wspól-nej perspektywy prowadzącej do ostatecznego kształtu tej książki.
Odwo-łując się do otwierającego wstęp motta, możemy wyrazić sobie wzajemną
wdzięczność za przedsięwzięcie próby, zdobycie pouczenia i wspólny
wy-siłek, by nie utracić bezcennych możliwości. To, czy książkę można uznać
za dobrą robotę, pozostawiamy ocenie Czytelnika.
Teresa Cieślikowska (ur. 1926) – filolog, ukończyła polonistykę
na Uniwersytecie Łódzkim. Kierownik Zakładu Teorii Litera-tury, potem Katedry Teorii LiteraLitera-tury, dyrektor Instytutu Teorii Literatury, Teatru i Filmu UŁ. Jej zainteresowania naukowe zo-rientowane są wokół tematyki intertekstualności i genealogii.
Stefan Banasiak (ur. 1929) – historyk, absolwent nauk
spo-łecznych na Uniwersytecie Łódzkim, magisterium uzyskał w 1955 roku na Uniwersytecie Warszawskim. W 1953 roku roz-począł pracę w UŁ w Katedrze Podstaw Marksizmu-Leninizmu, następnie Historii Polski Najnowszej, dyrektor Instytutu Historii w latach 1970–1978. Specjalizuje się w powojennych dziejach Polski.
Zbigniew Bokszański (ur. 1940) – socjolog, absolwent
so-cjologii na Uniwersytecie Łódzkim, uczeń i współpracownik Antoniny Kłoskowskiej, wieloletni kierownik Katedry Socjolo-gii Kultury UŁ, swoje prace naukowe poświęcił tematyce tożsa-mości zbiorowych i nowoczesności. W latach 1991–2001 profe-sor w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Fot. 1
Fot. 2
Olga Czerniawska (ur. 1930) – pedagog, absolwentka historii
na Uniwersytecie Łódzkim, wicedyrektor Instytutu Pedagogi-ki, kierownik Zakładu Andragogiki i Gerontologii Społecznej a następnie Katedry Teorii Wychowania UŁ, prodziekan ds. stu-dentów na Wydziale Filozoficzno-Historycznym (1980–1983), wieloletnia przewodnicząca łódzkiego Oddziału Polskiego To-warzystwa Gerontologicznego, specjalistka w zakresie historii oświaty dorosłych, poradnictwa i gerontologii.
Sławomir Cieślikowski (ur. 1926) – psycholog, absolwent
Uniwerytetu Łódzkiego, orientalista (indianista, studiował u dr Stefana Franciszka Michalskiego w UŁ), aktywny psycho-log i psychoterapeuta; naukowe publikacje z psychopsycho-logii i teo-rii literatury staroindyjskiej, emerytowany starszy wykładowca w Instytucie Filologii Orientalnej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego kariera naukowa przebiegała w sposób niestandardowy.
Eugeniusz Czerniawski (ur. 1926, zm. 2015) – biolog,
absol-went Uniwersytetu Łódzkiego, uczeń prof. Bernarda Zabłockie-go, adiunkt w Katedrze Mikrobiologii Przemysłowej i Biotech-nologii, vice dyrektor Instytutu Mikrobiologii i ImmuBiotech-nologii, zaangażowany w rozbudowę infrastruktury Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, specjalizował się w mikrobiologii lekarskiej i przemysłowej, sterylizacji radiacyjnej, rozwinął badania stoso-wane w różnych gałęziach przemysłu.
Jerzy Dietl (ur. 1927) – ekonomista, absolwent Akademii
Han-dlowej w Poznaniu, związany z Uniwersytetem Łódzkim od lat siedemdziesiątych najpierw z Wydziałem Ekonomiczno- Socjologicznym, następnie z nowo utworzonym Wydziałem Zarządzania, gdzie współtworzył i kierował Katedrą Marketingu. Jego prace naukowe dotyczą przedsiębiorczości i marketingu, doradca „Solidarności”, senator I kadencji w wyborach w czerw-cu 1989 roku.
