Diagnoza perspektyw rozwojowych gospodarki

Po kryzysie w latach 2001-2002 sytuacja gospodarcza w Argentynie uległa po­

prawie. W ciągu ostatnich lat gospodarka wykazała stały wzrost, utrzym ała n ad­

wyżkę budżetow ą i dodatni bilans handlu zagranicznego oraz wysoki poziom re ­ zerw dewizowych Banku Centralnego (ponad 52 mld USD w czerw cu 2011 r.). Mo­

del gospodarczy oparty jest między innymi na kursie dolara ustalanym adm in istra­

cyjnie. Podczas kryzysu w 2002 roku PKB spadł o 10,9%. Od roku 2003 nastąpiła popraw a i kolejne przyrosty PKB oscylowały w granicach 8-9%. W 2007 r. przyrost PKB wzrosło 8,7%, natom iast w 2008 nastąpiło wyham owanie dynamiki przyrostu PKB do 6,8%. W kryzysowym 2009 roku rozwój gospodarczy wyniósł 0,9%, ale już

Izabela Jonek-Kowalska, Aneta M ichalak - Prognozowanie kierunków internacjonalizacji na przykładzie...

w 2010 roku 9,2%. Wartość PKB na 1 m ieszkańca w 2010 roku wyniosła 9092 USD w porów naniu do 7643 USD w roku 2009. W latach 2007-2010 m otoram i wzrostu były: rolnictwo, przem ysł i budownictwo.

Do najważniejszych problem ów gospodarki argentyńskiej należy zaliczyć wyso­

ką inflację. Według danych argentyńskiego urzędu statystycznego INDEC w roku 2007 wyniosła ona 8,5%, w 2008 roku 7,2%, w 2009 roku 7,7%, a w 2010 roku 10,9%. Należy jednak dodać, że Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) publi­

kuje oficjalne argentyńskie dane z adnotacją, że pryw atni eksperci wskazują na in­

flację ponad dwa razy wyższą niż oficjalne statystyki rządowe. Obecnie rząd argen­

tyński i MFW pracują nad stw orzeniem nowego krajowego wskaźnika wzrostu ccn detalicznych. Podstawowe wskaźniki charakteryzujące argentyńską gospodarkę ujęto w tabeli 5.1.

Tabela 5.1. Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne Argentyny w latach 2007-2010

Wyszczególnienie Rok

2007 2008 2009 2010

Stopa wzrostu PKB [%] 8,7 6,8 0,9 9,2

PKB [m ld USD] 262,45 328,47 308,73 368,73

PKB per capita [USD] 6 623 8 224 7 643 9 092

Inflacja CPI - ceny tow arów konsum pcyjnych [%] 8,5 7,2 7,7 10,9

Obroty handlowe [mld USD] 100,49 127,44 94,45 124,94

Stopa wzrostu obrotów handlu zagranicznego [%] b.d. 27 -36 32

Eksport [mld USD] 55,78 70,02 55,67 68,5

Stopa wzrostu eksportu [%] - 25 -21 23

Im port [mld USD] 44,71 57,42 38,78 56,44

Stopa wzrostu im portu [%] b.d. 24 -33 43

Saldo [mld USD] 11,07 12,6 16,9 12,06

b.d. - brak danych.

Źródło: M inisterstw o S praw Zagranicznych (dane z 01.07.2012 r.).

Największe znaczenie w tworzeniu PKB w Argentynie m ają trzy sektory: rolnic­

two, przemysł, budownictwo. Rolnictwo w największym stopniu decyduje o w zro­

ście gospodarczym w Argentynie. Dominuje rolnictwo ekstensywne. W 2010 roku dobre warunki klimatyczne przyczyniły się do rekordow o wysokich plonów soi (same wpływy z tytułu opłat eksportowych, tzw. retenciones na ten tow ar wyniosły blisko 2 mld USD). Według raportu m inisterstw a rolnictw a opublikowanego z 2011 roku, oczekuje się, że kolejne żniwa osiągną rekordowy wynik, będący wynikiem wzrostu produkcji zboża i roślin oleistych.

