Cena 10 gr.
c o o z i : e N N Y
EXPRESS POMORSKI
VUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAA b o n a m e n t m ie s ię c z n y w e k s p e d y c ji 2.— w a g e n t u r a c h 2 .1 5 z L , n a p o c z t a c h j u tLKJIHGFEDCBA
1 o d n o s z e n ie m d o d o m u 2 .3 4 z l., p o d o p a s k ą w P o ls c e 3 .5 0 z ł., w in n y c h k r a j a c h 4 .5 0 z Ł — A b o n a m e n t k w a r t a ln y w e k s p e d y c j i 6 .— z ł^ w a g e n t u r a c h 6 .4 5 z ł^ n a p o c z t a c h j u ż z o d n o s z e n ie m d o d o m n 7 .0 1 z Ł , p o d o p a s k ą w P o ls c e 1 0 .5 0 z ł^ w in n y c h k r a j a c h 1 4 .- z Ł - W r a z ie w y p a d k ó w , s p o w o d o w a n y c h s iłą w y ż s z ą , p r z e s z k ó d w z a k ła d z ie , s t r a j k ó w lu b t y m p o d o b n y c h n ie p r z e w id z ia n y c h o k o li M l M c i, w y d a w n ic t w o n ie o d p o w ia d a z a d o s t a r c z e n ie p is m a , a a b o n e n c i n ie m a ją p r a w a d o m a g a n ia s ię n le d o s t a r c z o n y c h n u m e r ó w lu b o d s z k o d o w a n ia .
I I O g 1 o .s z e n 1 a n a s t r . 7 - ła m o w e j 1 5 g r . o d m ie js c a m ilim e t r o w e g o ,n a s t r . p ie r w s z e j C Ogr
I o d m ie j s c a m ilim e tr ., n a s t r . t r z e c ie j i d r u g ie j 4 0 g r , o d m ie j s c a m ilim e t r ., R u c h t o w a r z y s t w I 2 0 g r . o d w ie r s z a t e k s t o w e g o . - O g ło s z e n ia t łu m a c z o n e , s k o m p lik o w a n e , z z a s tr z e ż e n i e m m ie js c a 1 1 o r a z z n ie c z y t e ln y m r ę k o p is e m p r z y k a ż d y m p o s z c z e g ó ln y m w y p a d k u 2 5 p r o c e n t n a d w y ż k i — 1 1 Z in n y c h k r a j ó w 2 0 0 p r o c , n a d w y ż k i. — K o n t o P o c z t ó w . K a s y O s z c z ę d n o ś c i, P o z n a ń 2 0 1 0 6 0 . — I O g ło s z e n ia p ła t n e n a t y c h m ia s t. — A d r e s a d m in is t r a c j i: T o r u ń , P ie k a r y 1 4 - T e le f . 6 4 7 . — Z a r ę k o 11 p is y n le z a m ó w to n e r e d a k c ja n ie o d p o w ia d a . — A d r e s r e d a k c j i: T o r u ń , P ie k a r y 1 4 - T e le f o n 6 4 7
R o k II. T o r u fi- B y d g o s z c z - G r u d z ią d z , c z w a r t e k 2 5 m a r c a 1 9 2 6 r . N r . 8 0 .
*Ą-'- Ł .
Urzędniczy Primo Aprilis
Zmniejszone pensje urzędnicze mają być nadal utrzymane
Oprócz tego redukcje!
Ruchoma mnoina od 1 kwietnia nie będzie wprowadzona
W d n iu 3 1 m a r c a k o ń c z y s ię p r o w iz o r iu m b u d ż e t o w e , u c h w a M » e p r z e z S e j m . P o n ie w a ż n o r - S u iln y b u d ż e t n ie b ę d z ie u c h w a >
ló h y p r z e d k o ń c e m k w ie tn ia ,
• ; p r a w d o p o d o b n ie d o p ie r o w m a ju , w ię c
-lip c a w a d a ls z e g o p r o w iz o r iu m je s t w y s o c e p a lę c ę . M a n ią s ię z a ją ć R a d a M in istr ó w B a d z isie js z e m p o s ie d z e n iu .
^ P r o je k t d a ls z e g o p r o w iz o r iu m e o s ta ł ju ż o p r a c o w a n y p r z e z M i-
• iiite r s tw o S k a r b u i p r z e s ia n y d o P r e z y d ju m M in is tr ó w . W e - d łu g in fo r m a c y j z w ia r o g o d n y c h d r ó d e ł p r o w iz o r ju m
w W sym a ji. n a d a l r e d u k c je u p o - O e M ' u r z ę d n ic z y c h o 6 p r o c e n t
,1 e 4 i p ó ł p r o c e n t, S H e n o w io n e w d n iu 1 s ty c z n ia ą lo k tó r e
o b o w ią z y w a ć ty lk o p r z e z i k w a r ta ł b . r .
