Codzienny Express Pomorski 1926.02.08, R. 2, nr 35

VCUŁ 10 gf*

C O D Z I E N N1Y

EXPRESS POMORSKI ONMLKJIHGFEDCBA

Abonawent

miesięczny w ekspedycji 2.— » agentorach 2.15 zŁ. na pocztach już |

1 odnoźizcaien do domu 2.34 zl., pod opaską w Polsce 3.50

w

innych krajach 4.&0 zl. ** ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

Abonament kwartalny w ekspedycji 6.— zł., w agenturach 6.45 zL, na pocztach już z odnosze­

niem do domu 7.01 zl, pod opaską w Polsce 10.50 zł., w Innych krajach 14.— zŁ — W razie wypadków, spowodowanych siłą wyższą, przeszkód w zakładzie, strajków lub tym podobnych nlepi ze widzianych okoliczności, wydawnictwo nie odpowiada za dostarczenie pisma, a abo­

nenci nie mają prawa domagania się nledostarczonych numerów lub odszkodowania. | I

Ogłoszenia na str. "-łamowej 15 gr. od miejsca milimetrowego, na str. pierwszej 60 gr od miejsca milimetr., na str. trzeciej i drugiej 40 gr. od miejsca milimetr., Ruch towarzystw 20 gr. od’ wiersza tekstowego. - Ogłoszenia tłumaczone, skomplikowane, z zastrzeżeniem miejsce oraz z nieczytelnym rękopisem przy każdym poszczególnym wypadku 25 procent nadwyżki — Z innych krajów 200 proc, nadwyżki.

-

Konto Pocztow, Kasy Oszczędności, Poznań 2P1060 — Ogłoszenia płatne natychmiast - Adres administracji: Toruń, Piekary 14 • Telef. 647. — Za ręko pisy niezamówione redakcja nie odpowiada.

-

Adres redakcji: Toruń, Piekary 14 - Telefon 647

Rok II. ToruA-Bydgoszcz-Grudziądz, poniedziałek 8 lutego 1926 r. Nr. 35.

Z SEJMU

r N » w e zo rajsze m p o sied z e n iu S e jm u p rz y ję to w 2 c z y ta n iu u sta Iwę o o p ła tac h ste m plo w y ch . N a­

stę p n ie p . Ł ad z in a (Z . L . N .) re ­ fe ro w ała w n io se k p . Ł u sz c ze w ­ skiego (C h . N .) o z m ia n ę u sta w y

» z a ro b k o w e m p o śred n ic tw ie pracy. U sta w a z w ra ca się p rz e­

c iw k o p ry w atn y m b iu rom p o -

•re d n ic tw a p ra cy i d ą ż y d o ich ja k n a jszy bszej lik w id a c ji. J e ­ dnakże p . Ł a d zin a w y p o w ia d a

•ię p rz ec iw k o lik w id a c ji ty c h b iu r, u w a ż a jąc ic h d z ia ła ln o ść

<za p o ż y te c z n ą .

P . R e g ie r (P . P . S .) w y p o w ia d a a ię sta n o w c zo p rz e ciw k o b iu -

!ro m p o śred n ic tw a S ą o n e jeg o

^ zd an iem o śro d k ie m h a n d lu ży ­ w y m to w a re m i ro z sa d n ik iem p ro sty tu c ji. M ó w c a p rz ed k ła d a W n io sek m n iejszo ści, d o m a g a ją­

cy się lik w id a cji p ry w a tn y c h biur w ciąg u 8 la t, LW g ło so w a ­ niu Iz b a w n io se k m n iejszości przyjęła.

Moniylilp

WARADA W SPRAWIE PO­

DATKU MAJĄTKOWEGO.

W c z o ra j o d b y ła się w g o d zi­

nach p o łu d n io w y c h w P re zy - d ju m R a d y M in istró w n a ra d a w sp ra w ie u z g o d n ie n ia sta n o w isk stro n n ic tw k o a lic y jn y c h w k w e - stji p o d a tk u m a jątk o w eg o . W n a radzie w z ię li u d z ia ł: p re m je r S k rzy ń sk i, m in . Z d ziech o w sk i, M a rsz a łek R a ta j, p o sło w ie P o ­ p ie l (N . P . R .), B a rlic k i i N ie­

d z ia łk o w sk i (P . P . S .), D ę b sk i (P iast), C h a c iń sk i (C h . D .) i S ey - d a (Z . L . N .).

W w y n ik u n a ra d y u stalo n o , że

> o w ela d o u staw y o p o d a tk u m a ją tk o w y m o d e słan ą b ęd zie d o sejm o w ej k o m isji sk a rb o w e j, ą w m ięd z y cz asie b ę d ą p ro w a­

d z o n e ro zm o w y m ięd zy sk o ali- z o w a n em i stro n n ic tw am i, celem o sią gn ię c ia p o ro zu m ien ia w tej sp ra w ie, p rz y c z e m N P R . i P P S . u z a leż n ia ją sw ą e w e n tu a ln ą zg o­

d ę n a sk reślen ie k o n ty n g e n tu p o d a tk u m a jątk o w e g o w w y so ­ k o śc i 1 m ilja rd a z ło ty c h w zlo ­ c ie o d w p ro w ad z en ia stałe g o m a jątk u w y ró w n aw czeg o .

Z K O M IS JI A D M IN IS TR A s C Y JN E J.

t W dniu 5 b. m , odbyło się po­

siedzenie K om . A dm in. S ejm u, ińa którem rozpatryw ano w nios-

Z kolei p. N iedziałkow ski (P. P . S.) uzasadniał nagłość w niosku sw ego K lubu w spraw ie publicznej ankiety o kosztach produkcji przem ysłow ej. Idzie o to, ażeby w obec zbliżającego się term inu zw ołania m iędzyna­

rodow ej konferencji ekonom icz­

nej, P olska rozporządzała odpo­

w iednim m aterjałem statystycz­

nym .

P , W ierzbicki (Z. L. N .) prze­

ciw staw ił się ostro w nioskow i P . P . S„ przedkładając w im ieniu sw ego klubu rezolucję, w zyw a­

jącą rząd do pow ołania m iędzy­

m inisterialnej kom isji z udziałem rzeczoznaw ców dla przedsię­

w zięcia zaradczych środków dla uzdrow ienia produkcji.. W gło­

sow aniu nagłość w niosku P .P .S . przyjęto, a w niosek sam odesła­

no do K om isji przem .-handlow ej.

N astępne posiedzenie w e w to­

rek 9 b. m .

ki N . P . R . i P . P . S. w spraw ie rozw iązania R ady M iejskiej w W arszaw ie.

,W niosek socjal. zreferow ał po­

seł Jaw orow ski, P oseł P opiel, w nioskodaw ca ze strony N . P , R . m usiał w tym że czasie w ziąć u- dział w naradzie P rezydjum R a­

dy M inistrów na tem at ustaw y o podatku m ajątkow ym — i na kom isję przybyć nie m ógł. Z urzę du tedy w niosek N . P . R . zrefe­

row ał przew odniczący K om isji, poseł P utek.

O becny na kom isji m in. spr.

w ew n., p. R aczkiew icz, w ypow ie dział się przeciw w nioskom , w czem poparli go posłow ie: liski (Z, L . N .), D ym ow ski (C h. D em .) i ks. W yrębow ski (C h. N .) Z w ła szcza poseł liski ostro w ystępo ­ w ał przeciw strajkom tram w a­

jarzy i telefonistek, szczególnie i zapam iętale atakując N . r. R .

P o przem ów ieniach na w nio­

sek posła Ilskiego uchw alono przerw anie dyskusji, przyczem doszło do ostrej scysji m iędzy w nioskodaw cą i posłem P opic­

iem . P . P opiel stw ierdził, że za­

chow anie się posłów praw icy roz bija koalicję, zaostrzając stosun ki społeczne, ,

W głosow aniu w nioski N .P .R . i P .P .S . upadły. G łosow ały prze ciw nim stronnictw a praw icy, piastow cy i żydzi.

Z S E JM O W E J K O M IS JI B U D Ż E T O W E J.

N a w ezorajszem posiedzeniu sejm ow ej kom isji budżetow ej p, M ichalski (C h. N .), jako referent złożył w im ieniu specjalnej pod kom isji szereg w niosków w przed

m iocie gospodarki M in, S praw W ojskow ych na podstaw ie spra­

w ozdań N . I, K ., dotyczących działalności tegoż M inisterstw a za rok 1924.

R eferent skonstatow ał, że po­

stęp w dziedzinie adm inistracji w ojskow ej, w dziedzinę kontroli i tępienia nadużyć jest niezm ier­

nie w ielki.

