Rozwój światowej produkcji odlewów latach 1972-2010

Światowy rynek odlewów według danych publikowanych przez organizacje branżowe⁵⁶ za lata 1972-2010 wykazuje tendencje wzrostowe. Wielkość produkcji odlewów na świecie w roku 1972 wynosiła 68,8 mln ton, natomiast w roku 2010 odnotowana została produkcja odlewów w wysokości 91,6 mln ton [Modern Casting 2010], co oznacza wzrost światowego rynku odlewów w przeciągu 40 lat o 33,3 %.

Rysunek 6. Produkcja odlewów na świecie w latach 1972-2010 [mln ton]

Źródło: opracowanie własne w oparciu o Tybulczyk i Piotrowski [2004, s.15], oraz Modern Casting [1990-2011, Giesserei [1992-2001],

56

Zestawienia produkcji odlewniczej zawierają publikowane corocznie przez World Foundry Organization zestawienia określane jako Census of World Casting Production, odnoszące się do wielkości produkcji odlewów w około 40 krajach świata, a także przez regionalne i krajowe organizacje i stowarzyszenia odlewnicze, jak np. CAEF, publikujący informacje o branży odlewniczej w Europie, czy też Deutscher Giesserei Verband, publikujący dane o odlewnictwie niemieckim.

110 Jak wynika z powyższego wykresu, produkcja odlewów na świecie w latach 1972-2002, a więc przez 30 lat wykazywała dużą stabilność, wahania występowały w przedziale 62,3 -71,9 mln ton, co oznacza maksymalne odchylenie o 9,6 mln ton i średni poziom światowej produkcji odlewów w wysokości 67,2 mln ton. Natomiast w okresie ostatniego dziesięciolecia, a więc począwszy od roku 2002 nastąpił bardzo dynamiczny wzrost produkcji odlewów z poziomu 71,9 mln ton do poziomu 94,9 mln ton w roku 2007, i po silnym spadku w roku 2009 do poziomu 80,3 mln i ponowny wzrost produkcji odlewów do 91,7 mln ton w roku 2010. Tym samym w okresie ostatnich około dziesięciu lat produkcja odlewów na świecie wzrosła aż o około 20 mln ton, co oznacza wzrost o 27,5 % w stosunku do roku 2002.

Indeksy dynamiki produkcji odlewniczej w stosunku do roku bazowego 1972 przedstawia rysunek 7.

Rysunek 7. Indeksy dynamiki produkcji odlewniczej na świecie w latach 1972-2010 (1972=100)

Źródło: opracowanie własne w oparciu o Tybulczyk i Piotrowski [2004, s.15], Modern Casting [1990-2011]; Giesserei [1992-2001],

Potwierdzeniem stabilizacji światowego rynku produkcji odlewów w latach 1972-2002 oraz szybkiej dynamiki wzrostu rynku odlewniczego w latach 2002-2010, z jednoczesnym silnym załamaniem produkcji odlewów w roku 2009 i potem szybkim odbiciem produkcji w roku 2010 jest analiza indeksów ruchomych rozwoju produkcji odlewniczej na świecie.

111

Rysunek 8. Indeksy dynamiki produkcji odlewniczej na świecie w latach 1972-2010

(indeks łańcuchowy

)

Źródło: opracowanie własne w oparciu o Tybulczyk i Piotrowski [2004, s.15], oraz Modern Casting [1990-2011], Giesserei [1990-2001],

Rozwój produkcji odlewów na świecie przedstawiany przez indeksy łańcuchowe zwraca uwagę na lata o szczególnie wysokiej dynamice produkcji, które miały decydujące znaczenie dla uzyskanej linii trendu, a także wskazuje, że w okresie 1972-1999 przeważała ujemna dynamika produkcji odlewniczej, natomiast w okresie 2000-2007 dodatnia dynamika produkcji odlewów na świecie, poza rokiem 2008 i 2009. Średnioroczna dynamika wzrostu produkcji odlewów na świecie w okresie lat 2002-2007 wynosiła 6,6%, spadek produkcji w roku 2009 w stosunku do roku poprzedniego wyniósł ponad 14 %, a w roku 2010 odnotowano silny wzrost produkcji odlewów o 14 %. Największy udział w światowej produkcji odlewów w 2010 roku posiadały Chiny, Indie, USA, Rosja, Niemcy i Japonia. Te sześć państw wytworzyło w 2010 roku 79 % całkowitej produkcji odlewów na świecie. Natomiast udział produkcji krajów wchodzących w skład pierwszej dziesiątki światowych producentów odlewów wyniósł w 2010 roku ok. 88% światowej produkcji odlewów.