Dynamiczny rozwój charakteryzuje również argentyński przemysł. Według da­

nych argentyńskiego urzędu statystycznego INDEC, w 2010 roku produkcja prze­

mysłowa wzrosła o 9,7%. Głównym m otorem rozwoju był przemysł samochodowy

7 4 CeDeWu.p l

R o z d z ia ł 5. A rgen tyń ska b ra n ża m a szy n i u rzą d zeń g ó rn ic zy c h ja k o n isz a ryn k o w a ...

(wzrost o 40,6%), który stanowił ponad 33% całkowitego wzrostu produkcji. Prze­

mysł metalowy wzrósł o 22,2%, a włókienniczy o 14,6%.

Duże znaczenie m a również budownictwo. W roku 2003 nastąpił boom budow ­ lany i od tego czasu m iał miejsce stały w zrost tego sektora, aż do ktyzysu finanso­

wego, na skutek którego budownictw o odnotowało spadek rzędu 2% (2009 r.).

W 2010 roku, mimo wzrostu kosztów o 21,3%, odnotow ano ponowny w zrost wskaź­

nika rozwoju budow nictw a (szacowanego na podstaw ie popytu na m ateriały bu­

dowlane) o 11%.

Argentyna od 2007 roku m a nieprzerw anie dodatnie saldo wymiany handlowej.

Kształtowanie się eksportu i im portu w Argentynie przedstaw iono na wykresie 5.1.

Wykres 5.1. Wartość eksportu i importu w Argentynie w latach 2007-2010

10

-o -1--- --- --- ---

,---2007 2008 2009 2010 2011

-♦ -E k sp o rt -u-Im port Źródło: M inisterstw o S p raw Zagranicznych.

Na skutek kryzysu m iędzynarodowego w 2009 r. nastąpił spadek obrotów tow a­

rowych (eksport obniżył się o 21%, a im port o 33%), ale wzrosło dodatnie saldo bi­

lansu handlowego z 12,6 (w 2008 r.) do 16,9 mld USD (tabela 4.1). W roku 2010 eksport wyniósł 68,50 mld USD (wzrost o 23%), a im port 56,44 mld USD (wzrost o 43%). Nadwyżka handlow a (12,06 mld USD) zmniejszyła się o 29%. W styczniu 2011 roku nadwyżka bilansu handlowego spadła o 58%, w porów naniu do analo ­ gicznego okresu roku 2010, na skutek czego zostały w prow adzone dodatkow e nie­

automatyczne licencje importowe, które zostaną szerzej om ówione w części po ­ święconej barierom wejścia na rynek argentyński. Produkty przemysłowe stanowiły 35% eksportu, a produkty pochodzenia rolnego 34%. W im porcie największy udział miały dobra pośrednie (31 %) i dobra kapitałow e (21 %).

N ajw ażniejszym p a rtn e re m handlow ym A rgentyny jest M ercosur55, którego udział w całości ek sp o rtu wyniósł 25%, a im p o rtu 34%. Głównymi rynkam i zby­

tu dla argentyńskich tow arów są: B razylia (21% całości eksportu), Chiny (9%),

55 „Wspólny Rynek Południa” je s t to m iędzynarodow a organizacja gospodarcza pow ołana w roku 1991, sku­

piająca państw a, takie jak: Argentyna, Brazylia, Paragw aj, Urugwaj o raz W enezuela (od 2 0 )2 r.). P aństw a­

mi stow arzyszonym i korzystającym i ze strefy w olnego handlu, ale niebiorącym i udziału w unii celnej są ponadto: Chile, Boliwia, Peru, E kw ador i Kolumbia.

7 5

Izabela Jonek-Kowalska, Aneta M ichalak - Prognozowanie kierunków internacjonalizacji na przykładzie...

Chile (6,5%) i Stany Zjednoczone (5%). Największym i dostaw cam i tow arów na rynek argentyński są: B razylia (31% całości im portu), Chiny (14%) i Stany Zjed­

noczone (11%).

Z analizy obrotów handlowych między Polską a Argentyną w latach 2007-2011 wynika, że w całym badanym okresie Polska m a ujem ne saldo obrotów zagranicz­

nych. Jego wartość przedstaw iono w tabeli 5.2 i na wykresie 5.2.