P o referacie p. M ichalskiego w im ieniu szefa adm inistracji za brał głos gen, N orw id-N eugebau er, który w skazał na to, iż zainte resow anie spraw ozdaniem N .I.K . o działalności M . S. W ojsk, zo­

stało skom entow ane przez prasę w sposób przesadzony, co spo­

w odow ało w ysnuw anie całego szeregu dow olnych w niosków rzeczow o nieuzasadnionych, Z drugiej zaś strony postarano się, by spraw ozdanie to zostało przetłum aczone na obce języki, co przy interpretacji nieprzy­

chylnie nam usposobionej prasy zagranicznej w yrządziło P ań ­ stw u w ielkie szkody. O dbiło się to rów nież echem rozgoryczenia w kołach arm ji.

W dalszym ciągu m ów ca zbija zarzuty, odnoszące się do ad­

m inistracji w ojskow ej i om ów ił spraw ę dostaw dla w ojska.

Rosld refuje swe tfługl we Francji

W celu otrzym ania now ych kredytów w e F rancji, R osja so­

w iecka zam ierza przystąpić do uregulow ania daw nych długów . K om isja specjalna, która udaje się do P aryża, składać się m a z przew odniczącego R akow skiego, z dyrektora banku państw ow ego Sza j m ana, S tepniakow a, R ein- golda i sekretarza C zlenow a.

Wjpdłczefnl v karykaturze.

Inż. Adam Chądzyński

M in ster K olei

iMw Intel Eoiimiu

rozpoczął obrady

H A G A , 5.2 (PA T ). W w iel­

kiej sali pałacu pokoju rozpoczę ła się dziś przed M iędzynarodo­

w ym T rybunałem R ozjem czym , obradującym pod przew odnic­

tw em prezydenta H uberta, pu­

bliczna rozpraw a w spraw ie kón fiskaty m ienia niem ieckiego na G . Ś ląsku. P rzed rozpoczęciem rozpraw y, o godz. 10-ej przed poł. przew odniczący T rybunału oznajm ił, że, ze w zględu na obję­

tość m aterjału, spraw a zostanie podzielona na 2 części i że w o­

bec tego kw estja fabryki azotu

U ^ds aiffli o Wiś Mi

L O N D Y N , 5.2 (PA T ). „D aily T elegraph”, pisząc o budżecie P olski na rok 1926, zauw aża, iż rząd polski przyjął nienaruszal­

ną zasadę utrzym ania rów no­

w agi budżetu. R eform a adm i­

nistracji daje dobre w yniki. M i­

nister Z dziechow ski był w m o­

żności zapew nić kom isję finan­

Sowiety nie lubią związków państw

R Y G A , 5.2 (A W ). O ficjalne sfery sow ieckie w ystępują ostro przeciw konferencji państw b ał­

tyckich i tw ierdzą, że konferen­

cja ta kładzie kres w szelkim dą­

żeniom ze strony R osji do zbli­

żenia gospodarczego z państw a­

m i bałtyckiem i. „Izw iestja” o-

Waluta

W aluta litew ska lit, w prow a­

dzona w r. 1922, stale stoi na jednym poziom ie i jest rów na dziesiątej części dolara. W roku 1924 w yw óz L itw y w ynosił

Dolar i Zloty

Wczoraj Bank Polski płacił za dolara 7.24 zł.

W obrotach międzyban­

kowych żądano 7.20 — 7.29 I pół.

ZŁOTY ZAGRANICĄ L O N D Y N . 5. 2. (P A T.) Z łoty (xa 1 fu n t sztr.) 36.

Z U R IC H . 5. 2, (P A T .) Z łoty (za 100 zł.) 72.50.

W IŻ D EŃ . 5. 2. (P A T.) Z łoty (za 100 zł.) 97.35 — 97.65 B anknoty 96 65 —

— 97.65,

P R A G A . 5. 2. (P A T.) Z ło 'f (za 100 zł.) 464,

B E R LIN , 5. 2. (P A T.) Z łoty (za 100 zł.) 56.81 — 57.39.

w C horzow ie będzie rozpatry­

w ana dopiero później.

N astępnie zabrał głos przed­

staw iciel N iem iec, prof. dr. K auf m ann, k tó ry w dłuższem p rze­

m ów ieniu uzasadniał stanow i­

sko N iem iec w spraw ie likw ida­

cji posiadłości ziem skich na G . Ś ląsku, poczem rozpraw a zosta­

ła odroczona do godz. 3 i pół po poł. N a posiedzeniu popołudnie w em będzie w dalszym ciągu przem aw iał przedstaw iciel N ie-1, m ieć.

sow ą, że w ydatki nie przekroczą L 600.0Ó 0.000 zł. ^7 °bcc szyb­

kiego w zrostu czynnego bilansu handlow ego ostatnich czterech m iesięcy, konsolidacja finanso­

w a P olski poczyniła pod koniec roku znaczne postępy i zapow ia­

da się pom yślnie.

św iadczają, że R osja gotow a jest z tem i państw am i pertraktow ać z każdym z osobna na tem at p a­

ktu bezpieczeństw a, nie m oże jednak konferow ać ze zw ią­

zkiem państw bałtyckich, który jest w rogo usposobiony dla R o­

sji.

Litewska

169.100,000 litów , w w óz 133.400 tys. W roku 1925 w yw óz 151.700 tys., w w óz 172.700 tys. W yw óz1 litew ski w 50 proc, idzie do N ie-1 m ieć, w 25 proc, do A nglji.

mMBUBaBBiMiZSKra G D A Ń S K . 5. 2. (P A T .) Z łoty (za 100 zł.) b«z zm iany.

R Y G A , 5. 2. (P A T.) Z łoty (za 100, zł.) 71,

GIEŁDA ZBOŻOWĄ

L W Ó W . 5. 2. (P A T.) P szenica b iała 29 — 31, czerw ona 32 — 34, żyto m a­

łopolskie 18.5 — 19.5, jęczm ień m ało-' polski brow arniany 18,5 — 19.5. p a­

stew ny 15 — 15.5, ow ies m ałopolskie 19.50 — 20.

B E R L IN . 5. 2. (P A T.) P szenica na m arzec 270 — 286,5, m aj 276 — 275,5, pom orska 244 - 249, żyto m iejscow e 145 152, m arzec 171 — 170,5, m a^

185 184, pom orskie 142 — 149<

ow ies m iejscow y 156 — 167, m ąka ży t­

nia 22,25 — 24,25, rzep ak 340 — M5, R eszta notow ań bez zm any.

J

UTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

R o k i

Want sit idu..

Nad koalicją rządową i nad

r z ą d e m p . S k r z y ń s k i e g o

poczy ­ nają gromadzić aią chmury.

Z a l e d w i e p r z e b r n i ę t o p r z e z t r u d n o ś c i s p r a w y u r z ę d n i c z e j , d e c y d u j ą c

się wreszcie na co ­

f n i ę c i e r e d u k c j i u p o s a ż e ń w b u d ­ ż e c i e r o k u 1 9 2 6 , g d y n a t k n i ę t o

s i ę

na rafę podatku majątkowe ­

g o . S t r o n n i c t w a p r a w i c y

sej ­

m o w e j p r z e f o r s o w a ł y

w

k o m i s j i s e j m o w e j r e d u k c j ę k o n t y n g e n t u t e g o p o d a t k u z s u m y m i l j a r d a z ł o t y c h o p r z e s z ł o p o ł o w ę .

S t r o n n i c t w a r o b o t n i c z e

w Sej ­

m i e o r a z r e p r e z e n t a n c i t y c h s t r o n n i c t w w r z ą d z i e u z n a l i t e n w y b i e g p r a w i c y

za atak na pod ­ stawy układu koalicyjnego.

R z e ć z n a r a z i e p o s z ł a w o d w l o ­

kę — atoli rozdżwięk pozostał.

O s t a t n i e w y d a r z e n i a s t r a j k o ­ w e u j a w n i ł y r z e c z d a l s z ą : p o k ó j s p o ł e c z n y z o s t a ł z a c h w i a n y . t a r g i p r a c o w n i k ó w z p r a c o d a w ­ c a m i , w i s t o c i e , j a k s i ę o k a z a ł o ,

ł a t w e d o u r e g u l o w a n i a , s p o w o ­ d o w a ł y p e w n e w y k o l e j e n i a , p r z y k t ó r y c h w y s z ł o n a j a w , ż e i d e a ł k o m p r o m i s u s p o ł e c z n e g o m u s i s o b i e , n i e s t e t y , t o r o w a ć d r o g ę p o p r z e z s i l ^ e a k c e n t y s f e r p r a c u j ą c y c h .

