Plan i organizacja badań

badania 6- i 7-latków…

Rodzice również odpowiadali na pytanie dotyczące poziomu zadowolenia z kontaktów z innymi pracownikami placówki takimi jak pedagodzy, psycholodzy czy logopedzi. W tym przypadku ro-dzice odpowiadali jedynie na trzy pytania na 4-stopniowej skali gdzie 1 oznaczało – ocenę bardzo niską, 2 –raczej niską, 3 – raczej wysoką a 4 – bardzo wysoką. Im wyższe wyniki osiągali rodzice na tej skali tym wyższe jest ich zadowolenie z kontaktów z specjalistami.

Na podstawie przeprowadzonych analiz wykazano, że skala ta charakteryzuje się satysfakcjonu-jącą rzetelnością alfa=0,927, a parametry kolejnych pozycji testowych wskazują na dobre ich dopasowanie do skali. Charakterystykę pozycji wchodzących w skład skali przedstawiono w ta-beli 1.18.

Tabela 1.18.

Skala zadowolenia rodzica z kontaktów z innymi specjalistami – charakterystyka pozycji

Jak ocenia Pan(i): Korelacja pozycji ogółem alfa -Cronbacha po usunięciu pozycji

Możliwość porozmawiania z zatrudnionymi przez placówkę specjalistami? 0,87 0,88

Możliwość uzyskania wskazówek dotyczących postępowania z dzieckiem

od pracujących w placówce specjalistów? ^{0,90 0,86}

Umożliwianie dostępu do innych specjalistów poza placówką przez pracujących

w placówce specjalistów – kontakt mailowy, adresy poradni? ^{0,79 0,94}

1.3.4.8. Współpraca rodziców i szkoły

W tej części ankiety rodzicielskiej zadano szereg pytań dotyczących kontaktów rodziców z placów-ką. Pytano o częstotliwość różnorodnych form kontaktów, ich przyczyny oraz o poziom satysfakcji z tych kontaktów. Rodzice dzieci mieli okazję również wskazać na tematykę poruszaną podczas spo-tkań z wychowawcą dziecka. W tym bloku znalazły się także pytania dotyczące pomocy psycholo-giczno-pedagogicznej w szkole.

1.4. Plan i organizacja badań

1.4.1. Procedura realizacji badania w terenie

Badanie realizowane było przez doświadczonych ankieterów CBOS i TNS Polska (ankieta rodzi-cielska) oraz badaczy (psychologów) posiadających doświadczenie w przeprowadzaniu badań z dziećmi. Wszystkie osoby realizujące badanie, przeszły odpowiednie szkolenia przed rozpoczę-ciem I etapu badania. Osoby realizujące wywiady i testy w II etapie badania, realizowały je także w I etapie.

Ankieterzy i badacze (psychologowie) pracowali w parach. Jeśli tylko było to możliwe ankieta dla rodziców oraz testy z dzieckiem były realizowane w tym samym czasie. Dopuszczano także realizację ankiety i testów niejednocześnie, jeśli było to bardziej dogodne dla rodzica/opiekuna i było warun-kiem jego udziału w badaniu.

Ankieterzy i badacze znali cele badania, a ponadto mieli przygotowaną listę argumentów, którymi mogli przekonywać do udziału w badaniu oraz odpowiadać na obawy wyrażane przez rodziców/ opiekunów. Apelowali do rodziców/opiekunów, informując o społecznym znaczeniu badań, ale tak-że o korzyściach, które osiągnie każdy respondent: możliwości przebadania dziecka i otrzymania wyników badania oraz upominków.

Badanie było realizowane w warunkach sprzyjających koncentracji uwagi i zapewniających dziecku swobodę. Ważne było również zapewnie podczas całego badania dobrego oświetlenia oraz minima-lizowanie mogących się pojawiać zakłóceń, np. w postaci hałasu. Dziecko musiało mieć zapewniony

1.4. Plan i organizacja badań Rozdział 1. Metodologia

badania 6- i 7-latków…

do pracy stolik przystosowany do jego wzrostu i wygodne krzesło. Na stoliku mógł leżeć tylko tablet oraz ołówki i karty niezbędne do wykonania zadań realizowanych poza tabletem. Zgody opieku-nów na udział dzieci w obu etapach badania zbierane były podczas realizacji pierwszego etapu. Rodzice mogli odmówić udziału w badaniu na każdym jego etapie, o czym byli informowani przez ankieterów.

