• Nie Znaleziono Wyników

Udział Polaków w turystyce krajowej i zagranicznej

5. Aktywność turystyczna Polaków w okresie 2004–2010

5.1. Udział Polaków w turystyce krajowej i zagranicznej

(tj. krajowych i zagranicznych) uczestniczyło, według danych IT71, od 45% (w 2010 r.) do 49% (w 2009 r.) społeczeństwa. Aktywność turystyczna przedstawiona w ra-portach GUS72dla gospodarstw domowych wyniosła 56% (2009 r.), co oznacza, że z gospodarstw tych wyjechała w celach turystycznych co najmniej jedna osoba. Częstotliwość podróżowania73pozostała na zbliżonym poziomie. Większość osób podejmowała tylko jedną podróż wakacyjną krajową lub zagraniczną w ciągu roku i od 2 do 3 podróży krajowych krótkotrwałych.

Dane IT74wskazują, że w podróżach krajowych nieznacznie dominował udział w wyjazdach długookresowych nad krótkookresowymi, natomiast w wyjazdach za-granicznych podróże długookresowe zdecydowanie przeważały nad krótkookreso-wymi. Udział w podróżach krajowych (ogółem) w badanym okresie

systematycz-71Podróże Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w 2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagraniczne wy-jazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagraniczne wywy-jazdy Polaków w roku 2010, Instytut Turystyki w

Warszawie.

72Turystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych, 2005, 2009, Główny Urząd Statystyczny.

nie malał z 44% (2004 r.) do 39% (2010 r.). W podróżach zagranicznych widoczna jest pewna fluktuacja: po wzroście w okresie 2004–2008 z 12% do 17% nastąpił spadek uczestnictwa do 14% w 2010 r. (ryc. 5.1).

Do najpopularniejszych należą wyjazdy od 1 do 2 tygodni oraz tygodniowe. Na-tomiast średnia liczba dni spędzonych w celach turystycznych poza miejscem za-mieszkania to 15–18 w skali roku (tab. 5.1). Średnia długość pobytu podczas zagra-nicznych podróży Polaków wynosiła 9,5–15,2 noclegu75.

Wśród celów zagranicznych wyjazdów turystycznych nastąpił wzrost podróży turystyczno-wypoczynkowych, natomiast spadek wyjazdów służbowych. Odwie-dziny krewnych i znajomych utrzymywały się na podobnym poziomie (tab. 5.2).

Najbardziej popularnym kierunkiem wyjazdów zagranicznych była Republika Federalna Niemiec, następnie Włochy, Wielka Brytania, Czechy, Francja oraz Hisz-pania. W badanym okresie zaobserwowano wzrost wyjazdów do Chorwacji i Egip-tu, natomiast spadek (2009–2010) wyjazdów na Słowację (tab. 5.3).

W kraju głównymi destynacjami dla turystyki długo- i krótkookresowej Pola-ków były województwa: mazowieckie, małopolskie i pomorskie, w przypadku wy-jazdów długookresowych także zachodniopomorskie, natomiast krótkookreso-wych: wielkopolskie, dolnośląskie i śląskie. Najmniej wizyt turystycznych Polaków zarówno krótko-, jak i długookresowych odnotowano w województwach opolskim i świętokrzyskim (ryc. 5.2, 5.3).

Ryc. 5.1. Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych (% populacji w wieku 15 lat i więcej)

Uwaga: uczestnictwo w wyjazdach turystycznych odnosi się do osób, które co najmniej raz wzięły udział w tego rodza-ju wyjeździe (podróży); część osób uczestniczyła w więcej niż jednym rodzarodza-ju podróży.

Źródło: Podróże Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w

2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagrazagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2010, Instytut

Tury-styki w Warszawie.

74Podróże Polaków w 2004 r. Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w 2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagraniczne wy-jazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagraniczne wywy-jazdy Polaków w roku 2010, Instytut Turystyki w

Warszawie.

