na przykładzie sądu upadłościowego we Wrocławiu 1

Omówienie praktyki upadłościowej na przestrzeni tak długiego okresu nie może się odbyć bez ustale-nia pewnych cezur, które w naturalny sposób wy-znaczają kolejne etapy odwy-znaczające się określoną i sobie właściwą specyﬁ ką w zakresie praktyki sto-sowania prawa upadłościowego. Podkreślić przy tym należy, że specyﬁ kę tę determinują przede wszyst-kim czynniki ekonomiczne, bo prawo pełni wzglę-dem ekonomii rolę służebną, mimo że historycznie to nauki ekonomiczne wyrosły z nauk prawnych.

Dobre prawo musi zatem odpowiednio uwzględniać główne uwarunkowania społeczno-ekonomiczne, jakie panują w danym kraju (gospodarce), chronić pewność i zaufanie w obrocie gospodarczym, stymu-lować rozwój tego obrotu na tle zmieniających się warunków prowadzenia działalności gospodarczej, kształtowanych z kolei przez trendy ekonomiczne

występujące wewnątrz i na zewnątrz gospodarki krajowej.

Rola prawa, zwłaszcza gospodarczego, będzie zatem polegała głównie na realizowaniu funkcji stymulującej i stabilizującej w obrębie gospodarki, z uwzględnieniem określonych wartości etycznych i moralnych ², które należy niezmiennie i stale utrwa-lać oraz chronić, a także celów społeczno-ekono-micznych, które państwo lub inne organizacje mię-dzynarodowe i ponadnarodowe pragną realizować w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.

Zaproponowane poniżej cezury w pierwszej kolejno-ści odnoszą się zatem do aspektów gospodarczych, a dopiero w drugiej eksponują towarzyszące im istot-ne zmiany regulacji prawnych, które dopiero łącznie, chociaż w różnym stopniu, wpływają na specyﬁ kę poszczególnych etapów praktyki upadłościowej.

1 Chodzi o Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu VIII Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i restruk-turyzacyjnych (do 31.12.2015 r.: „dla spraw upadłościowych i naprawczych”).

2 W tym względzie nie wymyślimy nic innego ponad to, co sformułowano już w starożytnym Rzymie, a co twórczo rozwinęła w sferze duchowej i społecznej cywilizacja chrześcijańskiej Europy, a zatem iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, ius suum cuicque tribuere (zasady prawa są takie: żyć uczciwie, drugiego nie krzywdzić, oddać każdemu, co mu się prawnie/

słusznie należy).

WIERZYTELNOŚCI I UPADŁOŚCI

Etap pierwszy – lata 2002-2004 przypada na końcowy okres obowiązywania Prawa upadłościo-wego z 1934 r. ³ i jednocześnie na okres stagnacji ekonomicznej, która deﬁ nitywnie zakończyła się w związku z wejściem Polski do Unii Europejskiej z dniem 1.05.2004 r. Na rok 2002 przypadał szczyt tej stagnacji. We wrocławskim sądzie upadłościo-wym ogłoszono wówczas największą, jak dotąd, ilość upadłości przedsiębiorców w ciągu jednego roku w liczbie 120 ⁴. Upadały w tym czasie głównie ostatnie (źle lub nieuczciwe zarządzane albo struk-turalnie niereformowalne bez pomocy publicznej) przedsiębiorstwa państwowe, w tym te skomercjali-zowane, które wcześniej przekształciły się w spółki kapitałowe (przykładowo: STOLBUD S.A., WPBP Nr 1 Jedynka Wrocławska S.A., ZBM Sp. z o.o. czy DPPD S.A., której upadłość ogłoszono już na po-czątku 2005 r.), spółdzielnie pracy oraz przedsiębior-cy prywatni – głównie w formie spółek z o.o. Spora-dycznie zdarzały się jednak spektakularne upadłości dużych prywatnych przedsiębiorstw, zbudowanych od podstaw (a ściślej: od zera) przez swoich właści-cieli (wspólników). Przykładem może być tutaj JTT S.A. – matka grupy kapitałowej o klasycznej struk-turze z branży komputerowej, której nieodwracalna niewypłacalność była skutkiem wadliwych decyzji podatkowych, uchylonych następnie przez sądy ad-ministracyjne.

Był to schyłkowy okres stosowania Prawa upa-dłościowego i Prawa o postępowaniu układowym z 1934 r. i płynne przejście do Prawa upadłościowego i naprawczego, którego projekt skierowano do Sej-mu w sierpniu 2002 r., a które – jako ustawa – weszło w życie zasadniczo dopiero z dniem 1.10.2003 r.

