Ceny żywności a ogólny poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych

ZNRV]\NXNRQVXPSF\MQ\PQDSRGVWDZLHNWyUHJRNRQVWUXRZDQ\MHVWLQGHNVFHQ

GyEU L XVáXJ NRQVXPSF\MQ\FK 3R GUXJLH SRZRGXMH RQ Z]URVW NRV]WyZ XWU]\

PDQLDFRXUXFKDPLDPHFKDQL]PĪąGDĔUHZLQG\NDF\MQ\FKGRW\F]ąF\FKZ]URVWX

SáDFQRPLQDOQ\FK3RQLHZDĪSáDFHVWDQRZLąLVWRWQ\HOHPHQWNRV]WyZSURGXNFML

LFK Z]URVW ZSá\ZD QD Z]URVW FHQ LQQ\FK DUW\NXáyZ L Z UH]XOWDFLH QDVWĊSXMH

SU]\VSLHV]HQLHLQIODFML:WHQVSRVyEHIHNW\SLHUZV]HJRHWDSXLQGXNXMąVSU]ĊĪH

QLD FHQRZRSáDFRZH W]Z VSLUDOĊ LQIODF\MQą >6NDZLĔVND L LQ @ : W\P

SU]\SDGNXFHQ\Ī\ZQRĞFLZ\VWĊSXMąMDNR]PLHQQDHJ]RJHQLF]QDNWyUHM]PLDQ\

VWDQRZLąLPSXOVXUXFKDPLDMąF\ZVSRPQLDQ\ZF]HĞQLHMPHFKDQL]PWUDQVPLVML

2.2. Ceny żywności a ogólny poziom cen towarów i usług konsumpcyjnych

Grupy towarowe i ich ogólna charakterystyka

0LĊG]\FHQDPLĪ\ZQRĞFLDRJyOQ\PSR]LRPHPFHQWRZDUyZLXVáXJNRQ

VXPSF\MQ\FK RUD] QLHĪ\ZQRĞFLRZ\FK MHJR NRPSRQHQWyZ Z\VWĊSXMą LVWRWQH

ZVSyá]DOHĪQRĞFL&HOHPSRGMĊW\FKZWHMF]ĊĞFLSUDF\DQDOL]MHVWSUyEDXFKZ\FH

QLD]ZLą]NyZPLĊG]\G\QDPLNąFHQDUW\NXáyZĪ\ZQRĞFLRZ\FKDWHPSHPZ]UR

VWXFHQSR]RVWDá\FKJUXSWRZDUyZLXVáXJNRQVXPSF\MQ\FKRUD]NZDQW\ILNDFMD

W\FKUHODFMLZGáXJLFKLNUyWNLFKRNUHVDFK&HQ\Ī\ZQRĞFLLQDSRMyZEH]DONRKR

ORZ\FK UR]SDWU\ZDQH Vą WX RJyOQLH Z RGHUZDQLX RG FHQ SRV]F]HJyOQ\FK SUR

GXNWyZ,QIODFMĊPLHU]RQąURF]Q\PZ]URVWHPFHQWRZDUyZLXVáXJNRQVXPSF\M

Q\FKRUD]MHMJáyZQLHVNáDGQLNLZODWDFKREUD]XMąWDEHOHL

:VNDĨQLNL FHQ WRZDUyZ L XVáXJ NRQVXPSF\MQ\FK SU]HGVWDZLRQR Z SR

G]LDOHQDF]WHU\SRGVWDZRZHJUXS\WMĪ\ZQRĞüLQDSRMHEH]DONRKRORZHQDSRMH

DONRKRORZH L Z\URE\ W\WRQLRZH WRZDU\ QLHĪ\ZQRĞFLRZH RUD]XVáXJL =JRGQLH

] QRPHQNODWXUą *86 GR JUXS\ WRZDUyZ QLHĪ\ZQRĞFLRZ\FK ]DNODV\ILNRZDQR

PLQRG]LHĪREXZLHRSDáWRZDU\]ZLą]DQH]Z\SRVDĪHQLHPPLHV]NDQLDLSUR

ZDG]HQLHPJRVSRGDUVWZDGRPRZHJRĞURGNLWUDQVSRUWXSDOLZDGRSU\ZDWQ\FK

ĞURGNyZ WUDQVSRUWX RUD] VSU]ĊW ]ZLą]DQ\ ] UHNUHDFMą L NXOWXUą'R XVáXJ QDWR

PLDVW]DOLF]RQRPLQXVáXJL]ZLą]DQH]PLHV]NDQLHPZW\PRSáDW\]DHQHUJLĊ

HOHNWU\F]Qą JD] ZRGĊ FHQWUDOQH RJU]HZDQLH XVáXJL ]ZLą]DQH ]H ]GURZLHP

WUDQVSRUWHP áąF]QRĞFLą D WDNĪH JDVWURQRPLĊ >Rocznik Statystyczny Rzeczypo-spolitej…@



 

Tabela 2.1. Wskaźniki cen w wybranych obszarach gospodarki narodowej

/DWD

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Ceny w gospodarce narodowej… [2013]; Ceny w gospodarce narodowej… [2016] oraz niepublikowane dane GUS.