Badania przeprowadzone w gospodarstwach domowych przez GUS76wykazały, że odległość destynacji od miejsca zamieszkania była silnie zróżnicowana zależnie od typu podróży (ryc. 5.4). W przypadku wakacyjnych podróży krajowych 58% (2005 r.) oraz 51% (2009 r.) stanowiły podróże na dystans do 300 km, znaczące były także wyjazdy na odległość od 301 do 500 km (26% w 2005 r. oraz 28% w 2009 r.). Podczas podróży krajowych krótkookresowych pokonywano najczęściej odległość do 100 km (60% w 2005 r.; 51% w 2009 r). Popularne były też wyjazdy na odległość od 101 do 200 km (20% w 2005 r.; 25% w 2009 r.). W przypadku po-dróży zagranicznych zdecydowanie dominowały wyjazdy na odległość ponad 1000 km (58% w 2005 r.; 72% w 2009 r.).

Porównanie danych GUS77z 2009 r. i 2005 r. nie wykazało zasadniczych różnic popularności poszczególnych celów podróży. Niemniej można wskazać pewne in-teresujące zmiany:

Tabela 5.2. Cele wyjazdów Polaków – podróże zagraniczne

Cel podróży [%] 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Turystyczno-wypoczynkowy 38 47 44 42 52 52 52 Odwiedziny u krewnych lub znajomych 22 26 23 25 25 22 24

Służbowy 33 19 19 26 18 17 19

Inne 7 8 14 7 5 9 5

Źródło: Podróże Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w

2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagrazagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2010, Instytut

Tury-styki w Warszawie.

Tabela 5.1. Czas trwania wypoczynku poza miejscem zamieszkania

Ile w sumie dni trwał lub będzie trwał Pana(i)

tegoroczny wypoczynek? Wskazania respondentów [%]*

(poza miejscem zamieszkania) 2004N=341 N=3332005 N=3412006 N=3242007 N=4152008 N=4322009 N=3712010

Od 1 do 7 dni 28 35 27 27 33 28 31

Od 8 do 14 dni 26 26 30 28 31 32 35

Od 15 do 21 dni 18 16 17 18 18 21 12

Od 22 do 30 dni 13 10 9 10 10 10 12

Powyżej 30 dni 7 10 9 8 8 8 6

Brak danych o liczbie dni 8 3 8 9 0 2 4 Średnia liczba dni wypoczynku

poza miejscem zamieszkania 16,6 18,3 16,7 17,3 16,5 16,9 14,7

*Procent ogólnej liczby respondentów, którzy wyjeżdżali na wypoczynek poza miejsce zamieszkania.

Źródło: Wyjazdy wypoczynkowe Polaków w 2010 r., CBOS, 2011.

76 Turystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych, 2005, 2009, Główny Urząd Statystyczny.

nastąpił wyraźny wzrost udziału podróży wypoczynkowych w krajowych po-dróżach krótkotrwałych (z 24% do 34%), natomiast spadek udziału podróży w celu odwiedzin krewnych i znajomych;

wzrosło znaczenie wakacyjnych podróży krajowych w celach zdrowotnych (z 4% do 6%);

Tabela 5.3. Zagraniczne wyjazdy polskich turystów według odwiedzanych krajów (w mln)