Sensacyjny rabunek dokumentów politycznych
Chodzi o odpis ugody polsko-żydowskiej
Zrabowano go posłowi do Sejmu w pociągu
R z ą d p o p r z e d n i p . W ł. G r a b s k ie g o z a w a r ł—jak w iadom o—
u g o d tj z o e jm o w e m K o łe m 2 y - d o w s k ie tn , k tó r a t o u g o d a
■
s s a n ą je s t p o d n a z w ą u g o d y p o lsk o -ż y d o w sk ie j.
s' • *k
g o d n y m z g łó w n y c h w a r u n k ó w U g o d y b y ło z a c h o w a n ie je j tr e ś c i .
w ś c is łe j h d e m n ie y . U g o d a s ta ła s ię p o w o d e m p r z e s ile n ia w K o le Ż y d o w - ę k ie m i s iln e g o w z b u r z e n ia n a n ie d a w n y m Z je ź d z ić s jo n is tó w . W p e w n y c h k o ła c h w z b u r z e n ie n a te r n tle m u s ia ło d o jść d o z e n itu , s k o r o a t
. • d o B u se c u m a d e r e b a n k * . b y ty lk o d o k u m e n t u g o d y , fa b c h o ć b y je g o o d p is d o s ta ć w r ę c e . S e n s a c y jn e s z c z e g ó ły c a łe j s p r a w y p r z y n o si je d e n z d z ie n n ik ó w ż a r g o n o w y c h .
P r z e d k ilk u d n ia m i je d e n Z p o H ó w ż y d o w sk ic h d o S e jm u je c h a ł w o d d z ie ln y m p r z e d z ia le ( k la s y z G d a ń s k a d o W a r s z a -
D w a d z ie ś c ia m in u t p r z e d p r z y b y c ie m n e e ią fu d o W a r s z a w y
W edług ostatnich inform acyj, projekt prow izorium uw zględ
nia także redukcje personalne, t. j. r e d u k c je ilo ś c i e ta tó w
u r z ę d n ic z y c h ,
które w praw dzie m iały nastąpić ale z tern zastrzeżeniem , że>po ich przeprow adzeniu
p e n s je u r z ę d n ic z e w r ó c ą d o p ie r w o tn e j w y s o k o ś c i.
Prow izorjum budżetow e prze w iduje zatem podw ójnego ro
dzaju oszczędności.
C ała spraw a będzie poddana przez R adę M inistrów szczegó łow ym rozw ażaniom . D ow iadu jem y się z pew nego źródła, że utrzym anie nadal zm niejszo
nych poborów urzędniczych n a p o ty k a n a s ta n o w c z y
s p r z e c iw z e s tr o n y k ilk u m in istr ó w .
w ta r g n ą ł d o p r z e d z ia łu ja k iś m ło d z ie n ie c , r z u c ił s ię n a p o s ła , z a tk a ł m u u s ta i p r z y s tą p ił d o
z r e w id o w a n ia je g o w a liz y . P o s e ł s tr a c ił z e s tr a c h u p r z y to m n o ś ć i w ty m s ta n ie p r z y je
c h a ł d o W a r s z a w y . D o p ie r o tu s tw ie r d z ił, ż e
n ie z n a jo m y s k r a d ł m u p o u ln e d o k u m e n ty p o lity c z n e , w ś r ó d k tó r y c h z n a jd o w a ła s ię k o p ja u g o d y p o lsk o -ż y d o w sk ie j z d o n io s ły m i, p o u fn y m i s z c z e g ó
ła m i,
J e s t g o d n e u w a g i, t e w w a liz ie , k tó r ą n a p a s tn ik r e w id o w a ł, z n a j d o w a la s ię
z n a c z n a s u m a p ie n ię d z y i r z e c z y w a r to ś c io w y c h , k tó r y c h je d n a k n ie r u s z y ł.
P o se ł u d a ł s ię n a ty c h m ia s t d o p o lic ji p o lity c z n e j, g d z ie z a k o m u n ik o w a ł o z a jśc iu . P r o w a d z o n e je s t
e n e r g ic z n e ś le d z tw o , k tó r e m a n ie ty lk o d o p r o w a d z ić d o z a a r e sz to w a n ia s p r a w c y r a b u n k u , a le te ż d o u s ta le n ia , ja k i b y ł c e l r a b u n k u d o k u m e n tó w , tr a k tu ją c y c h w y łą c z n ie o p o lity c e r z ą d u p o ls k ie g o w o b e c ż y d ó w
Genewa na forum Sejmu
Sprawozdanie premjera Skrzyńskiego w Komisji
Spraw Zagrań.
W dniu 2, 3 b. m . na posie
dzeniu sejm , kom isji spraw zagranicznych
prem jer S krzyński złoży spra?
w ozdan'e z rokow ań genew ® skich i paryskich.
S praw ozdanie oczekiw ane jest przez ogół posłów
z dużem napięciem . Sądząc z tego, co m ów ią po«
słow ie różnych stronnictw , dy skusja zapow iada się bardzo ciekaw ie. Z niektórych stron podno szone są głosy, aby
posiedzenie kom isji uznano za poufne.
1* „WjHWf zakończył obrady
W p o n ie d z ia łe k z a k o ń c z y ły s ię d w u d n io w e o b r a d y k o n g r e s u „ W y z w o le n ia " .
