Programy wspomagające kształcenie Osób

Aby Osoby Niepełnosprawne mogły zaistnieć w „zdrowym” otoczeniu, muszą poczynić wiele starań. Najważniejszą sprawą wydaje się być wykształcenie, które to w wielu aspektach życia ma ogromne znaczenie. Można zadać pytanie, w jaki sposób Osoba Niepełnosprawna,

posiadająca określony potencjał intelektualny, ma go rozwijać by później się nim dzielić z innymi, skoro podstawowe czynności, jakby się zdawało, dnia codziennego sprawiają jej duże

trudności. Możliwość edukacji, zdobywanie kompetencji jest dla większości

niepełnosprawnych bardzo istotnym wymiarem w dalszej perspektywie związanej np. z rozwojem zawodowym.

Pracodawcy oczywiście najchętniej przecież zatrudniają osoby wykształcone z odpowiednimi kompetencjami i praktyką. Jak więc Osoba Niepełnosprawna ma im dorównać w zdobywaniu tychże uprawnień czy kwalifikacji? Z tego względu są tworzone programy, które

zwiększają możliwość zdobywania wykształcenia i dynamizacji procesów zawodowych Osób Niepełnosprawnych.

Takie programy oferuje m.in. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, który poprzez ich finansowanie, umożliwia niepełnosprawnym

zdobywanie wykształcenia wyższego, aktywizacji zawodowej, rehabilitacji zawodowej i zmniejszenia konkurencyjności na rynku pracy ze strony ludzi zdrowych. Ilość programów

PFRON jest sukcesywnie zmieniana. Ostatnie lata 2009-2011 wykazują niestety na zmniejszającą się liczbę programów, tłumaczoną trudnościami finansowymi funduszu oraz zmianami organizacyjnymi.

Do programów PFRON wspomagających rozwój Osób Niepełnosprawnych można zaliczyć²⁶³:

 Aktywny samorząd264 – program składający się z trzech modułów:

 Moduł I – likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową: (barier transportowych, barier w dostępie do uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym, barier w poruszaniu się, pomocy w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki osobie zależnej)

 Moduł II – pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym

263 Więcej informacji o programach dotyczących Osób Niepełnosprawnych można odnaleźć na stronie PFRON-u, w zakładce dotyczącej programów i zadań, www.pfron.org.pl

 Moduł III 0 szkolenie kadr samorządów oraz organizacji pozarządowych z zakresu problematyki niepełnosprawności.

 Program wsparcia międzynarodowych imprez sportowych dla Osób

Niepełnosprawnych na terenie Polski265 – celem programu jest wsparcie dla

organizowania na terenie Polski imprez sportowych o randze igrzysk olimpijskich i europejskich, mistrzostw świata lub mistrzostw Europy, promujących aktywność

sportową i integrację społeczną Osób Niepełnosprawnych.

 Program wyrównywania szans między regionami II 266– głównym celem programu jest

wyrównanie szans Osób Niepełnosprawnych, które zamieszkują regiony słabo rozwinięte gospodarczo i społecznie w dostępie do rehabilitacji zawodowej i społecznej.

 Wsparcie Inicjatyw267 – Celem strategicznym programu jest szeroko rozumiane

promowanie działań na rzecz aktywizacji środowiska Osób Niepełnosprawnych

 Junior ²⁶⁸– jest programem, który obejmuje aktywizację zawodową niepełnosprawnych

abiturientów w obszarze Programu Aktywizacji Zawodowej Absolwentów PIERWSZA PRACA. Zamierzenie programu stanowi stymulacja zawodowa osób w młodym wieku z orzeczonym stopniem niepełnosprawności(znacznym, umiarkowanym bądź lekkim), w wieku do 25 lat (lub 27 lat w przypadku ukończenia szkoły wyższej), którzy, jako abiturienci są skierowani na staż, podlegają kryteriom zawartym w ustawie.

Poza tymi programami są jeszcze inne programy realizowane nadal jak również takie, których finansowanie już zostało zakończone a które były uwzględnione w trakcie badania. Niestety środki PFRON są sukcesywnie zmniejszane a programy likwidowane nawet , te programy, które zdaniem Osób Niepełnosprawnych były bardzo potrzebne i skuteczne w swej postaci²⁶⁹

Programy i zadania realizowane obecnie , tj. w 2015 roku²⁷⁰

1. Aktywny samorząd 265 http://www.pfron.org.pl/pl/programy-i-zadania-pfr/program-wsparcia-miedz/915,Programwsparciamiedzynarodowychimprezsportowychdlaosobniepelnosprawnycho.html, 20.08.2014 266 http://www.pfron.org.pl/pl/programy-i-zadania-pfr/program-wsparcia-miedz/915,Programwsparciamiedzynarodowychimprezsportowychdlaosobniepelnosprawnycho.html,20.08.2014 267 http://www.pfron.org.pl/pl/programy-i-zadania-pfr/wsparcie-inicjatyw/1578,Wsparcieinicjatyw2012.html, 20.08.2014

268 Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz. U. z 2004 r., Nr 99, poz. 1001, akt prawny opublikowany przez ABC Wolters Kulwer business, www.abc.com.pl, 26.04.2009, http://www.pfron.org.pl/pl/programy-i-zadania-pfr/junior/106,SpistresciprogramuJUNIOR.html,20.08.2014

269 Więcej w aneksie nr 2

270 http://www.pfron.org.pl/pl/programy-i-zadania-pfr/programy-i-zadania-real/976,Spis-programow-realizowanych-obecnie.html

2. JUNIOR – program aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych – treść

programu obowiązująca w 2015 r.