Z e s t a w i e n i e n i e l e d w i e p r z e ­ m y c o n e j o b n i ż k i p o d a t k u m a j ą t ­ k o w e g o d l a w a r s t w p o s i a d a j ą ­ c y c h z r ó w n o c z e s n e m u p o r c z y - w e m o d r z u c a n i e m c h o ć b y z a s t o ­

Kartki z Berlina

B e r l i n , 4 l u t e g o . P o w y s ł a n i u w n i o s k u g e n e r a l ­ n y s e k r e t a r z L i g i N a r o d ó w s i r E r i c D r u m m o n d p r z y j e d z i e d o B e r l i n a , a b y s i ę p o r o z u m i e ć

z

k o ł a m i r z ą d o w e m i c o d o o b ­

sadzenia

w a k u j ą c y c h s t a n o w i s k

w

s e k r e t a r i a c i e L i g i p r z e z N i e m ­

ców. Rząd

n i e m i e c k i p r z e d s t a ­

wi mu

^{l i s t ę} s w y c h k a n d y d a t ó w ,

z

p o ś r ó d k t ó r y c h s i r D r u m m o n d

będzie sobie mógł

w y b r a ć s w y c h w s p ó ł p r a c o w n i k ó w . 0 k a n d y d a t ó w t y c h j u ż d z i ś t o c z y s i ę w a l ­ k a m i ę d z y s t r o n n i c t w a m i , P a r - t j e r e p u b l i k a ń s k i e w s k a z u j ą n a k o n i e c z n o ś ć w y s ł a n i a d o G e n e ­ w y p r z e k o n a n y c h d e m o k r a t ó w i p a c y f i s t ó w , n a r o d o w c y s t a r a j ą s i ę u z y s k a ć d o m i n u j ą c y w p ł y w n a p o l i t y k ę n i e m i e c k ą n a t e r e ­ n i e g e n e w s k i m , w y s y ł a j ą c s w o ­ i c h l u d z i . J a k t a w a l k a t y c h d w ó c h o b o z ó w o s t a t e c z n i e s i ę s k o ń c z y , z a l e ż e ć b ę d z i e o d w e ­ w n ę t r z n e j k o n s t e l a c j i p o l i t y c z ­ n e j . W k a ż d y m r a z i e l i s t a r z ą ­ d o w a , w y m i e n i a j ą c a k a n d y d a ­ t ó w , b ę d z i e z a r a z e m p r o g r a m e m z j a k i m N i e m c y w s t ę p u j ą d o L ig i .

D z i ś r o z p o c z ą ł s i ę w B e r l i n i e p i e r w s z y z p r o c e s ó w p r z e c i w k o s k r y t o b ó j c o m p o l i t y c z n y m , n a l e­ ż ą c y m d o t a j n y c h o r g a n i z a c j i n a ­ c j o n a l i s t y c z n y c h . T r w a ł o d o s y ć d ł u g o , a ż w ł a d z e p o l i t y c z n e i s ą ­ d ó w * d a ł y s i ę n a k ł o n i ć d o w y ­ ś w i e t l e n i a t e g o ś r o d o w i s k a p r z e w r o t u i z b r o d n i . C h o d z i o o d ­ k r y c i e z w i ą z k u m i ę d z y p o s z c z e - g ó l n e m i o r g a n i z a c j a m i p r a w i c o - w e m i a i c h z a p l e c z n i k a m i , k t ó - f i n a n s o w a l i w s z y s t k i e t e m o r d e r s t w a i p o m a g a l i m o r d e r c o m d o u c i e c z k i . C h o d z i t e ż o z w i ą ­ z e k a R e i c h s w e h r ą , o k t ó r y m

s o w a n i a w s k a ź n i k a d r o ż y ź n i a - n e g o d l a w a r s t w p r a c u j ą c y c h s t w a r z a p e w i e n o b r a z s y t u a c j i , w k t ó r e j t r w a ł o ś ć k o a l i c j i s t a j e p o d d u ż y m z n a k i e m z a p y t a n i a .

T o s o b i e t r z e b a u ś w i a d o m i ć . A l b o w i e m w g r z e j e s t t u t a j w a l o r n i e b y l e j a k i , o z n a c z a j ą ­ c y — b y ć m o ż e — p o p r o s t u „ b y ć a l b o n i e b y ć M u s t r o j u p a r l a m e n ­ t a r n e g o w P o l s c e .

N i e z a p o m i n a j m y o n a s t r o j a c h w ś r ó d j a k i c h p . p r e m j e r S k r z y ń ­ s k i t w o r z y ł o b e c n y g a b i n e t N i e z a p o m i n a j m y , ż e o b e c n y S e j m n i e p o s i a d a w y r a ź n e j i s k o n s o l i­

d o w a n e j w i ę k s z o ś c i , 1 ż e w o b e c n e j n a s z e j s y t u a c j i p a ń s t w o w e j , k t o w i e , c z y n a w e t n o w e w y b o ­ r y w i ę k s z o ś ć t a k ą m o g ł y b y p r z y n i e ś ć .

Z t y c h w z g l ę d ó w n a l e ż y u c z y ­ n i ć j e s z c z e w s z y s t k i e w y s i ł k i , a b y r o z j a ś n i ć p o l i t y c z n e n i e b o n a d g ł o w a m i o b e c n e g o r z ą d u . R z ą d k o a l i c j i t w o r z y ł s i ę w p o ­ ś p i e c h u — n i e d z i w p r z e t o , ż e p r o g r a m u n i e p o s i a d a ł .

A l e d z i ś a l b o s i ę n a ń z d o b ę ­ d z i e — a l b o z o s t a n i e r o z s z c z e ­ p i o n y p r z e z o d ś r o d k o w e d ą ż n o­ ś c i s k ł a d a j ą c y c h g o c z y n n i k ó w . N a s z e m z d a n i e m , j a s n e g o p r o ­ g r a m u n i e z a s t ą p i s i ę i m p r o w i ­ z a c j a m i , w d o d a t k u c o r a z n l e - p r z y f a ź n i e f s z e m i w s t o s u n k u d o w a r s t w p r a c u j ą c y c h .

m ó w i ą k o ł a l e w i c o w e . O d k i l k u d n i k r ą ż y ł y p o g ł o s k i , ż e w ł a d z e a d m i n i s t r a c y j n e z a ż ą d a ł y o d s ą ­ d u w y k l u c z e n i a j a w n o ś c i , p o n i e ­ w a ż w y j a w n i o n e p o d c z a s r o z ­ p r a w y l a k t a m o g ł y b y z a s z k o d z i ć p a ń s t w u z a g r a n i c ą . P r a s a r e p u ­ b l i k a ń s k a , z a i n t e r e s o w a n a w p i e r w s z e j l i n j i w w y j a ś n i e n i u a k ­ c j i p r z e w r o t o w y c h , s k i e r o w a ­ n y c h p r z e c i w k o r e p u b l i c e , p o d ­ k r e ś l a , ż e r z ą d p r z e c i w n i e p o w i ­ n i e n p r z e p r o w a d z i ć c a ł e ś l e d z ­ t w o j a w n i e , a b y s i ę n i e n a r a z i ć n a z a r z u t , ż e w s t o s u n k u d o t a j ­ n y c h o r g a n i z a c j i m a s a m c o ś d o

z a t a j e n i a . \

A r g u m e n t t e n n i e p r z e k o n a ł p . m i n i s t r a d l a s p r a w z a g r a n i c z ­ n y c h . P i e r w s z a r o z p r a w a d z i ­ s i e j s z a o d b y ł a s i ę p r z y z a m k n i ę ­ t y c h d r z w i a c h , n a w e t p r a s i e b y ł w s t ę p w z b r o n i o n y . S ą d p o s t a ­ n o w i ł w y k l u c z y ć j a w n o ś ć p o d ­ c z a s c a ł e j r o z p r a w y . P r a s a f r a n c u s k a p i s z e : „ W i ę c m u s z ą m i e ć c o ś d o z a t a j e n i a l ” M u s z ą l

• ♦ w

W n o c y z d n i a 3 1 n a 1 l u t e g o s k o ń c z y ł a s i ę o k u p a c j a s t r e f y k o l o ń s k i e j . O p ó ł n o c y o d e z w a ł y s i ę w s z y s t k i e d z w o n y , n a p l a c u p r z e d k a t e d r ą k o l o ń s k ą p r e z y ­ d e n t m i a s t a w y g ł o s i ł m o w ę o k o ­ l i c z n o ś c i o w ą , o d ś p i e w a n o h y m n n a r o d o w y . P r e z y d e n t p a ń s t w a i k a n c l e r z n a d e s ł a l i d e p e s z e g r a ­ t u l a c y j n e , w k t ó r y c h w s k a z u j ą n a w y s i ł k i r z ą d u , a b y i d a l s z e s t r e f y z o s t a ł y j a k n a j r y c h l e j u w o l n i o n e z p o d j a r z m a o k u p a c j i . T a k , — o k u p a c j a j e s t z a w s z e b a r d z o p r z y k r ą d l a — o k u p o w a ­ n y c h . T e m p r z y k r z e j s z a , j e ż e l i s i ę j ą z n a ł o t y l k o z p u n k t u w i ­ d z e n i a — o k u p a n t a .

o-w—

Co inni piszą?