W ś r ó d u c h w a lo n y c h r e z o lu c ^ p r z y ję to ż ą d a n ie
s m ia a y k o n s ty tu c ji
w s e n s ie w y b o r ó w P r e z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j p r z e z r e fe r e n d u m lu d o w e , z n ie s ie n ie S e n a tu , z m ia n y o r d y n a c ji w y b o r c z e j w k ie r u n k u w p r o w a d z e n ia z w ią z k ó w lis t i c z ę ś c io w e g o s k a s o w a . n ia lis ty p a ń stw o w e j. Z a p o w ie d z ia n o d a lss ą o p o z y c ję w z g lę d e m o b e c n e g o
g a b in e tn k o a lic y jn e g o i p o s ta n o w io n o d ą ż y ć d o u tw o r z e n ia r z ą d u c h ło p s k o . r o b o tn ic z e g o .
Zloty i Dolar
Wczoraj Bank Polski płacił za dolara 7.90 zł.
W obrotach międzyban
kowych żądano 7.92
R Y N E K T O W A R O W Y . N a g ie łd z ie z b o ż o w a . to w a r o w e j o p e r a c ji n ie d o k o n y w a n o . W o b r o ta c h p o z a g ie łd o w y c h s p o d z ie w a ją s ię te n d e n c ji m o c n ie js z e j, w o b e c te g o s p r z e d a ją ty lk o z a p a a y w n ie z b ę d n e j d h ś c ią g n ię c ia g o tó w k i ilo ś c i. Z a p a sy h s p r z e d a w a n e s ą , w o b e c n a d c h o d z ą , c y c h ś w ią t p o ś r e d n ie j c e n ie 2 3 z ł. z a je d e n k w in ta l ż y ta fr a n c o W a r s z a w a - N a r y n k a ja jc z a rs k im c e n y w h a r c ie n ie c o s p a d ły . W c z o r a j s p r z e d a w a n o je d n ą s k r z y n ię (1 4 4 0 s z tu k ) p o 1 8 5 z ł D o w o z y n ie c o z w ię k s z o n o . R u c h m a ły .
Builżet K olei na ło2u ProKrusta
N.P.R. i P.P.S. opuszczają Komisję
Kolejom grozi dewastacja
P osiedzenie K om isji B udżet | tow ej w dniu 22 b. m . było w is dow nią ostrego nieporozum ień nia. P rzy drugiem czytaniu budżetu kolei K om isja w iększo ścią praw icow o « chłopską u- chw alila znaczne redukcje po*
zycyj osobow ych budżetu.
W dziale drogow ym uchw a*
łono obciąć pobory o 5 proc., co faktycznie w obec półrocz*
nego prow izorium — w yniesie 10 proc.. W służbie ruchu — oraz konduktorom i służbie handlow ej rów nież o 5 proc.
P rzedstaw iciele klubów ro*
botniczych N . P. R . i P. P.
posłow ie C iszak i K urylew icz, zaprotestow ali przeciw m echa nicznym redukcjom budżetu grożącym dew astacją kolej*
nictw a i na znak protestu opu?
ścili salę obrad.
K lub N . P. R . w ydał w tej spraw ie enuncjację, w której stw ierdził, że — daleki od w zględów natury politycznej
—zastrzega się przeciw m echa nicznym am putacjom budżetu kolek
Stresemann o Genewie
B ER LIN , 22.3 (PAT). Przem a
w iając w R eichstagu, Strese- m ann ośw iadczył, że
r z ą d n ie m ie c k i o b s ta je n a d a l p r z y p o lity c e lo c a r n e ń s k ile j.
C ofnięcie podania o przyjęcie N iem iec do Ligi pozw oliłoby de
legacji niem ieckiej zbierać przez kilka dni tanie laury, jednakże polityka taka um ożliw iłaby opi- nji św iata zrzucenie na N iem cy
Hojność z cudzej kieszeni
Zwrot kolonij Niemcom
Anglja proponuje zwrot kolonij, które * otrzymała Francja
P A R Y Ż , 2 2 4 (A W ). D z is ie js z y .X 'H o m m e L ib r e* * z a jm u je s ię s p r a w ą e w e n tu a ln e g o z w r o tu N ie m c o m p e w n y c h k o io n ji. N ie m c y w y z y s k a ją p ie r w s z ą s p o so b n o ś ć d la w y to c z e n ia te j s p r a w y , z w ła s z c z a w o b e c z d e c y d o w a n ie p r z y c h y ln e g o d la N ie m ie c s ta n o w i
s k a A n g ljL A n g lja z a m ie r z a p o d o b n o z w r ó c ić N ie m c o m T o g o i K a m e r u n . O b ie te k o lo n je . z n a jd u ją c e s ię o b e c n ie p o d z a r z ą d e m fr a n c u s k im , r o z w in ę ły
PA RY Ż, 223 (PA T). Podczas dzisiejszej dyskusji nad ustaw ą finansow ą izba deputow anych 350 głosam i przeciw ko 208 gło s o m o d r z u c iła p o p r a w k ę w s p ó l
Służba wojskowa we Francji
O drzucenie w niosku socjal-koniunlstyczne$o
E xodus posłów robotni*
czych w yw arł w sejm ie w ieb kie w rażenie. K om isja obrado w ala jednak dalej, przyczem poseł G ląbiński (Z . L. N .) przew odniczący K om isji Bud*
żetow ej, i desygnow ań? na ge neralnego referenta budżetu, ośw iadczył, że uchw ały K orni?
sji nie m ogą być uw ażane za akcję przeciw rządow ą, choć korygują przedłożenia rządo*
w e.