Poza dużą ilością spraw komisarskich przypada-jących na jednego sędziego, w sądach

upadłościo-wych toczyło się wiele pracochłonnych postępowań układowych zakończonych zawarciem i zatwierdze-niem układów, które nie zostały wykonane w ogóle albo jedynie w znikomej części, gdyż mechanizmy nadzoru nad wykonaniem układu – z przyczyn ści-śle prawnych – w praktyce były martwe. Bolączką sądów upadłościowych był – wówczas szczególnie nierówny – poziom wiedzy i kompetencji syndyków.

Wielu z nich, mimo spełnienia bardzo liberalnych przesłanek formalnych do pełnienia tej funkcji, nie posiadało w praktyce niezbędnych predyspozy-cji intelektualnych, etycznych i psychicznych po-zwalających im właściwie i kompleksowo ogarnąć wieloaspektowy zakres zadań syndyka. To z tego głównie okresu pochodzi najwięcej spektakularnych przypadków nieprawidłowej działalności syndyków, które następnie utrwaliły w świadomości społecznej – dzisiaj zdecydowanie nieprawdziwy i krzywdzą-cy dla tej grupy zawodowej – negatywny wizerunek syndyka.

Z drugiej strony, pewna i nieodległa perspektywa integracji Polski z Unią Europejską spowodowała na przełomie lat 2003 i 2004 wyraźne ożywienie i wzrost cen na rynku nieruchomości, który trwał później aż do połowy 2007 r. Upadające w tym czasie przedsiębiorstwa wywodzące się z dawnego sektora uspołecznionego ⁵ cechowało występowanie znacznego majątku trwałego, w tym nierzadko licz-nych nieruchomości, wysokiego – zwykle nadmier-nego – zatrudnienia z licznymi przywilejami socjal-nymi, a także dobry stan ksiąg rachunkowych, które prowadzone były zazwyczaj rzetelnie i niewadliwie.

W zakresie dłużników, których majątek i działalność nie były oparte na dawnych podmiotach z gospodar-ki uspołecznionej (później ewentualnie skomercjali-zowanych), odnotować trzeba zdecydowanie

mniej-3 Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24.10.1934 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. Nr 93, poz. 834), obowiązujące od 1.01.1934 r. równolegle z rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24.10.1934 r. – Prawo o postępowaniu układowym (we-dług ówczesnej terminologii: „układowem” – Dz.U. Nr 93, poz. 836). Oba rozporządzenia (wydane jako rozporządzenia z mocą ustawy) były później wielokrotnie nowelizowane. Aktualnie obowiązująca ustawa o tytule „Prawo upadłościowe” jest istotnie znowelizowaną przez ustawę z dnia 15.05.2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r., poz. 978) wersją ustawy z dnia 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, a jej tekst jednolity ogłoszono w Dz.U. z 7.12.2016 r., poz. 2171.

4 Instytucja upadłości konsumenckiej pojawi się w polskim prawie dopiero w dniu 31 marca 2009 r. – wprowadzi ją nowela do Prawa upadłościowego i naprawczego z 2008 r. – por. Dz.U. z 2008 r., Nr 234, poz. 1572.

5 Przykładowo WPBP Nr 1 Jedynka Wrocławska S.A.; ZBM 3 Sp. z o.o. – spółka wydzielona z dawnego dużego przedsiębiorstwa państwowego z siedzibą w Warszawie, znajdującego się wówczas w długotrwałym zarządzie komisarycznym, które pozostawało jej je-dynym wspólnikiem; Dolnośląskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego S.A., dalej: DPPD S.A. – upadło na początku stycznia 2005 r. na skutek wniosku złożonego jeszcze w 2004 r. w związku z brakiem zakończenia postępowania w sprawie udzielenia niezbędnej po-mocy publicznej do dnia wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i jednoczesnym zaostrzeniem warunków udzielenia popo-mocy publicznej od tej daty, których przedsiębiorstwo to nie było już w stanie spełnić.

szy stopień wyposażenia ich w aktywa trwałe oraz zdecydowanie niższą wartość realną ich majątku w porównaniu z ﬁ rmami, których działalność i mają-tek wywodziły z przedsiębiorstw wywodzących się z wcześniejszego sektora uspołecznionego.

