• Nie Znaleziono Wyników

Ś wiat Z bóż

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Ś wiat Z bóż"

Copied!
56
0
0

Pełen tekst

(1)

• 1

O FEDERACJI

Program azotanowy w świetle nowej ustawy – Prawo wodne 18

Ś wiat Z bóż

B

IU

L

E

T

YN I

N

FO

RM

ACYJNY K

RAJOWE

J FEDE

RA

C

J

I

P

RO

D

UC

E

N

W

ZB

ÓŻ

maj/czerwiec 2018 Numer ISSN 1734-9575 Egzemplarz bezpłatny

Rola pieczywa i przetworów zbożowych w codziennej

diecie – finał kampanii 8

Reakcja ekstremalnie wczesnej odmiany

kukurydzy na termin siewu 48 Postulaty KFPZ w sprawie Ustawy

Prawo Łowieckie 6

Rynek zbóż w sezonie 2017/18 i perspektywy

na sezon 2018/19 30

Debata Przedżniwna

19 czerwca 2018

(2)

2 •

maj/czerwiec 2018

BIULETYN INFORMACYJNY KRAJOWEJ FEDERACJI PRODUCENTÓW ZBÓŻ

(3)

Świat Zbóż nr 37

• 3

O FEDERACJI

Ś wiat Z bóż

BIULETYN INFORMACYJNY KRAJOWEJ FEDERACJI PRODUCENTÓW ZBÓŻ

Henryk Ordanik

tel. 502 608 085 woj. wielkopolskie, lubuskie, dolnośląskie Ryszard Szczukowski

tel. 601 830 309 woj. pomorskie, zachodniopomorskie Rafał Mładanowicz

tel. 608 755 255 woj. zachodniopomorskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie

Krzysztof Bojar

tel. 601 276 156 woj. lubelskie, podkarpackie Jerzy Hławiczka

tel. 505 022 609 woj. opolskie, śląskie, małopolskie, świętokrzyskie

Joanna Tomaszewska

tel. 667 958 199 woj. mazowieckie, łódzkie, podlaskie, warmińsko-mazurskie

Leszek Bosek

tel. 663 763 467 woj. opolskie Kontakt w terenie:

Redakcja Redaktor naczelny Joanna Tomaszewska kom. 667 958 199

e.mail: redakcja@swiatzboz.pl www.swiatzboz.pl

Konsultanci naukowi

prof. dr hab. Marek Mrówczyński prof. dr hab. Jan Pawlak prof. dr hab. Czesław Szewczuk dr hab. inż. Piotr Szulc, prof. nadzw.

dr inż. Zuzanna Sawinska dr Łukasz Sobiech mgr. inż. Wiesław Łopaciuk Skład i grafika

e-mail: magda@printomato.pl www.printomato.pl

Okładka fot. Adobe Stock

Krajowa Federacja Producentów Zbóż ul. Szkolna 2/4 lok 418

00-006 Warszawa kom. 667 958 199 Marta Czaplikowska Asystentka Biura kom. 537 958 199 www.kfpz.pl e-mail: biuro@kfpz.pl

Za treść ogłoszeń, reklam i artykułów sponsorowanych redakcja nie odpowiada.

Członkowie wspierający:

Drodzy producenci i czytelnicy.

Niemal jest pewne, że tegoroczne żniwa znowu zaliczymy do nie- udanych. Niektórzy już zaczynają szacować straty. A to wszystko za sprawą ekstremalnych zjawisk pogodowych, zwłaszcza tych, które wynikają z intensyfikacji cyklu hydrologicznego (wiosenne i letnie upały, susza, silne opady i powodzie, burze). Ocieplający się klimat negatywnie wpływa nie tylko na glebę powodując zmniejszenie za- wartości materii organicznej, ale również na położenie dobrostanu zwierząt i zdrowie roślin.

Żniwa będą wcześniejsze o 2–3 tygodnie. Wymusi to nie tylko zmianę terminów siewów ro- ślin, ale również pozostałych prac agrotechnicznych. Terminy siewu zbóż jarych będą znacz- nie przyspieszone. Natomiast dłuższy okres wegetacyjny stworzy większe możliwości uprawy międzyplonów i poplonów ścierniskowych.

Zmiany klimatu powodują znaczne zmiany w zakresie dostępności zasobów wodnych, a plo- ny na ponad 80% powierzchni gruntów rolnych kraju są uzależnione od ilości i rozkładu opa- dów. Produkcja żywności również zależeć będzie od dostępności zasobów wodnych. Ogra- niczona dostępność wody już teraz stanowi problem w wielu gospodarstwach, a sytuacja ta, jak pokazują ostatnie lata, będzie ulegała dalszemu pogorszeniu.

Negatywnym skutkiem ocieplenia jest także przyspieszenie tempa rozwoju chwastów cie- płolubnych i pojawienie się nowych szkodników, jak na przykład stonki kukurydzianej. Więk- sze znaczenie będą miały szkodniki o małej dotychczas szkodliwości, jak mszyce, ploniarka zbożówka, czy łokaś garbatek. Wzrośnie też zagrożenie ze strony niektórych chorób. Łagod- ne zimy z krótko zalegającą okrywą śnieżną zwiększają szkodliwość choroby – łamliwości źdźbła zbóż i traw.

Trzeba podkreślić, że nasza agrokultura zaadaptowała się do już istniejącego klimatu, więc każda zmiana wymaga dostosowania się do nowych warunków, a to z kolei generować będzie koszty, które ponosić będziemy my, rolnicy. Konsekwencją tej rzeczywistości będzie przede wszystkim większe ryzyko utraty plonów i pogorszenie ich jakości, co może spowodować zmniejszenie produkcji rolniczej. W rezultacie może to skutkować niestabilną sytuacją eko- nomiczną w rolnictwie.

W tym wydaniu zapraszam Was na coroczne wydarzenie KFPZ – Debatę przedżniwną, która odbędzie się 19 czerwca w Ministerstwie Rolnictwa. Podczas Debaty omówimy bilans zbóż i rzepaku na świecie i w Europie. Przedstawimy także opłacalność upraw zbóż w systemie konwencjonalnym ekologicznym, zwrócimy także uwagę na to, jaką wartość za sobą niesie wapnowanie gleb.

Więcej informacji o debacie na bieżąco na naszej stronie www.kfpz.pl.

Udanej lektury tego wydania „Świata Zbóż”

Z poważaniem,

Krzysztof Bojar Wiceprezes Krajowa Federacja Producentów Zbóż

(4)

W TYM NUMERZE:

O FEDERACJI

3 List wiceprezesa KFPZ

6 Pytania Krajowej Federacji Producentów Zbóż o zmiany w Prawie Łowieckim

7 Departament Leśnictwa przedstawia wyjaśnienia w sprawie Ustawy Prawo Łowieckie

8 Rola pieczywa i przetworów zbożowych w codziennej diecie – finał kampanii 11 Lubella uruchomiła nowoczesny kompleks

produkcyjny i centrum logistyczne

12 Technologia uprawy zbóż konsumpcyjnych – i co dalej…?

13 Montaż konstrukcji antyprzymrozkowej oraz uprawa aktindii... młodzież modernizuje

AKTUALNOŚCI

13 Konferencja „Wapnowanie – gleba i plony naturalnie lepsze”

14 Konstytucja na Narodowym

15 Konferencja naukowo-techniczna Food Automation

16 Rooting Power – ochrona nasion i wzmocnione korzenie

17 Zakaz stosowania neonikotynoidów: smutny dzień dla rolników i niekorzystne rozwiązanie dla Europy

18 Program azotanowy w świetle nowej Ustawy Prawo wodne

19 Płatności Bezpośrednie – w nowej formule eWniosekPlus

20 Dostępność nawozów mineralnych oraz ich ceny wg województw w kwietniu 2018

RYNEK ZBÓŻ

25 Wiadomości ze Wschodu 26 Wiadomości zbożowe ze świata

29 Co warto wiedzieć o kombajnie Rostselmash RSM 161

30 Rynek zbóż w sezonie 2017/18 i perspektywy na sezon 2018/19

AGROTECHNIKA

40 Fazy rozwojowe podstawowych zbóż w skali BBCH

46 Rolnik jak strażak?

48 Reakcja ekstremalnie wczesnej odmiany kukurydzy na termin siewu

50 Nie zwlekaj z zabiegami pożniwnymi

52 Fuzarioza kłosa – jedna choroba wielu sprawców 53 Pszenica orkisz – ciekawa alternatywa nie tylko

dla gospodarstw ekologicznych

Zainteresowanie, jakie budziła przez cały okres trwania utwierdziło nas tylko w przekonaniu, jak bardzo potrzeb- ne są działania mające na celu promocję polskich, jakościowych i konkurencyjnych produktów zbożowych. Moż- na znaleźć wiele inspiracji kulinarnych w przepisach publikowanych na naszym blogu, stworzonym specjalnie dla kampanii. Podsumowanie naszych działań w ramach projektu na str. 8–10.

Tego roku wegetacja jest zdecydowanie przyspieszona, tak też jest z pracami na polu. Niezbędne było wcześniej- sze nawożenie. Najnowsze dane o cenach i dostępności nawozów mineralnych przedstawiamy na str. 20–24.

W tym wydaniu mamy dla Państwa również prognozę zbiorów. Poruszyliśmy także najważniejsze zmiany w usta- wach: prawo wodne, e-wnioskiPlus, prawo łowieckie.