: DQDOL]LH FHQ XZ]JOĊGQLRQR WDNĪH LQQH JUXSRZDQLH ]DOHFDQH SU]H]

(85267$7LVWRVRZDQHSU]H]*86ZREOLF]HQLDFKZVNDĨQLNyZFHQNRQVXPS

MyZEH]DONRKRORZ\FKRUD]LQIODFMLPLHU]RQHM&3,DQJConsumer Price Index

GRNRQDQR SRG]LDáX DQDOL]RZDQHJR RNUHVX QD WU]\ SRGRNUHV\ ] XZDJL QD RG

PLHQQ\ SU]HELHJ ]MDZLVN LQIODF\MQ\FK RUD] ]UyĪQLFRZDQ\ ZNáDG Ī\ZQRĞFL

Z NV]WDáWRZDQLH ZVNDĨQLND &3, 2NUHV SLHUZV]\ REHMPXMąF\ ODWD 

L SRSU]HG]DMąF\ EH]SRĞUHGQLR ZHMĞFLH 3ROVNL GR 8QLL (XURSHMVNLHM FKDUDNWHU\

]RZDá VLĊ LVWRWQ\P VSRZROQLHQLHP WHPSD Z]URVWX FHQ WRZDUyZ L XVáXJ NRQ

VXPSF\MQ\FKRUD]UHDOQ\PWDQLHQLHPĪ\ZQRĞFL/DWDE\á\RNUHVHP

VWRVXQNRZRZ\VRNLHMLQIODFMLNUHRZDQHMSU]H]G\QDPLF]Q\ Z]URVWFHQĪ\ZQR

ĞFL SU]HZ\ĪV]DMąF\ WHPSR GURĪHQLD RJyáX WRZDUyZ L XVáXJ NRQVXPSF\MQ\FK

 

:WU]HFLPRNUHVLHWMZ ODWDFKEH]Z]JOĊGQ\VSDGHNFHQĪ\ZQRĞFL

]DGHF\GRZDáRVSDGNXFHQNRQVXPSF\MQ\FK$QDOL]XMąFĞUHGQLHURF]QHZVNDĨ

QLNL&3,PRĪQD]DXZDĪ\üĪHZUSRUD]GUXJLRGSRF]ąWNXWUDQVIRUPD

FMLURF]QDVWRSDLQIODFMLSU]\MĊáDZLHONRĞüMHGQRF\IURZą3RUD]SLHUZV]\MHGQR

F\IURZą LQIODFMĊ  RGQRWRZDQR Z  U OHF] E\áR WR ]MDZLVNR

SU]HMĞFLRZHJG\ĪZUQDVWąSLáZ]URVWLQIODFMLGR2GULQIOD

Tabela 2.2. Wskaźniki cen podstawowych grup towarów i usług konsumpcyjnych

:\V]F]HJyOQLHQLH 

7RZDU\LXVáXJLNRQVXPSF\MQH     

ĩ\ZQRĞüLQDSRMHEH]DONRKRORZH     

ĩ\ZQRĞü     

1DSRMHDONRKRORZHLW\WRĔ     

2G]LHĪLREXZLH     

5HVWDXUDFMHLKRWHOH     

,QQHWRZDU\LXVáXJL     

Źródło: Obliczenia własne na podstawie Roczników Statystycznych Rzeczypospolitej Polskiej z lat 2003-2015.

Zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 2001-2003

3RV]XNXMąF SU]\F]\Q ]PLDQ FHQ NRQVXPSF\MQ\FK PRĪQD ]DXZDĪ\ü ĪH

Z ODWDFK WHPSR LQIODFML Z\]QDF]Dá\ F]\QQLNL OHĪąFH SR]DRGG]LDá\

ZDQLHPSROLW\NLSLHQLĊĪQHMEDQNXFHQWUDOQHJRDPLDQRZLFLH

x GHNRQLXQNWXUDZJRVSRGDUFHĞZLDWRZHM

 

x VSDGHNFHQSDOLZ

x QLVNDG\QDPLNDFHQĪ\ZQRĞFL

x VLOQ\Z]URVWFHQXVáXJNRQVXPSF\MQ\FK

=GDQ\FK]DZDUW\FKZWDEHODFKLZ\QLNDĪHZUZSRUyZ

QDQLX ]  U SU]\ Z]URĞFLH FHQ NRQVXPSF\MQ\FK R  FHQ\ XVáXJ RUD]

WRZDUyZ Ī\ZQRĞFLRZ\FK L QDSRMyZ EH]DONRKRORZ\FK ]ZLĊNV]\á\ VLĊ RGSR

ZLHGQLRRLSRGF]DVJG\FHQ\SDOLZGRSU\ZDWQ\FKĞURGNyZWUDQV

SRUWX VSDGá\ R  :\ĪV]\ Z]URVW FHQ XVáXJ NRQVXPSF\MQ\FK QLĪ &3, E\á

NRQW\QXDFMąWHQGHQFML Z\VWĊSXMąFHMRGSRF]ąWNXRNUHVXWUDQVIRUPDFML =ZáDV]

F]D FHQ\ XVáXJ NV]WDáWRZDQ\FK QD SRGVWDZLH GHF\]ML DGPLQLVWUDF\MQ\FK VLOQLH

VW\PXORZDá\ LQIODFMĊ %\á\ WR FHQ\ HQHUJLL HOHNWU\F]QHM JD]X RUD] RSáDW\ ]D

XĪ\WNRZDQLHPLHV]NDĔNWyUHSRGQLHVLRQRR=PLDQ\FHQSDOLZE\á\

Z\SDGNRZą ]PLDQ FHQ ĞZLDWRZ\FK SRGZ\ĪHN VWDZHN SRGDWNX DNF\]RZHJR

RUD]SROLW\NLFHQRZHMNUDMRZ\FKUDILQHULLLVSU]HGDZFyZGHWDOLF]Q\FK>Raport o inflacji…Raport o inflacji…@

Rysunek 2.1. Wskaźniki inflacji oraz cen detalicznych żywności i napojów bezalkoholowych (rok poprzedni = 100)



Źródło: Opracowanie własne na podstawie Roczników Statystycznych Rzeczypospolitej Pol-skiej GUS z odpowiednich lat.

