Przyrost poziomu umiejętności dzieci w podziale na podgrupy wyróżnione

Rozdział 2. Umiejętności matematyczne, czytania i pisania dzieci 6- i 7-letnich

2.5. Przyrost poziomu umiejętności dzieci w podziale na podgrupy wyróżnione

Rozdział 2. Umiejętności matematyczne, czytania…

Opisane powyżej analizy (punkty 2.2., 2.3., 2.4.) dla skal umiejętności matematycznych, pisania i czy-tania przeprowadzono powtórnie z wykorzystaniem alternatywnych zmiennych zależnych. Dla każdej ze skal wygenerowano zestaw 10 zmiennych zależnych PV (plausible values)stanowiących 10 wartości wylosowanych z rozkładu poziomu umiejętności (theta) modelowanego niezależnie dla każdej z badanych osób. Zaletą takiego rozwiązania jest dokładniejsze, czyli obarczone mniej-szym błędem oszacowanie poziomu mierzonej cechy latentnej (w tym przypadku umiejętności matematycznych, czytania i pisania). Wadą tego rozwiązania jest złożoność analiz wykonywanych na uzyskanych w ten sposób zmiennych – analizy powtarzane są niezależnie dla każdej z 10 po-branych wartości PV a uzyskane parametry są uśredniane dając ostateczny wynik. Wygenerowanie zmiennych PV istotnie zmniejszyło również tzw. efekt sufitowy testu wśród starszych i zdolniejszych dzieci – dając trafniejsze oszacowania ich rzeczywistego poziomu umiejętności.

Analizy opisane w punktach 2.2., 2.3. i 2.4. przeprowadzone na wygenerowanych zmiennych PV zostały powtórzone w wielopoziomowym modelu regresji uwzględniającym ścieżki edukacyjne, na których mogły znajdować się dzieci jako zmienną grupującą oraz opisane wcześniej zmienne kontekstowe jako kowarianty. Układ średnich w nowo przeprowadzonych analizach nie odbiegał od zależności zobrazowanych na rysunkach 2.1., 2.2. i 2.3.

2.5. Przyrost poziomu umiejętności dzieci w podziale na podgrupy wyróżnione ze względu

na poziom umiejętności w pierwszym pomiarze

W tej części rozdziału zaprezentowane zostaną analizy, które mają na celu odpowiedź na pytanie o to, czy poziom przyrostu umiejętności pomiędzy pierwszym a drugim pomiarem był uzależniony od poziomu umiejętności dziecka w pierwszym pomiarze. Sprawdzano czy nauka na poszczegól-nych ścieżkach edukacyjposzczegól-nych wiąże się z podobnym czy różnym wzrostem poziomu umiejętności dzieci w zależności od początkowego poziomu umiejętności. Postawiono również pytanie, czy w wy-łonionych grupach różniących się początkowym poziomem umiejętności, przyrost jest podobny czy może są takie grupy, które zyskały więcej. Wyniki początkowych pomiarów (jesień 2012) dla skal umiejętności matematycznych, umiejętności z zakresu pisania i czytania zostały użyte do podziału zbadanych dzieci na trzy równoliczne podgrupy. Dla każdej ze skal określono grupę o najniższych kompetencjach (odpowiednio matematycznych, z pisania i z czytania) o średnich i o najwyższych kompetencjach. Podział ten został zastosowany w kolejnych trzech analizach.

Szczegółowe informacje na temat liczebności dzieci w wyłonionych ze względu na początkowy po-ziom umiejętności podgrupach przedstawiono w tabeli poniżej.

2.5. Przyrost poziomu umiejętności dzieci w podziale na podgrupy wyróżnione ze względu na poziom umiejętności w pierwszym pomiarzeplausible values

Rozdział 2. Umiejętności matematyczne, czytania… Tabela 2.2.

Liczebności dzieci w grupach wyłonionych ze względu na początkowy poziom umiejętności w podziale na ścieżki edukacyjne. 6-latek uczęszcza do „zerówki” w przedszkolu 6-latek uczęszcza do „zerówki” w szkole 6-latek uczęszcza do 1 klasy szkoły podstawowej

7-latek uczęszcza do 1 klasy szkoły podstawowej

7-latek uczęszcza do 2 klasy szkoły podstawowej UMIEJĘTNOŚCI MATEMATYCZNE Dzieci z niskimi kompetencjami jesienią 2012 ²¹² ²⁰⁷ ¹⁸⁸ ²⁰⁵ ²⁰¹ Dzieci z przeciętnymi kompetencjami jesienią 2012 ²¹³ ²⁰⁶ ¹⁸⁹ ¹⁹¹ ²⁰⁸ Dzieci z wysokimi kompetencjami jesienią 2012 ²¹¹ ²⁰⁶ ¹⁸⁸ ²⁰³ ²⁰¹ UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU PISANIA

Dzieci z niskimi kompetencjami jesienią 2012 ²¹² ¹⁹⁶ ¹⁸⁸ ²⁰³ ²⁰⁶ Dzieci z przeciętnymi kompetencjami jesienią 2012 ²¹² ²²⁷ ¹⁸⁹ ¹⁹⁶ ²⁰¹ Dzieci z wysokimi kompetencjami jesienią 2012 ²¹² ¹⁹⁶ ¹⁸⁸ ²⁰⁰ ²⁰³ UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU CZYTANIA