A w i ę c n i e m c y w c h o d z ą d o L i g i ! P a r l a m e n t — t y m c z a s e m k o m i s y j n i e — „ r a c z y ł ’' s i ę z g o ­ d z i ć : „ o b r a ż o n a n i e w i n n o ś ć "

r z e ź n i k ó w V e r d u n u , g w a ł c i c i e l i K a l i s z a , m o r d e r c ó w B e l g j i d a ł a s i ę . . . u d o b r u c h a ć .

„ R z e c z p o s p o l i t a * * o r g a n p o s ł a K o r f a n t e g o , r o z r z e w n i a s i ę p r z y t e j o k a z j i i r o i „ z ł o t e s n y " :

Potrieba

prowadzenia

w

Lidze

polityki realne!

zmusi

Niemcy

do dalszego liczenia

się z iaktami.

Atmosfera pracy pokofowej w

Li­

dze

wywrze

wpływ

i

na Niemcy.

Nie

tylko nie

zechcą,

lecz

wprost

nie

będą

mogły

krzyżować zabie

­

gów, około

utrwalenia

Traktatu Wersalskiego.

Polska

musi

być ciujna, lecz na równi z innymi

ma powody wszelkie

powitania

Niem

­ ców w Lidze

z zadowoleniem.

C o r a z o c z y w i s t s z a s t a j e s i ę , ż e C h r z . D e m o k r . , a p r z y n a j ­ m n i e j p o s e ł K o r f a n t y — i d ą n a u g o d ę z n i e m c a m L P o „ u g o ­ d z i e " b y d g o s k i e j — o b e c n e n a ­ d z i e j e , ż e n i e m c y w L i d z e „ n i e t y l k o n i e z e c b c ą ( ? l ) , d e „ n i e b ę d ą w p r o s t m o g ł y " d y b a ć n a n a s z e g r a n i c e — s ą z a s t a n a w i a ­ j ą c e . . . Z a p a m i ę t a m y t o — d o d y ­ s k u s j i . . .

W e j ś c i e N i e m i e c d o L i g i a k t u ­ a l i z u j e s p r a w ę u d z i a ł u P o l s k i w R a d z i e . „ K u r i e r P o r a n n y * * w t e j m a t e r i i p i s z e ;

Sprawa przyznania

Polsce

sta

­ łego miejsca

w Radzie równocze

­

śnie

ze

stałem

miejscem

dla

Nie­

miec nie została

rozstrzygnięta

w

Locarno,

nie

jest jeszcze do tej chwili

rozstrzygnięta

w drodze dy

­ plomatycznej. Rzecz

zdecydowa

­

na będzie

nie wcześniej,

ai

w sa­

mej

Genewie

podczas marcowych

zjazdów,

które ze

względu

na przy stąpienie Niemiec,

będą

przedsta­

wiały

szczególniejszą

doniosłość wszechświatową.

J & k t o w y p a d n i e — d z i ś o r z e ­ k a ć t r u d n o . P r ó b o w a n o j u ż „ b a ­ d a ć’’ o p i n i ę p u b l i c z n ą w P o l s c e , j a k p a t r z y ł a b y n a m i e j s c e n i e ­ s t a ł e . N a s z e m z d a n i e m , p a n S k r z y ń s k i b ę d z i e m u s i a ł t u t a j u j a w n i ć f a k t y c z n ą w a r t o ś ć s w y c h s u k c e s ó w i t r y u m f ó w p o ­ l i t y c z n y c h z r , u b .

„ R o b o t n i k * * n i c s p e c j a l n e g o d o n a d m i e n i e n i a w - t y c h s p r a w a c h n i e m a . W a ł k u j e r ó ż n e t e m a t y ; n a t e n t e m a t — m i l c z y . . ,

T y m c z a s e m z a ś — b e z p o ś r e ­ d n i m e f e k t e m k o n s o l i d o w a n i a

Miii® syilsai mil. Ma

N a w o ł y w a n i a d o o s z c z ę d n o ś c i s p o t y k a j ą s i ę z e n e r g i c z n y m s p r z e c i w e m t y c h , w k t ó r y c h s t r o n ę s ą s k i e r o w a n a .

— J a k t o r a d z ą n a m o s z c z ę ­ d z a ć , o d m a w i a ć s o b i e w i e l u r z e ­ c z y l u b c i ę ż e j p r a c o w a ć p o t o b y z w y s i ł k u n a s z e g o p o t e m k o r z y ­ s t a ł j a k i s p e k u l a n t , p t a k n i e b i e ­ s k i , d y b i ą c y n a c u d z ą k r w a w i c ę . P o t a k i m p r o t e ś c i e n a s t ę p u j ą z a z w y c z a j , c a ł y s z e r e g a r g u m e n t ó w , k t ó r y m t r u d n o o d m ó w i ć r a c j i . S p r o w a d z a j ą s i ę o n e d o j e d n e g o f a k t u , d o w y w ł a s z c z e n i a s y s t e m e m Z o l l a . N i e s t e t y n a t a k i e m i a n o z a s ł u g u j e „ r o z p o r z ą d z e n i e o p r z e r a c h o w a n i u z o ­ b o w i ą z a ń p r y w a t n o - p r a w n y c h "

w y d a n e p o d f i r m ą k r a k o w s k i e ­ g o p r o f e s o r a , J a k ż e ł a t w o b y ł o t e g o m i a n a u n i k n ą ć ! N a l e ż a ł o t y l k o z e j ś ć z e s t a n o w i s k a i n t e ­ r e s ó w p r a w n y c h s f e r ; n a g r u n c i e s p r a w i e d l i w o ś c i N a l e ż a ł o s k u t - - k i w o j n y r ó w n o m i e r n i e r o z ł o ż y ć n a o b i e s t r o n y . J e d n y m p r z y z n a ć d a l e k o i d ą c e b e z p r o c e n t o w e m o ­ r a t o r i u m , a d r u g i m p e ł n y p a r y t e t z ł o t a .

W t y c h w a r u n k a c h s t r o n y s a ­ m e m i ę d z y s o b ą z a ł a t w i a ł y b y r e g u l a c j e , a p r a w o d a w c a n i e o b r a z i ł b y p r a w a w ł a s n o ś c i .

S t a ł o s i ę i n a c z e j i s t a ł o s i ę ź l e .

s i ę E u r o p y n a p o k o j o w e j p l a t ­ f o r m i e L i g i N a r o d ó w s t a ł o s i ę . . . o d r o c z e n i e k o n f e r e n c j i r o z b r o ­ j e n i o w e j .

P a r a d o k s — b i j ą c y w o c z y , ; . D l a c z e g o ?

„ G l o s N a r o d u * 4 w s k a z u j e p a l ­ c e m n a . . . A n g l j ę :

Anglja

trzyma się

zasady,

te

rozbrojenie

mota dotyczyć tylko

efektywnego stanu

arm|i i

mary

­ narki

wojennej. Francja

zaś wska tuja

słusznie na

to, te

samo

ogra­

niczenie

armji

jeszcze

nie

będzie

rozbrojeniem, iąda więc od

kon

­ ferencji kontroli nad

lotnictwem i

przemysłem,

nawet

pokojowym, aauwaiając słusznie,

te z

ehwllą wybuchu wojny

cały przemysł che

miczny,

metalowy

i

lotnictwo

zmieniają się

bez większych tru

­ dności

w zbrojownię Naleiy więc,

zdani

a

ta

Francji, ograniczyć sbro-

jenia nie

tylko efektywne, ale

i po­

tencjalne Odpowiada

na

to An­

glja, te

postulat

Francfi

jest z te

­ chnicznych względów

niewykonal

­ nym. Czy to jest

jednak prawdzi

­

wy motyw

negatywnego

stanowi

­ ska Anglii,

wolno

wątpić.

O c z y w i ś c i e — n i e t y l k o w o l ­ n o , a l e n a w e t n a l e ż y w ą t p i ć . . .

P i s a l i ś m y j u t o t e m w „ G ł o ­ s ie * * , ż e L i g a N a r o d ó w U z b r o j o ­ n y c h m o ż e m i e ć p e w n e z n a c z e ­ n i e w r a c h u b a c h w y s p i a r z y n a d z i a ł a n i a w s c h o d n i e . . .

I r a k — C h i n y . . .

L o s M o s s u l u , k t ó r y t a k d o ­ t k n ą ł T u r c j ę , n i e m o ż e b y ć d l a n a s o b o j ę t n y . W ł a ś n i e b o w i e m p i s z e „ N o w y K u r j e r P o l s k T * i

*

można bowiem

śmiało powie

­ dzieć, że stosunek

między Eolską

a

Turcją

jest w swej naturze

je

­

dynym w

swoim

rodzaju. Oparty

na

odwiecznej tradycji

jest

jednak pełen najbardziej iywej aktual

­

ności.

Przypominano jut

nieraz,

te Tur cja

była jedynem mocarstwem,

które zzasadniczych powodów

nie

uznało nigdy rozbiorów Polski. To jest historyczna

podstawa

stosun

­ ku,

o

którym mówimy,

to

jest źró­

dłem sentymentu

narodowego,

któ

rym ten

stosunek jest

przepojony.