3U]HZDJDSRGDĪ\QDGSRS\WHPQDU\QNXUROQ\PSRZRGRZDáDREQLĪNĊFHQ

GHWDOLF]Q\FKĪ\ZQRĞFL]DUyZQRQLHSU]HWZRU]RQHMMDNLSU]HWZRU]RQHMSU]HP\

VáRZR >Popyt na żywność« @ 3RZ\ĪV]H ]PLDQ\ FHQRZH ]ELHJá\ VLĊ ]H

VSDGNLHP WHPSD Z]URVWX JRVSRGDUF]HJR L SRS\WX NUDMRZHJR EĊGąF\FK NRQVH

98 99 100 101 102 103 104 105 106 107

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Towary i usługi konsumpcyjne Żywność i napoje bezalkoholowe Żywność

 

NZHQFMąGHNRQLXQNWXU\ZJRVSRGDUFHJOREDOQHM3RJRUV]HQLHV\WXDFMLQDU\QNX

SUDF\VSDGHNVLá\QDE\ZF]HMGRFKRGyZ]SUDF\QDMHPQHMQLVNLHWHPSRZ]URVWX

NUHG\WyZNRQVXPSF\MQ\FKZV\VWHPLHEDQNRZ\PLSRGURĪHQLHXVáXJE\WRZ\FK

GRSURZDG]Lá\GRREQLĪHQLDG\QDPLNLNUDMRZHJRVSRĪ\FLDLVWDJQDFMLSRS\WXQD

Ī\ZQRĞüU\VXQHN^=MDZLVNDWHZSá\QĊá\QDVSDGHNLQIODFML3URFHVGH]LQIOD

FMLRVáDELDáDQDWRPLDVWVLOQDRFKURQDU\QNXUROQHJRSU]HGNRQNXUHQFMą]DJUDQLF]

QąRUD]DGPLQLVWUDF\MQHIRUP\UHJXORZDQLDSRGDĪ\QDW\PU\QNX>ARR…@

Rysunek 2.2. Wskaźniki inflacji oraz cen detalicznych żywności i napojów bezalkoholowych (2000 r. = 100)



Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych z rysunku 2.1.

Zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 2004-2013

3U]\VSLHV]HQLHLQIODFML ZU GRE\áRHIHNWHPZVWU]ąVyZFH

QRZ\FK]ZLą]DQ\FK]ZHMĞFLHP3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHMRUD]Z]URVWHPFHQ

VXURZFyZ QD U\QNDFK JOREDOQ\FK *áyZQ\PL LPSXOVDPL LQIODF\MQ\PL E\á\

]ZLĊNV]HQLHSRS\WXZHZQĊWU]QHJRL]HZQĊWU]QHJRQDQLHNWyUHNUDMRZHVXURZFH

LWRZDU\D]ZáDV]F]DZ]PRĪHQLHHNVSRUWXDUW\NXáyZĪ\ZQRĞFLRZ\FKGRNUDMyZ

8(ZSURZDG]HQLHXUHJXORZDĔ8(GRW\F]ąF\FKSRGDWNyZSRĞUHGQLFKSROLW\NL



:ODWDFKWHPSRZ]URVWX3.%Z\QLRVáRZREHFZODWDFK

DGRFKRGyZUHDOQ\FKGRG\VSR]\FMLEUXWWRZVHNWRU]HJRVSRGDUVWZGRPRZ\FK±ZREHF

 7HPSR Z]URVWX VSRĪ\FLD LQG\ZLGXDOQHJR REQLĪ\áR VLĊ ]  Z  U GR 

ZUZW\PVSRĪ\FLDĪ\ZQRĞFL]GR]DOHGZLH>Wskaźniki makroekonomiczne

*86:DUV]DZDKWWSVWDWJRYSOZVND]QLNLPDNURHNRQRPLF]QHRGF]\WU@

100 110 120 130 140 150 160

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Towary i usługi konsumpcyjne Żywność i napoje bezalkoholowe Żywność

 

FHOQHMLSROLW\NLUROQHMRUD]VLOQ\Z]URVWĞZLDWRZ\FKFHQVXURZFyZHQHUJHW\F]