Wysokie temperatury panujące od dłuższego czasu i długotrwały brak opadów miały znaczący wpływ na stan wielu upraw. Dla licznych producentów wyniki zbiorów już są znane, susza w wielu przypadkach zmusiła do likwidacji części plantacji. Nie jest to temat łatwy, ale jest zdecydowanie ważny do dyskusji, którą będzie można podjąć podczas Debaty Przedżniwnej już 19 czerwca w MRiRW.

Joanna Tomaszewska Redaktor naczelna

(5)

BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl ZAPOBIEGA

WYLEGANIU

Medax

®

Max

Nawet jak leje i wieje, to się nie chwieje!

Zapewnij sobie większą pewność działania – niezależność od pogody i temperatury Stosuj przez cały sezon bez presji ze strony czasu

– najszersze okno aplikacji Nie komplikuj sobie życia

– jeden produkt do wszystkich gatunków zbóż ozimych i jarych

Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

PROMOCJA!

brutto rabatu

na każde szczegóły na:

www.promocjabasfagro.pl

Krajowa Federacja Producentów Zbóż zaprasza na

Debatę przedżniwną,

która odbędzie się 19 czerwca o godz. 10.30

w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Sala Wzorcownia

10.30–10.35 – Rozpoczęcie i przywitanie gości – Rafał Mładanowicz Prezes KFPZ 10.35–10.55 – Wystąpienie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pana Krzysztofa Jurgiela

10.55–11.15 – „Przyrodnicze uwarunkowania rolnictwa o których często zapominamy”- dr Zuzanna Sawinska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

11.15–11.35 – „Kierunki hodowli roślin uprawnych” – Marek Łuczak Prezes Syngenta Polska

11.35–11.50 – Opłacalność upraw zbóż w systemie konwencjonalnym ekologicznym – Prof. Andrzej Kowalski IERiGŻ 11.50–12.15 – Dyskusja

12.15–12.30 – Przerwa kawowa

12.30–12.50 – Obecna sytuacja i prognoza zbóż oraz rzepaku – Wiesław Łopaciuk IERiGŻ

12.50–13.10 – „Wapnowanie – gleba i plony naturalnie lepsze” – Ada Poszelężny Dyrektor Departamentu Handlowego Kopalni Węgla „Czatkowice” Sp. z o.o.

13.10–13.30 – Obecna sytuacja i prognoza rzepaku oraz roślin białkowych – Juliusz Młodecki Prezes KZPRiRB 13.30–13.50 – Obecna sytuacja i prognoza zbóż – Rafał Mładanowicz Prezes KFPZ

13.50–14.10 – Dyskusja – Rafał Mładanowicz Prezes KFPZ 14.10 – Zakończenie

Program Debaty:

Fot. Adobe Stock

(6)

Pytania Krajowej Federacji Producentów Zbóż o zmiany w Prawie Łowieckim

W tym roku obowiązuje nowa ustawa z dnia 22 marca o zmia- nie ustawy Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw pod- pisana przez Prezydenta RP An- drzeja Dudę 28 marca. Federacja wielokrotnie zajmowała się tą sprawą jeszcze w fazie jej konsul- tacji. Aktywnie uczestniczyliśmy w posiedzeniach podkomisji nad- zwyczajnej jak również pisemnie zgłaszaliśmy uwagi i propozycje zmian. Ponadto na łamach na- szego biuletynu staraliśmy się informować Czytelników o zmia- nach spowodowanych wejściem w życie znowelizowanej ustawy z dn. 22 czerwca 2016 r. o Prawie Łowieckim m.in. w nr 33 oraz 36.

Zgodnie z obietnicą informujemy Czytelników jakie działania pod- jęliśmy w związku z przyjętym niedawno aktem prawnym z dn.

22 marca. Krajowa Federacja Pro- ducentów Zbóż wystosowała pi- smo do Ministra Środowiska Pana Henryka Kowalczyka dotyczące postulatów naszych Członków do wprowadzonego nowego Prawa łowieckiego. Poniżej przedstawia- my pełną korespondencję, któ- rą pozwoliliśmy sobie zamieścić w tym wydaniu biuletynu.

(7)

Departament Leśnictwa przedstawia wyjaśnienia

sprawie Ustawy Prawo Łowieckie

(8)

Rola pieczywa i przetworów

zbożowych w codziennej diecie

– finał kampanii

Z początkiem kwietnia zakończyła się trzecia edycja popularnej akcji informacyjno-promocyjnej „Rola pieczywa i przetworów zbożowych w codziennej diecie III”. Jej celem była szeroko pojęta edukacja na temat zdrowego trybu życia, a przede wszystkim roli, jaką pełnią przetwory zbożowe w odpowiednio skomponowanym jadłospisie. W ra- mach kampanii prowadzone były liczne działania zarówno w mediach tradycyjnych, jak też w Social Media i blo- gosferze. Przeprowadzone zostało również badanie sprawdzające wiedzę mam na temat prawidłowej diety oraz znaczenia produktów powstałych ze zbóż.

Trzecia edycja kampanii edukacyjnej Rola pieczywa i przetwo- rów zbożowych w codziennej diecie III trwała od października 2017 r. do 3 kwietnia 2018 r. Organizatorem akcji była Krajowa Federacja Producentów Zbóż, a podstawowym celem – uświa- damianie istotnej roli, jaką według specjalistów do spraw ży- wienia pełnią przetwory zbożowe w codziennej diecie czło- wieka. Aby dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców działania organizatorów objęły zarówno prasę, portale inter- netowe, jak też Social Media. Poza tym nawiązano współpracę z popularnymi blogerami, w tym kulinarnymi, dzięki czemu szeroko promowaliśmy idee wkomponowywania przetwo-

rów zbożowych do codziennego menu poprzez inspirujące i  proste przepisy na  smaczne potrawy z makaronami, kasza- mi, pieczywem, płatkami zbożowymi czy dania na bazie mąki.

Z kolei Światowy Dzień Makaronu i Światowy Dzień Zdrowego Śniadania stały się okazją do przeprowadzenia akcji informa- cyjnych w TV i radio. Kampanię merytorycznie wsparł również ekspert – dr hab. Dariusz Włodarek, który wyjaśniał Polakom rolę przetworów zbożowych w codziennej diecie i korzyści dla

W efekcie współpracy z naszym ekspertem kulinarnym z bloga „Apetyt na Kuchnie” zostały opracowane przepisy z wykorzystaniem różnych przetworów zbożowych, wśród nich między innymi przepis na: tartaletki z mąki razowej z ricottą i łososiem, placuszki z płatków żytnich, smoothie bowl z kaszą manną, czy danie z makaronu pełnoziarnistego z pesto z bobu, z krewetkami i bazylią.

Kampanię merytorycznie wspierał ekspert – dr hab. n.med. Dariusz Włodarek z Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie, który udzielał m.in. wywiadów na antenie I programu Polskiego Radia oraz w programie TVP2 „Pytanie na śniadanie”.

W ramach nawiązanej współpracy z popularnymi blogerami parentingowymi oraz kulinarnymi promowano we wpisach idee wkomponowywania wartościowych przetworów zbożowych do codziennego menu. Autorka bloga „Mamalife” podzieliła się z czytelnikami przepisem na omlet z płatkami jaglanymi.

(9)
(10)

naszego organizmu wynikające z ich spożycia. – Dobrze, że Polacy doceniają nasze rodzime przetwory zbożowe. Stano- wią one jeden z zasadniczych elementów naszej codziennej diety. W Piramidzie Prawidłowego Żywienia produkty zbożo- we znajdują się prawie u podstawy, dlatego powinny znaleźć swoje miejsce w we wszystkich głównych posiłkach. Znakomi- cie komponują się z innymi produktami spożywczymi, wpro- wadzają urozmaicenie i wzbogacenie diety, ponieważ każdy z  nich posiada inne walory smakowe i mnóstwo wartościo- wych składników odżywczych.

Co wiemy na temat przetworów zbożowych?

W ramach kampanii Rola pieczywa i przetworów zbożowych w  codziennej diecie III przeprowadzone zostało także bada- nie wśród mam1. Odpowiadały one na pytania związane ze zdrowym trybem życia, z podstawami odżywiania, a przede wszystkim zbadano ich wiedzę na temat przetworów zbo- żowych. Okazało się, że większość badanych (65%) wie, że przetwory zbożowe są jedną z najważniejszych kategorii spożywczych, zaraz po warzywach i owocach. Jednocześnie jednak niemal taka sama ilość odpowiadających (64%) twier- dzi, że należy je spożywać średnio 1–2 razy dziennie, a 6%, że nawet rzadziej. Tymczasem eksperci ds. żywienia podkreślają, że przetwory zbożowe powinny pojawiać się na naszych ta- lerzach w większości z zalecanych 4–5 posiłków. Blisko 90%

pytanych zadeklarowało też, że wie jakie składniki odżywcze są zawarte w przetworach zbożowych. Jednak nie zawsze zda- ją sobie sprawę z tego, że wartościowe pod tym względem są wszystkie ich kategorie. Np. o tym, że mąka zawiera wie- le składników mineralnych wie 37% badanych, a świadomych faktu, że wszystkie płatki czy pieczywo to źródło pochodzą- cych ze zbóż witamin z grupy B jest 54% respondentek. Taka sama ilość kobiet wie, że wartościowe pod względem odżyw- czym są wszystkie rodzaje kasz.

