nie wolno zmieniać ani znosić bez aprobaty biskupa diecezjalnego.
Kan. 506 - § 1. Zachowując zawsze prawa fundacyjne, statut kapituły powinien określić jej ustrój oraz liczbę jej członków, ustalić czynności, jakie mają być wykonywane przez kapitułę lub poszczególnych kanoników w zakresie kultu Bożego oraz posługi, uregulować odbywanie zebrań, na których załatwia się sprawy związane z działalnością kapituły, jak również określić warunki wymagane do ważności lub godziwości podejmowanych czynności, jednak w zgodzie z przepisami prawa powszechnego.
§ 2. Statut powinien także określić dochody, zarówno stałe, jak i pobierane z racji wykonywania jakiegoś zadania, oraz – biorąc pod uwagę przepisy wydane przez Stolicę Świętą – insygnia kanoników.
Kan. 507 - § 1. Jeden z kanoników powinien stać na czele kapituły, a ponadto, zgodnie z postanowieniami statutu, powinny być ustanowione także inne urzędy, z uwzględnieniem miejscowych zwyczajów.
§ 2. Duchownym, którzy nie należą do kapituły, można powierzać inne urzędy, by sprawując je, świadczyli pomoc kanonikom, zgodnie z postanowieniami statutu.
Kan. 508 - § 1. Kanonik penitencjarz, tak kościoła katedralnego, jak i kościoła kolegiackiego, ma na mocy urzędu upoważnienie, którego jednak nie może innym delegować, do uwalniania w zakresie sakramentalnym od cenzur latae sententiae, niezadeklarowanych i niezarezerwowanych dla Stolicy Apostolskiej; na terenie diecezji może uwalniać także obcych, a diecezjan również poza diecezją.
§ 2. Tam, gdzie nie ma kapituły, biskup diecezjalny powinien ustanowić jakiegoś kapłana do wykonywania tego zadania.
Kan. 509 - § 1. Do biskupa diecezjalnego, nie zaś do administratora diecezjalnego, należy – po wysłuchaniu zdania kapituły – nadawanie wszystkich i poszczególnych kanonikatów, tak
Kan. 509 - § 1. Do biskupa diecezjalnego, nie zaś do administratora diecezjalnego, należy – po wysłuchaniu zdania kapituły – nadawanie wszystkich i poszczególnych kanonikatów, tak