Q\FK L SU]HP\VáRZ\FK SU]HGH ZV]\VWNLP URS\ QDIWRZHM ZĊJOD L PLHG]L

:HIHNFLHZ\GDWQLH]ZLĊNV]\á\VLĊNUDMRZHFHQ\Ī\ZQRĞFLZ\UREyZW\WRQLR

Z\FK RSDáX JD]X SDOLZ RUD] XVáXJ PLHV]NDQLRZ\FK L WUDQVSRUWRZ\FK^ 'R

Z]URVWX LQIODFML SU]\F]\QLáR VLĊ WDNĪH XPRFQLHQLH RĪ\ZLHQLD JRVSRGDUF]HJR

QDWRPLDVW RJUDQLF]DQLX SUHVML LQIODF\MQHM VSU]\MDáR QLVNLH WHPSR Z]URVWX SáDF

ZSU]HGVLĊELRUVWZDFK:Sá\ZZ\ĪV]\FKFHQURS\QDIWRZHMQDNUDMRZąLQIODFMĊ

RVáDELáDDSUHFMDFMD]áRWHJRZVWRVXQNXGRGRODUDDPHU\NDĔVNLHJR

Rysunek 2.3. Dynamika PKB, dochodów realnych do dyspozycji brutto i spożycia indywidualnego w sektorze gospodarstw domowych w latach 2001-2014

(w cenach stałych, 2000 r. = 100)



Źródło: obliczenia własne na podstawie Roczników Statystycznych Rzeczypospolitej Polskiej GUS z odpowiednich lat.



 6]F]HJyáRZ\ RSLV V\WXDFML SRS\WRZRSRGDĪRZHM QD U\QNX Ī\ZQRĞFLRZ\P Z ODWDFK 

 RUD] FKDUDNWHU\VW\ND F]\QQLNyZ GHWHUPLQXMąF\FK FHQ\ Ī\ZQRĞFL ]QDMGXMą VLĊ Z GDO

V]\FKF]ĊĞFLDFKSUDF\

 :]URVW FHQ SDOLZ L JD]X Z\QLNDá SU]HGH ZV]\VWNLP ]H Z]URVWX FHQ URS\ QD ĞZLDWRZ\FK

U\QNDFK:]URVWFHQZ\UREyZW\WRQLRZ\FKE\áHIHNWHPSRGZ\ĪV]DQLDDNF\]\]HZ]JOĊGXQD

NRQLF]QRĞüGRVWRVRZDQLDMHMZ\VRNRĞFLGRSR]LRPXZ\PDJDQHJRZ8(>Ceny w gospodarce narodowej… @



















             

3.%

6SRĪ\FLHLQG\ZLGXDOQHZVHNWRU]HJRVSRGDUVWZGRPRZ\FK]GRFKRGyZ RVRELVW\FK

6SRĪ\FLHĪ\ZQRĞFLLQDSRMyZEH]DONRKRORZ\FK

 

3RGZ\ĪNLVWySSURFHQWRZ\FKZ\JDĞQLĊFLHV]RNyZSRGDĪRZ\FKRUD]VSR

ZROQLHQLH SRS\WX NUDMRZHJR L HNVSRUWRZHJR SU]\QLRVá\ VSDGHN LQIODFML

ZWU]HFKNROHMQ\FKODWDFK'RUFHQ\WRZDUyZLXVáXJNRQVXPSF\MQ\FKUR

Vá\ VWRVXQNRZR ZROQR Z WHPSLH  6WDELOL]RZDQLX LQIODFML VSU]\MDá V]\ENL

Z]URVWZ\GDMQRĞFLSUDF\]ZLą]DQ\]QDSá\ZHPLQZHVW\FML]DJUDQLF]Q\FKLQR

Z\FKWHFKQRORJLLSRDNFHVMLRUD]URVQąF\WDQLLPSRUW]NUDMyZRQLVNLFKNRV]

WDFKSUDF\JáyZQLHD]MDW\FNLFK'RZ]URVWXLQIODFMLSU]\F]\QLDáRVLĊQDWRPLDVW

Z\VRNLHWHPSRZ]URVWXJRVSRGDUF]HJRLMHGQRVWNRZ\FKNRV]WyZSUDF\:]UR

VWRZL SRS\WX QD SUDFĊ WRZDU]\V]\á VSDGHN SRGDĪ\ SUDF\ VSRZRGRZDQ\ Z\FR

I\ZDQLHP VLĊ ] U\QNX SUDF\ RVyE XSUDZQLRQ\FK GR ZF]HĞQLHMV]\FK HPHU\WXU

RUD]QDVLOHQLHPHPLJUDFML]DURENRZHM3RODNyZ>Konsumpcja…@

:  U SR]LRP LQIODFML SRQRZQLH VLĊ ]ZLĊNV]\á JáyZQLH QD VNXWHN

Z]URVWyZFHQĪ\ZQRĞFLLHQHUJLLVW\PXORZDQ\FKZ]URVWHPFHQVXURZFyZURO

Q\FKLHQHUJHW\F]Q\FKQDU\QNDFK ĞZLDWRZ\FK1DSRGQLHVLHQLH&3,RGG]LDá\

ZDá\WDNĪH]QDF]QHSRGZ\ĪNLFHQDGPLQLVWURZDQ\FK]DOHĪQ\FKRGGHF\]MLLQ

VW\WXFMLU]ąGRZ\FKLZáDG]VDPRU]ąGRZ\FKGRW\F]ąFHQRĞQLNyZHQHUJLLLJD]X

RUD] XVáXJ ]ZLą]DQ\FK ] XĪ\WNRZDQLHP PLHV]NDQLD &]\QQLNDPL RJUDQLF]DMą

F\PLLQIODFMĊE\á\QDWRPLDVWQDVLODMąF\VLĊJOREDOQ\NU\]\VILQDQVRZ\UHFHVMD

ZVWUHILHHXUR>Raport Roczny…@RUD]JáĊERNDGHSUHFMDFMD]áRWHJR>Infor-macja…Polska wobec…0LV]WDO@

