Scenariusz lekcji matematyki
1. Autor scenariusza - Anna Bazyluk 2. Etap nauczania - Klasa 4.
3. Temat lekcji
Opisywanie wielokątów poprzez własności
4. Temat z Podstawy Programowej
Wielokąty, koło - rysowanie figur i określanie ich własności 5. Cel lekcji
W czasie lekcji uczniowie rozpoznają wielokąty i opisują ich własności. Znają pojęcia: boków przeciwległych i przekątnej.
6. Przygotowanie uczniów - wiedza i umiejętności:
• Rozpoznawanie odcinków prostopadłych;
• Rozpoznawanie odcinków równoległych;
• Rozpoznawanie kątów prostych.
7. Osiągnięcia uczniów – wiedza i umiejętności:
Uczniowie:
• Rozpoznają prostokąty i opisują ich własności;
• Opisują własności wielokątów;
• Rysują na geoplanie wielokąty o podanych własnościach.
8. Metody pracy
• wykład nauczyciela;
• eksperymenty uczniów, sterowane przez nauczyciela;
• praca indywidualna;
• dyskusja.
9. Środki realizacji, pomoce dydaktyczne.
Materiały:
• Lusterka;
• Papier w kropki, (geoplany).
10. Matematyczne treści lekcji:
• Łamana;
• Wielokąt;
• Długość boku;
• Równoległe boki, odcinki;
• Prostopadłe boki, odcinki;
• Boki przeciwległe;
• Przekątna figury, wielokąty.
11. Przebieg lekcji Faza wstępna
Witam uczniów, sprawdzam listę obecności, zapisuję na tablicy numer i temat lekcji.
Faza realizacyjna
1. Każdy uczeń otrzymuje kartkę z przygotowanymi geoplanami 3 x 3.
2. Proszę uczniów, aby narysowali wielokąty zawierające pewne cechy, własności:
a) Łamaną składającą się z czterech odcinków, gdzie dokładnie dwa z nich są prostopadłe do siebie.
b) Łamaną zamkniętą zbudowaną z trzech odcinków.
c) Czworokąt, który ma dwa odcinki równoległe.
d) Czworokąt, który nie ma boków tej samej długości.
3. Ponumeruj kropki na geoplanie wg wzoru:
4. a) Wykonaj rysunek zgodnie z instrukcją:
• Połącz 3 z 4, 4 z 5 i 5 z 3.
Co otrzymałeś? Czy ta figura ma boki takiej samej długości?
b) Wykonaj rysunek zgodnie z instrukcją:
• Połącz 2 z 4, 4 z 7, 7 z 8, 8 z 6, 6 z 5, 5 z 2.
Jaki wielokąt teraz otrzymałeś? Czy ma on boki takiej samej długości? A czy są one prostopadłe?
5. Na geoplanie oznacz teraz kropki dużymi drukowanymi literami, tak jak na rysunku (rysunek na tablicy), i narysuj trójkąt CDE.
Jak inaczej można nazwać tę figurę?
Na ile sposobów?
I
6. Narysuj figurę ABFIGDE. Jaki to wielokąt? Co można powiedzieć o jego bokach?
7. a) Narysuj figurę, która ma pięć boków, a następnie nazwij ją.
b) Podaj koledze nazwę swojej figury i poproś go o jej narysowanie.
c) Porównajcie swoje rysunki.
12. Praca domowa
Na geoplanie narysuj wielokąt w następujący sposób:
• Wybierz kropkę, która będzie twoim początkiem rysunku.
• Nie odrywaj ołówka od kartki, gdy już rozpoczniesz rysowanie.
• Rysunek wykonujesz od kropki do kropki, ale nie wolno Ci narysować jednego odcinka więcej niż jeden raz (nie powtarzamy trasy rysowania).
Jaki wielokąt otrzymałeś? Czy jest tylko jeden taki wielokąt? Jakie ma on własności?
13. Możliwe rozszerzenia tematu
Jeżeli mamy czas i klasa chętnie pracuje, to możemy wykorzystać geoplany 4 x 4. Pierwsze polecenia powinny być proste, podobne do tych z początku lekcji. Dalej możemy pokusić się o skomplikowanie poleceń, narzucając warunki dotyczące liczby kątów prostych, czy par boków równoległych. Należy również podkreślać i często używać pojęcia boków
przeciwległych.
14. Uwagi metodyczne
• Bardzo ważne jest, aby pokazać uczniowi, ze nazwanie figury ABC czy CBA, oznacza ciągle ten sam wielokąt.
• W punkcie 6. zwracamy uwagę na to, że bok nazwaliśmy IG, chociaż po drodze jest jeszcze punkt H.
15. Uwagi
Polecam zbiór zadań, [w:] Chodnicki J., Dąbrowski M., Pfeiffer A., „Matematyki 2001 – zbiór zadań”, WSiP, Warszawa 2006, moduł 18
