Szama Grajer współpracował z Niemcami - Bogdan Stanisław Pazur - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

BOGDAN STANISŁAW PAZUR

ur. 1934; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe projekt Lublin. Pamięć Zagłady, Lublin, II wojna światowa, okupacja niemiecka, Żydzi, Szama Grajer, współpraca z Niemcami

„Szama Grajer współpracował z Niemcami”

Ten Szame Grajer przysłużył się, on w czasie okupacji miał restaurację przy Lubartowskiej. Jeździł motocyklem, jeździł z pistoletem, na Majdanku miał zakład fryzjerski, gdzie strzygł Niemców, tak że on miał chody. No zaskarbił sobie tak, że podsunął Niemcom pomysł, żeby zabrać, aresztować, czy zatrzymać całą starszyznę żydowską. No i zrobili obławę. Wyciągnęli wszystkich tych liczących się Żydów, no i zażądali okupu. Ileś tam kilogramów złota. No zebrali Żydzi, dali to złoto, drugi raz powtórzyli to samo. No zebrali. No trzeci raz wzięli ich, ale już nie mieli z czego albo nie chcieli dać, no i wtedy tych najważniejszych wysłali do obozu. A pozostałych jeszcze zostawili. To była zasługa Szame Grajera.

Nie wiem, gdzie on mieszkał. Wiem, że ja go widywałem, bo tu, gdzie teraz Aleja Tysiąclecia jest, tylko to nie to, bo to jeszcze dwa budynki dalej, bo tam stały jeszcze dwa budynki po prawej stronie Lubartowskiej i tam na rogu była taka restauracja.

Była Zamkowa już po wyzwoleniu, a przed tym była Unia i ta Unia była jego. I on z góry motocyklem jeździł do tej swojej restauracji. To ojciec, czy matka mówi: „Ooo!

Szame! Szame! Szame jedzie! Szame jedzie! Szame jedzie!”.

Data i miejsce nagrania 2012-06-28, Lublin

Rozmawiał/a Wioletta Wejman

Transkrypcja Katarzyna Maceńko

Redakcja Maria Radek