Obserwujemy, że prowadzona przez nas akcja przynosi re- zultaty i coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z ważnej roli przetworów zbożowych w codziennej, prawidłowo skompo- nowanej diecie. Naszymi działaniami chcemy nie tylko przy- bliżyć tę kategorię spożywczą Polakom i odczarować mity krą- żące na jej temat, ale też uporządkować i uzupełnić – często

1 Badanie wiedzy mam na temat prawidłowych nawyków żywieniowych – przetwory zbożowe, metoda CAWI, próba N=180.

jeszcze niepełną wiedzę konsumentów. Chcemy też zachęcić do sięgania po rodzime przetwory zbożowe. Polskie zboża są wysokiej jakości, a polscy producenci spełniają restrykcyjne wymagania norm prawnych – zarówno krajowych, jak i unij- nych – mówi Rafał Mładanowicz Prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż.

Mimo, że tegoroczna edycja akcji już się skończyła, wciąż można czerpać wiedzę na temat poruszanych w niej zagad- nień. Wystarczy odwiedzić bloga na stronie www.kfpz.pl, by przekonać się, że warto sięgać po przetwory zbożowe każ- dego dnia.

Kontakt dla mediów:

Jagoda Chojecka Account Manager, PR HUB e-mail: jagoda.chojecka@prhub.eu tel. 533 337 950

Joanna Tomaszewska Dyrektor Biura, Krajowa Federacja Producentów Zbóż e-mail: biuro@kfpz.pl tel. 667 958 199 Blog „Nie tylko pasta” zrealizował ciekawą potrawę z makaronem

i pieczonym kalafiorem.

„Olomanolo”, który jest blogiem parentingowym zaproponował przepis na kolorowe i wesołe kanapki z bułeczek pszenno-żytnich.

(11)

Lubella uruchomiła nowoczesny kompleks produkcyjny i centrum logistyczne

Uruchomiony w tym roku nowoczesny kompleks produkcyjny ze zautomatyzowanym centrum logistycznym o wartości 130 mln zł pozwoli Lubelli umocnić się na pozycji lide- ra makaronów w Polsce. Inwestycja przyczyni się także do wzbogacenia lubelskiego rynku pracy – w nowym kompleksie produkcyjnym zatrudnienie znalazło 60 osób, firma rozwija też współpracę z lokalnymi firmami. W sumie od 2003 roku, czyli od wejścia Lubelli w skład Grupy Maspex, firma zainwestowała ponad 400 mln zł; rozwijano obszar produkcyjno-logi- styczny i rozbudowywano zaplecze surowcowe. Dzięki temu dziś Lubella może produkować

170 tys. ton produktów zbożowych rocznie i pomieścić w swoich magazynach 40 tys. palet.

17 maja br. Lubella, należąca do Grupy Maspex, uruchomiła nowo- czesny kompleks produkcyjno-magazynowy o wartości 130 mln zł.

Inwestycja obejmuje: budowę hali produkcyjno-magazynowej wraz z infrastrukturą techniczną i instalacją nowoczesnej linii pro- dukcyjnej oraz budowę zautomatyzowanego magazynu wysokie- go składowania. Nowoczesne centrum logistyczne pomieści na 12 poziomach składowania blisko 26 tys. miejsc paletowych. Poza swoją wielkością, centrum imponuje także stopniem zaawansowa- nia technologicznego, głównie nowoczesnych systemów automa- tycznych, dzięki którym m.in. palety od początku są identyfikowa- ne i w zautomatyzowanym procesie transportu trafiają na miejsce składowania.

Od 2003 roku, kiedy Lubella weszła w skład Grupy Maspex, wa- dowicka firma zainwestowała w Lublinie 400 mln zł – głównie w ob- szar produkcyjno-logistyczny, rozbudowę zaplecza surowcowego, w tym obejmującego przemiał zbóż. Dzięki tym inwestycjom Lubel- la 8-krotnie zwiększyła swoje moce produkcyjne – obecnie może produkować 170 tys. ton produktów zbożowych rocznie i pomie- ścić w swoich magazynach 40 tys. palet. Z kolei dzięki modernizacji młyna do przemiału pszenicy durum – obecnie jednego z najnowo- cześniejszych w tej części Europy – Lubella jako jedyny producent wyrobów zbożowych w Polsce sama mieli zboże.

Obok inwestycji w obszar produkcyjno-logistyczny Maspex mocno inwestuje w markę Lubella, czego efektem jest jej dzisiej- sza pozycja na rynku – Lubella jest niekwestionowanym liderem na rynku makaronów z 33% udziałem, wiceliderem na rynku płatków śniadaniowych i czołowym producentem w kategorii mąk (źródło:

Maspex za Nielsen, MAT marzec 2018, bez PL, wartościowo). Firma posiada najszerszą ofertę makaronów w Polsce oraz szeroką ofer- tą płatków, mąk i kasz – łącznie 70 pozycji towarowych. Produk- ty opatrzone marką Lubella trafiają do ponad 20 krajów na całym świecie. Są eksportowane m.in. do: Wielkiej Brytanii, USA, Belgii, Litwy, Łotwy, Kanady, Holandii, Irlandii, a także Islandii, Bośni czy Macedonii. Lubella bazuje na zapleczu surowcowym, przeważnie z polskich regionów – współpracuje z ponad 130 rolnikami. Rocz- nie firma skupuje ponad 100 tys. ton pszenicy.

O inwestycji Grupy Maspex w Lublinie mówią:

Krzysztof Pawiński, Prezes Zarządu Maspex: Dzięki zrealizowanym inwesty- cjom Lubella może być wizytówką prze- mysłu spożywczego nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Nowoczesne technolo- gie, którymi dysponuje, pozwalają two- rzyć nam nowe produkty dopasowane do trendów rynkowych i konsumenckich potrzeb. Inwestycje w obszar logistyki to nasza przewaga w handlu – dzięki nim będziemy mogli dostarczać nasze produkty szybciej i sprawniej.

Krzysztof Żuk, Prezydent Miasta Lublina: Inwestycja Grupy Maspex w nowoczesny kompleks produkcyjny wraz z centrum logi- stycznym o wartości 130 mln zł, to kolejny dowód na to, jak istotną rolę odgrywa branża spożywcza w krajobrazie gospodarczym mia- sta. Chciałbym podkreślić, że Lublin jest istotnym ośrodkiem rozwo- ju przemysłu przetwórstwa żywności dzięki wieloletnim tradycjom i położeniu w centrum dużego regionu rolniczego. Lubelszczyzna to polskie centrum produkcji rolniczej, dostarczające 1/3 surowców na krajowy rynek konsumencki oraz miejsce przyjazne dla biznesu.

Andrzej Gąsiorek, Wiceprezes Zarządu Lubella: Utworzona w 2007 roku pod- strefa Lublin, stanowiąca część Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec, skłania do inwestycji i lokowania zasobów w tym mieście. Lubella to firma o dużym znaczeniu w tym regionie. Inwestycje pozwoliły nam stworzyć nowe miejsca pracy dla dodatkowych 60 osób – miesz- kańców Lublina i okolic. Obecnie zatrudniamy ponad 460 osób.

Współpracujemy także z  zewnętrznymi firmami transportowymi, budowlanymi, służbami technicznymi oraz dostawcami surowców i opakowań. Im bardziej się rozwijamy, tym coraz więcej firm i osób z regionu Lubelszczyzny korzysta ze współpracy z naszą spółką.

Informacja dodatkowe

Maspex to polska firma, która rocznie w swoich zakładach pro- dukuje 1,5 mld soków, nektarów i napojów, 145 tys. ton makaro- nów oraz produktów instant oraz 135 tys. dżemów i przetworów.

W portfolio firmy są takie marki jak: Tymbark, Kubuś, Lubella, Łowicz, Krakus, Kotlin, Puchatek, Ekland, DecoMorreno, Cre- mona, La Festa i Plusssz. To zdecydowani liderzy w swoich kate- goriach, produkty, które cieszą się ogromnym zaufaniem konsu- mentów nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach Europy Środkowo – Wschodniej. Skonsolidowane przychody ze sprzedaży wyniosły w 2017 roku ok. 4,4 mld zł. Z czego 1/3 stanowi sprzedaż zagraniczna. Produkty Maspeksu trafiają do ponad 50 krajów na całym świecie.

Na zaproszenie w otwarciu wzięli udział również Wicepre- zes KFPZ Krzysztof Bojar, Joanna Tomaszewska Dyrektor Biura i  Marta Czaplikowska Asystentka Biura. Mieli oni okazję uczest- niczyć w  otwarciu i zwiedzaniu jednego z najnowocześniejszych w tej części Europy kompleksu produkcyjno-logistycznego.

Kontakt z mediami:

Dorota Liszka Manager ds. Komunikacji Korporacyjnej tel.: +48 33 870 82 04 e-mail: d.liszka@maspex.com; Twitter: @Dorota_Liszka Krzysztof Pawiński, Prezes

Zarządu Maspex

Andrzej Gąsiorek, Wiceprezes Lubella.

Nowa hala produkcyjna Lubella – 2018 r.