N a w ieczom em posiedzeniu K om isji, po załatw ieniu kilku spraw drobniejszch przew odni czący G ląbiński na życzenie m in. C hądzyńskiego stw ier-i dził, że uchw ały kom isji w dru giem czytaniu nie są jeszcze ostateczne, gdyż nie zapadły w porozum ieniu z rządem .
N a dzisiejszem posiedzeniu K om isji w ejdzie pod obrady prelim inarz budżetu m inister*
stw a Przem ysłu i H andlu.
M in. Z dziechow ski w yraził' gotow ość przedstaw ienia na K om isji bieżącego stanu fi*
nansow ego państw a.
odpow iedzialności za niepow o-’
dzenie rokow ań. Przed w ojną i podczas w ojny — zaznaczył dr. Stresem ann— popełnialiśm y błędy przez zbyt m ałe liczenie się z opinją św iata. B yłoby dziś zbrodnią popełnić ten błąd raz jeszcze. W zakończeniu m ini ster stw ierdza, że
N iem cy otrzym ały w G enew ie całkow itą satysfakcję m oralną.
s ię z n a c z n ie p o w o jn ie . A n g lja , p r o p o n u ją c z w r o t N ie m c o m ty c h d w u k o - lo n ji, z r e z y g n u je z a p e w n e r ó w n ie ż z e s w e g o w n ic h u d z ia łu , k tó r y je d n a k w y n o s i ty lk o d w ie p ią te te g o , c o F r a n c ja m ia ła b y N ie m c o m z w r ó c ić . N ie m ó w i s ię n a to m ia s t n ic o e w e n tu a ln e m z w r ó c e n ia N ie m c o m A fr y k i p o łu d n io w o -z a c h o d n ie j i w s c h o d n ie j, z a r z ą d z a n ej p r z e z A n g lję .
ną socjalistów ikom unistów , żą
dającą natychm iastow ego skró cenia czasu trw ania służby w oj skow ej.
Koalicja rzą
na tle budżetu koleiRQPONMLKJIHGFEDCBA
W d n iu 2 2 b . m . z s a li o b r a d s e jm o w e j K o m is ji B u d ż e to w e j w c z a s ie r o z p r a w n a d b u d ż e te m k o le i d e m o n s tr a c y jn ie w y s z li p r z e d s ta w ic ie le d w u s tr o n n ic tw r o b o tn ic z y c h : N , P . R . i P , P . S .
K o a ljp ja z a tr z e s z c z a ła ! Z a tr z e s z c z a ła w m o m e n c ie , g d y p r z e d s ta w ic ie lo m s f e r p r a c u ją c y c h r z u c o n o w o c z y w d r u g i e m c z y ta n iu b u d ż e tu k o le jo w e g o w y r o k z a t r a c e n i a n a c z te r d z ie ś c i ty s ię c y p r a c o w n ik ó w k o le jo w y c h .
•UTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W y s iłk i m y ih p a ń s tw o w e j z m ie r z a ją k u te m u , a b y z k o le i u c z y n ić p r z e d s ię b io r s tw o p a ń s tw o w e , o p a r te n a z a s a d a c h k a lk u la c ji h a n d lo w e j.
M y śl d o p e w n e g o s to p n ia s h tss ia . N ie w ą tp liw ie w g o s p o d a r c e k o le jo w ej p e w n e z a s a d y k o m e r c y jn e w in n y z n a le ź ć z a -
•to a o ir a n M . M o * e to u s p ra w n ić
ich d z ia ła ln o ś ć i o d c ią ż y ć p a ń - o tw o o d w ie lu k ło p o tó w .
Ale prawica — c o z n a la z ło dosadny wyraz w p r o p o z y c ja c h p o s łó w 1 L G łą b iń s k ie g o i Hantszowicza oraz p o s ła M i
c h a ls k ie g o (C h . N .) — id z ie d a le j; o n a c h c e z k o le i u c z y n ić ź r ó d ło d o c h o d ó w , i to d o c h o d ó w tak in te n s y w n y c h , a b y k o le je p r a c ą s w o ją p o k r y ły c a ły te g o r o c z n y d e fic y t p a ń s tw a , w y r a ż a ją c y s ię su m ą 2 0 0 m iljo n ó w z ło ty c h .
O s ią g n ię c ie ty c h z y s k ó w , s a m o w s o b ie n ie d o r z e c z n e i fiz y c z n ie n ie m o ż liw e , sta r a ją s ię p o s ło w ie p r a w e g o s k r z y d ła k o a li
c ji u z y sk a ć n a w r ę c z z a s ta n a w ia ją c e j d r o d z e — n a d r o d z e d e w a sta c ji k d e Ł
e
P r z y d r ą g ie m k o m fe y jn e m c z y la n iu b u d ż e tu k o le i p ra w ic a p o p r o w a d z iła d a le k o i r a d y k a ln ie p o m y ś la n y a t a k w k ie r u n k u o k r o je n ia b u d ż e tu .