Na tym tle warto odnotować istotny wyjątek, któ-rym była JTT S.A. Spółka ta stworzona została „od zera” w latach 90. i ugruntowała swoją mocną po-zycję na rynku produkcji i sprzedaży sprzętu kom-puterowego. Dynamiczny rozwój ﬁ rmy skutkował jej przekształceniem z początkowej formy spółki cywilnej w (ostatecznie) spółkę akcyjną z jednocze-snym późniejszym wydzielaniem poszczególnych aktywności biznesowych do nowo powoływanych spółek córek z ograniczoną odpowiedzialnością.

W ten sposób powstała klasyczna grupa kapitałowa kilku spółek z o.o. z alokowanym w nich realnym majątkiem oraz ze spółką akcyjną jako spółką matką, w której głównym składnikiem majątkowym pozo-stawały udziały w spółkach córkach ⁶. Przyczynami niewypłacalności spółki matki oraz – w następstwie – także jej spółek zależnych, które poręczały i zabez-pieczały na swoim majątku realizację zobowiązań spółki-matki były wadliwe i podlegające uchyleniu, jak się później okazało, lecz jednocześnie natych-miast wykonalne, decyzje podatkowe (przyczyny upadłości JTT S.A. były tożsame z przyczynami upadłości ﬁ rmy OPTIMUS S.A., chociaż nie towa-rzyszył im podobny dramatyzm i nie stwierdzono korupcyjnego kontekstu ich wydania). Liczba upa-dłości ogłaszanych w omawianym okresie systema-tycznie malała ⁷.

Etap drugi – lata 2005-2007/2008 – przypada na okres dynamicznego wzrostu gospodarczego, w tym eksportu na skutek uwolnienia dostępu do rynków państw członkowskich UE oraz popytu wewnętrz-nego ciągniowewnętrz-nego wzrostem cen nieruchomości spowodowanym łatwym dostępem do kredytu hipo-tecznego na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.

W tym czasie systematycznie malała zarówno liczba składanych wniosków o ogłoszenie upadłości, jak i nowo ogłaszanych upadłości ⁸. Rekordowy pod tym względem był rok 2007, w którym do wrocławskie-go sądu upadłościowewrocławskie-go wpłynęło jedynie 99 wnio-sków upadłościowych i ogłoszono tylko 24 upadło-ści. Upadały głównie ﬁ rmy z branży handlowej, przy czym od 2007 r. wyraźniej pojawiały się upadłości ﬁ rm transportowych operujących na rynku wspól-notowym, spowodowane niekorzystnymi zmianami kursów walut. W połowie 2007 r. ceny na rynku nie-ruchomości osiągnęły szczyt, a po ich odczuwalnej korekcie nastąpiła stabilizacja, zaburzona następnie przez ograniczenie akcji kredytowej w związku ze światowym kryzysem ﬁ nansowym we wrześniu 2008 r.

Sporadycznie zaczęły upadać mniejsze ﬁ rmy de-weloperskie, zwłaszcza te, z których wyprowadzo-no wcześniej majątek. Dobra koniunktura na rynku nieruchomości pozwalała osiągnąć wysokie wpływy ze sprzedaży wchodzących w skład mas upadłościo-wych lub odzyskanych od nich działek gruntów, budynków i lokali mieszkalnych lub użytkowych.

Dzięki temu, w wielu dużych postępowaniach upa-dłościowych udało uzyskać się pełny ⁹ lub bardzo