Fot. 4
Fot. 5
Fot. 6
Ryszard Jajte (ur. 1933) – matematyk, profesor zwyczajny,
ab-solwent Uniwersytetu Łódzkiego, twórca łódzkiej szkoły teorii prawdopodobieństwa, dyrektor instytutu Matematyki UŁ (1973– 1981) oraz organizator i wieloletni kierownik Katedry Teorii Prawdopodobieństwa i Statystyki UŁ. Wykładał m. in. w USA, Kanadzie, RFN, Szwajcarii. Autor ponad 100 prac, w tym 2 mo-nografii wydanych przez Springera.
Zbigniew Jakubowski (ur. 1934) – matematyk, absolwent
Uni-wersytetu Łódzkiego, uczeń Witolda Janowskiego. Początkowo pracował na Politechnice Łódzkiej, a następnie na Uniwersytecie Łódzkim. W 1970 r. zorganizował Zakład Matematyki Ogólnej, dziekan Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii. Pełnił wiele funkcji w Polskim Towarzystwie Matematycznym oraz ŁTN. W swoich badaniach zajmował się przede wszystkim geome-tryczną teorią funkcji analitycznych.
Krzysztof Jażdżewski (ur. 1938) – biolog, absolwent
Uniwer-sytetu Łódzkiego związany z Katedrą Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii, prorektor UŁ ds. nauki (1990–1996), pełnił funkcje kierownicze w Komitecie Zoologii PAN, specjalizuje się w biologii morza, w szczególności taksonomii i morfologii sko-rupiaków. Uczestnik naukowych wypraw polarnych.
Jerzy S. Kmieciński (ur. 1927) – archeolog, absolwent
Uniwer-sytetu Łódzkiego i uczeń Konrada Jażdżewskiego, wieloletni kierownik Katedry Archeologii UŁ oraz Ośrodka Badań i Stu-diów Wschodnich. Swoje prace naukowe poświęcił prahistorii oraz metodologii badań archeologicznych.
Fot. 8
Fot. 9
Fot. 10
Grażyna Kononowicz (ur. 1942) – absolwentka socjologii na
Uniwersytecie Łódzkim, bibliotekarz dyplomowany, wielolet-ni pracowwielolet-nik i kierowwielolet-nik Biblioteki Socjologicznej im. Józefa Chałasińskiego, autorka opracowań bibliografii prof. Jana Szczepańskiego, Antoniny Kłoskowskiej oraz Jana Lutyńskiego (wspólnie z Krystyną Lutyńską).
Jolanta Kulpińska (ur. 1928) – absolwentka socjologii na
Uni-wersytecie Łódzkim, kierownik Zakładu Socjologii Przemysłu w latach 1971–1999, wieloletnia dyrektor Instytutu Socjologii UŁ (1976–1999) oraz redaktor naczelna Przeglądu Socjologicz-nego. W 1985 roku otrzymała tytuł doctora honoris causa Uni-wersytetu w Tampere (Finlandia). Pole jej naukowych zaintere-sowań stanowi przede wszystkim socjologia pracy i przemysłu.
Bronisława Kopczyńska-Jaworska (ur.1924) – etnografka,
uczennica Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej, z którą współ-tworzyła a następnie kierowała Katedrą Etnografii Uniwersy-tetu Łódzkiego. Początkowo zajmowała się badaniami kultury pasterskiej w Karpatach i na Bałkanach, następnie także kultury miasta.
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska (ur. 1927) – prawnik,
absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Katedry Prawa Cywilnego Uniwersytetu Łódzkiego, dwukrotnie dziekan Wydziału Prawa (1981–1984 oraz 1993–1996), sędzia Trybuna-łu Konstytucyjnego, zajmuje się prawem cywilnym i prawem porównawczym.
Fot. 12
Fot. 13
Fot. 14
Stanisław Liszewski (ur. 1940, zm. 2016) – geograf, absolwent
Uniwersytetu Łódzkiego, twórca Zakładu Geografii Miast, dy-rektor Instytutu Geografii Miast i Turyzmu UŁ, dziekan Wy-działu Biologii i Nauk o Ziemi (1981–84), w latach 1984–1990 Prorektor a od 1996 do 2002 Rektor UŁ. Doctor honoris cau-sa Politechniki Łódzkiej (2011) i Uniwersytetu w Preszowie na Słowacji (2013), wieloletni przewodniczący Łódzkiego Towa-rzystwa Naukowego. Specjalizował się w geografii miast i osad-nictwie oraz geografii turyzmu.