N ie b e z a lu z ji d o te j d e b a ty p is a ł p o s e ł M ic h a ls k i p r z e d d w o
Pomoc amerykańska
dla Żydów w Polsce
Otrzymują 400 tysięcy dolarów
P r a s a ż y d o w s k a d o n o s i, ż e a m e r y k a ń s k o « ż y d o w s k i e o r ? g a n i ż a c j e s p o ł e c z n e w y a s y g n o w a ł y
n a r z e c z p o m o c y d l a ż y d ó w w P o ls c e k w o t ę 4 0 0 .0 0 0 d o la r ó w . P o ło w a t e j s u m y j e s t p r z e z n a c z o n a d l a s t w o r z e n i a
t a n ie g o i d ł u g o t e r m i n o w e g o k r e d y t u
d la r z e m i e ś ln i k ó w i k u p c ó w ż y d o w s k ic h .
2 0 0 .0 0 0 d o l a r ó w p r z e z n a c z o n o w ię c n a z a ło ż e n ie 1 0 0 n o ? w y c h i z a s ile n ie i s t n i e j ą c y c h ju ż
k a s p o ż y c z k o w y c h d la r z ę s m ie ś ln ik ó w i d r o b n y c h
k u p c ó w .
N a u t w o r z e n i e n o w y c h 2 0 k a s p o ż y c z k o w o ? o s z c z ę d n o ś ? c io w y e h p r z e z n a c z o n y ę h
w y ł ą c z n i e d la ś r e d n i e g o k u p i e c t w a
m a d n ia m i w „ W a r s z a w ia n c e " , iż t r z e b a p r z e p r o w a d z ić m a s o w e r e d u k c je k o le ja r z y . W s k a z y w a ł p r z e c ie ż z ło ś liw ie n a to , ż e w N ie m c z e c h ju ż z r e d u k o w a n o 2 7 6 ty s ię c y k o le ja r z y , w I ta lji — 4 7 .0 0 0 , w A u s tr ji — 2 1 .0 0 0 .—
C h c ia n o i p o s ta n o w io n o m in i
m a ln y b u d ż e t k o le i, k o r z y s ta ją c y z r e s z tą z a u to n o m ji w o b r ę b ie o g ó ln e g o b u d ż e tu p a ń s tw a i w y n o s z ą c y c - a m ilja r d z ł. r o c z n ie z r e d u k o w a ć o 2 0 p r o c .
.«
M in is te r K o le i, p o s e ł C h ą d z y ń s k i, o ś w ia d c z y ł, ż e ty c h r e d u k c ji a k c e p to w a ć n ie b ę d z ie w s ta n ie . Z w ra c a ł u w a g ę , ż e m a s o w e z w o ln ie n ia w d z ia le s łu ż b y d r o g o w e j i r u c h u , u t r u d n ia ją d o c h o d o w ą g o s p o d a r k ę k o le i, ż e n a r a ż a ją n a s z w a n k b e z p ie c z e ń s tw o r u c h u , ż e o s ła b ia ją z d o ln o ś ć m o b iliz a c y jn ą k o le i- M in is te r w s k a z y w a ł n a p o t r z e b ę z r e w id o w a n ia n ie k tó ry c h ta r y f k o le jo w y c h , c z ę ś c io w y c h r e d u k c ji i r e o rg a n iz a c ji—
Z w . L . N „ C h . P ia st, ń o i C h a d e c ja p o s ta n o w iły d o k o n a ć m a s o w e g o p o g r o m u k o le ja r z y . D r u g ie c z y ta n ie b u d ż e tu w K o m is ji p rz y n io sło s z c z e rb y i d e w a s ta c ję —
• !
S tr o n n ic tw a r o b o tn ic z e le w i
c y k o a lic ji p o s ta n o w iły z a p r o t e s to w a ć p r z e c iw te j r o b o c ie .
H a n d lo w a g o s p o d a r k a n a k o le ja c h w y m a g a a u to n o m ji b u d ż e to w e j. B e z r o b o c ie w k r a ju n ie p o z w a la n a b e z tr o s k ie p o w ię k s z a n ie g o . B e z p ie c z e ń s tw o
r u c h u n a k o le ja c h n ie z n ie s ie ty c h m a s o w y c h a m p u ta c ji p e r s o n e lu k o le jo w e g o ,
W k o a lic ji p o w s ta ł n o w y p o w a ż n y r o z d ź w ię k . S t a r ł y s ię in te r e s y k o le i i ic h p r a c o w n i
k ó w z n ie s a m o w itą ż ą d z ą r o z - g r o m u k o le jn ic tw a .
Z te j d r o g i n a le ż y z a w r ó c ić ...
p r z e z n a c z o n o 1 0 0 .0 0 0 d o la r ó w . D a ls z ą s u m ę 5 0 .0 0 0 d o k p r z e ? z n a c z o n o
n a r z e c z o p ie k i n a d d z ie ć m i i p o k r e w n e d z i e d z i n y , z a ś
n a p o m o c d la n e z a m o ż n y c h ż y d ó w
n a ś w i ę t a W i e l k a n o c n e p r z e >
z n a c z o n o 5 0 .0 0 0 d o i.