T a k — t a k ! T r u d n o b y b y ł o d e l e g a t o w i P o l s k i w R a d z i e L i g i g ł o s o w a ć n a k o m e n d ę A n g l j i z a p o k r z y w d z e n i e m T u r c j i . . . I t o m o ż e t r o c h ę u t r u d n i a s p r a w ę * s t a ł e g o m i e j s c a .

A n g l i c y n i e l u b i ą s i e l a n e k . . .

A —moL

A ż e z ł o w t a k i c h r a z a c h n i e k a ­ ż ę c z e k a ć n a r e z u l t a t y — w i ę c j u ż o b e c n i e j e s t e ś m y ś w i a d k a m i b . s m u t n y c h p o w i k ł a ń .

P p . Z o l l , C h e ł m o ń s k i j H o l t z I i n n i s t a n ę l i p r z y z a s a d z i e ;

„ w s z y s t k o d l a d ł u ż n i k ó w " , N i e - t y l k o d a r o w a n o i m o d 5 0 d o 9 5 p r o c , d ł u g u , a l e n i e z a p o m n i a n o i o d a r o w a n i u o d s e t e k i o m o r a ­ t o r i u m . N a d o m i a r n i e z a t r o s z c z o n o s i ę n a w e t t y c h o k r u c h ó w , j a ­ k i e p o z o s t a w i o n o , z a b e z p i e c z y ć o d d a l s z e j d e w a l u a c j i . P r z y r o s t w a r t o ś c i z ł o t e g o d o d o l a r a — j e s t d a l s z e m t u p o k r z y w d z e n i e m i n i e z a s t r a s z a j ą c y m n a p r z y s z ­ ł o ś ć p r z y k ł a d e m . . . O c z y w i ś c i e , ż e p r z y d o b r e j w o l i i d z i ś j e s z c z e m o ż n a d u ż o p o p r a w i ą . N a l e ż y j a k n a j ś p i e s z n i e j w y d a ć p r a w o ; w s z e l k i e p o ż y c z k i z a r ó w n o s k o n w e r t o w a n e j a k i o b e c n i e z a w a r t e z t e r m i n a m i p ł a t n o ś c i p o n a d m i e s i ą c o b o w i ą z u j ą d ł u ż n i k a w z ł o ­ t y c h w z l o c i e ,

S ą j e d n a k p r z e c i w n i c y t e g o p r o j e k t u , k t ó r z y t ł u m a c z ą s w o j e z a b i e g i o d o b r o p o s i a d a n e j k l i - j e n t e l i . . . o b a w ą s p a d k u z ł o t e g o . T r u d n o o b a r d z i e j p r z e w r o t n e m o t y w y . N a s z e m z d a n i e m e w e r . t u a l n e „ z a r o b k i " p r z e z d ł u ż n i ­ k ó w n a s p a d k u z ł o t e g o s a . b o d ź ­ c e m d o d e p r e c j o n o w a n i a n a s z e j

Organizacja smzipla tztote

T a k z w a n y s a m o r z ą d s z k o l n y n i e j e s t w ł a ś c i w i e s a m o r z ą d e m w ś c i s ł y m t e g o s ł o w a z n a c z e n i u , n i e t w o r z y b o w i e m o d r ę b n e j o s o b y p r a w n e j , l e c z j e s t r a c z e j u - d z i a ł e m c z y n n i k a o b y w a t e l s k i e - g o w e w ł a d z a c h s z k o l n y c h .

N a t e r e n i e p o w i a t ó w o r g a n e m s a m o r z ą d u s z k o l n e g o j e s t R a d a S z k o l n a P o w i a t o w a k t ó r a s k ł a ­ d a s i ę z 3 d e l e g a t ó w s e j m i k u p o ­ w i a t o w e g o , 1 d e l e g a t a r a d y m i e j | s k i e j s i e d z i b y R a d y S z k o l n e j P o ­ w i a t o w e j , 1 p r z e d s t a w i c i e l a n a ­ u c z y c i e l i s z k ó ł p o w s z e c h n y c h , w y b r a n e g o p r z e z z j a z d p o w i a t o ­ w y n a u c z y c i e l i , k i e r o w n i k a s e - , m m n r j u m n a u c z y c i e l s k i e g o l u b n a u c z y c i e l a s z k o ł y ś r e d n i e L p o ­ w o ł a n e g o p r z e z R a d ę S z k o l n ą P o w i a t o w ą , d w ó c h p r z e d s t a w i ­ c i e l i m i e j s c o w e g o s p o ł e c z e ń ­ s t w a m i a n o w a n y c h p r z e z k u r a ­ t o r a o r a z r e p r e z e n t a n t ó w d u ­ c h o w i e ń s t w a i w c h o d z ą c e g o z u r z ę d u l e k a r z a p o w i a t o w e g o , l u b s z k o l n e g o .

N a t e r e n i e g m i n y o r g a n e m s a ­ m o r z ą d u s z k o l n e g o j e s t d o z ó r s z k o l n y o p o d o b n e j o r g a n i z a c j i M i a s t a w y d z i e l o n e i p o w i a t ó w m a j ą R a d y S z k o l n e M i e j s k i e .

N a j n i ż s z ą j e d n o s t k ą s a m o r z ą ­ d u s ą o p i e k i s z k o l n e p r z y p o ­ s z c z e g ó l n y c h s z k o ł a c h p o w s z e ­ c h n y c h , k t ó r e s k ł a d a j ą s i ę z k i e ­ r o w n i k a s z k o ł y , p r z e d s t a w i c i e l i r o d z i c ó w i r e p r e z e n t a n t a d u c h o ­ w i e ń s t w a .

N a j w i ę k s z e z n a c z e n i e p o s i a ­ d a j ą R a d y S z k o l n e P o w i a t o w e , D o i c h k o m p e t e n c j i n a l e ż y u d z i e l a n i e k o n c e s j i n a p r y w a t n e s z k o ­ ł y p o w s z e c h n e , n a s t ę p n i e s ą o n e o r g a n e m o p i n j o d a w c z y m i n s p e ­ k t o r a s z k o l n e g o , g d y ż d o i c h z a ­ k r e s u d z i a ł a n i a n a l e ż y w z a s a ­ d z i e o p i n j o w a n i e p o d a ń k a n d y ­ d a t ó w n a s t a n o w i s k a n a u c z y c i e l i s z k ó ł p o w s z e c h n y c h , o g ł a s z a n i e k e n k u r s ó w n a s t a n o w i s k a k i e ­ r o w n i k ó w s z k ó ł , b a d a n i e p r o ­ j e k t ó w s i e c i s z k o l n e j . R o z p a ­ t r u j ą o n e r ó w n i e ż r e k u r s y n a o r z e c z e n i a d o z o r ó w s z k o l n y c h , k t ó r e m o g ą n a r o d z i c ó w , n i e p o ­ s y ł a j ą c y c h d z i e c i d o s z k o ł y p o - . w s z e c h n e j n a k ł a d a ć k a r y o d 4 0 d o 1 0 0 z ł . l u b t e ż d o 2 - c h d n i a r e s z t u .

W y ż s z y m s t o p n i e m s a m o r z ą ­ d u s z k o l n e g o m a j ą b y ć R a d y S z k o l n e O k r ę g o w e p o w o ł y w a n e p r z e z m i n i s t r a W . R . i O . P . j a k c o r g a n d o r a d c z y p r z y k u r a t o r a c h . R a d y t e , k t ó r e m a j ą r e p r e z e n ­ t o w a ć c z y n n i k n a u k o w o - p e d a ­ g o g i c z n y i s t n i e j ą n a r a z i e w P o ­ z n a n i u , n a P o m o r z u i w Ł o d z i . .

O s t a t n i o z a p o w i e d z i a ł p , m i ­ n i s t e r G r a b s k i w n i e s i e n i e n a R a ­ d ę M i n i s t r ó w p r o j e k t u N a c z e l - ] n e j R a d y W y c h o w a n i a , k t ó r a : b y ł a b y r o d z a j e m c i a ł a d o r a d c z e - i g o i o p i n i o d a w c z e g o p r z y m i n i ­ s t r z e .

■■■■■■■saamEsaaEWHinaRiHMKsswHr

Fraszki aktualne.

Tnech synów ojciec miaf, a kaidy chłop na sekwoi, a kaidy w sucha zuoh...

Z nich mądrych było dwuełd Ci dwaj, gdy poszli w świat, kaidy g nich t ciała spadl, kaidy s nich opadł z sił.^

Tylko ten trzeci tył i zdobył ludzką cześć,..

