Zasady i statuty formacji i studiów

Prowincjalne Zasady Formacji i Studiów oraz uściślające je Statuty Formacji i Studiów są dokumentami, które ogólne normy i wskazania formacyjne dokumentów generalnych przenoszą na poziom realizacji w Prowincji Wniebowzięcia NMP w Polsce.

Są one wyznacznikiem kierunku, w jakim podąża wspólnota prowincjalna, zgodnie z duchem całego Zakonu Braci Mniejszych. O ile Zasady nie są dokumentem obligatoryjnym, to Statuty Formacji i Studiów muszą być uchwalone, przyjęte i realizowane na poziomie poszczególnych jednostek zakonnych. Zasady formacji zostały opracowane i uchwalone na kapitule prowincjalnej w 2001 roku i promulgowane dekretem ministra generalnego 8 maja 2002 roku. Dokument ten posiada charakter bardzo

87 ogólny, którego większość zapisów stanowi powtórzenie Ratio formationis franciscanae z 1995 roku. Od prawie 20 lat dokument nie był aktualizowany, choćby w świetle wskazań zaktualizowanych w 2004 roku Statutów Generalnych oraz nowego Ratio OFM z 2004 roku. Nie było takiej konieczności ze względu na fakt ich fakultatywnego funkcjonowania. Nad dokumentem Statutów formacji w Prowincji pracowano od wydania Ratio OFM w 2004 roku. Kapituła prowincjalna w 2007 roku zleciła ich zredagowanie, a następna z 2010 roku przyjęła ich wersję ad experimentum. Ostatecznie, w 2016 roku po naniesionych poprawkach wniesionych przez kurię generalną, minister prowincjalny o. Antonin Brząkalik OFM promulgował Statuty do spraw Formacji i Studiów Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce.

Zasady i Statuty Formacji i Studiów dotyczą programów całości formacji w Prowincji. W tej części pracy wskazane zostaną jedynie te kwestię, które w sposób bezpośredni odnoszą się do posługi głoszenia słowa Bożego, w duchu i z uwzględnieniem tego wszystkiego, co zostało już wcześniej powiedziane na temat franciszkańskiego kaznodziejstwa. Po raz kolejny pojawia się element franciszkańskiej tożsamości, która jest tu wzbogacona o doświadczenie duchowe św. Franciszka i św. Klary oraz o tradycję Prowincji. Dotyczy to w szczególności czasu i okoliczności powstania Prowincji w 1855 roku, związków z Prowincją św. Jadwigi z Wrocławia oraz wielkimi postaciami jak o. Euzebiusz Huchracki i o. Euzebiusz Wieczorek, „którzy, jak ufamy, w przyszłości dostąpią chwały ołtarzy” (ZFiS 9)⁵⁸.

58 SŁUGA BOŻY O.EUZEBIUSZ JÓZEF HUCHRACKI urodził się w Katowicach dnia 15 października 1885 roku. Rodzice jego Piotr i Stanisława Bonczkowska pochodzili z Wielkopolski. W poszukiwaniu pracy przeprowadzili się na Górny Śląsk. Do szkoły powszechnej uczęszczał w Katowicach. Tam też rozpoczął naukę w gimnazjum, lecz na skutek wykrycia jego przynależności do tajnej polskiej organizacji młodzieżowej został z niego usunięty. Przeniósł się wtedy do Wrocławia. Uzyskawszy maturę postanowił wstąpić do zakonu franciszkańskiego i zostać kapłanem. Zgłosił się do Braci mniejszych – Franciszkanów we Wrocławiu - Karłowicach i został przyjęty. Nowicjat rozpoczął 7 IV 1906 roku i otrzymał imię zakonne:

Euzebiusz. Uroczyste śluby zakonne złożył 16 IV 1910 roku. Święcenia kapłańskie przyjął 21 VI 1913 roku z rąk metropolity wrocławskiego, księdza kardynała Jerzego Koppa. Prymicje odbyły się w nowo wybudowanym, kościele franciszkańskim (dzisiaj Bazylice Mniejszej) w Katowicach Panewnikach.