Krystyna Lutyńska (ur. 1931) – socjolog, absolwentka
Uniwer-sytetu Łódzkiego, pracowała w Katedrze Technik Społecznych Badań Terenowych UŁ kierowanej przez prof. Jana Szczepań-skiego, a następnie długie lata w Instytucie Filozofii i Socjo-logii PAN gdzie przez dziesięć lat była kierownikiem Zakładu Metodologii Badań Społecznych. Wieloletnia przewodnicząca Oddziału Polskiego Towarzystwa Socjologicznego w Łodzi. Realizowała badania z zakresu struktury społecznej i socjolo-gii zawodu, specjalizuje się w metodolosocjolo-gii empirycznych badań społecznych.
Wanda Nowakowska (ur. 1929) – historyk sztuki, absolwentka
Uniwersytetu Łódzkiego i wychowanka Mieczysława Wallisa, pracowała i przez wiele lat kierowała Zakładem, a następnie Katedrą Historii Sztuki oraz związanym z nim kierunkiem stu-diów reaktywowanym w 1992 roku po czterdziestu latach nie-obecności na UŁ. W polu jej naukowych zainteresowań znajduje się polska krytyka artystyczna dziewiętnastego wieku – głównie Stanisława Witkiewicza, ojca; jak również problematyka nowo-żytnego malarstwa europejskiego.
Ewelina Nurczyńska-Fidelska (ur. 1938, zm. 2016) – profesor
Uniwersytetu Łódzkiego, wykładowczyni Wyższej Szkoły Sztu-ki i Projektowania w Łodzi. Prezes Stowarzyszenia Kultural-no-Edukacyjnego „Venae Artis”. Autorka i redaktorka licznych publikacji filmoznawczych i monografii. Jedna z koordynatorek zrealizowanego we współpracy z Polskim Instytutem Sztuki Fil-mowej projektu Filmoteka Szkolna prowadzonego przez Cen-trum Edukacji Obywatelskiej. W 2010 roku laureatka Nagro-dy Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii „Krytyka filmowa”.
Fot. 16
Fot. 17
Fot. 19 Fot. 18
Romuald Olaczek (ur. 1934) – przyrodnik, absolwent geografii
Uniwersytetu Łódzkiego, uczeń Jakuba Mowszowicza, rozwijał zainteresowania naukami biologicznymi w Katedrze Geobotani-ki i Ekologii Roślin UŁ, współtworzył Geobotani-kierunek studiów „Ochro-na środowiska”. Prace „Ochro-naukowe poświęcał tematyce antropoge-nicznych przemian flory i fauny oraz ochronie przyrody.
Ryszard Panasiuk (ur. 1931) – historyk filozofii, absolwent
Uni-wersytetu Warszawskiego, uczeń Tadeusza Krońskiego i Broni-sława Baczki, wieloletni kierownik Katedry Filozofii i Instytutu Filozofii UŁ. Swoje prace poświęcił filozofii niemieckiej XVII– XIX wieku w szczególności poglądom Kanta, Schellinga i Hegla i jego szkoły, w tym także Marksa. Wypromował 9 doktorów, opublikował 9 książek oraz ok. 180 artykułów.
Andrzej Piechocki (ur. 1938) – biolog, absolwent Uniwersytetu
Łódzkiego, pracownik Katedry Zoologii Bezkręgowców i Hy-drobiologii UŁ (w latach 1989–2008 jej kierownik), specjalista w zakresie taksonomii, biologii i ekologii mięczaków. Wielolet-ni członek Komitetu Zoologii PAN, redaktor naczelny serii wy-dawniczej „Fauna Słodkowodna Polski”. Kierownik ekspedycji naukowych UŁ na Saharę i do Afryki Zachodniej (1974/75) oraz do Konga (1988).
Michał Seweryński (ur. 1939) – prawnik, absolwent Uniwersytetu
Łódzkiego, uczeń Wacława Szuberta, kierował Zakładem Zbioro-wych Stosunków Pracy i Polityki Społecznej oraz Katedrą Prawa Europejskiego, prodziekan (1981–1984) i dziekan (1984–1987) Wydziału Prawa i Administracji, a następnie prorektor (1987– 1990) i rektor (1990–1996) UŁ, pełnił funkcję ministra edukacji i nauki oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego (2005–2007), członek Papieskiej Rady ds. Świeckich w latach 1996–2006, sena-tor RP VIII kadencji, specjalizuje się w międzynarodowym prawie pracy.