(12)

W tym roku spotkania zgromadziły ponad 350 osób zaintere- sowanych proponowaną tematyką. Do udziału w szkoleniu za- prosiliśmy naukowców z Uniwersytetu Przyrodniczego w  Po- znaniu – dr Zuzannę Sawinską i dr Łukasza Sobiecha oraz z  Instytutu Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w  Poznaniu – dr Grzegorza Pruszyńskiego. Moderatorem spotkań był Prezes KFPZ Rafał Mładanowicz.

Szkolenia były również okazją do przeprowadzenia wśród uczestników ankiety na temat oceny organizacji szkolenia oraz chęci rolników do zrzeszania się w związki branżowe. Z  całą pewnością możemy stwierdzić, że 62,5% wszystkich ankietowa- nych oceniło bardzo dobrze organizację szkolenia, 35,3% do- brze, a zaledwie 1,8% neutralnie i 0,4% niezbyt dobrze. Zdaniem respondentów 73,9% uważa, że prelegenci zdecydowanie efek- tywnie prowadzili szkolenie, a 26,1% raczej efektywnie. Ponadto 60,6% badanych była zdecydowanie zadowolona z  ogólnego programu szkolenia, zaś 39,4% raczej zadowolona. Z kolei jeśli chodzi o przynależność rolników do związków branżowych aż 82% wskazało, że nie należy do żadnej organizacji. Zaledwie 8%

przyznało, że jest członkiem innej organizacji niż KFPZ, a 11% nie odpowiedziało na to pytanie. 74% osób, które należą do okre- ślonych związków stwierdziło, że korzysta z przywilejów zwią- zanych z członkostwem, 21% nie korzysta, zaś 5% nie odpowie- działo. Najczęstszymi zaletami dotyczącymi przynależności jest udział w debatach, konferencjach, szkoleniach, otrzymywanie branżowych biuletynów, wiadomości mailowych, jak również możliwość uzyskania lepszej ceny środków ochrony roślin i na- wozów, zapewnienie ceny minimalnej i kontraktacji surowca oraz korzystanie z doradztwa.

Niestety wyniki ankiety pokazują, że w dalszym ciągu bra- kuje motywacji do wspólnego działania, a chęć zrzeszania się w związki branżowe w Polsce jest na niskim poziomie, co może świadczyć o braku jedności i chęci działania wśród rolników.

Jeśli chodzi o przebieg szkolenia, prelegenci bardzo wy- czerpująco i dogłębnie przekazali istotę poruszanej tema- tyki. Dr Zuzanna Sawinska przedstawiła prezentację pt. „Jak kreować efektywność zabiegów fungicydowych w świetle aktualnych i możliwych problemów w uprawie zbóż”. Omó- wiła w niej jak zmieniły się warunki meteorologiczne, w tym suma opadów i średnia dobowa temperatura, na tle wielole- cia i jak to wpływa na stan naszych plantacji i rozwój chorób grzybowych.

Z kolei dr Łukasz Sobiech przedstawił temat „Wpływ jakości preparatu na skuteczność i stabilność mieszaniny w ochronie plantacji zbóż”. Zostało tu poruszone wiele aspektów doty- czących jakości i ilości wody stosowanej przy prowadzeniu za- biegów ochrony roślin. Dr Sobiech omówił również adiuwan- ty, które są pomocne w obniżaniu pH i twardości wody. W tej części poruszono także kwestię uprawy kukurydzy i stosowa- nia technologii dwuzabiegowej w zwalczaniu chwastów.

Dr Grzegorz Pruszyński przedstawił temat „Wpływ zmian klimatycznych na zagrożenia ze strony szkodników w uprawie zbóż”. Prelegent skupił się tu na omówieniu przyczyn zmian w  liczebności i występowaniu owadów szkodliwych, a tak- że metod monitoringu, lustracji i zwalczania. Dr Pruszyński przedstawił również najważniejsze choroby wirusowe dotyka- jące plantacji zbóż oraz wektorów, które je przenoszą.

Po zakończonych prelekcjach był czas na rozmowy i py- tania, z którymi borykają się na co dzień rolnicy. Dzięki wiedzy i praktyce nasi prelegenci mogli służyć pomocą i  radą.

Dostaliśmy również szereg wskazó- wek, w jakim kierunku my jako Federa- cja mamy zmierzać, jakie są potrzeby i oczekiwania wśród rolników. Wiemy, że takie spotkanie dają nam dużo informa- cji o problemach polskiego rolnictwa, które miejmy nadzieję wspólnymi siłami będziemy mogli sukcesywnie rozwiązy- wać.

Źródło: Materiały KFPZ

Technologia uprawy zbóż konsumpcyjnych – i co dalej...?

Minikowo, Stare Pole, Pułtusk, Zamość i Skrzynki to lokalizacje, w których odbyły się tegoroczne szkolenia pt. „Technologia uprawy zbóż konsumpcyjnych II” zorganizowanych przez Krajową Federację Producentów Zbóż i sfinansowane ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.

Uczestnicy szkolenia w Zamościu

Zapisy uczestników w Pułtusku Wiceprezes KFPZ Henryk OrdaniK – Skrzynki

Uczestnicy szkolenia w Skrzynkach Prelegenci oraz władze KFPZ

(13)

Montaż konstrukcji antyprzymrozkowej

oraz uprawa aktindii... młodzież modernizuje

Konferencja „Wapnowanie – gleba i plony naturalnie lepsze”

Krajowa Federacja Producentów Zbóż objęła w tym roku patronatem medialnym konkurs „Jak zreformować go- spodarstwo mojego ojca?”. Zakończenie XXI edycji konkursu odbyło się w piątek 13 kwietnia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Do finału zakwalifikowali się przedstawiciele Wielkopolski, Mazowsza i wo- jewództwa kujawsko-pomorskiego.

7 marca 2018 r. w Centrum Kongresowym Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Kopalnia Wapienia „Czatkowice”

sp. z o.o. już po raz drugi zorganizowała Konferencję „Wapnowanie – gleba i plony naturalnie lepsze”.

Zwycięzcą tegorocznej edycji został Jakub Uljasz, uczeń Cen- trum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Nowej Wsi.

Zaproponował, by zrezygnować z dotychczasowej uprawy ja- błoni na rzecz zwiększenia areału wiśni oraz rozpoczęcia upra- wy aktindii, odmiany kiwi, która jest dostosowana do polskich warunków klimatycznych. Modernizacja gospodarstwa zakła- dała także montaż konstrukcji antyprzymrozkowej.

Zdobywczynią kolejnego miejsca była Patrycja Leśniew- ska, uczennica z Centrum Kształcenia Rolniczego w Powier- ciu. Przygotowany projekt zakładał zwiększenie obszaru go- spodarstwa w celu założenia sadu jabłoniowego oraz uprawy warzyw. W celu przechowywania zbiorów autorka projektu zaproponowała wybudowanie chłodni. Ostatecznym celem

uprawy będzie eksport jabłek oraz przygotowywanie suszu z  warzyw. Projekt obejmował także zakup nowych maszyn.

Autorka projektu podkreśliła, że zależy jej by produkcja miała charakter ekologiczny, dlatego też jednym ze źródeł energii będą ogniwa fotowoltaiczne.

Ostatnim z uhonorowanych indeksem uczestników był Łukasz Drążkiewicz, uczeń Technikum Agrobiznesu Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Jasieńcu. Jego projekt zakładał rezygnację z sadu gruszkowego, który stanowił podstawę go- spodarstwa na rzecz jagody kamczackiej, uprawy rokitnika oraz zwiększenie produkcji pszczelarskiej.

Źródło: materiał prasowy

Przesłaniem konferencji było propagowanie wiedzy na temat skutecznego i naturalnego rozwiązywania problemów zwią- zanych z zakwaszeniem gleb w Polsce. Wapnowanie gleb jest ważnym zabiegiem agrotechnicznym, nie tylko o działaniu odkwaszającym, ale i poprawiającym właściwości fizyko-che- miczne i biologiczne gleby. Na konferencji została przedsta- wiona aktualna wiedza na temat stanu polskich gleb, metod jej badania, sposobów poprawy struktury i żyzności gleby, form

wapna nawozowego dostępnych na rynku polskim oraz innowacyjnej technologii wapnowania wapnem pylistym w technice bezorkowej.

Konferencja miała charakter edukacyjny i skie- rowana była przede wszystkim do środowiska rolni- czego Małopolski i Śląska (rolnicy, doradcy rolniczy, studenci uczelni rolniczych). Wśród prelegentów byli zarówno naukowcy, przedstawiciele IUNG w Puła- wach, Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Kra- kowie, Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolnicze- go oraz przedsiębiorcy rolni.

Uczestnicy konferencji mieli możliwość zwiedzenia Mu- zeum Gleb. Wśród zaproszonych gości na sali zasiedli przed- stawiciele KFPZ Jerzy Hławiczka oraz Joanna Tomaszewska Dyrektor Biura.

Kopalnia Wapienia „Czatkowice” jest Partnerem „Sieci na  rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR)”.

Źródło: materiał prasowy Komisja oraz finaliści konkursu Wręczenie nagród: Laureat I miejsca Jakub Uljasz, Dyrektor Biura KFPZ Joanna Tomaszewska

(14)

W tym roku obchodzimy uroczystość 100-lecia odzyskania niepodległości przez państwo polskie. Z tej okazji Prezy- dent kolejny raz zaprosił do debaty na temat kształtu nowej Konstytucji. 26 kwietnia odbyła się konferencja pt. „Wspól- nie o Konstytucji na Narodowym”, w której wziął udział Prezydent RP Andrzej Duda, Wicemarszałek Senatu Michał Seweryński, Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska, Przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”

Piotr Duda, Szefowa Kancelarii Prezydenta Halina Szymańska wraz z ministrami i prezydenckimi doradcami.