:]URVWLQIODFMLZUSRGREQLHMDNZUE\áHIHNWHPG]LDáDQLD

F]\QQLNyZ]HZQĊWU]Q\FKSR]RVWDMąF\FKSR]DEH]SRĞUHGQLPZSá\ZHPSROLW\NL

SLHQLĊĪQHM 1%3 ]ZáDV]F]D VLOQHJR Z]URVWX FHQ VXURZFyZ QD U\QNDFK ĞZLDWR

Z\FK^RUD]QLHNRU]\VWQHMV\WXDFMLQD PLĊG]\QDURGRZ\FKU\QNDFKILQDQVRZ\FKL

]ZLą]DQHM ] W\P GHSUHFMDFML ]áRWHJR Z ,, SRáRZLH URNX >Informacja… 

:RĨQLDN @ :\PLHQLRQH F]\QQLNL SU]HáRĪ\á\ VLĊ QD Z\VRNL Z]URVW NUDMR

Z\FK FHQ Ī\ZQRĞFL L HQHUJLL RUD] FHQ DGPLQLVWURZDQ\FK L UHJXORZDQ\FK 'R

Z]URVWX LQIODFML SU]\F]\QLáR VLĊ WDNĪH SRGZ\ĪV]HQLH VWDZHN SRGDWNX 9$7

ZVW\F]QLXURUD]SU]\VSLHV]HQLHG\QDPLNLSRS\WXNRQVXPSF\MQHJR>Po-pyt na żywność…@:]URVWELHĪąFHMLQIODFMLZZDUXQNDFKVLOQHJRZ]URVWX



 :]URVW FHQ URS\ QDIWRZHM E\á VSRZRGRZDQ\ VSDGNLHP SRGDĪ\ WHJR VXURZFD L Z]URVWHP

U\]\ND ]H Z]JOĊGX QD ZRMQĊ GRPRZą Z /LELL RUD] QDSLĊFLD SROLW\F]QH Z V]HUHJX LQQ\FK

SDĔVWZ %OLVNLHJR :VFKRGX L $IU\NL 3yáQRFQHM 6SDGNRZL SRGDĪ\ URS\ WRZDU]\V]\á Z]URVW

SRS\WX Z\QLNDMąF\ ] JOREDOQHJR RĪ\ZLHQLD JRVSRGDUF]HJR .RQVHNZHQFMą SRZRG]L Z $X

VWUDOLLE\áZ]URVWĞZLDWRZ\FKFHQZĊJOD=QDF]ąF\Z]URVWĞZLDWRZ\FKFHQJD]XZLą]DáVLĊ]H

Z]URVWHPFHQURS\RUD]]ZLĊNV]RQ\PSRS\WHPQDLPSRUWJD]XGRGRWNQLĊWHMVNXWNDPLNDWD

VWURI\QDWXUDOQHM-DSRQLL 3RWĊĪQHWU]ĊVLHQLH]LHPLLIDOHWVXQDPLZ-DSRQLLZPDUFXU

GRSURZDG]Lá\ GR DZDULL HOHNWURZQL MąGURZHM L ZLHONLFK ]QLV]F]HĔ Z SyáQRFQRZVFKRGQLHM

F]ĊĞFLNUDMX>&KRMQDRaport o inflacji…World Economic… Sytuacja ma-kroekonomiczna @

 

FHQVXURZFyZQDĞZLHFLHRUD]Z]URVWXRF]HNLZDĔLQIODF\MQ\FKGRSURZDG]LáGR

]DRVWU]HQLDSROLW\NLPRQHWDUQHM^

:  U PLPR LVWRWQHJR VSRZROQLHQLD WHPSD Z]URVWX JRVSRGDUF]HJR

L SRS\WX NRQVXPSF\MQHJR ĞUHGQLRURF]Q\ ZVNDĨQLN FHQ WRZDUyZ L XVáXJ NRQ

VXPSF\MQ\FKXWU]\PDáVLĊQDUHODW\ZQLHZ\VRNLPSR]LRPLH:NLHUXQNX

SRGZ\ĪV]RQHMLQIODFMLRGG]LDá\ZDáZ]URVWFHQĪ\ZQRĞFLLSDOLZDONRKROXLW\WR

QLXRUD]FHQWRZDUyZLXVáXJ]ZLą]DQ\FK]PLHV]NDQLHPLWUDQVSRUWHP

Zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 2014-2015

3R RNUHVLH XWU]\P\ZDQLD VLĊ LQIODFML QD SRGZ\ĪV]RQ\P SR]LRPLH Z

UURF]Q\ZVNDĨQLNFHQWRZDUyZLXVáXJNRQVXPSF\MQ\FKZ\UDĨQLHVLĊRE

QLĪ\á GR  Z  U E\á ]HURZ\ D Z  U RVLąJQąá XMHPQą ZDUWRĞü

6SDGHNLQIODFMLE\áZ\QLNLHPV]RNyZSRGDĪRZ\FKQDĞZLDWRZ\FKU\Q

NDFKVXURZFyZUROQ\FKLHQHUJHW\F]Q\FKVNXWNXMąF\FKVSDGNLHPFHQĪ\ZQRĞFL

LURS\^RUD]QLVNLHMG\QDPLNLZ]URVWXJRVSRGDUF]HJRSU]HNáDGDMąFHMVLĊQD QL

VNą SUHVMĊ SRS\WRZą L NRV]WRZą Z JRVSRGDUFH 1LVNLHM G\QDPLFH FHQ VSU]\MDáD

WDNĪHQLVNDLQIODFMDZRWRF]HQLXSROVNLHMJRVSRGDUNL>Sytuacja makroekonomicz-na…@:UZSRUyZQDQLX]UREQLĪ\á\VLĊZ3ROVFHPLQFH