Świat w tłuszczu widzi treść!

t. p.

w a l u t y , A c z y ż p r o p o n o w a n e p r z e z n a s p r a w o , w y d a n e r a z n a z a w s z e , n i e j e s t m n i e j s z y m d y s - h o n o r e m d l a z ł o t e g o o d z a w ’s r a ­ n i a t r a n z a k c j i w d o l a r a c h ? P p ' z a w s z y s t k i e m d a j e o n o p e w n e r ę k o j m i e n o w y m c i u ł a c z o m , o k t ó r y c h k a ż d y u c z c i w y d z i a ł a c z s p o ł e c z n y d b a ć m u s i z a w s z e i w s z ę d z i a

,G L 0 S C O D Z ltN N Y M K ok I

JlliW l w

W d n iu 5 b . m . o d b y ł się w T e a trz e P o w sz e c h n y m w ie lk i w ie c tra m w a ja rz y , z w o ła n y p rz e z z w ią z k i z a w o d o w e Z , Z . P . i s o c ia l.

P rz e d sta w ic ie le z w iąz k ó w p o ­ in fo rm o w a li ż e b ran y c h o d e k la­

ra c ji M a g istra tu tu d z ie ż o z a ją ­ łe m p rz ez z w iąz k i w o b e c M a g i­

s tra tu s tan o w is k u . P o o ż y w io ­ n e j d y s k u s ji, w k tó re j sz cz e g ó l­

n ie o stro a ta k o w a n o sta n o w isk o M a g istra tu , R a d y M ie js k ie j i Z a rz ą d u G ł. z w ią zk u s o c ja listy c z ­ n e g o , n a w n io sek « w iąz k u Z .2 .P . u c h w a lo n o z a w ie sić s tra jk i p o d ­ ją ć e n e rg ic z n a , a k c ję w k ie ru n k u z a w a rc ia u m o w y .

R e z o lu c ję p rz y tac z am y w s tre sz c z e n iu :

GFEDCBA

1 ) D a l e k i n l e t t g i f U f p o s t a w i * i » » - B d a m o S c i o g ó ł u t r a m w a f a n y w a t a h y O d p a r t o a a k p u r y M a g i a t r a t a n a d o t y c h - e * o * o w * a d u b y c z * r o b o t n i c a * w t r a m ­ w a j a c h .

2 ) W l * « p i ę t e a j * n k a l ł a o w ą d x i a - l a l m r i l t y c h c r y n a d k S w i p a r t g , k t ó r a

> * w a g l f d ó w p o l i t y c z n y c h d z i a ł a ł y p a M l w k o t y w o t a y m i a t « r « * o a * a a g n u u w a j a r r p ,

Bilans Banku Polskiego

B i l a n s B a n k a P o ls k ieg o > d m

| 1 a ty c z n ia w y k a z u je z w ięk sz e- B gue z a p a s u z ło ta o 4 8 ty s . z ł. Z a - i p a s w a lu t i d e w iz z m n ie js z y ł s i ę

iiij. z ło ty c h b ru tto , w o b e c ż e z m n ie js z e n ia s ię z o b o - w a l u lo w y c h i ra p o rto ­ w y c h o 4 , 6 m ilj. z ł ^ z a p a s w a l u t I d e w iz n e tto w z ró s ł p rz e s z ło o (3 m ilj. z ło ty c h .

P c u t f e l w e k s l o w y z w i ę k s z y ł k ię • 4 ,7 m ilj. z łM p o ż y c z k i z a b e z ip ie cz o M p a p ie ra m i w z ro s ły o 2 ,7 Ł llj. z Ł Z a lic z k i re p o rto w e

jak wpływały podatki ^GFEDCBA

w r o k u 1 9 2 4 I 1 9 2 5

P re lim in a rz b u d ż e to w y n a ro k

^ 9 2 4 p rz e w id y w a ł z d a n in p u ­ b lic z n y c h

i

m o n o p o li 1 .0 7 2 m ilj.

iło ty c n , w p ły n ę ło z a ś w ty m ro ­ k u 1 .1 9 7 3 L u ljo n y z ło ty c h . P re ­ lim in a rz b u t ż e lo w y n a ro k 1 9 2 5 p rz e w id y w a ł z d a n in p u b lic z ­ n y c h i m o n o p o li 1 .4 6 6 m iljo n ó w tlo ty c h , w p ły n ę ło z a ś 1 3 3 1 3 h u ljo u ó w z ło tj^ c h .

S a m e d a n in y p u b lic z n e p re ll- łn in o w a n e b y ły w b u d ż e c ie ro k u

’1 9 2 4 n a s u m ę 9 8 3 m ilj. z ło ty c h , s p ły n ę ło z a ś 1 .0 4 3 .7 m iljo n ó w tło ty c h . W r o k u 1 9 2 5 s d a n in p u b lic z n y c h p re lim in o w a n o 5 .1 0 3 .6 m iljo n ó w z ło ty c h , w p ły ­ n ę ło z a ś 9 3 6 .9 m iljo n ó w z ło ty c h . P o d a tk i b e z p o ś re d n ie (b e z

< m ają tk o w e g o ) p re lim in o w a n e b y ły w ro k u 1 9 2 4 n a 2 9 7 .7 m iljo ­ n ó w z ło ty c h , p rz y n io s ły z a ś 2 9 2 3 m iljo n ó w z ło ty ch ; w ro k u 1 9 2 5 p o d a tk i b e z p o ś re d n ie p re lim in o ­ w a n e b y ły n a 3 3 5 m iljo n ó w z ło ­ ty c h , p rz y n io sły z a ś 3 6 4 3 m iljo­ n ó w z ło ty c h .

P o d a tk i p o ś re d n ie p re lim in o ­ w a n e b y ły w ro k u 1 9 2 4 n a 1 7 3 .7 m iljo n ó w z ło ty c h , p rz y n io sły z a ś 2 3 2 .6 m iljo n ó w z ło ty c h , w ro k u

0 S P Ó Ł D Z I E L N I A M I E S Z K A N I O W A 0

o „ Z J E D N O C Z E N IE 11 $

n a b y w s z v p o d b u d o w ę d o m u p la c o b s z a r u 6 4 0 0 ło k c i k w . ♦ p r z y u lic y D o b r s j N o 2 , r ó g C z e r w o n e g o K r z y ż a > : x A

o ( P R Z Y J M I E W C I Ą G U T Y G O D N I A

0 K I L K U J E S Z C Z E C Z Ł O N K Ó W . f i

W ia d o m o ś ć : N O W Y j > W I A T J fe 4 9 , m . 3 . T e le fo n 5 7 - 8 8 . ♦ ( 1 o d g o d z . 6 d o 8 w ie c z o r e m c o d z ie n n ie . 0 3 ) W ie c p ię tn u j* ja k n a jo s trz e j p o ­ s tę p o w an ie M a g istra tu , k tó ry » p ro w o k o w al s tra jk i n a ra ził p rz e sz ło 2 0 .00 0 lu d z i n a g łó d w c ią g u 9 d n i, z m n ie j­

sz y ł fu n d u sz e d la z a tru d n ie n ia b e z ro ­ b o tn y c h i p o z b a w ił W a rs z a w ę k o m u ­ n ik a c ji.

4 ) W i e c w z y w a z a r z ą d y z w i ą z k ó w

a b y w d a lsz y m c ią g u u siln ie z m ie rz a ły d o z re a liz o w a n ia p o s tu la tó w tra m w a ­ ja rz y .

5 ) W i e c w z y w a z a r z ą d y z w i ą z k ó w

a b y p rz y lik w id o w a n iu s tra jk ó w d o ­ m a g a ły się w y p ła c e n ia ro b o tn ik o m n a ­ le ż n o śc i, b o w ie m s tra jk w y b u c h n ą ł z w in y w ła d z m ie jsk ich .

W i * c w y r a ż a s w * c a ł k o w i t o u z n a ­ n i * C e n t r a l i Z j e d n o c z e n i a Z a w o d o w e ­ g o P o l s k i e g o z a p o r n o * u d z i e l o n ą w c z a s i e a k c j i t r a m w a j a r z y .

W w y n ik u w ie c u d z id w n o c y ru s z y ły tra m w a je , p rz y w ra c a ją c s to lic y o d sz ere g u d n i p rz e rw a n ą k o m u n ik a c ję .

W d n iu d z is ie js z y m z o sta n ie p o d p is an y w M -s tw ie P ra c y o d ­ n o ś n y p ro to k ó ł.

z m n ie js z y ły się o 3 ,4 m ilj. z ł., ra c h u n k i ż y ro w e i in n e z o b o w ią­

z a n ia z m n ie jsz y ły się o 3 ,3 m ilj.

z ło ty c h .

O b ie g b ile tó w b a n k o w y c h z w ię k s z y ł się o 7 ,6 m ilj. z ł. P rz y ję ty d o z a p a s u B a n k u s ta n m o ­ n e t s re b rn y c h i b ilo n u w y ra ż a s ię su m ą 1 ,0 5 5 m ilj. z ł.

S to s u n e k p ro c e n to w y p o k ry ­ c ia k ru sz c zo w e g o w y n o si 3 9 ,2 5 p ro c e n t.

In n e p o z y c je w ię k sz y c h z m ia n n ie w y k a z u ją .