Konstytucja na Narodowym

Prowadzący ogólną część Krzysztof Ziemiec, cytując byłego Premiera Jana Olszewskiego, powiedział – To jest to trochę tak, jak byśmy siebie pytali, czyja będzie Polska? Jaka ta Polska bę- dzie w przyszłości? Czy będzie nasza wspólna czy może będzie należała tylko do pewnych, wybranych grup? – Dlatego celem tej debaty oraz referendum jest odpowiedź na te pytania.

W 2015 r. przed wyborami prezydenckimi dziennik Rzeczpo- spolita podjął medialną debatę nt. ewentualnych zmian w kon- stytucji. Wtedy dziennikarze wspólnie z ekspertami próbowali wyjaśnić, czy jest potrzeba zmian i jeśli tak, jakie mają one być – gruntowne czy kosmetyczne. Ta konferencja miała inny cha- rakter, gdyż zainicjowana była przez samego Prezydenta An- drzeja Dudę i była podsumowaniem pierwszego etapu debat lokalnych, które odbywały się przez cały rok w wielu miejscach w Polsce.

Prelekcję i zaproszenie do wspólnej debaty wygłosił Prezy- dent Andrzej Duda. Na początku przypomniał o kampanii, któ- rej element stanowiła konferencja. Kampania „Wspólnie o  Kon- stytucji” rozpoczęła się 25 sierpnia w Sali BHP Stoczni Gdańskiej.

Jak podkreślił Prezydent, miała ona na celu to, by każdy z nas mógł wypowiedzieć się na temat nowej, lepszej konstytucji. – Projekt, który zainicjowałem, ma na celu włączenie społeczeń- stwa w  proces tworzenia konstytucji już od samego początku prac nad nią. Taki jest właśnie sens ogólnokrajowego referendum o charakterze konsultacyjnym, które ma odpowiedzieć na pyta- nie, czy obywatele chcą zmian lub uchwalenia nowej konstytucji, oraz określić kierunek nowelizacji. – Pierwsza Konstytucja 3 Maja zakładała, by co 25 lat dokonywać rewizji zapisów. Jak powiedział Prezydent Duda – Polsce potrzebna jest konstytucja na mia- rę rzeczywistości XXI wieku. – Podczas prowadzonej kampanii ministrowie i eksperci z Kancelarii Prezydenta odwiedzili 18 naj- większych miast, w tym wszystkie wojewódzkie. Na podstawie zebranych ankiet Polacy potwierdzili w 81%, że chcą zmiany Kon- stytucji, a 74% badanych, że chce wziąć udział w ogólnopolskim referendum. Jak widać, dla wszystkich Polaków jest to niezmier- nie ważny temat.

Głos w konferencji zabrał Przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotr Duda, który wyraził poparcie dla inicja- tywy Prezydenta i stwierdził – Wola suwerena nie może się spro- wadzać tylko do wyborów parlamentarnych, samorządowych czy prezydenckich. Jest wiele innych obszarów, w których obywatel powinien się wypowiedzieć, a w tym przypadku ustawa zasadni- cza jest najważniejszym dokumentem. Dla nas obecna konstytu-

cja ma wiele mankamentów, szczególnie jeżeli chodzi o ludzi pra- cy. A jest ich nie mało, bo prawie 16 mln pracujących, w tym 9 mln pracujących w stałym zatrudnieniu. Dlatego inicjatywa Pana Pre- zydenta jest dla nas bardzo ważna.

Po części ogólnej wszyscy uczestnicy podzielili się w zależno- ści od zainteresowania daną tematyką:

• gospodarka i praca,

• wieś, rolnictwo, zrównoważony rozwój,

• samorząd i społeczeństwo obywatelskie.

W sesji dotyczącej rolnictwa i wsi KFPZ reprezentowana przez Jerzego Hławiczkę oraz Martę Czaplikowską poznała kie- runki zmian w  konstytucji dotyczące tego sektora gospodarki.

Moderatorem była Barbara Fedyszak-Radziejowska Doradca Prezydenta. W  panelu wzięli udział: Teresa Hałas Przewodni- cząca NSZZ Rolników Indywidualnych Solidarność, prof. dr hab.

Dariusz Dudek, Krzysztof Ardanowski Wiceprzewodniczący Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Mirosław Borowski Wiceprezes Krajowej Rady Izb Rolniczych oraz Jerzy Zająkała Członek Narodowej Rady Rozwoju Gminy Łubianka.

– Niektórzy mogą być zdziwieni, dlaczego rolnictwo ma zaj- mować jedno ze szczególnych miejsc w polskiej konstytucji. Wieś była, jest i jak sądzę będzie (..) miejscem, gdzie produkcja rolna i  gospodarstwa rolne i rolnictwo ma swoje miejsce zakorzenie- nia i uprawiania tej działalności gospodarczej, a interesariuszami tych 1,3 mln gospodarstw jesteśmy wszyscy, ponieważ obywatel naszego kraju jest konsumentem żywności (…)” – powiedziała Barbara Fedyszak-Radziejowska.

Ważnym aspektem jest brak zapisu o bezpieczeństwie żyw- nościowym kraju, który gwarantuje społeczeństwu dostęp do możliwie powszechnej, taniej i zdrowej żywności produkowanej we własnym kraju.

Istotne jest sformułowanie, że podstawą ustroju rolnego jest gospodarstwo rodzinne. W chwili obecnej dostęp do ziemi rolnej po nowelizacji w  2016  r. ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie daje wolnego rynku i pewnej liberalnej możliwości prowadzenia działalności rolniczej oraz kupna ziemi dla wszyst- kich. Poruszono kwestię, czy sformułowanie gospodarstwo ro- dzinne można rozszerzyć do  pojęcia spółdzielni gospodarstw rodzinnych.

Ostatnim aspektem debaty było konstytucyjne rozwiązanie praw, które będą regulowały prymat naszej konstytucji w stosun- ku do praw obowiązujących w UE i kwestię wpisania polityki rol- nej do naszej konstytucji.

Prezydent RP Andrzej Duda Uczestnicy. P.Jerzy Hławiczka Komisja Rewizyjna KFPZ Rada naukowa konferencji

(15)

Konferencja naukowo-techniczna Food Automation

Udział w konferencji pozwolił uczestnikom poznać najnowsze techniki i światowe technologie w tej branży, a także nawiązać kontakty z najważniejszymi jej przedstawicielami w Polsce. Do udziału w konferencji zaproszono osoby zarządzające przed- siębiorstwem, technologów i inżynierów produkcji, procesu produkcyjnego, osoby odpowiedzialne za planowanie inwesty- cji oraz kierowników utrzymania ruchu, jak również przedstawi- cieli branży rolno-spożywczej, organizacji branżowych. Podczas konferencji wystąpiły autorytety o bogatym doświadczeniu, re- prezentujący szanowane instytucje: praktycy, przedstawiciele środowiska akademickiego, a także stowarzyszenia branżowe.

Partnerem Technologicznym konferencji FOOD AUTOMATION jest firma Siemens.

Wydarzenie wsparły między innymi instytucje: EIT Food, Europejski Instytut Innowacji i Technologii, Szkoła Główna Go- spodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytet Warmińsko-

-Mazurski w Olsztynie, Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pracodawców.

Spotkanie otworzył Cezary Mychlewicz, Siemens i Andrzej Gantner, Polska Federacja Producentów Żywności Związek Pra- codawców.

Podczas konferencji prof. Danuta Ciechańska EIT Food CLC North–East przedstawiła misję EIT Food – Wspieranie zmian do- konujących się w sektorze rolno-spożywczym i efektywne za- spokajanie bieżących oraz przyszłych potrzeb sektora poprzez budowanie, zarządzanie i wzmacnianie sieci podmiotów działa- jących w sposób zrównoważony i w oparciu o wzajemne zaufanie, ze szczególnym uwzględnieniem roli konsumentów.

Pani Profesor wskazywała również na wyzwania sektora rol- no-spożywczego związane z cyfryzacją – perspektywa EIT Food.

Konferencja była okazją do nawiązania kontaktów oraz roz- mów z przedstawicielami sektora innowacji w przemyśle rolno- spożywczym, a tematy, które zostały poruszone podczas spotka- nia to:

• finansowanie inwestycji ( jak i skąd pozyskać środki na mo- dernizację przedsiębiorstwa),

• digitalizacja procesów produkcyjnych ( jak efektywnie i szyb- ko sprostać wymaganiom klientów),

• dobre praktyki z rynku ( jak w praktyce wygląda Industry 4.0 w branży spożywczej – nowoczesne rozwiązania wdrożone w polskich zakładach produkcyjnych).

Na podstawie materiałów prasowych/kfpz

W dniach 19–20 kwietnia w Toruniu miała miejsce Konferencja FOOD AUTOMATION. To unikalna płaszczyzna pre- zentacji innowacyjnych osiągnięć naukowo-badawczych i wdrożeniowych w przemyśle spożywczym.