Pierwszy etap badania odbył się jesienią 2012 roku (okno testowe obejmowało daty pomiędzy 29 października – 10 grudnia oraz 15–16 grudnia). W tym czasie codziennie realizowane było prze-ciętnie 75 wywiadów. Drugi etap badania miał miejsce wiosną 2013 roku (okno testowe obejmowa-ło daty 18 maja – 21 czerwca). W tym czasie codziennie realizowane byobejmowa-ło przeciętnie 82 wywiady. Współczynnik realizacji badania w pierwszym etapie (jesień 2012) wyniósł 0,69. Natomiast w etapie drugim (wiosna 2013) współczynnik utrzymania próby panelowej (retention rate) wyniósł 0,94.

1.4.2. Procedury zapewniające przestrzeganie zasad etyki

Opiekun prawny i dziecko, którzy mieli wziąć udział w badaniu byli informowani o celu i sposobie re-alizacji badania. Zakres informacji udzielanych dziecku był dostosowany do jego wieku i możliwości poznawczych. Wymagane było uzyskanie zgody opartej na wiedzy, na udział w badaniu od opieku-na prawnego i od dziecka.

Dziecko mogło być namawiane do udziału w badaniu i rozwiązywania zadań, jednak nie mogło być do tego zmuszane. Miało zawsze prawo do odmowy rozwiązania jakiegoś zadania lub do przerwa-nia testu.

Pierwszym etapem uzyskiwania zgody od opiekuna prawnego dziecka, było wyjaśnienie celu oraz czasu trwania badania, jak również jego procedur. Ankieter przekazywał informację o tym, że zbiera-ne w badaniu dazbiera-ne są poufzbiera-ne. Podawał również nazwy instytucji realizujących i zlecających badanie, jako odpowiedzialnych za przeprowadzenie badania i ochronę danych osób badanych. Przekazy-wany był także numer bezpłatnej infolinii informacyjnej dla respondentów. Ponadto opiekunom prawnym dzieci udzielane były informacje o możliwości odmowy udziału na każdym etapie bada-nia, bez podawania przyczyny oraz o ewentualnych korzyściach związanych z udziałem w badaniu (upominek, konkurs, informacja zwrotna na temat wyników dziecka w teście TUNSS). Informowano również o nagrywaniu wypowiedzi dziecka w teście TUNSS.

Opiekunowie prawni wyrażali zgodę na udział swojego dziecka w badaniu w formie pisemnej, skła-dając podpis na odpowiednim formularzu.

Dzieci były informowane przez osobę realizującą badanie o celu i procedurach badania w języku dla nich zrozumiałym. Badacz poszukiwał podczas rozmowy przyzwolenia dziecka na realizację ba-dania, które powinno było mieć formę ustnej zgody. Badanie z dzieckiem nie było realizowane, jeśli pomimo pisemnej zgody rodzica, dziecko nie zgadzało się na udział w testach.

Wszyscy ankieterzy biorący udział w badaniu, zobowiązani byli do zachowania poufności wszystkich informacji o respondentach, które zdobyli podczas badania. Wyniki badania dla poszczególnych dzieci i opiekunów prawnych zostały oznaczone numerami identyfikacyjnymi i nie były łączone z in-formacjami o danych osobowych respondentów. Wszystkie osoby odpowiedzialne za przetwarza-nie danych zostały zobowiązane do poufności. Opiekunowie prawni badanych dzieci podpisywali zgody na przetwarzanie danych osobowych w zakresie realizacji badania. Badanie nie mogło być zrealizowane, jeśli taka zgoda nie została udzielona.