1 9 2 5 p o d a tk i te p re lim in o w a n e b y ły n a 9 8 .5 m iljo n ó w z ło ty c h , p rz y n io s ły z a ś 1 1 2 .4 m iljo n y z ł.

C ła w ro k u 1 9 2 4 p re lim in o w a ­ n e b y ły n a 1 2 0 m iljo n ó w z ło ­ ty c h , p rz y n io s ły z a ś 2 8 5 3 m iljo ­ n y z ło ty c h .

O p ła ty s te m p lo w e w r. 1 9 2 4 p re lim in o w a n e b y ły n a su m ę 4 8 .9 m iljo n ó w z ło ty c h , p rz y n io ­ s ły z a ś 7 9 .7 m iljo n ó w z ło ty c h ; w ro k u 1 9 2 5 p re lim in o w a n e b y ­ ły n a 1 0 0 m iljo n ó w z ło ty c h , p rz y n io s ły z a ś 1 1 4 .2 m iljo n y z ło ­ ty c h .

P o d a t e k m a j ą t k o w y w r o k u 1 9 2 4 p re lim in o w a n y b y ł n a su ­ m ę 3 3 3 m iljo n y z ło ty c k , p rz y ­ n ió s ł z a ś 1 9 9 3 m iljo n y z ło ty c h ; w ro k u 1 9 2 5 p o d a te k te n p re li­

m in o w a n y b y ł n a s u m ę 3 0 0 m lljo n ó w z ło ty c h , p rz y n ió s ł z a ś 8 0 .4 m iljo n y z ło ty c h .

M o n o p o le w ro k u 1 9 2 4 p rz y ­ n ie ś ć m ia ły 8 9 m iljo n ó w z ło ty c h , p rz y n io s ły z a ś 1 5 3 .6 m iljo n ó w z ło ty ch i w ro k u 1 9 2 5 p rz y n ie ść m ia ry 3 6 2 .4 m iljo n y z ło ty c h , p rz y n io sły z a ś 3 9 4 3 m U f c m ó w z ł o t y d k

M 1 T M fl

(K o resp . w ł. ,.G ło su G o d z ie n ." )- U R Z Ę D N IK — D E F R A U D A N ­

T E M .

S e k w e stra to r U rz ęd u S k a rb o ­ w e g o w S ie d lca c h , R u d o lf L e ­ w ic k i z P o z n a n ia , d o p u ś c ił się z b ro d n i d e fra u d a c ji p ie n ię d zy s k a rb o w y c h , z a in k a s o w a n y c h z p o d a tk ó w o d lu d n o śc i. S u m a z d e fra u d o w a n y c h p ie n ię d z y , ja k n a ra z ić u s ta la U rz ą d ^ S k a rb o w y w S ie d lc a c h , w y n o s i 8 ty s ię c y z ło ty c h . Z b ro d n iarz u s iło w a ł z b ie d z , je d n a k z o sta ł s c h w y ta n y i o s a d z o n y w w ię z ie n iu . .

K A S A C H O R Y C H , W d n . 2 5 .1 r. b . z o s ta ła o tw a r­

ta w S ie d lc a c h „ P o w ia to w a K a ­ s a C h o ry c h ” . S p o łe cz e ń stw jo sie d le c k ie , z w ła s z c z a s fe ry p ra c u ­ ją ce w ita ją tą n o w o c z es n ą in s ty ­ tu c ję , je d n a k n a le ż a ło b y w y ra ­ z ić ż y c z e n ie , b y s ta ła s ię n a p ra ­ w d ę in s ty tu c ją , k tó ra s p e łn i s w ą w ie lk ą ro lę i g o d n a b ę d z ie n a ­ z w y „ K a s a C h o ry c h " , a n ie c h o ­ ra K a s a , ja k ju ż d z ie je się w in ­ n y c h m ia s ta c h .

K a s a m ie ś c i się p rz y u l. P ię ­ k n e j N r. 9 w s p e c ja ln ie z a k u p io ­ n y m i n a te n c e l w y re m o n to w a­

n y m lo k a lu .

K o m is a rz e m K a s y C h o ry c h je st p . J a n k ie le w ic z , o d k tó re g o d o m a g a m y się s z y b k ie g o i s p ra ­ w n e g o d z iała n ia i ry c h łe g o p rz e ­ p ro w a d z e n ia w y b o ró w d o R a d y K a sy .

A K A D E M IA K U C Z C I W Ł . R E Y M O N T A I S T E F A N A Ż E ­

R O M S K IE G O .

D n ia 2 5 J r. b . o d b y ła s ię w sa li K lu b u M ie jsk ie g o , ś c ią g a jąc tłu ­ m y p u b lic z n o ś c i. A k a d e m ja u rz ą d z o n a b y ła s ta ra n ie m p . je n e ra ła T ro ja n o w sk ie g o , k o m e n d a n ta m ie jsc o w e g o g a rn iz o n u i o fic e ­ ró w o d d z ia łó w s ta c jo n o w a n y c h w S ie d lca c h .

P R Z E C IW K O R A D Z IE M IE J­

S K IE J W S IE D L C A C H . W o s ta tn ic h c z a s a c h o d b y w a s ię c a ły s z e re g z e b ra ń i w ie c ó w z m ie rz a ją c y c h d o ro z w ią z a n ia o b e c n e j R a d y M iejsk ie j, k tó ra n ie je s t w y ra zic ie lk ą o p in ji s p o ­ łe c z e ń s tw a s ie d le c k ie g o .

O b e c n a R a d a M ie js k a z o s ta ła z d e k o m p le to w a n a p rz e z u s tą p ię n ie w ro k u 1 9 2 4 1 8 ra d n y c h (n a k o m p le t 2 9 ), re p re z e n tu ją c y c h N . P . R „ P . P . S . 1 in te lig e n c ję p ra c u ją c ą , c o b y ło d ą ż e n ie m d o c a łk o w ity c h w y b o ró w . J e d n a k w b re w ż ą d a n iu w ię k sz o ś ci s p o ­ łe c z e ń s tw a w m a ju 1 9 2 4 r. o d ­ b y ły s ię ty lk o w y b o ry u z u p e łn ia­

ją c e , w k tó ry c h w z ięło u d z ia ł z a le d w ie 8 2 5 w y b o rc ó w , n a o g ó l n ą lic z b ę m ie sz k a ń c ó w , s ięg a ją ­ c ą d o 4 0 ty s ię c y .

W s p ra w ie p o w y ż sz e j o d b y ł się o lb rz y m i w iec w d n . 3 1 sty c z ia r. b . p rz y ■ u d z ia le p ra w ie w s z y stk ic h p rz e d sta w ic ie li g ru p z a in te res o w a n y c h lo s a m i m ia sta , n a k tó ry m c a ły s z e re g re fe re n ­ tó w , d z ia ła c zy s p o łe cz n y c h i s a m o rz ą d o w y c h o m ó w iło w o g ó l n y c h z a ry sa c h g o s p o d a rk ę , u - c h w a la ją c re z o lu c ję d o m a g a ją c ą s i ę o d w ła d z n a d zo rc zy c h ro z ­ w i ą z a n i a te g o d z iw n e g o tw o ru s a m o rz ą d o w eg o , a p rz e d e w s^ y s t k ie m u s u n ię c ia 5 c z ło n k ó w R M . k tó rz y s ą je d n o c ze śn ie z a in te re ­ so w a n i b ą d ź p o b ie ra ją c p e n s ję ja k o fu n k c jo n a riu s z e m ie jsc y , b ą d ź d o s ta w c y lu b p rz e d s ię b io r­

c y m a ją c y s p ra w y p ie n ię ż n e z M a g istra te m .

J e d n o c z e ś n ie p o ło ż o n o n a c isk n a M a g istra t, b y p rz y sz e d ł z d o ­ ra ź n ą i w y d a jn ą p o m o c ą b e z ro ­ b o tn y m w p ro w a d z a ją c ro b o ty p u b lic z n e.

W s fe ra ch fin a n so w y c h N o w e g o Y o rk u je s t o m a w ia n a s p ra w a z a ło ż e n ia m ię d z y n aro d o w e g o b a n k u re z e rw o w e g o w E u ro p ie n a w z ó r R e z e rw o w eg o B a n k u S ta n ó w Z je d n o c z o n y c h ,

W y g lą d a ło b y to m n ie j w ięc e j w te n sp o só b : w s p ó ln y b a n k e m i­

s y jn y c h w s z y stk ic h lu b p ra w ie w s z y s tk ic h p a ń s tw e u ro p e js k ic h p o s ia d a łb y sw ą filję w k a ż d e m p a ń s tw ie. F il ja ta k a w z a m ia n z a o k re ślo n e p ro c en to w o p o k ry c ie w z ło c ie o ra z , d o p ła tę re sz ty w o b c y c h w a lu ta c h c z y te ż p a p ie ­ ra c h w a rto ś c io w y c h o trz y m y w a ł b y p ra w o e m isji sto so w n e j ilo ści w a lu ty k ra jo w e j.