W odniesieniu do postawionych pytań uczestnicy dyskusji przedstawiali swój punkt widzenia i kierunek, w jakim powin- na zmierzać konstytucja. Krzysztof Ardanowski podkreślił, że chce, by najważniejszy akt prawny nie był narzucany, opracowa- ny przez władze, tylko był akceptowany przez społeczeństwo.

Z kolei Mirosław Borowski stwierdził, że dla izb rolniczych zapis, iż podstawą ustroju rolnego jest gospodarstwo rodzinne, pomógł w rozdysponowaniu ziemi w późniejszym okresie. Zapis ten w przypadku osób chcących gospodarować pomagał w do- prowadzeniu do przetargów ograniczonych, ustaleniu kryteriów, które wspierały małych producentów. Była to istotna pomoc, niemniej jednak w  przypadku zwykłego mieszkańca wsi i pro- ducenta rolnego zapis ten nic nie znaczył. Zaznaczył, że bardzo ważna jest ochrona sfery produkcyjnej wsi w przypadku jeśliby doszło do zmian w konstytucji.

Konstytucjonalista prof. dr hab. Dariusz Dudek stwierdził, że zmiany w artykule dotyczącym podstawy ustroju rolnego są możli- we. Według niego Konstytucja marcowa z 1921 r. lepiej normowała sytuację ziemi i gospodarstw rolnych niż obecna. Odnosząc się do pozostałych kwestii prof. Dudek powiedział, że jako minimalny cel polityki rolnej można włączyć zapis o zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego poprzez ochronę rodzimej produkcji rolnej.

Zmiany dotyczące polskiego rolnictwa i  wsi powinny być doprecyzowane i ugruntowane w  konstytucji. Tego zdania byli wszyscy prelegenci zabierający głos w debacie. Miejmy nadzieję, że przyszły kształt konstytucji będzie zawierał wszystkie wymie- nione postulaty, chronił rolnictwo i wspierał polskich producen- tów żywności.

Źródło: Materiały KFPZ

EIT Food Europejski Instytut Innowacji i Technologii wraz z zaproszonymi przedstawicielami organizacji branżowych

Pan Andrzej Gantner, Dyrektor Generalny, Polska Federacja Producentów Żywności – Związek Pracodawców

Od lewej. Pani prof. Danuta Ciechańska EIT Food CLC North –East , Joanna Tomaszewska Dyrektor Biura KFPZ

(16)

Syngenta wprowadziła na rynek nowość – zaprawę MAXIM®Power zwalczającą główne choroby zbóż, w tym jed- ną z najgroźniejszych, czyli ostrą plamistość oczkową (Rhizoctonia cerealis). Innowacja zaprawy nasiennej MAXIM®

Power opiera się na podwójnej sile działania: ochronie nasion przed chorobami oraz wzmocnieniu siły zakorzenienia.

Rooting Power = Moc zakorzenienia

Pod nazwą „Rooting Power” 26 kwietnia 2018 roku w Warszawie w hotelu Sofitel odbyło się wyjątkowe wydarzenie. Zorganizowana w tym dniu przez Syngenta międzynarodowa konferencja stała się nie tylko platformą wymiany aktualnej wiedzy, ale także unikalnym forum do dyskusji. Motywem przewodnim spotkania była pre- zentacja nowych zapraw nasiennych przeznaczonych do ochrony zbóż, które zostaną wprowadzone na rynek już w tym roku.

– Rooting Power to moc zakorzenienia, coś co charakte- ryzuje nasze najnowsze zaprawy posiadające w sobie sedak- san. Podczas konferencji zaprezentowano całą, kompleksową ofertę Syngenta – mamy tu na myśli ofertę PAS – produkt, apli- kacja, serwis – powiedział Jarosław Lustig z Syngenta Polska.

Produkt, ponieważ posiadamy świetne zaprawy, aplikacja – gdyż dysponujemy specjalistami, którzy pomagają ustawić zaprawiarki tak, aby jakość była najlepsza, oraz serwis – czyli osoby, które czu- wają nad całą procedurą zaprawiania – dodał.

W konferencji uczestniczyło wielu dystrybutorów, przedstawi- cieli firm nasiennych i media rolnicze. Oprócz licznych gości z Pol- ski, byli obecni także branżowi przedstawiciele z wielu krajów: Sta- nów Zjednoczonych, Szwajcarii, Niemiec, Francji, Łotwy, Estonii, Bułgarii, Rosji, Turcji, Serbii, Węgier i Chorwacji.

– Zaprosiliśmy tu wszystkich naszych klientów oraz ekspertów by porozmawiać o nowym etapie nasiennictwa, w którym to seg- mencie Syngenta działa już od 30 lat i jest jedną z wiodących firm na wielu rynkach Europy – powiedział Marek Łuczak, prezes Syn- genta Polska.

Czym w Rizoktoniozę?

Ostra plamistość oczkowa, zwana także od wywołującą ją grzy- ba rizoktonią zbóż, atakuje pszenicę, żyto, pszenżyto, jęczmień, owies a także kukurydzę. W pierwszej kolejności atakowane są ko-

rzenie, jednak najsilniejsze objawy pojawiają się dopiero w okresie dojrzewania zbóż. W Polsce badaniem tej choroby od 2004 r. zaj- mują się naukowcy z Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodnicze- go w Bydgoszczy.

Podczas konferencji wyniki tych doświadczeń przedstawił prof.

Grzegorz Lemańczyk z UTP. Zaprezentował pozytywny wpływ zapra- wy MAXIM®Power na system korzeniowy i rozwój roślin, oraz podkre- ślił, iż jedyną skuteczną metodą walki z rizoktonią jest zaprawianie.

Nowa zaprawa na wszystkie najgroźniejsze choroby zbóż

MAXIM®Power – zaprawa nasienna dla wszystkich zbóż, oparta na 2 substancjach aktywnych: sedaksanie – 25 g/l i fludioksonilu – 25 g/l. Zarejestrowana przeciwko najważniejszym chorobom prze- noszonym przez ziarno i glebę.

– To nowy fungicyd firmy Syngenta. Zupełnie nowa rodzina chemii. Nazywamy ją SDHI. Sedaksan nie będzie sprzedawany jako produkt do aplikacji nalistnej. Posiada wiodące na rynku działanie przeciwko rizoktoniozie oraz najgroźniejszym chorobom zbóż.

Działa też bardzo dobrze przeciwko pleśni śniegowej. Dodatkowo zauważyliśmy bardzo wyjątkową cechę molekularną dającą moż- liwość roślinom do przezwyciężania niektórych stresów, w szcze- gólności tych nazywanych abiotycznymi w warunkach suszy lub niedoborów wody – podkreślił Palle Pedersen Global Head Seed- care Product Managment Syngenta.

Wakil XL 325 WG – nowość do zaprawiania grochu i bobiku

Podczas spotkania oprócz zaprawy MAXIM®Power omawiano rów- nież zaprawę Wakil XL 325 WG. – Jest to jedyna zaprawa do bobiku, a niedługo będzie też jedyną zaprawą do grochu – podkreślił Jaro- sław Lustig. Zaprawa dla bobowatych zawiera 3 substancje czynne:

Rooting Power

– ochrona nasion i wzmocnione korzenie

Jarosław Lustig, Syngenta Polska Marek Łuczak, prezes Syngenta Polska Grzegorz Lemańczyk, UTP

(17)

metalaksyl-M – 175 g, cymoksanil – 100 g, fludioksonil – 50 g.

Zwalcza takie agro- fagi jak: zgorzel sie- wek, szarą pleśń, mączniak rzekomy grochu, askochytozę oraz zgorzelową pla- mistość grochu.

Nowości odmianowe dla jęczmienia ozimego i pszenicy Michał Materka, manager portfolio nasion przedstawił nowości jakie Syngenta oferuje na ten sezon. Zaprezentował nowe od- miany zbóż ozimych: jęczmień hybrydowy SY Galileoo i pszenicę Galerist. – SY Galileoo to trzecia generacja mieszańców o wyso-

kiej zimotrwałości oraz dobrej odporności na choroby, natomiast Pszenica Galeist jest jedną z najplenniejszych odmian spośród pszenic jakościowych. Jest odmianą niską, o dobrej odporności na wyleganie i zimotrwałość przy zrównoważonej odporności na choroby – powiedział Materka.

Rooting Power to pierwsze tego typu wydarzenie w Polsce.

Jedyna tak duża konferencja poświęcona zagadnieniom z zakresu technologii powstawania cieczy roboczej, przygotowania i prawi- dłowego stosowania zapraw nasiennych.

– Spotkanie było doskonałą okazją by przy wprowadzaniu nowych produktów opowiedzieć, jakie jest nasze miejsce na tym rynku, jaki jest ten rynek, jaka jest technologia i na jakie rozwiąza- nia nasi klienci mogą liczyć – podsumował Marek Łuczak, prezes Syngenta Polska.

Informacja prasowa Syngenta

Zakaz stosowania neonikotynoidów:

smutny dzień dla rolników i niekorzystne rozwiązanie dla Europy

Podjęta 27 kwietnia br. decyzja państw członkowskich Unii Euro- pejskiej o zakazie stosowania neonikotynoidów (imidachloprydu, chlotianidyny i tiametoksamu) w środkach ochrony roślin, używa- nych w uprawach polowych na terenie Unii Europejskiej, jest nieko- rzystna zarówno dla europejskiego rolnictwa, jak i dla środowiska.