W sierpniu 1914 roku wybuchła I wojna światowa. W październiku tego roku o. Euzebiusz został powołany do służby w Wehrmachcie, do jednostki wojskowej w Olsztynie, na stanowisko kapelana wojskowego.

Spędził przeszło dwa lata na froncie wschodnim (nad Dźwiną) a resztę lat na froncie zachodnim, we Francji. Całą kampanię wojenną - co warto podkreślić - odbywał w habicie franciszkańskim a nie w mundurze niemieckim, z czego się szczycił. Otrzymał też odznaczenie wojskowe „Żelazny Krzyż”

II klasy, jako proboszcz (mjr) 37. Dywizji Piechoty. Po klęsce Niemiec w roku 1918 o. Euzebiusz wrócił szczęśliwie do swojej zakonnej prowincji św. Jadwigi. Później przeniósł się do tzw. komisariatu poznańskiego, który w roku 1929 uzyskał prawa prowincji - dziś pw. Wniebowzięcia NMP w Polsce. Dnia 16 VI 1938 r. o. Euzebiusz, został mianowany przełożonym klasztoru w Miejskiej Górce na Goruszkach k/ Rawicza. I tam właśnie zastała go II wojna światowa. Dnia 1 kwietnia 1941 roku nastąpiła likwidacja klasztoru na Goruszkach i oddanie go na rzecz III Rzeszy na cele więziennictwa w Rawiczu. Do obozu koncentracyjnego w Dachau przyjechał pociągiem przepełnionym polskimi księżmi 30 października 1941

88 Formacja ciągła, obejmująca różne etapy życia ludzkiego⁵⁹, ma pomagać w rozwoju osobistym do „służby apostolskiej” (ZFiS 19; SFiS 11 § 1) i świadomości osobistej odpowiedzialności za proces formacyjny (ZFiS 23; SFiS 12; 70 § 1-3; 76 § 1-3). Formacja czasowa, w czasie której podejmowane są konieczne studia do pełnienia posług wynikających z przyjętych święceń diakonatu i prezbiteratu, zakłada poznanie metod prowadzenia kaznodziejstwa w duchu franciszkańskim, jak i konieczność intelektualnego

roku, gdzie otrzymał numer 28240. O. Euzebiusz cierpiąc na serce, został zaliczony do inwalidów. W nocy z 5/6 maja 1942 roku w transporcie inwalidów zginął zagazowany śmiercią męczeńską. Żył 56 lat, z tego 36 lat w zakonie i 29 lat w kapłaństwie.

O.EUZEBIUSZ FRANCISZEK WIECZOREK urodził się 14.08.1931 roku w Rybniku. Wzrastał w kręgu oddziaływania placówki duszpasterskiej franciszkanów w Rybniku, gdzie był ministrantem.

W 1945 roku wstąpił do Niższego Seminarium Duchownego Franciszkanów w Nysie. Po trzech latach nauki w 1948 roku uzyskał małą maturę i został przyjęty do nowicjatu. Nowicjat rozpoczął 14.09.1948 roku w Panewnikach. Profesję czasową złożył 27.09.1931 roku. Po nowicjacie został skierowany do Jarocina, gdzie kończył szkołę średnią i w 1950 roku uzyskał maturę. Studia filozoficzne odbył w Opolu (1950-1952), a teologiczne w Panewnikach (1952-1955). Profesję wieczystą złożył 15.09.1952 roku w Panewnikach. Święcenia prezbiteratu przyjął 6.02.1955 roku z rąk bp Bernarda Czaplińskiego z Pelplina. Po święceniach został skierowany na studia specjalistyczne z zakresu teologii dogmatycznej na KUL. W 1957 roku uzyskał licencjat teologii. Po uzyskaniu licencjatu natychmiast rozpoczął przygotowywać pracę doktorską. Pisał ją pod kierunkiem ks. prof. Wincentego Granata. Ze względu jednak na brak miejsca zamieszkania w Konwikcie Księży Studentów w Lublinie był zmuszony wrócić do Panewnik, gdzie kontynuował pisanie pracy doktorskiej. Obronił ją w 1961 roku. Zmarł w szpitalu w Katowicach-Bogucicach w wyniku powikłań pooperacyjnych 13.02.1964 roku. W szpitalu zdumiewał otoczenie swoją postawą. Zmarł w opinii świętości. Pogrzeb odbył się w Panewnikach. Wziął w nim udział bp Herbert Bednorz, który odprawił Mszę św. pogrzebową i odprowadził zmarłego na cmentarz. Ponadto w pogrzebie wzięło udział 141 księży i zakonników, duża ilość sióstr zakonnych, tercjarze i liczni wierni miejscowi, także wierni z Rybnika. Został pochowany na cmentarzu zakonnym w Panewnikach. Żył 32 lata, w Zakonie 15, w kapłaństwie 9.