6 W późniejszych latach pojawiły się już w upadłościach bardziej wyraﬁ nowane struktury grup kapitałowych utrudniające lub nawet uniemożliwiające faktyczną kontrolę nad majątkiem i działalnością spółek zależnych ze strony syndyka albo zarządcy upadłej spół-ki-matki. Sztandarowym przykładem tego typu struktury pozostaje grupa kapitałowa GANT, która w momencie składania wniosku o upadłość układową do wrocławskiego sądu upadłościowego jesienią 2013 r., składała się z około 60 spółek występujących na kilku poziomach i w kilku pionach z majątkiem alokowanym głównie w spółkach komandytowo-akcyjnych powołanych do realizacji poszcze-gólnych przedsięwzięć deweloperskich, przy czym udziałowcami komplementariuszy tych spółek występujących w formie prawnej spółek z o.o. była jedynie pośrednio i ściśle formalnie spółka matka, a poza tym w łańcuszki pionowe spółek komplementarnych i ich udziałowców „wplecione” zostały spółki z o.o. prawa cypryjskiego i luksemburskiego (z punktu widzenia syndyka spółki matki całko-wicie pozostające poza jego gestią i skuteczną kontrolą). Ubóstwo upadłej spółki matki, mimo sumy aktywów i pasywów w bilansie skonsolidowanego sprawozdania ﬁ nansowego całej grupy, które za rok 2013 opiewało na kwotę przewyższającą 800 milionów złotych, zważywszy na strukturę grupy i brak akceptacji wiodących wierzycieli dla kierunku propozycji układowych upadłej spółki matki, stały się przyczyną zmiany opcji upadłości na likwidacyjną oraz jej jednoczesnego umorzenia (vide: akta sprawy VIII GUp 1/14). Trzeba też wyraźnie podkreślić, że ogłoszona w dniu 2.01.2014 r. upadłość spółki matki omawianej grupy kapitałowej – GANT DEVELOPMENT S.A. nie była jednak – wbrew powszechnemu mniemaniu – upadłością deweloperską w rozumieniu tak zwanej ustawy deweloperskiej obowiązującej od dnia 29.04.2012 r., gdyż spółka ta nie realizowała osobiście żadnych przedsięwzięć deweloperskich i nie zawierała umów deweloperskich w rozumieniu przedmiotowej ustawy.

7 W poszczególnych latach były to odpowiednio następujące liczby: od I 2002 do IX 2003 – 158, okres X-XII 2003, czyli pierwsze trzy miesiące obowiązywania Prawa upadłościowego i naprawczego – 13, 2004 – 70.

8 W poszczególnych latach we wrocławskim Sądzie upadłościowym były to odpowiednio następujące liczby: 2005 – 45, 2006 – 30, 2007 – 24, 2008 – 28.

9 WPBP Nr 1 Jedynka Wrocławska S.A. - około 70 milionów, JTT S.A. – około 45 milionów.

WIERZYTELNOŚCI I UPADŁOŚCI

wysoki stopień zaspokojenia należności uznanych na liście wierzytelności ¹⁰.

Z kluczowych zmian prawnych odnotować należy uchwalenie w tym okresie ustawy z dnia 15.06.2007 r. o licencji syndyka ¹¹, wprowadzającej wymóg uzyskania licencji syndyka i trzyletni przejściowy okres, w którym można było wyznaczać na funkcje syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy osoby nieposiadające takiej licencji ¹². Był to bardzo ważny moment w historii polskich upadłości, czas rozpo-częcia istotnej profesjonalizacji w obrębie tego za-wodu. Przypomnieć w tym miejscu wypada, że do 14.05.1998 r. prawo polskie w ogóle nie określało wymogów, które musi spełnić kandydat na syndyka lub nadzorcę sądowego, więc funkcje te można było powierzyć praktycznie każdej pełnoletniej osobie z pełną zdolnością prawną. Z kolei od dnia 14.05.1998 r. wymogi te określało wydane specjal-nie w tym przedmiocie rozporządzespecjal-nie ¹³. Spełnienie tych wymogów było kwestią dość łatwą dla wielu byłych menedżerów wypychanych systematycznie z rynku przez osoby bardziej kompetentne, co nie-stety sprzyjało zjawisku selekcji negatywnej na pro-wadzonych przez prezesów sądów wojewódzkich (później: okręgowych) listach kandydatów na dyków. Dopiero ustawa z 2007 roku o licencji syn-dyka wprowadziła centralnie organizowany egzamin państwowy weryﬁ kujący podstawowe kryterium intelektualno-kompetencyjne. Jak się bowiem oka-zało, wymóg zdania trudnego egzaminu z ekonomii i z prawa, z licznymi pytaniami, testami, a po-czątkowo także z punktami ujemnymi za niewła-ściwą odpowiedź, co było szczególnie dolegliwe dla wielu kandydatów, spowodował naturalny od-siew wielu czynnych syndyków, chociaż słabych

lub przeciętnych, którzy nie byli w stanie go zdać.

W dość krótkim trzyletnim okresie przejściowym, w którym możliwe było powoływanie osób bez licencji syndyka, znacząco podniósł się poziom profesjonali-zmu wśród syndyków i formalnie powstał w ten spo-sób nowy zawód przyciągający z czasem szeroką rze-szę bardzo dobrze przygotowanych, kompetentnych i doświadczonych kandydatów do pełnienia funkcji w postępowaniach upadłościowych. Wiele egzami-nowanych osób, z którymi sądy upadłościowe za-częły wówczas współpracę, z uwagi na swoją wyjąt-kową skuteczność i dobrze zorganizowany warsztat pracy, awansowało do roli wiodących syndyków, uzyskując przydział wymagających postępowań, co niewątpliwe podniosło efektywność ogółu upadłości i skróciło przeciętny czas ich prowadzenia.