Mówią, że-
— m in . R a c z k ie w ic z a s p o ty k * to , c o r ó ż n e s ta r e , b o g a te c io tk i S p a d k o b ie r c y n ie m o g ą s ię d o c z e k a ć je j ś m ie r c i i s p a d k u p o n ie }. A c io tk ą c z ę s to r o b i k a w a ł i ż y je d łu że j, n iż to p r z e p o w ia d a ją w s z y s c y n a jz n a k o m its i le k a r z e . G d y b y i z m in . R a c z k ie w i- c z e m s ię ta k p r zy tr a fiło , c o fa y w te d y p o w ie d z ie li r ó ż n i c h ę tn i „ s p a d k o b ie r c y " w S e jm ie ? -,
hiisji mil liiniiitim
„Wygładza11 ustrój administracyjny
Centralizm wojewódzki
Służba pracy ma mieć ręce związane
W e . w s tę p ie s w e g o s p r a w o z d a n ia k o m is ja tr z e c h s tw ie r d z a , ż e p o d ję ła s w ą p r a c ę ja k o „ k o le g ju m z n a w c ó w " , w o ln e o d w s z e lk ic h w z g lę d ó w p o lity c z n y c h . Z p r o je k tó w u sta w , o p r a c o w a n y c h p r z e z k o m is ję , w y z ie r a je d n a k
w y r a źn a te n d e n c ja a n ty d e m o k r a ty c z n a .
P p . D o b r z y ń s k i (k o n s e r w .), K a s z n i- c a (m o n a r ch .) i S m ó ls k i (C h a d e k ) c h c ą , a b y o k r ę g o w e in sp e k to r a ty p r a c y , p a ń s tw o w e u r z ę d y p o ś r e d n ic tw a p r a c y , u r z ę d y o k r ę g o w e fu n d u sz u b e z r o b o c ia
w e s z ły w s k ła d w ła d z w o je w ó d z k ic h , J e d y n ie o b w o d o w i in sp e k to r o w ie p r a c y m o g ą p o z o s ta ć o s o b n o ... a le ja k o
d e le g a c i w o jew o d y ,
o b o w ią z a n i p o n a d to d o p o r o z u m ie w a n ia s ię z e s ta r o s tą .
N a s tę p n ie p r o p o n u je k o m isja n a w et z n ie s ie n ie o d r ę b n y c h n a z w ty c h u r z ę d ó w — g d y ż o d r ę b n e n a z w y m o g ą n a d a w a ć ... p o z o r y s a m o d z ie l
n o ś ci.
W a r t. 2 p r o je k tu u s ta w y o o r g a n iz a c ja c h w ła d z a d m in istr a c y jn y c h II in sta n c ji c z y ta m y , ż e w s p r a w a c h , d o ty c z ą c y c h p r a c y i o p ie k i s p o łe c z n e j, w o je w o d a je s t o r g a n e m b e z p o ś r e d n io z a r z ą d z a ją c y m , o r z e k a ją c y m i w y k o
n a w c z y m . N ie le d w ie — d y k ta to r ...
A le to je s z c z e n ie w s z y s tk o ! K o m is ja z a s ta n a w ia s ię , c z y n ie w a r to b y ło b y w o g ó le
Wolna Wszechnica Polska
— bez praw
Kiedyż „Bagatela*1 się namyśli?
Czas zakończyć tę sprawęl
O d p a r u ju ż l a t w le c z e s ię s p r a w a p r z y z n a n ia p r a w W o ln e j W s z e c h n ic y P o ls k ie j.
M - s tw o W y z n a ń i O ś w ie c e n ia p r z y w s z y s tk ic h m in is tr a c h je d n a k o w o — o d s u w a tę s p r a w ę i u c h y la s ię o d z a ła tw ie n ia .
O s ta tn io n a w e t...
c o f n ę ło u lg i w o js k o w e d la s łu c h a c z ó w W . W . P .
N ie s tr u d z o n e z a b ie g i b . r e k to r a te j u c z e ln i, s e n a t o r a K a lin o w s k ie g o
n ie o sią g a ją r e z u lta tó w . W . W . P . je s t w id a ć w M - s tw ie n a in d e k s ie .
D e m o k r a c ja o ś w ia ty m a ło m a
P o ż y c z k i d la m ia s t
T-wo Ulen and Co. pomaga
Będą filtry, rzeźnie, wodociągi I Ł <L
J u ż w r o k u u b . r o k o w tn te z a m e - r y k . to w a r z y s tw e m U le n a n d C o . d o p r o w a d z iły d o u z y s k a n iu p r z e z s z e r e g m ia s t p o ls k ic h
p o ż y c z k i n a te wsstjcyjne s o b o ty m le js k te .
Z p ie r w s z e j p o ty c z k i w s u m ie 1 0 m iljo n ó w d o la r ó w , u d z e lo n e j w r o k u u b ie g ły m , s k o r z y s ta ły m ia sta : L u b lin , C z ę s to c h o w a , R a d o m i P io tr k ó w . W r o k u b ie ż . T -w o U le n C o . m a z a m ia r u d z ie lić p o ż y c z k i te j s a m e j w y s o k o ś c i k ilk u in n y m m ia s to m . U b ie g a ją s ię o n ią
k ilk a n a ś c ie m ia s t,
z n ie ś ć M in is te r s tw o P r a c y ,
a je g o k o m p e te n c je p r z e k a z a ć M in i
s te r s tw u P r z e m y s łu i H a n d lu o r a z M i
n iste r s tw u R o ln ic tw a .