Kryzys w

W la ta c h in flac ji 1 9 2 1 d o 1 9 2 4 p rz e m y sł n ie m ie c k i b y ł w s ta n ie ro z k w itu . O b e c n ie je d n ak p o ­ n o si s k u tk i p o p rze d n ie j in flac ji:

n ie d o sto s d w a n ie p o p y tu d o p o ­ d a ż y w y w o łu je k ry z y s, te m sil­

n ie js zy i tru d n ie js z y d o p rz e trw a n ia , im s iln ie js z a i d łu ż s z a b y ła in fla c ja .

W p a ź d z ie rn ik u w N ie m c z e c h o g ło siło u p a d ło ś ć 1 1 6 4 firm y , w listo p a d z ie 1 3 4 3 , w g ru d n iu 1 6 6 0 . L ic z b y te n ie o b e jm u ją firm , w z ię ty c h p o d n a d z ó r, a k tó ry c h b y ło w p a ź d z ie rn ik u 6 3 3 , w lis to p a d z ie 9 6 7 , w g ru d n iu 1 3 8 8 .

O fia rą p a d ły p rz e w a ż n ie fir­

m y p o w o je n n e , o p a rte n a k o n -

S o w ie t y a M ię d z y n a r o d ó w k a A m s t e r d a m s k a

W g ru d n iu z . r, M ię d z y n a ró -n ic d o d o d a n ia , i b ę d ą n fe z a m S d ó w k a A m s te rd a m sk a je s z c z e

ra z p o tw ie rd z iła s w o ją d e c y z ję, ż e w s z e lk ie o m a w ia n ie s p ra w y z łą c z e n ia się z S o w ie c k iem i Z w ią z k a m i Z a w o d o w e m i m o ż e iść ty lk o w k ie ru n k u p rz y ję c ia ic h d o M ię d z y n a ro d ó w k i A m s te r d a m s k iej.

R o s y jsk ie Z w ią zk i Z a w . n a d e ­ s ła ły o b e c n ie o d p o w ie d ź , ż e ró w n ie ż p o z o sta ją p rz y s w o je j p o ­ p rz e d n ie j d e c y z ji, iż w e z m ą u - d z ia ł w k o n fe re n c ji, le cz b e z p o ­ p rz e d n ie g o s ta w ia n ia w a ru n k ó w i p o n a d to — m ó w ią — n ie m a ją

U z n a n ie S o w ie t ó w p r z e z C z e c h o s ło w a c j ę

T e c h n ic z n e p rz y g o to w a n ia d o u z n a n ia R o s ji so w iec k iej z o s ta­

ły ju ż u k o ń c zo n e . U z n a n ie o d b ę d z ie się w d ro d z e w y m ia n y n o t,

S p ra w a B isp in g a

T rz e c i d z ie ń ro z p raw , z a ró w n o ja k i d ru g i p o św ię co n y b y ł c a ł­

k o w ic ie re fe ro w a n iu p rz e z sę ­ d z ieg o A lch im o w icz a , a k tó w , s p ra w y w I in s ta n c ji, z k tó ry c h n a jd e K a w s z y m i s ą m o m e n ty , d o ty c z ą c e sa m eg o m o rd e rstw a .

O to , c o z e z n a w a ł m . in . w 1 9 1 3 ro k u B isp in g :

G d y , w s k u tek p iln y c h s p ra w o so b isty c h w y je ż d ż a ł d n ia 8 k w ie tn ia d o M a ss a la n , w d ro d z e n a d w o rz e c , w k tó re j to w a rz y ­ s z y ł m u k s ią ż ę, s p o tk a li d w ó c h o so b n ik ó w , k tó rz y n a z a p y ta n ie g d z ie id ą , o d p o w ie d z ieli, ż e m a ­ ją in te re s d o k się cia . N ie c h c ą c się sp ó ź n ić n a p o c ią g , B . p o ż e g ­ n a ł sę z k się c ie m , z o s taw ia ją c g o w to w a rz y stw ie d w u w sp o m ­ n ia n y c h lu d z i.

P o p rz y jeź d z ie d o M a ss a la n , n a s k u te k d e p e s z y d o n o s z ą c e j o śm ie rc i k się cia , n a ty c h m ia s t u d a ł

iaii te ra j

B a n k c e n tra ln y p o n o siłb y w ó v z- c z a s o d p o w ie d z ia ln o ś ć z a k u rs w a lu t e u ro p e js k ic h i u s u w a ł m o ż

^ n o ść s p e k u la c ji g ie łd o w e j n a ty c h w a lu ta c h , N a tu ra ln ie p a ń ­ s tw a z w ią z a n e z 'b a n k ie m n ic m o g ły b y n a w ła s n ą rę k ę d ru k o ­ w a ć d o w o ln e j ilo ś c i p ie n ięd z y p a p iero w y c h i p u s z c z a ć , się n a fa le in fla cji.

D a ls z em z a g a d n ie n ie m , k tó re - b y w ty m w y p a d k u n a su w a ło się z n ie u n ik n io n ą k o n ie c z n o śc ią , b y ło b y u je d n o s ta jn ie n ie w a lu ty w c a łe j E u ro p ie * . B y ło b y to z re sz tą k w e s t ją d a ls z e j p rz y s z ło ś c i

hiemczech A

ju n k tu ra c h in fla c y jn y c h . J e d n a k ż e p a d a ją i s ta re firm y , ja k S tin - n e s. S p a d k o b ie rc y G ie sc h eg o A c k e rm a n , fa b ry k a w a g o n ó w

„ H a v a g ", p łu g ó w m o to ro w y c h

„ S to c k ” , ja k H a m b u rs k i Z w ią­

z e k B a n k o w y , H a m b u rsk i B a n k P ry w a tn y , J o rd a n i S -k a i t d / L ic z b a b e z ro b o tn y c h d o s ię g a c y fr fa n ta s ty c z n y c h ; w z a g łę b iu R u h ry fa b ry k i z w a ln ia ją ro b o tn i* * k ó w , a p o z o s ta ły m z m n i e j s z y ł y p ła c e o 1 5 p ro c .

O b lic za ją , ż e a b y d o s to s o w a ć s ta n e k o n o m ic z n y k ra ju d o is to t­

n y c h p o trz e b trz e b a b ę d z ie z a m­ k n ą ć je s zc z e 5 0 ty s ię c y p rz e d ­ s ię b io rs tw .

ń c d o d o d a n ia , i b ę d ą n l ć r m ć ^ .' d o w a n ie d ą ż y ć d ó o d b u d o w y j e d n o śc i m ię d z y n a ro d o w e j Z w i i p U k ó w Z a w o d o w y ch .

S ta n o w is k o Z w i ą z k ó w Z a w i S o w iec k ic h m a n a c e lu p rz e fo rso w a n ie sw o ic h z a m ia ró w p o lity c z n y c h , n ie z a ś g o s p o d a rc z y c h , ro 4 n ie w a ż M ię d z y n aro d ó w k a A m ^ s te rd a m sk a n ie c h c e d o p u ś c ić d o z m a j (ry z o w a n ia in te re s ó w ro * 1 b o tn ic z y c h p rz e z w y b itn ie im p e t j a lls ty c z n e z a c h c ia n k i k o m u n U s tó w m o sk ie w sk ic h , n ie c h c e d o -'

p o d o b n ie ja k się tó s ta ło p rz ^ n a w ią z y w a n iu s to su n k ó w d y p lo ­ m a ty c z n y c h p o m ię d z y F ra n c ją a R o s ją .

się p rz e z W a rs z a w ę d o T e re sin a W W a rsz a w ie te le fo n o w a ł d o a d w . T a lle n - W ilcz ew sk ieg o ,' p ro s z ą c g o o d o n ie sie n ie p ro k u ­ ra to r ji o z a b ó jstw ie.

Z a p rz e c z a z e zn a n iu rz ą d c y D a sz k a ń sk ic g o , ja k o b y w c z a sie ro z m o w y z n im , w y ra ż a ł n ie z a ­ d o w o le n ie z p o w o d u w e z w a n ia1 g o d o T e re s in a .

W d a ls z y m c ią g u z e z n a je , ż e p o z o s ta w a ł z k się c ie m w s to s u n ­ k a c h fin a n so w y c h , w y s ta w ia ł m u w e k sle g rz ec zn o śc io w e i t . p ., w w a rn ik u c z e g o s ta n z a d łu ż e n ia k s ięc ia u B isp in g a s ię g ał o s ta t­

n io 2 6 0 ,0 0 0 ru b li i t. d ,

Dm ś o a a śą y i e d w y te n ie m o ty ­ w ó w w y ro k u s ą d u o k rę g o w e g o , w n io sk ó w a p e la c y jn y c h U rz ęd u p ro k u ra to rs k ie g o i o b ra n y o ra z o rz e s łu c h a n ie p o n o w n e ś w ia d ­ k ó w .