3. Program podnoszenia świadomości społecznej językiem filmowym Głęboka woda III 4. Program wsparcia Centrów Sportu Niepełnosprawnych

5. Program wsparcia międzynarodowych imprez sportowych dla osób niepełnosprawnych

– treść programu obowiązująca od 14 maja 2015 r.

6. Wsparcie Inicjatyw

Zadania:

1. Dofinansowanie do oprocentowania kredytów bankowych dla ZPCH

2. Dofinansowanie kosztów szkolenia, o którym mowa w art. 18 ustawy o języku migowym i innych środkach komunikowania się

3. Finansowanie badań, ekspertyz i analiz dotyczących rehabilitacji zawodowej i społecznej Osób Niepełnosprawnych

4. Refundacja dodatkowych kosztów zatrudnienia Osób Niepełnosprawnych w ZPCH 5. Refundacja kosztów wydawania certyfikatów przez podmioty uprawnione do szkolenia

psów asystujących

Niestety programy zarówno PFORN, PCPR,CARITAS oraz inne mniej znane coraz

bardziej uszczuplają zakres swej działalności i dostępność dla Osób Niepełnosprawnych a stają się bardziej programami instytucjonalnymi, skierowanymi do przedsiębiorców i organizacji. Dla Osób Niepełnosprawnych nie jest to ani dobre ani skuteczne z powodu braku

bezpośredniej możliwości informacji o programach, o dostępności , nie mówiąc już o rozpoznawalności.

Zakończono dofinansowywanie z PRON następujących programów pomocowych Student, Student II, Pitagoras 2007, Pegaz 2010, JUNIOR - program aktywizacji zawodowej absolwentów niepełnosprawnych, Komputer dla Homera 2010, Telepraca oraz inne elastyczne formy zatrudniania Osób Niepełnosprawnych ²⁷¹. Niestety dla Osób Niepełnosprawnych jest to bardzo niekorzystne. Programy te umożliwiały kształcenie się, aktywizację zawodową zwiększenie możliwości uzyskania wsparcia dla projektów gmin i powiatów oraz organizacji pozarządowych dotyczących aktywizacji i/lub integracji Osób Niepełnosprawnych, zmniejszenie barier transportowych, które napotykają, poprawę dostępności warsztatów terapii zajęciowej dla niepełnosprawnych, itp.

Głównym celem PFRON było i jest wspomaganie aktywizacji i rehabilitacji zawodowej Osób Niepełnosprawnych.

Od 1993 roku całkowite wydatki PFRON na wykonanie programów wynosiła ponad 3,5 mld zł.

Za pomocą programów PFRON dofinansowano272:

 Dofinansowano do zakupu ok. 87.000 zestawów komputerowych dla Osób

Niepełnosprawnych występujących indywidualne o dopłatę;

 26,1 tys. osobom dopłat do zakupu wózków inwalidzkich o napędzie elektrycznym;

 W ramach programu „Student: Od 2002 roku zostało objętych pomocą finansową 1,6 tys. osób, w 2009 roku w programie „Student II” liczba ta zwiększyła się ponad 8-krotnie prawie do 13 tys.

 Fundusz w programie Sprawny Dojazd wsparł swoich ponad 31 tys. beneficjentów przy

zakupie samochodu (w postaci dofinansowania lub pożyczki do zakupu auta lub

dofinansowania do oprzyrządowania stosownie do rodzaju niepełnosprawności wnioskodawcy); PFRON dofinansował również zakup około 2,5 tys. pojazdów do transportu zorganizowanego Osób Niepełnosprawnych. Znaczną część z tych pojazdów wyposażono w podjazd, windę lub inne urządzenia adaptujące pojazd do przewozu Osób Niepełnosprawnych;

 ponad 8,1 tys. osób niewidomych i słabo widzących skorzystało ze szkoleń

komputerowych;

 Zakup 2,5 tys. pojazdów dla tzw. transportu zorganizowanego Osób Niepełnosprawnych. Większość z tych samochodów została wyposażona w windę, podjazd i inne urządzenia dostosowujące pojazd do przewozu niepełnosprawnych.

 Fundusz wspierał również likwidację barier w komunikowaniu się osób niesłyszących

i niedosłyszących, finansując kursy języka migowego dla otoczenia tych osób.

Dofinansowaniem objęto ponad 94 tys. osób. Ponadto ok. 120 instytucjom ufundowano usługi tłumaczy migowych lub zakup urządzeń wzmacniających słyszenie w teatrach, filharmoniach oraz uczelniach

 Fundusz wsparł działalność około 300 organizacji pozarządowych działających na rzecz Osób Niepełnosprawnych, na ten cel wydano w sumie ok. 540,6 mln zł.

 Z danych jakimi dysponuje PFRON, dzięki wsparciu Funduszu w ramach różnych programów, powstało około 7,1 tys. stanowisk pracy dla niepełnosprawnych.

Niestety Osoby Niepełnosprawne zostały pozbawione po raz kolejny szansy na swój rozwój, a coraz częstsze pogłoski wśród niepełnosprawnych o rozwiązaniu PFRON, zdają się mieć potwierdzenie przy kolejnych zakończeniach funkcjonujących programów.

Widać, że jedna z największych instytucji wspierających Osoby Niepełnosprawne, jaką jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, powoli chyli się ku upadkowi, a co za tym idzie niepełnosprawni, gdy do tego dojdzie, stracą wsparcie nie tylko finansowe ale mentalne własnego rozwoju.