Nie poprawi też losu pszczół i innych zapylaczy. Przyczyni się nato- miast do dalszego ograniczenia możliwości walki z uciążliwymi szko- dnikami przez europejskich rolników. Dla zwalczania wielu szkodni- ków nie ma innych dostępnych alternatywnych środków.

Bayer wyraża przekonanie, że ograniczenia te nie są uzasad- nione, ponieważ neonikotynoidy są bezpieczne pod warunkiem stosowania ich w sposób zgodny z instrukcjami zawartymi na ety- kiecie. Nawet przy skrajnie restrykcyjnych kryteriach oceny przy- jętych przez Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności (European Food Safety Authority – EFSA) najnowsze sprawozdania z oceny ryzyka dla pszczół1 nie wykazały wysokiego ryzyka dla wie- lu zastosowań neonikotynoidów w przypadkach, w których można było wyciągnąć jednoznaczne wnioski w tym zakresie. W tych przy- padkach zidentyfikowano jedynie niskie ryzyko dla pszczół miod- nych, a w większości przypadków – również dla dzikich pszczół.

Bayer wyraża zaskoczenie, że kolejny raz środki legislacyjne wdraża się bez wcześniejszej gruntownej oceny ich oddziaływania.

Oprócz kosztów dla europejskich rolników, wprowadzone ograni- czenia już pociągnęły za sobą poważne niepożądane skutki, włą- czając w to brak alternatywnych rozwiązań, częstsze stosowanie oprysków (które jest związane z większą emisją dwutlenku węgla), większe ryzyko wytwarzania się odporności u szkodliwych owadów oraz powrót do stosowania starszych, mniej skutecznych środków chemicznych.

Na wpływ tych ograniczeń zwracają uwagę liczne nowe badania, włączając także te prowadzone przez Wspólne Centrum Badaw- cze Komisji Europejskiej (Joint Resource Centre of the European Commission)2. W obecnych warunkach europejski sektor środków

1 Zob. EFSA Journal 2018;16(2):5177 [s. 86] i EFSA Journal 2018;16(2):5178 [s. 113].

2 Kathage, J., Castañera, P., Alonso-Prados, J.L., Gómez-Barbero, M. i Rodríguez-Cerezo, E. (2017): The impact of restrictions on neonicotinoid and fipronil insecticides on pest management in maize, oilseed rape and sunflower in eight European Union regions. Pest. Manag. Sci. doi:10.1002/ps.4715.

ochrony roślin nie będzie w stanie zaoferować żadnych zarejestro- wanych zapraw nasiennych lub stosowanych doglebowo środków owadobójczych, które mogłyby zastąpić obecne schematy stoso- wania imidachloprydu i klotianidyny.

To zadziwiające, że kraje członkowskie zostały poproszone o pod- jęcie decyzji w czasie, gdy nie jest jeszcze dostępny wyrok w toczącej się sprawie sądowej, badającej podstawę prawną ograniczeń z 2013 roku (spodziewane rozstrzygnięcie nastąpi 17 maja). Uchylenie aktu- alnie obowiązujących ograniczeń mogłoby mieć daleko idące konse- kwencje dla prawnego uzasadnienia dalszych ograniczeń.

Ponadto ograniczenia mają również stanowić odpowiedź na rze- kome zagrożenia, jakie stosowanie tych substancji miałoby stwarzać dla zdrowia pszczół. Bayer troszczy się o pszczoły. Odgrywają one kluczową rolę w zapylaniu wielu roślin uprawnych. Są jednak inne, lepsze sposoby, by zadbać o zdrowie zapylaczy – takie, jak stworze- nie nowych możliwości żerowania lub zwiększenie powierzchni ich naturalnych siedlisk, albo też skuteczniejsze zwalczanie roztoczy Varroa. Będą one skuteczniejsze niż zakaz stosowania substancji, które pomagały rolnikom skutecznie radzić sobie z szerokim spek- trum szkodników.

Jako podmiot o pozycji lidera w sektorze rolnictwa, w które- go żywotnym interesie leży zapewnienie zdrowia zapylaczy, Bayer współpracuje z partnerami z całego świata nad poprawą warunków bytowania i żywienia zapylaczy, lepszym naukowym zrozumieniem czynników wpływających na stan ich zdrowia, odpowiedzialnym za- rządzaniem produktami oraz poprawą komunikacji między rolnika- mi a pszczelarzami.

Bayer: Science For A Better Life

Bayer to międzynarodowa firma działająca w obszarach Life Science:

ochrony zdrowia oraz rolnictwa. Produkty i usługi firmy Bayer mają na celu przynoszenie ludziom korzyści i ulepszanie jakości ich życia. Bayer two- rzy wartość poprzez innowacje, wzrost i zapewnianie wysokich zysków.

Fot. Adobe Stock

(18)

Będąc firmą odpowiedzialną społecznie, Bayer przestrzega zasad zrów- noważonego rozwoju. W roku podatkowym 2017 grupa Bayer zatrudniała ok. 99 800 pracowników, a wielkość sprzedaży wyniosła 35 mld €. Wydatki inwestycyjne wyniosły 2,4 mld €, a wydatki na badania i rozwój 4,5 mld €.

Więcej informacji dostępnych jest na stronie www.bayer.com Oświadczenia dotyczące przyszłości

Niniejszy komunikat prasowy może zawierać oświadczenia dotyczące przy- szłości oparte na bieżących założeniach i prognozach kierownictwa firmy Bayer. Istnieje wiele znanych oraz nieznanych rodzajów ryzyka, niewiado-

mych oraz innych czynników, które mogą prowadzić do znaczących różnic pomiędzy rzeczywiście osiągniętymi w przyszłości wynikami, sytuacją finan- sową firmy oraz tempem jej rozwoju a przedstawionymi w niniejszym doku- mencie szacunkami. Czynniki te obejmują elementy omówione w publicz- nie dostępnych sprawozdaniach firmy Bayer, które są dostępne na stronie internetowej spółki pod adresem www.bayer.com. Spółka nie ponosi żadnej odpowiedzialności za aktualizacje tych stwierdzeń dotyczących przyszłości ani za dostosowanie ich do przyszłych sytuacji lub zdarzeń.

Informacja prasowa Bayer

Program azotanowy w świetle nowej Ustawy Prawo wodne

23 sierpnia 2017 roku została ogłoszona nowa Ustawa Prawo wodne, w której treści znaleźć można zapis stanowiący o wprowadzeniu Pro- gramu azotanowego na terenie całego kraju. Jest to art. 104 ust. 1, który brzmi: „W celu zmniejszenia zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobiegania dalszemu za- nieczyszczeniu opracowuje się i wdraża na obszarze całego państwa program działań”. Wspomnianym w zapisie Programem jest ów Pro- gram azotanowy.

Program zawierać będzie zasady stosowania nawozów azoto- wych, w których zawarte będą:

1. Środki i sposoby postępowania w procesach nawożenia i gospo- darki nawozami azotowymi.

2. Sposoby dokumentowania realizacji Programu azotanowego w gospodarstwie.

3. Określenie sposobów i terminów dostosowania gospodarstw do zapisów Programu.

Środki i sposoby postępowania w procesach nawożenia i go- spodarki nawozami ograniczą rolnikowi możliwość stosowania na- wozów na glebach zamarzniętych, zalanych lub nasyconych wodą, przykrytych śniegiem. Nie jest jednak to nic nowego, gdyż w Usta- wie o nawozach i nawożeniu z 2015 roku znajdziemy podobny zapis, zabraniający stosować nawozów we wspomnianych sytuacjach.

W programie azotanowym określone zostaną natomiast strefy buforowe, jakie będzie trzeba zachować przy stosowaniu nawozów w pobliżu wód powierzchniowych i na terenach o dużym nachyle- niu. Będzie to od 5 do nawet 20 metrów, w zależności od wielkości wód powierzchniowych oraz od rodzaju nawozu, na gruntach o na- chyleniu do 10%. Na terenach bardziej stromych długość stref bufo- rowych trzeba będzie zwiększać o 5 metrów.

W punkcie tym określone będą również:

• okresy, w jakich rolnicze wykorzystanie nawozów będzie dozwo- lone,

• dawki nawozów oraz sposoby nawożenia,

• warunki, w jakich nawozów stosować nie będzie można,

• warunki przechowywania odchodów zwierzęcych, pojemności i wielkości miejsc oraz sposoby obliczania minimalnego miejsca do ich przechowywania,

• planowanie nawożenia azotem roślin uprawnych,

• przeliczniki sztuk rzeczywistych zwierząt gospodarskich na DJP oraz sposoby wyliczania wielkości produkcji nawozów od zwie- rząt w gospodarstwie,

• maksymalne ilości wykorzystywanego z nawozów pochodzenia zwierzęcego azotu do poziomu 170 kg N/ha/rok.