112

Rysunek 9. Wielkość produkcji odlewniczej w głównych krajach świata w latach 1990 i 2010 [tys.ton]

Źródło: opracowanie własne w oparciu o Modern Casting [1990; 2010].

Czołową pozycję w światowym rynku odlewów w 2010 roku posiadały Chiny z 43%-owym udziałem w światowej produkcji. Rola Chin jako lidera w branży odlewniczej jest wynikiem bardzo silnej dynamiki produkcji odlewów w okresie ostatnich dziesięciu lat. W przeciągu dwudziestu lat Chiny z 13 % udziału w produkcji światowej odlewów w 1990 roku Chiny powiększyły prawie 5-krotnie swoją produkcję odlewów. Drugie miejsce zajmowały Indie z 10 %-owym udziałem w produkcji światowej, trzecie USA- 9 %, czwarte Niemcy -5%, piąte Rosja – ok. 5%. Do pierwszej dziesiątki państw w światowej produkcji odlewów należały w 2010 roku także Japonia (5%), Brazylia (4%), Korea (2,4%), Francja (2%) i Włochy (2%).

Największymi wygranymi w powiększaniu udziałów rynkowych w produkcji odlewów na świecie są Indie (wzrost 574 %), Chiny (wzrost 447%), Brazylia (wzrost 223%), Korea (wzrost 160%) oraz Niemcy (wzrost 111%). Natomiast udziały rynkowe straciły takie państwa jak: Rosja (spadek -77%), Japonia (spadek -30%). Powyższy wykres wskazuje jednoznacznie na narastającą asymetrię w światowym rynku odlewów na rzecz Chin. Pozostałych uczestników światowej branży odlewniczej dzieli tak duży dystans do lidera, że można mówić o marginalizacji ich udziałów rynkowych w stosunku do Chin oraz o silnym

113 powiązaniu dynamiki rynku światowego ze wzrostem rynku odlewniczego w Chinach i Indii.

Udziały poszczególnych rejonów świata w światowej produkcji odlewniczej w latach 1990-2010 przedstawia Rysunek 10. Wynika z niego utrata produkcji odlewów przez Europę i Amerykę na rzecz Azji, gdzie jest skoncentrowane ponad 60 % produkcji odlewów. Europa posiadała w 2010 roku ok. 20 %-owy udział w tym rynku.

Rysunek 10. Udziały rejonów świata w produkcji odlewniczej w latach 1990-2010

Żródlo: Lickfett [2012]

114

Rysunek 11. Struktura produkcji odlewniczej na świecie w podziale na kontynenty w

2010

r.

Zródlo: opracowanie własne według danych Modern Casting [2010]

Analiza zmian w światowej produkcji odlewów wskazuje, że to silna dynamika produkcji odlewów generowana w krajach azjatyckich przesądziła o wzroście światowego rynku odlewów. Wyniki tej analizy zawiera Rysunek 12.

Rysunek 12. Zmiany produkcji odlewów na świecie w latach 2005-2010 [%]

Źródlo: Lickfett [2012]

115 produkcja odlewów wykazuje tendencję wzrostową. Dominujący wpływ na kształtowanie tego rynku mają Chiny z ponad 40%-owym udziałem w światowej produkcji odlewów. Tendencje wzrostowe rynku azjatyckiego wspiera rozwój produkcji w Indiach i Korei. Na rynku europejskim dominującą pozycję zajmują Niemcy. Europejski rynek produkcji odlewów odznacza się tendencją do kurczenia udziałów rynkowych, czego wyrazem jest obniżenie łącznego wolumenu produkcji odlewów.

Analiza udziałów rynkowych poszczególnych państw w produkcji odlewów w analizowanym okresie pozwala na następujące ustalenia:

 Szybka dynamika zmian udziałów rynkowych wśród czołowych dostawców odlewów,

 Postępująca koncentracja produkcji odlewniczej na świecie wyrażająca się w coraz mniejszej liczbie państw wytwarzających sumarycznie co najmniej 75 % światowej produkcji odlewów,

 Wzrost światowego rynku odlewów jako skutek silnego wzrostu popytu na odlewy w Chinach i Indii, przy jednoczesnym spadku produkcji odlewniczej, względnie jej stabilizacji w pozostałych krajach.

 Asymetria światowego rynku odlewów na rzecz rynku chińskiego.

 Walka Europy o utrzymanie udziałów w światowym rynku odlewniczym.