C h o c ia ż k o m is ja p o c ie s z a , ź e to , c o s ię d z is ia j w y d a je n ie d o p r z e p r o w a d z e n ia , n ie c o p ó ź n ie j o k a ż e s ię r z e c z ą a k tu a ln ą i m o ż liw ą — m y m u s im y s tw ie r d z ić s ta n o w c z o , t e
z r o b ie n ie z w o je w o d y w ła d c y a b s o lu tn e g o ,
k tó r y m a z a s tą p ić w s z y s tk ic h m in i
s tr ó w , n ie w y d a je s ię n a m a n i z g o d n e m z e s w o iśc ie k o m e n to w a n ą p r z e z p . B o b r z y ń s k ie g o k o n sty tu c ją , a n i z a s tr o je m d e m o k r a ty c z n y m .
W s z c z e g ó ln o ś c i z a ś n ie w id zim y s łu s z n y c h r a cy j d o p r z e k a z y w a n ia w ła d z y p o lity c z n o « p o r z ą d k o w e j s p ra w z d z ie d z in y s to s u n k u p r a c y d o k a p ita łu . W y s ta r c z a c h y b a , t e p o lic ja i ta k d o ś ć r o z le g le p o jm u je L z w . z a b u r z en ia
s p o łe c z n e
i in te r w e n ju je ta m , g d y a k c ja p r z e n o s i s ię n ie p o tr z e b n ie n a u lic ę .
W g lą d w o je w o d y w s p ra w y p o lity k i p r a c y n ie w y d a je s ię te d y b e z p ie c z n y m i p o tr z e b n y m . N a le ż y g o p rz e to ^ , z a r z u c ić .
I z a p a m ię ta ć ty lk o , t e z a p r o je k to w a li g o : B o b r z y ń s k i (k o n s e r w a ty sta ), K a s z n jc a (m o n a r c h is ta ) i S m ó ls k i — • r e je p ta ln ie „ n d s e n a to r z o n y” ę h a d e k ~ -
O to o s o b iś c i n ie p r z y ja c ie le M -s tw a P ra c y ^ .
E , S .
z t ą t a k t y k ą M - s tw a i m in is tr ó w w s p ó ln e g o . P r z e ś la d o w a n ie s t a r e j i
z a s łu ż o n e j in s ty tu c ji o ś w ia to w e j n ie je s t p o z b a w io n e s p e c ja ln e g o s m a c z k u ..,
C z a s b y ju ż , a b y „ B a g a te la "
p r z e s t a ł a b a g a te liz o w a ć s p r a w ę W . W . P . i p r z y z n a ła je j p r a w a , d o k tó r y c h
u c z e ln ia ta d o jr za ła , i k t ó r e je j s ię n a le ż ą . C z y ź b y ś - m y t a k n ie w o ln ic z o m u s ie li p r z e s tr z e g a ć d u c h a o ś w ia to w e j p o li
ty k i m o s k a li ?
O n i s ię t a k ż e W s z e c h n ic y — b a li...
m ię d z y fa m e ia ś n d a a te Z a g łę b ia D ą b r o w s k ie g o o r a z m a ło p o ls k ie ja k : T a r n ó w , R z e s z ó w , K o ło m y ja i L ŚL
W a r u n k i p o ż y c z k i s ą k o r z y s tn e , ja k n a n a s z e s to s u n k i. K u rs e m is y jn y w y n o s i 8 6 , o p r o c e n to w a n ie r o c z n e 8 p r o c e n t O b e c n ie
to c z ą s ią u k ła d y z m ia s ta m i z a p o ś r e d n ic tw e m Z w ią z k u m ia s t. D e c y z ji w y n ik ó w p c z e k iw a ć n a le ż y je sz * c z e p r z e d ś w ię ta m i. O te P - k tó r e m ia s ta d o sta n ą p o w ą p o ż y c z k ę , z a d e r c y d u je T -w o U le n C o . i B a n k G o s p o d a r s tw a K r a jo w e g o , ja k o d a ją c y g w a r r ą n ęją .
[i ii ń?
R o z b r o je n ie je s t m o d n e . N ie - z a w s z e s ą m o d n e t e r z e c z y , k tó r e s ą p o tr z e b n e . T u ta j je d n a k s k ła d a s ię ta k , ż e r o z b r o je n ie je s t p o tr z e b n e — i je s t m o d n e . E u r o p a p o w o jn ie s tr a c iła ta k ą m a s ę k a p ita łu , ż e d a ls z e t r a c e n ie g o w z b r o je n ia c h i m ilita - r y z m ie is to tn ie w in n o b y ć u z n a n e z a ... s z a le ń s tw o . S tą d „ m o d a k o n ie c z n o ś c i" —■ m o d a n a r o z b r o je n ie .
„ W a r s z a w ia n k a *1 p ió re m p o s ła J . M ic h a ls k ie g o m ó w i w te j s p r a w ie :
R e d u k c ja z o s ta ła w te n d z iw n y s p o s ó b p r z e p r o w a d z o n a , ż e w d z ia le w y d a tk ó w a d m in is tr a c y j
n y c h w y n o s i r e d u k c ja w p r e lim i
n a r z u b u d ż e to w y m k w o tę 1 2 7 m ilj. z ło ty c h , p o d c z a s k ie d y sa m ty lk o je d e n b u d ż e t w o js k o w y z o s ta ł z r e d u k o w a n y • 1 3 5 m iljęn ó w z ło ty c h .
