SCENARIUSZ LEKCJI
IV ETAP EDUKACYJNY
Temat: Degradacja środowiska.
TREŚCI KSZTAŁCENIA
I.3.4 uczeń: wykazuje na przykładach, że zbyt intensywne wykorzystanie rolnicze gleb oraz nieumiejętne zabiegi agrotechniczne powodują w wielu częściach świata degradację gleb, co w konsekwencji prowadzi do spadku produkcji żywności, a w niektórych regionach świata do głodu i ubóstwa.
CELE ZOPERACJONALIZOWANE:
Uczeń:
rozumie przyczyny oraz skutki degradacji gleb,
wskazuje zależność między procesem pustynnienia a produkcją żywności,
na podstawie danych omawia stan zasolenia gleb na świecie,
wykazuje, że zmiana stosunków wodnych w glebie przyczynia się do ich degradacji,
1
wykazuje na wybranych przykładach, jak degradacja gleb przyczynia się do spadku produkcji żywności a także do głodu i ubóstwa,
proponuje możliwości zmniejszenia degradacji gleb w różnych regionach świata,
wskazuje na mapie świata i Polski przykłady obszarów narażonych na erozję gleb, pustynnienie oraz
zanieczyszczenia przemysłowe
i komunikacyjne,
omawia wpływ czynników przyrodniczych na tempo degradacji gleb na wybranych obszarach,
charakteryzuje zmiany zachodzące w glebie i środowisku przyrodniczym na wskazanym obszarze w wyniku kwaśnych dreszczów, erozji, zanieczyszczenia na skutek niewłaściwego stosowania środków ochrony roślin i nawozów sztucznych.
NABYWANE UMIEJĘTNOŚCI:
Uczeń:
potrafi wymienić główne rodzaje degradacji gleb,
potrafi określić sposoby zapobiegania degradacji,
charakteryzuje proces erozji gleb i pustynnienie,
lokalizuje obiekty na różnych mapach,
poprawnie dobiera mapy w celu uzyskania szukanej informacji,
poprawnie czyta mapy,
zdobywa, gromadzi i przetwarza informacje,
samodzielnie uczy się,
współpracuje w grupie.
Etapy Przedmiot Kompetencje Przebieg zajęć Środki dydaktyczne Metody Formy
2
lekcji nauczania kluczowe nauczania pracy Etap
wstępny
Geografia, Biologia, Chemia
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Nauczyciel odtwarza film (zasób nr 1).
Na podstawie filmu uczniowie przedstawiają etapy powstawania gleby. Następnie przedstawiają znaczenie gleb w przyrodzie i w rolnictwie.
Mapa, atlas, film (zasób nr 1)
Burza mózgów, pogadanka,
Zbiorowa, jednolita
Etap realizacji
Geografia, Biologia, Chemia, Wiedza o Społeczeństwie
Porozumiewanie się w języku ojczystym, umiejętność uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość
Nauczyciel przedstawia galerię zdjęć (zasób nr 2).
Omawia przyczyny degradacji gleb, następnie dzieli klasę na grupy, rozdaje atlasy i zadanie do wykonania.
Zadanie dla grup
Na podstawie informacji zawartych w Internecie oraz na podstawie galerii zdjęć w zasobie multimedialnym, scharakteryzuj wskazany rodzaj degradacji gleby. Uwzględnij:
a) przyczyny, b) skutki,
c) obszary występowania,
d) dlaczego jest to forma degradacji gleby.
Grupa 1 – erozja wodna Grupa 2 – erozja wietrzna Grupa 3 – zakwaszenie gleby
Grupa 4 – nieprawidłowe nawożenie i ochrona gleb
Grupa 5 – zanieczyszczenia i zniszczenia przemysłowe i komunikacyjne
Następnie chętni uczniowie prezentują wyniki swojej pracy. Obszary występowania pokazują na mapach ściennych.
Mapa, atlas, galeria zdjęć (zasób nr 2)
Model przyczynowo – skutkowy, pogadanka, dyskusja
Zbiorowa, jednolita
Geografia, Porozumiewanie Na podstawie fotografii w galerii oraz wcześniej Mapa, atlas, galeria Mapa Zbiorowa, 3
Biologia, Chemia, Wiedza o Społeczeństwie
się w języku ojczystym, umiejętność uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie, inicjatywność i przedsiębiorczość
zdobytych informacji uczniowie tworzą w poprzednich grupach mapę mentalną.
Na środku tablicy należy umieścić nagłówek:
SPOSOBY OGRANICZANIA DEGRADACJI GLEB.
Od tytułu powinny się rozchodzić promienie oznaczające poszczególne rodzaje degradacji gleb – od każdego z haseł powinny odchodzić promienie oznaczające sposoby ograniczenia degradacji.
Nauczyciel prosi wybranego ucznia z każdej grupy o zaprezentowanie swojej mapy.
zdjęć (zasób nr 2) mentalna, dyskusja
jednolita
Etap podsumo wania
Geografia, Biologia, Chemia, Wiedza o Społeczeństwie
Porozumiewanie się w języku ojczystym, umiejętność uczenia się, kompetencje społeczne i obywatelskie,
W podsumowaniu uczniowie przedstawiają dla gleb skutki:
nadmiernego nawożenia,
nadmiernego nawodnienia,
monokultury upraw,
niewłaściwych zabiegów agrotechnicznych.dyskusja Zbiorowa, jednolita
4