FUNKCJE I ZADANIA REGIONALNEJ
WSPARCIEM DLA ROZWOJU FUNKCJI TURYSTYCZNEJ W BYDGOSKO-TORUēSKIM OBSZARZE METROPOLITALNYM
4. Modelowe projekty turystyczne realizowane w BTOM
„Wyspa MáyĔska” – wizytówka miasta
Rzeka Brda przepáywająca przez centrum Bydgoszczy wyraĨnie uksztaá-towaáa architekturĊ ĞródmieĞcia. MiĊdzy gáównym nurtem Brdy i jej odnogi, Máynkówki, znajduje siĊ Wyspa MáyĔska, której nazwa pochodzi od máynów.
Nazywana bywa Kujawską Wenecją. DziĊki czteroetapowej rewitalizacji miej-sce to staáo siĊ wizytówką miasta. W III edycji konkursu „Polska PiĊknieje – 7 Cudów Funduszy Europejskich” Wyspa MáyĔska zwyciĊĪyáa w kategorii
„Rewitalizacja”. Co waĪne, badania ruchu turystycznego prowadzone w Byd-goszczy wykazaáy, Īe Wyspa MáyĔska jest najlepiej ocenianą i najbardziej roz-poznawalną atrakcją turystyczną miasta16.
Centrum Sztuki Wspóáczesnej „Znaki Czasu”
To placówka kulturalna wyjątkowa nie tylko w skali Polski, lecz caáej Eu-ropy. Budynek pod wzglĊdem architektonicznym nawiązuje do ceglanego goty-ku toruĔskiej Starówki. Misja Centrum Sztuki Wspóáczesnej „Znaki Czasu”
polega na rozwoju, upowszechnianiu i promocji sztuki wspóáczesnej. Placówka stawia na nowoczesną, intermedialną i interdyscyplinarną formuáĊ dziaáania, zróĪnicowany program i miĊdzynarodowe przedsiĊwziĊcia. Jako instytucja káa-dzie nacisk na „bycie wspóáczesną” i „bycie miĊdzynarodową”. Warto podkre-Ğliü, Īe w pobliĪu zaprojektowano salĊ koncertową, której realizacjĊ przewi-dziano równieĪ w ramach unijnego wsparcia. Nowy obiekt kultury, który w przyszáoĞci moĪe byü obiektem flagowym, przyczyni siĊ do wzmocnienia instytucjonalnego w sferze infrastruktury kulturalnej w mieĞcie i regionie, umoĪliwiając realizacjĊ duĪych ogólnopolskich i miĊdzynarodowych imprez muzycznych, teatralnych, multimedialnych i plastycznych.
„ToruĔ – Hanza nad Wisáą”
„ToruĔ – Hanza nad Wisáą” jest jedną z pierwszych inwestycji finansowa-nych z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka w caáoĞci udostĊp-nioną turystom. Celem projektu byáo wykreowanie nowej atrakcji turystycznej na bazie – promowanej dotychczas z powodzeniem – dawnej historii Torunia
16 Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012. Raport koĔcowy, red. R. Brudnicki, WyĪsza Szkoáa Gospodarki, Bydgoszcz 2013.
oraz wyeksponowanie walorów kulturalnych i edukacyjnych Zespoáu Staro-miejskiego. Idea projektu polega na oĪywieniu w ĞwiadomoĞci spoáecznej daw-nej funkcji handlowej miasta, która byáa podwaliną Ğredniowiecznego rozkwitu.
Dlatego w ramach projektu powstaá szlak turystyczny nawiązujący do hanze-atyckiej przeszáoĞci miasta. Projekt „ToruĔ – Hanza nad Wisáą” poprzez spójne ujĊcie kilku elementów historycznej przestrzeni w tematyczną caáoĞü, tworzy nowy rodzaj produktu turystycznego, którego realizacja jest odpowiedzią na zapotrzebowanie i oczekiwania wspóáczesnego turysty. Realizacja tego typu projektów wpáywa równieĪ na postrzeganie turystycznego oblicza miasta, co niewątpliwie implikuje poprawĊ wizerunku.