Dzieci z niskimi kompetencjami jesienią 2012 ²²⁷ ¹⁸⁴ ¹⁸⁸ ²⁰¹ ²⁰⁶ Dzieci z przeciętnymi kompetencjami jesienią 2012 ¹⁹⁷ ²³¹ ¹⁹² ²⁰¹ ²⁰¹ Dzieci z wysokimi kompetencjami jesienią 2012 ²¹² ²⁰⁴ ¹⁸⁵ ¹⁹⁷ ²⁰³

Pierwsza przeprowadzona analiza dotyczyła umiejętności matematycznych. Wykazała ona istotny efekt główny (efekt przynależności do grupy wyłonionej ze względu na początkowy poziom umie-jętności) [F(2,2871)=222,01; p<0,001; eta2=0,13] oraz istotny, choć o wiele słabszy, efekt interakcyjny (różny stopień zmiany poziomu umiejętności na różnych ścieżkach edukacyjnych) [F(8,2871)=2,63; p<0,05; eta2=0,007]. Średnie wartości przyrostów umiejętności matematycznych w poszczególnych grupach, przedstawiono na rysunku 2.4.

Przeprowadzona analiza wskazuje, że w grupie dzieci z początkowo najniższym poziomem umie-jętności matematycznych (pomiar pierwszy jesień 2012) przyrost umieumie-jętności był największy. Odnosi się to do każdej z analizowanych ścieżek edukacyjnych. Analizy post hoc przeprowadzone z poprawką Studenta-Newmana-Keuls’a wykazały istotne różnice w poziomie przyrostu umiejęt-ności matematycznych. Najwyższy był on w grupie uczniów słabych, mniejszy w grupie uczniów ze średnim poziomem umiejętności i najniższy w grupie uczniów, którzy na początku mieli wyniki najwyższe.

Następnie przeprowadzono podobną analizę dla umiejętności z zakresu pisania. Wykazała ona istotny efekt główny (efekt przynależności do grupy wyłonionej ze względu na początkowy poziom umiejętności) [F(2,2871)=181,25; p<0,001; eta2=0,11] oraz istotny, choć słabszy, efekt interakcyjny (różny stopień zmiany poziomu umiejętności na różnych ścieżkach edukacyjnych) [F(8,2871)=24,79; p<0,001; eta2=0,06.] Wyniki tej analizy przedstawiono na rysunku 2.5.

2.5. Przyrost poziomu umiejętności dzieci w podziale na podgrupy wyróżnione ze względu na poziom umiejętności w pierwszym pomiarze

Rozdział 2. Umiejętności matematyczne, czytania…

Rysunek 2.4. Średnie wartości zmiany poziomu umiejętności matematycznych przedstawione w podziale na grupy wyróżnione ze względu początkowy poziom umiejętności matematycznych w pięciu dostępnych ścieżkach edukacyjnych

0 5 10 15 20 25

dzieci z wysokimi kompetencjami jesienią 2012

dzieci z przeciętnymi kompetencjami jesienią 2012 dzieci z niskimi kompetencjami jesienią 2012

siedmiolatek / 2 klasa szkoły podstawowej siedmiolatek / 1 klasa szkoły podstawowej sześciolatek / 1 klasaszkoły podstawowej sześciolatek / „zerówka” w szkole sześciolatek / „zerówka” w przedszkolu

Rysunek 2.5. Średnie wartości zmiany poziomu umiejętności z zakresu pisania przedstawione w podziale na grupy wyróżnione ze względu początkowy poziom umiejętności niezbędnych do nauki pisania w pięciu dostępnych ścieżkach edukacyjnych 0 5 10 15 20 25

dzieci z wysokimi kompetencjami jesienią 2012

dzieci z przeciętnymi kompetencjami jesienią 2012 dzieci z niskimi kompetencjami jesienią 2012

Analizy post hoc przeprowadzone z poprawką Studenta-Newmana-Keuls’a wykazały, że największy przyrost poziomu umiejętności obserwujemy w grupie dzieci określonej jako najsłabsza, istotnie mniejszy przyrost zanotowano w grupie „przeciętnej”, a najmniejszy w grupie uczniów z najwyż-szym poziomem umiejętności w pierwnajwyż-szym pomiarze. Biorąc pod uwagę początkowy poziom umiejętności oraz aktualną ścieżkę edukacyjną, widać, iż największy postęp w zakresie umiejęt-ności pisania zanotowano w grupie dzieci 6- i 7-letnich uczęszczających do klasy pierwszej szkoły podstawowej.

Jako ostatnią przeprowadzono analizę dla umiejętności z zakresu czytania. Wykazała ona istotny efekt główny (efekt przynależności do grupy wyłonionej ze względu na początkowy poziom umie-jętności) [F(2,2871)=261,33; p<0,001; eta2=0,15] oraz istotny, choć słabszy, efekt interakcyjny (róż-ny stopień zmia(róż-ny poziomu umiejętności na róż(róż-nych ścieżkach edukacyj(róż-nych) [F(8,2871)=19,89; p<0,001; eta2=0,05]. Poziom umiejętności z zakresu czytania w poszczególnych grupach przedsta-wiono na rysunku 2.6..

2.6. Analizy z wykorzystaniem tzw. plausible values

W dokumencie produkty EE (Stron 40-43)