Kraj 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Razem wyjazdów turystycznych 6,3 6,2 7,3 6,9 7,6 6,3 7,1 Niemcy 2,3 1,85 2,75 1,55 1,9 1,3 1,25 Włochy 0,5 0,45 0,45 0,35 0,45 0,65 0,55 Wielka Brytania 0,2 0,3 0,6 0,85 0,45 0,5 0,6 Austria 0,35 0,3 0,3 0,35 0,3 0,35 0,2 Belgia 0,2 0,15 0,1 0,3 0,15 0,35 0,1 Czechy 0,55 0,5 0,55 0,4 0,65 0,35 0,4 Holandia 0,15 0,25 0,55 0,3 0,35 0,35 0,15 Chorwacja 0,15 0,25 0,25 0,25 0,3 0,3 0,3 Egipt 0,1 0,15 0,15 0,15 0,25 0,25 0,3 Hiszpania 0,15 0,15 0,1 0,3 0,3 0,25 0,4 Francja 0,2 0,2 0,2 0,45 0,35 0,2 0,45 Irlandia * * 0,1 0,15 0,25 0,2 0,1 Słowacja 0,55 0,35 0,35 0,45 0,45 0,2 0,2 Szwecja 0,1 0,1 0,15 0,15 0,1 0,2 0,15 Grecja 0,15 0,15 0,1 0,15 0,3 0,15 0,3 Turcja * 0,1 0,1 0,1 0,15 0,15 0,25 Dania * * * 0,25 0,1 0,1 0,1 Litwa 0,1 0,1 0,15 0,15 0,3 0,1 0,35 Tunezja * * 0,15 * * 0,1 0,15 Ukraina 0,2 0,25 * 0,25 0,15 0,1 0,15 Węgry 0,1 0,2 0,2 0,15 0,2 0,1 0,1 Rosja * * * * 0,2 * 0,1 Białoruś * * * * 0,15 * * Bułgaria * 0,1 * 0,15 0,1 * 0 Norwegia * * * 0,15 0,1 * 0,1 Szwajcaria * * * * * * 0,15 Stany Zjednoczone 0,1 0,1 0,1 * * * * Inne 0,85 0,65 0,45 0,4 0,6 0,65 0,35

*poniżej 0,1 mln. Uwaga: suma wizyt w poszczególnych krajach była większa niż liczba wyjazdów turystycznych, gdyż część osób podczas jednej podróży odwiedziła kilka krajów.

Źródło: Podróże Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w

2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagrazagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2010, Instytut

wzrosło zainteresowanie podróżami zagranicznymi w celu uprawiania turysty-ki kwalifikowanej (z 1% do 3%), zmalał udział zagranicznych podróży w intere-sach (z 8% do 5%);

największą sezonowością charakteryzowały się krajowe podróże wakacyjne, w przypadku których szczyt przypadał na lipiec (37%), a na miesiące wakacyjne łącznie 68% ogółu podróży; podróże krajowe krótkookresowe najchętniej dejmowano w sezonie wiosenno-letnim (maj–sierpień: 60% tego typu po-dróży); podróże zagraniczne najczęściej miały miejsce w czasie wakacji letnich (57%), popularny był również czerwiec (12%) oraz wrzesień (13%);

nieznacznie zmniejszyła się koncentracja wakacyjnych podróży krajowych w lipcu i sierpniu. Wyraźnie wzrosła popularność września jako miesiąca wyjaz-dów zagranicznych. Miesiące zimowe styczeń–marzec zmniejszyły swój udział w odniesieniu do wszystkich typów podróży, najsilniej w przypadku krajowych podróży krótkotrwałych.

Miejsce docelowe wypoczynku w badanym okresie w większości wypadków nie zmieniło się. Zmniejszyła się jedynie liczba osób korzystających ze zorganizowa-Ryc. 5.2. Kierunki wyjazdów turystycznych

Polaków. Podróże krajowe długookreso-we (2004–2010)

Źródło: opracowanie własne w oparciu o: Podróże

Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w 2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2009, Krajo-we i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2010,

Instytut Turystyki w Warszawie.

Ryc. 5.3. Kierunki wyjazdów turystycznych Polaków. Podróże krajowe krótkookreso-we (2004–2010)

Źródło: opracowanie własne w oparciu o: Podróże

Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w 2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2009, Krajo-we i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2010,

nych form, takich jak wczasy, obozy, wycieczki (tab. 5.4). Także za granicę Polacy wyjeżdżali najczęściej indywidualnie (tab. 5.5).

Dane IT potwierdzają tendencję, że wśród sposobów organizacji wyjazdów za-granicznych dominowały podróże samodzielne (58–63%), następnie całkowicie zorganizowane przez: biuro podróży (11–23%), zakład pracy lub inną instytucję (8–15%); częściowo zorganizowane przez: zakład pracy lub inną instytucję (5–12%) oraz biuro podróży (1–4%). Dominującym rodzajem zakwaterowania podczas podróży zagranicznych był hotel, motel, pensjonat lub zajazd. Dużą popu-larnością cieszyły się także noclegi u krewnych lub znajomych (tab. 5.6).