Fot. 20
Fot. 21
Fot. 22
Romuald Skowroński (ur. 1926, zm. 2013) – chemik, absolwent
Uniwersytetu Łódzkiego, pracował w Zakładzie a następnie Ka-tedrze Chemii Organicznej. W latach 1958-1962 podczas pobytu w Paryżu prowadził badania naukowe zdobywając stopień Doc-teur ès sciences Uniwersytetu Paryskiego (Sorbony). Od 1970 zastępca dyrektora Instytutu Chemii. W latach 1972–1975 – pro-rektor UŁ ds. rozwoju, I zastępca Rektora. W latach 1975–1981 – rektor UŁ (dwie kadencje). W latach 1981–1990 – dyrektor Instytutu Chemii.
Krystyna Śreniowska (ur. 1914, zm. 2013) – historyk,
ab-solwentka Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie, po wojnie podjęła pracę na Uniwersytecie Łódzkim w Instytucie Historii. Specjalizowała się w historii historiografii i studiach nad świadomością historyczną. Od lat 70. była zaangażowana w działalność opozycyjną.
Edward Tranda (ur. 1924, zm. 2015) – biolog, absolwent
Uniwersytetu Łódzkiego, przez wiele lat związany z Muzeum Przyrodniczym UŁ, jego badania dotyczyły zoogeografii, a w szczególności rodziny krętakowatych. Ceniony badacz pta-ków i owadów.
Janina Tobera (ur. 1944) – socjolog, absolwentka
Uniwersyte-tu Łódzkiego, uczennica Aleksandra Kamińskiego i Antoniny Kłoskowskiej, pracowała w Katedrze Socjologii Kultury, dzia-łaczka Uniwersytetów Ludowych, łączy wykształcenie socjo-logiczne z zainteresowaniami pedagogicznymi, zajmowała się socjologią wychowania.
Fot. 24
Fot. 25
Fot. 26
Władysław Welfe (ur. 1927, zm. 2013) – makroekonomista,
ekonometryk, absolwent Uniwersytetu Łódzkiego, twórca i wie-loletni dyrektor Instytutu Ekonometrii i Statystyki UŁ, dziekan Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego (1967–1970), prorek-tor ds. nauki UŁ (1974-1978), członek Polskiej Akademii Nauk, członek Ukraińskiej Akademii Nauk, doctor honoris causa czte-rech uniwersytetów. Specjalista z zakresu makromodelowania i modeli wzrostu gospodarczego.
Leszek Wojtczak (ur. 1939) – fizyk, absolwent Uniwersytetu
Łódzkiego, współorganizator i kierownik Katedry Fizyki Cia-ła Stałego UŁ, dziekan Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii (1984–1990), Rektor UŁ (1984–1990), specjalizuje się w zakre-sie teorii ciała stałego.
Jan Ziomek (ur. 1934, zm. 2014) – geograf, absolwent
Uniwer-sytetu Łódzkiego, założyciel i kierownik Muzeum Geologiczne-go UŁ, nauczyciel akademicki Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi oraz Wydziału Nauk Geograficznych, jego pasją była geologia.
Fot. 28
Fot. 29
Po powstaniu warszawskim do Krakowa się zwaliło pół Warszawy, tam już oddychać nie można było. I wtedy mój mąż zostawił mnie w Krakowie i wyruszył w podróż (…). Gdzie nie pojechał, tam były gruzy. Wrocław – gruzy, Gdańsk – okropny. Jednym słowem, nie bardzo się było gdzie zaczepić, bo wszystko było zniszczone i ta Łódź nas zdumiewała, bo ona stała na miejscu, nie było gruzów. To było coś bardzo dziwnego. Wrócił do Krakowa i powiada, że próbujemy w Łodzi, że tutaj się tworzy uniwersytet – próbujemy w Łodzi.
Z wywiadu z profesor Krystyną Śreniowską
W moim życiu Uniwersytet odegrał bardzo wielką rolę. W ogóle to, że ja się na tej socjologii znalazłam, to może tak trochę przypadkowo, ale ci profesorowie, którzy mnie wtedy uczyli, mieli na mnie ogromny wpływ.
Z wywiadu z profesor Krystyną Lutyńską