Etap trzeci – lata 2008-2012 – przypada na okres od światowego kryzysu ﬁ nansowego, którego sym-bolicznym początkiem był upadek Banku LEH-MAN BROTHERS, do gwałtownego załamania na rynku budowlano-inwestycyjnym w Polsce tuż po mistrzostwach piłkarskich EURO 2012. W tym czasie systematycznie rosła zarówno liczba skła-danych wniosków o ogłoszenie upadłości ¹⁴, jak i nowo ogłaszanych upadłości ¹⁵. Upadły głównie ﬁ r-my handlowe, transportowe i budowlane, w tym de-weloperskie. Pierwszą upadłością deweloperską we wrocławskim sądzie upadłościowym (w rozumieniu przepisów obowiązującej od dnia 29.04.2012 r. tak zwanej ustawy deweloperskiej) ¹⁶ była ogłoszona w październiku 2012 r. upadłość spółki giełdowej i jednocześnie emitenta obligacji RELIGA DEVE-LOPMENT S.A. (sygn. akt VIII GUp 62/12). Kolej-ne pojawiły się dopiero w 2013 r., czyli już po okre-sie omawianym w niniejszym wystąpieniu.

10 DPPD S.A. – około 70 %

11 Ustawa opublikowana w Dz.U. z 2007 r. Nr 123, poz. 850, obowiązująca od 10.10.2007 r. Aktualnie – od 1.01.2016 r. – nosi tytuł:

„Ustawa o licencji doradcy restrukturyzacyjnego” z tekstem jednolitym w Dz.U. z 2016 r., poz. 883.

12 Por. art. 25 ustawy wymienionej w poprzednim przypisie w brzmieniu obowiązującym od dnia 10.10.2007 r.

13 Por. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16.04.1998 r. w sprawie szczególnych kwaliﬁ kacji oraz warunków wymaga-nych od kandydatów na syndyków upadłości (Dz.U. z 1998 r., Nr 55, poz. 359).

14 W poszczególnych latach we wrocławskim sądzie upadłościowym były to odpowiednio następujące liczby: 2008 – 128, 2009 – 226, 2010 – 206, 2011 – 182, 2012 – 285.

15 W poszczególnych latach we wrocławskim sądzie upadłościowym były to odpowiednio następujące liczby: 2008 – 28, 2009 – 51, 2010 – 40, 2011 – 55, 2012 – 80.

16 Por. ustawę z dnia 16.09.2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego i domu jednorodzinnego (Dz.U. z 2011 r. Nr 232, poz. 1377), która wprowadziła do ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze przepisy art. 4251-4255 regulujące odrębne postępowanie upadłościowe wobec deweloperów. Aktualnie obowiązuje tekst jednolity tej ustawy ogłoszony w Dz.U. z 2016 r., poz. 555, przy czym od dnia 1.01.2016 r. obowiązują nowe przepisy o odrębnym postępowaniu upadłościowym wobec deweloperów, zamieszczone w usta-wie – Prawo upadłościowe (art. 425a- 425s).

Analiza akt upadłościowych wrocławskiego sądu upadłościowego wskazuje, że dłużnicy występu-jący w tych postępowaniach są zazwyczaj małymi i średnimi przedsiębiorcami. Po dużych upadło-ściach ostatnich przedsiębiorstw państwowych lub stworzonych na ich bazie spółek akcyjnych i spółek z o.o. w latach 2000-2004, w późniejszym okresie upadłości bardzo dużych podmiotów gospodarczych pojawiały się już stosunkowo rzadko. Wydaje się, że główną tego przyczyną był fakt prywatyzacji największych wrocławskich przedsiębiorstw przy udziale dużych zagranicznych koncernów o moc-nej i stabilmoc-nej pozycji na rynkach globalnych, któ-rych strategia inwestycyjna okazała się długofalowa i oparta na znaczącym kapitałowym zaangażowa-niu. Stabilną i długofalową perspektywę rozwojową uzyskały również oparte na rodzimym kapitale duże wrocławskie ﬁ rmy, które wyrosły na uczestników globalnego rynku, inwestując w wielu krajach i na wielu kontynentach ¹⁷.