Q\GHWDOLF]QHĪ\ZQRĞFLWRZDUyZLXVáXJ]ZLą]DQ\FK]WUDQVSRUWHP]ZáDV]F]D

SDOLZGRSU\ZDWQ\FKĞURGNyZWUDQVSRUWXRUD]HQHUJLLHOHNWU\F]QHMLRSDáX6SD

GHNFHQĪ\ZQRĞFLZODWDFKE\áZGXĪHMPLHU]HHIHNWHPREQLĪHNFHQ

QDU\QNDFKĞZLDWRZ\FKRUD]RJUDQLF]HĔZZ\PLDQLHKDQGORZHM]5RVMą:NLH

UXQNX]PQLHMV]HQLDVNDOLVSDGNXVWRS\LQIODFMLRGG]LDá\ZDá\QDWRPLDVWRĪ\ZLH

QLH NUDMRZHM NRQVXPSFML LVWRWQH ZF]HĞQLHMV]H REQLĪHQLH VWyS SURFHQWRZ\FK

1%3^ZSURZDG]HQLHZUSRGZ\ĪHNVWDZHNSRGDWNXDNF\]RZHJRQDZ\

URE\W\WRQLRZHLVSLU\WXVRZHRUD]Z]URVWQLHNWyU\FKFHQDGPLQLVWURZDQ\FKZ\

QLNDMąF\]SRGZ\ĪHNWDU\IQDJD]]LHPQ\LHQHUJLĊFLHSOQą

=DQDOL]\VNXPXORZDQ\FKLQGHNVyZFHQZ\QLNDĪHZUZSRUyZ

QDQLX ]  U FHQ\ WRZDUyZ L XVáXJ NRQVXPSF\MQ\FK Z]URVá\ SU]HFLĊWQLH

R  1DMEDUG]LHM ER R  ]ZLĊNV]\á\ VLĊ FHQ\ QDSRMyZ DONRKRORZ\FK

LZ\UREyZW\WRQLRZ\FK,VWRWQLHJG\ĪRSRGQLRVá\VLĊFHQ\XVáXJĩ\Z

QRĞü L QDSRMH EH]DONRKRORZH SRGURĪDá\ ĞUHGQLR R  Z W\P Ī\ZQRĞü

RU\VXQHN 1DMQLĪV]\Z]URVWRVLąJQĊá\FHQ\WRZDUyZQLH



 : , SRáRZLH  U 5DGD 3ROLW\NL 3LHQLĊĪQHM F]WHURNURWQLH SRGQLRVáD VWRS\ SURFHQWRZH

1%3DZ,,SRáRZLHURNXXWU]\PDáDMHQDQLH]PLHQLRQ\PSR]LRPLH>Raport Roczny…@

=HZ]JOĊGXQDWRĪH3ROVNDMHVWLPSRUWHUHPURS\QDIWRZHMVLOQHREQLĪHQLHMHMFHQPDFKD

UDNWHU W]Z SR]\W\ZQHJR ZVWU]ąVX SRGDĪRZHJR NWyU\ RGG]LDáXMH Z NLHUXQNX REQLĪHQLD FHQ

SU]\MHGQRF]HVQ\P]ZLĊNV]HQLX3.%>Raport Roczny…@

:Sá\ZSROLW\NLVWySSURFHQWRZ\FKQDLQIODFMĊURF]QąQDVWĊSXMHSRNZDUWDáDFK

 

Ī\ZQRĞFLRZ\FK 'DQH ]DZDUWH Z WDEHOL  SRWZLHUG]DMą Z\VRNL Z]URVW NRV]