Tabela 5.2. Wartość wymiany handlowej Polski z Argentyną w latach 2007-2011

Wyszczególnienie Rok

2007 2008 2009 2010 2011

Eksport [min USD] 133 158 46 83 101,85

Im port [min USD] 436 558 486 614 798,88

Saldo [min USD] -303 -400 -440 -532 -697,03

Źródło: M inisterstw o Spraw Zagranicznych (dane z 01.07.2012 r.).

Wykres 5.2. Wartość wymiany handlowej Polski z Argentyną w latach 2007-2011 900

2007 ' 2008 T 2009 ' 2010 ' 20lT

—•— Eksport Import Źródło: M inisterstw o S praw Zagranicznych.

Podczas kryzysu m iędzynarodowego nastąpił spadek obrotów handlowych, je d ­ nak procentowy spadek obrotów eksportowych był znacznie większy niż obrotów importowych. W roku 2011 obroty wzrosły w porów naniu do okresu kryzysu św ia­

towego, jednak jednocześnie powiększyło się też ujem ne saldo wymiany handlowej.

Im port towarów z Argentyny około siedm iokrotnie przewyższa polski eksport na ten tynek. Jednak z porów nania statystyk handlu zagranicznego Argentyny i Polski należy wnioskować, że znaczna część polskiego eksportu do tego kraju jest dokony­

w ana za pośrednictw em firm zagranicznych (via H am burg lub Rotterdam).

Według danych D epartam entu Analiz i Prognoz M inisterstw a G ospodarki RP, w roku 2011 eksport do Argentyny osiągnął w artość 101,85 min USD (w zrost o 23%

w porów naniu do roku 2010), a im port 798,88 m in USD (zwiększył się o 30%).

7 6 CeDeWu.p l

R o z d z ia ł 5. A rgen tyń ska b r a n ia m a s z y n i u rzą d zeń g ó rn ic zy c h ja k o n isza ryn kow a...

W ciągu pierw szych dw óch m iesięcy 2012 roku polski eksport do Argentyny wy­

niósł 11,65 m in USD (spadł o 19%), a im port 93,56 m in USD (zmniejszył się o 13%). Ujemne saldo obrotów handlow ych w pierw szych dwóch m iesiącach 2012 roku wyniosło 81,91 m in USD, w porów naniu do 93,13 m in USD w analogicznym okresie 2011 roku.

Polska eksportuje do Argentyny głównie kątowniki, kształtowniki i profile z żeliwa lub ze stali niestopowej, piece, kuchnie, ruszty i kuchenki, nawozy oraz papier i tek­

turę. Importuje głównie m akuchy i inne pozostałości stałe z ekstrakcji oleju sojowego, orzeszki ziemne, owoce cytrusowe oraz filety rybne i pozostałe mięso rybie.

Ujemne saldo wymiany z Argentyną m a ch arak ter strukturalny, który bezpośred­

nio wynika z w prow adzonego w UE zakazu karm ienia bydła m ączką pochodzenia zwierzęcego. Skutkuje to masowymi zakupam i pasz sojowych. Aktualny im port p ro ­ duktów sojowych z tego kraju odpow iada praw ie dokładnie za całe nasze ujem ne saldo wymiany handlowej z Argentyną.

Największych argentyńskich partnerów handlow ych dla polskich eksporterów przestawiono w tabeli 5.3.

Tabela 5.3. Wykaz największych argentyńskich partnerów handlowych Polski

Importer Wartość importu z Polski [USD]

Sidersa S.A. 4 063 862,40

Argentron S.A. 3 548 028,97

Aluar Aluminio Argentino S.A. 2 512 583,97

Yacimientos Carboníferos Río Turbio S.A. 2 508 532,82

Denso Manufacturing S.A. 1 891 523,92

Michelin Argentina S.A. 1 050 559,38

Ferrero Argentina S.A. 960 794,05

Jumbo Retail Argentina S.A. 631 751,80

Danone Argentina S.A. 466 728,66

Zródto: Wydział Prom ocji H andlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej wr Buenos Aires (stan na rok 2009).

c e d eW u.p l 7 7

5.3. Rynek górnictwa węgla i innych surowców w kontekście zastosowania