W nielicznych przypadkach upadłości dużych wrocławskich ﬁ rm z zagranicznym kapitałem jako ich główną przyczynę wskazać należy problemy ﬁ nansowe samych spółek matek lub brak dosta-tecznego doﬁ nansowania ich polskich spółek córek z siedzibą we Wrocławiu, względnie przeznaczenie w latach dobrej koniunktury nadmiernych środków na wypłatę dywidend, zamiast na kapitał rezerwo-wy, który stabilizowałby sytuację w okresie gorszej koniunktury ¹⁸. Dominujące w „portfelu” wrocław-skich upadłości małe i średnie przedsiębiorstwa

w zdecydowanej większości cechował wysoki ujem-ny kapitał własujem-ny, co w oczywisty sposób przekładało się na niższy stopień zaspokojenia sum uznanych na listach wierzytelności w ramach dywidendy z odręb-nych planów podziału sum uzyskaodręb-nych z likwidacji składników obciążonych rzeczowo lub z planów po-działu funduszów masy upadłości. Niejednokrotnie też, co należy podkreślić, pojawiały się wątpliwości, czy mimo czasami nawet bardzo wysokiej wartości rynkowej składników majątku dłużnika, struktura ustanowionych na nich zabezpieczeń rzeczowych w postaci hipotek, zastawów rejestrowych czy za-stawów zwykłych i przewłaszczeń ¹⁹, pozwala na pokrycie przyszłych wysokich kosztów postępowa-nia, które – w myśl art. 445 ust. 1 Prawa upadłościo-wego i naprawczego – zasadniczo tylko w granicach do 10 % mogły być ﬁ nansowane z sum uzyskanych z likwidacji składników obciążonych rzeczowo ²⁰. Jednocześnie, praktyka orzecznicza wrocławskie-go sądu upadłościowewrocławskie-go zmierzała w kierunku ogłaszania upadłości nawet w tych przypadkach, w których prawdopodobieństwo braku środków na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego z istniejącego lub potencjalnie odzyskiwalnego ²¹ majątku upadłego było bardzo wysokie, jeśli tylko nie było pewności wystąpienia takiego braku. Sto-sowano zatem zasadę in dubio pro concurso ²², która odpowiada postulatowi, aby dążyć do przeprowa-dzenia postępowania upadłościowego wobec każde-go niewypłacalnekażde-go podmiotu, o ogłoszenie upadło-ści którego występuje on sam lub jego wierzyciele.

17 Por. przykłady choćby takich ﬁ rm jak SELENA S.A. czy KOELNER S.A.

18 Tutaj jako sztandarowe przykłady, chociaż mające miejsce już po zakończeniu omawianego okresu, należałoby wymienić upadłości FAGORMASTERCOOK S.A. i Wrocławskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego Nr 2 WROBIS S.A., w których bezpo-średnio lub pobezpo-średnio zaangażowany był kapitał hiszpański. W przypadku pierwszej ze spółek inwestorem-akcjonariuszem był FAGOR ELECTRODOMESTICOS S.COOP., a w drugiej MOSTOSTAL S.A. ze swoim hiszpańskim inwestorem-akcjonariuszem ACCIONA S.A.19 Por. art. 336 ust. 2 Prawa upadłościowego (poprzednio art. 336 ust. 2 Prawa upadłościowego i naprawczego).

20 Problem ten ujawnił się w najbardziej spektakularny sposób przy ogłaszaniu upadłości i był długo traktowany jako czynnik zagra-żający umorzeniu w początkowym stadium postępowań upadłościowych Jedynki Wrocławskiej S.A. i JTT S.A. W pierwszym przypadku z powodu wysokich kwotowo hipotek na nieruchomościach spółki, a w drugim – z powodu ustanowionego zastawu rejestrowego na mieniu ruchomym przedsiębiorstwa JTT S.A. jako spółki matki, którego głównymi składnikami były udziały w spółkach córkach, gdzie z kolei alokowany był cały majątek rzeczowy grupy kapitałowej, w tym także kilka nieruchomości o bardzo atrakcyjnej lokalizacji na terenie Wrocławia. Ostatecznie – na skutek pojawienia się bardzo dobrej koniunktury na rynku nieruchomości – w obu z tych postępo-wań pojawił się inwestor, który wyłożył sumę pozwalającą na pełne zaspokojenie należności uznanych na liście wierzytelności, przy

W dokumencie OCENA POZIOMU RZECZYWISTEJ OCHRONY PRAW WIERZYCIELI (Stron 25-35)