WyZXWU]\PDQLDPLHV]NDQLD]ZáDV]F]DFHQQRĞQLNyZHQHUJLLRLRSáDW

]DQDMHPPLHV]NDQLDR^=QDF]ąFRSRGURĪDá\WDNĪHXVáXJLUHVWDXUDF\M

QH L KRWHODUVNLH R  RUD] ]ZLą]DQH ]H ]GURZLHP R  : VWRSQLX

]EOLĪRQ\PGRZVNDĨQLNDFHQĪ\ZQRĞFLLQDSRMyZEH]DONRKRORZ\FK]ZLĊNV]\á\

VLĊ FHQ\ XVáXJ HGXNDF\MQ\FK R  RUD] SDOLZ GR SU\ZDWQ\FK ĞURGNyZ

WUDQVSRUWXR:]URVWFHQSR]RVWDá\FKJUXSWRZDUyZLXVáXJNRQVXPS

F\MQ\FKE\áPQLHMV]\QLĪĪ\ZQRĞFL

Ceny żywności a inflacja ogółem

&HQ\ WRZDUyZ QLHĪ\ZQRĞFLRZ\FK SR Z\áąF]HQLX FHQ SDOLZ Vą JUXSą

QDMEDUG]LHM ZUDĪOLZą QD ZDKDQLD SRS\WX L SRGGDQą VLOQHM NRQNXUHQFML ZH

ZQĊWU]QHML]DJUDQLF]QHM6WąGWHĪFKDUDNWHU\]XMąVLĊUHODW\ZQLHVáDEV]\PZ]UR

VWHP Z SRUyZQDQLX] LQQ\PL JUXSDPL &HQ\ DONRKROL L Z\UREyZ W\WRQLRZ\FK

SRGOHJDMąDGPLQLVWUDF\MQHMNRQWUROLSRSU]H]SROLW\NĊILVNDOQąSDĔVWZD'RPLQX

MąF\P LFK VNáDGQLNLHP Vą SRGDWNL SRĞUHGQLH SRGDWHN DNF\]RZ\ :\GDWQ\

Z]URVW FHQ W\FK SURGXNWyZ Z DQDOL]RZDQ\P RNUHVLH E\á HIHNWHP SRGZ\ĪHN

VWDZHNSRGDWNXDNF\]RZHJRGRNRQ\ZDQ\FKZUDPDFKSURFHVXGRVWRVRZ\ZDQLD

LFKGRSR]LRPXRERZLą]XMąFHJRZNUDMDFK8(7DNĪHFHQ\F]ĊĞFLXVáXJNV]WDá

WXMąVLĊQDQLHZSHáQLNRQNXUHQF\MQ\FKU\QNDFKDVNDODLFKZ]URVWXRNUHĞODQD

MHVW Z Z\QLNX GHF\]ML DGPLQLVWUDF\MQ\FK 'RW\F]\ WR QS XVáXJ ]ZLą]DQ\FK

]XĪ\WNRZDQLHPPLHV]NDQLDLQRĞQLNDPLHQHUJLLWMGRVWDZHQHUJLLHOHNWU\F]QHM

JD]XFLHSáHMZRG\LFHQWUDOQHJRRJU]HZDQLDXVáXJWUDQVSRUWRZ\FKNRQWURORZD

Q\FKSU]H]ZáDG]HORNDOQHNRPXQLNDFMDPLHMVNDXVáXJVąGRZ\FKSRF]WRZ\FK

LDGPLQLVWUDFMLSXEOLF]QHMLWS^6ąWRXVáXJLQDNWyUHSRS\WMHVWPDáRHODVW\F]Q\

OXE ZUĊF] V]W\ZQ\ .V]WDáWRZDQLH VLĊ FHQ W\FK XVáXJ QLH MHVW ZUDĪOLZH QD SR

]LRPUHVWU\NF\MQRĞFLSROLW\NLSLHQLĊĪQHMLVWDQRZLLVWRWQ\F]\QQLNVSRZDOQLDMąF\

SURFHVRJUDQLF]DQLDLQIODFML2EVHUZRZDQ\ZODWDFK]QDF]ąF\Z]URVW

FHQDGPLQLVWURZDQ\FKE\áNRQVHNZHQFMąSURFHVXLFKGRVWRVRZDQLDGRSR]LRPX

RGSRZLDGDMąFHJRX]DVDGQLRQ\PNRV]WRPZ\WZDU]DQLD

=PLDQ\FHQXVáXJ]ZLą]DQ\FK]XĪ\WNRZDQLHPPLHV]NDQLDLVWRWQLHZSá\

ZDMąQLHW\ONRQDNV]WDáWRZDQLHVLĊRJyOQHJRZVNDĨQLND&3,DOHSRĞUHGQLRWDNĪH

QDFHQ\Ī\ZQRĞFL3RQLHZDĪSáDWQRĞFLWHVWDQRZLąV]W\ZQąSR]\FMĊZEXGĪHWDFK

URG]LQ LFK ]ZLĊNV]HQLH QLHUHNRPSHQVRZDQH RGSRZLHGQLP Z]URVWHP GRFKR

GyZRJUDQLF]DPRĪOLZRĞFL]DNXSXLQQ\FKGyEULXVáXJZW\PĪ\ZQRĞFLRZ\FK



=GDQ\FK*86Z\QLNDĪHZUZSRUyZQDQLX]UFHQ\HQHUJLLHOHNWU\F]QHMGODJR

VSRGDUVWZGRPRZ\FKZ]URVá\RJD]XRRSDáXRDHQHUJLLFLHSOQHMR

Metodologia obliczania miar inflacji bazowej publikowanych przez Narodowy Bank Polski

KWWSQESSOVWDW\VW\NDED]RZDPHWRGRORJLDSGIRGF]\WU

 