Od planowanego w maju wprowadzenia w życie zasad zapisanych w programie azotanowym, rolników w Polsce obowiązywać będą nowe terminy stosowania nawozów. W przypadku nawozów mine- ralnych i naturalnych płynnych (gnojówka, gnojowica) na gruntach ornych będzie można je stosować w terminie od 1 marca do 15–25 października, w zależności od położenia danej gminy (załączniki 2. i 3.

do Programu), a na uprawach trwałych, wieloletnich czy użytkach zie- lonych do końca października. Trochę dłuższe okresy dotyczyć będą obornika, który będzie można stosować od 1 marca do 31 października na gruntach ornych i od 1 marca do 30 listopada na pozostałych użyt- kach rolnych. Oczywiście od każdej reguły są wyjątki, i również w ter- minach będą możliwe przesunięcia w niektórych sytuacjach. W przy- padku terminów stosowania nawozów na gruntach ornych, terminy wymienione wcześniej nie będą dotyczyć podmiotów zakładających jesienne uprawy po późno schodzących przedplonach (np. burak cu- krowy, kukurydza) oraz tych, które nie mogły dokonać zbiorów i/lub nawożenia z powodu niekorzystnych warunków pogodowych (w ta- kim przypadku granicznym terminem będzie 30 listopada).

Dawki nawożenia azotem ustalane będą albo na postawie planu nawozowego lub planu nawozowego azotem albo wg załącznika nr 9 do Programu. Posiadanie planu nawożenia lub planu nawoże- nia azotem wymagane będzie, w pierwszym przypadku od gospo- darstw rolnych, które prowadzą hodowle: powyżej 40 000 stano- wisk drobiu, powyżej 2 000 stanowisk świń (>30 kg) lub powyżej 750 stanowisk macior oraz od podmiotów, które od tych gospodarstw nabywają nawóz. W drugim przypadku plan nawożenia azotem będzie wymagany od gospodarstw o powierzchni powyżej 100 ha i/lub o produkcji wierzącej powyżej 60 DJP lub o powierzchni powy- żej 50 ha, gdzie na użytkach rolnych prowadzona jest uprawa inten- sywna. Listę upraw intensywnych znaleźć można w załączniku 7 do Programu i są to przede wszystkim uprawy warzywnicze, ale również niektóre rolnicze. Pozostałe podmioty będą musiały stosować dawki azotu określone w wspomnianym wyżej załączniku nr 9.

Ważnym elementem Programu będzie określenie sposobu przechowywania nawozów odzwierzęcych. Zostanie on wydłużony z 4 miesięcy do 5 w przypadku obornika i 6 w przypadku nawozów płynnych, tj. gnojówki i gnojowicy. Gospodarstwa nieposiadające płyt czy zbiorników pozwalających na przechowywanie tych nawo- zów przez taki okres, będę zobowiązane Programem do ich dosto- sowania, czyli rozbudowy lub budowy nowych. W przypadku kiedy nawozy są przetwarzane w gospodarstwie (np. separacja gnojowi- cy) lub zbywane innemu gospodarstwu wymagana wielkość miejsc przechowywania nawozów będzie się zmniejszać.

Program mający na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych, w skrócie Program azotanowy, ma na celu ochronę wód przed nadmiernymi spływami czynników biogennych z terenów wykorzystywanych rolniczo.

Do 2016 roku wspomniany program obowiązywał tylko na Obszarach Szczególnie Narażonych, które w okresie

2012–2016 stanowiły w naszym kraju 4,46% powierzchni wszystkich gruntów.

(19)

W przypadku obornika będzie możliwe czasowe, ale nie dłuż- sze niż 6 miesięcy, przechowywanie tego nawozu bezpośrednio na gruncie, z zachowaniem określonych zasad co do nachylenia terenu (do 3%) czy odległości pryzmy od wód powierzchniowych (>25 m).

Pryzmę taką będzie można składować w danym miejscu co trzy lata, a jej datę złożenia zaznaczać na mapie, którą przez trzy lata trzeba przechowywać wraz z innymi dokumentami.

Wszystkie podmioty wymienione w art. 102 Ustawy Prawo wod- ne zobowiązane będę do trzyletniego przechowywania wszelkich dokumentów, jak umowy zbycia i nabycia nawozów, plany nawoże- nia czy mapy z zaznaczonymi pryzmami obornika. Poza tym gospo-

darstwa o powierzchni ≥10 ha użytków rolnych lub utrzymujących zwierzęta w ilości ≥10 DJP zobowiązane zostaną do prowadzenia dokumentacji dotyczącej nawożenia azotem. Ewidencja zabiegów agrotechnicznych prowadzona ma być w dowolny sposób (papiero- wy, elektroniczny) i przechowywana również przez okres trzech lat.

Najnowsza wersja projektu Programu azotanowego, dostępna jest obecnie na stronie http://legislacja.rcl.gov.pl. Znaleźć w niej można szczegółowe informacje na temat nowych wymagań, które pojawić się mają w połowie 2018 roku. Natalia Narewska

KPODR Minikowo

Płatności Bezpośrednie – w nowej formule eWniosekPlus

Kampania naboru wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich i płatności obszarowych w ramach PROW 2014–2020 oraz PROW 2007–2013 (tj. płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych, ONW, zalesie- niowych oraz rolno-środowiskowych) powoli dobiega końca. Jeszcze do 15 czerwca 2018 r. rolnicy mogą składać wnioski o przyznanie tych płatności.

Tegoroczna kampania ma trochę innych charakter niż w latach ubie- głych. W okresie od 15 lutego do 14 marca 2018, rolnicy prowadzący małe gospodarstwa mogli złożyć oświadczenia o  braku zmian we wniosku o przyznanie płatności za 2018 rok w porównaniu z wnio- skiem złożonym w ubiegłym roku. Złożenie oświadczenia było rów- noznaczne ze złożeniem wniosku o przyznanie dopłat o płatności bezpośrednie. Z tej formy skorzystało około 431 tys. rolników. Było to istotne ułatwienie dla wielu małych gospodarstw rolnych.

Natomiast od 15 marca 2018 r. ruszyła oficjalna kampania na- boru wniosków. W tym roku wnioski o przyznanie płatności można składać wyłącznie drogą elektroniczną za pomocą aplikacji eW- niosekPlus. Wdrożenie systemu elektronicznego spowodowało konieczność przygotowania rolników oraz doradców do nowej formy składania wniosków.

W okresie od lutego do marca w CDR w Brwinowie i w oddzia- łach w Krakowie, Radomiu i Poznaniu, w Wojewódzkich Ośrodkach Doradztwa Rolniczego i Izbach Rolniczych odbyło się łącznie oko- ło 250 szkoleń, w których uczestniczyło 3000 doradców. W drugim etapie doradcy razem z pracownikami ARIMR przeprowadzili oko- ło 2200 szkoleń dla rolników na terenie całego kraju.

Wdrożenie aplikacji eWniosekPlus mimo początkowych trud- ności przebiega dość sprawienie. W ciągu 10 tygodni kampanii naboru wniosków do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji wpłynęło 757,82 tys. wniosków drogą elektroniczną. Najwięcej zło- żyli rolnicy z województw: mazowieckiego, lubelskiego, łódzkie- go, wielkopolskiego, małopolskiego i podkarpackiego.

Z liczby oświadczeń i wniosków, które wpłynęły do ARiMR wy- nika, że 165 tys. rolników nie złożyło jeszcze wniosku o płatność na rok 2018.

Warto pamiętać, że rolnicy którzy nie zdążą złożyć wniosku do 15 czerwca 2018 r., muszą liczyć się z pomniejszeniem płatności o 1%

za każdy dzień. Ostateczny termin składania wniosków w tym roku przypada na 10 lipca 2018 r. Po tym terminie każdy złożony wniosek nie będzie kwalifikował się do otrzymania płatności. Dlatego za- chęcamy osoby, które nie złożyły jeszcze wniosku do skorzystania z usług doradców, którzy pomogą wypełnić i złożyć wniosek.

Łukasz Laskowski Zespół Systemów Produkcji Rolnej Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie

Cytaty

Powiązane dokumenty

Odmiany różnią się od siebie liczbą FAO (wczesnością) i kie- runkiem użytkowania. Stąd też głównym zadaniem firm ho- dowlanych jest dopasowanie się do aktualnych potrzeb

Kolejne spotkania nowo powołanych Komisji odbyły się rów- nież 20 czerwca, 5 lipca oraz 20 lipca, które miały na celu wypra- cowanie wspólnej strategii dla Funduszy Promocji

W Chinach w ostatnich latach dyna- mika wzrostu zużycia nawozów mineralnych wyraźnie wyha- mowała, co miało związek ze spowolnieniem gospodarczym, ale także utrzymującym się

Skalę spadku będzie ograniczała sytuacja w Europie, gdzie po słabszych zbiorach pszenicy na rynkach jest mniej niż przed rokiem ziarna konsumpcyjne- go oraz uwarunkowania na

flufenacetzboża ozime+ metrybuzyna (Expert Met 56 WG)jesień – wczesno nalistniew fazie 1–3 liści zbóż, we wczesnychfazach rozwojowych chwastów (od fazy liścieni do

11 lutego 2016 roku odbyła się konferencja pt: Aktualne zagadnienia dotyczące technologii produkcji oraz uprawy zbóż i rzepaku organizowana przez PODR w Gdańsku, Oddział Stare

Czym kierować się dobierając środki ochrony roślin w uprawie zbóż – tajemnice formulacji. Podczas zakupu środków ochrony roślin przeważnie bierzemy pod uwagę

Asortyment za- praw nasiennych, które można stoso- wać w uprawie zbóż ozimych jest bardzo bogaty (tab.1) i można go znaleźć na stronach MRiRW, a także w Zaleceniach