Dane IT78wskazują, że przeciętne wydatki na podróże zagraniczne, ogółem (na podróż) wynosiły 1424–2581 zł, a ogółem na dzień 110–229 zł. Najpopularniej-szym środkiem transportu w podróżach zagranicznych był samochód osobowy, jednak jego udział w badanym okresie malał (z 51% do 35%) na rzecz wzrostu Tabela 5.4. Miejsce docelowe wypoczynku poza miejscem zamieszkania – wyjazdy krajowe

Dokąd Pan(i) w tym roku wyjeżdżał(a) na wypoczynek? Czy był to wypoczynek w kraju:

Wskazania respondentów [%]* 2004

N=341 N=3332005 N=3412006 N=3242007 N=4152008 N=4322009 N=3712010 u rodziny, znajomych 47 47 39 35 40 43 40 w prywatnie wynajętej kwaterze,

na letnisku 28 34 35 35 32 37 36

na wczasach, obozie,

zorganizowanej wycieczce 22 16 20 17 21 18 11 na własnej działce, w domku

letniskowym 14 13 11 12 14 13 15

na polu namiotowym, kempingu

lub wędrując 10 9 8 10 6 10 9

w innej formie 9 12

*Badani mogli wymienić więcej niż jedną formę wyjazdu.

Źródło: Wyjazdy wypoczynkowe Polaków w 2010 r., CBOS, 2011.

Ryc. 5.4. Odległość destynacji turystycznej od miejsca zamieszkania

Źródło: opracowanie własne w oparciu o: Turystyka i wypoczynek w gospodarstwach domowych, 2005, 2009, Główny Urząd Statystyczny.

połączeń lotniczych (z 14% w 2004 r. do 39% w 2010 r.). Wykorzystanie innych środków transportu, takich jak autokar (13–19%) oraz pociąg (2–5%) i kursowy autobus (1–5%), utrzymywało się na podobnym poziomie.

Tabela 5.5. Miejsce docelowe wypoczynku poza miejscem zamieszkania – wyjazdy zagranicz-ne

Dokąd Pan(i) w tym roku wyjeżdżał(a) na wypoczynek? Czy był to wypoczynek za granicą:

Wskazania respondentów [%]* 2004

N=341 N=3332005 N=3412006 N=3242007 N=4152008 N=4322009 N=3712010 na indywidualnym wyjeździe

turystycznym 12 11 14 11 14 11 15

na wyjeździe zorganizowanym przez

biuro podróży 7 6 5 11 13 10 11

u rodziny, znajomych 6 5 9 8 13 6 11

w innej formie 3 4

*Badani mogli wymienić więcej niż jedną formę wyjazdu.

Źródło: Wyjazdy wypoczynkowe Polaków w 2010 r., CBOS, 2011.

Tabela 5.6. Rodzaj zakwaterowania podczas podróży zagranicznych

Rodzaj zakwaterowania (%) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Hotel, motel, pensjonat, zajazd 49 38 45 33 44 46 47

Ośrodek wczasowy 3 2 2 3 3 2 1

Dom wycieczkowy, schronisko 1 3 3 2 2 2 2

Wynajęty domek wakacyjny 3 2 2 1 1 2 2

Wynajęta kwatera prywatna 6 6 9 8 8 8 7 Mieszkanie krewnych lub znajomych 27 37 29 33 31 32 33

Domek kempingowy 1 1 1 2 0 2 2

Namiot, przyczepa kempingowa 3 3 3 4 1 1 1

Sanatorium 0 1 1 1 * * *

Inne 7 7 5 13 10 5 4

*Poniżej 1%.

Źródło: Podróże Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w

2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagrazagra-niczne wyjazdy Polaków w roku 2010, Instytut

Tury-styki w Warszawie.

78 Podróże Polaków w 2004 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2005, Podróże Polaków w 2006 r., Podróże Polaków w 2007 r., Krajowe i zagraniczne wyjazdy Polaków w roku 2008, Krajowe i zagraniczne wy-jazdy Polaków w roku 2009, Krajowe i zagraniczne wywy-jazdy Polaków w roku 2010, Instytut Turystyki w