A p r z e c ie ż
s p r a w a o b r o n n o ś c i P a ń s tw a fe s t s p r a w ą n ie ty lk o r e s o r tu w o js k o w e g o i d la te g o ś c iś le r z e c z b io - r ą c , w y d a tk i, k tó r e w ią ż ą s ię z o b r o n n o ś c ią P a ń s tw a , p o w in n y b y ć z b u d ż e tu w o js k o w e g o w y e li
m in o w a n e a lb o w je g o r a m a c h o d r ę b n ie tr a k to w a n e , a o p a r te n a p e w n y m z a s a d n ic z y m k ilk o le tn im p la n ie, w in n y b y ć w w y sta r c z a ją c y s p o s ó b z a b e z p ie c z o n e , c z y li o p a n c e r z o n e p r z e d w s z e lk ie m i r e d a k c ja m i.
U w a g i, n a d k tó r e m i w a r to b y p o m y ś le ć ^ .
„ N o w y K u r je r P o lsk i* * s p o s tr z e g a , ż e L o c a r n o p o lity c z n e w p r a w d z ie tr w a , a le ... n ie m c y s z y k u ją g o s p o d a r c z e u ja r z m ie n ie P o ls k i.
C z a s z e r w a ć z m ilc z e n ie m ! D o c a łe j o p in ji p o ls k ie j i d ą (- s z e j p o z a g r a n ic e R z p lite j p o w in n a d o tr z e ć w ie ś ć o w ie lk te j w s p ó ł w in ie d r a p ie ż n y c h n a je ź d ź c ó w w n a s z ą k a ta s tr o fę g o s p o d a r c z ą . I w ter n ś w ie tle u ję ta b y ć m u si z a r ó w n o s p r a w a n ie w y r ó w n a n y c h n a le ż n o ś c i g o s p o d a r c z y c h p o lsk ic h ja k i b u tn y c h ż ą d a ń , z ja k ie m ! N ie m c y p r z y s tę p u ją d o r o k o w a ń tr a k ta to w y c h , z d o b y w s z y u p r ze * d n ie b e z ż a d n y c h ś w ia d c z e ń w » r je m a y c h u stę p s tw a w s p r a w ie o p ta n tó w , k u r tu a z y jn ie u d z ie lo n e im p o d tc h n ie n ie m w z n io s łe g o d u c h a z L o c a r n o ...
H o — h o ! M o c p o s ię m ó w i!
„ C z a s z e rw a ć z m ilc z e n ie m ! 1’
Z a p e w n e ^ .
A le ty lk o ta m — is jg t m e m ilc z a n o !
M y ś m y o d d a w n a g ło ś n o , d o b itn ie , k a te g o r y c z n ie " i b e z w z g lę d n ie „ w y p u n k to w y w a li" t e r o z - d ź w ię k i m ię d z y „ d u c h e m w ie r z b o w o - lo c a m e ń s k in i" a n a ja z d e m i p o lity c z n y m i g o s p o d a r - c z y n u .
A le n a s s t a ć n a to , a b y o d r ó ż n ić n ie m c ó w o d p r o t e s ta n tó w . N a to m ia s t „ P o lf tk - K a to r lik * * ( w y c h o d ź ! n ie ja k o ,,, k o n s p te r a c y jn ie ) a t a k u j e e w a n g ie lik ó w i „ s m a k o w ic ie " p is z e ;
J u ż o d d łu ż s z e g o c z a s u d a je s ię z a u w a ż y ć w ś r ó d s ę k c ia r z y i k o ś c io łó w in o w ie r c z y c h w P o ls c e g o r ą c z k o w a a k c ja , z m ie r z a ją c a d o s k o n s o lid o w a n ia s w o je j a n ty k a to - H ck iej p r o p a g a n d y . U c z u c ie n ie n a w iś c i i n ie c h ę c i w s to s u n k u d o K o ś c io ła k a to lic k ie g o łą c z y in o - w ie r c ó w n a s z y c h w je d e n z g o d n y o b O x -
P o c z e m k o ń c z y :
N a s z a p r a sa k a to lic k a i n a r o d o w a w in n a b a c z n ie ś le d z ić i p ię t
n o w a ć p r z e w r o tn ą a k c ję s e k c ia r ę y p r o te s ta n c k ic h w P o ls c e .
T u m u s im y o ś w ia d c z y ć : je s z c z e n a m b ra k o w a ło , a b y w k ra ju r p ź p ę ta ły s ię w a ś n ie r e lig ijn e ! T e g o s ię m u s im y a b so lu tn ie s tr z e c ! W d z ie ja c h p rz e d ro z b io r o w y c h w ła ś n ie w a lk i r e li
g ijn a w k o d z ily n a m n a jb a r d z ie j.
N ie c h k a ż d y w y z n a ję s w o ją r ę lig ję — i d z ią łą u c Ę ę iw je . P o l
s k a s z c z y c iła s ię to lę r ą n ę ją — i t a k ą p o z o s ta ć m u s i.
[ Ą — m o l.
