133Najważniejszymi zadaniami walut alternatywnych są między innymi [za: Alternatywa

2015; Żwawa 2012];

· ochrona lokalnych interesów w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw (m.in. lokalnej wytwórczości), lokalna lokacja kapitału i użycie ich jako narzędzia transakcyj-nego dla MŚP;

· wspieranie systemu lojalnościowego firm, które akceptują analizowaną formę wy-miany, a tym samym wsparcie dla lokalnej gospodarki oraz możliwość nowych „lokal-nych” wyborów dóbr i usług;

· uaktywnienie aktywności miejscowego środowiska biznesowego, wspieranie lokal-nego sektora produkcji i usług oraz sprzyjanie ogólnemu wzrostowi gospodarczemu; · wspieranie rynków lokalnych i tworzenie więzi pomiędzy lokalną społecznością i prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą;

· obsługiwanie transakcji na lokalnym rynku, bez możliwości transferowania i spekula-cji, a przez to zapobieganie niepożądanym zjawiskom gospodarczym;

· redukcja ryzyka powstawania zatorów płatniczych i lepszy przepływ pieniądza w da-nym regionie;

· rozkwit lokalnego rynku pracy, obniżenie lokalnego poziomu bezrobocia poprzez wzrost zatrudnienia w usługach;

· możliwość wyróżnienia się, ukazania tożsamości regionalnej, społecznej emancypa-cji lokalnych wspólnot, wzmocnienie więzów społecznych i relaemancypa-cji międzyludzkich;

· wpływ na ograniczenie degradacji środowiska naturalnego i zmian klimatycznych poprzez wspieranie lokalnej przedsiębiorczości.

· Jak podaje Piotr Szeszko, „skuteczność (walut alternatywnych – przyp. aut.) wynika z prostej zasady, dzięki walucie lokalnej pieniądz jest podtrzymywany w obiegu lo-kalnym, co powoduje wzrost obrotu pieniężnego w lokalnych społecznościach, który generuje wzrost gospodarczy. Waluta obowiązuje tylko na niewielkim terenie, przez co wypracowany wzrost zostaje w lokalnych społecznościach” [Szeszko 2013].

Lokalne waluty alternatywne funkcjonują na zasadzie umowy społecznej, która in-tegruje miejscowe środowisko biznesowe, a także dają możliwość dokonywania zaku-pów niektórych produktów i usług po cenach niższych niż rynkowe, opłacania przy ich udziale podatków i innych opłat oraz umożliwiają otrzymywanie przez pracowników wynagrodzenia w walutach alternatywnych [Alternatywa 2015]. Waluty alternatywne umożliwiają „społeczeństwu osiągnięcie celów o charakterze społecznym, zachęcają do rozwoju lokalnej konsumpcji” [por.: Mas i Pérez 2015], są miernikiem wartości, stanowią środek wymiany ekonomicznej i zapobiegają gromadzeniu kapitału.

Pozbawione funkcji tezauryzacyjnej, pobudzają społeczną wymianę usług, podno-szą poczucie dobrostanu poszczególnych osób, rodzin i społeczności. Z uwagi na brak

134

tzw. „odsetkowości”, waluty alternatywne nie powodują zadłużeń, ale sprzyjają utrzy-maniu środków pieniężnych na stałym poziomie [Łukasiewicz-Kamińska, ss. 209–210].

Przykładami lokalnych walut alternatywnych są m.in.: bristol pound w Bristolu, puma, demos, ekhi, zoquitos, exproncedas i el real w Hiszpanii, czy dobry, piast i zielony w Polsce. Ta pierwsza z rodzimych walut funkcjonuje w systemie zamkniętym i sprzyja nawiązywaniu i rozwijaniu relacji pomiędzy lokalnymi przedsiębiorstwami; druga sprzy-ja pobudzaniu koniunktury gospodarczej oraz wpływa na redukcję lokalnego bezro-bocia, podczas gdy zielony stanowi system wsparcia lokalnej produkcji i usług w woje-wództwach świętokrzyskim, mazowieckim i małopolskim [Mas i Pérez 2015].

Podsumowanie

Waluty alternatywne, zarówno tradycyjne, jak również wirtualne, jako modele i narzędzia w zakresie finansów można współcześnie zakwalifikować i charakteryzować w obszarze tzw. gospodarki dostępu. Są to także modele profesjonalne, które zyskały na znaczeniu głównie w dobie Internetu, funkcjonując zarówno w przestrzeni wirtualnej, jak również rzeczywistej.

Współczesne waluty alternatywne przybrały niezliczoną ilość formatów, zarówno od strony materialnej, funkcjonując pod postacią pieniądza wirtualnego, elektronicznego i banknotów, jak również od strony ekonomicznej, dopasowując się do rzeczywistości gospodarczej i społecznej danego regionu [por.: Mas i Pérez 2015].

Z punktu widzenia ekonomii społecznej i społecznej odpowiedzialności biznesu waluty alternatywne, zarówno te o charakterze tradycyjnym, jak również występujące w obszarze Internetu, stanowią formę tzw. dobra wspólnego. Waluty alternatywne moż-na postrzegać jako nowe, prospołeczne rozwiązania o charakterze ekonomicznym.

Bibliografia

Alternatywa dla pieniędzy. Po co wprowadza się lokalne waluty? (2015), „Forbes.pl”, [online] https://

www.forbes.pl/wiadomosci/alternatywa-dla-pieniedzy-po-co-wprowadza-sie-lokalne-waluty/ m62xbvh, dostęp: 29 sierpnia 2017.

Blake D. (2014), Bitcoin Guide For Beginners: Bitcoin Trading and Mining Made Easy, Biz Hub, Ne-wark.