In Water
Projekt „Wykorzystanie Ğródlądowych dróg wodnych dla rozwoju regio-nalnego”, czyli „In Water”, realizowany jest w ramach programu Inicjatywy Wspólnotowej INERREG III B Morza Baátyckiego17. Znaczenie realizacji tego projektu moĪna rozwaĪaü w skali lokalnej, regionalnej oraz ponadregionalnej.
W skali lokalnej „In Water” oznacza zwrócenie miast ku wodzie poprzez zago-spodarowanie infrastrukturalne terenów atrakcyjnych przyrodniczo i architekto-nicznie z przeznaczeniem na funkcje turystyczno-rekreacyjne. Jest to moĪliwe dziĊki kreowaniu punktowych produktów rozumianych jako byty samoistne, dostĊpne dla mieszkaĔców i turystów. Z kolei realizacja projektu w skali regio-nalnej, na bazie tak zwanych produktów o Ğrednim zasiĊgu18, powinna przyczy-niü siĊ do wzmocnienia potencjaáu turystycznego BTOM dziĊki turystyczno- -rekreacyjnemu wykorzystaniu rzeki na odcinku pomiĊdzy oĞrodkami central-nymi metropolii. Jak zapisano w Koncepcji Oferty Turystycznej BTOM, kom-pleksy wielkomiejskie zlokalizowane w zasiĊgu dróg wodnych, dziĊki istnieją-cym atrakcjom (walorom), w znaczący sposób uáatwią ich aktywizacjĊ, a poáo-Īenie BTOM w specyficznym ukáadzie sieci hydrograficznej powinno zostaü wykorzystane jako podstawowy element budowania oferty turystycznej19.
17 Uznano, Īe pomimo iĪ projekt finansowany jest spoza funduszy branych pod uwagĊ w niniejszej analizie, jego znaczenie jest niezwykle waĪne z punktu widzenia rozwoju BTOM.
18 Produkty o Ğrednim zasiĊgu to takie, których konsumpcja trwa od kilku do kilkunastu godzin. Produkty te dotyczą wyodrĊbnionych przyrodniczo i kulturowo fragmentów rzeki.
19 Koncepcja oferty turystycznej Bydgosko-ToruĔskiego Obszaru Metropolitalnego w ra-mach projektu In Water, red. S. BroĔski, UM Bydgoszcz – UM ToruĔ, Bydgoszcz 2007.
Podsumowanie
Ksztaátujący siĊ Bydgosko-ToruĔski Obszar Metropolitalny jest atrakcyj-nym miejscem dla mieszkania i realizowania osobistych celów. Jak zauwaĪa M. Marszaákowska, jest równieĪ atrakcyjnym miejscem lokalizacji kapitaáu, przedsiĊbiorczoĞci, dziaáalnoĞci przemysáowej, usáugowej i zaawansowanej technologicznie20. Jednym z waĪniejszych czynników rozwoju BTOM jest tury-styka, której rozwój i promocja stanowią wyzwanie, a zarazem katalizator dzia-áaĔ mających na celu zmianĊ postrzegania atrakcyjnoĞci obszaru. Wiele samo-rządów rozumie, Īe obecnie odbywa siĊ rysowanie nowej mapy atrakcyjnoĞci turystycznej naszego kraju na kolejne dekady. Faktem jest bowiem, Īe efektyw-nie wykorzystane fundusze unijne w zakresie tworzenia produktów turystycz-nych i kampanii promujących atrakcje turystyczne to klucz do wiĊkszego zain-teresowania potencjaáem regionów, a w konsekwencji – zbudowania konkuren-cyjnej marki. W województwie kujawsko-pomorskim realizowanych jest szereg turystycznych projektów zarówno inwestycyjnych, jak i nieinwestycyjnych. Ich znaczenie moĪna rozpatrywaü z co najmniej dwóch punktów widzenia:
a) konkurowania BTOM z innymi obszarami metropolitalnymi pod wzglĊdem jakoĞci oferty kulturalnej i rozrywkowej;
b) kreowania wizerunku miejsc poprzez realizacjĊ nowych obiektów ar-chitektonicznych miĊdzy innymi na potrzeby turystyki.
