Scenariusz lekcji – Erotyk w XX wieku
1. Cele lekcji
Uczeń potrafi:
1. wyróżniać i charakteryzować elementy utworu: podmiot liryczny, adresat, sytuacja liryczna;
2. nazywać uczucia podmiotu lirycznego;
3. dostrzegać poetyckie środki wyrazu i określać ich funkcję;
4. interpretować środki wyrazu;
5. porównać utwory literackie z różnych epok o podobnej tematyce;
6. argumentować swoją wypowiedź;
7. wypowiadać się w sposób zgodny z ogólnopolską normą wymowy;
8. dyskutować;
9. współpracować w grupie.
2. Metoda i forma pracy
praca w grupach, analiza tekstu, dyskusja, przekład intersemiotyczny
3. Środki dydaktyczne 4. Przebieg lekcji
1. Uczniowie, przy niewielkiej pomocy nauczyciela, przypominają pojęcie erotyku – jego wyznaczniki gatunkowe oraz przykłady utworów literackich. Następnie zapoznają się z przygotowaną przez nauczyciela definicją.
Erotyk (greckie erôtikós – miłosny, od eros – miłość zmysłowa), miłosny utwór liryczny, często w formie wyznania lub skargi ukochanego. W ciągu wieków wykształciły się liczne konwencje gatunku; największe znaczenie w kształtowaniu erotyków miała liryka trubadurów, którzy poetycko opisali miłość jako radosne, naturalne przeżycie zmysłowe, włączone w krąg dostępnych człowiekowi przyjemnych doznań.
Przykłady erotyków: Wielki Testament F. Villona (1489), w liryce staropolskiej J.
Kochanowski, A. Morsztyn, Sz. Zimorowic, F.D. Kniaźnin, w renesansowej liryce włoskiej Sonety do Laury F. Petrarki, w liryce romantycznej Sonety odeskie A. Mickiewicza. W
klasycyzmie erotyk był tematem sentymentalnej powieści, dumy, dramatu; rozwija się nadal w poezji współczesnej. [Źródło: http://portalwiedzy.onet.pl/]
2. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy. Rozdaje po jednym tekście każdej grupie. Grupy zapoznają się z poszczególnymi tekstami. Członkowie każdej grupy wybierają ze swojego
grona dwie osoby: pierwsza wyrecytuje wylosowany erotyk, druga zaprezentuje wyniki pracy grupy. W ciągu 15 minut grupy opracowują, na podstawie otrzymanych definicji erotyku, sytuację liryczną podmiotu lirycznego utworów ze wskazaniem na konkretne rozwiązania poetyckie (językowe, formalne i inne), które realizują wymogi erotyku oraz inne pomocne w analizie i interpretacji wiersza.
3. Wybrani reprezentanci grup czytają kolejno utwory. Przedstawiają pozostałym grupom przygotowane omówienia poszczególnych wierszy.
4. Klasa porównuje opracowania i wprowadza ewentualne poprawki w taki sposób, by wszystkie interpretacje były jak najpełniejsze.
5. Dyskusja: które z ujęć poetyckich zdaniem uczniów najbardziej pasuje do erotyku.
6. Rozmowa: uczniowie zastanawiają się jaka ich zdaniem muzyka pasowałaby do danych ujęć i dlaczego (czy ze względu na tematykę, może rodzaj wykorzystywanych instrumentów
muzycznych itp.).
7. Prezentacja na odtwarzaczu płyt CD dwóch wykonań muzycznych wierszy: „W malinowym chruśniaku” i „McDonald’s”.
8. Dyskusja: czy piosenki Starego Dobrego Małżeństwa i Świetlików pasują do uczniowski wyobrażeń na temat miłosnej „poezji śpiewanej”.
5. Bibliografia
1. utwór literacki Bolesława Leśmiana „W malinowym chruśniaku” (a także piosenka w wykonaniu zespołu Stare Dobre Małżeństwo);
2. utwór literacki Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej „Sen”;
3. utwór literacki Stanisława Grochowiaka „Gdy już nic nie zostanie”;
4. utwór literacki Marcina Świetlickiego „McDonald’s” (a także piosenka w wykonaniu zespołu Świetliki).
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia b. Zadanie domowe
Znajdź erotyk, który najbardziej przypadł Ci do gustu. Uzasadnij swój wybór.