59 ,,W życiu konsekrowanym pierwsze lata pełnego udziału w działalności apostolskiej to okres z natury krytyczny, jako że dokonuje się w nim przejście od życia pod kierownictwem innych do pełnej odpowiedzialności za własne działanie. Ważne jest, aby młode osoby konsekrowane mogły liczyć na wsparcie i obecność brata lub siostry, którzy pomogą im w pełni przeżywać młodzieńczą, pełną entuzjazmu miłość do Chrystusa. Następny etap może się łączyć z ryzykiem przyzwyczajenia i z pokusą rozczarowania nikłością rezultatów. Należy zatem pomagać osobom konsekrowanym w średnim wieku, aby raz jeszcze spojrzały na swój pierwotny wybór w świetle Ewangelii i charyzmatycznej inspiracji i nie utożsamiały doskonałego poświęcenia z doskonałymi rezultatami. Pozwoli im to znaleźć nową energię i nową motywację dla wybranej drogi. Ten okres życia jest czasem poszukiwania wartości istotnych. Faza wieku dojrzałego może przynieść obok rozwoju osobowości także niebezpieczeństwo pewnego indywidualizmu, któremu towarzyszy lęk przed nieprzystosowaniem do nowych czasów lub przejawy zamknięcia się w sobie, braku elastyczności, rozluźnienia dyscypliny. Na tym etapie formacja stała ma nie tylko pomagać w odzyskaniu odpowiednio wysokiego poziomu życia duchowego i apostolskiego, ale także w odkryciu szczególnego charakteru tej fazy życia. W tym okresie bowiem, dzięki oczyszczaniu pewnych aspektów osobowości, ofiara z siebie składana Bogu staje się czystsza i bardziej wielkoduszna, a braci i siostry wzbogaca jeszcze większym spokojem i dyskrecją, większą przejrzystością i bogactwem łaski. Na tym polega dar i doświadczenie duchowego ojcostwa i macierzyństwa. Wiek podeszły stwarza nowe problemy, którym trzeba zawczasu stawić czoło przez rozważny program duchowej pomocy. Stopniowa rezygnacja z aktywnego życia, a w niektórych przypadkach choroba i wymuszona bezczynność - wszystko to składa się na doświadczenie, które może mieć wielką wartość formacyjną. Jest to często okres bolesny, jednakże daje on osobie konsekrowanej możliwość poddania się formującemu wpływowi doświadczenia paschalnego i upodobnienie się do Chrystusa ukrzyżowanego, który we wszystkim spełnia wolę Ojca i cały mu się powierza aż do oddania w Jego ręce swego ducha. To upodobnienie jest nowym sposobem przeżywania konsekracji, która nie jest już związana ze skutecznym wykonywaniem żadnej kierowniczej funkcji lub pracy apostolskiej” (VC 70).

89 przygotowania do nich (ZFiS 62-64; 68-69; 71-73; SFiS 76 § 1-3; 77). Zdolność do głoszenia słowa Bożego jest jednym warunków koniecznych do udzielenia sakramentu święceń (ZFiS 67; 75-76; SFiS 110; 119 § 1; KPK 104-1052).