LGHSUHFMRQXMHFHQ\3RGREQLHU]HF]VLĊPD]FHQDPLSDOLZLQRĞQLNyZHQHUJLL

=MHGQHMVWURQ\ZSá\ZDMąRQHQDNRV]W\Z\WZDU]DQLDGyEULXVáXJD]GUXJLHM

VWDQRZLąLVWRWQ\HOHPHQWXWU]\PDQLDURG]LQ6ąVNáDGQLNLHP&3,LGHWHUPLQXMą

EH]SRĞUHGQLRMHJRSR]LRPDSRSU]H]ZSá\ZQDNRV]W\SU]HGVLĊELRUVWZSRĞUHG

QLRNV]WDáWXMąG\QDPLNĊFHQNRQVXPSF\MQ\FKZW\PĪ\ZQRĞFL>0LV]WDO@

6SDGHNFHQSDOLZLQRĞQLNyZHQHUJLL]ZLĊNV]DVLáĊQDE\ZF]ąGRFKRGyZJRVSR

GDUVWZGRPRZ\FKFRVSU]\MD]ZLĊNV]DQLXLFKZ\GDWNyZQDLQQHGREUDLJHQH

UXMHSRS\WRZ\LPSXOVLQIODF\MQ\

$QDOL]XMąF URF]QH ZVNDĨQLNL LQIODFML RUD] FHQ Ī\ZQRĞFL PRĪQD ]DXZD

Ī\üĪHZRNUHVDFKQDVLODMąFHMVLĊLQIODFMLEąGĨGHIODFMLFHQ\Ī\ZQRĞFLURVá\OXE

PDODá\ ]JRGQLH ] WHQGHQFMDPL REVHUZRZDQ\PL Z NV]WDáWRZDQLX VLĊ FHQ GyEU

L XVáXJ NRQVXPSF\MQ\FK -HGQDNĪH LFK G\QDPLND Z\UyĪQLDáD VLĊ QLHFR QD WOH

RJyáXGyEUZJRVSRGDUFHU\VXQHN&HQ\Ī\ZQRĞFLFHFKRZDáDZLĊNV]DQLH

VWDELOQRĞü3U]HSURZDG]RQHEDGDQLDSRND]Dá\ĪHZDQDOL]RZDQ\PRNUHVLHFHQ\

DUW\NXáyZ Ī\ZQRĞFLRZ\FK FKDUDNWHU\]RZDá\ VLĊ GDOHFH ZLĊNV]ą ]PLHQQRĞFLą

QLĪFHQ\SR]RVWDá\FKGyEULXVáXJNRQVXPSF\MQ\FK^:ODWDFKFHQ\

Ī\ZQRĞFLEH]QDSRMyZEH]DONRKRORZ\FKZ]UDVWDá\ZWHPSLHRGFK\OHQLH

VWDQGDUGRZH Z\QLRVáR  SS D ZVSyáF]\QQLN ]PLHQQRĞFL RVLąJQąá ZDUWRĞü

 ĝUHGQLZ]URVWLQGHNVX&3,Z\QLyVáRGFK\OHQLHVWDQGDUGRZHVWD

QRZLáR  SS D ZVSyáF]\QQLN ]PLHQQRĞFL PLDá ZDUWRĞü  1DWRPLDVW

ZVSyáF]\QQLN ]PLHQQRĞFL FHQ WRZDUyZ QLHĪ\ZQRĞFLRZ\FK Z\QLyVá 

D XVáXJ  'XĪD ZDKOLZRĞü FHQ Ī\ZQRĞFL Z\QLND PLQ ] QLHVWDELOQRĞFL

U\QNXĪ\ZQRĞFLRZHJRZNUyWNLFKRNUHVDFKEĊGąFHMNRQVHNZHQFMąGXĪHMSRGDW

QRĞFL SURGXNFML UROQHM L SRS\WX HNVSRUWRZHJR QD ]PLDQ\ ZDUXQNyZ DJURSU]\

URGQLF]\FK>7RPHN5RELQVRQ@3RQDGWRMDNZVSRPQLDQRZF]HĞQLHMFHQ\

WRZDUyZ QLHĪ\ZQRĞFLRZ\FK L XVáXJ Vą PDáR HODVW\F]QH ]ZáDV]F]D Z NUyWNLP

RNUHVLHDZLHOH]QLFKMHVWXVWDODQ\FKDGPLQLVWUDF\MQLH^





'XĪą]PLHQQRĞüFHQĪ\ZQRĞFLREVHUZRZDQRWDNĪHZODWDFKZF]HĞQLHMV]\FK>ĝZLHWOLN@

:UXG]LDáFHQDGPLQLVWURZDQ\FKZ\QLyVáNRV]\ND&3,>Ceny w gospodarce… @

 

Tabela 2.3. Stopa inflacji, stopa wzrostu cen detalicznych żywności i napojów bezalkoholowych, wagi żywności i napojów bezalkoholowych w obliczeniach CPI

oraz wpływ zmian cen żywności i napojów bezalkoholowych na CPI

/DWD 6WRSDLQIODFML

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Ceny w gospodarce narodowej 2001-2014, GUS, Warszawa 2002-2015; Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju 2001-2015, GUS, Warszawa 2002-2016.

Rysunek 2.4. Wskaźniki inflacji CPI oraz inflacji bazowej po wyłączeniu cen żywności i energii (rok poprzedni = 100)



Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Ceny w gospodarce narodowej… [2009]; Ceny w gospodarce narodowej… [2015]; Raport o inflacji... [2016].



 

:\QLNLSU]HSURZDG]RQ\FKDQDOL]ZVND]XMąĪHZ]URVWFHQĪ\ZQRĞFL]QD

F]ąFR SRGQLyVá ZVNDĨQLN FHQ NRQVXPSF\MQ\FK Z ODWDFK  : W\P

RNUHVLH Ī\ZQRĞü UHDOQLH GURĪDáD L E\áD JáyZQ\P F]\QQLNLHP LQIODFMRJHQQ\P

RNUHVLH Ī\ZQRĞü UHDOQLH GURĪDáD L E\áD JáyZQ\P F]\QQLNLHP LQIODFMRJHQQ\P

W dokumencie Ceny żywności w Polsce i ich determinanty (Stron 38-50)