Literatura
Badanie ruchu turystycznego Bydgoszcz 2012. Raport koĔcowy, red. R. Brudnicki, WyĪsza Szkoáa Gospodarki, Bydgoszcz 2013.
Jaroszewska-Brudnicka R., Fundusze unijne dla turystyki, turystyka dla miasta. Przy-káad Torunia, „Journal of Health Sciences”, vol. 2, nr 6, Radomska Szkoáa WyĪ-sza, Radom 2012.
Koncepcja oferty turystycznej Bydgosko-ToruĔskiego Obszaru Metropolitalnego w ra-mach projektu In Water, red. S. BroĔski, UM Bydgoszcz – UM ToruĔ, Bydgoszcz 2007.
20 M. Marszaákowska, Powstawanie obszaru metropolitalnego. Przykáad Bydgoszczy i To-runia, „Folia Oeconomica”, nr 245, „Acta Univesitatis Lodziensis”, àódĨ 2010.
Liszewski S., PrzestrzeĔ turystyczna Polski. Koncepcja regionalizacji turystycznej,
„Folia Turistica” 2009, nr 21.
Maik W., Bydgosko-toruĔski obszar metropolitalny jako czynnik rozwoju i integracji województwa kujawsko-pomorskiego, w: Przeksztaácenia struktur regionalnych.
Aspekty spoáeczne, ekonomiczne i przyrodnicze, red. S. Ciok, P. MigoĔ, Uniwer-sytet Wrocáawski, Wrocáaw 2010.
Maik W., Procesy metropolizacji w województwie kujawsko-pomorskim: od aglomera-cji bydgosko-toruĔskiej do bydgosko-toruĔskiego obszaru metropolitalnego (pro-gram badawczy), dokument niepublikowany, Centrum Studiów Metropolitalnych WSG w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2012.
Maik W., Sokoáowski D., Brudnicki R., Proces transformacji gospodarki i zmiany struktury przestrzennej aglomeracji Bydgoszczy i Torunia, w: Aglomeracje miej-skie w procesie transformacji: II, red. P. Korcelli, „Zeszyty Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN” 1996, nr 42.
Markowski T., Marszaá T., Metropolie, obszary metropolitalne, metropolizacja. Prob-lemy i pojĊcia podstawowe, KPZK PAN, Warszawa 2006.
Marszaákowska M., Powstawanie obszaru metropolitalnego. Przykáad Bydgoszczy i Torunia, „Folia Oeconomica”, nr 245, „Acta Univesitatis Lodziensis”, àódĨ 2010.
Plan zagospodarowania przestrzennego woj. kujawsko-pomorskiego, Kujawsko-Po-morskie Biuro Planowania Przestrzennego i Regionalnego we Wáocáawku, Wáo-cáawek 2003.
Sektor turystyki w województwie kujawsko-pomorskim – realizacja projektów z wyko-rzystaniem funduszy europejskich w okresie programowania 2007–2013, Europej-skie Doradztwo Projektowe, ToruĔ 2011.
Sokoáowski D., Jaroszewska-Brudnicka R., GieraĔczyk W., RadwaĔska M., Szyda B., Delimitacja Bydgosko-ToruĔskiego Obszaru Metropolitalnego na tle ujĊü histo-rycznych, w druku.
Turaáa M., Instrumenty finansowe procesu rewitalizacji miast, „Problemy Zarządzania”
2005, nr 4 (10).
Turystyka w strukturach Unii Europejskiej. Programy Unii Europejskiej dotyczące rozwoju turystyki. PrzyszáoĞü turystyki w Unii Europejskiej, Ministerstwo Sportu i Turystyki – Departament Turystyki, Warszawa 2011.
EUROPEAN FUNDS BEING A SUPPORT