Borcuch A. (2014), Ekonomia designu, CeDeWu, Warszawa. Nina Stępnicka

135 Czarnecki J. (2014), Nie tylko bitcoin, czyli rodzaje wirtualnych walut, „Co do Zasady”, [online] www.codozasady.pl/nie-tylko-bitcoin-czyli-rodzaje-wirtualnych-walut, dostęp: 28 sierpnia 2017.

Ekonomia społeczna (2013), „Ekonomia społeczna”, [online] http://www.ekonomia spoleczna.

frp.pl/index.php/component/content/article/14-sample-data-articles/90-aktualnosci-sier-pien-2013, dostęp: 29 sierpnia 2017.

Franco P. (2015), Understanding Bitcoin: Cryptography, Engineering and Economics, John Wiley & Sons Ltd., Chichester.

Frączek B., Mitręga-Niestrój K. (2013), Funkcjonowanie walut alternatywnych na świecie –

ko-rzyści i zagrożenia, „Zarządzanie i Finanse”, nr 2.

Grinberg R. (2011), Bitcoin: An Innovative Alternative Digital Currency, „Hastings Science & Tech-nology Law Journal”, nr 4(1).

Guttmann B. (2013), The Bitcoin Bible All You Need to Know About Bitcoins. All You Need to Know

About Bitcoins, BoD, Norderstedt.

Homa D. (2015), Sekrety Bitcoina i innych kryptowalut. Jak zmienić wirtualne pieniądze w realne

zyski, Helion, Gliwice.

Kopańko K., Kozłowski M. (2015), Bitcoin. Złoto XXI wieku, Helion, Gliwice.

Kostakis V., Giotitsas C. (2014), The(A) Political Economy of Bitcoin, „Triplec”, nr 12(2). Kowanda C. (2013), Pieniądz w pliku, „Polityka”, nr 15 (2903).

Kurek R. (2014), Alternatywne waluty wirtualne, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia”.

Łukasiewicz-Kamińska A. (2014), Waluta alternatywna jako dobro wspólne, „Myśl Ekonomicz-na i PolityczEkonomicz-na”, nr 4(47).

Malinowski B.F., Giełzak M. (2015), Crowdfunding. Zrealizuj swój pomysł ze wsparciem

cyfrowe-go tłumu, Helion, Gliwice.

Mas A., Pérez J. (2015), Waluty lokalne – „inny rodzaj pieniądza”, „CafeBabel”, [online] http:// www.cafebabel.pl/lifestyle/artykul/waluty-lokalne-inny-rodzaj-pieniadza.html, dostęp: 29 sierpnia 2017.

136

Menezes A.J., Oorschot P.C., Vanstone S.A. (1996), Handbook of Applied Cryptography, CRC Press, New York.

Miller P. (2015), The Cryptocurrency Enigma [in:] J. Sammons (ed.), Digital Forensics. Threatscape

and Best Practices, Elsevier Science, Huntington.

Miller M. (2015), The Ultimate Guide to Bitcoin, Pearson Education, Indianapolis.

Nakamoto S. (2008), Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System, „Bitcoin.org”, [online] www. bitcoin.org/bitcoin.pdf, dostęp: 28 sierpnia 2017.

Nowakowski W. (2013), Kryptograficzne aspekty technologii wirtualnej waluty BitCoin, „Elektro-nika”, nr 5.

Piech K. (2014), Polityka państw wobec kryptowalut [w:] R. Bartkowiak, P. Wachowiak (red.), Nauki

ekonomiczne w XXI wieku. Stan obecny i perspektywy rozwoju, Oficyna Wydawnicza SGH.

Piotrowska A. (2015), Czynniki oceny opłacalności inwestycji w kryptowalutę bitcoin, „Zeszyty Na-ukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 862, pt.: „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 75.

Pleines M. (2013), Bitcoin – Alternativen Altcoins, GmbH, Berlin.

Rivest R.L. (1990), Cryptology. In Handbook of Theoretical Computer Science, Vol. 1, Elsevier, Cambridge.

Rodwald P. (2013), Kryptograficzne funkcje skrótu, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wo-jennej”, nr 2 (193), Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni. Ryfa J. (2014), Waluty wirtualne – problem zdefiniowania i klasyfikacji nowego środka płatniczego, „Nauki o Finansach”, nr 2(19), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Stevenson J. (2013a), Bitcoins, Litecoins, What Coins? A Global Phenomenon, John Stevenson Publishing, New York.

Stevenson J. (2013b), How to Earn Bitcoins – Step by Step, John Stevenson Publishing, New York. Szeszko P. (2013), Alternatywne waluty narzędziem wspierającym ekonomię społeczną, „Ekono-mia Społeczna”, [online] http://www.ekono„Ekono-miaspoleczna.pl/wiadomosc/908343.html, dostęp: 21 sierpnia 2017.

Szymankiewicz M. (2014), Bitcoin. Wirtualna waluta Internetu, Helion, Gliwice. Nina Stępnicka

137 Wewiór P., Jurkiewicz J. (2013), Alternatywna deska ratunku, „Nowy Obywatel”, [online] https:// nowyobywatel.pl/2013/07/26/alternatywna-deska-ratunku/, dostęp: 26 sierpnia 2017.

Żwawa A. (2012), Lokalna ekonomia w służbie społeczeństwa i środowiska, „Ekonomia Społeczna”, [online] http://www.ekonomiaspoleczna.pl/wiadomosc/756436.html, dostęp: 29 sierpnia 2017. Waluty alternatywne jako środki wymiany międzynarodowej oraz narzędzie ekonomii społecznej

Rozdział II