Rysowanie muzyki
1. Cele lekcji
a) WiadomościPowtórzenie wiadomości z lekcji przeprowadzonej na ostatnich zajęciach, utrwalenie takich pojęć, jak: muzyka, program, muzyka programowa, poemat symfoniczny, koncert. Zapoznanie uczniów z ekspresywną rolą muzyki i możliwościami jej wyrażania na różne sposoby (np. rysowanie na papierze). Wyposażenie uczniów w niezbędne umiejętności muzyczne, rozwijanie ich zdolności oraz estetycznej wrażliwości na muzykę. Odbiór dzieła Antonia Vivaldiego Cztery pory roku z umiejętnością wskazania programu i tematu muzycznego, zwrócenie szczególnej uwagi na muzyczne zmiany nastrojów związane z przemijaniem pór roku. Zwrócenie uwagi uczniów na interdyscyplinarność muzyki, czyli jej związek z innymi dziedzinami sztuki i nauki (np. plastyki, historii, literatury).
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
1. Wyjaśnić pojęcia: muzyka, program, muzyka programowa, poemat symfoniczny, koncert.
2. Umiejętnie wskazać ekspresywną funkcję i rolę muzyki.
3. Tworzyć i wzbogacać doświadczenie poprzez własne działania artystyczne.
4. Bawić się i współdziałać w grupie.
5. Sprawdzać własne osiągnięcia i umiejętności prowadzące do wysokiej samooceny i poczucia sukcesu.
6. Wyjaśnić, na czym polega interdyscyplinarność muzyki.
7. Rozwijać umiejętności mówienia o muzyce i emocjach.
8. Wyrażać emocje związane z muzykę w sposób werbalny.
9. Rozróżnić poszczególne fazy utworu związane z narodzinami i przemijaniem wiosny na podstawie słuchanego dzieła Antonia Vivaldiego.
2. Metoda i forma pracy
Metoda aktywizująca uczniów – rysowanie muzyki z elementami pogadanki na temat wyrażania emocji związanych z muzyką.
3. Środki dydaktyczne
1. Podręcznik: Wacław Panek, Świat muzyki...
2. Stanowisko do odtwarzania muzyki.
3. Nagranie dzieła Antoniego Vivaldiego Cztery pory roku.
4. Biały papier formatu A4.
5. Kredki – pastele.
6. Karta pracy ucznia.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza 1. Sprawdzenie obecności.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Metodą pogadanki przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych z tematem poprzedniej lekcji.
(5 min.)
b) Faza realizacyjna
1. Metodą pogadanki wprowadzenie uczniów do tematu Rysowanie muzyki. Odpowiedź na pytanie: Czym jest muzyka i w jaki sposób możemy ją wyrazić? Przypomnienie zagadnień związanych z muzyką programową, jej ekspresywną rolą i funkcją w kulturze. Przypomnienie kompozytorów i utworów omawianych na poprzedniej lekcji z uwzględnieniem szczególnej roli programu muzycznego.
2. Słuchanie I części koncertu skrzypcowego Antonia Vivaldiego – Wiosna.
3. Metodą pogadanki wyjaśnianie nastroju i charakteru słuchanego utworu. Przybliżenie przez nauczyciela programu i tematyki dzieła Antonia Vivaldiego bez podania konkretnego tytułu fragmentu. Umiejętne rozpoznawanie przez uczniów odgłosów natury, emocji wyrażonych przez poszczególne tematy utworu i wskazanie ich funkcji w całości słuchanej części ze zwróceniem uwagi na pierwszoplanową rolę skrzypiec.
4. Zwrócenie uczniom uwagi na możliwości łączenia muzyki z innymi dziedzinami sztuki i nauki w muzyce programowej. Zapoznanie z pojęciem interdyscyplinarności poprzez wskazanie wyżej wymienionych cech muzyki i jej łączenia z innymi dziedzinami kultury.
5. Świadome słuchanie I części koncertu skrzypcowego Antonia Vivaldiego Wiosna wraz z odtwarzaniem wewnętrznych emocji uczniów na papierze. Odbiór dzieła z rozróżnianiem poszczególnych faz utworu, związanych z narodzinami i przemijaniem wiosny.
(30 min.)
c) Faza podsumowująca
Wystawa prac i wspólna interpretacja narysowanych emocji.
(10 min.)
5. Bibliografia
1. Panek W., Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1-3 gimnazjum, WSiP, Warszawa 2004.
2. Wójcik D., ABC form muzycznych, Musica Iagellonica, Kraków 1999.
6. Załączniki
a)Karta pracy ucznia
Podsumowanie wiadomości z zakresu muzyki programowej oraz ekspresji emocji wywołanych przez utwór Antonia Vivaldiego Cztery pory roku, cz. I – Wiosna.
